Baker: gouden
standaard in
ere herstellen
Nestlé schrapt 614 banen
OESO: werkloosheid stabiel
Koelwater kerncentrale
Doel ideale viskwekeri j
PRAAGSE TRAM NAAR AMSTERDAM
Door!) raak in conflict
binnenvaartschippers
Antwerps bedrijfsleven
wil ambtenaar betalen
BELLEN MET UW
KLEINZOON IN AMERIKA IS
GOEDKOPER DAN U DENKT.
DONDERDAG 1 OKTOBER 1987
ECONOMIE
PAGINA 7
Voorstel VS-minister IMF
WASHINGTON (GPD) - De Amerikaanse minister Baker
(financiën) heeft gezegd dat zijn land de prijzen van grond
stoffen, waaronder goud, een rol wil laten spelen bij het
bepalen van de waarde van de munteenheden van 's we
relds rijkste landen. Zo is het mogelijk inflatie beter te
bestrijden, zei Baker gisteren tijdens een toespraak voor
de algemene vergadering van het Internationale Monetaire
Fonds (IMF) en de Wereldbank.
DOEL (GPD) - Een lekkere vette
paling is voor veel mensen een
ware delicatesse. Maar diezelfde
mensen zullen waarschijnlijk de
wenkbrauwen fronsen als zij ho
ren dat die paling is opgegroeid
in het warme koelwater van een
kerncentrale.
Toch houden wetenschappers
van de universiteit van Leuven
zich al drie jaar bezig met het
kweken van vis in het koelwater
van een van de kerncentrales in
Doel bij Antwerpen. Ter gerust
stelling: die vis bevat evenveel
radioactiviteit als hun in de vrije
natuur rondzwemmende soort
genoten.
Aan de voet van de grote koel
toren van de centrales 3 en 4 in
het 'kernenergie-park' van Doel
staan enkele grote bakken met
water waarin paling, zeebaars en
dorade (goudbrasem) rond
zwemmen. Het water komt uit de
Schelde, maar heeft een veel ho
gere temperatuur dan het rivier
water.
Het is koelwater afkomstig van
de kerncentrales. Het Schelde-
water wordt opgepompt, koelt
vervolgens de gloeiend hete bui
tenmantel van de kernreactor en
wordt normaal gesproken weer
in de Schelde geloosd. De tempe
ratuur van dat water bedraagt
minstens 15 en maximaal 23 gra
den.
Het is algemeen bekend dat
sommige vissoorten veel sneller
groeien in warm water. Zowel in
België als in Nederland en
Frankrijk wordt daarom al jaren
geëxperimenteerd met het kwe
ken van vis in het warme koelwa
ter van gewone elektriciteitscen
trales. In Doel gebeurt dat echter
voor het eerst bij een kerncentra
le. En met succes.
Volgens onderzoeker Willy
Verdonck van de Leuvense uni
versiteit is het economisch haal
baar om bij Doel een kwekerij te
beginnen die 200 tot 300 ton vis
kan opleveren. De paling van
Doel is veel vetter dan de norma
le. Ook de zeebaars is van grote
omvang en kwaliteit. Na twee
jaar weegt die al 600 gram en is
dan commercieel zeer aantrekke
lijk geworden.
De radioactiviteit van de vis
wordt steeds in het Studiecen
trum voor Kernenergie in Mol
gemeten. Maar nooit kwam die
hoger uit dan de normale waar
den die in de natuur gelden. Het
koelwater komt immers nooit
met de radio-activiteit versprei
dende onderdelen van de kernv-
centrales in aanraking.
Maar het opvallende is dat de
vissen uit het koelwater veel
minder zware metalen bleken te
bevatten. Dat komt mede omdat
vissen in de vrije natuur hun
soortgenoten eten en daardoor
een hoger gehalte aan verkeerde
stoffen opbouwen. In de kunst
matige omgeving van Doel komt
dat nauwelijks voor. Bovendien
is het koelwater erg zuurstofrijk,
een belangrijke eis voor een
voorspoedige groei.
De vissen, die er in bakken van
een kleine meter diep en drie me
ter middellijn opgroeien, hebben
er minder last van spanningen
dan in de grillige natuur. Ze zijn
minder 'gestresseerd' om met
éën van de Leuvense weten
schappers te spreken.
Topman Smit
weg bij Datex
AMSTERDAM (ANP) - De oprich
ter van het automatiseringsbedrijf
Datex, de 40-jarige Willem Smit,
treedt af als president-directeur
van deze onderneming. Smit werd
onlangs door het bestuur van de
Amsterdamse effectenbeurs werd
berispt wegens handel in aandelen
met misbruik van voorweten
schap.
Smit, die een belang heeft van
ongeveer 15 procent in Datex,
heeft voor enkele miljoenen gul
dens in aandelen van deze onder
neming gehandeld. Daarbij is de
modelcode van de beurs, die gren
zen stelt aan het handelen in aande
len door functionarissen van on
dernemingen, overtreden.
Volgens de Amerikaanse minister
is het de zeven grote industrielan
den VS, Japan, Frankrijk, de
Bondsrepubliek, Groot-Brittannië,
Canada en Italië aardig gelukt de
wisselkoersen van hun munten
stabiel te houden, zij het dat dit de
inflatie onder meer in de VS heeft
aangewakkerd. Om de inflatie
scherp in de gaten te houden wees
Baker op de prijzen van grondstof
fen, die vaak een eerste aanwijzing
geven van de te verwachten hoogte
van de inflatie. Baker stelde daar
om de grondstoffenprijzen ook een
rol te laten spelen bij het bespre
ken van de gezamenlijke economi
sche politiek van de zeven rijke
landen.
Die aankondiging van de Ameri
kaanse minister kan goed nieuws
betekenen voor de armste landen,
die voor hun inkomsten nogal eens
geheel of voor een groot deel af
hankelijk zijn van de prijzen van
de grondstoffen die zij exporteren.
Omdat de groei in de industriële
landen de laatste jaren is tegenge
vallen, is de vraag naar veel grond
stoffen gedaald. De prijzen van
sommige van deze grondstoffen
hebben zelfs het laagste niveau
sinds de crisisjaren bereikt.
Gouden standaard
Het voorstel om de goudprijs te
betrekken in een relatie met valu
takoersen lijkt op een eerste, zij het
voorzichtige, stap terug in de rich
ting van het oude stelsel van vaste
wisselkoersen, die waren gebon-
Economie kort
Stroomstoten
Philips ontkent in alle toonaar
den dat het een legertje monteurs
heeft moeten inschakelen om te
voorkomen dat duizend in Canada
gefabriceerde personal computers
van het type 9100 stroomstoten af
geven. Volgens een zegsman zijn
de betrokken apparaten nageke
ken en geen gevaarlijke storingen
aangetroffen, dit in tegenstelling
tot berichten die eerder deze week
via een Philips-dealer bekend wer
den.
Benzine
De prijzen van benzine en diesel
gaan morgen omhoog. Een liter su- ANTWERPEN (GPD) - Het be-
perbenzine wordt twee cent duur- drijfsleven in de Antwerpse haven
der en gaat 1,60 gulden kosten, eu- wil uit eigen zak een overwerkver-
ro loodvrij 1,57 gulden (+2 cent), goeding voor het gemeentelijke
normale ongelode benzine 1,55 gul- sleepboot- en sluispersoneel beta
den (+1 cent) en dieselolie 88,4 cent ien. In ruil daarvoor moeten die
per liter (+1 cent). ambtenaren dan wel stoppen met
Tnfnthppk stakingen en stiptheidsacties. Bo-
vendien dient de regering dan haar
De Infotheek Groep (micro-com- al maanden geldende actie-verbod
puters) heeft het eerste halfjaar af- in te trekken,
gesloten met een winst van 3,1 mil- Na een aanvankelijk afwijzing
joen gulden tegen 2,1 miljoen in de van het aanbod, hebben burge-
eerste helft van 1986. De omzet meester en schepenen van Antwer-
steeg met 62 procent tot 41,3 mil- pen het nu toch serieus in overwe-
joen gulden, zo heeft de onderne- ging genomen. Secretaris-generaal
1 R. Restiau van de Agha, de over
koepelende organisatie van Ant
werpse havenwerkgevers, beves-
den aan de goudprijs. Dit stelsel
van de 'gouden standaard' werd op
aandringen van de VS in het begin
van de jaren zeventig verlaten.
Op het voorstel van minister Ba
ker is overigens met weinig en
thousiasme gereageerd, In de wan
delgangen van de jaarvergadering
van IMF en Wereldbank is gisteren
vernomen dat Japan er de nodige
scepsis over heeft en dat de Euro
pese landen er over het algemeen
ook weinig voor voelen, behalve
wellicht Frankrijk en België. De
Bondsrepubliek bewaart haar
commentaar totdat zij het voorstel
heeft bestudeerd.
Dat laatste geldt ook voor het
plan dat de Britse minister van fi
nanciën, Nigel Lawson, aan de
jaarvergadering heeft voorgelegd.
Lawson wil .dat er een permanent
controlesysteem komt, waarmee
de wisselkoersen in de hand kun
nen worden gehouden, zonder dat
de vrije bewegingen van die
koersen al te veel worden inge
perkt. In een systeem van vaste
wisselkoersen ziet Lawson niets.
De directeur van de Westduitse
Bundesbank Karl Otto Poehl heeft
gisteren in Washington openlijk
kritiek op de oproep van president
Reagan in zijn toespraak van dins
dag. Deze vroeg Japan en de
Bondsrepubliek meer te doen om
hun economie te stimuleren en zo
de onevenwichtigheden in de han
delsstromen op te heffen.
"De begrotingsombuigingen in
Japan en de reeds doorgevoerde
belastingverlagingen in de Bonds
republiek zullen nog meer vaart
brengen in de voortdurende bin
nenlandse expansie in deze lan
den," merkte Poehl op. Hij gaf toe
dat de economische groei in de
Bondsrepubliek in het begin van
1986 en 1987 trager is geweest,
maar hij voegde daaraan toe dat
het groeitempo in de Bondsrepu
bliek nu weer op een 'bevredigen
de weg' is, met een toename van de
binnenlandse vraag van 3 tot 3,5
procent.
AMSTERDAM - De Electri-
sche Museumtramlijn in Am
sterdam heeft er weer een
pronkstuk bij. Uit de Tsjechi
sche hoofdstad Praag kwam
een gerestaureerde historische
tram. Algemeen directeur La-
dislav Slepicka (l) van het
Praagse gemeentelijke ver
voersbedrijf en gemeentebe
stuurder Bohumil Moravec van
Praag droegen het museumstuk
in Amsterdam officieel over.
ROTTERDAM (ANP) - De transporten van Cebeco Handelsraad - een
samenwerkingsverband van ruim 40 coöperatieve mengvoederfabrieken
- worden niet meer geboycot op de schippersbeurzen. Dat is het gevolg
van een overeenkomst die Cebeco gisteren heeft gesloten met de schip-
persbonden. Voorzitter L. van Roosmalen van de schippersbond ONS
kwalificeerde de overeenkomst als een.doorbraak in de acties die de
schippers gedurende anderhalve week voeren.
Van Roosmalen en een woordvoerder van Cebeco bevestigden beiden
dat de overeenkomst inhoudt dat Cebeco de komende zes maanden nog
mag blijven varen met de vier eigen duwbakken voor eigen vervoer. In
die periode zullen de schippersorganisaties weer met de Verladers en
Eigen Vervoer Organisatie EVO in onderhandeling treden om een ak
koord te bereiken over de voorwaarden waaronder de transporten door
de binnenschippers in de toekomst zullen plaatsvinden.
Als dit hernieuwde overleg de komende zes maanden tot overeenstem
ming leidt, zal Cebeco zijn duwbakken van de hand doen en alle transpor
ten weer aanbieden via de schippersbeurzen. Cebeco is naar eigen zeggen
met drie miljoen ton per jaar de grootste aanbieder van lading voor het
binnenland. Met de vier eigen duwbakken kan Cebeco jaarlijks ongeveer
50.000 ton vervoeren. Als gevolg van de schippersacties kwam het bedrijf
dan ook vrij snel in de problemen, omdat het niet over vervoer beschikte
voor zijn vrachten.
De binnenschippers zagen de laatste tijd met toenemende ergernis de
neiging van verladers om zelf duwbakken te kopen en daarmee een deel
van de transporten te verzorgen. Deze vrachten gingen dus aan de neus
van de particuliere binnenschippers voorbij. Toen begin vorige week het
ministerie van verkeer en waterstaat besloot het verladersbedrijf Grana-
ria een vergunning te geven om met 24 duwbakken te gaan varen was
voor de schippersbonden de maat vol. Besloten werd geen vrachten meer
te accepteren van verladers die zelf duwbakken exploiteren.
De Rotterdamse wethouder Den Dunnen is gistermiddag in overleg
met de directie van Granaria getreden om te zien of hij bemiddelend kan
optreden in het conflict tussen de schippersbonden en deze verlader,
aldus Van Roosmalen.
Ook in Amsterdam zijn boze binnenschippers in actie gekomen. Gister
avond en -nacht werden in het Amsterdamse havengebied acties ge
voerd, die de Rijkspolitie te water kon sussen.
Geen ontslagen in Alphen
ming gisteren bekendgemaakt.
Henry Ford II
De dinsdag op 70-jarige leeftijd tigt'dat. Detaiis'over het aanbod
overleden Amerikaanse autofabri- wil hij nog niet kwijt,
kant Henry Ford II leed volgens Bij de Havenkapiteinsdienst,
zijn dokters aan de veteranenziekte waar het sleepboot- en sluisperso-
die voor het eerst bij hem werd neel werkt, zegt een woordvoerder
vastgesteld tijdens een recent be
zoek aan de Bondsrepubliek Duits-
land. Als doodsoorzaak was long
ontsteking opgegeven, een overi
gens veel voorkomend gevolg van
veteranenziekte.
Suriname
De Interamerikaanse Ontwikke
lingsbank (IDB) heeft Suriname
een lening verstrekt van 2,2 mil
joen dollar (ongeveer 4,5 miljoen
gulden) voor een studie te doen
naar de bouw van een elektrici
teitscentrale in Tambaredjo (ten
westen van Paramaribo) en naar de
verbetering van een irrigatiesys
teem in het Westsurinaamse dis
trict Nickerie.
Italiaanse wijn
Italië heeft in de eerste helft van
dit jaar anderhalf procent minder
wijn uitgevoerd dan in de eerste
helft van vorig jaar. De verminde
ring wordt toegeschreven aan het
wijnschandaal van vorig jaar, toen
vermengde wijn 23 mensen het le
ven kostte. In de eerste helft van
1986 was er sprake van een vermin
dering van de wijnexport met bijna
veertig procent.
Samenwerking
De Japanse Isuzu en de Ameri
kaanse General Motors gaan vanaf
10 oktober gezamenlijk personen
wagens bouwen in Groot-Brittan
nië. De daarvoor opgerichte' IBC
Vehicules Ltd zal per maand 2800
auto's met een motorinhoud van
twee liter gaan produceren. In de
nieuwe onderneming heeft Isuzu
een belang van veertig procent en
GM een belang van zestig procent.
dat de havenbedrijven een oxtra
vergoeding hebben aangeboden
voor werk in de nachturen van on
geveer 25 procent van het loon.De
betrokken gemeente-ambtenaren
hebben daar wel oren naar.
Het havenpersoneel van de Stad
Antwerpen ligt al meer dan een
jaar overhoop met het gemeente
bestuur over de honorering van
werk in weekeinden en avonden.
Herhaaldelijk zette het zijn eisen
kracht bij met stakingen, die het
zee- en binnenvaartverkeer in de
haven verlamden.
Overigens zouden deze gemeen
te-ambtenaren niet de eersten zijn
in de Antwerpse haven die van het
bedrijfsleven een extraatje krijgen.
Zo'n fooienregeling, zoals die
wordt genoemd, kent het bedie
ningspersoneel van de havenkra
nen van de Stad Antwerpen al ja-
Vervolg van pagina 1)
AMSTERDAM (GPD) - Nestlé Ne
derland heeft gisteren het verdwij
nen van 614 banen bij het concern
aangekondigd, bijna een derde van
het totale aantal arbeidsplaatsen.
Ontslagen lijken volgens de direc
tie onontkoombaar. De vakbewe
ging is uiterst verbolgen over het
reorganisatieplan. De bonden wil
len via verlaging van de vut-leeftijd
onder meer maatregelen ontslagen
vermijden.
Nestlé Nederland (Nescafé,
melkpoeder, koffiemelk, gecon
denseerde melk. Maggi) verwacht
dit jaar een verlies te lijden van 7
tot 8 miljoen gulden. De laatste ja
ren was het Nederlandse bedrijf,
dat in 1981 nog verlieslijdend was,
er juist wat bovenop gekomen en
liep de winst op tot 14 miljoen. In
een eerder stadium was al duide
lijk geworden dat de koffiefabriek
(Nescafé) in Rotterdam dicht zou
gaan. Eerder was ook al besloten
tot verkoop van de melkfabriek in
Nunspeet.
De 142 arbeidsplaatsen die met
deze twee maatregelen waren ge
moeid, worden nu gevolgd door
het verlies van nog eens 472 banen.
Rotterdam krijgt opnieuw de
zwaarste klap te verduren, nu daar
ook de melkpoederfabriek dicht
moet. Voor 225 mensen betekent
dat het einde van hun werk. De
produktie wordt samengebracht
met die in de fabriek in Gorin-
chem. Tegelijkertijd wordt daar de
produktie van gecondenseerde
melk gestart. Per saldo kost dat
nog eens 120 arbeidsplaatsen.
De produktie van gecondenseer
de melk wordt samengebracht in
Friesland. Daartoe wordt de fa
briek in Drachten sterk verbeterd.
Na dié investeringen - Gorkum en
Drachten samen zo'n 20 miljoen
gulden - kan de fabriek met 18
mensen minder toe. Voorts gaan in
Scharsterbrug (ook Friesland) 41
banen verloren, in Venray 10, in
Amsterdam 3 en op het hoofdkan
toor in Diemen 37. Na de herstruc
turering, die op 1 april 1989 moet
zijn afgerond, zal Nestlé Nederland
nog 1445 arbeidsplaatsen tellen.
Het distributiecentrum in Alphen
aan den Rijn (35 tot 40 werkne
mers) blijft geheel buiten schot.
Directeur R. de Man wijt de
noodzaak tot reorganisatie aan de
hoge produktiekosten in Neder
land. Nestlé Nederland (met een
omzet van een miljard gulden per
jaar) is voor 80 procent van haar af
zet aangewezen op de export.
Daarbij komt dat de afzet van ge
condenseerde melk overal af
neemt.
Voor de Nederlandse tak van de
Zwitsers multinational was vooral
het wegvallen van exportgebieden
als Nigeria en Algerije rampzalig.
De reorganisatie zal een kostenbe
sparing van 19 miljoen per jaar be
tekenen. Voor de reorganisatie
(waaronder een sociaal plan) heeft
De Man naar eerste schatting 20
miljoen gulden beschikbaar.
Fusie Ceteco en
Van Ommeren
kost geen banen
AMSTERDAM (GPD) De fu
sie van Van Ommeren (transport,
opslag en handel) en de Handel
en Industriemaatschappij Cete
co te Amsterdam kost geen ba
nen. Ir. W. H. Brouwer, voorzitter
van de Raad van Bestuur van
Phs. van Ommeren zei dit giste
ren in een toelichting op de voor
genomen fusie met de internatio
nale handelsorganisatie Ceteco.
De nieuwe combinatie Van
Ommeren-Ceteco heeft op basis
van de cijfers van 1987 een omzet
van circa 2 miljard gulden. Het
eigen vermogen (aandelenkapi
taal plus reserves) bedraagt 700
miljoen. Van Ommeren-Ceteco
telt 9200 medewerkers, waarvan
2300 in Nederland. Er zijn 160
vestigingen in 45 landen. De
winst van de combinatie zal vol
gens Brouwer dit jaar uitkomen
op 45 miljoen gulden
ADVERTENTIE
ptt telecommunicatie
PARIJS (AP/ANP) - De werkloos
heid in de 24 industrielanden van
Organisatie voor Economische Sa
menwerking en Ontwikkeling (OE
SO) stijgt volgend jaar niet, zo
heeft de organisatie in een gisteren
gepubliceerd rapport voorspeld.
De OESO verwacht dat de werk
loosheid in de VS verder zal dalen,
maar in West-Europa enigszins
stijgt, waardoor het werkloos
heidspercentage in 1988 schom
melt rond de 8,25 procent.
De OESO vindt dat de werkloos
heid moet worden teruggedrongen
door beter onderwijs, waaraan zo
wel de overheid als de particuliere
sector moeten bijdragen. Ook ba
nen voor slechts een gedeelte van
het jaar of van de economisch ac
tieve periode van het mensenleven
worden steeds belangrijker, aldus
het rapport.
De werkgelegenheid in de OE-
SO-landen is dit jaar in het alge
meen blijven groeien, hoewel de
geschatte groei van 1,25 procent dit
jaar iets lager uitvalt dan de 1,4
procent van vorig jaar. In 1988
voorziet de OESO een stijging van
het aantal arbeidsplaatsen met één
procent. In Nederland liggen deze
groeipercentages onder het gemid
delde; voor dit jaar wordt een groei
van 0,75 procent verwacht en voor
volgend jaar van slechts een kwart
procent.
Het werkloosheidspercentage in
de Westeuropese lidstaten van de
OESO is voor 1987 geraamd op ge
middeld 11 procent; dat is even
veel als in 1986. Voor 1988 voorziet
de OESO echter een stijging tot
11,25 procent. Oorzaak hiervan is
het feit dat het aantal werkzoeken
den sneller zal toenemen, dan het
aantal banen.
In West-Europa staat Groot-Brit
tannië er het beste voor. Het Britse
werkloosheidspercentage zal naar
verwacht dit jaar dalen tot 11,25
procent en voor 1988 is een verdere
daling voorzien naar 10,75 procent.
In 1986 was 11,8 procent van de
Britse beroepsbevolking nog
werkloos.
In de andere grote Westeuropese
landen zal de werkloosheid vol
gens de OESO toenemen. In de
Bondsrepubliek zal het teruglopen
van het aantal nieuwe banen leiden
tot een ongewijzigd werkloos
heidspercentage van 8,0 procent in
1987 en tot een lichte stijging naar
8,25 procent in 1988.
Zowel in Frankrijk als in Italië
zal de werkloosheid gestaag om
hoog gaan. De werkloosheid in de
VS daalt verder naar 6,75 procent
in 1987 en 6,5 procent in 1988. Ook
Canada ziet zijn aantal werklozen
verminderen. In Japan daarente
gen zal het werkloosheidspercen
tage iets toenemen tot 3 procent in
zowel 1987 en 1988. In 1986 was 2,8
procent van de Japanse beroepsbe
volking zonder werk.
De OESO bestaat uit 19 Westeu
ropese landen, Japan, VS, Canada,
Australië en Nieuwzeeland.
VS besteden
meer dan een
biljoen dollar
WASHINGTON (AP) - In de
Verenigde Staten is gisteren
het fiscale jaar 1987 afgesloten
met totale uitgaven die voor het
eerst in de geschiedenis van het
land hoger waren dan 1 biljoen
dollar.
Een biljoen is 1.000 miljard
ofwel 1.000.000.000.000.
Van die overheidsuitgaven
werd 'slechts' 850 miljard ge
dekt door belastinginkomsten.
De rest moest worden geleend,
waardoor de staatsschuld met
nog eens 150 miljard dollar op
liep tot een totaal van 2,5 bil
joen dollar.
Verenigde Staten ca.f 3.95 per minuut.
