Geldmiddelen door eeuwen heen,
van Kauiï-schelp tot bezemstuiver
Veel vraag naar
gezinshulp avond
en weekeinde
Jubilerende numismatische kring stelt unieke expositie samen
Katwij k geschokt door
overlij den JBergman
Patiënten Zeehospitium verhuisd
PAGINA 16
Will
REGIO
DINSDAG 15 SEPTEMBER 1987
LISSE - "De stichting Dever
stelde de woontoren als ex
positieruimte 'om niet' be
schikbaar en daarom hebben
wij een penning laten slaan
met een afbeelding van De-
ver. Hiermee wordt de ver
bondenheid van onze vereni
ging met de bloembollen
streek benadrukt".
door
Kees van Kuilenburg
Bestuurslid Ben te Boekhorst
van de Numismatische Kring
Bloembollenstreek en omgeving
over het ontstaan van de jubile
umpenning van de vereniging.
De penning is gemaakt ter gele
genheid van het vijftienjarig be
staan van de kring en is ontwor
pen door de Oegstgeester kun
stenaar Jan Paul Kruimel. Te
Boekhorst is in het bestuur van
de kring verantwoordelijk voor
de public relations.
Het is de tweede keer dat de
kring een jubileumpenning laat
gieten. Ter gelegenheid van het
tienjarig bestaan werd een zoge
naamde 'klop' uitgegeven. Voor
de 'klop' werd gebruik gemaakt
van de tulp. daarmee het ver
band leggend dat er bestaat tus
sen de bloembollenstreek en de
numismatische kring. Dezelfde
tulp, maar nu iets minder gesti
leerd, siert de keerzijde van de
huidige penning.
De 'muntenverzamelaarsvere-
niging' uit Lisse houdt ter gele
genheid van de viering van het
derde lustrum een expositie in 't
Huys Dever aan de Heereweg in
Lisse. De tentoonstelling draagt
als titel 'De geschiedenis van de
munt en muntproduktie' en be
slaat de periode van 600 voor
Christus tot en met heden.
De Numismatische Kring
Bloembollenstreek heeft 320 le
den en is daarmee de grootste
vereniging op dat gebied in ons
land. "We hebben lang nage
dacht over wat we ter gelegen
heid van ons jubileum zouden
Ben te Boekhorst met de ter gelegenheid van het jubileum geslagen
De expositie in de eeuwenou
de donjon of woontoren aan de
Lissese Heereweg bestaat uit
twee delen. In de zogenaamde
ridderzaal is het materiaal onder
gebracht dat betrekking heeft op
de muntproduktie. Zo is er met
behulp van veel authentiek ma
teriaal een munthuis ingericht.
Te zien zijn onder andere een
smeltkroes, gietlepels, hamers
en een originele schaar uit die
tijd, waarmee het materiaal
waaruit de munten werden ge
slagen geknipt werd. De gereed
schappen zijn voor een deel af
komstig uit particuliere bezit of
van leden van de kring.
Mechanisatie
Ook wordt in de ridderzaal
aandacht besteed aan de op
komst van de mechanisatie in de
zestiende eeuw. Van de Stichting
't Huys Bergh in het Gelderse 's
Heerenberg heeft de kring de be
schikking gekregen over een
muntpers uit de begintijd van de
mechanisatie. Met het apparaat
wordt in 's Heerenberg bij speci
ale gelegenheden nog 'gemunt'.
Via een fotoserie kunnen de be
zoekers kennismaken met de
huidige muntproduktie. De fo
to's zijn de kring ter beschikking
gesteld door de Rijksmunt in
Utrecht.
Op de een etage hoger gelegen
kapelzaal maakt de bezoeker
kennis met een groot aantal be
taalmiddelen. Zo is er ruime aan
dacht geschonken aan primitie
ve betaalmiddelen, zoals de Kau-
ri-schelpen uit de Malediven. De
schelp vond als betalingsmiddel
zijn weg naar Azié, Afrika en
zuid-Europa.
doen. Je denkt uiteraard eerst
aan een feestje voor de leden,
maar uiteindelijk besloten we
om een expositie te houden over
onze hobby".
Dit eenvoudige schepje heeft
tot voor kort een belangrijke rol
gespeeld in het betalingsverkeer.
In de jaren dertig ontstond er een
ware monetaire crisis op het
voormalige Nederlands Nieuw-
Guinea, toen expedities naar het
binnenland zoveel kauri-schel-
pen naar deze gebieden brachten
dat er een enorme inflatie ont
stond, aldus staat er te lezen in
het boekwerkje over de ten
toonstelling. Ook is er 'vishaak-
geld'. 'zadelgeld'. kogelgeld uit
Siam en tijgerleer uit de Me-
kong-delta te zien. Ook dit mate
riaal is afkomstig uit het bezit
van leden van de numismatische
kring.
Schellingen
Daarnaast wordt aandacht ge
schonken aan munten uit Grie
kenland en het romeinse rijk.
Korte verklarende teksten op de
muur boven de uitgestalde be
taalmiddelen begeleiden de ex
positie. Vervolgens komen de
middeleeuwen aan de beurt met
de deniers en penningen. Rijke
lijk vertegenwoordigd op de ex
positie zijn de zeven provincies.
Te bekijken zijn kasten met on
der meer dukaten, schellingen,
duitjes, dubbele stuivers en leeu
wendaalders. De rondgang in de
kapelzaal wordt besloten met het
koninkrijk. Tentoongesteld zijn
de 'koppen' vanaf 1815 tot en met
heden.
In een aparte kast is ook te zien
wat er in de loop der jaren bij
werkzaamheden rond Dever is
gevonden. Zo zijn er een aantal
duiten, Duits geld, een bezem
stuiver uit Overijssel en een re
kenpenning uit Geertruidenberg
te zien. De totale expositie verte
genwoordigd een hoge waarde.
Elke avond nemen de bestuurs
leden van de kring dan ook de
munten en penningen weer meë
naar huis. De volgende dag
wordt de expositie weer inge
richt.
De expositie is nog te bezichti
gen tot en met vrijdag van 14.00
tot 17.00 uur. De penning, gego
ten in brons, is te bestellen op de
expositie en kost 65 gulden. Tot
nu toe zijn er 34 gegoten, maar als
de belangstelling voor de jubile
umpenning groot is, wordën er
nog een aantal bijgemaakt.
Experiment SMDB geslaagd
Markante persoonlijkheid
met groot gevoel voor humor'
KATWIJK - Het overlijden van
J. Bergman heeft in Katwijk een
grote schok teweeggebracht. Be
halve een gerespecteerd arts en
uitstekend politicus was hij
vooral ook een bijzonder mar
kant izcrsoonlijkheid, die met
-zijn optreden de nodige kleur gaf
aan de Katwijkse gemeentepoli
tiek. Bergman was zowel letter
lijk als figuurlijk een 'zwaarge
wicht' met een enorme kennis
van zaken en een groot gevoel
voor humor dat hij tijdens raads
vergaderingen en de vele andere
openbare bijeenkomsten die hij
leidde vaak als wapen gebruikte.
"Bergman was veel meer dan
een doorsnee-wethouder", zo
omschrijft CDA-fractievoorzitter
A.C. Berkheij de voormalige
lijstaanvoerder van de christen
democraten in de kustplaats.
"Als hij had gewild had hij het
ook in de landelijke politiek ver
kunnen schoppen. Hij was ech
ter zo gek van Katwijk dat hij
dergelijke ambities nooit heeft
gekoesterd".
In de lange periode dat hij deel
uitmaakte van het college, druk
te Bergman een belangrijk stem
pel op de Katwijkse gemeente
politiek. Hij heeft zich de afgelo
pen twintig jaar onder meer sterk
gemaakt voor de sanering van de
oude dorpskern in Katwijk aan
Zee en de bouw van het nieuwe
Badcentrum. Ook op het gebied
van de woningbouw heeft hij
enorm veel werk verzet.
Bergman was voorstander van
het optimaal benutten van de
bouwcapaciteit in de kustplaats
en was om die reden ook voor
stander van de bebouwing van
het gebied Zanderij/Westerbaan.
Hij gaf de aanzet gegeven tot de
eerste plannen voor de toekom
stige inrichting van dit tuin
bouwgebied, maar kan het kar
wei niet afmaken.
Bergman speelde verder een
belangrijke rol bij het ontwikke
len van het industrieterrein 't
Heen van de kustplaats. Mede
door zijn inspanningen vestigde
zich de afgelopen jaren een groot
aantal nieuwe bedrijven in de
kustplaats en werd een belangrij
ke bijdrage geleverd aan de ver
betering van de werkgelegen
heid.
Naast zijn wethouderschap en
zijn werk als huisarts, vervulde
Bergman ook tal van andere
maatschappelijk functies. Hij
was lange tijd voorzitter van ae
Dierenbescherming in Katwijk,
voorzitter en later ere-voorzitter
van de Oranjevereniging Kat
wijk aan den Rijn, bestuurslid
van het Algemene Centrale Zie
kenfonds voor Haarlemmermeer
en omstreken (CZH), voorzitter
van de raad van beheer van het
De zaterdag overleden wethou
der J. Bergman op een van de mo
menten dat hij burgemeester C.A.
Bos als loco-burgemeester ver
ving. (foto Wim Dijkman»
Sportfondsenbad, voorzitter van
de vereniging Nederland-Joego-
slavië en bestuurslid van het ver
pleeghuis De Wilbert. Hij werd in
1984 benoemd tot Ridder in de
Orde van Oranje Nassau.
Burgmeester C.A. Bos van
Katwijk omschrijft Bergman als
'een hele sterke figuur, die nooit
bang was om het gevecht aan te
gaan'. "Door de niet vaak voor
komende combinatie van arts en
wethouder kende hij de gemeen
te en haar inwoners als geen an
der. Hij was daardoor uitstekend
op de hoogte van de achtergron
den van allerlei problemen", al
dus Bos.
Hoewel hij vorig jaar te ken
nen gaf aan zijn laatste zittings
periode als wethouder te begin
nen, bleek uit niets dat Bergman
al aan het 'afbouwen' was. Ener
giek als altijd deed hij zijn werk
als wethouder en leidde hij sa
men met zijn dochter de huisart
senpraktijk. "Juist daardoor
komt zijn overlijden ons nog zo
onwerkelijk voor", zegt burge
meester Bos. "We zullen de ko
mende weken pas beseffen hoe
zeer we hem missen".
^giwonh?xlluizing naar de nieuwe revalidatiekliniek werden de bedden gebruikt als transportmiddel, (foto i
SASSENHEIM - Er blijkt in
de duin- en bollenstreek grote
belangstelling te bestaan voor
gezinshulp tijdens de avondu
ren en in de weekeinden. Dat'
heeft het experiment dat de
stichting maatschappelijke
dienstverlening bollenstreek
(SMDB) in 1986 van de grond
tilde, uitgewezen. Voor de
SMDB is een en ander inmid
dels aanleiding geweest aan de
ze vorm van hulpverlening nu
een definitief karakter te ge
ven.
De gezinsverzorging bestaat voor
namelijk uit het bieden van hulp
bij bepaalde huishoudelijke bezig
houden. In de avonduren en in de
weekeinden ligt het accent op 'ta
ken niet niet kunnen wachten', zo
als het bereiden van maaltijden en
het naar bed brengen van de kinde
ren. Verpleegkundige hulp valt
buiten het takenpakket van de me
dewerkers van de SMDB. Daar
voor kunnen de kruis- of wijkvere-
nigingen worden ingeschakeld.
Met hulpverlening in de avonden
en weekeinden wil de SMDB on
der meer inspelen op het beleid
van de overheid dat er op is gericht
ouderen zolang mogelijk in de ei
gen omgeving te laten wonen. Ook
sluit het aan op het beleid van zie
kenhuizen om patiënten eerder
naar huis sturen.
"Maar ook de dagverpleging
speelt tegenwoordig een rol", vult
M. Buijen, sinds kort directeur van
de SMDB, aan. "Mensen die over
dag in het ziekenhuis verblijven,
zijn vaak niet in staat het 's avonds
thuis geheel zonder hulp te stellen.
Ze moeten bijvoorbeeld worden
geholpen als zij naar bed willen.
Ook daarvoor kan een beroep wor
den gedaan op de gezinszorg", al
dus Buijen.
Overigens wil de directeur van
de SMBD - met als deelnemende
gemeenten Sassenheim, Lisse, Hil-
Directeur Buijen: "Ziekenhuizen
moeten ons vaker en tijdiger in
schakelen". (foto Wim Dijkman)
legom, Warmond en Oegstgeest -
binnenkort met de directies van
ziekenhuizen in de regio om de ta
fel gaan zitten om nader over de ge
zinszorg van gedachten te wisse
len. "Let wel, ik wil geen kritiek le
veren op de ziekenhuizen. Maar het
zou bij voorbeeld mogelijk moeten
zijn dat wij vaker en ook tijdig wor
den ingeschakeld. Bovendien moe
ten we er voor waken dat de onder
linge contacten verflauwen", aldus
Buyen.
Personeel
Om op alle hulpvragen te kun
nen inspelen, heeft de SMDB mo
menteel de beschikking over onge
veer 300 medewerkers (ook wel
helpers genoemd), van wie een
groot aantal zowel overdag als in de
avonduren en de tijdens de week
einden kan wordt ingezet. Hoewel
de SMBD met de huidige aantal
medewerkers nog uit de voeten
kan, bestaat er een grote behoefte
aan extra personeel. Met name in
Oegstgeest is sprake van een dui
delijk tekort aan gezinsverzorg
sters.
De SMDB is dan ook naarstig op
zoek naar nieuwe krachten. Staf
medewerkster M. Verheij: "Het
valt niet altijd mee om voldoende
medewerkers te vinden. Het is een
vrij zware taak die financieel ge
zien niet veel oplevert. Maar daar
tegenover staat wel dat de helpers
zeer enthousiast over hun werk
zijn, zeker wat betreft de hulpverle
ning in de avonduren en tijdens de
weekeinden betreft. Zij vinden dan
nog meer bevrediging in hun werk
is onze ervaring".
Ofschoon de aangekondigde be
zuinigingen mogelijk ook gevolgen
zullen hebben voor het werk van
de SMDB, benadrukt directeur
Buijen dat de dienstverlening tij
dens de avonden en in de weekein
den in geen geval in het gedrang
komt. "Dit werk blijkt nodig. Dat
hebben de cijfers aangetoond. Wij
laten dit niet zomaar weer los".
Niettemin sluit zij niet uit dat
vanwege de bezuiningsplannen de
kosten van een tijdelijke hulp in
bepaalde gevallen wel eens duur
der zou kunnen uitvallen voor de
cliënt. Momenteel wordt een naar
verhouding laag bedrag gevraagd
dat afhankelijk is van het inkomen.
Indicatie
Om voor een gezinshulp in aan
merking te komen is een speciale
'indicatie' nodig. Stafmedewerkers
van de SMDB bepalen of iemand
voor gezinszorg overdag en tijdens
avonden en in het weekeinde in
aanmerking komen. De hulp tij
dens de avonden wordt gegeven
van 18.00 tot 22.00 uur en in de
weekeinden van 08.00 tot 22.00 uur.
Buijen sluit niet bij voorbaat uit
dat in de toekomst ook tijdens de
nachtelijke uren hulp zal worden
geboden. Voorlopig wordt dit ech
ter overgelaten aan de wijkverple
ging.
Degenen die gebruik willen ma
ken van de gezinszorg, dan wel zich
willen opgeven als nieuwe mede
werker van de SMBD ('mannen en
vrouwen zijn welkom') kunnen
zich aanmelden bij het hoofdkan
toor aan de Emmaïaan 2 m Sassen
heim (tel.: 02522 - 19127), of bij de
plaatselijke vestigingen.
Drukte verwacht op
jaarmarkt Alphen
ALPHEN AAN DEN RIJN - Vijf-
honderd kramen, tientallen stand
werkers en artiesten en tussen de
honderd- en tweehonderdduizend
schuifelende bezoekers bepalen
morgen het Alphens stadsbeeld.
Voor de dertiende Jaarmarkt re
kent de organiserende stichting an
dermaal op een record aantal men
sen. Om de markt nog meer be
kendheid te geven, ging afgelopen
zaterdag voor het eerst zelfs een re
clamevliegtuig de lucht in. Ook de
bewoners van Leiden en omgeving
en de bollenstreek werden op deze
manier ~van het jaarfeest op de
hoogte gesteld.
De markt duurt de hele dag. Een
greep uit het verdere programma:
demonstraties oude ambachten,
kermis, poppenkast, stoomwalsen,
ponyrijden, motortrial, demonstra-
tiedansen, paardedressuur, optre
den van bandjes, etcetera.
Bij het busstation bij het winkel
centrum de Aarhof kan 's avonds
gratis vanaf half acht een open
luchtconcert worden bijgewoond
met optredens van de George Ba
ker Selection, Marcha en Gerard
Joling. Het programma worden ge
presenteerd door Bas Westerweel
van AVRO's Top Pop.
INBRAAK - Met een gistermiddag
uit de Da Costastraat in Alphen ge
stolen auto is de afgelopen nacht
een inbraak gepleegd bij een foto
zaak in Wassenaar. Hoewel de wa
gen wel door de politie werd her
kend, zijn de daders nog steeds
spoorloos.
De auto is eigendom van een
leerkracht van de Da Costaschool
in Alphen.
KATWIJK - De patiënten van de
revalidatiekliniek Blankenheym
van het Rijnlands Zeehospitium in
Katwijk zijn gisteren verhuisd naa*
een nieuw onderkomen. In bedden
en rolstoelen werd de oversteek
van het oude paviljoen naar de
nieuwe kliniek op het terrein van
het Zeehospitium gemaakt. De to
tale verhuizing zal nog wel enkele
dagen in beslag nemen.
De bouwers hebben vorige week
met man en macht gewerkt om de
werkzaamheden in de nieuwe kli
niek nog net voor de verhuizing af
te ronden. De directie van het Zee
hospitium hield vast aan de ge
plande datum omdat de ingebruik
name van het onderkomen al eer
der met ruim een maand moest
worden uitgesteld. Dat was het ge
volg van de achterstand in de
bouwwerkzaamheden gedurende
de vorstperiode van afgelopen win
ter.
Voor de patiënten van de revali-
datie-kliniek van het Zeehospiti
um was de overgang van de oude
naar de nieuwe behuizing gisteren
bijzonder groot. Het voormalige
onderkomen Blankenheym werd
door de directie van de Katwijkse
instelling omschreven als 'de
slechtste revalidatiekliniek van
Nederland'. Aan het gebouw was
de afgelopen tien jaar nauwelijks
onderhoud verricht.
De nieuwe revalidatiekliniek
wordt op 6 november officieel ge
opend.
Leidenaar mishandelt verkoper
VALKENBURG - Uit onvrede met de manier waarop zijn klacht werd
behandeld, heeft een 22-jarige inwoner van Leiden gistermiddag een ver
koper van een grootwinkelbedrijf aan de Voorschoterweg in Valkenburg,
een gebroken neus geslagen. De Leidenaar had bij het bedrijf een perso
nal computer gekocht en was hierover niet tevreden. De verkoper rea
geerde naar zijn mening niet juist op zijn klacht, waarop de Leidenaar
hem een klap in het gezicht gaf.
De verkoper uit Leiden, wiens leeftijd bij de politie niet bekend is, is
overgebracht naar het Academisch Ziekenhuis In Leiden. Tegen de da
der is proces-verbaal wegens mishandeling opgemaakt.
DINSDAG 15 SEPTEMBER
Alphen
lezing over rotstuinen op
balkons door J. Cuijper, t
Katwijk
modeshow
Molenwijk ir
vang 20.00 ui
met o.a modeshows in de
Groenoordhallen, 19.00 tot
22.30 uur.
film: 'Ginger en Fred' van
Frederico Fellini, Lak thea
ter, Cleveringaplaats 1, aan
vang 22.00 uur.
oecumenisch avondgebed
in de Oud Katholieke kerk
aan de Zoeterwoudse singel,
19.00 tot 19.30 uur
concert in het kader van
'Vrouw en Kunst'; film: Spie
gelzaal en LESKO-program-
ma van orkestwerken, Leid-
se Schouwburg, aanvang
20.15 uur.
Noord^wijk
zitting ombudsteam van
de PvdA in Dorpshuis De
Kuip, Zeestraat. 19.30 tot
21.00 uur.
Valkenburg
openbare vergadering van
de gemeenteraad, 20.00 uur
in het gemeentehuis.
toekomst voor de boeren
Ons Huis, Kosterspad, aan
vang 20.00 uur.
WOENSDAG 16 SEPTEM
BER
Alphen
jaarmarkt in het centrum,
de hele dag.
schrijfavond Amnesty In
ternational in Skippy, Thor-
beckestraat, 20.00 tot 22.00
Ver. van reuma-patiënten in
het gezondheidscentrum,
Groen van Prinstererweg,
20.00 uur.
Leiden
Leidato Huishoudshow
met diverse evenementen,
Groenoordhallen, 13.00 tot
17.00 uur en 19.00 tot 22.30
pauze-orgelconcert in de
Hooglandse Kerk, 12.30 tot
13.15 uur.
spreekuur verkeersveilig
heid in het Stadsbouwhuis
aan de Langegracht 72, 10.30
tot 12.00 uur.
film: 'Letter to Brezhnev'
van Chris Bernaard, aanvang
20.00 en 22.15 uur. LVC,
Breestraat 66.
theatergroep 'Purper' met
'Purpers vijfde', mmv Adel-
heid Roosen en Karin Bloe
men, Leidse Schouwburg,
aanvang 20.15 uur.
nova, Hoofdstraat, aanvang
19.30 uur.
Leiderdorp
instuif voor kinderen van
4 tot 8 jaar, slang maken,
13.30 tot 15.30 uur; hobby
club voor 8 tot 12 jarigen,
glas graveren, 13.30 tot 15.30
uur, Sjelter, Heemraadlaan.
Ter Aar
extra poppëntentoonstel-
ling in bibliotheek De Aarle
zer, 18.30 tot 20.30 uur
Valkenburg
lezing over het gevange
nispastoraat voor de
N.C.V.B. aanvang 20.00 uur
in de zaal van de Nederlands
Hervormde kerk.
Voorschoten
poppentheater 'Wellus-
Nietus' in het Cultureel Cen
trum, aanvang 14.30 uur.
rondleidingen in Kasteel
Duivenvoorde om 14.00 en
15.30 uur
