Honecker: normale grenzen mogelijk Macht CDU in Sleeswijk-Holstein na 37 jaar in gevaar Duitse politici tevreden over bezoek Felle acties Iraans verzet in West-Europa Geen hulp Italië voor Nederlandse Golfvloot VSwapenakkoord binnen handbereik VOLGENS L.I.A.M. HOEVEN DEWINTERSCHILDERS NIET IN DE KOU TE STAAN. BONN - Een versoepeling van het grensverkeer tussen de DDR en de Bondsrepubliek is volgens de Oostduitse staats-en partijleider Erich Honecker mogelijk indien beide partij en zich houden aan de afspraken zoals die zijn neergelegd in de maandag gepubliceerde verklaring. Deze verrassende uitspraak deed de 75-jarige DDR-leider bij een be zoek aan zijn geboorteplaats Neu- kirchen in het Saarland. Honecker zei dat de grenzen niet zijn zoals ze behoren te zijn. „Als beide partijen zich de moeite geven in overeen stemming met de in Bonn afge sproken doeleinden te handelen, door Hans Hoogendijk dan zal ook de dag komen waarop de grenzen ons niet meer scheiden, maar verenigen". Als voorbeeld noemde Honecker de relatie tussen de DDR en Polen. Hij doelde met zijn uitspraken onder meer op het feit dat er twee onafhankelijke Duitse staten zijn. Scherpe reactie Nicaragua op voorstel Reagan MANAGUA (Rtr/UPI) - Nicaragua heeft scherp gereageerd op de plannen van president Reagan om de Amerikaanse steun aan de Con tra's sterk op te voeren. Reagans plannen „druisen in tegen tegen de letter en de geest van de overeen komst die de vijf Middenameri- kaanse presidenten hebben be reikt", zo reageerde de Nicaragu aanse ambassadeur in Washington, Carlos Tunnermann. Volgens de ambassadeur toont de Amerikaanse houding de „min achting" van Washington voor de leiders in Midden-Amerika „die in hun vredesplan de VS opriepen de oorlog tegen Nicaragua te stop pen". Reagans verzoek aan het Congres om de Contra's het ko mende anderhalf jaar 540 miljoen gulden steun te verlenen is het „slechtst mogelijke signaal" voor de regio, aldus ambassadeur Tun nermann. Shultz, die Reagans verzoek aan het Congres gisteren aankondigde voor de Senaatscommissie van bui tenlandse zaken, zei dat het Witte Huis „veel positieve punten" ziet in het Middenamerikaanse vre desplan. Tegelijkertijd sloot hij niet uit dat het verzoek om meer hulp komt voor 7 november, de da tum dat het vredesplan in werking moet treden. Het tijdschema voor het vredesplari zal „de communis ten in de kaart spelen" als de anti- Sandinistische strijders geen nieu we steun krijgen, zo meent Shultz. Het vredesplan dat de vijf Mid denamerikaanse presidenten be gin augustus in Guatemala onder tekenden voorziet in een staakt- het-vuren, stappen in de richting van democratisering en het stop zetten van buitenlandse hulp aan guerrillagroepen. Onder het laatste punt valt ook de Amerikaanse steun aan de Contra's. Treinverkeer Het treinverkeer op de grensver- binding Bellinzona-Chiasso via de Gotthard-tunnel tussen Zwitser land en Italië is gisteren hersteld. Bijna twee weken was er door de Gotthard-tunnel geen treinverkeer mogelijk als gevolg van hevige re genval en aardverschuivingen. In die periode reden de treinen zoveel mogelijk via de Simplon-tunnel. Onderhandelingen De Salvadoraanse president Jo se Napoleon Duarte gaat binnen enkele dagen in de Costaricaanse hoofdstad San Jose vredesbespre kingen voeren met de linkse guer rillastrijders die in zijn land opere ren. De Costaricaanse president Oscar Arias zal bij de onderhande lingen optreden als bemiddelaar. Een datum voor het begin van de onderhandelingen is niet bekend. Amnestie Mathias Rust, de Westduitse tie ner die tot vier jaar is veroordeeld wegens een illegale vlucht naar de Sovjetunie, zal niet in aanmerking komen voor een amnestie ter gele genheid van de 70ste verjaardag van de Russische revolutie in no vember. "Rust valt niet onder de amnestie", zei de woordvoerder van het ministerie van buitenland se zaken in Moskou, Gerasimov. Arrestaties De Zuidafrikaanse politie heeft deze week bij incidenten in de pro vincie Natal 173 zwarten, 129 man nen en 42 vrouwen, gearresteerd. Zij woonden een illegale bijeen komst bij in de woongemeenschap KwaMashu bij Durban aan de kust van de Indische Oceaan. De politie verstrekte geen nadere bijzonder heden over het incident. De be richtgeving over gebeurtenissen in Zuidafrika is sterk beperkt door de noodtoestand die geldt in delen van het land. tie en kanselier Kohl hun tevreden heid over het bezoek van Honec ker. Kohl herhaalde echter dat zijn regering nooit vrede kan hebben een bezoek aan het geboortehuis van Karl Marx in Trier, waar hij als eerbetoon vijftig rode rozen neer legde. Hij noemde dit een hoogte met de Muur en het schietbevel, de punt van zijn vijfdaagse bezoek aan opdracht die Oostduitse grens- de Bondsrepubliek. In Trier1 wachten hebben om op iedereen die uit de DDR probeert te vluch ten te schieten. Oppositieleider Vo gel sprak de hoop uit dat de rechts- liberale regering nu na dit bezoek eindelijk de Duitsland-politiek van Brandt en Schmidt wil voortzetten. Erich Honecker bezocht gisteren in Neukirchen en het er vlakbij ge legen Wiebelskirchen het graf van zijn ouders en zijn geboortehuis, waar zijn zuster Gertrud nog altijd woont. Het waren bewogen mo menten. In Wiebelskirchen speel de de schalmeikapel, waarvan Honecker ooit zelf deel uitmaakte als trommelaar en waarvan hij sinds 1971 erelid is. De waardin van het cafe naast Honeckers geboorte huis had voor deze speciale gele genheid een cocktail 'Honey' sa mengesteld. Daarin zaten onder meer wodka en een Saarlandse schnapps. Eerder had de Saarlandse minis ter-president Oskar Lafontaine Honecker welkom thuis geheten. Tussen de DDR en het Saarland bestaan al vele jaren hechte ban den. Diverse malen zijn bedrijven in deze deelstaat die in de proble men verkeerden geholpen middels orders uit de DDR. Lafontaine her innerde eraan dat de Pruisen het heel lang voor het zeggen hadden in Saarland. „Maar we hebben wraak genomen door er een Saar landse meester-dakdekker heen te sturen, die nu de eerste man is in het land van de Pruisen". Hij be doelde uiteraard Erich Honecker. De buitengewoon opgewekte Oostduitse leider bracht ook nog Onrust Belgische gevangenissen duurt voort BRUSSEL (ANP) - De Belgische rijkswacht heeft gistermorgen vroeg een opstand neergeslagen in de gevangenis van Merksplas in de buurt van Antwerpen, zo heeft het ministerie van justitie in Brussel bevestigd. Bij de operatie vielen enkele lichtgewonden. Tientallen gedeti neerden wisten te ontsnappen, maar enkelen van hen zouden in middels weer zijn gegrepen. Merksplas is een half-open inrich ting. Volgens de directeur van de ge vangenis is het niet duidelijk om welke reden de gevangenen er woensdagavond toe overgingen vuurwerk af te steken en het meu bilair te vernielen. Volgens het mi nisterie „geven de inrichting en de kamers geen redenen tot kritiek". Merksplas is tot dusver de vijfde strafinstelling in België waar deze week onlusten zijn uitgebroken. Eerder gaf de komst van 25 Britse voetbalsupporters, die in België te recht moeten staan voor hun aan deel in het Heizeldrama, aanleiding tot muiterijen in Vorst en Sint-Gil lis, waarbij meer dan honderd ge wonden vielen. Een van hen is woensdag overleden. In Leuven-Centraal, Britten inmiddels zijn onderge bracht, wordt al de hele week ge staakt voor een betere regeling van de voorwaardelijke invrijheidstel ling. enkele honderden demonstranten op de been die protesteerden tegen schendingen van de mensenrech ten in de DDR. Tevens protesteer den zij tegen de aanwezigheid van de Muur. OSLO/URT/PARIJS (Rtr/AFP) - Leden van de Iraanse verzetsbewe ging de "Guerrilla-Organisatie van de Iraanse Volks-Fedayeen" (OGIP), hebben in drie Westeu- ropese steden acties uitgevoerd die waren gericht tegen het bewind in Teheran. In Oslo hield een groep van elf mensen gedurende drie uur de Iraanse ambassade bezet. In Frankfurt en in Parijs werden ver nielingen aangericht bij kantoren van de Iraanse luchtvaartmaat schappij Iran Air. De politie in de verschillende steden heeft dit gis teren meegedeeld. Bij de bestorming van de ambas sade in Oslo door tien mannen en een vrouw raakten drie diplomaten gewond. In totaal werden tien men sen, onder wie twee kinderen, geg ijzeld gehouden. Nadat de gegijzel den waren vrijgelaten, kwamen de gewapende bezetters onder het scanderen van leuzen het gebouw uit. Zij werden door de politie afge voerd. Bij het begin van de actie raakte de Iraanse zaakgelastigde Mohammad Hadi Ardebili ge wond. Volgens een van de werknemers bij de Iraanse diplomatieke missie in Oslo dreigden de bezetters de ge gijzelden te doden. De Noorse au toriteiten zijn na de actie veel te langzaam opgetreden, aldus de man, die aangaf dat de Iraanse am- De eerste van de elflraaiise bezetters van de Iraanse ambassade in Oslo komt naar buiten, na de overgave aan de politie. (foto ap» In de Westduitse plaats Frankf urt arresteerde de politie gisteren negen Iraniers die het kantoor van Iran Air hadden bezet. Volgens een woordvoerder van de politie droe gen de bezetters geen wapens. Wel zouden zij in het kantoor schade hebben aangericht. Vijf mensen sloegen gistermor gen aan de Champs Elysée, in het centrum van de Franse hoofstad Parijs, met hamers de ramen in van een ander kantoor van Iran Air. Het vijftal - dat zei deel uit te maken van de Iraanse Volks-Fedayeen - deelde aan voorbijgangers pam fletten uit, waarin zij het officiële bewind in Iran beschuldigde van onderdrukking van het Iraanse volk. De bezetters in Oslo lieten in een telefonische verklaring weten met hun daad te protesteren tegen de behandeling van politieke gevan genen in Iran. In Noorwegen heb ben de afgelopen jaren duizenden Iraanse vluchtelingen politiek asiel gevraagd. Honderden van hen le ven in een schip in de haven van de hoofdstad Oslo. De OGIP staat bekend als een extreem-linkse beweging. Leden van de organisatie zijn in Iran het slachtoffer geworden van massale arrestaties en executies. Momen teel zou de OGIP voornamelijk aanhangers kennen onder Iraanse studenten die naar West-Europa zijn uitgeweken. WASHINGTON - De Amerikaanse president Reagan heeft gisteren tegen paus Johannes Paulus II gezegd, dat de Verenigde Staten en de Sovjetunie vlakbij een historisch ontwapening sakkoor d staan, maar dat succes "hele maal van de Sovjets zal afhangen". Na afloop van het gesprek zei Reagan dat de VS niet alleen bereid zijn alle middellange en korte afstandswa pens te vernietigen, maar ook tot vernietiging van 50 procent van alle strategische wapens willen overgaan. Reagan sprak gisteren aan het eind van de middag gedurende 35 minuten met de paus, kort nadat deze in de Verenigde Staten was aangekomen voor een bezoek van tien dagen. Reagan en zijn vrouw Nancy behoorden tot degenen die de paus op het vliegveld van Miami begroetten. Het was de tweede keer dat de paus in Amerika aankwam. In 1979 maakte hij een uitermate succesvolle reis door vooral de noordelijke staten. Het nieuwe bezoek zal zich op de zuidelijke en westelijke staten concentreren. Kenneth Adelman, directeur van het Amerikaanse ontwapeningsbu reau, lichtte gisteren in de Los An geles Times die datum verder toe. Volgens hem zal het tot zeker me dio oktober duren voor in Genève alle details van het akkoord gere- laar Karpov, dat het lang niet zeker zal maken aan alle middellange is dat er binnenkort een akkoord korte afstandswapens werd giste- over afschaffing van alle middel- ren verder geïllustreerd door de be- lange en korte afstandswapens kendmaking dat president Reagan komt, is „propaganda". Dat heeft aanstaande dinsdag met de Russi- de Amerikaanse staatssecretaris sche minister Sjevardnadze (bui- DEN HAAG (ANP/GPD/AP) - De Italiaanse premier, Goria, heeft premier Lubbers duidelijk ge maakt dat Nederlandse schepen in de Golf niet behoeven te rekenen op bescherming door Italiaanse oorlogsschepen. Na een kennisma kingsbezoek van een dag aan Den Haag verklaarde hij gistermiddag op een persconferentie: „Onze schepen zijn er om onze eigen sche pen te beschermen". De situatie in de Golf was vrijwel het enige onderwerp van gesprek op het Catshuis. Terwijl de Neder landse regering sterk de nadruk legt op het handhaven van de vrij heid van scheepvaart, maakte pre mier Goria duidelijk dat na de be schieting van een Italiaans schip is besloten tot het zenden van oor logsschepen naar de Golf teneinde Italiaanse schepen te escorteren. Minister van Eekelen (defensie) zei gisteren in de Tweede Kamer dat de Britse fregatten in de Perzi sche Golf van hun regering op dracht krijgen de Nederlandse mij- nenjagers op dezelfde wijze te be schermen als hun Engelse colle ga's. Hij nam daarmee de laatste twijfels weg, die bij de Tweede Ka mer nog leefden over het vertrek van de jagers Maassluis en Helle- voetsluis naar de Perzische Golf. De opvatting van de Kamer, dat Nederland mijnenjagers zou moe ten zenden, kreeg een extra onder bouwing toen bekend werd ge maakt dat begin volgende week de lidstaten van de Westeuropese Unie (WEU) opnieuw bijeenkomen om over de Golfoorlog te praten. Nederland verwacht van dat over leg dat meer landen zullen beslui ten zich bij de Brits-Nederlandse afspraken aan te sluiten. De PvdA bleef zich verzetten te gen het kabinetsbesluit. Volgens woordvoerder Ter Beek is het ver trek van de schepen onder de hui dige omstandigheden onverant woord. Indien de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties zou besluiten een internationaal marine-eskader naar de Golf te sturen, is Nederland zonder meer bereid daaraan deel te nemen. In dat geval kunnen de aanwezige mijnenjagers de VN- vlag krijgen. Vanuit Washington werd gemeld dat de Verenigde Staten en ook de Sovjetunie Libië onlangs hebben verzocht geen mijnen te leveren aan Iran. In Washington neemt men echter aan dat Libië het ver zoek naast zich neer heeft gelegd en dat de uit de Sovjetunie afkom stige mijnen toch aan Iran zijn gele verd. Volgens de New York Times had Libië tot de leverantie besloten om van Iran chemische wapens te krijgen voor de oorlog van Libië met het zuidelijke buurland Tchad. Mandela wees vrijlating af PARIJS (Rtr)- ANC-leider Nelson Mandela had vrij kunnen komen in het kader van de gevangenenuit- wisseling in zuidelijk Afrika, maar hij heeft dat aanbod geweigerd. Dit schreef de Franse krant Libération gisteren. Zuidafrika had voorgesteld Man dela op te nemen in de ruil, maar zowel Mandela zelf als het ANC re ageerden afwijzend, omdat presi dent Botha weigerde het ANC te le galiseren. Angola vond het een "onfatsoenlijk" voorstel omdat Mandela dan zou dienen als ruil middel voor majoor Wynand du Toit, die in Angola krijgsgevangen was gemaakt bij een sabotagepo- ging tegen olie-installaties. ADVERTENTIE Ridgway (buitenlandse zaken) teren gezegd. Ridgway reageerde daarmee op donderdag artikel in het Britse dagblad melijk tenlandse zaken) zal praten. Sjevardnadze is van dinsdag tot Washington, voorna- ;r met zijn collega 'The Guardian', waarin Karpov Shultz over het naderende akkoord stelt dat de Verenigde Staten eerst te praten, en over verdere ontwape- bereid moeten zijn om 400 kern- ningsvoorstellen voor de langere koppen te vernietigen die op Pers- termijn. hing-1 A-raketten kunnen worden gebruikt, voor van een akkoord sprake kan zijn. De Amerikaanse staatssecretaris ontkende dat dat een belangrijk obstakel zou zijn. "Er zijn geen gro- de te hinderpalen meer. Er wordt al leen nog over technische details ge praat aangaande controlemetho den en de manier waarop raketten zullen worden vernietigd", zo zei ze. Maar nog voor Sjevardnadze met zijn Amerikaanse collega zal pra ten, zal hij worden ontvangen door president Reagan, zo zei gisteren de presidentiële woordvoerder Marlin Fitzwater. President Reagan zei woensdag avond bij een diner dat hij hoopt dat eind november de Russische leider Gorbatsjov naar de Verenig de Staten komt om het akkoord over middellange en korte af standswapens te ondertekenen. geld zijn. Eind oktober zou dan de eerste mogelijkheid bestaan om het ak koord te tekenen. Die datum komt echter voor president Reagan om verschillende redenen minder goed uit. Begin november heeft Gorbatsjov het druk met de viering van 70 jaar communistische revo lutie. Eind november is dan de eerst in aanmerking komende tijd voor ondertekening. De Amerikaanse minister van defensie Weinberger gaat in het Franse dagblad 'le Monde' van uit dat de Sovjetunie ook na die onder tekening blijft streven naar domi nantie over Europa. Vraag daarom informatie a het efficiënter kan met de lichts Mercedes-Benz vrachtwagens B.V. L.I.A.M. Vondellaan 2332 AA Leiden. TeU071-769303. Gouwestraat 60a, 2407 BC Alphen a/d Rijn. Tel. 01720-75155 MERCEDES-BENZ DE NIEUWE TRANSPORTNORM BONN - De volgende etappe in het voortdurende verkiezingscircus in de Bondsrepubliek wordt ge vormd door beide Noordduitse deelstaten Bremen en Sleeswijk- Holstein. Zondag bepalen ruim 600.000 inwoners van de stad-staat Bremen en 1,5 miljoen kiezers in Sleeswijk-Holstein of Bremen rood blijft en of de noordelijkste deelstaat na 37 jaar CDU, rood' wordt. door Hans Hoogendijk De meeste belangstelling gaat uit naar Sleeswijk-Holstein. Bremen mag dan wel vrijwel permanent op de rand van het faillissement zwe ven, de stad is nog altijd vast in handen van de SPD en vrijwel nie mand twijfelt eraan dat Klaus We- demeier de eerste man blijft. Mocht de SPD het dit keer niet alleen red den, dan staan zowel de Groenen als de FDP klaar om de nodige steun te verlenen. De christen-de mocraten mogen in deze Hanze stad al heel blij zijn als ze rond de 30 procent halen. In Bremen zijn ook twee rechts-extremistische groeperingen actief, maar zij zijn kansloos. Heel anders liggen de zaken in het dun bevolkte Sleeswijk-Hol stein. In Kiel regeren de christen democraten al 37 jaar, maar de soci aal-democraten zien goede kansen om dit zwarte bastion te veroveren. En als dat lukt, zit niet alleen de huidige minister-president Uwe Barschel in de problemen, maar ook kanselier Helmut Kohl. Kohl komt dan natuurlijk onder een nieuw spervuur uit Beieren te lig gen. Ernstiger voor Kohl is echter dat de CDU in de Bondsraad, een soort Eerste Kamer, haar absolute meerderheid kwijt raakt en is dan dus weer aangewezen op de stem men van de lastige Zuidduitsers. In Sleeswijk-Holstein treedt de 48-jarige sociaal-democraat Björn Engholm aan tegen de 43-jarige mi nister-president Uwe Barschel. Engholm, afkomstig uit de linker vleugel van de SPD, op zijn 30-ste kamerlid en later onder kanselier Helmut Schmidt staatssecretaris en minister, haalde het vier jaar ge leden niet. Toch boekte hij toen met 43,7 procent het beste resultaat wat de sociaal-democraten ooit haalden in deze deelstaat. Zondag is voor hem de dag van de waar heid. Voor Uwe Barschel, die nog steeds herstellende is van een vliegtuigongeluk in mei, geldt dat Helmuth Kohl (foto AP) eigenlijk ook. De man, die op zijn 38-ste minister-president werd, na dat Gerhard Stoltenberg onder kanselier Helmut Kohl minister van financiën was geworden, heeft een vlekkeloze carrière achter de rug. Zonder veel problemen kwam hij aan de subtop. Nu moet hij zich waar maken. Barschel wordt door veel tegen standers afgeschilderd als een op portunist. Als voorbeeld halen zijn tegenstanders graag het Nationaal Park Waddenzee aan. Barschel maakte zich sterk voor de Wadden zee en voor de tienduizenden kust bewoners die leven van het toeris me, maar tegelijkertijd gaf hij spe ciale vergunningen voor milieuver- pestende bedrijven in dit gebied. Dat pikten de kiezers niet en bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1986 verloor de CDU zwaar. Boeren Maar ook met de boeren heeft de CDU het moeilijk. Ongeveer 25 procent van de bevolking is direct of indirect afhankelijk van de land bouw en veeteelt. En die boeren zien niet veel heil meer in de CDU. Bij bijeenkomsten van de partij ge beurde het regelmatig dat de aan wezige boeren keurig een stukje toespraak aanhoorden en dan mas saal de zaal verlieten. De boeren kwamen zelfs naar de 'rode' Eng holm luisteren en dat wil wat zeg gen in een streek waar nog maar 15 jaar geleden boeren en sociaal-de mocraten soms nog letterlijk met elkaar op de vuist gingen. Voor de christen-democraten dreigt ook nog uit een andere hoek gevaar. Tussen de in Sleeswijk- Holstein zeer fundamentalistische Groenen en de CDU is een nieuwe club ontstaan, de 'Onafhankelij- ken'. Hun aanvoerder is de hoogle raar Reinhardt Guldager, expert op het gebied van ontwikkelingsplan ning. Hij ergerde zich zo over de tientallen jaren durende CDU- overmacht dat hij in 1982 een kie zersgemeenschap oprichtte in zijn woonplaats. Binnen vier jaar haal de zijn club 48,3 procent van de stemmen en was Guldager burge meester. Maar de voortvarende burge meester stuitte snel op hogere CDU-bastions en dus breidde hij zijn club uit. Reinhardt Guldager wil nu in de hele deelstaat de abso lute CDU macht breken. Hij wil weg van de van bovenaf opgelegde planning en eist inspraak van de basis. De professor is overtuigd van zijn succes. Ook de liberale FDP is vol goede moed dit keer bo ven de noodzakelijke vijf procent te komen. Zij willen dan samen met Barschel regeren. Voor de Groenen ziet het er som berder uit. Vleugelgevechten tus sen de 'realisten' en de 'fundamen talisten' hebben de partij sympa thie gekost. De Groenen hebben veel van hun elan verloren. Bij de opening van hun groots opgezette culturele tournee met rock, cabaret en een beetje politiek vulden zegge en schrijve 200 aanhangers de zaal, die plaats biedt aan 6000 bezoekers. Alles bij elkaar wordt het heel spannend in het noorden. De opi niepeilingen duiden op een nek- aan-nek-race tussen SPD en CDU, waarbij de uitslag zal worden be paald door het feit of de Groenen en de liberalen boven de noodzake lijke vijf procent komen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 5