Wat Madonna aanraakt verandert in goud
Alles wat ze aanraakt verandert volgens haar
platenmaatschappij Warner Bros. onmiddellijk in goud.
Voor de in de versukkeling geraakte muziekindustrie
bepaalt Madonna Louise Veronica Ciccone in
belangrijke mate het gezicht van de jaren tachtig. Er
was behoefte aan een nieuw idool en ziedaar:
Madonna. Een meisjesdroom die in amper vier jaar
werkelijkheid werd. Op dinsdag 25 en woensdag 26
augustus geeft ze een (al lang uitverkocht)
dubbelconcert in de Rotterdamse Kuip.
Na Japan en Amerika kan ook
Europa deze maand kennisma
ken met de 28-jarige Madonna,
die tijdens de concerten van haar
Who's That Girl?-tournee uitge
sproken Beatles-achtige tafere
len weet op te roepen. Duizenden
fans voor het hotel, fotografen
permanent in de achtervolging,
en een buitenproportionele han
del in souvenirs.
door Dolf Ruesink
Het Feyenoord-stadion in Rotter
dam is op dinsdag 25 en woensdag 26
augustus het domein van Madonna
en haar dertienmans band, beide ke
ren uitverkocht (110.000 kaartjes ten
bedrage van 37,50 tot 45,00 gulden).
De soundtrack van de dit najaar ver
schijnende film, eveneens Who's That
Girl? getiteld, ligt op de planken. En.
de op trends verzotte schooljeugd
heeft zich in de vakantie als vanzelf
sprekend een Madonna-agenda,
-ringmap, -etui, -schoolschrift of
-draagtas aangeschaft.
Onafhankelijk
„Een echte verklaring voor de rage
rond Madonna weet eigenlijk nie
mand exact te geven", zegt Wout
Schotsman, verkoopleider Neder
land van Verkerke Reprodukties uit
Ede, het bedrijf dat wereldwijd sa
men met Madonna's eigen bedrijf
Winterland Productions de distribu
tie verzorgt van posters, stickerkaar-
ten, foto's en allerhande zogenaamde
stationen/-artikelen als notitieboek
jes en opmaak-etuitjes.
„Mijn stellige indruk is dat Madon
na als geen ander een brede groep
jongeren weet te boeien. Het is een
artieste met wie je je wilt vereenzelvi
gen. Ieder meisje zou wel een Madon
na willen zijn: het romantische type,
de zelfstandige zangeres, de onafhan
kelijke punker, en op een ander mo
ment weer het smoorverliefde grietje.
Jongens kopen evengoed graag haar
posters en vallen op Madonna omdat
ze gewoon een lekker koppie heeft".
Net zo opvallend als deze zomer de
etalages van Vroom Dreesmann
haar beeltenis tonen, prijsvragen
worden uitgeschreven en plaatjes de
ether in gaan, zo duidelijk wierp de
op 16 augustus 1959 in Bay City (Mi
chigan) geboren arbeidersdochter
zich in haar jeugd al op als een aanko
mend artieste. Als één van de zes kin
deren van Chrysler-monteur Ciccone,
wiens vrouw aan kanker stierf toen
Madonna zes was, moest ze snel voor
haar eigén hachje opkomen en ont
plooide zich als toneelspeelster, bal
letdanseres en pianiste.
Het zingen kwam Madonna op ze
ventienjarige leeftijd aanwaaien, toen
ze met 35 dollar op zak naar New
York vertrok. Het aloude liedje van
een artiest in spe. „In Noo Yawk", zo
als ze zelf ooit met haar pseudo-
Brooklyn-accent in de videofilm The
Virgin Tour zei, „kende ik niemand,
wilde ik dansen, gaan zingen, ieder
een gelukkig maken, beroemd en ge
liefd worden. Ik heb er hard voor ge
werkt en mijn droom is uitgekomen".
Teleurstelling
Een prachtverhaal voor teenagers
en niet het minst voor de enige echte
Madonna Fanclub in Nederland, die
met de Kuip-concerten in het voor
uitzicht al wekenlang in rep en roer
is. Voor secretaresse Marion Tuauy,
in het dagelijks leven werkzaam op
een vleesverwerkend bedrijf in het
Brabantse Veghel, zijn niet alle scho
ne Madonna-dromen werkelijkheid
geworden. Hoezeer had de nu 490 le
den tellende fanclub niet gehoopt op
een forse stapel toegangskaarten. En
welk een teleurstelling was het toen
bleek dat platenmaatschappij WEA
in Hilversum noch concert-organisa
tor Mojo uit Delft de harde kern van
Madonna-sympathisanten aan en
treebiljetten kon of wilde helpen.
„Mijnheer, ik heb hoogstpersoon
lijk nog uren bij de VW in de rij
moeten staan om drie kaartjes te kun
nen kopen", zo luidt de klacht vanuit
het Brabantse. Moeder Tuauy kreeg
in de weken na de razendsnel verlo
pen voorverkoop dagelijks ongeruste
fans aan de telefoon. „Het is hier een
beetje een gekkenhuis", zou ze haar
dochter toevertrouwen. Die vindt zelf
vreemd genoeg Whitney Houston
veel beter dan Madonna, maar omdat
er na haar activiteiten in de ter ziele
gegane Whamm-penciub méér be
hoefte was aan een actieve Madonna
secretaresse, kreeg die zangeres bij
nader inzien de voorkeur. „Ik ben er
niet zo kapot van", verzekert Marion
nogmaals, „maar vooral de jongens in
het bestuur zijn gek op Madonna".
Tom Smeetsloo van Warner Film
verhuur in Amsterdam was aanvan
kelijk niet zo juichend. „Een leuk ge
zicht en een prima liedje zijn geen
garantie voor filmsucces en ik ging
dan ook wat sceptisch naar de voor
vertoning van Who's That Girl? op
een conventie van onze maatschappij
in Amerika. Ik moet nu zeggen dat ze
verduiveld leuk acteert en op het
doek toch een andere aantrekkings
kracht heeft op een ouder publiek
dan die op haar gebruikelijke con
certbezoekers".
Smeetsloo karakteriseert de ver
moedelijk dit najaar in Europa uit te
brengen film als „een opwindend, ro
mantisch en komisch avontuur".
Maar hij zegt nogmaals heel voorzich
tig te zijn met voorspellingen. Poppu
bliek is immers niet altijd bioscoop
volk. „Bij de concerten van Prince
hebben we 20.000 mensen een strooi-
folder overhandigd en hoeveel kwa
men er naar de film? Nog geen twee
duizend".
In de veel gehanteerde sandwich
formule (elpee, film, tournee, boek)
ontbreekt ook een nieuw logo niet.
Vanaf affiches, schoolartikelen en
platen straalt een aangepast koppie
de liefhebbers toe. Twee ogen en de
tekst 'Who's That Girl?' zijn de steeds
terugkerende elementen. „We waren
toe aan zo'n nieuwe Madonna",
merkt perspromotor Martin Jessurun
van platenboer WEA op. "Haar vorige
elpee True Blue en alles daaromheen
was behoorlijk uitgemolken. We za
ten op iets anders te wachten".
De platenmaatschappij die in haar
juichende voorbeschouwingen de
media laat weten dat de debuutelpee
Madonna wereldwijd een verkoop
van vijf miljoen exemplaren scoorde,
is plots terughoudend met cijfers
over de verkoop in Nederland. Jessu
run wil alleen kwijt dat genoemde lp
de platina-status bereikte en de op
volgers Like A Virgin en True Blue
wereldwijd elk goed voor veertien
miljoen zijn.
Material girl
Stond ze in haar jeugd voor rebel
lie, en verzette zich op de School met
de Bijbel heftig tegen uniforme kledij
door in fel gekleurd textiel te ver
schijnen, anno 1987 is Madonna de
vleesgeworden verpersoonlijking
van haar song Material Girl. De
aanpak van haar tournee verraadt een
goed gesmeerde dollar-machinerie,
die van Osaka tot Miami op volle toe
ren moet draaien en een reuze impuls
zal blijken te zijn voor alles wat in de
verkoop het naamkaartje Madonna
draagt.
Mojo Concerts had geen enkele
moeite met het slijten van de kaarten
voor twee grote openluchtconcerten
in ons land. Om zes uur 's avonds
gaan de hekken van de Rotterdamse
arena open. Een voorprogramma
kent Mojo nog niet. „Madonna laat
ons daarover al tijden in het ongewis
se", aldus het bureau, dat een equipe
van zeker negentig man Madonna-
personeel binnen de hekken van De
Kuip verwacht. Voor geluid en licht
komen tien Amerikaanse trucks Rot
terdam binnenrollen, de opbouw
vergt een dag. Het podium vraagt nog
eens een konvooi van zes trucks en
een voorbereiding van maar liefst
drie dagen. „Ach, het is niet veel spe
cialer dan andere grote stadioncon
certen", laat men bij Mojo weten.
"Maar het blijft zaak deze artiesten
heel persoonlijk te behandelen, het is
geen massawaar".
Madonna brengt net als elders ter
wereld een zeer afwisselende, doch
precies een uur en drie kwartier du
rende show. „Erg lichtgevoelig, dus
kunnen we pas om negen uur 's
avonds bij invallende duisternis be
ginnen". Waar de zangeres in Neder
land overnacht laat ze pas kort vooraf
aan de organisator weten. Begeleid
wordt ze door een band bestaande
uit: Pat Leonard (musical director),
Jai Winding (keyboards), Jonathan
Moffett (drums), David Williams en
James Harrattt (gitaar), Kerry Hatch
(bas), Luis Conté (percussie), Donna
Delroy, Nikki Harris en Debra Par
son (koor), alsmede het danstrio
Shabba Doo, Angel Ferreira en Chris
Finch.
Zakelijk
„Madonna is, en dat merk je aan al
les, op en top zakelijk ingesteld", con
cludeert Schotsman van Verkerke
Reprodukties. „Het is een beetje te
vergelijken met Olivia Newton John
en John Travolta in het Grease-tijd-
perk. Maar dit gaat veel verder en Ma
donna heeft het in zich om even blij
vend te worden als een Elvis Pres-
ley".
De cijfers bij Verkerke spreken
boekdelen. Gaan er normaal van po
pulaire artiesten zo'n 10.000 posters
de deur uit, in haar geval zijn dat er al
meer dan 100.000 in Nederland. „Ma
donna en haar persoonlijk manage
ment houden dat allemaal in de gaten
en lichten ons vroegtijdig in. Zo wis
ten we dit vooijaar al dat er iets ingrij
pends aan haar image zou verande
ren. Is zo'n wisseling van uiterlijk
doorgaans niet gunstig voor de han
del -je zit immers met verouderd ma
teriaal - in dit geval speelt dat nauwe
lijks een rol. In haar show brengt Ma
donna namelijk al haar creaties naar
voren en dat betekent weer dat er
vraag blijft naar al die verschillende
soorten posters en artikelen. Het is al
lemaal vreselijk goed doordacht".
Dol op Madonna is ook het in
petjes, kussens, buttons en andere
pop-prullaria gespecialiseerde bedrijf
Recru van de Enschedese zakenman
Henk Brusse. Aan de vooravond van
de dubbel in De Kuip is de baas zelf
op vakantie gegaan, zijn personeel
met Madonna-koorts tussen 25.000
kussentjes achterlatend. „Niet te ge
loven", stamelt zijn naaste mede
werkster Rietje, „Madonna loopt als
een gek. Iedereen wil nu plotseling 50
kussentjes. Daar is natuurlijk niet
aan te beginnen. We zijn flexibel,
maar dit gaat uiteraard het best via de
groothandel".
Droomfiguur
Meisjes kopen, zo leert een eenvou
dige psycho-analyse, een hoofdsteun
tje om mee te pronken op de slaapka
mer. Madonna als droomfiguur.
„Maar ook jongens willen wel zo'n
kussen", verzekert Rietje. "Die gooi
en ze achterin de auto en ze kunnen
er tijdens een concert tenslotte ook
nog op gaan zitten".
Bruce Springsteen? Daar heeft Re-
cru nauwelijks iets van gemerkt en
aan eendagsvliegen besteedt de han
del al helemaal geen aandacht. „Niet
in de krant" mag overigens het ra
zendsnel veranderde spel van vraag
en aanbod op de souvenirmarkt. Lag
er niet kort geleden nog een inmense
stapel oude Madonna-buttons als ge
doodverfde schrootwaar bij het En
schedese bedrijf in de opslagschuur,
met het hernieuwde imago van het
popidool gaan ze thans weer als
broodjes over de toonbank.
Dat de commercie ook zonder de
zakelijk zo zorgvuldig uitgestippelde
routes van Madonna zijn weg gaat,
werd twee jaar geleden al duidelijk.
Het weekblad Time stelde op het om
slag de klemmende vraag Why She's
Hot?, en meteen stortten bladen als
Penthouse en Playboy zich haast let
terlijk op de attractieve coming girl.
Naaktfoto's uit een minder succes
volle periode etaleerden de van disco-
sterretje tot wereldster opgeklom
men Madonna als begeerd fotomodel.
Met die publicaties en de steeds
toenemende belangstelling kwamen
ook de kritiek, de onvermijdelijke
roddels en een niet meer te stuiten
jacht van de paperazzi op Madonna's
privéleven. „De mensen die me van
het begin af begrepen zijn degenen
die mijn afkomst weten", reageerde
Madonna onlangs in één van haar
spaarzame interviews met het blad
Cosmopolitian. "De lui die me het
succes niet gunnen kennen mijn ach
tergrond niet. Er zijn een hoop mallo
ten in de wereld, en vergeet niet dat
veel van hun verhalen kennelijk inte
ressanter zijn wanneer er vuil te spui
ten is".
Marilyn Monroe
Hoewel ze zelf op posters, platen
hoezen en in fotosessies meerdere
malen een Marilyn Monroe-pose
heeft aangenomen, is ze geïrriteerd
als die vergelijking in vraaggesprek
ken aan de orde komt. „Als ik geen
blond haar zou hebben zou men niet
met die domme vergelijking aanko
men. Marilyn Monroe is al door te
veel artiesten geïmiteerd. Monroe
werd daar slachtoffer van, ik niet. Ik
weet wat ik doe en als ik fouten
maak, dan komen die voor mijn reke
ning en niet op haar conto".
Toch valt een zekere parallel met
de voormalige diva van het Witte
Doek niet te ontkennen. De zich aan
gemeten glamour-pose, één van de
vele creaties waarin de zangeres zich
aan haar publiek toont, is daarvoor
wat al te frappant gelijkend. En de
twee jaar geleden met de acteur Sean
Penn getrouwde Madonna ontleent
haar bekendheid inmiddels voor een
deel aan het witte doek. Haar rol in
Desperately Seeking Susan (voorjaar
1985) dwong respect af en droeg door
middel van de bijbehorende sound
track andermaal bij tot platensucces-
sen. Dat Shanghai Surprise, met
echtgenoot Penn eveneens in een
hoofdrol, een flop werd was geen ver
rassing. „De regisseur wist niet waar
hij mee bezig was", aldus Madonna in
het blad Cosmopolitian. "Die opna
men waren een nachtmerrie".
Carol Lees van Madonna's eigen
produktiemaatschappij Siren Films
is er desalniettemin van overtuigd
dat haar oogappeltje een filmactrice
van groot formaat zal worden. „Ze
heeft aanleg en een ongelooflijk ster
ke persoonlijkheid, zoals een Bette
Davis, Kate Hepburn en Meryl
Streep. Ze werkt bij wijze van spre
ken veertig uur per dag en kan nu el
ke goede regisseur krijgen die ze
maar wil".
Madonna, moeiteloos van pose verwisselend. Links: tijdens haar 'Who's that girl'-tournee in Madison Square Garden (New York). Boven: in de
gelijknamige film, die hier in het najaar zal worden uitgebracht. Rechts: in de film 'Shanghai Surprise'. (foto.s AP)
