In het postkantoor mag het niet, op school wel
Pupil
van de
week
mag alles
meemaken
Bouwsubsidie-onderzoek een hele klus
HULt, POLITIE!
Nieuwe Tabakswet beschermt niet-rokers
Schrijfwedstrijd met als
thema 'ontdekkingsreizen'
DONDERDAG 10SEPTEMÖER1987
PAGINA 21
Eindredactie Paul de Tombe
Telefoon 071-144941, toestel 242
De Vereniging voor Onderwijs, denkwereld van de mens, de ge-
Kunst en Wetenschap houdt 'in schiedenis, en ga zo maar door.
oktober een jaarlijkse 'weten- Inzendingen zullen door een
schapsweek'. Ruim 4000 leerlin- deskundige jury van weten
gen uit de vierde klassen havo en schapsjournalisten en schrijvers
vwo kunnen tussen 13 en 16 ok- beoordeeld worden. De beste re
sultaten worden gepubliceerd.
kan met een vriend
het Franse wetenschapscen
trum La Vilette in Parijs.
Als je mee wilt doen moet je
een verhaal schrijven van maxi
maal vijfhonderd woorden. Zet
er een pakkende titel boven en
stuur het in tweevoud (liefst ge
typt) vóór 30 september op naar:
Schrijfwedstrijd Weten
schapsweek, Postbus 80125,3508
CS Utrecht.
tenschappers en wetenschappe- of vriendin een bezoek brtengen
lijk onderzoek. Ongeveer 200 we- 13
tenschappers vertellen in die
week over hun vak, geven de
monstraties en doen samen met
leerlingen onderzoek.
Nieuwsgierigheid
Alle leerlingen uit de derde en
vierde klas havo en vwo kunnen
ook meedoen aan een schrijf
wedstrijd. Het thema van je ver
haal moet zijn: ontdekkingsrei
zen. Dat kan gaan over een wer
kelijke of een gefantaseerde ont
dekkingsreis. Een reis door het
heelal of over de aarde, maar ook
een reis in het verleden of de toe
komst, door het menselijk li
chaam of door je geheugen. Be
denk daarbij dat nieuwsgierig
heid de bron van inspiratie is
voor alle wetenschappers. Ze
willen weten hoe de wereld in el
kaar zit, de natuurwetten, de
De gratis 'niet rook sjek'
Rokers zullen in het vervolg
meer rekening moeten houden
met niet-rokers. In de vorige
week door de Tweede Kamer
aangenomen Tabakswet zijn een
aantal regels opgenomen die
niet-rokers tegen rokers moeten
beschermen. In openbare gebou
wen mag niet meer worden ge
rookt en in de bioscoop mag bin
nenkort voor zessen geen recla
me meer gemaakt worden voor
tabak. Op pakjes shag en sigaret
ten komt een waarschuwing te
staan: 'roken schaadt de gezond
heid, het kan longkanker, hart
en vaatziekten veroorzaken'.
Tegenstanders van het roken
vinden de wet een aanfluiting. Er
zijn weliswaar regeltjes bedacht
die de niet-roker moeten be
schermen, maar als die overtre
den worden krijg je geen straf. Je
hebt daarom weinig aan zo'n
wet, vinden ze. In openbare
ruimten komt dus een rookver
bod, maar op scholen en in be
drijven mogen mensen wel blij
ven roken. Schoolbesturen moe
ten zelf maar uitmaken of leer
krachten tijdens de les mogen ro
ken.
Geldboete
In België treedt men sinds 1
september veel strenger op tegen
tabaksverslaafden. Steek je in
een postkantoor een sigaret op
dan loopje de kans een geldboe
te te krijgen. Roken is schadelijk,
de meerderheid van 70 procent
die niet rookt mag geen schade
lijden onder het gepaf van hun
aan tabak verslingerde medebur-
nng.
stelt de Belgische rege-
Het aantal rokers in Nederland
ligt iets hoger dan dat bij onze
zuiderburen. Bijna veertig pro
cent grijpt nog regelmatig naar
een pakje shag of sigaretten. Wel
is dat aantal de afgelopen jaren
flink gedaald. In 1967 had 60 pro
cent van alle Nederlanders nog
de behoefte aan een dagelijkse
portie nicotine. Het roken onder
jongeren neemt flink af. In de
leeftijdscategorie 15 tot en met
19 jaar rookte in 1986 nog maar 22
procent. Meisjes en jongens ro
ken evenveel
"Roken is niet meer in", zegt
J.G.M. Nelissen van de Stichting
Volksgezondheid en Roken. "In
tegenstelling tot wat voor kort
nog leefde ben je niet meer stoer
als je als jongere een sigaret op
steekt", vervolgt hij. De Stich
ting Volksgezondheid en Roken
is al jaren bezig met het geven
van voorlichting over de gevaren
van roken. 'Roken, waarom zou
ik' is de kreet die staat op een he
le serie posters bedoeld voor jon
geren. Sportief en gezond is in.
roken is uit.
Rook niet sjek
De stichting verstrekt sinds
1983 gratis 'rook niet sjek' aan
jongeren. In een alternatieve
shag-verpakking zit een kaartje,
een cheque, die je aan vrienden
of vriendinnen kunt aanbieden.
Je vult er op in voor een bepaalde
tijd niet te zullen roken. De ver
pakking van deze 'meeuw van
een sjek' werd geproduceerd
door de fabrikant die ook de ver
pakkingen voor echte shag
maakt. Toen de Stichting Volks
gezondheid en Roken een twee
de bestelling van 150.000 exem
plaren plaatste werd de opdracht
geweigerd. De fabrikant van de
shag-verpakking was kennelijk
bang voor maatregelen van de ta
baksindustrie. Na bijna een jaar
zoeken in verschillende landen
van Europa werd een nieuwe
drukker gevonden. Begin deze
week presenteerde de stichting
'niet rook sjek'.
In Leiden is er de geschiedenis
met de rokende cowboy op de
Plesmanlaan. De reclamezuil die
daar eind 1985 is neergezet kan
geen genade vinden in de ogen
van de longartsen in het Acade
misch Ziekenhuis. Als patiënten
met longaandoeningen uit hun
raam kijken zien ze namelijk die
rokende cowboy. De actievoer
ders willen dat er meer regels
worden opgesteld om reclame
voor rookwaren te beperken. Al
coholhoudende dranken mogen
niet aan personen onder de acht
tien worden verkocht, waarom
geldt dat niet voor sigaretten, zo
vroeg één van de actievoerders
zich af.
In die nieuwe Tabakswet is
zo'n verbod echter helemaal niet
opgenomen en sigaretten mogen
nog steeds door iedereen worden
gekocht.
De artsen vinden de wet dan
ook niks. Zelf zijn ze van plan om
in het vervolg niet meer te roken
in het bijzijn van een patiënt.
De NOS-televisie gaat vanaf 6
oktober een actualiteitenpro
gramma voor jongeren uitzen
den. Het programma wordt ge
presenteerd door Frits Spits en
gaat 'Nieuwsspits' heten.
De actualiteitenrubriek voor
jongeren zal elke dinsdag tussen
20.00 en 20.20 uur worden uitge
zonden op Nederland 2. Doel van
'Nieuwsspits' is 'de aspecten van
het nieuws die voor jongeren van
belang zijn extra te belichten'.
Het programma wordt live uitge
zonden en bevat voornamelijk
onderwerpen die 'dicht bij huis
liggen', aldus een woordvoerder
van de NOS. Het programma is
in eerste instantie bedoeld voor
jongeren tussen de 14 en 25 jaar.
Of Fnts Spits na
den van deze nieuwe baan met
zijn Radio 3-programma 'De
Avondspits' zal stoppen is nog
niet bekend. (foto gpi»
Je bent negen, jaar en je voetbalt
bij UVS. Eén keer heb je het ge
luk datje tot 'pupil van de week'
wordt verkozen. Nota bene bij de
eerste wedstrijd van het seizoen
mag je de hele middag met het
eerste elftal van UVS meelopen,
behalve dan natuurlijk tijdens de
wedstrijd zelf. Dat overkwam
Jeffrey Bergers, 9 jaar jong en
speler van de E2 van UVS uit
Leiden.
„Op woensdag hoorde ik dat ik
pupil van de week was", vertelt
Jeffrey glunderend. „Dat kun je
één keer per seizoen worden. Ik
ben nu al bij de eerste competi
tiewedstrijd aan de beurt". Dat
betekent dat Jeffrey de hoofd
klasse-wedstrijd UVS - Stormvo
gels uit IJmuiden, met alles wat
erbij hoort, van de eerste tot de
laatste minuut mag meemaken.
Hoe ziet zo'n middag er nu uit
voor de pupil van de week? Jef
frey: „Eerst kreeg ik deze voet
balkleren. Die moet ik na afloop
wel weer teruggeven, hoor. Ik
mocht overal bij zijn. Bij de be
spreking voor de wedstrijd, in de
kleedkamer, voor de wedstrijd
op het veld inschieten met de
spelers en tijdens de wedstrijd in
de dug-out naast de i
de trainer zitten."
Kleding klaarleggen
Toch ging het nog een beetje
mis voor Jeffrey. Hij had voor de
wedstrijd de voetbalkleding van
de spelers moeten klaar leggen,
maar kwam buiten zijn schuld
een kwartier te laat op het UVS-
terrein in de Kikkerpolder aan.
Toen lagen de kleren al netjes op
gevouwen op hun plaats in de
kleedkamer. Jeffrey doet er niet
moeilijk over: de middag was
ook zonder het opvouwen van de
voetbalkleding al leuk genoeg.
Jeffrey Bergers:
'Al bij de eerste
competitiewed-
strijd aan de
beurt'.
„In de dug-out hebben we alle
maal zitten juichen", verklapt
Jeffrey. Geen wonder ook, want
de Leidse club versloeg Storm
vogels met maar liefst 3-0. „Het
eerste doelpunt vond ik het aller
mooist". Verder heeft hij in de
rust met de spelers thee gedron-
Dusty Springfield
De single 'It's a sin' is nauwe
lijks uit de top veertig verdwenen
of de Pet Shop Boys doen op
nieuw een gooi naar een hitnote
ring met het nummer 'What have
I done to deserve this'. Dit keer
hebben ze daarvoor de hulp inge
roepen van een oude bekende in
de popgeschiedenis. Dusty
Springfield.
Deze 48-jarige dame uit Enge
land was in de jaren zestig een
zeer populaire zangeres. Samen
met haar broer Tom en Tim Field
maakte ze in het begin van de ja
ren zestig deel uit van het 'folk-
music'-trio The Springfields.
Na het ontbinden van deze
groep in 1963 gaat Dusty alleen
verder. Haar unieke, enigszuis
'zwart' aandoende stemgeluid is
er de reden van dat ze soulachti-
ge nummers gaat zingen. Met hits
als 'You don't have to say you lo
ve me' en 'I close my eyes and
count to ten' al snel een idool voor
alle leeftijden.
Na een geflopte elpee wordt het
in 1970 rustig rondom Dusty
Springfield. Er verschijnen nog
wel regelmatig elpees van haar.
maar een idool is ze dan al lang
niet meer. Anno 1987 bewijst ze
Dusty Springfield
echter in het nummer What have
I done to deserve this' van de Pet
Shop Boys' dat haar stem nog
even mooi en uniek is als in haar
glorietijd in de jaren zestig.
ken en zo meteen, voor hij weer
naar huis toegaat, krijgt hij nog
een patatje en een flesje fris
Als Jeffrey zijn buik rond heeft
gegeten zit zijn voetbalmiddag er
weer op. Dan gaat hij over tot de
orde van de dag, „Als ik niet
voetbal speel ik meestal met
mijn lego-steentjes. Dan vergeet
ik zelfs dat ik pupil van de week
ben geweest. Gelukkig wisten
mijn vriendjes het ook. Ze had
den het er op school steeds over.
Anders was ik het misschien nog
wel vergeten."
TIM BROUWER DE KONING
pppie ie Gaat voorta |e |e handen uit ie mouwen n n.
maar anderen om W steekt valt er hens wel wat U n
ze^n wakker maken )(I jebenMeentóe nbeGlw.
maar mij niet-ik ben werkzoekende niet
het zat hoor fe enats jj^ o -
li
handen ihtmn mouwen
heb ik M
-=r-\ r
De Tweede Kamer is voor de
tweede keer in korte tijd begon
nen met een grootscheeps onder
zoek een zogenaamde parlemen
taire enquête. Na de ondergang
van het Rijnschelde-Verolme-
concern (RSV) is deze keer het
gesjoemel met rijkssubsidies in
de woningbouw onderwerp van
een uitgebreid onderzoek. Grote
beleggers, zoals de pensioen
fondsen, blijken in de afgelopen
20 jaar veel meer subsidie te heb
ben gehad dan waar ze recht op
hadden. En er was geen haan die
er naar kraaide. Hoe kon dat alle
maal in hemelsnaam gebeuren,
zo luidt de vraag die de parle
mentaire enquêtecommissie nog
voor het einde van het jaar wil
beantwoorden.
De zaak kwam aan het rollen
toen de politie in het najaar van
1985 een inval deed bij het Alge
meen Burgerlijk Pensioenfonds.
Justitie vlooide de boeken door
naar bewijzen voor fraude en
omkoping van hoge ambtenaren
(zoals ex-directeur beleggingen
Masson).
Maar er kwam meer boven wa
ter: het ABP had voor een aantal
woningbouwprojecten veel
meer subsidie gehad dan waar ze
recht op had. Er gingen steeds
meer verhalen de ronde doen.
Het zou niet alleen om het ABP
gaan, en er zou zelfs sprake zijn
van een akkoord tussen het mi
nisterie van volkshuisvesting en
de grote beleggers over het ge
sjoemel met de regeling.
De regeling zelf zat goed in el
kaar: beleggers kregen minder
subsidie naarmate een huis,
duurder was, zodat ze er belang
bij hadden om zo goedkoop mo
gelijk te bouwen. Om nu te voor
komen dat ze te lage bouwkosten
zouden opgeven om méér subsi
die te krijgen, was de huur aan de
bouwkosten gekoppeld: voor
een duurder huis mochten ze
meer huur vragen.
Het bleek in de praktijk echter
soms voordelig om toch te lage
stichtingskosten op te geven. De
extra subsidie maakte de lagere
huurinkomsten ruimschoots
goed. Al vijf jaar geleden schreef
een ambtenaar, inspecteur Post,
daar een nota over, maar die ver-
dwe
la.
Want niemand had er eigenlijk
belang bij dat de regeling strikt
werd nageléefd. De beleggers
niet, want die wilden zoveel mo
gelijk verdienen. De ambtenaren
en bewindslieden op volkshuis
vesting al evenmin: die waren
veel te bang dat de beleggers
geen geld meer in de woning
bouw zouden stoppen als ze er
minder aan zouden verdienen.
Dat zou weer betekenen dat er
minder huizen zouden worden
gebouwd. En het bouwen van zo
veel mogelijk huizen was nu juist
zo ongeveer het enige waarin de
Tweede Kamer geïnteresseerd
was. Het aantal gebouwde hui
zen was de enige maatstaf voor
het goed of slecht functioneren
van een minister of staatssecreta-
Maar anderzijds was en bleef
het illegaal, en dus ontkende ie
dereen dat hij wist van het ge
rommel. Maar eind vorig jaar rol-
de toch het hoofd van staatsse
cretaris Brokx, die vele jaren de
volkshuisvesting in Nederland
bestierde. Zijn eigen partij, het
CDA, geloofde zijn ontkennin
gen niet meer en liet hem vallen.
Brokx is tot nu toe het enige
'slachtoffer' van de affaire. Of er
nog meer koppen gaan rollen, is
nog niet duidelijk. Wel kwam vo
rige week al boven tafel dat er ge
rommeld is en dat heel wat men
sen er van wisten. Maar wie pre
cies, en hoeveel, dat is nog de
vraag. Klaas de Vries, het PvdA-
kamerlid dat de enquêtecommis
sie voorzit, en zijn mede-kamer
leden/commissieleden wacht de
komende maanden nog een hele
klus. SJAAK SMAKMAN
M ik Her maarsWlftjis
in Hel part; bfjyen ühtn
mil Men in m'n ffUviven...
eendjes weritfh ook niet-
en doet\ n'miod kw&d
en ko&ntofiookeftn..
(Wordt vervolgd)
