'Koopkracht
van minima
daalt flink'
Methode voorspelt of produkt een succes wordt
Engelse pub heeft het moeilijk
Verolme wil verder met
fusie ondanks faillissement
Landbouwministers
komen er niet uit
CMHA gaat akkoord
met eindbod Van Dijk
Al veel belangstelling voor onderzoek Twentse universiteit
WOENSDAG 23 SEPTEMBER 1987
ECONOMIE
PAGINA 7
Konsumenten Kontakt
DEN HAAG (GPD/ANP) - Gezinnen met een minimumin
komen gaan er in 1988 flink in koopkracht op achteruit. Al
leen al de korting op de huursubsidie en de invoering van
een eigen bijdrage bij specialistenbezoek en het verwijde
ren van de tandartshulp uit het ziekenfondspakket, levert
een daling van minimaal 360 gulden en maximaal 720 gul
den per jaar op voor een gemiddeld minima-gezin.
LONDEN - De plaatselijke pub,
als het vaak uiterst sfeervolle bas
tion van Britse cultuur een natio
naal instituut, beleeft zorgelijke tij
den. Ofschoon toch duidelijk blijkt
dat ook onder de Britten de con
sumptie van alcohol toeneemt, is
er sprake van een trend, waarin het
regelmatig bezoeken van het favo
riete dorsthuis terugloopt.
door
Haye Thomas
Zó sterk
zelfs, dat de grootste belangheb
benden, 's lands bierbrouwers,
zich nu echt zorgen maken. Deze
gedeelde zorg heeft hen doen be
sluiten om met vereende krachten
te proberen het ongunstige tij te
keren. Over een periode van drie
jaar wil de Brewer's Society 50 mil
joen gulden spenderen aan alle
mogelijke manieren om de pub
weer zijn vertrouwde toppositie als
dè plek voor ontmoetingen en ont
spanning terug te geven.
Als men de bekendste Britse
soapopera's op de televisie wil ge
loven, is er niets aan de hand met
de populariteit van de 'local pub'.
In het kennelijk onverwoestbare
voortbestaan van de nog altijd
twee maal per week vertoonde Co
ronation Street domineert onver
anderd het wel en wee in 'The
Rover's Return'. En voor de grote
concurrent van de BBC. East En-
ders', vormt de 'Queen Vic' het be
langrijkste decor. Ook daar wor
den telkens de intriges en andere
ontwikkelingen in de buurt opge
zet. Temidden van een sfeer en en
tourage, waarin zowel de dorst als
de klandizie optimaal blijven.
Alcohol
Maar in het algemeen is dat nog
een schijn die bedriegt. Want de
naar schatting 72.000 pubs in
Groot-Brittannië trekken thans
minder klanten dan in elke crisis
periode sinds de oorlog. En dat ter
wijl toch duidelijk vastgesteld is
dat de Britten nu gemiddeld meer
alcohol drinken dan vroeger.
De pubs verliezen terrein als het
'heilige huisje' van de Britse drink
gewoonten. Steeds meer drinkers
zoeken hun heil in zogenaamde
ontspanningsverenigingen, ook
wel 'Social Clubs' geheten, die in
een rijke variatie uit de grond ver
rijzen. Compleet met de vereiste
accommodatie en de benodigde
vergunningen voor het schenken
van alcohol. Duidelijke concurren
tie ondervinden de traditionele
dorsthuizen ook van de wijnbars,
die nog voortdurend in aantal toe
nemen en zeer in trek zijn bij de
wat beter verdienende employés
uit de reclamewereld en vooral het
bankwezen.
Kunstgrepen
Deze trend is overigens niet van
vandaag of gisteren. Het is ook be
slist niet zo dat die aan het pubwe
zen voorbij is gegaan. Op alle mo
gelijke manieren wordt al lang ge
tracht de terugloop tegen te gaan.
Wat dacht u van pubs waarvan het
oude. originele interieur veranderd
wordt in dat van een Tiroler alpen
hut, een safaribar of de etalage van
een ultramodern meubelpaleis.
Vastomlijnde plannen voor een
groot offensief heeft de Brewer's
Society nog niet. Maar besloten is
al wel tot het grootste financiële of
fensief dat er ooit ontketend is om
het pub-bezoek nieuw leven in te
blazen. Daartoe zullen intensieve
opknapbeurten en grote reclame
campagnes behoren. Niet alleen
voor de drank, maar ook voor de
voedselverkoop. die in steeds meer
pubs tot een ware cultus verheven
wordt.
Kennelijk in de verwachting dat
het nu toch echt zal gebeuren en de
regering-Thatcher haar heilige ver
kiezingsbelofte van langere ope
ningstijden door de week zal waar
maken. zijn tal van pubs al begon
nen met een ontbijtservice zonder
drank en kun je ook gedurende de
drankloze uren overdag snacks,
koffie en natuurlijk thee krijgen.
De verwachting is dat er volgend
jaar een nieuwe wet wordt aange
nomen die voorziet in openingstij
den van 's morgens vroeg tot 's
avonds laat, behalve op zondag.
Tot deze conclusie komen de Voe
dingsbond FNV en Konsumenten
Kontakt na analyse van de koop
krachtontwikkeling zoals die na de
miljoenenota te verwachten is. Vol
gens de organisaties kloppen de
cijfers van het ministerie van socia
le zaken (koopkracht blijft gelijk)
Murdoch koopt
aandelen in
Britse uitgever
LONDEN (VWD/Rtr/ANP) - De
mediamagnaat Rupert Murdoch
heeft gisteren op de Londense ef
fectenbeurs via zijn onderneming
News International een fors aantal
aandelen opgekocht van de Britse
uitgever Pearson, eigenaar van on
der meer Penguin Books en de Fi
nancial Times. Murdoch is nu in
het bezit van 13,5 procent van de
aandelen Pearson. Hij is er op uit
het wettelijk maximaal toegestane
belang van 14,9 procent te verwer
ven. Hij zal in elk geval de komen
de twaalf maanden geen bod tot
volledige overneming uitbrengen,
zo hebben financiële adviseurs van
Pearson meegedeeld op basis van
informatie van News International.
Murdoch betaalde gisteren 9,20
pond sterling per aandeel en ver
oorzaakte daarmee een scherpe
koersstijging voor de aandelen Pe
arson van 8,20 pond bij het slot van
de beurshandel op maandag tot
9,22 pond in de loop van gistermid
dag. Pearson is via de Financial Ti
mes ook voor de helft eigenaar van
het weekblad The Economist en
bezit daarnaast de investment-
bank Lazard.
en het Centraal Planbureau (mini
ma gaan er op vooruit) in het geheel
niet, omdat een aantal uitgaven
posten niet is meegerekend.
Volgens het onderzoek dreigen
onder meer tienduizenden bejaar
den de dupe te worden van het be
leid. Hun verlies aan koopkracht
kan in het ergste geval oplopen tot
rond de duizend gulden per jaar.
Alleen de drie onderzochte maatre
gelen leveren volgens de voedings
bond al een daling van 3 procent
op. Voor alleenstaanden met een
minimuminkomen komen de
maatregelen op 1,8 procent. Ande
re maatregelen als bij voorbeeld de
bezuinigingen op de gezinsverzor
ging zijn in het onderzoek niet
meegerekend.
Konsumenten Kontakt onder
zocht de gevolgen van de bezuini
gingen onder mensen met een mi
nimuminkomen. Een van de con
clusies is dat velen van hen minder
naar de specialist zullen gaan en
hun gebit zullen verwaarlozen, al
dus directeur B. Donia van het KK.
Tariefverhogingen in het openbaar
vervoer en bij de PTT versterken
het sociale isolement, aldus KK.
De mensen zijn geneigd de be
zuinigingen op te vangen door
minder gebruik te maken van de
voorzieningen. Zo zullen tandart
sen vaker opdracht krijgen een
kies te trekken in plaats van een
(duurdere) kroon aan 'te brengen,
zo luidt een van de conclusies. Het
enige wat niet omzeild kan worden
is de korting op de huursubsidie:
die voelen de mensen maandelijks
direct in hun portemonee, waar
door ze opnieuw op de andere
voorzieningen moeten bezuinigen,
aldus Donia.
CADIER EN KEER Deze week is, vroeger dan normaal, de suikerbietencampage begonnen. Landbouwers die
nu al gaan rooien krijgen een premie van 16 gulden per ton. De regeling is ingesteld om een betere spreiding van
de aanvoer te krijgen. (foto and
DEN HAAG (ANP) - Het bestuur
van de centrale voor middelbare en
hogere ambtenaren CMHA is zoals
verwacht gisteren akkoord gegaan
met het eindbod van minister Van
Dijk (binnenlandse zaken). Ook de
leden zullen naar alle waarschijn
lijkheid volgende week instem
men. Overigens is het eindbod nog
altijd niet officieel. Dat wordt het
pas wanneer Van Dijk komt met
zijn arbeidsvoorwaardenbrief.
Normaal gesproken is die er op
Prinsjesdag, maar door de moei
lijkheden die waren ontstaan na
het afsluiten van'een contract met
alleen de CMHA, moest Van Dijk
daarvan afzien. De CMHA-onder-
handelaars Van Dalen en Albersen
en minister Van Dijk hebben be
sloten te proberen ook de andere
ambtenarencentrales over de
streep te trekken. De CNV-bonden
hebben maandagavond al besloten
het voorstel neutraal aan de leden
voor te leggen, omdat (een terug
keer naar) het oude bod veel on
gunstiger is. In kringen van het on
afhankelijke Ambtenarencentrum
wordt dat laatste ook benadrukt.
Van Dijk wil naast de CMHA nog
tenminste één centrale meekrij
gen. De FNV-ambtenaren zijn vol
gens hun voorzitter Van de Scheur
tegen Van Dijks eindbod.
Dat bevat een salarisverbetering
voor alle ambtenaren, via lagere
pensioenpremie en met name voor
middelbare en hogere ambtenaren
ook via een salarisverbetering. De
Economie kort
koopkrachteffecten worden gun
stiger naarmate het inkomen op
loopt, wat ook de opzet van de
CMHA was. Die wilde met dit ak
koord een begin maken met het in
lopen van de salarisachterstand die
ambtenaren met een inkomen van
af 36.100 gulden hebben op colle
ga's in de marktsector.
Het buitenspel zetten van de la
gere ambtenaren bleek echter poli
tiek en maatschappelijk op verzet
te stuitten. Aan Van Dijks nieuwe,
laatste voorstel is nog eens 90 mil
joen gulden ter verbetering van de
inkomens toegevoegd, afkomstig
uit een andere financiering van de
vut.
ROTTERDAM (ANP) - Ondanks
het gisteren uitgesproken faillisse
ment van scheepreparatiewerf
Verolme Botlek in Rotterdam blijft
de directie naar voortzetting van
het bedrijf streven. Samenwerking
met Wilton-Feijenoord is daarvan
een wezenlijk onderdeel, zo heeft
directeur Van Nieuwkoop gisteren
gezegd. Op 76 man na zijn wel de
700 werknemers van het bedrijf
met onmiddellijke ingang op straat
gezet. Op termijn hoopt Verolme
weer 370 man in dienst te nemen.
In dienst van curator Mentink
kunnen de niet-ontslagen werkne
mers nog een maand blijven om op
de failliete boedel te passen. De cu
rator meldde ook dat de gemeente
Rotterdam het nieuwe Verolme zes
miljoen gulden wil geven in ruil
voor de kades en het mammoetdok
van het bedrijf. Eerder had de ge
meente 4,5 miljoen geboden voor
alleen de kades, aldus Mentink.
Volgens de curator stuurt de di
rectie van de failliete werf aan op
een technisch faillisement. Zij
hoopt uit de failliete boedel de be
nodigde kranen en dokken over te
kunnen nemen om daarmee - en
zonder de oude schulden - het nieu
we bedrijf te kunnen starten.
"Maar ik heb natuurlijk de plicht
om een redelijke prijs te maken
voor de boedel in het belang van de
schuldeisers. Of de bedragen die de
directie denkt te moeten betalen
redelijk zijn, weet ik niet. Daarom
worden nu taxaties uitgevoerd. Het
is wel mijn eerste optie om het be
drijf bijeen te houden, in het be
lang van de werkgelegenheid. Als
hier weer 370 man aan de slag kan,
zoals de directie hoopt, voorkomt
het bovendien dat uit de boedel
een groot bedrag naar de bedrijfs
vereniging moet", aldus Mentink.
Volgens Verolme-directeur Van
Nieuwkoop hebben de banken (de
ABN en de AMRO-bank) al mede
werking toegezegd. Hij erkende
dat veel afhangt van de taxatie van
de failliete boedel. Als de kranen
en dergelijke veel meer waard blij
ken te zijn dan de directie denkt,
dan zal het uiterst moeilijk zijn vol
doende geld te vinden voor de aan
koop. In dat verband speelt ook het
mammoetdok dat de gemeente nu
wil kopen een rol.
De directie hoopt alleen de kades
voor zes miljoen aan de gemeente
te kunnen verkopen. Nu de ge
meente voor dat bedrag ook het
dok wil hebben zouden de banken
bezwaar kunnen maken, aangezien
zij, via leningen, eigenlijk eigenaar
zijn van het dok.
De verantwoordelijke wethou
der in Rotterdam, Den Dunnen (ha
ven en economisceh zaken) vindt
dat een probleem voor directie en
banken. "Het bedrijf wil graag zes
miljoen en de banken willen dat de
gemeente meedoet. Dat is best,
maar daarvoor wil de gemeente na
tuurlijk wel tegenwaarde krijgen",
zei hij.
Samenwerking
Volgens Verolme-directeur Van
Nieuwkoop is het zeker dat het
nieuwe bedrijf zal samenwerken
met andere werven in het Water
weg-gebied. Hij doelde daarbij met
name op de Schiedamse reparatie-
werf Wilton-Fijenoord, die maan
dag bevestigde belangstelling te
hebben voor deelneming in Verol-
Daarbij speelt ook het genoemde
dok een rol. Dat dok, ooit gegraven
in opdracht van de legendarische
scheepsbouwer Cornells Verolme,
is het grootste van Europa en biedt
de eigenaar dus de mogelijkheid
om ook de grootste schepen te kun
nen behandelen. Over samenwer
king met Wilton of andere werven
wilde Van Nieuwkoop geen con
crete mededelingen doen. Wel zei
hij: "Zonder afspraken of deelne
mingen kan Verolme niet overle
ven. Maar het staat voor elke insi
der vast dat in Noordwesteuropese
havens maar één reparatiewerf kan
bestaan. Er moet dus wel samen
werking komen".
Gister werd op een personeels
vergadering ongeveer de helft van
de medewerkers, de anderen vol
gen vandaag, ingelicht over het
faillisement en het massale ont
slag. De meesten accepteerden de
toelichting van Mentink ('het geld
is op') en aanwijzingen van een
GAK-vertegenwoordiger gelaten,
maar een enkeling werd woest.
"Het kantoor is net verbouwd voor
anderhalf miljoen en wij hadden
geen stukkie gereedschap", beet
één van hen directeur Van Nieuw
koop toe. Hij stelde ook, wat Van
Nieuwkoop ontkent, dat het mam
moetdok aan Wilton wordt ver
kocht. "We zijn verkocht en verra
den". Een collega riep op tot bezet
ting van de werf, maar kreeg geen
steun. "Dan moeten jullie het zelf
maar weten", luidde zijn reactie.
BRUSSEL (GPD/ANP/AP) - Ne
derland moet vrijwel zeker toch
zelf opdraaien voor de 60 miljoen
gulden renteverlies die het gevolg
zijn van de nieuwe financieringsre-
geling in de Europese landbouw.
Minister Braks (landbouw en visse
rij) protesteerde daar gisteren in
Brussel weliswaar scherp tegen,
maar hij werd door geen van zijn
collega-ministers bijgevallen.
Waar de 60 miljoen vandaan
moeten komen is echter nog aller
minst duidelijk. Braks zei dat op
zijn begroting geen enkele ruimte
meer is. Maar hij liet duidelijk mer
ken ook het standpunt van minster
Ruding (financiën) niet te delen.
Die stelde onlangs dat de Neder
landse boeren die 60 miljoen maar
zelf moeten ophoesten.
Volgens Braks is het kabinets
standpunt dat niet Nederland maar
de Europese Gemeenschap het be
drag aan ons land moeten vergoe
den. De discussie daarover loopt in
de EG nog, maar gezien het uitblij
ven van een reactie van de andere
landbouwministers ziet het er voor
Braks niet hoopvol uit. In juli be
sloten de landbouwministers om
de financiering van het EG-land-
bouwbeleid voortaan anders te re
gelen. De EG zou de bedragen, die
nodig zijn voor het opkopen van
overschotten, niet langer vooruit
betalen maar pas achteraf. De lid
staten zouden dat geld voorlopig -
in de praktijk twee maanden - gaan
voorschieten.
Voor Nederland komt dat neer
op een voorschot van één miljard
gulden. Tegen de gemiddelde rente
van zes procent betekent dat een
renteverlies van 60 miljoen gulden.
Omdat Nederland op die manier de
armlastige EG-begroting tijdelijk
Van der Meer
ontslaat 40
man bij fusie
UTRECHT (ANP) - Het meubel
bedrijf Van der Meer wil 40 van de
100 werknemers ontslaan om de
overneming door Mijnders Meube
len te bespoedigen. Daarnaast zal
het bedrijf zijn verplichtingen aan
de schuldeisers van zo'n 3,5 mil
joen gulden moeten voldoen voor
dat de overneming tot stand komt.
Dit hebben de vakbonden gisteren
te horen gekregen tijdens een ge
sprek met de directies van beide
bedrijven.
De Dienstenbond CNV ziet vol
doende mogelijkheden het aantal
gedwongen ontslagen drastisch te
beperken, zo verklaarde bestuur
der De Leeuw den Bouter desge
vraagd.
helpt verlichten, vindt het kabinet
dat de EG ook dat renteverlies vol
ledig moet compenseren. De Eu
ropese Commissie, het dagelijks
bestuur van de EG, wil die rente
verliezen echter alleen vergoeden
aan de armste vier lidstaten.
Het landbouwoverleg leverder
gisteren overigens opnieuw geen
overeenstemming op over de maat
regelen om de overproduktie in de
EG terug te dringen. In juli stelde
de Europese Commissie een pak
ket maatregelen voor, dat voorziet
in het instellen van produktiepla-
fonds voor bepaalde produkten en
in strafheffingen. De maatregelen
geven de Commissie ook de be
voegdheid een prijsbeleid te voe
ren op basis van de marktvraag.
Volgens zegslieden voerde de
Westduitse minister Kiechle, de
oppositie tegen de voorstellen aan
met het argument dat de Europese
boeren door de maatregelen tot ar
moede zijn gedoemd en dat ze de
Europese Commissie te veel macht
geven.
VS blokkeren
overnameplan
Brits bedrijf
WASHINGTON (ANP) - Het Ame
rikaanse ministerie van defensie
heeft de plannen van het Britse
elektronicaconcern PLessey voor
een grote acquisitie in de Verenig
de Staten tegengehouden, zo meld
de gisteren het Britse dagblad Fi
nancial Times. PLessey wilde het
Amerikaanse elektronicabedrijf
Harris Corporation inlijven, maar
moest zijn plannen opgeven omdat
het Pentagon op grond van veilig
heidsoverwegingen bezwaar aan
tekende.
Harris, dat vorig jaar een winst
maakte van 84,5 miljoen dollar op
een omzet van 2,1 miljard dollar,
maakt halfgeleiders, dataverwer-
kings- en communicatieappara
tuur. Het bedrijf krijgt veel orders
van het ministerie van defensie,
waaronder opdrachten met het
predikaat 'zeer geheim'. PLessey
maakte vorig jaar een omzet van
184,2 miljoen pond (tegen de huidi
ge koers 618 miljoen gulden) op
een omzet van 1,43 miljard pond
(4,8 miljard gulden).
De voorzitter van de raad van be
stuur van PLessey, John Clark,
heeft herhaalde maden laten weten
dat hij de activiteiten van PLessey
in de VS, waar het concern op dit
moment twaalf procent van zijn
omzet haalt, wil vergroten. Een
grote acquisitie zoals die van Har-
ris zou daartoe de beste methode
zijn.
DIEPENHEIM - Uitvinders van"
nieuwe produkten hebben het
maar moeilijk. Van elke 120 ont
wikkelde produkt-ideeën leiden er
welgeteld maar twee tot een con
creet produkt. En dan blijkt de gok
in de helft van de gevallen nog ver
keerd uit te vallen, zodat maar één
op de 120 vindingen echte winst-
makers worden.
door
Jan Ruesink
VS-Japan
De Amerikaanse president
Reagan heeft de Japanse premier
Nakasone opnieuw gevraagd de
Japanse economie volgend jaar te
stimuleren om te zorgen voor een
grotere vraag naar importproduk-
ten. Daardoor zou het grote Ameri
kaanse tekort in de handel met Ja
pan kunnen afnemen. Reagan en
Nakasone spraken elkaar in New
York, waar zij de opening van de
Algemene Vergadering van de Ver
enigde Naties bijwoonden.
Boeing
De luchtvaartmaatschappij Ja
pan Air Lines (JAL) heeft bij het
Amerikaanse vliegtuigbouwcon
cern Boeing een order van 600 mil
joen dollar geplaatst voor de leve
ring van 5 Jumbojets. De vliegtui
gen zullen worden gebruikt voor
vluchten van Japan naar Europa en
de Verenigde Staten.
Dankzij verfijnde marketing
technieken zijn de succeskansen
wel beter in te schatten, maar dit
heeft niet kunnen verhinderen dat
de V2000 van het vooraanstaande
Philips-concern uiteindelijk toch
is geflopt, dat de doorknede mar-
keting-mensen van Unilever blun
derden met de boter-margarine
Morgen en dat VNU er ook hele
maal naast zat met het blad
Nieuwsnet. Zo zijn er nog tiental
len bekende voorbeelden te noe
men, die produkt-ontwikkelaars
de tenen doen krommen.
Dit gegeven was voor de Lim
burger Bart Bronnenberg, bedrijfs-
kunde-student aan de Universiteit
Twente, aanleiding een weten
schappelijk onderzoek te verrich
ten naar de succes- en faalkansen
van nieuwe produkten. Het resul
taat van zijn afstudeerrapport -vo
rige week met het recordcijfer tien
beloond- is een model
met 95 procent zekerheid
Bronnenberg heeft het model
niet geheel zelf ontwikkeld. De ba
sis ervan vormde een systeem dat
aan het eind van de jaren zeventig
ontwikkeld was door een Canade
se hoogleraar. Die claimde er een
betrouwbaarheidsgraad van 84
procent mee. Bronnenberg en een
mede-student vonden dat resultaat
onvoldoende en ontdekten onvol
komenheden aan het model. Het
model is nu zodanig geperfectio
neerd, 'dat we met 95 procent ze
kerheid kunnen zeggen of een pro
dukt slaagt'.
Weer
Alvorens op de techniek van het
model in te gaan, zijn bij die resul
taten wel een paar kanttekeningen
te zetten: wat verstaat Bronnen
berg precies onder 'slagen' en on
der 'een produkt'? En is het met dit
soort voorspellingen niet net als
met het weer: wie voorspelt dat het
morgen tussen de min en plus hon
derd graden Celsius wordt, zal in
100 procent van de gevallen wel
goed scoren, maar wie de mensen
iets meer houvast wil geven, wordt
steeds onbetrouwbaarder in zijn
voorspellingen. Bronnenberg
lacht: „Dat klopt. Vooralsnog heb
ik me beperkt tot de keuze slagen
of falen van een produkt en me dus
nog niet beziggehouden met de
mate waarin. Het criterium voor
slagen of falen was het break-even
punt. Met andere woorden: bereikt
het produkt minimaal een dusda
nige afzet dat de ontwikkelings
kosten eruit zijn? Dat is de eerste
fase van het onderzoek, die nu is
afgerond. Inmiddels is een tweede
fase begonnen waarin bekeken
wordt of ook de mate van succes of
mislukking berekend kan wor
den".
Het model van Bronnenberg is in
principe los te laten op consump
tie- en industrie-goederen. Wat
moeilijker ligt het met diensten en
artistieke produkten, zoals lp's en
schilderijen. Dat laatste hangt een
beetje samen met de onderzoeks
methode. De kern daarvan wordt
gevormd door een enquête onder
minstens vijf bedrijfs-functionaris-
sen, die betrokken zijn bij het op
de markt te brengen produkt.
Zo wordt aan bijvoorbeeld de in
koper, de produktiechef, de ver
koopleider, de produkt-ontwikke-
laar en de directeur een lijst voor
gelegd met vijftig vragen. De geën
quêteerden moeten punten van 1
tot 10 geven op vragen als: Denkt u
dat het produkt technisch gemaakt
kan worden in uw bedrijf, denkt u
dat het nog niet elders op de markt
is, denkt u dat de potentiële markt
voor het produkt aanwezig is e.d.
Men moet ook de vragen beant
woorden over zaken waar men
geen verstand van heeft en bij elk
antwoord tevens de mate van onze
kerheid over het gegeven ant
woord invullen. De onderzoekers
gaan al die antwoorden met elkaar
vergelijken, wegen ze af naar wie
Bart Bronnenberg: het gaat om de
combinatie markt, produkt, be
drijf. (foto GPD)
het zegt en komen dan tot een be
paalde score. Aan de hand van een
achttal criteria wordt dan bekeken
of het produkt kans van slagen
heeft, zoals de uniekheid van het
produkt, de omvang en de groei
van de markt, de nieuwigheid van
het produkt voor het bedrijf en de
concurrentie op de markt.
Primeur
Een absoluut ja of nee over de
succeskans hoeft er niet altijd di
rect uit te komen. Soms kan ieder
een in het bedrijf menen dat het
nieuwe produkt een primeur is,
maar kan uit sommige antwoorden
blijken dat daar wel twijfels over
bestaan. In zo'n geval is nader on
derzoek op de markt uiteraard ver
eist. Het kan ook zijn dat bepaalde
bedrijfsonderdelen voor verbete
ring vatbaar zijn en soms kan het
een prima idee zijn, dat alleen be
ter ander aan een ander bedrijf ver
kocht kan worden. Dat zou volgens
Bronnenberg ook gebeurd zijn als
een klein bedrijfje met de com
pact-disc was komen aandragen.
Dan was uit de verkregen antwoor
den over financieringsmogelijkhe
den en de (aanloop)kosten vanzelf
wel gebleken dat het zo geen kans
zou hebben. Bij dat bedrijfje al
thans. Bronnenberg: „Het gaat dus
niet om de succeskans van een pro
dukt an sich, maar om de combina
tie markt, produkt, bedrijf. Het
model geeft aan of die drie elemen
ten op elkaar afgestemd zijn".
Toch is het afgaan op antwoor
den uitje eigen bedrijf een metho
de waarbij je heel wat vraagtekens
kunt zetten: ligt de succes- en faal
kans vaak niet besloten in factoren
die binnen het bedrijf onbekend
zijn? Stellen functionarissen die
belang hebben bij een nieuw pro
dukt de zaken niet te rooskleurig
voor? Zeggen produktie-chefs niet
bij voorbaat dat het niet kan? En
hoe kan het model weten of Frits
Bom het produkt gaat afkraken of
dat de reclamespot alles ver
knoeit?
Model
Bronnenberg heeft daarop twee
antwoorden. Aan de ene kant zegt
het model alleen maar iets over de
haalbaarheid van een produkt en
niet over de vraag of het ook
werkelijk een succes wordt. Als
het dan toch mislukt ligt dat niet
aan het model (even afgezien van
de 5 procent onnauwkeurigheid),
maar aan de gebruikte marketing
techniek, de introductie-campagne
of een onvoorspelbaar incident, al
dus Bronnenberg.
Anderzijds is het model bere
kend op subjectieve uitspraken
van verkopers, produktontwikke-
laars en dergelijke, zegt hij. Aan de
hand van de ervaringen die met het
model zijn opgedaan, zijn correc
ties voor dit soort subjectieve ant
woorden ingebouwd.
De 95-procent score is volgens
Bronnenberg verkregen uit de 27
praktijkgevallen die in het model
zijn gestopt. Dat betrof produkten
van bedrijven als Holec, de con-
densfabriek Friesland, Wavin, En-
ka en DSM.
Het Bronnenberg-model is goed
beschouwd geen gouden toverfor
mule die alle marktonderzoeken
naar de prullenmand verwijst en
dat een jarenlange melkkoe garan
deert voor het produkt dat kansvol
is. Het is niet meer of minder dan
een haalbaarheidsstudie, op we
tenschappelijke basis dat wel.
Niettemin heeft een klein berichtje
hierover vorige week in onze krant
al tal van ondernemers naar de te
lefoon doen grijpen. „Er is kenne
lijk een grote behoefte naar een ge
structureerd model om de pro-
dukt-kansen te bepalen", zegt
Bronnenberg.
