EIDEN
Besluit Breestraat in november
LEIDSCH m DAGBLAD
Busbedrijf NZH koopt
aërodynamische bussen
Credit-parkeerkaart in Leiden
is een primeur voor Nederland
'Eigenlijk
konAlva
er niets
aan doen'
Inbraak
-
VRIJDAG 2 OKTOBER 1987
Fietsers mogen weer in gehele straat
LEIDEN - De afsluiting van de
Breestraat duurt zeker nog tot 5
november. Op die datum neemt de
politiek, op grond van economi
sche en andere gegevens, die dan
pas beschikbaar zijn, een besluit
over hoe het verder moet met de
meest besproken straat van Lei
den. In ieder geval mogen fietsers
vanaf zondag weer de gehele Bree
straat gebruiken.
Gisteravond vergaderden de
raadscommissies voor verkeer en
economische aangelegenheden
weer tot in de kleine uurtjes over
de nu bijna 6 maanden durende
proef met een autovrije Breestraat.
De zo nu en dan fel oplaaiende dis
cussie spitste zich gisteravond
vooral toe op de vraag of moet wor
den doorgegaan met de proef tot
dat alle gegevens en onderzoeksre
sultaten over de afgelopen periode
beschikbaar zijn of dat de proef na
4 oktober moet worden afgeblazen.
De WD-fractie was het meest
negatief in haar oordeel over de
proefperiode. WD-fractievoorzit-
ter Van der Nat trok als voorlopige
conclusie dat de situatie in de
Breestraat nauwelijks is verbeterd
is en op dit moment zeker niet per
manent moet worden. Hij noemde
het onredelijk de proef nog langer
dan enkele weken voort te zetten
en zei die verlenging slechts met
pijn en moeite te willen accepteren
in afwachting van de onderzoekge-
gevens.
Van der Nat wil het liefst dat de
politiek nog voor het einde van de
ze maand een definitief besluit
neemt over het al of niet voortzet
ten van de proef. De WD-fractie-
voorzitter moest het echter afleg
gen tegen de andere partijen die
van mening zijn dat proef is be
doeld om de gevolgen te leren ken
nen en op grond daarvan een defi
nitief oordeel te geven. En dat is
voor het eind van deze maand on
mogelijk.
Verbetering
HAARLEM - De NZH heeft als
eerste streekvervoerder in Neder
land twee, 25 zitplaatsen tellende,
aërodynamische bussen gekocht.
De aankoop maakt deel uit van een
algemeen plan om hypermodern
materieel aan te schaffen. Eerder
kocht de NZH 20 kleine stadsbus
sen. Voor 1988 staat de vervanging
van 30 bussen op het programma
door modernere en stillere DAF's
Met ruim 700 bussen is de NZH
de grootste streekvervoerder van
ons land. Jaarlijks wordt zo'n 5
procent van die bussen vervangen.
Werden in het verleden met een ze
kere regelmaat mammoetorders
bij busbouwers geplaatst, tegen
woordig kiest de NZH voor een
meer gefaseerde aanpak. Voorlich
ter Luuk Jakobs: „Vroeger reden
we met pakweg twee types bussen,
maar zo langzamerhand komen er
steeds meer modellen op de weg.
De tijd van de standaard-bus is
voorbij. Het vervoer wordt meer op
de klant toegesneden. Groot, klein,
laag, aërodynamisch, het maakt
niet uit. Dat betekent dat we pas
als een bepaald type is getest een
definitieve bestelling plaatsen. Die
bestelling wordt dan vaak bewust
beperkt gehouden. Er kan per slot
van rekening tussentijds een nog
moderner model op de markt ko
men en dan moet je als vervoerder
de handen vrij hebben om daar
mee aan de slag te gaan".
De twee kleine aërodynamische
busjes (kosten: 130.000 gulden per
stuk) zullen vooral buiten de ste
den op niet al te drukke lijnen wor
den gebruikt. Bevallen ze, dan
worden er later meer van gekocht.
De 30 voor 1988 bestelde DAF's
(kosten 220.000 gulden per stuk)
daarentegen gaan vooral op de
'toplijnen' rijden. Deze hypermo
derne bussen zijn buitengewoon
wendbaar, maken in vergelijking
met de bestaande types minder la
waai, zijn comfortabeler en goed
koper in het onderhoud. Blijken ze
te voldoen, dan zullen de DAF's op
den duur de nu nog volop gebruik
te stads- en streekbussen gaan ver
vangen.
de Breestraat wel is verbeterd, al
wilde geen enkele partij zover gaan
de winkelstraat nu ideaal te noe
men. Unaniem vindt men dat de
gevolgen van de verkeerstoename
in de Pieterswijk en op de omlei-
dingsroutes (Witte Singel, Hooi
gracht) onaanvaardbaar groot is.
Bewoners drukten raadsleden gis
teravond nog eens op het hart dat,
na de verlenging van de proef met
een maand, voor hen de maat vol
is. De bewoners verwijten het ge
meentebestuur slechts geringe
aandacht te hebben voor hun pro
blemen.
CDA-fractievoorzitter Walen
kamp drong er bij verkeerswet
houder Peters op aan snel met
maatregelen te komen, maar Pe
ters zei er voor te passen nu reeds
voorzieningen te treffen als de
commissie over een maand mis
schien besluit de proef met de
Breestraat terug te draaien. Peters
hekelde ook het standpunt van de
WD om liefst nu te zeggen 'laat
alle auto's er maar weer in' en vol
gende maand misschien te beslui
ten dat ze er toch weer uitmoeten.
Zo'n 'jojo-beleid' zou heel slecht
zijn voor de Breestraat, meent Pe
ters.
De wethouder en verschillende
fracties vonden elkaar uiteindelijk
in het voorstel om op 5 november
de knoop door te hakken op basis
van een 'totaalplaatje'. Dat wil zeg
gen dat dan de resultaten bekend
zijn van een enquete onder het
winkelend publiek, de tellingen
van het aantal passanten in de
Breestraat beschikbaar zijn en de
omzetcijfers van de winkeliers. Pe
ters zegde bovendien toe met on-
derzoekgegevens op de proppen te
komen over mogelijkheden om de
situatie rond de Breestraat te ver
beteren (bijvoorbeeld de invoering
van eenrichtingsverkeer op de Wit
te Singel) en over de mogelijke ver
mindering van het aantal bussen in
de Breestraat.
Op basis van al die gegevens zal
de politiek oordelen of het afslui
ten van de Breestraat voor autover
keer moet worden voortgezet en,
afhankelijk van dat besluit, een
aanzet geven om de situatie in de
Pieterswijk en Witte Singel op kor
te termijn te verbeteren. De ver
wachting is dat de gemeenteraad
begin volgend jaar een eindoordeel
zal geven op grond van een uitge
werkt totaalplan, De uitkomst
daarvan moet volgens Pvd A-raads
lid Beijen zodanig zijn dat de stad
er als geheel mee gediend is.
Fietsers
Voorzitter Van Kleef, van de
winkeliersvereniging, verklaarde
gisteravond dat, als de uitkomst
van het economisch onderzoek
voor de winkeliers positief is, wat
hem betreft de Breestraat defini
tief autovrij mag worden. Op het
standpunt van de winkeliers dat
minstens de helft van het aantal
bussen uit de Breestraat moet, rea
geerden PvdA en Links Leiden
met de opmerking dat ze in geen
geval zullen meewerken aan een
oplossing waarvan het openbaar
vervoer schade zou ondervinden.
CDA en WD uitten daarentegen
forse kritiek op de NZH. Walen
kamp verklaarde maar weinig
waardering te kunnen opbrengen
voor de manier waarop de NZH
zich opstelt en verweet de ver
voersonderneming een arrogante
indruk te maken. Volgens Van der
Nat is de NZH "de enige club die
geen bereidheid heeft getoond mee
te denken over wat er moet gebeu
ren om de proef te continueren".
Wethouder Peters noemde de ne
gatieve bewoordingen waarin bei
de fractievoorzitters zich uitlieten
onjuist.
In afwachting van de besluitvor
ming op 5 november besloot de
raadscommissie gisteravond al dat
vanaf 4 oktober het fietsverbod in
het smalle deel van de Breestraat
(tussen Gangetje en stadhuis)
wordt opgeheven en dat, in overleg
met de winkeliers, wordt bekeken
of het niet beter is de bussen gedu
rende het resterende deel van de
proef in dat deel van de Breestraat
ook in twee richtingen te laten rij
den.
De fietsers mogen vanaf zondag v
LEIDEN - Een primeur in Neder
land, zegt de fabrikant. Gisteren
voerde Leiden de credit-parkeer
kaart in, een soort bankpasje waar
mee zonder dat er op straat een
cent aan te pas komt, het parkeer-
geld kan worden voldaan. Voorlo
pig is de kaart slechts beperkt ver
krijgbaar. Alleen op het stadhuis
en alleen voor ten minste een hele
dag parkeren. Het duurt echter niet
lang meer voordat met deze credit
kaart ook een kwartieije parkeren
kan worden afgerekend en de auto
mobilist nooit meer een kwartje op
zak behoeft te hebben. Voorwaar
de is wel dat de kaart dan ook bij de
sigarenboer op de hoek en de SRV-
man aan de deur verkrijgbaar is.
Wie veronderstelt dat de credit-
Redactie: Simone van Oriel en Meindert van der Kaaij,
lelefoon 144941. toestel 217 of 222.
Krans
Eens een Leidenaar, altijd een
Leidenaar. Daar is J. Gijsman
het hartgrondig mee eens. Sinds
1952 woont hij in Australië, maar
dat belet hem niet om elk jaar op
3 oktober hutspot te eten. "Dat is
in onze familie nu eenmaal de
traditie. Dat laten we niet mak
kelijk meer los", zegt Gijsman
die met zijn vrouw, kinderen en
kleinkinderen een paar weken
naar Nederland is gekomen.
"Dat we met 3 oktober in Leiden
zijn is inderdaad bepaald geen
toeval".
Gijsman heeft ook een heel bij
zondere reden om zich sterk met
3 oktober verwant te voelen.
"Tijdens de oorlogsjaren heb ik
in het verzet gezeten. Naast de
dingen die gewoonlijk in de on
dergrondse gedaan worden, zo
als mensen aan een onderduika
dres helpen en het verspreiden
van voedsel en kleding over de
ondergedoken gezinnen, deden
we ook nog iets anders. Met vier
kornuiten gingen we elke 3 okto
ber naar het Van der Werfpark
om bij het standbeeld een krans
te leggen. Je begrijpt dat tijdens
de oorlog het vieren van Leids
ontzet verboden was. Dat gold
ook voor het leggen van een
krans bij Van der Werf. Ze had
den in de gaten dat voor de Lei-
denaars dat beeld een symbool
van de vrijheid was".
"We vonden het wel een uitda
ging om dat elk jaar weer te
doen. We klommen op eikaars
schouders en bovenop probeer
de de lichtste van ons - door zich
goed uit te rekken - die krans
over de uitgestoken arm van Van
der Werf te schuiven. De eerste 3
oktoberviering na de bevrijding
werden we daarvoor gehuldigd
door de burgemeester. Daar is
nog een foto van gemaakt", ver
telt Gijsman met een onmisken
baar Engels accent.
Krans (2)
Het hele verhaal van de bezetting
heeft Gijsman nu aan zijn klein
kinderen uit de doeken kunnen
doen. "Hun mond zakt dan open
van verbazing. Hoe heeft opa dat
dan gedaan, vragen ze zich dan
af', meldt Gijsman niet zonder
trots. Hij heeft ze meegenomen
op een wandeling door de stad.
"Aan de hand van de historische
plaatsen vertel ik hun de ge
schiedenis van de stad en van
Nederland. Daar komt dan mijn
liefde voor de geschiedenis weer
boven drijven. Dat mensen iets
weten van de geschiedenis van
hun vaderland, vind ik heel be
langrijk".
"Die wandeltocht begon na
tuurlijk bij het Van der Werf
park. Daar vertelde ik over het
kruitschip dat in 1807 ontplofte
en die de huizen die stonden op
de plek van het Van der Werf
park, volledig in de as legde.
Daarna ging het naar de Pieters
kerk waar we graven hebben be
keken. Vervolgens zijn we bij
voorbeeld nog naar de Breestraat
(stadhuisbrand) en De Waag (ha
ring en wittebrood) geweest.
Kortom, het werd een ontzettend
leuke tocht. Mijn kinderen had
den die verhalen wel eens ge
hoord, maar nu konden ze zelf de
plaatsen zien. Mijn kleinkinde
ren hebben in ieder geval genoeg
stof om op school over te schrij-
Zelf weet Gijsman heel duide
lijk waarom hij zo betrokken is
bij de 3 oktoberviering. "Dat
heeft te maken met mijn monar
chistische gevoelens. Ik ben een
echte oranjeklant, begrijp je. Lei
den heeft door vol te houden tij
dens het Spaanse beleg een be
langrijke rol gespeeld bij het ver
jagen van de Spanjaarden uit ons
land. De stad heeft sterke ban
den met Willem van Oranje ge
had. We hebben tenslotte de uni
versiteit aan hem te danken".
Daarom hecht Gijsman ook
heel veel belang aan de serieuze
onderdelen zoals de reveille, ko-
raalmuziek en de herdenkings
dienst. Verder gaat hij zaterdag
uiteraard naar de optocht en de
kermis. "Ik ben heel benieuwd
hoe tegenwoordig het Leids ont
zet wordt gevierd. Hoewel ik een
beetje geschrokken ben van het
De vijf jongens die
stadsbeeld van nu - ik vind grote
delen van de stad er heel armoe
dig uitzien en heb de indruk dat
veel is opgeofferd aan studenten
- blijf ik niettemin houden van
Leiden".
Zwakheid
De studentengrap afgelopen
maandag op het Rapenburg bij
het huis van Willem Alexander
heeft bijna nog een staartje ge
kregen. De programmamakers
van Sonja op zondag wilden de
meiden van de FNV laten discus
siëren met de studenten van Mi
nerva. De meiden van de FNV
hadden maandag de kroonprins
een huwelijksaanzoek gedaan,
waarmee ze de aandacht wilden
vestigen op de moeilijke positie
van vrouwen op de arbeids
markt. De enige manier voor
vrouwen om van een goede toe
komst verzekerd te zijn is het hu
wen van een rijke vent, zo was de
ludieke redenering van de jonge
renbeweging van de FNV.
Een tiental leden van Minerva
verstierde de protestactie door
naar buiten te komen op het mo
ment dat er een toespraakje be
gon. Ze boden zich aan de verbij
sterde bruidjes aan als huwe
lijkspartner. Volgens redactielid
van het VARA-programma Kor
Al gaat het niet door omdat de
studenten niet wilden meewer
ken. "We vroegen ons af wat ze
nu echt vinden van de positie
van vrouwen;, hebben ze naast
die geitereij ook nog iets zinnigs
te zeggen. We hebben de voorzit
ter van Minerva gebeld - een hele
meneer trouwens - en die heeft
namens de studenten gezegd dat
ze het bij de grap wilden laten.
Dan houdt het voor ons op, want
de standpunten van de FNV zijn
genoeg in de publiciteit geweest.
Het ging ons om de confronta
tie".
Voorzitter Frank Droste van
Minerva bevestigde een en ander
en gaf bovendien nog een toe
lichting. "Ze heben me verteld
dat het gewoon een studenten
grap was. Ze wilden zich niet
verwikkelen in de problematiek
die aan de actie van de FNV ten
grondslag ligt. Ze beschouwen
het als een grap op een grap".
een woordvoerder van de jon
gerenbeweging van de FNV
vindt het heel erg jammer dat het
niet doorgaat. "Normaal zeggen
ze als je tegen het regeringsbe
leid protesteert: wat een gezeik,
wat stelt het nu allemaal voor,
wat schiet je ermee op. Dit was
een mooie gelegenheid geweest
om te laten zien hoe ze overal
buiten staan. Die jongens die aan
de grap meededen zijn echt met
van een beurs afhankelijk. Van
financiële problemen hebben ze
helemaal geen weet. Ze zijn daar
om ook helemaal niet solidair
met ons".
De conclusie van de FNV is dat
de Minervanen helemaal niet
durven en bang zijn ergens voor
te staan. "Ze willen zo nodig een
grap uithalen, nou trek dat dan
door en hou niet halverwege op.
We verwijten de studenten kort
om zwakheid", aldus de woord
voerder.
parkeerkaart het parkeren op kre
diet mogelijk maakt, komt bedro
gen uit. Er dient wel degelijk van
tevoren betaald te worden. De
kaart is momenteel in vier uitvoe
ringen verkrijgbaar: De maand-
kaart (180 gulden), de weekkaart
(45 gulden), de 10 en de 5-dagen
parkeerkaart. De laatste twee kos
ten 10 gulden per dag.
Op de kaart is een magneetstrip
gehecht waarop de totale parkeer
tijd waarvoor is betaald, is opgesla
gen. Wie de kaart in één van de 17
apparaten duwt die voor dit doel in
de Leidse binnenstad staan opge
steld, krijgt een parkeerbewijs te
rug. Achter de voorruit gelegd,
wordt met een dergelijke bewijsje
een parkeerbon voorkomen. Het
apparaat boekt de opgenomen par
keertijd automatisch af. De maand
en weekkaart worden in een keer
afgeschreven, op de dagenkaarten
kan steeds een dag worden opge
nomen. Na vijf dagen parkeren met
een vijf-dagen kaart is het krediet
opgebruikt en kan de magneet
kaart de prullenbak in.
Het systeem wordt bij uitstek ge-
schik geacht voor incidentele be
zoekers aan Leiden die niet voor
een parkeervergunning in aanmer
king komen, zoals een aannemer
die diverse malen per jaar een klus
in de Leidse binnenstad heeft. Hij
hoeft voortaan niet meer bij elk
karwei naar het stadhuis om een
parkeerontheffing aan te schaffen
maar kan een heel jaar vooruit met
een stapeltje creditkaarten waar
voor hij zich maar een keer aan het
loket behoeft te vervoegen.
Over een jaartje wordt het moge
lijk geacht kaarten te verkopen
waarmee een uurtje geparkeerd
kan worden. De kaart is dan in feite
niet meer dan een verzameling
symbolische kwartjes, de automo
bilist hoeft nooit meer kleingeld op
zak te hebben. Het voordeel voor
de gemeente is dat de parkeerauto
maten in de toekomst nauwelijks
meer geld zullen bevatten en daar
mee oninteressant worden worden
voor dieven en vandalen.
Verkeerswethouder Peters en de
fabrikant van de apparatuur ver
wachten er erg veel van. "Je kan je
vrienden er ook heel erg gelukkig
mee maken", denkt Peters: "Mis
schien aardig voor verjaardagen en
Sinterklaas". Aan een cadeauver
pakking wordt nog gewerkt.
Fatale
zonnebril.
LEIDEN - Een 51-jarige man heeft
vanmorgen zijn auto aan de Chur-
chilllaan total-loss gereden. De au
tomobilist kwam uit de richting
Haagweg en ter hoogte van de Tel-
derskade wilde hij de zonnebril die
naast hem op de stoel lag in het etui
stoppen. Op het moment dat hij
weer opkeek zag hij tot zijn grote
schrik een lantaarnpaal vlak voor
zich opdoemen. Ontwijken of rem
men was niet meer mogelijk, mede
omdat hij zich al in de berm be
vond. De Leidenaar is heelhuids
uit de totaal vernielde auto geko-
(vervolg pagina 1)
LEIDEN - Eigenlijk kon Alva er
niets aan doen: de wrede onder
drukking van de Lage Landen was
de schuld van Philips II, die de her
tog erop uit stuurde. En wanneer
die naam nog steeds synoniem is
voor iets verschrikkelijks, heeft dat
meer te maken met ons nationale
bewustzijn dan met de persoon in
kwestie.
Dit lesje kregen de toehoorders,
onder wie minister Van Eekelen
(defensie), burgemeester Goekoop
en tal van ambassadeurs in ons
land, gisteren in het Groot Audito
rium van de huidige hertog van Al-
va. Zijne Excellentie, die overigens
geen echte afstammeling is van de
ijzeren hertog, maar getrouwd met
de hertogin van Alva en derhalve
volgens goed Spaans adellijk ge
bruik de 'troonpretendent', was op
uitnodiging naar Leiden gekomen
om de herdenking van de bevrij
ding van de Spaanse horden bij te
Ingeleid door de voorzitter van
het college van bestuur van de
Leidse universiteit, mr. K. J. Cath,
die de beruchte tiende penning van
Alva vergeleken met ons huidige
belastingstelsel een 'verloren para
dijs' noemde, legde Jesus Aguirre
Ortia de Zarate, hertog van Alva,
uit dat de beruchte hertog zeer tot
zijn spijt bertoemd werd tot gou
verneur van de Vlaamse provin
cies, waartoe 'Nederland' behoor
de, en dan nog onder valse voor
wendselen. Want voor de aanvang
van zijn reis naar Vlaanderen kreeg
Alva twee beloften van zijn koning
los: de eerste dat zijn verblijf in de
noordelijke provincies van korte
duur zou zijn. Ten tweede dat de
koning persoonlijk naar Brussel
zou komen. Beide beloften werden
door de 'Hamletachtige' Philips
nooit ingelost.
En och, dat Alva de graven Eg-
mond en Hoorne liet executeren,
dat was in die tijd gebruikelijk.
Werd niet Maria Stuart door haar
nicht Elisabeth I onthoofd? Het
pleidooi van de huidige hertog van
Alva voor zijn verre voorvader, of
liever gezegd voorschoonvader,
zette in elk geval de geschiedenis
in een ander daglicht.
Toch kon burgemeester Goe
koop in zijn weerwoord niet nala
ten Alva weliswaar een excellent
veldheer te noemen, maar dan toch
een die de soepelheid en de ver
beeldingskracht van een goed be
stuurder miste. Niettemin horen,
aldus Goekoop, Alva en Willem
van Oranje bij elkaar als ying en
yang. Onverbrekelijk is hun ge
schiedenis aan elkaar verbonden.
Hadden de Nederlanden Alva niet
gehad, dan was Willem van Oranje
nooit zo populair geworden.
In die zin hebben we dus het een
en ander aan de ijzeren hertog te
danken.
En dat de nazaat van de vroegere
bezetter zijn gehoor toesprak in de
taal van een recenter bezetter (het
Duits) deed er niets aan af, dat de
folklore van het 3 oktober-feest
door zijn komst een extra histo
risch karakter kreeg.
LEIDEN - Bij een inbraak in het
café De Twee Spiegels aan de
Nieuwstraat is gisteren voor 450
gulden aan sigaretten, een paar
honderd gulden aan wisselgeld. 40
cassettebandjes, 12 pakken koffie
en een groot aantal flessen sterke
drank ontvreemd. De inbrekers
kwamen binnen door het uitwrik-
ken van een ruit, die nergens meer
is teruggevonden en waarschijnlijk
ook is gestolen.
Commissie
verwerpt
bezwaren
muziekgebouw
LEIDEN - De raadscommissie
voor ruimtelijke ordening heeft de
bezwaren verworpen die bewoners
van de Tasmanstraat en Heems
kerkstraat hebben ingediend tegen
de bouw van een muziekverzamel-
gebouw aan de J.C. Rijpstraat.
De omwonenden van de voorge
nomen nieuwbouw vrezen voor ge-
luids- en parkeeroverlast en voor
schade aan hun woningen wanneer
er geheid gaat worden. Volgens de
gemeente zal van overlast als ge
volg van het oefenen door de mu
ziekgezelschappen geen sprake
zijn omdat het gebouw zwaar
wordt geïsoleerd.
De gemeente is voorts van me
ning dat op De Waard, zeker 's
avonds, voldoende parkeergele
genheid aanwezig is en dat dus ook
van parkeeroverlast geen sprake
hoeft te zijn. Grondmechanisch on
derzoek heeft uitgewezen dat geen
schade als gevolg van het heien te
verwachten is.
STAD LEIDENSTAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN