Vakcentrales
oneens over
loonmatiging
Staalindustrie staat opnieuw
voor grote saneringsoperatie
'Luizige presentator' KNMI vergalde
zomer 1987 voor strandtenthouders
Akkoord over
CAO voor
uitzendkracht
CNV-bonden zien wel
wat in bod Van Dijk
Peugeot-topman
dreigt met vertrek
Banken: schuldencrisis niet onze fout
BiJ DE BIJENKORF BEN .IE BF.TF.R AF
ECONOMIE
FNV wil garantie werkgelegenlieid
UTRECHT (ANP) - De vakcentrales CNV en FNV zijn ver
deeld over de vraag of het beleid van loonmatiging moet
worden voortgezet na het uitblijven van centrale afspraken
met kabinet en werkgevers vorige week.
FNV-bestuurslid Adelmund zei dit ners begin juni tijdens het Voor-
weekeinde dat de FNV niét meer jaarsoverleg overeen kwamen om
bereid is loonmatiging te garande- terwille van de werkloosheidsbe
ren als er met de werkgevers en het strijding te streven naar een gema-
kabinet geen afspraken mogelijk tigde bruto loonkostenontwikke-
zijn over een goede aanpak van de ling. „Het was de bedoeling dat de-
werkloosheid. De werkgevers stel- ze voornemens in het Najaarsover-
den daarop gisteren dat er geen leg zouden worden geconcreti-
centrale afspraken komen als de seerd. Kabinet en werkgevers zijn
FNV loonmatiging als uitgangs- daaraan onvoldoende tegemoet ge
punt voor de cao-onderhandelin- komen, waarmee het beeld van
gen niet onderschrijft. Evenals vrij- overeenstemming in de lucht is ko-
dag tijdens het Najaarsoverleg wei- men te hangen", aldus de woord-
gerde de FNV echter op deze eis in voerder van de FNV.
te gaan zolang de werkgevers hun De vakcentrale CNV houdt voor-
'inspanningsverplichting' ten aan- alsnog vast aan het uitgangspunt
zien van de werkloosheidsbestrij- van een beheerste loonkostenont-
ding niet nakomen. Wat de werkge- wikkeling bij de komende cao-on
vers betreft komt daarmee in elk dérhandelingen. CNV-voorzitter
geval een einde aan de gezamenllj- Hofstede zei gisteren op een pers-
ke werkgroepen die aanbevelingen conferentie in Utrecht dat „als je
zouden doen over het aannemen kabinet en werkgevers slecht be-
van langdurig werklozen, scholing, leid verwijt, je daar als vakbewe-
jeugdwerkloosheid en werkloos- ging geen slecht beleid tegenover
ZANDVOORT (ANP) - Niet de
pers, zoals een VW-directeur on
langs beweerde, maar het KNMI is
verantwoordelijk voor de slechte
zomer van de strandtenthouders.
Aan het slechte weer kunnen zij na
tuurlijk ook niets doen, maar ze ad
viseren veel te snel om niet naar het
strand te gaan, zo klaagde gisteren
een aantal strandtenthouders in
Zandvoort op een dag die Horeca
Nederland voor hen had georgani
seerd.
"Zo'n luizige tv-presentator zegt
dan 's avonds op het journaal dat
het de volgende dag geen strand
weer is, nou, dan komt er geen kip
meer", zo verwoordde een woeden
de strandpachter uit Kijkduin zijn
frustratie. De Hagenaar had nog
veel meer kritiek op het KNMI. De
meteorologen leveren op het tele
foonnummer 003, het telefoon
nummer voor het weerbericht, in
de maanden juni. juli en augustus
in dertig seconden een speciaal
strandweerbericht. "In de ochtend
wordt daar dan op gezegd dat het
slecht is, dan komen de mensen
dus al niet meer. En als het weer
snel beter wordt, wordt het bandje
niet snel genoeg aangepast". Alle
strandtenthouders waren het met
hem eens: het strandweerbericht is
slecht.
KNMI-vertegenwoordiger Kui
per trok' daarop het boetekleed
aan. De halve minuut is eigenlijk te
kort. Het KNMI wil graag een apart
telefoonnummer voor een strand
weerbericht. Dat zou dan een van
de 06-9-nummers moeten worden.
De aanvraag is al ingediend, het
wachten is nu nog op een nummer.
"Maar de aanvragen worden in
chronologische volgorde afgehan
deld, en alle seks-exploitanten wa
ren ons voor". Niettemin hoopt hij
dat er vóór het volgende seizoen
een apart strandtelefoonnummer
is. Hij ontkende overigens dat het
bandje met het strandweer te lang
zaam zou worden aangepast. "Dat
gebeurt 's ochtends ieder uur", al
dus Kuiper.
Voorrang
WD-kamerlid Van Erp haakte
daar onmiddellijk op in. Vandaag
krijgt 'zijn' minister Smit-Kroes
(verkeer en waterstaat) de vraag op
haar bureau om het KNMI in dit ge
val 'positief te discrimineren'. Ove
rigens. waren ook Evertsen (onder
wijscentrum) en Bos (Nederlands
bureau voor toerisme) van mening
dat de slechte zomer niet alleen
verantwoordelijk is voor de slechte
omzet van de strandtenthouders.
Organisator Paap, voorzitter van
de afdeling Zandvoort van Horeca
Nederland, was de dag al begon
nen met de opmerking dat er geen
slechte zomers, maar wel slechte
ondernemers bestaan. Zij wezen al
le drie op de noodzaak dat ook de
strandtentpachter als volwaardig
horeca-ondernemer gezien moet
worden, maar zich daar dan ook
naar moet gedragen. Scholing, pro
motie, presentatie en produkt moe
ten voortdurend door de strand
pachter in de gaten gehouden wor
den, zo meenden zij. Ze zouden al
les in het werk moeten stellen ook
bij slecht weer en in de avonduren
klanten te lokken.
Het was voor het eerst dat een
dergelijke dag door Horeca Neder
land speciaal voor de strandexploi-
tanten, ruim 250 langs de Neder
landse kusten, werd georgani
seerd. Naar aanleiding van de bij
eenkomst werd een werkgroep op
gericht die onder de vleugels van
Horeca Nederland nu de speciale
problemen van de strandtenthou
ders moet gaan onderzoeken. Dat
moet in de toekomst leiden tot een
nieuwe sectie binnen Horeca Ne
derland. In maart zal weer een dag
voor de strandexploitanten wor
den gehouden.
heidscijfers. De FNV zegt dit drei
gement voor kennisgeving aan te
nemen.
De vakcentrales CNV en MHP
hebben gisteren afstand genomen
van het standpunt van de FNV.
Hoewel ook zij kritisch staan ten
opzichte van kabinet en werkge
vers, schorten ze hun eindoordeel
op tot de vier werkgroepen aanbe
velingen hebben gedaan, de Twee
de Kamer een oordeel heeft gege
ven over de kabinetsplannen voor
1988 en er meer duidelijkheid is
over de arbeidsvoorwaarden van
de ambtenaren.
De FNV acht zich niet meer ge
bonden aan het 'globale voorne
men' dat kabinet en sociale part-
m
'JTRECHT (ANP) - Vakbonden
en werkgevers zetten morgen in
Den Haag hun handtekening onder
de eerste cao voor alle uitzend
krachten. De cao moet de circa
100.000 mensen die dagelijks via
een uitzendbureau werken meer
rechtszekerheid bieden, zo melden
de vakbonden en de Algemene
Bond Uitzendbureaus (ABU). Jaar
lijks helpen de uitzendbureaus vol
gens de ABU'circa een half miljoen
mensen aan werk.
Er was overigens al 15 jaar een
cao voor uitzendbureaus maar die
gold alleen voor uitzendkrachten
in de kantoor-sector, ruwweg ejen
derde van de klandizie van de uit
zendbureaus. Bij de nieuwe cao is
na tien jaar afwezigheid ook de
Dienstenbond FNV weer van de
partij. De FNV-bond haakte des
tijds af omdat de bond niets moest
hebben van uitzendbureaus en
flexibele arbeidscontracten. De
vakbeweging vindt nu dat flexibe
le contracten en dergelijke niet
meer bij voorbaat taboe zijn mits er
sprake is van een behoorlijke rege
ling van de arbeidsvoorwaarden.
Dat laatste moet de nieuwe cao
waarborgen. Zo moet de beloning
van de uitzendkracht bij voorkeur
gelijk zijn aan die van een collega
die in vaste dienst is. De vakantie
bijslag wordt per 1 januari voor alle
uitzendkrachten acht procent. Ver
der zijn er afspraken gemaakt over
doorbetaling van vakantie- en
feestdagen.
Economie kort
Macintosh
De raad van bestuur van Macin
tosh heeft de plannen voor uitbrei
ding van het hoofdkantoor in het
Limburgse Stein voorlopig uitge
steld. Het confectie- en handels
concern lijdt momenteel vooral
forse verliezen op de export van
kleding naar Groot-Brittannië en
de Sovjetunie.
Pijpleiding
Iraq heeft zondag een order ver
strekt voor de aanleg van een twee
de oliepijpleiding door Saoedi-Ara-
bië aan een internationaal consorti
um van Japanse, Italiaanse, Franse
en Zuidkoreaanse bedrijven. Met
de order is een bedrag gemoeid van
1,5 miljard dollar. De nieuwe pijp
leiding vergroot de Iraakse export
capaciteit met 1,15 miljoen vaten
per dag.
Boskalis
Koninklijke Boskalis Westmin
ster heeft over de eerste helft van
dit jaar een verlies gedelen van 3
miljoen gulden, na een verlies van
5 miljoen gulden over dezelfde pe
riode vorig jaar. Voor geheel 1987
verwacht de raad van bestuur een
verlies dat kleiner kan uitvallen
dan de 9,6 miljoen gulden van vorig
jaar.
moet zetten. Als de FNV de loon
matiging daadwerkelijk rigoureus
zou loslaten, gaat de werkloos
heidsbestrijding de mist in. Ik kan
me dat niet voorstellen, want daar
bij is toch niemand gebaat".
Verkoop compact
disc naar record
LOOSDRECHT (ANP) - De omzet
van de compact disc (CD) stevent
dit jaar af op een verdubbeling in
vergelijking met die van vorig jaar.
Dat kan worden opgemaakt uit de
omzetcijfers over het eerste half
jaar van 1987. Dit zei directeur Jan
Gaasterland van de Stichting Pla
ten 10-daagse vanmorgen op een
persconferentie in Loosdrecht.
Door de grote omzet van CD's
vertoonde de totale omzet van zo
genaamde geluidsdragers (lang
speelplaten, cassettes en CD's) in
de eerste zes maanden van dit jaar
een stijging van tien procent. De
langspeelplaat verloor met een om
zetdaling van 15 procent evenwel
duidelijk terrein en de omzet van
muziekcassettes stagneerde.
De grote doorbraak van de CD
kwam in 1986 met een spectaculai
re groei van 128 procent (van 65
miljoen gulden in 1985 naar 148
miljoen). Ook toen had de lang
speelplaat daar onder te lijden: 13
procent omzetdaling in 1986.
DEN HAAG (ANP) - De kans op
een ambtenarenakkoord dat de
steun van meer dan één ambtena-
rencentrale krijgt, stijgt. De voor
zitters van de CNV-ambtenaren-
bonden oordeelden gisteravond
het bod van minister Van Dijk (bin
nenlandse zaken) van vorig week
niet strijdig is met hun bondsbe-
leid. De CCOOP, de centrale waar
alle CNV-ambtenarenbonden in
samenwerken, zal het bod dan ook
'neutraal' aan de 170.000 leden
voorleggen.
Het neutrale advies is feitelijk
een positief advies omdat de
bondsbestuurders hun leden erop
zullen wijzen dat Van Dijks voor
stel stukken beter voor hen uitpakt
dan het akkoord dat hij met de ho
gere ambtenaren afsloot, en dat het
bovendien een eindbod is. Het is
slikken of stikken, en dat laatste
betekent dat het akkoord met de
hogere ambtenaren weer in beeld
komt, waarin geen verbetering van
de koopkracht voor lagere ambte
naren zit.
"Je moet je dus heel goed afvra-
gen waar je naar toe gaat als je nee
zegt", aldus voorzitter De Jong van
AMSTERDAM - De 7-jarige Ma
rion Wildenburg mocht gisteren met
het intikken van haar eigen tekst
op een 'sprekende computer' de
tweejaarlijkse vakbeurs voor effi
ciency openen. Informaticadeskun-
dige Soetekouw keek belangstel
lend toe. De beurs in de Amster
damse Rai duurt tot en met vrij
dag. (foto ANP)
PARIJS (ANP) - Peugeot-topman
Calvet heeft met aftreden gedreigd
als de Franse regering haar plan
nen voor verdere financiële steun
aan Renault uitvoert. Hij vindt die
subsidie valse concurrentie. Hij
wees er in dit opzicht op dat Peu
geot zijn eigen ernstige financiële
problemen op eigen kracht te bo
ven is gekomen.
WASHINGTON (UPI) - De interna
tionale banken hebben zich giste
ren verweerd tegen verwijten als
zouden zij te weinig bijdragen aan
het oplossen van de schuldproble
men van de ontwikkelingslanden.
Niet de banken, maar de regerin
gen van de rijke landen moeten een
groter deel van de lasten dragen, al
dus het Institute for International
Finances (IIF), een in 1983 opge
richte studiegroep die wordt gefi
nancierd door banken uit 38 lan
den.
Het IFF heeft zijn beoordeling
van de schuldenproblematiek toe
gestuurd aan het Internationale
Monetaire Fonds (IMF) en de We
reldbank, die eind deze week in
Washington hun jaarvergadering
beginnen. Daarmee wordt gerea
geerd op kritische opmerkingen in
de vorige week verschenen jaarver
slagen van de twee instellingen.
De Wereldbank merkte op 'dat
de kapitaalstroom naar de landen
met de grootste schulden teleur
stellend blijft, vooral doordat de
hulp van IMF en Wereldbank niet
gepaard gaat met belangrijke nieu
we financiering door de commer
ciële banken'. Het IMF stelde vast
dat de nettokredietverlening van
de banken aan de Derde Wereld is
verminderd van 87 miljard dollar
in 1981 tot "°gentien miljard in
1985 en tien miljard vorig jaar.
Volgens het IIF kunnen de ban
ken niet oneindig lang het laatste
toevluchtsoord blijven voor grote
schuldenlanden die willen lenen.
Voor de armste landen ziet het in
stituut helemaal geen rol voor de
banken weggelegd. Het IIF is het
wel eens met de strategie om de
schuldenlanden uit de problemen
BRUSSEL - Een groep van drie
'wijze mannen' zal de Europese Ge
meenschap moeten voorrekenen
hoe en waar de Europese staalpro-
duktie met 30 miljoen ton kan wor
den beperkt. Voor de ministers van
economische zaken van de twaalf
zelf bleek die opgave gisteren in
Brussel te groot. De wijze mannen,
wier namen nog niet bekend zijn,
krijgen maar zes weken de tijd voor
hun opdracht. Begin december
willen de ministers alsnog een be
sluit nemen over de zeer noodzake
lijk geachte beperking van de enor
me overcapaciteit in de Europese
staalindustrie.
door
Hans de Bruijn
De Europese Commissie, het da
gelijks EG-bestuur, heeft gedreigd
op 1 januari het bestaande stelsel
van produktiequota te zullen losla
ten, als de ministers daar niet voor
die datum in slagen. Dan ont
brandt vrijwel zeker een moorden
de concurrentieslag tussen de
staalbedrijven. Het quotastelsel is
een paar jaar geleden ingevoerd,
nadat in de periode 1980-1986 de
capaciteit van deze industrietak al
met 32 miljoen ton was terugge
bracht tot 140 miljoen ton. Op die
manier werd een concurrentieslag
voorkomen en konden ook de
zwakkere bedrijven overleven.
Volgens de Commissie is dat nog
niet genoeg en moet nog eens 30
miljoen ton capaciteit verdwijnen.
Alleen dan is zij bereid een nieuw
voorstel te doen voor het geduren
de drie jaar verlengen van de quota
voor de vier belangrijkste staal
soorten: warmgewalst breedband-
staal (10 miljoen ton), dunne en
dikke staalplaten en zware profie
len. Het Nederlandse Hoogovens is
een belangrijke producent van
warmgewalst staal. De warm-
breedbandwalserij vormt de kern
van het bedrijf.
De Nederlandse minister van
economische zaken De Korte zei
Brussel alleen een
quotasysteem te zullen aan
vaarden als tevoren ook keihard
vaststaat dat de 30 miljoen ton ver
mindering wordt gehaald. De wijze
mannen zullen daarom met heel
concrete voorstellen moeten ko
men. Voor De Korte staat ook aller
minst vast dat een nieuw quotastel
sel weer drie jaar zal moeten blij
ven. Korter mag van de bewinds-
Fonds
De voorstellen
sie zullen 50.000
nog eens 30.000 indirect hun baari
kosten. Die 80.000 komen dan bij
de 240.000 die al in de jaren 70-86 in
de hele EG verdwenen. Om de pijn
te verzachten wil de Commissie
een fonds instellen, dat zal worden
gebruikt om de gevolgen op te van
gen van de sluiting van grote delen
van staalfabrieken. Dat fonds blijkt
een van de grote struikelblokken
bij het staaloverleg.
De Commissie wil namelijk dat
het betaald wordt door de staalin
dustrie zelf, die daarmee dus haar
eigen sanering betaalt. Zeventig
procent van de produktie blijft hef-
fingvrij, over de resterende 30 pro
cent moet 45 gulden per ton wor
den betaald. Dat levert de Europe
se Gemeenschap de 1,3 miljard gul
den op de nodig zijn voor het slui
ten van een produktiecapaciteit
van 30 miljoen ton. Daarvan is bij
na een miljard bestemd voor de
herstructureringsoperatie zelf en
ruim 350 miljoen voor sociale
steunmaatregelen, zowel aan de
ontslagen werknemers als aan de
regio's waarin de fabrieken staan.
De staalindustrie wil van die hef
fing echter niets weten. Staalbe
drijven die al flink hebben gesa
neerd - zoals Hoogovens - willen
niet meebetalen aan een fonds dat
vooral bedrijven ten goede komt
die juist hebben nagelaten hun
produktie in te krimpen. Ander
zijds vrezen de zwakke onderne
mingen dat de voorstellen er toe
zullen leiden dat de sterken nog
sterker zullen worden. De drie wij
ze mannen zullen vooral die grote
meningsverschillen tussen de
te halen door ervoor te zorgen dat
er voldoende economische groei is
om de schuldverplichtingen te
kunnen nakomen. Maar daarbij
moeten de industrielanden het
voortouw nemen.
In de eerste plaats moeten de rij
ke landen in eigen huis zorgen voor
sterkere economische groei, waar
door er meer vraag ontstaat naar
produkten uit ontwikkelingslan
den. Verder moeten de industrie
landen ook meer financiële steun
geven, deels via exportfinanciering
en deels via grotere bijdragen aan
IMF en Wereldbank, zodat deze in
stellingen meer kunnen uitlenen,
aldus het IIF.
De banken kunnen alleen ingaan
op verzoeken om financiering als
de schuldenlanden daarvoor meer
dere mogelijkheden bieden en de
financiering is verbonden met een
specifieke doelstelling die meer
handel of investeringsactiviteit op
levert, aldus het IIF. Verder zullen
de banken de ontwikkelingslan
den beoordelen op hun bereidheid
hun economie zodanig aan te pas
sen dat de groei wordt bevorderd
en er een gunstig investeringskli
maat ontstaat. Het instituut zegt
tenslotte dat vrijwillige kredietver
lening door de banken alleen zal
toenemen in landen die zich bereid
en in staat hebben getoond gedu
rende een langere periode goed om
te gaan met hun buitenlandse
schuld.
de CCOOP, die overigens 'geen
hoera zegt' tegen de voorstellen.
Volgens hem bevat het arbeids
voorwaardenpakket plussen en
minnen en kijkt elke CNV-bond er
weer anders tegenaan. De belan
gen verschillen nogal. "De onder
wijsbonden weten dat er 115 mil
joen gulden inzit voor extra werk
gelegenheid, de overheidsbonden
weten dat de vut-leeftijd omlaag
gaat om meer werk te scheppen,
terwijl er 16.000 banen bij overheid
moeten verdwijnen", aldus De
Jong.
Van Dijk zal eind deze, begin vol
gende week met zijn brief over de
arbeidsvoorwaarden komen. Hij
wil de verbeteringen in de inko
mens" met terugwerkende kracht
op 1 september laten ingaan en de
verlaging van de vut-leeftijd tot 61
jaar op 1 januari van het volgend
jaar. Kringen rond Van Dijks de
partement verwachten dat hij het
pakket in het ambtenarenoverleg
van woensdag 30 september met
de vier centrales wil bespreken.
Solo
De CNV-ambtenaren zullen Van
Dijk vriendelijk doch dringend
verzoeken dat overleg op te schui
ven omdat zij eerst de achterban
volledig willen horen. "Als er iets
op tafel ligt dat het waard is, dan
moeten we die ruimte ook krij
gen", aldus De Jong. Pas op 13 ok
tober velt zijn grootste bond, de
CFO, een eindoordeel, waarna op
20 oktober de CCOOP positie kiest
voor het overleg. De Jong pleit
voor officiéél overleg met Van Dijk
op 21 oktober.
Er bestaat onduidelijkheid over
de gang van zaken bij de grootste
centrale vgn ambtenaren, de bij de
FNV aangesloten ACOP van voor
zitter Van de Scheur. Hij wees het
bod van Van Dijk af, een dag nadat
hij nog had gezegd eerst breed
overleg met zijn achterban te wil
len houden. Dat solo-optreden is
niet in goede aarde gevallen. Bij de
ACOP kon een woordvoerder gis
teren nog niet zeggen wanneer de
raadpleging van de leden wordt af
gerond, maar dat dit zeker oktober
zal worden en dat ook zijn centrale
hiervoor de nodige ruimte van Van
Dijk verwacht.
De CMHA, de centrale die heeft
gezorgd voor de doorbraak in het
maandenlang slepende ambtena
renoverleg, vergadert vandaag.
PENSIOEN - Het CNV wil zo snel
mogelijk een pensioen voor de we
duwnaars met jonge kinderen in
gevoerd zien. Nederland telt mo
menteel 7000 tot 9000 weduwnaars
met thuiswonende kinderen. Het
CNV pleit voor een verzorgingsuit
kering van 100 gulden per kind per
maand met een maximum van 200
gulden bij meer dan twee kinde
ren. (ANP)
Inleveren
Dat wordt een zeer gevoelige
operatie, omdat in de meeste EG-
landen de staalbedrijven in staats-
handen zijn en bovendien in gebie
den liggen waar al grote werkloos
heid heerst. Daarom zullen niet al
leen de industrie rpaar ook de rege
ringen van diverse landen over
tuigd moeten worden.
De Bondsrepubliek bijvoor
beeld heeft tot nog toe vrijwel geen
produktiecapaciteit ingeleverd, in
tegenstelling tot Nederland (waar
Hoogovens een hele produktie-
straat^ sloot) en Groot-Brittannië.
Dat zijn dan ook de twee landen die
de meeste bezwaren maken. Zowel
Hoogovens als British Steel zijn
door de saneringen uit het recente
verleden nu redelijk goed lopende
bedrijven geworden. Zij willen
daarom liever geen quota meer,
omdat zij op een vrije markt de
concurrentie met de andere staal
industrieën wel aandurven.
De Duitsers daarentegen be
schikken nog over zes produktie-
straten voor warmgewalst breed-
bandstaal in vijf ondernemingen.
Sluiting van een walserij betekent
daar dus vrijwel zeker ook sluiting
van een hele onderneming, reden
waarom de EG-voorstellen in
Duitsland zo moeilijk liggen. An
dere bedreigde walserijen staan in
Groot-Brittannië, Italië en Grie
kenland.
Als het plan van de Commissie
wordt uitgevoerd zal dat voor
Hoogovens geen rampzalige gevol
gen hebben. Na de sluiting van een
warme breedband-walserij heeft
Hoogovens nog een walserij over.
Verdere beperking van" de nu onge
veer 5,5 miljoen ton grote capaci
teit is dus niet mogelijk. Dat zou op
sluiting van het hele bedrijf neer
komen.
Wel zal Hoogovens vrijwel zeker
de overgebleven produktie nog
verder moeten terugdringen. Of
dat gevolgen zal hebben voor de
werkgelegenheid valt nog niet te
zeggen. Bij de vorige saneringsope
ratie zijn in elk geval geen gedwon-
mm,
hm Pullover uit de
S Bijenkorf Huis
IsESI Collectie, van
100% lamswol, in 16
uni kleuren en in de
maten S, M en L, nu
voor de verbijste
rende prijs van
