Vluchtelingen niet
welkom in dorpen
'Overheid moet soms koopman spelen'
Alternatief op komst voor
sluiting herstellingsoorden
Emotionele protesten van inwoners
Plan voor 50.000 banen
in leveiligingsindustrLe
Oud-minister Gruijters stelde politiek boven regels
Parlementair
onderzoek
bouwfraude
'In bouwwereld barst
het van de corruptie'
1
«i—l-lliTHïHTTI
PAGINA 3
STEVENSBEEK/GOES (GPD) - In twee van de vijf gemeenten die zijn aangewezen als
landelijke opvangcentra voor asielzoekers, is gisteren geprotesteerd tegen de mogelijke
komst van de vluchtelingen. De inwoners van het Brabantse dorpje Stevensbeek (ge
meente Oploo) trokken met tractoren naar het gemeentehuis, waar zij de burgemeester
vroegen de vluchtelingen niet in hun dorp toe te laten. In Goes is een handtekeningenac
tie gestart.
Stevensleek leidde tot emotionele de vluchtelingen niet i
protester. De
menen dit hun Peeldorp bedreigd
wordt dcor de asielzoekers, die on
derdak k-ijgen in het klooster van
de Congegatie van het Heilig Sa
crament. Beloof ons nee te zeggen
tegen de komst van de asielzoe
kers". ripen de demonstranten
het lemeentehuis van Oploo.
kan worden geleefd in Stevens
beek. Een ander vroeg zich af
waarom de paters zich niet bij de
demonstranten hadden gevoegd.
„Waar blijven zij, wat doen zij voor
hun schaapjes?"
De emoties liepen nog hoger op
toen een aantal dorpsbewoners het
gemeentehuis werd uitgegooid
„Wij heblen er slapeloze nachten een korte vechtpartij ontstond met
de politie. De demonstranten heb
ben een actiecomité opgericht. Een
UTRECH' (ANP) - De veel voor
komende criminaliteit kan fors
worden iruggedrongen als de
werkgelegnheid in de beveili-
gingsinduxie met 40 tot 50.000 ar-
beidsplaaten toeneemt. Een op
loonkostesubsidie gebaseerd ba
nenplan zu de overheid 300 mil
joen guide kosten, maar deze in
vestering iu zich op termijn dub
bel en dwrs terugverdienen. Dit
pleidooi hodt de directeur van het
Wetenschapelijk Onderzoeks- en
Documentiecentrum (WODC)
van het miisterie van justitie, dr.
J. van Dijkn het blad 'De Werkge
ver' van dehristelijke werkgevers
van deze wek.
Van Dijlontleent zijn idee aan
het succesran de wagenbegelei
ders in het Denbaar vervoer en de
huismeeste. Deze maatregelen
blijken goete werken in de strijd
tegen veel \orkomende criminali
teit, zoals /andalisme. Volgens
i- Van Dijk iaet in Nederland - an
ders dan iiomliggende landen -
veel makkqker om criminaliteit
Te plegen oriat er zo weinig parti-
3<tuliere bevüging is.
d- De Nediandse beveiligings-
hensten bien nu aan ruim 10.000
op mensen wei Om op Europees ni-
hac veau te korm zou dat aantal vier
of vijf keerD groot moeten zijn.
Vs -Van Dijk vwacht in dat opzicht
Veel van ei banenplan dat is
a; geënt op dMaatregel langdurig
ge werklozen (Vermeend-Moor),
waarbij wegevers loonkosten-
subsidie krijin bij het in dienst
nemen van kgdurig werklozen,
icht itDe regerii moet een regeling
on treffen waanor ieder bedrijf -
f dt maar ook buers die veiligheids-
-n ir functionariss willen inhuren -
d(
had
sevei Politiebaen
Bij het politcorps van Ensche-
de verliezen 8ten de 350 politie-
een aanbod krijgt uit de markt.
Daarbij moet de overheid niet van
tevoren willen regelen hoe die vei
ligheidsfunctionarissen moeten
worden ingeschakeld. Ik zou dat
aan de samenleving zelf willen
overlaten", aldus Van Dijk.
Ook in Goes heeft de mogelijke
komst van asielzoekers geleid tot
protesten. De Goese huisarts Deen
heeft minister Brinkman met een
kort geding gedreigd, als hij de
voorbereiding voor het vestigen
van een opvangcentrum in die stad
niet voor 15 oktober staakt. De
huisarts is met een groot aantal be
woners die in de omgeving van het
toekomstige opvangcentrum, een
oud ziekenhuis, wonen van me
ning dat 275 vluchtelingen in een
gebouw geen haalbare kaart is.
In de wijk zijn handtekenin
genacties gehouden en de nationa
le ombudsman is om advies ge
vraagd. De vluchtelingen zijn een
bedreiging voor onze kinderen,
menen de buurtbewoners.
Behalve Oploo en Goes zijn ook
Slagharen, Schinnen en Luttel-
geest (Noordoostpolder) met het
ministerie overeengekomen asiel
zoekers op te nemen. De inwoners
van Luttelgeest werden gister
avond ingelicht over de komst van
de vluchtelingen. De bijeenkomst
verliep vrij rustig. De asielzoekers
zullen worden gehuisvest in een
bungalowpark.
i Stevensbeek bestormen het gemeentehuis om hun ongenoegen te uiten over het plan om 325
i het dorp te huisvesten. In Stevensbeek zijn al 200 gevangenen en 30 moeilijk opvoedbare meisjes
(toto ANP»
ADVERTENTIE
St dm rjjafimdm (j&l
du S/ubfoeviM
Velouté de tomates aux quenelles de volaille
Fluweelzachte tomatensoep met een garnituur van
gevogeltequenelles.
Filet de pintade farci de champignons assort is,
sauce madère au miel
Parelhoenfilet gevuld met diverse soorten paddestoelen,
met een saus van madeira en honing.
Tarte Maison
Huïsgemaakte slagroomtaart r
sfruit.
ƒ39.50
Rapenburg 97, tel.
071-122176, Leiden, dagelijks
geopend v.a. 17.00 uur.
DEN HAAG (GPD) - De rege-
ringspartijen CDA en WD over
wegen bij de Algemene Beschou
wingen van de komende week met
een alternatief te komen voor het
regeringsvoornemen om de 19 her
stellingsoorden in ons land te slui
ten. Zij denken dat de verkregen
besparingen (29 miljoen gulden) te
niet gedaan worden door de grote
re toeloop op psychiatrische in
richtingen. Zij zoeken de bezuini
gingen in een vergroting van de
soms zeer lage eigen bijdrage van
de cliënten en door het schrappen
van banen bij de oorden.
De eigen bijdrage van de cliën
ten van herstellingsoorden is in
sommige gevallen lager dan de
kosten voor de maaltijden en kan
wel wat verhoogd worden. Door de
cliënten zelf eenvoudige huishou
delijke karweitjes te laten verrich
ten, kan bovendien bezuinigd wor
den op de personeelskosten. Ten
slotte kunnen de uitgaven inge
perkt worden door de instellingen
te binden aan een vast jaarlijks
budget. Een systeem waar de zie
kenhuizen al enkele jaren mee wer
ken.
In de herstellingsoorden verblij
ven mensen met voornamelijk lich
te psychische of sociale proble
men. Het kabinet vindt dat zij op
gevangen moeten en kunnen wor
den door familie, buren en vrien
den.
Ook zullen de regeringspartijen
alternatieven aandragen voor de
bezuinigingen op de kortlopende
gezinszorg. Het kabinet heeft voor
gesteld hierop vijftig miljoen gul
den te bezuinigen. WD-fractie-
voorzitter Joris Voorhoeve vindt
dat deze bezuiniging een te groot
nadelig effect heeft op de inko
mens van vooral bejaarden, die al
leen van een AOW-uitkering moe
ten rondkomen.
De inkomensdaling van deze
groep zal volgende week een be
langrijke rol spelen bij alle partij
en. Zowel regeringsfracties als de
oppositie zullen voorstellen doen
om het inkomen van deze groep
wat meer op peil te houden. Door
dat zij niet profiteren van de voor
gestelde belastingverlaging (aow-
ers betalen geen belasting) gaan zij
door verlaging van onder meer
huursubsidie en verhoging van de
eigen bijdrage voor ziektekosten in
koopkracht achteruit.
ROTTERDAM (ANP) - Verzeke
raars en het Landelijk Platform
voor Vereniging van Kankerpa
tiënten (LPVK) zijn het eens ge
worden over het beleid van de
verzekeringsmaatschappijen ten
aanzien van genezen verklaarde
kankerpatiënten, die bij verzeke
raars aankloppen voor levens
verzekeringen en dergelijke.
In het verleden ondervonden
kankerpatiënten vaak proble
men bij verzekeraars, als gevolg
van hun ziekte. Thans kan ne
gentig procent van de genezen
verklaarde kankerpatiënten bij
de verzekeraars terecht, zij het
dat vaak wel extra premie moet
worden betaald. Dat is wel verve
lend, maar niet onredelijk, me
nen de verzekeraars en het plat
form eenstemmig.
Dat hebben de woordvoerders
Verzekeren
na kanker
soms moeilijk
Van Ronkel van het Verbond van
Verzekeraars en Hogervorst van
het LPVK gisteren bekendge
maakt op een persconferentie bij
het Integraal Kankercentrum
(IKC) in Rotterdam. Daar wer
den ook de uitkomsten vrijgege
ven van een door het IKC uitge
voerd onderzoek, waaruit blijkt
dat veel kankerpatiënten proble
men hebben bij herintegratie in
de samenleving, nadat zij gene
zen zijn verklaard. Dat speelt on
der meer bij het vinden van of
veranderen van een werkkring.
Het onderzoek richtte zich op
de vraag of ex-patiënten proble
men hadden met (het vinden
van) werk, of zich problemen
voordoen bij het afsluiten van
verzekeringen en of er na de ziek
te belemmeringen waren op het
gebied van dagelijkse bezighe
den. Bij het onderzoek waren 649
patiënten van de Daniël de Hoed
kliniek in Rotterdam betrokken.
Van de werkenden onder hen,
ondervond 15 procent belemme
ringen, onder meer op het gebied
van promotie of verandering van
werkkring. Twintig procent van
de geênqueteerden beschouwt
zich als minder-valide, 45 pro
cent gebruikt hulpmiddelen of
protheses (waarvan driekwart
borst-pro'heses) en heeft nog li
chamelijke klachten.
ente
hun hn als de plannen
het kabinaiet betrekking tot
d de politie worn uitgevoerd. Ver-
j dere automating, waarvoor het
kabinet heeft »tozen, kan de ge-
volgen van de tuggang in de per-
soneelsstrekte iet goed maken.
ueef Dit heeft hoofcommissaris P. IJ-
- ovezerman van sc^ede gisteren
'•meegedeeld. H noemde de ver
mindering vanet aantal politie-
"desasus".
d
rt Gs Autokeurig
De stichting AI/BOVAG gaat
fhnet de ANWBm garantiefonds
opzetten waarde de ANWB voor-
ipzicl£?p^ c*oor kan an met de onaf-
de g
hankelijke verphte autokeuring.
jEerder dit jaar sigde de ANWB
met de keuring te stoppen om-
'dat de bond er sis het begin van
de keuringsplic al een miljoen
1 gulden op hee toegelegd. BO-
JVAG en RAI \tegenwoordigen
jde garagebedrijn, maar vinden
idat de onafhankjke keuring be
houden moet blèn.
Madurodai
De miniatuursl Madurodam in
Den Haag wordtijwel zeker ver
plaatst. Als burgieester en wet-
louders met hellan instemmen,
vordt het hele rk een stuk de
Bcheveningse Bjes in gescho-
'en. Nu ligt de ïang nog aan de
ioordkant van (Bosjes. Na de
Herhuizing zal hevervolle Madu-
odam ruimte hben vcor een
wets-nodern gedeelte,et bijvoorbeeld
uit-|e Deltawerken enieuwbouw uit
hettotterdam. De pltwaar de minia-
nu ligtvordt parkeer-
tij vanicroinc
an het De Leeuwardenchtbank heeft
c 'in-en 26-jarige maiuit Sneek tot
seaan-ne jaar gevangésstraf veroor-
ge-eeld na een cis xi vier jaar. Hij
heterd veroordeeld'egens de ver-
behan-oop, aflevering verstrekking
'erder^n heroïne vanafet midden van
En)86 tot 13 maart 17. De man was
de Ra--if geen verslaafd
DEN HAAG (GPD) - „De organisa
tie van het departement liet ik in
vertrouwen over aan de ambtelijke
top. Ik zat daar niet om het depar
tement te beheren. Ik zag de poli
tieke doeleinden als dominant.
Ambtenaren vereenzelvigen zich
met een departement. Wij komen
alleen langs om te regeren. Je komt
daar als minister niet als een soort
rijksaccountant". Aldus verklaar
de oud-minister Gruijters gisteren
voor de parlementaire enquête
commissie waarom hij nooit gewe
ten heeft dat de stichtingkosten die
beleggers opgaven, niet gecontro
leerd werden en waarom hij zich
ook nooit met die vraag bezig had
gehouden.
Bovendien, zo bevestigde hij een
opmerking van vice-voorzitter
Weijers, er was in die tijd geen con
trole-cultuur: ,.Ik denk dat een van
de lessen uit het verleden is, dat we
daar in de toekomst meer aandacht
voor moeten hebben. De sfeer in
die tijd was ook heel anders. De
mate waarin mensen vandaag de
dag regels overtreden, is een van
de grote veranderingen van onze
tijd. Controleurs waren een tijd ge
leden minder nodig. Ik heb in die
hele tijd als minister van een de
partement waar 7000 mensen
werkten, een keer een ambtenaar
wegens corruptie moeten ont
slaan".
Een beeld van 'de goede oude
tijd' dat later op de dag werd be
vestigd door mr. E. A. Brouwer, ja
renlang lid en voorzitter van de
Centrale Beleggingsraad. Als di
recteur van Robeco en voorzitter
van de Amsterdamse Optiebeurs
kon hij bogen op een jarenlange er
varing in de beleggerswereld: „Ik
heb in al die tijd nooit een geval
van financiële fraude meegemaakt.
Die gedachte kwam niet bij je op".
Onbesproken
Gruijters had, zo bleek uit zijn
verhoor, in die tijd een bijzondere
verhouding met het Algemeen
Burgerlijk Pensioenfonds: „Dat
was zoiets als de vrouw van Caesar,
die was van onbesproken gedrag.
Het ABP was natuurlijk ook een
deel van de staat".
Het ministerie bleek op drie ma
nieren met het ABP verbonden te
zijn: experts van het pensioen
fonds hielpen bij de opstelling van
juridische contracten in de wo
ningbouw, het fonds financierde
bouwprojecten van woningbouw
corporaties en bouwde bovendien
zelf woningen. Reden genoeg voor
Gruijters om het ABP wat voor te
trekken ten opzichte van andere
fondsen. Hij kwam daar voor de
commissie ook zeer openlijk voor
uit.
Vooral bij de overgang van de re
geling 1968 naar de regeling 1975
bleek die uitzonderingspositie dui
delijk. Bij de invoering van het
nieuwe systeem had Gruijters de
beleggers niet alleen nodig om wo
ningen te bouwen, maar ook voor
de financiering van de corporatie-
bouw. In verband met bezuinigin
gen wilde het rijk namelijk af van
het grote aantal rijksleningen. Van
wege de aard van de regeling
moest er echter een speciale le-
ningsvorm komen, de zogenaamde
klimlening, die voor de beleggers
zeer aantrekkelijke kanten had.
Het ABP was de eerste die toch
bereid was aan deze leningsvorm
mee te werken. En daarom was
Gruijters zeer soepel bij de behan
deling van de aanvragen van het
ABP om in 1976 nog onder de in
middels vervallen 'subsidierege
ling 1968' te mogen bouwen. Die
regeling eindigde op 1 januari 1976.
Gruijters: „Ons criterium daarbij
was: als u aan de nieuwe regeling
mee gaat werken, zijn wij ruimhar:
tig in de toepassing van de oude
regeling. Ik wilde een stabiele sfeer
rond de regeling '75. Dat grote doel
rechtvaardigde kleine concessies".
Afspraken
Niet alle beleggers wisten van
deze ruimhartigheid. Een bewust
beleid, bleek gisteren: „Als over
heid moet je soms koopman spe
len. Wilde ik deze voor de volks
huisvesting heilzame regeling in
voeren, dan moest ik dit soort af
spraken maken. Om het front
de beleggers te verbrokkelen,
moest ik gaan praten met de groot
ste, het ABP".
Misschien was dat niet helemaal
volgens de regels, maar daar had
de oud-minister geen problemen
mee: „Mijn bevoegdheden waren
ruim, en dat was maar goed ook. Je
kunt een minister vastleggen door
allerlei regelgeving, maar dan
wordt het beleid ook lamgelegd".
Enquetecommissielid Biesheuvel
kon die visie niet delen. Daarop
voegde Gruijters hem toe: „Ik zie
al, u had er niet veel van gemaakt".
Het lag volgens dc voormalige be
windsman echt allemaal heel sim
pel: „Het was in het belang van de
volkshuisvesting".
Gruyters: "Als minister had ik
goed ook.
DEN HAAG (ANP) - Woningbouwcorporaties hebben zich wel degelijk
schuldig gemaakt aan geknoei met stichtingskosten voor prevniehuurwo-
ningen door net als beleggers duurdere, onderhoudsarme bouwmateria
len (geactiveerd onderhoud) niet te vermelden. Krachtens de subsidiere
geling 1968 leverde die kunstmatige verlaging van stichtingskosten de
corporaties meer subsidie op.
Dit bleek gisteren tijdens het verhoor door de parlementaire enquête
commissie bouwsubsidies van directeur H.J. Werkhoven van de Algeme
ne Woningbouwvereniging 's Gravenhage. Hij was in de periode 1970-
1979 in dienst bij de Nationale Woningraad NWR (overkoepelend orgaan
van circa 700 woningbouwverenigingen en gemeentelijke bouwbedrij
ven). „De term geactiveerd onderhoud heb ik in corporatieland ook wel
gehoord, zij het dan dat het daar 'onderhoudsarm bouwen' heette", ver
klaarde Werkhoven, die daarmee de aarzelende bevestiging van zijn voor
malige baas, NWR-directeur B. Kempen, kracht bij zette. Kempen geloof
de dat een enkele corporatie misschien met subsidieregelingen heeft ge
rommeld.
Werkhoven nam en kreeg ruimschoots de gelegenheid zijn gal te spu
wen over het "corruptie-vandalisme" dat naar zijn ervaring welig tiert in
de bouwwereld. Die 'bouwcultuur' barst van de relatiegeschenken,
vakantiereisjes en 'entertainment' als dure etentjes en bordeelactivisme.
Werkhoven, die die grappen als directeur van een grote woningbouwver
eniging (rond de 11.000 huizen) aan den lijve heeft ondervonden, is er
eens op gaan letten en kwam tot „landelijk 40 schandaaltjes tot en met
regelrechte frauduleuze gevallen en persoonlijke verrijking".
Dees inzet van
hooglopend
conflict tussen
CDA en WD
DEN HAAG (GPD) - Het CDA is
geïrriteerd over het voorstel van
WD-leider Voorhoeve om 1C0 mil
joen aan voorgestelde bezuinigin
gen op de volksgezondheid te
schrappen, omdat staatssecretaris
Dick Dees daarover niet door het
kabinet is geraadpleegd. Vooral de
mededeling van de WD dat het de
bezuinigingen wil wegstrepen zon
der het gat dat daardoor in de be
groting ontstaat op te vullen, is de
christen-democraten in het ver
keerde keelgat geschoten.
„Als je roept dat je niet verant
woordelijk bent voor het aandra
gen van alternatieven, ben je ver
keerd bezig. Dan is het hek van de
dam", aldus de volksgezondheid-
specialist van het CDA, dr. Ad Lan-
smk. „Ik vind het al te gemakkelijk
van de WD om daar nu een punt
van te maken".
WD-leider Voorhoeve heeft de
laatste weken een paar maal bena
drukt dat de extra bezuiniging van
100 miljoen gulden op de begroting
van volksgezondheid niet kan
doorgaan. Tot die bezuiniging
werd in het kabinet besloten, zon
der daarbij de verantwoordelijke
staatssecretaris Dees (WD) te
raadplegen. Dat viel bij de WD
bepaald niet goed.
Lansink: „Dees is toen al bij,mij
gekomen om te zien of de CDA-
fractie zich niet kon verzetten te
gen de voorgenomen bezuiniging.
Ik heb tegen hem gezegd dat ik in
houdelijk ook moeite heb met de
maatregelen, maar dat hij zijn on
enigheid eerst maar met zijn minis
ter (Brinkman) moest uitvechten".
„Daarna heb ik met Bert de Vries
(fractievoorzitter CDA) gesproken.
In het kabinet is vervolgens afge
sproken dat de bezuiniging voor
1988 ongedaan zou worden ge
maakt, maar in 1989 en 1990 toch
zou moeten doorgaan. Toen had ik
er niet zo'n moeite meer mee, om
dat voor die tijd de herstructure
ring van de volksgezondheid vol
gens de plannen van de commis
sie-Dekker aan de orde is. Bij de
bedragen die daarbij aan de orde
zijn, valt een bezuiniging van 100
miljoen in het niet", aldus Lansink.
Lansink heeft grote bedenkin
gen over de manier waarop de
WD deze zaak nu opbrengt. „Bij
de kabinetsformatie wilde de WD
drie miljard gulden bezuinigingen
op de volksgezondheid. Dat von
den wij veel te veel. Uiteindelijk is
dat 1,2 miljard geworden. Dan is
het toch merkwaardig dat juist de
WD nu protesteert tegen een ex
tra bezuiniging van 100 miljoen,
die nog niet eens volgend jaar
wordt doorgevoerd".
Lansink zou zelf overigens nog
wel andere bezuinigingen weten
die ongedaan gemaakt moeten
worden, als dat zo gemakkelijk zou
kunnen als de WD nu wil. „Als ik
100 miljoen te besteden had zou ik
de tandheelkunde in het zieken
fondspakket houden. Maar we
moeten die weg niet opgaan, want
dan vallen er binnen de kortste ke
ren grote gaten in de overheidsfi
nanciën", aldus CDA-kamerlid.
j,
Lk.- L_i
Staatssecretaris Dees. (foto ANP)
'Ongevraagde
aids-test is
uit den boze
RIJSWIJK (ANP) - Het onge
vraagd uitvoeren van bloedonder
zoek naar de ziekte aids, zoals on
langs in het artsenblad Medisch
Contact werd voorgesteld voor alle
ziekenhuispatiënten ;s een aantas
ting van de rechten van de patiënt
en dus uit den boze. Dat liet staats-
secrtaris Dees (volksgezondheid)
gistere®in Rijswijk weten bij de of
ficiële installatie van de Nationale
Commissie AIDS-bestrijding.
Volgens Dees staan de nadelen
van het ongevraagd testen - de aan
tasting van het recht van de patiënt
om zelf over een aids-onderzoek te
beslissen - niet in verhouding tot
de eventuele voordelen voor de art
sen en het ziekenhuispersoneel.
„Hierbij speelt tevens een belang
rijke rol dat de beveiliging van de
hulpverleners in het algemeen
langs andere wegen kan worden
gerealiseerd", aldus de bewinds-
Dees toonde zich tevreden over
het Nederlandse aids-beleid tot nu
toe: „Mede dank zij de werkzaam
heden van het coördinatieteam is
de afgelopen periode een AIDS-be-
leid gevoerd dat gebaseerd is op
feiten, dat zakelijk en open van
aard is en dat stigmatisering en dis
criminatie heeft vermeden".
