Britse Labourpartij op
zoek naar nieuwe koers
IMFgroei
economie
houdt aan
DAAR STAAT U.
MET UW
EXPRESS STUK
VOOR AMERIKA.
EN GEEN MENS
OM HET EVEN
WEG TE BRENGEN.
rnnmm
Rechters Fiji weigeren met
coup-leider samen te werken
Doodvonnis
pro-Iraanse
Tunesiërs
ER IS 'NSNEli£RE MANIER,
BEL DE DHL KOERIER.
06-0552
Demonstratie tegen Sandinisten
Bush praat in Polen
vooral over schulden
MAANDAG 28 SEPTEMBER 1987
PAGINA 5
Dit zijn de belangrijkste conclusies
uit het halfjaarlijkse rapport over
de vooruitzichten voor de wereld
economie van het Internationale
Monetaire Fonds (IMF), dat giste
ren is gepubliceerd tijdens de jaar
vergadering van het Fonds in Was
hington.
Het nu al vijf jaar durende econo
mische herstel leek eind 1986 en
begin dit jaar te verflauwen door
groeivertraging in de industrielan
den. Volgens het IMF was dit ech
ter een tijdelijk verschijnsel dat
verband hield met aanpassingen
aan de daling van de dollarkoers.
De inmiddels doorgevoerde aan
passingen zullen het vertrouwen
bij het bedrijfsleven vergroten en
de vraag op peil houden, aldus het
Fonds.
De groei van de wereldproduktie
neemt dit jaar ten opzichte van
1986 af van 3,2 tot 2,8 procent, maar
volgend jaar zal er weer een toene
ming zijn tot 3,1 procent. De ont
wikkeling in de industrielanden
vertoont hetzelfde patroon: daar
vermindert de groei van 2,7 pro
cent in 1986 tot 2,4 procent dit jaar,
om vervolgens weer toe te nemen
tot 2,6 procent in 1988. Ook op lan
gere termijn zal de groei op peil te
blijven.
De economische groei in de ont-
W apenstandpimt
Britse Labour
op de helling
BRIGHTON (AP) - De leider van
de Britse Labourpartij Neil Kin-
nock heeft vandaag bij aanvang
van het congres van zijn partij laten
doorschemeren dat hij een herzie
ning wil van het Labourstandpunt
om eenzijdige nucleaire ontwape
ning.
Verwacht wordt dat de partij nog
een reeks herzieningen van stand
punten zal doorvoeren tijdens het
congres om de dalende lijn in de
kiezersgunst te keren.
In een vraaggesprek met de
BBC, dat vanavond wordt uitge
zonden, antwoordde Kinnock op
de vraag of hij bij zijn anti-kernwa-
penbeleid zal blijven, dat men zich
„niet aan een aantal houdingen
moet vastklampen en zeggen dat
die permanent zijn." Kinnock wees
daarbij op de noodzaak van een
goede verdediging en om een trou
we bondgenoot te zijn. De Labour-
leider zei dat het hele wapensys
teem onderwerp van verandering
SHwHBHi
Honger
De VN-wereldvoedselorganisa-
tie FAO Heeft opnieuw de nood
klok geluid over Etiopië. Dreigen
de misoogsten in de noordelijke
provincies Eritrea en Tigray en in
grote delen van Hararge, Wollo en
Shoa maken volgens FAO-direc-
teur Saouma meer dan 950.000 ton
voedselhulp noodzakelijk. Tot nu
toe is slechts 218.000 ton toege
zegd. Volgens de FAO worden nu 3
miljoen mensen bedreigd.
Vlucht
Een Roemeense piloot is zater
dag met zijn militaire oefenvlieg
tuig naar Turkije gevlucht. Hij zet
te zijn toestel aan de grond bij het
dorp Kaynarca in de provincie Kir-
klareli (Noordwest-Turkije). De 21-
jarige Mikhail Smilezki heeft poli
tiek asiel in de Verenigde Staten
gevraagd.
Herald
De Britse veerboot Herald of
Free Enterprise, die in maart voor
de haven van Zeebrugge omsloeg
en zonk, is voor de sloop verkocht
aan een Nederlands bergingsbe
drijf. De rederij P and O, voorheen
Townsend Thoresen, weigerde de
tails over de transactie van vorige
week bekend te maken. Een
woordvoerder wilde alleen kwijt
dat voor alles voorkomen moest
worden dat het rampschip ooit
weer zou gaan varen. Bij het onge
luk met het schip kwamen 189
mensen om het leven. De veerboot
ligt nu nog in Vlissingen.
Gevlucht
Twee Oostduitsers van 20 en 21
jaar zijn er zaterdag in geslaagd on
gedeerd naar West-Berlijn te vluch
ten. Zij klommen over de muur bij
Kreuzberg. Er werd niet' gescho
ten. Vrijdagavond mislukte de
vluchtpoging van een jongen en
een meisje van 19 jaar die probeer
den met een vrachtwagen door de
muur te rijden. Zij werden gearres
teerd.
wikkelingslanden vermindert van
4,0 procent in 1986 tot 3,3 procent
dit jaar, maar neemt in 1988 flink
toe tot 4,4 procent. Er zijn binnen
de Derde Wereld overigens grote
verschillen: de olie exporterende
staten boeken slechtere resultaten
dan de overige ontwikkelingslan
den, die zowel dit jaar als in 1988
kunnen rekenen op een groei van
bijna 5 procent.
Het slechtst gaat het in de Afri
kaanse landen ten zuiden van de
Sahara. Daar zal de economische
groei dit jaar beperkt blijven tot 2
procent, een percentage dat niet
eens voldoende is om gelijke tred
te kunnen houden met de bevol
kingsgroei.
De schuldproblemen van de Der
de-Wereldlanden zijn zaterdag aan
de orde gekomen op een vergade
ring van de groep van 24, een sa
menwerkingsverband van ontwik
kelingslanden binnen het IMF. In
het slotcommuniqué wordt vastge
steld dat de huidige schuldenstra
tegie geen perspectief biedt voor
oplossingen van de problemen.
Van de rijke landen wordt ver
langd dat zij meer doen om de
schuldenlanden uit het moeras te
halen. De industrielanden zouden
zich onder meer moeten houden
aan de doelstelling om tenminste
0.7 procent van het nationale inko
men aan ontwikkelingshulp te be
steden. Op het moment houden al
leen Nederland, Frankrijk en de
Scandinavische landen zich aan
deze norm.
De Derde-Wereldlanden hebben
laten weten dat het steeds meer zal
voorkomen dat schulden worden
opgeschort (waartoe Brazilië eer
der dit jaar besloot) of beperkt zul
len worden afgelost.
Minister Ruding (Financiën) die
tijdens de vergadering aanwezig
was, heeft laten weten dat de arm
ste landen in de wereld kunnen re
kenen op een lastenverlichting.
Daarover moet nog overeenstem
ming worden bereikt en bovendien
gaat het alleen maar om de aller
armste landen ter wereld zoals
Bangladesh, Haïti en een aantal
Afrikaanse landen.
Nederland heeft een groot deel
van de schuldenlast van de armste
landen kwijtgescholden. Ruding
bevestigde verder de Amerikaanse
tegenstand om de rente over de
schulden te verlagen omdat dit een
precedent zou kunnen vormen
voor de minder arme landen zoals
Brazilië die echter een enorme
schuldenlast hebben. De VS leve
ren proportioneel de grootste bij
drage aan het IMF en de Wereld
bank.
LONDEN - Na de bezinning een
nieuwe richting. Dat is deze week
het grote gegeven voor de Britse
Labourpartij, die in Brighton haar
jaarlijkse congres houdt. De derde
achtereenvolgende verkiezingsne
derlaag en het vooruitzicht van een
nieuwe, lange periode in de opposi
tie, schept het juiste klimaat voor
een intensief gewetensonderzoek.
En het staat wel vast dat dit leidt tot
verschillende opvattingen over de
weg die Labour nu moet inslaan
om te proberen het verloren terrein
te herwinnen en weer greep te krij
gen op de Britse stemgerechtig
den.
door
Haye Thomas
Vier jaar geleden werd Neil Kin
nock in Brighton tot partijleider
gekozen. Als opvolger van Michael
Foot die alom beschouwd wordt
als de grote zondebok van Labours
slechtste verkiezingsresultaat
sinds de twintiger jaren. In dezelf
de hal staat nu ook Neil Kinnock
als een verslagen aanvoerder. Nie
mand die hèm de nieuwe zware'
•verkiezingsnederlaag in de schoe
nen schuift en persoonlijk verant
woordelijk stelt voor het sombere
vooruitzicht dat Labour weer een
jarenlange moeizame oppositie
moet voeren tegen de conservatie
ve meerderheid in het Lagerhuis.
Integendeel, in het algemeen is
er zelfs waardering voor de ener
gieke en doortastende wijze waar
op Kinnock zijn verkiezingscam
pagne heeft gevoerd. Al is het pijn-
WELLINGTON (AFP/ANP/GPD) -
De rechters in het Hooggerechts
hof van Fiji wensen niet in te gaan
op de eis van kolonel Sitiveni Ra-
buka om met zijn militaire bestuur
samen te werken. Rabuka nam vo
rige week na een staatsgreep het
bewind over de eilandenstaat in de
Stille Oceaan over. Als de rechters
weigeren samen te werken, moeten
zij volgens de kolonel hun functie
ter beschikking stellen.
In een vraaggesprek voor de
Nieuwzeelandse radio zei presi
dent Sir Timoci Tuivaga van het
Hooggerechtshof van Fiji dat de
rechters "nog in functie zijn en
doorgaan met hun rechtspraak"
ondanks de aankondiging dat het
militaire bewind de rechtbanken
heeft gesloten.
Sir Timoci wees er op dat kolonel
Rabuka elke wettige autoriteit ont
beert en dat alles wat hij doet on
wettig is. De rechters zullen zich
niets aantrekken van "illegale aan
kondiging" dat zij uit hun ambt ge
zet zijn, aldus de opperrechter.
"Als zij ons uit de rechtszaal jagen,
MANAGUA (AP/AFP/Rtr/UPI) -
Ongeveer 3.000 mensen hebben
gisteren in de Nicaraguaanse
hoofdstad Managua deelgenomen
aan een demonstratie tegen de
Sandinistische regering. De de
monstratie was georganiseerd door
de Sociaal-Christelijke Partij van
Erick Ramirez die haar 30ste ver
jaardag vierde.
Ramirez zei dat het de grootste
anti-regeringsdemonstratie was
die sinds de verdrijving van de dic
tator Somoza in 1979 is gehouden.
Voor de demonstratie was officieel
toestemming verleend. Openbare
bijeenkomsten zijn sinds de nood
toestand die in 1982 van kracht
werd zonder uitdrukkelijke toe
stemming verboden.
De demonstranten riepen leuzen
als „Democratie, ja. Communisme,
nee" en „Niet Washington, niet
Moskou", waarmee de demon
stranten zich ook keerden tegen de
Amerikaanse steun aan de Con
tra's.
Voor de viering van de verjaar
dag van de partij was ook de voor-
- gewaardeerd, - (foto api
lijk duidelijk dat de boodschap die
er in werd uitgedragen, niet erg
aansloeg. Weliswaar betekende de
tien miljoen stemmen een vooruit
gang in vergelijking met de neder
laag van 1983, ze bleven ver achter
bij het totaal waarmee in 1979 van
de Tories werd verloren.
Over het waarom is binnen de
partij heel wat te doen. In brede
kring werd aangenomen dat La
bours beslissing over de ontmante
ling \jan de Britse kernwapens en
haar onvermogen om de kiezers er
van te overtuigen dat zij haar om
vangrijke sociale programma zou
kunnen uitvoeren zonder belas
tingverhoging de voornaamste oor
zaken zijn van de verkiezingsne
derlaag. Een geduchte handicap
vormde ook het gevoel bij vele kie
zers dat Labour teveel aan de lei
draad van de vakbeweging loopt,
die in Margaret Thatchers groeien
de 'society van de middenklasse',
zetten wij ons werk voort onder de
kokospalmen", aldus Sir Timoci.
Voor de tweede keer binnen een
jaar greep het leger vorige week de
macht in Fiji. Beide keren recht
vaardigde het zijn actie door te wij
zen op het dreigende geweld als ge
volg van spanningen tussen de au
tochtone Fijiërs en de bewoners
van Indische afkomst. Op de ruim
700.000 inwoners tellende bevol
king van de archipel vormen de 'In
dische Fijiers' een kleine meerder
heid ten opzichte van de inwoners
van Melanesische afstamming.
Na de verkiezingen van mei dit
jaar presenteerde de nieuwe pre
mier, Timoci Bavadra van de La-
malige president van Venezuela
Luis Herrera Campins aanwezig.
Honderden mensen stonden aan
de kant en keken toe hoe de de
monstranten voorbij liepen.
De toestemming van de autori
teiten voor de demonstratie is het
gevolg van de belofte van de rege
ring om meer burgervrijheden te
garanderen. Volgens het vre
desplan van de Middenamerikaan-
se landen moeten er onder andere
in Nicaragua democratische her
vormingen worden doorgevoerd
en een wapenstilstand worden af
gekondigd die een einde moet ma
ken aan de opstand van de Con
tra's.
Verder maakte president Ortega
zaterdag bekend dat er een gedeel
telijke amnestie in voorbereiding is
maar geen algehele. Het Nicaragu
aanse staatshoofd zei dat „gewone
misdadigers, oud-leden van de gar
de van de in 1979 afgezette presi
dent Somoza, of contra-revolutio
nairen die straffen uitzitten wegens
wrede misdaden" niet van de am-
steeds meer aan populariteit in
boet.
Een andere weg, een ander ge
zicht ook. Daar gaat het om. Alle
ogen zijn nu gericht op de meer er
varen en wellicht ook wijzer gewor
den Kinnock, die moet proberen
het proces van de verandering in
goede banen te leiden. En er zijn
nogal wat hete aardappelen. Bij
voorbeeld zijn streven om het be
staande oude systeem voor het kie
zen en herverkiezen van socialisti
sche parlementskandidaten, dras
tisch te democratiseren. Ten gun
ste van de individuele partijleden,
die er nu niet of nauwelijks aan de
pas komen. Dit kiezen of herver
kiezen gebeurt thans door zoge
naamde bestuursraden in de ver
schillende kiesdistricten. Waarvan
de leden voor het merendeel af
komstig zijn van bepaalde politie
ke groeperingen en de vakbewe
ging. Een situatie die op meerdere
plaatsen door kleine groepen link
se activisten is uitgebuit.
Ook dat, zo meent Kinnock,
heeft Labour schade berokkend in
de afgelopen stembusslag met me
vrouw Thatcher. En hij zet op
nieuw zijn prestige als leider op het
spel om het partijcongres in meer
derheid te overtuigen van zijn ge
lijk. In 1984 lukte hem dat niet en
verkeek hij zich op de gebundelde
krachten van de linkervleugel in
zijn partij. Die zal zich ook deze
week weer krachtig verweren. Ge
steund door de vakbeweging met
haar belangrijke blokstemmen. En
voor de hand ligt een compromis
dat inderdaad individuele leden
meer greep geeft op het kiesgebeu-
ren binnen de partij. Maar tegelijk
de invloed van de vakbonden als
bourpartij, een kabinet waarin de
'Indiërs' voor het eerst sinds de on
afhankelijkheid in 1970 een meer
derheid vormden.
Dit accepteerde het leger niet:
het schoof de burgerregering van
Bavadra - de tweede sinds Fiji in
1970 onafhankelijk werd van
Groot-Brittannië - terzijde en liet
weten de macht pas terug te geven
aan een regering van burgers als de
macht van de 'autochtone Fijiërs'
zou ziin hersteld.
Een kleine week geleden leek
gouverneur-generaal Ratu Sir Pe-
naia Ganilau - de vertegenwoordi
ger van het nominale staatshoofd,
koningin Elizabeth II van Groot-
nestie zullen profiteren. Volgens
Ortega dwingt het vredesverdrag,
dat de presidenten van de Midden-
amerikaanse landen op 7 augustus
in Guatemala sloten, zijn regering
er niet toe een algehele amnestie af
te kondigen.
Enkele uren eerder had het
hoofd van de rooms-katholieke
kerk in Nicaragua, kardianaal
Obando y Bravo, de regering en de
Contras opgeroepen een bemidde
laar te aanvaarden die zou kunnen
helpen bij het opstellen van de
voorwaarden voor een staakt-het-
vuren als uitvloeisel van het vre
desplan.
Volgens het blad U.S. News and
World Report zijn in de loop van
1987 al 4.000 strijders gedeserteerd
uit de rijen van de Contras, waar
mee hun sterkte gedaald is tot
12.000 man. Het deserteren uit de
gelederen van de Contras is in een
stroomversnelling gekomen sinds
de ondertekening van het vre
desplan door vijf Centraalameri-
kaanse landen in augustus, aldus
het weekblad.
de belangrijkste sponsors van La
bour handhaaft.
Tot de nieuwe koersbepaling van
Labour behoort ook het vullen van
een vacante zetel in het partijbe
stuur. De twee kandidaten daar
voor vertegenwoordigen verschil
lende stromingen in de partij.
Bryan Gould, de grote strateeg van
Labours verkiezingscampagne, en
Ken Livingstone, oud-voorzitter
van de inmiddels opgeheven over
koepelende bestuursraad van Lon
den. Gould is een politicus die ook
rechts van het midden als Labours
vaarwater wil zien en nu hard van
de daken roept dat de partij moet
proberen om ook de goed verdie
nende jongeren aan te spreken.
Livingstone is de kampioen van
de extreme linkervleugel, die uiter
aard met klem waarschuwt voor
wat hij beschouwt als Goulds 'Yup-
pificatie' van Labour.
Brittannië - een uitweg uit de etni
sche crisis gevonden te hebben: hij
kondigde de vorming aan van een
brede overgangsregering waarin
'Melanesiërs' en 'Indiërs' even
sterk vertegenwoordigd waren.
Maar dit compromis was niet
aanvaardbaar voor de strijdkrach
ten: afgelopen vrijdag kwam kolo
nel Rabuka - dezelfde als in mei -
weer in actie. Hij stuurde de bur
gerpolitici de laan uit en verklaar
de dat het leger de touwtjes voorlo
pig in handen houdt. In een inter
view met een Australisch blad zei
coup-leider Rabuka, dat hij na be
studering van de vorige week be
reikte overeenkomst over gedeelde
WARSCHAU (UPI/Rtr/AFP) - De
Amerikaanse vice-president Geor
ge Bush, die een bezoek van vier
dagen brengt aan Polen, heeft gis
teren een uur gesproken met de
Poolse leider, generaal Jaruzelski.
Het overleg ging hoofdzakelijk
over Polens urgente behoefte aan
financiële steun van de internatio
nale gemeenschap. De buitenland
se schuld van Polen is opgelopen
tot ruim zeventig miljard gulden en
is daarmee de grootste van heel
Oost-Europa.
Bush en Jaruzelski bespraken
daarnaast de Poolse-Amerikaanse
betrekkingen, alsmede het functio
neren van internationale instellin
gen als het Internationale Monetai
re Fonds, de Wereldbank en de Pa-
rijse Club van dertien staten waar
bij Warschau in het krijt staat. Ook
de Pools-Amerikaanse samenwer
king op het gebied van cultuur en
wetenschap stond op het program
ma. Vandaag zal een akkoord wor
den ondertekend dat voorziet in
een uitbreiding van de informatie
wisseling over wetenschap en tech
nologie.
De Poolse politie hield gisteren
in Krakow enkele dissidenten aan.
De politie ging tot actie over toen
enkele tientallen personen na het
bijwonen van een kerkdienst
"Lang leve Bush. Lang leve
Reagan" riepen en spandoeken
ontvouwden waarin tot het houden
van vrije verkiezingen in Polen
werd opgeroepen.
Tijdens een diner met de vice-
president van de Poolse staatsraad
zei Bush zaterdagavond dat de Ver
enigde Staten een Polen wensen
met "meer vrijheid, meer onafhan
kelijkheid en meer welvaart". De
Amerikaanse vice-president liet
verder weten dat Washington "no
ta heeft genomen" van de maatre
gelen die de autoriteiten hebben
genomen in het licht van een "na
tionale verzoening". "Wij begroe
ten deze inspanningen en hopen
dat zij worden voortgezet", aldus
Bush.
Functionarissen in de delegatie
van Bush zeiden dat hij Jaruzelski
had beloofd dat de Verenigde Sta
ten steun zullen geven aan pogin-
Tamils beschoten
COLOMBO (AP) - Het Indiase le
ger heeft gisteren het vuur ge
opend op een groep Tamils die een
autobus in brand wilde steken in
de buurt van de oostelijke stad Bat-
ticaloa. Daarbij zijn drie mensen
om het leven gekomen.
macht tussen etnische Fijiërs en de
Indische, tot de conclusie was ge
komen dat de belangen van de
Fijiërs niet waren veiliggesteld.
De 'enige overgebleven optie'
was, zei hij, een tweede staatsgreep
om de belangen van het Fijische
volk veilig te stellen en ook om te
voorkomen dat het geweld zich
over de eilanden zou verspreiden.
Hij zei verder dat een raad van mi
nisters zou worden gevormd die
het land zou moeten besturen, tot
dat er een nieuwe grondwet is op
gesteld. In de raad zullen geen poli
tici zitting hebben, aldus de cou-
pleider.
Kolonel Rabuka is van plan om
10 oktober de republiek uit te roe
pen. Hij hoopt echter dat Fiji deel
kan blijven uitmaken van het Ge
menebest. De Britse minister van
buitenlandse zaken Howe zei in
een reactie te verwachten dat ande
re Gemenebest-landen, als Austra
lië, Nieuwzeeland en India, ernsti
ge bezwaren zullen aantekenen te
gen een voortgezet lidmaatschap
van Fiji.
gen om bij de Club van Parijs een
nieuwe regeling van de enorme
buitenlandse schuld van Polen tot
stand te brengen. Volgens een ho
ge ambtenaar in de delegatie hield
deze toezegging verband met voor
uitgang op het gebied van de men
senrechten in Polen.
Later, voor zijn ontmoeting met
Lech Walesa en andere leiders van
Solidariteit, gaf Bush uiting aan
zijn sympathie met de politieke op
positie in Polen. 'Wij steunen Soli
dariteit en het pluralisme, daarover
zijn wij duidelijk geweest', zo ver
klaarde Bush tegenover buiten
landse journalisten. Na een ge
sprek met de Amerikaanse vice-
president achter gesloten deuren
dankte Walesa de Verenigde Sta
ten voor hun pogingen om Polen te
helpen.
TUNIS (AP) - Een rechtbank in Tu
nesië heeft gisteren zeven islamiti
sche fundamentalisten ter dood
veroordeeld. De zeven maakten
deel uit van een groep van 90 perso
nen die geprobeerd zouden hebben
de regering van president Habib
Bourguiba omver te werpen.
Inmiddels heeft de pro-Iraanse
shi'itische militie, Islami Jihad
(Islamitische Heilige Oorlog) in Li
banon gedreigd Tunesische leiders
te vermoorden als de executie van
de zeven wordt uitgevoerd.
Twee verdachten werden veroor
deeld tot levenslang onder wie Ra-
chid Ghannouchi, leider van een
beweging waarvan de regering in
Tunisie beweert dat zij nauwe ban
den heeft met de Iraanse leiders.
Veertien personen werden vrijge
sproken terwijl de rest gevangenis
straffen kreeg van twee jaar voor
waardelijk tot levenslang. De open
bare aanklager had tegen allen de
doodstraf geëist.
De enige die de levens van de
fundamentalisten nog kan redden
is president Bourguiba die hen gra
tie kan verlenen. Een beroep tegen
de uitspraak is niet mogelijk. Wel
moet een speciale rechtbank be
oordelen of er geen procedurefou
ten zijn gemaakt voordat de ter
dood veroordeelden zullen worden
opgehangen.
ADVERTENTIE
WORLDWIDE EXPRESS
Schuld Derde-Wereldlanden probleem
WASHINGTON (ANP/AP) - De wereldeconomie blijft
voorlopig gematigd groeien, terwijl de inflatie laag blijft.
Om de groei niet in gevaar te brengen zullen de grote in
dustrielanden echter wel beter moeten letten op evenwicht
in het handelsverkeer: in het bijzonder de Verenigde Sta
ten met zijn forse tekorten en West-Duitsland en Japan
met overschotten.
GIJON - Door zware regenval zijn de straten van de Spaanse stad Gijon overstroomd. Een vrouw probeert vc
zichtig met haar paraplu uit waar ze wel en niet kan 'lopen'.
