Beroemd voor een blauwe maandag
Veel te vroeg gesignaleerd talent verdwijnt voortijdig in de schaduw
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1987
EXTRA
PAGINA 25
Niet ieder bekend of
onbekend talent was het
gegeven zichzelf waar te
maken als de vedette of
superstar, die menigeen in
hem of haar meende te
herkennen. In hun geval
bleef het bij een
kortstondige flirt met het
grote geld.
Omhooggeschreven en
omhooggepraat naar het
brandpunt van de
belangstelling, zijn ze
inmiddels meedogenloos
als eendagsvliegen
teruggezet naar een
plaats in het grote peloton
van de naamlozen. Een
waarschuwing voor onder
meer Ajax' nieuwste talent
Brian Roy.
Vroegtijdig gesmoorde Eurovisie-roem. Boven: Linda Williams met de rechts de vermoorde Bart van Laar. Onder:
Bernadette Kraakman die naar verluidt in het schnabbelcircuit is beland. (foto-s anp>
Met elkaar hebben ze gemeen dat
hun ooit een lucratieve toekomst in
het vooruitzicht werd gesteld. Het
publiek, zo voorspelden niet alleen
de mensen in hun directe omge
ving, zou binnen niet al te lange tijd
aan hun voeten liggen.
door Gerard van Putten
Dat ze hun aangeboren aanleg voor
een carrière te gelde zouden maken,
daarover kon bijna geen twijfel bestaan,
beweerden niet alleen de vaders, moe
ders, ooms en tantes van het vermeende
talent, maar ook zij die dachten het te
kunnen weten.
Het blijft merkwaardig dat dezelfde
Nederlanders die zich laten voorstaan
op hun nuchtere kijk op het leven bijna
in extase kunnen raken zodra iemand
zich weliswaar talentvol presenteert,
maar nog volop moet aantonen van blij
vende waarde te zijn.
Kanjer
Datzelfde gaat trouwens op voor jeug
dige sporters. Heel wat onbekend talent
is in het verre en recente verleden ont
dekt als kanjer, als klasbak, ja zelfs als
tweede Johan Cruijff of tweede Tom Ok-
ker. Veel meer dan een goed genomen
hoekschop of een cross geslagen fore
hand was er dikwijls niet nodig om
woidd be-talentenjagers te inspireren tot
dergelijke misplaatste lyriek.
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat
sommige aan lager wal geraakte talenten
inderdaad over de aanleg beschikten om
in hun discipline of specialiteit de top te
bereiken. Zij ontbeerden evenwel de
ambitie, de wil of gedrevenheid om zich
vele geneugten des levens te ontzeggen;
om te leven voor hun vak. Er zijn er
evenwel ook die hun falen wijten aan
domme pech, terwijl weer anderen de
stap van talent naar topper niet konden
maken omdat ze daarvoor de mentale
hardheid bleken te missen.
In het jeugdelftal van Ajax liep eind
jaren zestig ene Sjoerd Ruiter rond. Wie
hem de bal zag beroeren, herkende in
hem een virtuoos van minstens dezelfde
klasse als Johan Cruijff. Met de gran
deur en allure van de meester ontsteeg
Ruiter wekelijks verre het niveau van
medespelers en tegenstanders.
Eenmaal toegelaten tot de rijen van
contractspelers werd Ruiter door erken
de grootheden als Cruijff, Keizer, Suur-
bier, Swart en Vasovic benaderd als de
leerling-prof die eerst maar eens moest
laten zien of hij het harde profmilieu
aankon. Ruiter werd gevoerd, afgekne
pen en stijfgescholden. In het strenge re
gime van coach Rinus Michels paste
geen aai over de bol, voor hem was een
speler geen naam maar letterlijk een
nummer. Verwende kinderen kon Mi
chels niet gebruiken. Kerels moest de
'Generaal' hebben, aangezien voetbal in
zijn optiek ongeveer hetzelfde was als
oorlog
De gevoelige Sjoerd Ruiter bleek niet
opgewassen tegen het hardmakings-
prpces dat Michels voorstond. Een groot
talent was verworden tot eeuwige voet
balbelofte, zijn carrière stierf een langza
me en roemloze dood bij de Amstelveen-
se zaterdagmiddagclub Amstelveen.
Jochie
"Een jaar of wat geleden heb ik nog
tegen Sjoerd gespeeld, maar ik ben hem
nu uit het oog verloren", vertelt de in
middels 49-jarige Sjaak Swart, tegen
woordig vrije verdediger in het zaterdag-
amateurelftal van Ajax. "Ik herinner me
Sjoerd als een jochie dat dezelfde bewe
gingen had als Johan. Maar je kunt wel
dezelfde bewegingen in huis hebben als
Cruijff, er komt toch meer voor kijken
om als profvoetballer te slagen. Sjoerd
was te week, hij had niet het karakter
van de winnaar. Om het anders te zeg
gen: hij had het in zich een groot voet
baller te worden. Maar Sjoerd was te
veel jochie en te weinig kerel om
werkelijk een grote te worden. Helaas
zie je vandaag de dag veel van die types
Ze vallen af, omdat ze er niet alles voor
over hebben".
Zelf heeft Ruiter het overigens nooit
betreurd dat hij geen gewild object voor
handtekeningenjagers is geworden.
Zelfs het grote geld dat in de jaren ze
ventig bij Ajax werd verdiend schijnt
Ruiter niet te hebben gemist. "Ik voelde
me niet op mijn gemak in de sfeer die
kennelijk hoort bij het betaalde voet
bal", heeft Ruiter naderhand meer dan
eens verklaard. "Ik wilde mezelf niet
verloochenen ter wille van het geld. Met
geld kun je weliswaar veel doen. maar
gelukkig word je er niet van. En dat laat
ste was voor mij belangrijker dan rijk
dom".
Ook de Tilburgse tennisser Eric Wil-
borts is er al lang achter dat de status
van jeugdtopper niet per definitie vooraf
gaat aan die van tennismiljonair. In zijn
jongensjaren had Wilborts zoveel slag
van het spel dat een enkele pen op hol
sloeg. Toen de inkt was opgedroogd
stond er op papier; A star is born.
De bewuste tennisjournalisl zal thans
moeten toegeven dat hij Wilborts be
hoorlijk heeft overschat. "Mijn doel was
de absolute wereldtop", zegt Wilborts
eerlijk. "Door een samenloop van om
standigheden ben ik in mijn talent blij
ven steken. Deels lag dat aan mijzelf,
deels ook aan anderen. Ik heb geen zin
daarover uit te weiden, maar kort sa
mengevat zag ik op een gegeven mo
ment in dat er geen vooruitgang in mijn
spel zat".
Gestopt
In het profcircuit heeft Wilborts nog
een tijdje geprobeerd zichzelf wijs te ma
ken dat stilstand geen duurzame achter
uitgang behoefde te betekenen. Maar na
dat hij als prof z'n zoveelste verlies had
geïncasseerd kwam de Tilburger - die in
z'n jeugd zelden of nooit tegen nederla
gen of tegenslagen was op gelopen - tot
het inzicht dat een plaats in de wereld
top er voor hem niet in zat.
"Een jaar of twee, drie geleden ben ik
met toptennis gestopt. Voor mij was het
een moeilijke beslissing, omdat ik zo
veel tijd en zoveel van mezelf in de sport
had gestoken. Ik kan er nu mee leven,
maar destijds moest ik aanhikken tegen
een enorme desillusie. Ik heb inmiddels
gekozen voor een maatschappelijke car
rière omdat ik het niet zag zitten om als
zoveelsterangs tennisser door het leven
te moeten gaan. Ik werk nu bij een trans
portbedrijf in de acquisitie. Een familie
bedrijf is het. het ligt in de bedoeling dat
ik in de toekomst de leiding hier over
neem. Binnenkort laat ik ook het lande
lijke tennis schieten, want dit werk laat
zich heel moeilijk met tennis combine-
Nog even terug naar de Amsterdamse
Meer. in de voetballerij bekend als dé
vergaarbak van talent. Vandaag de dag
hoeft Johan Cruijff maar een zeventien
jarige junior wat speeltijd te gunnen en
de jongens van 'Studio Sport' raken over
hun toeren. "Het reservoir lijkt hier on
uitputtelijk", is dan nog een gematigde
reactie op de entree van wéér een 'ta
lent'. Enige terughoudendheid zou de
heren commentatoren passen, omdat
het verleden genoegzaam heeft geleerd
dat lang niet alle veelbelovende jeugd
spelers van Ajax het ver hebben ge
schopt. Zo was en is Telstar bijvoor
beeld volgepropt met miskende Ajax-ta-
lenten, die zich zelfs in de marge van het
semi-profvoetbal met moeite of hele
maal niet kunnen handhaven.
Roddels
Rob Rijnink wil zichzelf en anderen
bewijzen dat hij geen eendagsvlieg is,
maar voor geen prijs wil hij dat bij Ajax
doen. Daarvoor schijnt zich rond zijn
persoon te veel te hebben afgespeeld,
daarvoor schijnt er binnen de club waar
hij als rechterspits opgroeide ook te veel
over hem te zijn gekletst. Dezelfde voet
bal-insiders die zijn komst in de prof-
voetballerij begroetten met de gevleu
gelde kreet 'wat goed is komt snel' heb
ben de pas 21-jarige Rijnink definitief af
geschreven.
In het weekblad 'Voetbal Internatio
nal' deed hij onlangs uit de doeken waar
om het tot dusver met hem misging na
een veelbelovend debuut in Ajax-1, nu
ruim twee jaar geleden. Kort samenge
vat kwam zijn verhaal er op neer dat hij
heeft geleden aan een variant van de
ziekte van Pfeiffer en dat ook privépro-
blemen de rechterspits ernstig zouden
hebben belemmerd. Samenwonen met
zijn vriendin ervoer hij bijvoorbeeld als
"een regelrechte ramp", terwijl ook al
lerlei "roddels" hem "down" hebben ge
maakt. Ten onrechte voelt hij zich in ver
band gebracht met hasjgebruik en hasj
handel, met gokschulden, zoals hij zich
ook ten onrechte beschuldigd acht van
de diefstal van de portemonnee van een
voetbalcollega. Rijnink, al geruime tijd
in de ziektewet nadat een tijdelijk avon
tuur bij Roda JC "door de pech van een
spierscheuring" ook al op een fiasco was
uitgedraaid, is thans naarstig op zoek
naar een nieuwe werkgever. FC Den
Haag, of liever voorzitter Dé Stoop heeft
van enige belangstelling blijk gegeven.
Rijnink: "Ik hoop dat het doorgaat, want
ik moet verder. Met mijn 21 jaar heb ik
immers nog een heel voetballeven voor
mij".
Doctorandus
Genoeg gepraat over sport, want ook
in andere geledingen van de samenle
ving komt het niet zelden voor dat ver
meende kopstukken even snel verdwij
nen als ze waren verschenen. Als politi
cus kreeg Charles Schwietert niet eens
de tijd om zich als eendagsvlieg te profi
leren. Door Ed Nijpels gepousseerd als
staatssecretaris van defensie, hield de
vroegere tv-journalist het welgeteld drie
dagen vol als bewindsman. Toen lekte
uit dat hij zich onrechtmatig de acade
mische titel van doctorandus had toe
geëigend. Of hij dat had gedaan omdat
Wim Kan die titel in een van zijn legen
darische oudejaarsconferences had uit
geroepen tot een soort regering s-mid-
denstandsdiploma, we zullen het ver
moedelijk nooit te weten komen
Schwietert hoeft niet meer zo nodig in
het brandpunt van de belangstelling.
Voor het grote publiek mag de in Lisse
woonachtige acteur Cees van Oyen dan
van het toneel verdwenen zijn, hij treedt
nog wel degelijk op. Ooit genoot Van
Oyen landelijke faam als tweede Pipo
nadat de Vara geen financiële overeen
stemming had kunnen bereiken met Cor
Witschge, de echte Pipo. Van Oyen
moest naderhand evenwel zijn rol van
tv-clown weer afstaan aan diezelfde
Witschge, toen de Vara en 'echte Pipo
het eens konden worden over het hono
rarium. De camera's richtten zich nadien
nog zelden op Van Oyen.
"Dat gebeurt nu eenmaal", zegt hij be
rustend. "Als bepaalde regisseurs ver
dwijnen, in de vut gaan, verdwijn je als
acteur mee. En vandaag de dag is het zo
dat onafhankelijke producers een mono
poliepositie bekleden als het om televi
siewerk gaat. Wat dat betreft is het mak
kelijk om bijvoorbeeld een man als Joop
van den Ende te kennen, maar ik ken de
man niet. En ik heb geen zin om met me
zelf te leuren, daar heb ik de mentaliteit
niet voor".
Hoorspel
Niemand hoeft overigens medelijden
met hem te hebben, zo verzekert Van
Oyen, werk heeft hij zat. "Ik weet dat er
mensen zijn die me zien als een eendags
vlieg. Dat is je reinste onzin. Dergelijke
flauwekul wordt alleen maar gebezigd
omdat in dit land alles wordt opgehan
gen aan de tv. Vraag hier een willekeuri
ge voorbijganger wie Carol Linssen is,
gegarandeerd dat de schouders worden
opgehaald. Terwijl die man wel twee
honderd keer per jaar op de planken
staat. En dat gaat ook op voor mij. Ik sta
elke maandag in een kinderprogramma
Af en toe speel ik mee in een hoorspel en
ik spreek geregeld commercials in. Dat
wordt door het grote publiek niet opge
merkt, vandaar dat mij geregeld de
vraag wordt gesteld wat ik tegenwoor
dig doe. Nou, ik werk nog steeds. En wat
het televisiewerk betreft, ik ben ervan
overtuigd dat er best nog wat komt. Er is
een kans dat ik binnen afzienbare tijd in
een kinderprogramma verschijn".
Wat zegt u trouwens de naam Bernar-
dette Kraakman nog? En roept de naam
Linda Williams nog iets bij uw wakker?
Inderdaad, ze verdedigden ooit de natio
nale driekleur tijdens het Eurovisie
Songfestival. Bernardette zegde in 1983
haar baan op als secretaresse, nadat ze
met Sing me a song het nationale song
festival op haar naam had geschreven
En Linda Williams scoorde in 1981 het
hoogst met Het is een Wonder.
Beide zangeressen mochten even op
de voorgrond treden, maar ze zijn al lang
weer op de achtergrond geraakt. Linda
Williams letterlijk, want tegenwoordig
duikt ze vooral op in achtergrondkoor
tjes. Naar verluidt draait Bernadette
Kraakman nog mee in het schnabbelcir
cuit, hetgeen niet meer gezegd kan wor
den van Hepi en Hepi. Deze illustere da
mes uit het Friese Twijzelerheide laten
thans hun ontstemde stemmen in hoofd-
Lissenaar Cees van Oyen was even
Pipo. "Dat gebeurt nu eenmaal".
(foto GPD)
zaak nog horen aan het aanrecht, tijdens
de afwas.
Achtergrond
"Ik leef nog steeds van de muziek",
zegt Harriët Willems die zich alleen nog
op verzoek uitgeeft voor Linda Williams.
"Als de mensen dat willen treed ik op
een feestavondje nog wel eens op onder
die naam. Maar anders ben ik gewoon
Harriët Willems en daör voel ik mij pri-
ma bij"
De Valkenwaardse vocaliste zegt nog
steeds behoorlijk te kunnen leven van
de muziek. Zeker drie keer per maand
gaat ze op een feestavond, bruiloft of
partij nog 'solo', bovenal doet Harriet
studiowerk. Om haar woorden te gebrui
ken: Harriët heeft de backing ground vo
cals tot specialisatie verheven. Niet al
leen verleent ze met haar stem artiesten
steun bij platenopnamen. ze drijft met
haar man ook een produktiebureau dat
in opdracht van bedrijven commercials
vervaardigt. Met andere zangers en zan
geressen zingt ze met overgave reclame
boodschappen en dat noemt Harriët Wil
lems "fijn werk".
Dat ze haar populariteit als songfesti-
valzangeres uiteindelijk niet heeft weten
te bestendigen wijt Harriët aan pech.
"De tweede single heeft te lang op zich
laten wachten, omdat producer Bart van
der Laar en mijn manager Piet Roeien
met elkaar botsten. Ik heb toen moeten
kiezen en ik heb gekozen voor Van der
Laar. Iedereen weet wat er daarna met
die man is gebeurd. Van der Laar werd
vermoord, zodat ik genoodzaakt was op
eigen kracht verder te gaan".
"Ik heb nog een tijdje wat gedaan voor
de BRT en ook nog bij Ted de Braak in
de show gestaan. Ik heb al met al heel
veel ervaring opgedaan, maar het is waar
dat ik niet meer dagelijks voor de came
ra's sta. Dat vind ik niet erg, het grote
succes heb ik nooit nagestreefd. Zelf
heb ik nooit bandjes naar platenmaat
schappijen opgestuurd, dat hebben des
tijds andere mensen voor mij gedaan.
Het is leuk geweest dat ik even heb mo
gen proeven van het artiestenlever!
maar voor mij is het veel belangrijk^
dat ik nog altijd mijn brood kan verdij
nen. Daarom vind ik mezelf succesvol".
Tassie
Nu we met Linda Williams in Brabant
terecht zijn gekomen, rijst ten slotte de
brandende vraag: waar zou die platge-
bekie zangeres met die zachte G zijn ge
bleven, die Annie zo nadrukkelijk vroeg
haar tassie vast te houden? Het zal toch
niet waar zijn dat Annie er met haar tas
sie vandoor is gegaan?
