'Ontroering, geen sentimentaliteit'
KINDERBOEKENWEE
'Monkie'
ROEKEN
30 SEPTEMBER T/M 10 OKTOBER 1987
:-ü:^||p||||
Dieter
Schubert
Ik maak je
beter,
zei Beer
Susan en de
kwelgeest
WfflÊÊÊÈBMm
Interview met jeugddichter-schrijver Ted van Lieshout
PAGINA 22
WOENSDAG 30 SEPTEMBER 1987
door
i poppendokter
die het verfomfaaide c
knapt en in z'n etalage
een dag komt het kind t
langs ende afloop laat zich
daan: zelf vertellen, er van alles
bij fantaseren, het kind zelf aan
het woord laten. De tekeningen
zijn ruim opgezet, kleurig, vol de
tails maar heel overzichtelijk. En
Schubert tekent allerinne
mendst!
Janosch
Oram/Ross
VïwvI
toonzetting. De tekeningen zijn
verukkelijk, vooral de kleine kik
ker die op elke pagina zijn eigen
verhaal vertelt. De tekst is helaas
De produkties van
/illustrator Janosch vallen regel
matig in de prijzen. Dit keer
krijgt de Zwitser een Zilveren
1 zijn bekroond. Het is
:n hoogtepunt in Ross' oeu-
Het met een griffel bekroon-
'Waar is mijn potje' is aardi-
met de licht ver-
'je eigen moei-
reuze mee als je
i anderen kent' is speels en
liehtvóeli'g uitgewerkt, 't Begint
met een Kwelgeest wiens taak
lijkheden
die van anc
Monkie uit Dieter Schuberts boek
AMSTERDAM - Mensen
vragen hem wel eens
"waarom hij niet voor
volwassenen schrijft". Dat
vindt
schrijver-dichter-illustrator
Ted van Lieshout de meest
onzinnige vraag die je kunt
stellen. "Dat zou betekenen
dat je jeugdliteratuur als iets
minderwaardigs beschouwt.
Voor mij bestaat er geen grens
tussen schrijven voor
kinderen of volwassenen.
Mijn boeken kunnen door
iedereen worden gelezen.
Ouderen reageren enthousiast
als ze toevallig een
kinderboek lezen. 'Dat dat zo
leuk kan zijn', hoor je dan".
door
Itlargot Klompmaker
Vooral zijn dichtbundel 'Van ver
driet kun je grappige hoedjes vou
wen' beschouwt Van Lieshout als
een verbindende schakel tussen li
teratuur voor jongeren en ouderen.
De dichter: "ik ben weliswaar een
volwassene, maar gedeeltelijk ben
ik ook kind gebleven".
Van Lieshouts boekje was de
enige dichtbundel die dit jaar hoge
ogen gooide in de 'slag' om de grif
fels. De bundel kreeg uiteindelijk
'slechts' een vlag en wimpel. De
dichter bekent dat hij even moest
slikken toen hij dit hoorde. Hij had
meer verwacht. "Ik wil niet als de
verongelijkte auteur overkomen,
maar ik had van de jury meer er
kenning voor de jeugdpoëzie ver
wacht. Zeker gezien de hoeveel
heid dichtbundels die de afgelopen
tijd zijn gepubliceerd. Persoonlijk
beschouw ik de vermelding op de
Vlag en Wimpellijst -als vlees noch
vis. Een net-niet-prijs".
Illustrator
Ted Van Lieshout is van oor
sprong illustrator. Een hoekje van
zijn bovenwoning in hartje Am
sterdam is ingeruimd voor zijn te
kentafel met bijbehorende attribu
ten. Door het raam waait het geroe
zemoes van de Reguliersbreestraat
en Rembrandtplein.
Na zijn studie aan de Rietveld
academie ontwierp Van Lieshout
boekomslagen, catalogi (De Arbei
derspers) en maakte pentekenin
gen voor het NRC-Handelsblad.
"Op een gegeven moment was ik
op mijn tekenstijl uitgekeken. Ik
had genoeg van die in kleine
streepjes uitgewerkte details. Er
zat-geen ontwikkleing meer in"
Van Lieshout ontwikkelde een
nieuwe vignetachtige stijl met zo
min mogelijk maar wel krachtige
lijnen. Een soort chinees kalligra
feren, noemt de illustrator het zelf.
Karei Eykman, een van de stuwen
de krachten achter de Blauw Ge-
Tekening van Ted. van Lieshout uit 'Luitje en de limonademoeder
ruite Kiel, de kinderkrant van Vrij hout ergens een hekel aan heeft is
Nederland, zag wel wat in zijn het drijven op routine. "Elke stijl
werk en bood Van Lieshout de heeft zijn beperkingen en dwang-
kans om te experimenteren met te- matigheden. Zodra ik iets beheers,
kenen en schrijven. Precies wat de zoek ik een nieuwe uitdaging. Vol
de illustrator zocht. Als Van Lies- maakt is saai".
In de Blauw Geruite Kiel ver
scheen een aantal verhalen op rijm
en gedichten met illustraties van
zijn hand. Vorig jaar publiceerde
hij de jeugdroman 'Raafs Reikend
Theater' en de al eerder genoemde
dichtbundel 'Van verdriet kun je
grappige hoedjes vouwen'. Hij
schrijft graag verhalen, maar zijn
voorkeur gaat toch uit naar de poé-
zie. "Dat vind ik boeiender, moei
lijker ook. Het is een genre waarin
je veel dichter bij je tekst staat dan
als een proza-schrijver". Naast zijn
bezigheden thuis als schrijver,
dichter en illustrator is Van Lies
hout docent illustreren en tekenen
aan de Koninklijke Academie van
Beeldende Kunsten in Den Haag.
Persoonlijk
In 'Van verdriet kun je grappige
den en het beleven van de dood.
- Hoe ga ik open ais een boek?/ Ik
wil mezelf eens lezen,/ bladeren en
kijken/ hoeveel pagina's ik tel./ Of
ik een sprookje ben/ of meer een
studieboek./ Zou ik mij kopen?/
Lenen bij de bieb?/ Alleen stiekem
lezen/ hoe ik alloop en zachtjes/ te
rugzetten in de kast?
('Boekje open') -
persoonlijk. In dit laatste gedeelte
beschrijft Van Lieshout zijn erva-
ringe rond het overlijden van zijn
vader en broer. Met name deze ge-
zo afstandelijk. De beleving van de
dood van mijn broer was heel an
ders. Daarbij overheerste verdriet
- Aan de randjes ging hij lang
zaam dood./ Ik zag het door de la
kens heen en wilde vragen/ of hij
pijn had, maar ik durlde niet.
uit 'De laatste dag met
mij n
"Mijn broer is overleden toen hij
22 was. Ik was 23. Dat haal je mis
schien niet uit het gedicht zelf. Het
is ook niet van belang. Maar het
verklaart waarom mijn reactie op
zijn overlijden anders was dan toen
mijn vader stierf'.
"Het zijn sobere, afstandelijke
gedichten die hopelijk toch ontroe
ren. Ik heb geprobeerd sentimen
taliteit te vermijden. Vandaar ook
de forse tekeningen. De krachtige
illustraties compenseren de subtie
le tekst".
Dappere jongen
Over zijn proza-debuut met
'Raafs Reizend Theater' (voor 10
jaar en ouder) is Van Lieshout niet
ontevreden. "De reacties waren
wisselend, de kritiek voor een deel
terecht. Maar voor een debuut is
het bock redelijk verkocht". Het
op de
volgens de wijde wereld in trekt,
de kip en een
hoeft. Op een dag moet dat
dan blijkt datLuitje krimp
gens spoelt ze door het afvoergat,
tot ontsteltenis van haar moeder.
14 jaar en ouder, getiteld 'Als
ik geen naam had kwam ik in de
- Een rivier dankt haar naam/
aan de oevers, want het water/
stroomt anoniem voorbij./ Zoals
ook ik beweeg binnen/ de uiter
waarden van wetten,/ aangeduid
word en bepaald./ Als ik geen
naam had kwam ik/ in de Noordzee
uit, maarde regel houdt mij bij el
kaar./ En als ik overstroom staan
dijken/ mij terecht te wijzen. Toch
laat/ ik schepen dooi en soms ver
gaan -
('Een rivier dankt haar naam')
"Ik ben een creatieve knutse
laar", meent Van Lieshout. "Ik ben
nog steeds het jongetje dat stil op
zijn kamer zit uit te pluizen hoe hi)
de toekomst naar zijn hand kan
zetten".
