'Akkoord met Van Dijk ligt binnen bereik Enorme spanning door val dollarkoers Heerma werkt aan meer winst voor beleggers Economische groei in de VS valt tegen Fokker lijdt verlies over eerste halfjaar Criminoloog: de staat lokt fraude vaak zelf uit Arbeidsonrust Zuid-Korea Hogere ambtenaren: ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1987 ECONOMIE PAGINA 7 Dat zei secretaris G. van Dalen van de CMHA gisteren. De middelbare en hogere ambtenaren hameren al jaren op de noodzaak hun salari sachterstand op het bedrijfsleven weg te werken omdat de overheid anders haar aantrekkingskracht als werkgever verliest. Met enig 'passen en meten' moet er volgens Van Dalen iets uit de bus kunnen komen dat in de buurt ligt van wat er eerder al over tafel is gegaan. „Veel meer zit er niet in, maar je houdt zo wel enige greep op de gebeurtenissen. Anders legt Van Dijk alles eenzijdig op". Van Dalen gaat er vanuit dat er voor verbetering van de arbeids voorwaarden van de ambtenaren 795 miljoen beschikbaar is. „De ruimte staat dus vrijwel vast, al leen het deel waar vrij over kan worden onderhandeld moet om hoog". Hij verwacht dat vooral Van Dijk er veel aan zal zijn gelegen re sultaat te boeken en voegt daar aan toe zelf'niet aan zo'n gesprek te be ginnen als er geen uitzicht op over eenstemming zou bestaan'. De CMHA wil donderdag Van DEN HAAG (GPD) - Staatssecre taris Heerma (volkshuisvesting) overweegt een aantal maatregelen om het rendement op beleggin gen in de sociale woningbouw te verhogen, hij hoopt op die manier pensioenfondsen en andere grote beleggers zover te krijgen dat ze weer geld lenen aan woningbouw verenigingen. Corporaties krijgen toestemming tot het betalen van een hogere rente, de rijksgarantie regeling wordt verbeterd en er zal voorlopig worden gewerkt met een lening die een veel kortere looptijd heeft dan de nu gebruikelijke klim- lening, waarmee beleggers grote moeite hebben. Directeur Van Velzen van de Na tionale Woningraad verwacht dat Heerma het definitieve pakket maatregelen dinsdag bekend zal maken, zei hij gisteren na onder handelingen met de bewindsman. Hij is overigens niet blij met het nu Kort Zakelijk Detailhandel De detailhandel heeft in de eer ste helft van dit jaar be.ter gedraaid dan in dezelfde periode vorig jaar. De omzetten stegen met 2,1 pro cent, mede door gunstige verko pen in juni. Dit blijkt uit voorlopi ge gegevens van het Centraal Bu reau voor de Statistiek. Vooral winkels in de nonfood-sector, zoals bijvoorbeeld met doe-het-zelf en huishoudelijke artikelen, verkoch ten beter. Philips Een groep aandeelhouders van North American Philips (NAPC) is naar de rechter gestapt om de over neming van de rest van de aande len door Philips tegen te houden. Ze achten het bod dat Philips heeft uitgebracht niet reëel, zo is giste ren in New York bekendgemaakt. De aandeelhouders vinden het bod van vijftig dollar per aandeel te laag. Vlees In de eerste helft van dit jaar is 834.000 ton vlees en levend vee uit gevoerd. Dat is weliswaar 5 pro cent meer dan in die periode in 1986, maar de opbrengst was 6 pro cent lager en kwam niet verder dan 3,9 miljard gulden. Het produkt- schap voor vee en vlees heeft dit gisteren meegedeeld. Oorzaken van de waardedaling zijn het ruime aanbod in de Europese Gemeen schap en de lagere prijzen die de producenten berekenen, aldus de ze instantie. Bloembollen Nederlandse exporteurs hebben in het vorige seizoen voor 983 mil joen gulden aan bloembollen in het buitenland afgezet. Dat is 3 pro cent meer dan in het seizoen 1985- 1986. Ook de hoeveelheid geëxpor teerde bollen is met 3 procent ge stegen. Sara De feministische uitgeverij Sara in Amsterdam heeft de strijd om het voorbestaan verloren. Het is zo goed als zeker dat Sara zal worden geluiquideerd. De bewindvoerster van de uitgeverij - waarvoor vorig jaar surcéance van betaling werd verleend wegens een schuld van ruim 1,4 miljoen gulden - mr. Kar- Dijk over de streep trekken voor een verhoging van alle ambtelijke salarissen vanaf plusminus 3770 gulden per maand. Volgens de middelbare en hogere ambtenaren kan dat wanneer het nog vrij te be steden deel van de 795 miljoen ver groot wordt. Een gedeelte ligt na melijk al vast, omdat Van Dijk hieruit een verlaging van de vut- leeftijd van 61 naar 60 jaar wil fi nancieren. De CMHA wil wel praten over het verlagen van de vut-leeftijd, maar alleen voor 1988 en niet voor drie jaar, zoals Van Dijk wil. De CMHA vindt Van Dijks wens om premies en toeslagen voor perso neel dat buiten de overheid aan zienlijk meer kan verdienen (en dus wegloopt) uit de ruimte voor de algemene arbeidsvoorwaarden te betalen in principe onaanvaard baar. „Het gaat ons om een maatre gel voor alle middelbare en hogere ambtenaren. Maar we zijn bereid Van Dijk tegemoet te komen, als er een totaal-pakket op tafel komt, waarin onze eisen zijn gehono reerd," zo zei Van Dalen. voorgestelde pakket. Hij vindt dat Heerma te makkelijk toegeeft aan de eisen van de beleggers: "Hij kiest voor een oplossing op de kor te termijn, die de volkshuisvesting weer extra geld kost. En dat op een moment dat we bezig zijn met een parlementaire enquête die voortge komen is uit het feit dat het minis terie de beleggers in het verleden teveel heeft toegegeven". De NWR voelt meer voor een ei gen financieringsinstituut voor de volkshuisvesting, zodat woning bouwverenigingen in de toekomst niet meer bij beleggers hoeven aan te kloppen. Volgens Van Velzen is de belangstelling vóór zo'n insti tuut heel groot. De oprichting van zo'n instituut neemt enige tijd in beslag. Tot dan moet er een tijdelij ke oplossing komen, bijvoorbeeld in de vorm van rijksleningen. Mi nister Ruding (financiën) wil de rijksleningen voor woningcorpora ties per 1 januari 1988 afschaffen, omdat ze volgens hem het financie ringstekort vergroten. De maatregelen die Heerma nu wil nemen om de beleggers weer over de streep te trekken, zullen de oprichting van een eigen financie ringsinstelling volgens Van Velzen bemoeilijken: "Als Heerma nu toe geeft aan hun eisen, zullen wij straks aan dezelfde voorwaarden moeten voldoen om geld te krijgen voor een dergelijke instelling". AMSTERDAM - Een grote spanning ontstond deze week in het internationale effectenbeurs wezen door de onverwacht scherpe val van de dollarkoers. Wall Street begon daar vorige week vrijdag tegen het slot al mee, herstelde zich maandag door zelfs even boven de 2700 te eindigen, maar moest dinsdag 46 punten afstaan. Daarvoor had den alle andere grote effecten beurzen als van Tokio en Londen het hoofd laten hangen en scher pe reacties laten zien. door C. Wagenaar Ook op het Europese continent trad een pessimistische stem ming op waardoor Zürich, Frankfurt en ook onze eigen beurs moesten inleveren. Hoe wel woensdag in Amsterdam te gen het slot enig herstel door brak stond het algemene beurs- cijfer voor de eerste drie beurs- dagen van deze week op een ver lies van 12 punten. De index voor de vijf internationals had in die drie dagen zelfs 18 punten moe ten inleveren, maar donderdag kon door een beter Wall Street enig herstel worden geboekt dat gisteren werd uitgebreid. Zoals opgemerkt was de scher pe daling van de dollarkoers de aanleiding om op de effecten beurzen op grote schaal winst te nemen. Toch was de reactie op de valutamarkt op zich ook een gevolg van een nog dieper lig gend verschijnsel. En dat was de schrik die ontstond over de WASHINGTON (VWD/UCN/Rtr) - De Amerikaanse economie is in het tweede kwartaal van dit jaar minder snel gegroeid dan de rege ring in juli heeft opgegeven. Het groeicijfer is herzien van 2,6 tot 2,3 procent op jaarbasis, zo heeft het Amerikaanse ministerie van han del gisteren bekendgemaakt. In het eerste kwartaal was er nog een economische groei van 4,4 pro cent. Om over geheel 1987 de door de regering beoogde 3,2 procent te halen moet er in het tweede half jaar een gemiddelde groei van drie procent zijn. Voor de financiële markten bete kende de herziening een nieuwe te genvaller na de publicatie van on verwacht slechte handelscijfers over juni een week geleden. De wisselmarkten reageerden dan ook SCHULDEN - Argentinië heeft gisteren met een groep internatio nale banken een akkoord onderte kend, dat voorziet in een nieuwe regeling voor de afbetaling van on geveer 34 miljard dollar van zijn buitenlandse schulden, die in het totaal 54 miljard dollar bedragen. slechte handelscijfers van de Verenigde Staten over de juni maand. Na de lichte verbetering in de maanden april-mei op grond van de dit jaar sterk verlaagde dollar koers was in brede kring voor ju ni op een verdere vermindering gerekend van het tekort tot onge veer 13 miljard dollar. Maar het werd een tekort van 15,7 miljard dollar, aanzienlijk meer dan de 14 miljard dollar van mei en zelfs het op één na grootste handelste kort uit de geschiedenis. Voordelig De afgelopen paar maanden ontwikkelde de gestaag oplopen de dollarkoers zich voordelig voor Japan, maar onvoordelig voor de VS waar volgens geruch ten en de financiële top al weer openlijk de wens werd uitge sproken voor een veel lagere dol larkoers. Prijsdalingen tot 1,50 gulden zouden daarbij zijn ge noemd. Hoewel dat voorlopig wel niet zal gebeuren werd er de ze week wel een belangrijke stap in die richting gezet en kon Wall Street daarom ook snel op het haussepad terugkeren. Zo snel en overtuigend zelfs dat donder dag flink boven de 2700 een nieuw hoogterecord werd geves tigd. Toch bleef de obligatiemarkt in New York langer onder druk, maar dat kwam door de toene mende inflatie-angst die de lager wordende dollar deed ontstaan. De sterk teruglopende olieprij zen op de vrije markten vormden hier overigens weer een plus punt hoewel de aandelen in de oliemaatschappijen in Wall Street er zwaar door werden eo- met een verdere koersdaling van de dollar. De slotkoers op de wisselmarkt van Amsterdam kwam uit op 2,0510 gulden na een slot van 2,0670 op donderdag. De banken haalden weer een cent van hun ad- vieskoersen af en gaven als aan- koopkoers 2,00 gulden op en als verkoopkoers 2,12 gulden. Volgens het ministerie van han del moest de economische groei voor het tweede kwartaal worden herzien omdat het handelstekort in juni met 15,7 miljard dollar onver wacht groot uitviel. Meer dan de helft van de econo mische groei in het tweede kwar taal kwam voor rekening van de na een daling van 3,7 procent in het eerste kwartaal. troffen. Het merkwaardige feit deed zich voor dat de internatio nale oliehandel zich nauwelijks meer iets aantrekt van de span ningen in de Perzische Golf. Vrijwel ieder belangrijk land heeft daar nu zijn vloot rondkrui- sen. Als alle daarvoor te maken kosten zouden worden doorbere kend zou de prijs aan de benzine pomp wel tot 10 gulden per liter mogen oplopen. In plaats daar van wordt de benzine steeds goedkoper. De dollar valt terug en vooral de OPEC produceert veel te veel olie. De zorgen om olieschaarste zijn hierdoor over gegaan in zorgen om overschot ten. De scherp dalende dollarkoers had voor onze beurs zoals ge woonlijk heel verschillende ge volgen. De stemming op de obli gatiemarkt sloeg duidelijk om. De al enige weken opgetreden druk hield op en de koersen ste gen snel. Na een paar dagen was de index al een vol punt geste gen. Eigenlijk een merkwaardige reactie op het verscherpte kre- dietbeleid dat de Nederlandsche Bank deze week bekendmaakte. Maar de aandelenmarkt ging onder leiding van de internatio nals wel sterk omlaag. Behalve de dollar hadden hier ook de te ruglopende prijzen op de olie- markt hun drukkende gevolgen. Want ons hoofdfonds, nog altijd dominerend voor de beursindex moest daardoor flink inleveren. Werd er begin augustus nog circa 300 gulden voor de olies be taald, deze week liep de koers te rug tot bijna 275 gulden. Nadien voltrok zich een herstel in af wachting op het verdere beloop van de olieprijzen. De rest van de ONTSLAG WELKOM - De sfeer bij de Zuid- af rikaanse mijn staking wordt steeds grimmiger. Gisteren ontsloeg Anglo American, het grootste mijn- concern in zuid- Afrika, al 4.000 zwarte arbeiders. Gedreigd is met nog veel meer ont slagen als de sta king niet snel wordt beëndigd. In de plaats Welkom konden gisteren een groot aantal kompels hun biezen pak ken toen de direc tie schacht nr. 1 Sloot. (foto ANP) particuliere consumptie, waarbij de autoverkopen de grootste bij drage leverden. Het cijfer voor de inflatie in het tweede kwartaal bedraagt onver anderd 3,8 procent in vergelijking met 4,2 procent in het eerste kwar taal en 0,6 procent in de laatste drie maanden van 1986. In juli stegen de consumentenprijzen ten opzich te van de voorgaande maand met 0,2 procent. Het ministerie van handel maak te gisteren ook cijfers bekend die aangeven dat de bedrijfswinsten in de Verenigde Staten zich in het tweede kwartaal hebben hersteld. De winsten stegen met 4,2 procent SAMENWERKING - De Rotter damse Droogdok Maatschappij (RDM) en BBC Brown Boveri BV, dochter van een Zwitsers concern dat samen zal gaan met het Zweed se Asea-concern, hebben gisteren een exclusieve licentie- en samen werkingsovereenkomst gesloten om sterker te staan bij opdrachten voor de bouw van conventionele electriciteitscentrales. internationals liep tijdelijk mee omlaag en voor Unilever kwam de schade zelfs op 5 procent uit. Ondanks het zware bedrijfsver lies dat Hoogovens dit jaar ver-' wacht bleef de koers vrijwel on veranderd. Van de hoofdfondsen moest Heineken rond 5 procent inleveren. Daarentegen steeg Bührmann Tetterode 5 procent in beurswaarde. Evenals Grasso, Van Dorp en Verkade. De Europese optiebeurs had minder te doen dan in de voor gaande topweek toen er in totaal 304.000 contracten werden afge sloten. Ditmaal bleef het bij een totaal van 251.700. Unilever blies in het begin hoog van de toren door de maandag bekendge maakte halfjaarcijfers. Elsevier was daarna op dinsdag nummer een met rond 11.000 contracten, bijna 20 procent van de totale dagomzet van alle opties. Daarna werd de eerste plaats ingeruimd voor de olies. Opvallend was ook de vaak zeer grote belangstelling voor valuta-opties en met name de gulden-dollar rnntrarfpn AMSTERDAM (ANP) - Fokker heeft over de eerste helft van dit jaar een verlies geleden van 3,4 mil joen gulden als gevolg van vertra ging in de produktie en de afleve ring van de nieuwe vliegtuigen F- 50 en F-100. Over dezelfde periode van 1986 boekte de vliegtuigfa briek een winst van 13,4 miljoen gulden. Voor geheel 1987 verwacht Fokker een klein verlies. Verleden jaar daalde de nettowinst van 33,1 miljoen tot 19,1 miljoen gulden. Fokker heeft meegedeeld dat dit jaar minder van de nieuwe toestel len zullen worden opgeleverd en dat meer kapitaal in het program ma is gestoken dan in de bedoeling lag. De daarmee gepaard gaande extra kosten zijn op de resultaten in mindering gebracht. De produk tie van de F-50 verloopt nog niet volgens plan en de ontwikkeling van de F-100 heeft meer middelen gevergd dan de verwachting was. De ontwikkeling van de F-100 'vergt nog een zeer aanzienlijke in- snannine en heeft een duideliik ne gatief effect op de ondernemings resultaten van 1987'. Eind vorig jaar had de eerste F- 50, de vervanger van de Friendship F-27, moeten worden geleverd, maar dat is pas begin deze maand gebeurd. Deutsche Luft-Transport was de eerste afnemer. De eerste F-100, opvolger van de F-28 Fel lowship, uit de serieproduktie zal nog dit jaar worden geleverd, maar dat had al aan het begin van 1987 moeten gebeuren. In het eerste halfjaar werden de laatste F-27's af geleverd. De overige vliegtuigbouwactivi teiten (voor Airbus, Shorts en F- 16), de vliegtuigreparatie en de spe ciale produkten hebben zoals ver wacht een positieve bijdrage gele verd aan het ondernemingsresul taat. De netto-omzet verminderde van 733,0 miljoen gulden in de eerste helft van 1986 tot 354,9 miljoen gul den in de eerste zes maanden van het lopende jaar. AMSTERDAM (ANP) - Fraude van bedrijven of individuen moet wor den voorkomen en niet achteraf worden aangepakt. De beste pre ventie is het scheppen van een sfeer, waarin de meeste burgers niet meer overwegen om normen te overtreden. Dit zal prof.dr. G.P. Hoefnagels, hoogleraar criminolo gie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, aanstaande maandag in Rotterdam naar voren brengen op het congres 'fraude, preventie en bestrijding'. Ruim honderd deelnemers, vooral vertegenwoor digers van overheids- en semi- overheidsinstellingen zullen die dag praten over hèt delict van de jaren tachtig: fraude. Fraude wordt, volgens Hoefna gels, voor een belangrijk deel in de hand gewerkt door de staatsbu reaucratie. Er is een bepaalde structuur gevormd door tal van factoren als ingewikkelde regelge ving en de bureaucratische uitvoe ring daarvan, vervreemding van de staat, de hoge belastingen en de verspilling door de overheid. "Als de departementen in 1986 meer dan 7 miljard uitgeven zonder par lementaire goedkeuring, is er dan een legitimatie om bij de burgers, door middel van recherche-ambte naren 1 miljard extra te halen? De staatsoverheden zijn de nieuwe rij ken. De Franse Zonnekoning zou jaloers zijn op de legioenen bedien den waarvan de moderne politieke machthebber zich bedient", aldus Hoefnagels. Minder verspilling door de over heden zelf is, volgens de crimino loog, dan ook een van de algemene richtlijnen voor een preventieplan "Indien de overheid de preventie ve activiteiten eerst op zichzelf richt, is het op die basis voor de overheid ook makkelijker om bij de burger aan te komen met een beroep op normen. De overheid moet eerst de verloedering bij zich zelf tegengaan", aldus Hoefnagels. Behalve het voorkomen van fraude is, volgens Hoefnagels, be strijding in de vorm van opsporing, vervolging en strafrechtspraak niet altijd zinvol. Fraudebestrijding op die manier ten aanzien van grote, institutionele fraudes kan volgens Hoefnagels door de beugel. "Maar de speurneuzen moeten ook hier oppassen geen spijkers op laag wa ter te zoeken". Het gevaar bestaat in de ogen van de criminoloog dat het moderne strafproces in fraude zaken de oude functies terugkrijgt van vernietiging van de verdachte en bevestiging van de macht". Dr. P.C. van Duyne, onderzoeker bij het Wetenschappelijk Onder zoek en Documentatie Centrum van het ministerie van Justitie, vraagt zich af of de overheid zich wel voldoende verdiept in de aard en de omvang van fraude. "De po ging om op het gebied van de frau de beleidsinformatie te verzamelen bij het Openbaar Ministerie heeft niet veel opgeleverd en de kwali teit ervan is aan enige twijfel on derhevig", aldus Van Duyne over de pogingen die in het werk ge steld zijn om alle parketten in het land informatie te laten geven over de in- door- en uitstroom van frau dezaken. AMSTERDAM - De Europese Optiebeurs in Amsterdam heeft deze week een nieuwe optie geïntroduceerd. Deze heet XMl en is een optie op de Major Market Index. De waarde daarvan is gebaseerd op de marktpres- taties van 20 toonaangevende Amerikaanse bedrijven. De Major Market Index loopt vrijwel parallel met de beroemde Dow Jones Index. Op de American Stock Exchange in New York is de XMI-optie na de introductie in 1983 een groot succes geworden. Met een omzet van 75.000 per dag is zij nu de op een na meest verhandelde optie in de wereld. De op de Optiebeurs in Amsterdam verhandelbare XMl-opties zijn volledig uit wisselbaar met die op de American Stock Exchange in New York. Daar door ontstaat een markt van meer dan tien uur, die 's ochtends in Amster dam om 12 uur opent en in New York om 22.15 Amsterdamse tijd sluit. Op de foto ondertekenen drs T. Westerterp (links), directeur van de Op tiebeurs, het samenwerkingscontract met K. Leibner, president van de American Stock Exchange. (foto anp» SEOUL - De Zuidkoreaanse rege ring is gisteren opnieuw tussenbei de gekomen in de al vier weken du rende arbeidsonrust in het land. Dit keer om een dreigende staking van het buspersoneel in Seoul af te wenden. Honderden bedrijven ble ven echter door de stakingsacties gesloten. De ongeveer 18.000 buschauf feurs van Seoul besloten een voor vandaag belegde staking af te ge lasten nadat zij tijdens langdurig nachtelijk overleg akkoord waren gegaan met een loonsverhoging van 10 procent. Minister van arbeid Lee Heun-ki had tot het compro mis opgeroepen om 'niet de voeten te binden van 10 miljoen mensen in de hoofdstad'. Vakbondsleiders zeiden dat bij de bond honderden in de overeenkomst werd afge kraakt. De bonden hadden zich aanvankelijk sterk gemaakt voor een loonsverhoging van 21 pro cent. President Chun Doo-hwan waar schuwde politiek links gisteren de protesten en stakingen niet ten ei gen bate te msibruiken. Hij noem de de 'subversieve activiteiten' van links de grootste bedreiging voor de democratische hervormingen in Zuid-Korea en voegde hieraan toe dat hij hard tegen deze acties zal optreden. Voorts voorspelde hij dat de buitenlandse schuld van Zuid-Korea in het begin van de ja ren negentig met 5 miljard dollar zal zijn gedaald tot 25 miljard dol lar. Als het zover is, zo zei Chun, zullen de tegenstellingen tussen arm en ryk in het land niet langer POELDIJK (ANP) - De drie groen teveilingen in het Westland willen gaan fuseren. De drie veilingen in Poeldijk, De Lier en 's Gravensan- de willen hun activiteiten concen treren in het complex in Poeldijk, waar nu de veiling Westland- Noord opereert. Zij brengen hun fusievoorstel op 15 oktober in stemming bij de 3.300 leden van de drie veilingen. De besturen zijn van mening dat samengaan beter is dan elkaar be concurreren. Aan de kant van de kopers op de veilingen is al twintig jaar sprake van concentraties. Het gevolg daarvan is dat de veiling- banken in het Westland steeds minder goed bezet zijn. Bovendien Groenteveilingen Westland willen snel gaan fuseren wordt de concurrentie uit Spanje alsmaar scherper. Ook bij de ande re groenteveilingen is door fusie en opheffing al jarenlang sprake van concentratie. Van de honderd vei lingen uit 1968 zijn er nu nog 36 Gekozen is voor Westland-Noord omdat zij planologisch de beste DEN HAAG (ANP) - De middelbare en hogere ambtenaren gaan er vanuit dat ze donderdag een overeenkomst met minister Van Dijk (binnenlandse zaken) sluiten over de arbeidsvoorwaarden van het overheidspersoneel voor dit en volgend jaar. Voor de CMHA, hun centrale, staat daarbij voorop dat er maatregelen moeten worden genomen om de inkomensverschillen te vergro ten. mogelijkheden biedt. Wanneer de rondweg van Den Haag gereed is, ligt de Poeldijkse veiling het gun stigst ten opzichte van de snelwe gen naar Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. De nieuwe 'Groenteveiling West land' zal met een jaaromzet van één miljard gulden en 3.300 aangeslo ten tuinders de grootste van de we reld zijn, zegt de stichting Public Relations Westland. De huidige veiling in Poeldijk is de belangrijk ste van de drie. Zij had vorig jaar een omzet van 479 miljoen gulden. Bij de nieuwe veiling zullen 280 mensen werken. Van dit aantal werken er nu 160 in De Lier en 's- Gravenzande.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 7