Wat is
het verschil?
Iran veroordeelt
besluit Nederland
Arafat wil direct
gesprek met Israël
Honecker: grote interesse
voor westerse technologie
Rebellenleger Mozambique
zet ontvoerde kinderen in
'Nog meer schepen verhoogt spanning'
Einde reactor Kalkar
weer stapje dichterbij
Reagan wil
weer steun
voor contra's
DONDERDAG 10 SEPTEMBER 1987
-■\iuumu,
BAHRAYN/DEN HAAG (Rtr/GPD/AP) - Iran heeft het Nederlandse besluit om mijnenja-
gers naar de Golf te sturen veroordeeld. „De aanwezigheid van nog eens ongeveer zeven
tig oorlogsschepen en veel meer ander oorlogsmaterieel in een klein gebied als de Perzi
sche Golf leidt hoofdzakelijk tot spanning".
Dit zei de Iraanse waarnemend minister van buitenlandse zaken Ali Mohammed Bes-
harti. De bewindsman werd gisteren aangehaald door het officiële Iraanse persbureau Ir-
na.
Nederland stuurt volgende week
twee mijnenjagers van de Alk-
WASHINGTON (Rtr) - President
Reagan wil de Nicaraguaanse Con
tra's veel meer steun gaan geven
dan de ongeveer 200 miljoen gul
den die zij het afgelopen jaar van de
Verenigde Staten ontvingen. Hij
zal het Congres vragen de Contra's
het komende anderhalf jaar circa
540 miljoen gulden te verschaffen.
Het huidige hulpprogramma
loopt eind deze maand af. Reagans
nieuwe verzoek zal vandaag wor
den overgebracht door minister
Shultz aan de senaatscommissie
voor buitenlandse zaken.
Reagan kwam begin augustus
met een eigen vredesplan voor
Midden-Amerika. Daarin bood hij
aan de Amerikaanse hulp aan de
Contra's op te schorten tot eind
september in ruil voor toezeggin
gen van het Sandinistische bewind
in Nicaragua. Als daaraan niet is
voldaan zal Reagan het Congres
vragen de hulp aan de anti-Sandi-
nistische rebellen sterk uit te brei
den, zo luidde de boodschap. Stop
zetting van de Amerikaanse steun
is volgens Reagan alleen mogelijk
wanneer een staakt-het-vuren van
kracht is en Nicaragua niet langer
hulp uit Cuba en de Sovjetunie ont
vangt.
Buitenland kort
Reagan
Het lid van het Amerikaanse
Hooggerechtshof Thurgood Mars
hall, het enige zwarte lid van het
Amerikaanse hoogste juridische
orgaan, meent dat Ronald Reagan
moet worden ingedeeld bij de
Amerikaanse staatshoofden met
de slechtste reputatie op het ge
bied van de burgerrechten. "Hij zit
ergens in de groep met Hoover en
Wilson, toen wij (de zwarten) geen
kans maakten", zei Marshall, ver
wijzend naar de presidenten Her-
bert Hoover en Woodrow Wilson.
Vrijlating
De Nicaraguaanse regering heeft
gisteren twee oppositieleiders vrij
gelaten, na een bezoek van een
Amerikaans senaatslid aan de poli
tiecel waar het tweetal de straf uit
zat. De voorzitter van de Perma
nente Commissie van Mensenrech
ten, Lino Hernandez, en de voorzit
ter van de Nicaraguaanse Advoca-
tenvereniging, Alberto Saborio,
waren op 15 augustus veroordeeld
tot een maand celstraf omdat ze in
een verboden demonstratie had
den meegelopen.
maar-klasse naar de Golf. De Ne
derlandse schepen zullen in nauwe
samenwerking met de Britse mari
ne optreden en zoveel mogelijk
opereren buiten het gebied waar
aanvallen te verwachten zijn.
Dit zei minister Van Eekelen (de
fensie) gisteren in de Tweede Ka
mer. Hij wees erop dat ook de Brit
se marine-eenheid, die de mijnen
jagers onder haar hoede neemt,
buiten de directe gevarenzone ope
reert. Net als de Britten blijven de
Nederlanders ver uit de buurt van
de door Iraq en Iran afgekondigde
gevechtszones. De Tweede Kamer
zal vanmiddag een politiek debat
wijden aan het besluit de mijnenja
gers naar de Golf te zenden. De bij
eenkomst van gisteren was vooral
bedoeld om informatie te verkrij
gen.
Inmiddels is de Italiaanse Senaat
akkoord gegaan met het besluit
van de regering om een vlooteen-
heid naar de Golf te zenden. Het
Huis van Afgevaardigden moet
morgen over het besluit een oor
deel vellen. De vloot bestaat uit
acht oorlogsbodems: drie mijnen
vegers, drie fregatten en twee be
voorradingsschepen.
Iraq heeft gisteren zware lucht
aanvallen op Iraans grondgebied
uitgevoerd. Een Iraaks gevechts
vliegtuig werd daarbij door Iran
neergehaald.
- Het oplaaien van de Golfoorlog
maakt de vooruitzichten somber
voor de vredesmissie van secreta
ris-generaal van de Verenigde Na
ties Javier Perez de Cuellar aan
Iran. In diplomatieke kringen in
New York wordt zijn reis bestem
peld als de laatste kans voor Iran
om zich bij een staakt-het-vuren
neer te leggen en te gaan onderhan
delen over een definitieve oplos
sing van het gewapende conflict.
De Verenigde Staten hebben,ge-
dreigd in de Veiligheidsraad aan te
zullen dringen op een mondiaal
wapenembargo tegen Iran als Te
heran zich niet spoedig bereid ver
klaart tot een bestand. Moskou wil
afwachten wat de VN-missie in Te
heran oplevert alvorens te beslis
sen om de dwangmiddelen van de
Veiligheidsraad te gebruiken.
ADVERTENTIE
KATWIJK-AMBACHTSWEG 21
TELEFOON 01718-21977
DEN HAAG - Het Mocambiquaan-
se rebellenleger Renamo maakt
sinds kort op grote schaal gebruik
van kinderen om de gewapende
strijd tegen het socialistische be
wind van president Chissano voort
te zetten. De Novib (organisatie op
het gebied van ontwikkelingssa
menwerking) schat dat één-tiende
deel van het opstandelingenleger
in het zuiden van Mocambique
wordt gevormd door kinderen van
10 tot 14 jaar. Het merendeel van
hen is door de rebellen ontvoerd en
wordt na een korte opleiding voor
zien van een wapen en ingezet bij
gevechtshandelingen.
door
Margreet Vermeulen
Dat Afrikaanse kinderen al op
zeer jonge leeftijd betrokken wor
den bij de oorlogsvoering is op
zichzelf geen nieuw verschijnsel.
Tijdens de regeringswisseling in
Uganda, in februari 1986, maakte
Unicef bekend dat 10- tot 12-jari-
gen actief deelnamen aan de strijd.
In veel gevallen ging het hier om
daklozen, die behalve hun huis ook
beide ouders verloren hadden. In
Mocambique is van een dergelijke
'vrijwillige' deelname geen sprake.
Na de bloedbaden die de
Renamo-strijders in juli en augus
tus aanrichtten in Homoine en
President Chissano (foto ap>
Manjacaze is weer een groot aantal
vrouwen en kinderen ontvoerd.
André Vonk, programma-coördi
nator van de Novib in de Mocambi-
quaanse provincie Gaza, zegt dat
de vrouwen gebruikt worden als
menselijke buffer om te voorko-
BONN/DUSSELDORF - De soci
aal-democratische regering van de
Westduitse deelstaat Noordrijn-
Westfalen heeft vier potentiële ves
tigingsplaatsen voor nieuwe kern
centrales geschrapt. Dat betekent
dat er in deze deelstaat nu geen
vierkante meter grond meer be
schikbaar is voor nieuwe centrales.
Verder besloot de SPD dat de snel-
door
Hans Hoogendijk
le kweekreactor in Kalkar uit vei
ligheidsoverwegingen geen be-
drijfsvergunning krijgt.
De sociaal-democraten hebben
niet de juridische mogelijkheden
om de twee in Noordrijn-Westfalen
draaiende kerncentrales, in Wür-
gassen en in Hamm-Untrop, ook
stil te leggen. Onder verwijzing
naar een lopend veiligheidsonder
men dat het regeringsleger de
kampementen van de opstandelin
gen bombardeert. Toen het Mo-
cambiquaanse leger na de aanval
op Manjacaze van 9 augustus ver
geldingsacties wilde uitvoeren op
het kampement van de rebellen,
werd de gevangengenomen bur
gerbevolking opgesteld aan de
rand van het kampement, zodat het
leger moest afzien van bombarde
menten.
De vrouwen zijn 'gemakkelijke'
slachtoffers, meent André Vonk.
Zolang hun kinderen deel uitma
ken van het rebellenleger zullen ze
geen pogingen ondernemen te ont
snappen. In de provincie Gaza is 70
procent van de inwoners vrouw.
Veel mannen werken in goudmij
nen in Zuidafrika en zijn daardoor
jaren achtereen van huis.
De rebellen, die het socialisti
sche bewind van president Chissa
no, de opvolger van Samora Ma-
chel, omver willen werpen, hebben
nauwelijks of geen steun van de be
volking, zegt André Vonk. „De be
volking is murw en willoos. Het
laat ze koud wie er aan de macht is.
Vooral vrouwen die hun kinderen
kwijt zijn geraakt zijn nauwelijks te
motiveren om de verwoeste dor
pen weer op te bouwen". De over
levingskansen van Mocambi-
quaanse kinderen worden met de
dag geringer. Als gevolg van de
burgeroorlog en de honger bereikt
slechts 45 procent het vijfde le
vensjaar.
zoek, meldt de SPD dat men de
centrales niet kan stil leggen zo
lang de Westduitse atoomwet niet
is veranderd. Deze atoomwet valt
onder de bevoegdheid van de
christen-democratische regering in
Bonn en de CDU-CSU denkt er
niet aan om de wet te veranderen.
De besluiten van Dusseldorf ma
ken wel duidelijk dat de minister
president van Noordrijn-Westfa
len, Johannes Rau, inderdaad een
einde wil maken aan de kernener
gie. Zijn partij gaat daarbij zelfs
een confrontatie met de invloedrij
ke mijnwerkersbond niet uit de
weg. De mijnwerkers hopen nog
steeds met een beperkt 'ja' voor
kernenergie in Bonn miljarden
subsidies los te krijgen voor de
noodlijdende mijnbouw. De SPD
heeft nu gekozen: „Kolen en mo
derne techniek in plaats van kern
energie".
Maar de mogelijkheden voor de
SPD om deze koers ook werkelijk
te realiseren zijn gering zolang in
Bonn de rechts-liberale regering-
Kohl aan de macht is. Wel kan de
deelstaatregering weigeren bepaal
de bedrijfsvergunningen af te ge
ven. En van die mogelijkheid
wordt ten aanzien van de snelle
kweekreactor SNR in Kalkar ge
bruik gemaakt. De SPD wijdt in
haar nieuwe ernergieprogramma
nog maar drie regels aan deze mil-
jardenflop: „De SNR 3000 kan naar
ons weten op grond van het gelden
de recht uit veiligheidsoverwegin
gen geen bedrijfsvergunning krij
gen. Wij zeggen 'nee' tegen de plu-
toniumeconomie".
De minister van economische za
ken van de deelstaat Noordrijn-
Westfalen, Jochimsen, liet al eer
der weten geen vergunning te ge
ven voor het plaatsen van de
brandstofstaven. De deelstaat
moet nog twee vergunningen afge
ven voordat de omstreden reactor,
die inmiddels zeven miljard heeft
gekost, kan gaan draaien.
Het woord is nu aan de milieumi
nister in Bonn, Tipfer. Hij kan
Noordrijn-Westfalen dwingen de
vergunningen af te geven. Maar hij
voelt daar nog niet veel voor, om
dat hij dan ook verantwoordelijk is
voor het geval de veiligheid inder
daad niet is gewaarborgd.
Erich Honecker, partijleider van de DDR, ontvangt v
'Gitaren in plaats van wapens'. Dat gebeurde gisteren v
in rockster Udo Lindenberg een gitaar met het opschrift
VJuppertal. In het midden burgemeester Ursula Kraus.
KEULEN/ESSEN (GPD) - Ont
spannen verliep de derde dag van
het bezoek dat de Oostduitse
staats- en partijleider Erich Honec
ker aan de Bondsrepubliek brengt.
Gisteren was Honecker te gast in
Noordrijn-Westfalen. In tegenstel
ling tot bij het officiële bezoek in
Bonn was de 75-jarige partijleider
nu bereid diverse korte vraagge
sprekken te geven. Hij maakte een
positieve balans op van de bespre
kingen die hij tot nu toe had ge
voerd.
„Deze gesprekken zullen onge
twijfeld een stimulerende invloed
hebben op de ontwikkeling van de
relaties tussen de DDR en de
Bondsrepubliek".
Honecker, die in Noordrijn-
Westfalen onder meer een ontmoe
ting had met tientallen Westduitse drukten opnieuw de bijzondere
jard mark. Van haar kant doet de
DDR alles om de kwaliteit van de
exportgoederen te verbeteren, zei
Honecker.
Eerder op de dag waarschuwde
Otto Wolf van Amerongen, de voor
zitter van de Duitse Industrie en
Handels Kamer voor te grote bu
reaucratische hindernissen in de
DDR. Johannes Rau, de sociaal-de
mocratische minister president
van Noordrijn-Westfalen uitte zich
ook zeer optimistisch over de be
trekkingen tussen zijn deelstaat en
de DDR. Hij voorspelde een hele
serie ontmoetingen in de toekomst.
Universiteiten in Noordrijn-West
falen zullen ook nauw gaan samen
werken met onderwijsinstellingen
i de DDR. Rau en Honecker bena-
waar eens de wapenbaronnen van
Krupp kanonnen maakten die
dood en verderf zaaiden in Europa.
Honecker heeft een speciale relatie
met de topman van Krupp, Bertold
Beitz. Deze vriendschap maakte
het bijvoorbeeld een jaar geleden
mogelijk dat in deze Krupp-villa
een unieke tentoonstelling over ba
rokke kunst kon worden gehou
den. Eerder op de dag had Honec
ker een verrassend gesprek onder
vier ogen met de vroegere kanse
lier Helmut Schmidt.
TEL AVIV (GPD) - PLO-leider
Yasser Arafat is bereid tot directe
vredesonderhandelingen met Is
raël, op voorwaarde dat de Israëli
sche regering drie eisen van de
PLO aanvaardt. Dat is de inhoud
van de opvallende boodschap die
Arafat deze week via het Israëli
sche parlementslid Charli Biton,
aan premier Shamir heeft ver
stuurd.
Wat de drie PLO-eisen zijn, is
nog niet bekend. Maar Arafat liet
zijn boodschap aan Israël verge
zeld gaan van de woorden: „Het
was een vergissing dat ik al die ja
ren heb geweigerd met de vijand te
praten. Ik begrijp nu de dringende
noodzaak van directe vredesonder
handelingen met Israël".
De Israëlische premier Shamir
noemde het vredesinitiatief van
PLO-voorzitter Jasser Arafat een
„public relations stunt van een ter
roristische organisatie".
Een woordvoerder van minister
van buitenlandse zaken Simon Pe
res verwierp de voorstellen ook en
zei te twijfelen aan de oprechtheid
van de Palestijnse leider. „Hij zegt
gewoon alles wat goed klinkt voor
het publiek dat hij toespreekt".
De woordvoerder van Shamir
verklaarde verder dat de vier parle
mentariërs die Arafat ontmoetten
zich daarvoor zullen moeten ver
antwoorden bij de politie. De rege
ring beschouwt Arafat als terrorist
en de wet verbiedt contacten tus
sen Israëliërs en terroristen. Voor
zij kunnen worden vervolgd moet
het parlement de onschendbaar
heid van de parlementariërs ophef
fen.
Arafat liet in de lijn van zijn nieu
we 'vredespolitiek' Israëlische
journalisten toe, tijdens een pers
conferentie in Genève, waar een in
ternationale Palestina-conferentie
wordt gehouden, onder auspiciën
van de Verenigde Naties. Uitge
breid ingaande op vragen van zijn
Israëlische gasten en hen zeer
vriendelijk toelachend herhaalde
hij zijn eerder deze week gedane
verklaring de Veiligheidsraadreso
luties 242 en 338 te aanvaarden. De
ze resoluties houden onder andere
een erkenning in van het bestaan
van de staat Israël.
In antwoord op Arafats verkla
ring de resoluties 242 en 338 te aan
vaarden, verklaarde gistermiddag
Jossi Beilin, de directeur-generaal
van het bureau van vice-premier
Peres: „Zolang de PLO een ter
reurorganisatie blijft, weigert Is
raël met Arafat of zijn vertegen
woordigers te onderhandelen. Is
raël is wel bereid over vrede te on
derhandelen met Palestijnen, die
de staat Israel erkennen en de ter
reur afwijzen".
Brazilië wil
geen controle
op kernenergie
RIO DE JANEIRO (AFP/ANP) -
Brazilië wil zijn nucleaire installa
ties niet onderwerpen aan controle
van de Internationale Organisatie
voor Atoomenergie (AIEA). Dit
heeft de voorzitter van de Brazili
aanse nationale commissie voor
kernenergie, Rex Nazare Alves,
gisteren bekendgemaakt.
Alves zei dat toestemming voor
inspectie alleen dan zal worden ge
geven „als andere landen die ge
lijksoortige technologieën bezitten
zich ook aan controle van het AIEA
onderwerpen". Brazilië wijst AI-
EA-controle ook af om „Braziliaan
se industriële geheimen te bescher-
AD VERTE NTIE
ondernemers wil vooral meer
menwerking met kleinere en mid
delgrote bedrijven in de Bondsre
publiek. Hij benadrukte dat de
DDR geïnteresseerd is in de aan
koop van zeer moderne installaties.
Bij Westduitse bedrijven liggen op te verwijderen.
plicht die beide landen hebben bij
het garanderen van de vrede. Hon
ecker hield een vurig pleidooi om
al dat 'duivelstuig', zoals hij kern
wapens betitelt, zo snel mogelijk
uit de DDR en de Bondsrepubliek
Buitengewoon ontspannen was
de sfeer in de Villa Hugel in Essen,
Philips Matchline
bij de radio/TV handel.
Geen kwaad woord over de radio/TV
handel. Maar meer dan het apparaat zelf. met
uiteraard de fabrieksgarantie, kunnen ze u niet
leveren. En meer kunt u ook niet van ze eisen.
Een Skala kijker is een
veeleisende kijker.
Philips Matchline
bij Skala.
Dezelfde Philips Matchline wordt bij u
thuisbezorgd en geïnstalleerd. Plus (naast de
onbeperkte en volledige garantie) de gratis
service. Zonder voorrij- en reparatiekosten.
En ook nog eens de omruilgarantie,
zodat u steeds de modernste apparatuur m
huis heeft. En niet te vergeten de korting
vanafhel 2e toestel. Plus gratis verhuizen en
herinstalleren.
Bovendien nog eens hoge korting bij
aankoop van bijvoorbeeld videobanden,
hoofdtelefoons etc. En de mogelijkheid uw
oude televisie in te ruilen. En tot slot: ge
spreide betaling, zonder borg of aanbetaling.
En dat alles
vanaf f 22,8 c per week*
Nog meer van uw dienst? U zegt 't
maar. We zijn namelijk gewend aan veel
eisende kijkers.
n Haarlemmerstraat 168 071 13114L
Huizen Soweto
te koop voor
dumpprijzen
JOHANNESBURG (IPS) - De
gemeenteraden van de Zuid-
afrikaanse zwarte woonsteden
Soweto en Lekoa hebben giste
ren aangekondigd meer dan
120.000 huizen te willen verko
pen aan bewoners die al drie
jaar geen huur betalen. De hui
zen worden verkocht tegen
prijzen van dertig jaar geleden,
toen ze werden gebouwd.
Politieke waarnemers zien de
maatregel als een nieuwe po
ging de slepende huurboycot te
breken. De actie begon vorig
jaar juni uit protest tegen de ho
ge huren, slechte voorzienin
gen, de noodtoestand en de
aanwezigheid van militairen in
de zwarte woonoorden.
Soweto-bestuurder Nico Ma-
lan, die in de stad 80.000 huizen
beheert, zei dat de huizen
pachtvrij worden verkocht. Tot
nu toe konden de 24 miljoen
zwarten in stedelijke gebieden
alleen onroerend goed kopen
met een pachtperiode van 99
jaar.
Een huis in Soweto met twee
slaapkamers kost onder de
nieuwe regeling 150 rand, onge
veer 150 gulden. Een woning
met drie slaapkamers moet 200
rand opbrengen.
De Burgervereniging van So
weto heeft nog niet gereageerd
op de maatregel. Enkele maan
den geleden waarschuwde de
vereniging dat de spanning
voor de actievoerders te groot
wordt. Huurweigeraars worden
afgesloten van stroom- en wa
tervoorziening. De overheid
dreigt hen voortdurend met
strafmaatregelen en uitzetting.
