Pet Shop Boys vinden optreden te duur Stichting wil kosten Europa-tv terug Stilte en helderheid in kunst van jaren tachtig Vervolg memoires nazi-regisseuze MüNCHEN (DPA) - De filmregis- seuse en fotografe Leni Riefen- stahl, die voor Adolf Hitler de his torische film 'Triumph des Willens' - een documentaire over de (door Rudolf Hess georganiseerde) Rijkspartijdag van de NSDAP in 1934 in Neurenberg - maakte, wordt morgen 85 jaar. Haar motto is nog steeds de beginzin van haar nog niet afgemaakte memoires: 'Nie zur Ruhe kommend, immer in Bewegung auf der Suche nach dem Neuen, dem Ratselhaften und dem Wunderbaren'. Ter gelegenheid van haar ver jaardag komt een vervolg van de memoires uit waarin zij haar om gang met de bonzen van het natio naal socialisme uit de doeken doet. Riefenstahl heeft altijd gezegd dat zij nooit lid van de NSDAP is ge weest en "nooit geëngageerd" is geweest, maar toch: "Hitler hat mein Schicksal so sehr gepragt, dass ich noch jedes wort aus Ge- sprachen met ihm oder den wich- tigsten Leuten seiner umgebung in Erinnerung habe". Het verwijt dat zij met de Olym pische films "Fest der Schönheit" uit 1936 en "Fest der Völker" uit 1938 Nazikunst heeft gewrocht, kleeft tot op haar 85e veijaardag aan haar. Leni Riefenstahl begon, tegen de zin van haar vader in, als danseres. Daarna volgt een loopbaan bij de film. Zy leert bergbeklimmen en skiën om in bergbeklimmings- en skifilms mee te kunnen spelen. In 'Der heilige Berg' speelt ze de hoofdrol. Haar eerste eigen - en meest geliefde - film heet 'Das blaue Licht'. De dynamische filmer, die tegen woordig woont aan het Starnber- germeer en een kantoor heeft in München - waar ze is als ze niet reist -, heeft in de naoorlogse jaren geen filmproject meer kunnen ver wezenlijken. Zij bouwde een nieu we carrière als fotograaf op en werd beroemd door haar Nuba-se- rie - een document over een inmid dels vernietigde Afrikaanse cul tuur. DEN HAAG (ANP) - Heeft de mi nister van cultuur het recht om roepmiddelen te gebruiken ter fi nanciering van projecten die niet specifiek met binnenlandse om roep te maken hebben? Deze vraag legde de Stichting ter Bevordering van een Richtig Mediabeleid giste ren de afdeling rechtspraak van de Raad van State voor. Voor de stich ting was het de eerste keer dat zij voor een rechtsprekende instantie oog in oog kwam te staan met het ministerie dat zij via brievencam- pagnes en lobby's probeert op het rechte pad te houden, althans wat het omroepbeleid aangaat. Inzet m deze AROB-proceaure vormde het bedrag van 42 miljoen gulden dat de minister ter beschik king had gesteld ten behoeve van het - inmiddels stopgezette - Euro pese satellietprogramma Europa- tv. De stichting staat op het stand punt dat het bedrag van 42 miljoen ten onrechte voor Europa-tv is ge reserveerd en dat het door de mi nister moet worden teruggestort in de omroeppot. Immers, zo rede neerde mr. R. Samkalden namens de SBRM, in de Omroepwet staat dat de omroepbijdrage uitsluitend ten goede kan komen aan de bin nenlandse omroep. Van Europa-tv kan je moeilijk zeggen dat het een programma bracht dat specifiek op Nederland was gericht. Boven dien, zo voerde hy aan, blijkt uit folders van de organisatie dat het om een satellietzender handelde, Chagall-expositie in Moskou MOSKOU (AP) - De in Rusland geboren schilder Marc Chagall krijgt voor het eerst een grote overzichtstentoonstelling in de Sowjet-Unie. Op 2 september zullen de bekendste werken van de in 1985 overleden schilder worden tentoongesteld. De weduwe van Chagall, Valentina, die in St. Paul de Vence in het zuiden van Frankrijk woont, zal 50 werken van haar man naar de Sowjet- Unie brengen. Ook zal zij de opening van de expositie in het Poesjkin- museum verrichten. De tentoonstelling duurt twee maanden. Chagalls dochter Ida zal eveneens werken van haar vader naar de Sov jet-Unie sturen en de Amerikaanse industrieel Armand Hammer stelt de „Blauwe Engel" beschikbaar. Werken van Chagall die in het bezit zijn van musea in de Sovjet-Unie maar die jaren lang niet tentoongesteld werden, zullen ook in het Poesjkin-museum worden opgehangen. Chagall werd in 1887 geboren in Vitebsk, in wat nu de Sowjet-republiek Bijeloroessia is. Vanaf 1910 werkte hij vier jaar lang in Frankrijk en keer de toen terug naar Rusland. In 1922 keerde hij zijn vaderland definitief de rug toe. Chagall werd Frans staatsburger en overleed op 28 maart 1985. De Sowjet dichter Andrej Vozenesensky, die het nieuws van de exposi tie bekendmaakte, liet weten dat er ook een boek over Chagall zal ver schijnen. De dichter zelf heeft het voorwoord van het boek geschreven. Het is de eerste keer sinds het definitieve vertrek van Chagall uit de Sowjet-Unie dat er een boek over hem verschijnt. De directeur van het Poesjkin-museum, Irina Antonova, zou van plan zijn om na de Chagall-tentoonstelling werken van de Spaanse surrealist Salvador Dali te exposeren. het voorbestaan groten deels zou afhangen van commer ciële inkomsten. Dat laatste is vol gens de Omroepwet eveneens ver boden, aldus Samkalden. De stichting wil dat de Raad van State de beschikkingen van de mi nister die de financiering van het programma mogelijk hebben ge maakt, vernietigt. Als dit lukt, wordt het voor de minister tevens onmogelijk gemaakt de algemene omroepreserve aan te spreken voor het dichten van de gaten in de tota le WVC-begroting. Volgens de stichting wordt er binnen het mi nisterie namelijk met de gedachte gespeeld een fors bedrag uit de omroepreserve te lichten voor de financiering van de 200 miljoen gulden aan bezuinigingen die aan het departement zijn opgelegd. Het hoofd van de afdeling juridi sche zaken van het ministerie, mr. H. Hofenk, bestreed deze zienswij ze van de stichting. Volgens Ho fenk staat in de Omroepwet alleen de bestemming van de omroepbij drage nauwkeurig omschreven. Over de inkomsten uit STER-recla- me en de rente over de omroep middelen (ongeveer 40 miljoen gul den per jaar), wordt in de wet niet gerept. De minister kan aan dit geld dus een andere bestemming geven, wat ook gebeurt als je kijkt naar bijdragen uit STER-inkom- sten aan bij voorbeeld het bedrijfs fonds voor de pers. Overigens komt aan deze ondui delijke situatie een einde als straks de Mediawet van kracht wordt. In deze wet is ook de besteding van de inkomsten uit STER-reclame geregeld. Pet Shop Boys: 'De drang om te gaan optreden is er wel degelijk (GPD) - Ze hebben een bela chelijke naam. Vroeger werk ten hun meeste vrienden in een dierenzaak. Nadat ze in de mu ziek waren gegaan en een naam moesten bedenken, schoot 'Pet Shop Boys' hen te binnen. Waarom niet: Pet Shop Boys, de jongens van de die renspeciaalzaak. De Britten Chris Lowe (ex-architect) en Neil Tennant (ex-popjourna list) hebben in nauwelijks twee jaar onder die naam faam ge maakt met onder meer de singles 'West End Girls' en 'Suburbia' en de elpees 'Plea-, se' en 'Disco' (dansversies). Elektronische pop, snel verteer baar, goed verzorgd. Met 'It's a sin' heeft het tweetal nu een grote zo merhit op zak. Begin september moet de nieuwe elpee 'Actually' de naam van de Pet Shop Boys defini tief vestigen. Tennant, de zanger, geniet van het enorme succes van 'It's a sin'. „Dat nummer gaat over het opgroeien van een katholiek. door Fred Hoogendoorn Ik ben katholiek opgevoed. Thuis en op school is mij geleerd dat het heel belangrijk is geen zonden te begaan. Het viel mij wel eens zwaar om onder die zware druk op te groeien. 'It's a sin' beschrijft Jenny Arean samen met Breuker DEN HAAG (ANP) - Jenny Arean en het Willem Breuker Kollektief voe ren op 5 september in het Circustheater in Scheveningen voor het eerst een nieuw muzikaal-theatraal spektakel uit. Dimitri Frenkel Frank heeft het bedacht en geregisseerd. Onder de titel „Dank U, Majesteit!" wordt gemusiceerd in de verschillende stijlen die sedert het einde van de vorige eeuw opgeld deden. Als extra bijdrage zijn in het programma twee nieu we songs van Robert Long opgenomen. Dit heeft Stalles Theaterproduk- ties in Amsterdam woensdag meegedeeld. Het idee voor het spektakel is vorig jaar geboren nadat het vocale en komische talent Arean zich op 5 december in de Stadsschouwburg in Amsterdam als gast van het Kollektief had gemeten met het dolzinnige geweld van Breuker en consorten. die leven in de schaduw van de zonde. Omdat het een auto biografische tekst heeft, stonden de woorden erg snel op papier. Ook al ben ik geen praktizerend katholiek meer, die opvoeding laat je nooit meer los." Waarom een elpee als 'Disco', waarop slechts twee nieuwe num mers staan en die voor de rest is gevuld met disco-versies van be kende stukken? Tennant: „Wij hebben een voorkeur voor wilde, disco-achtige produkties en lang uitgesponnen stukken. Van 'Disco' zijn op het vasteland van Europa meer exemplaren verkocht dan van ons debuutalbum 'Please'. Dat heeft ons aangenaam verrast. Het publiek deelt onze voorkeur, getui ge ook het succes van 'It's a sin', wat toch geen kort nummer is. Zelfs op de radio wordt het hele maal gedraaid. Daarom zetten we op de nieuwe elpee met gerust hart meer uitgerekte Exposities Een muurschildering van Henry Ver- boket uit Roelofarendsveen is tot met september te zien bij Fenix aan de Botermarkt. Op de muren is een land schap met bewolkte zomerlucht en grasland gespoten, in welk decor ge schilderde voorwerpen zijn opgehan gen, kleine schilderijen van gebruiks voorwerpen. Het geheel is uitgevoerd volgens de airbrush-techniek. In deze ruimte met zwevende objecten kan men dagelijks, behalve op maandag, terecht. Rijksmuseum voor Volkenkunde - Steenstraat. Moderne Japanse Kera miek van Keiko Hasegawa, 'De jaar getijden van de mens', tot 27/9; di. t/m za. 10-17 uur, zo. 13-17 uur. Stedelijk Museum De Lakenhal - Ou de Singel 28-32, 'Tussenblik', heden daagse Nederlandse kunstenaars, tot 't Huys Benee - Nieuwe Rijn 3, perma nente tentoonstelling van werk van Leny Noyen, vr. 14-16 uur en za. en zo. van 12-16 uur. Govers, tot 28/8, i Galerie van der Vlist - Botermarkt 3, kleuretsen van Laetitia de Haas. tot eind aug., di. t/m za. Het Achterhuis - Nieuwe Rijn 38, per manente expositie: Vijf eeuwen mode in miniatuur, di. t/m za. 10-16 uur. ArtTheahouse 'Oude Rijn' - Stille Ma re 4. gemengde technieken van Ran dy Schwudders, aquarellen Heidie Westheide, acryl Jan Hamerling, tot 11/9. Alphen Rhijnkade elf - Rijnkade 11, bodem vondsten uit Alphen en Aarlander- veen, t/m sept.; di. t/m za. 10-17.30 uur, vr. van 10-21 uur. Expositie van Cole Morgan, recente schilderijen; Hans René van der Vlist Katwijk aan Zee Katwijks Museum - Voorstraat 46. Hans von Bartels met olieverfschilde rijen en gouaches, t/m 26/9; di. t/m za. 10-12 uur en 14-17 uur. Leiderdorp Muzenhof - Cor Gordijnsingel. Jan Dietz met diverse technieken, tot 26/ 8; ma. t/m vr. 13-18 uur. Noordwijk Petit Royal - Voorstraat 76, Tiny van der Sar met kleuretsen 'Bloemen en planten in de Orangerie', geopend dag. behalve wo. na 14 uur. Galerie Drieluik - Voorstraat 57, de Amsterdamse schilderes Leni van Gils exposeert aquarellen van duin en strand, bloemboeketten en portret ten, tot sept; dag. 10-17.30 uur. Rijnsburg Genoorschap Oud Rijnsburg - Oude Vlietweg 6, 'Rijnsburgers laten Rijns- burg zien' en vaste collectie 'De An dere Middeleeuwen', tot 5/9; vr. 19-21 uur, za. 10-16 uur. Wassenaar Hotel Wassenaar - Katwijkseweg 33, Carla Schreuder exposeert aquarel len vooral gericht op bloemstillevens, hortensia's, rhododendrons, in het Garden Restaurant de Paauwentuin. Marlies Moret, haar schilderijen zijn gebaseerd op de natuur, jaargetijden en sport. Zij heeft zich voornamelijk toegelegd op glasschilderen, tot 1/9, open dag. 9-21 uur. Galerie 27 - Schoolstraat 27, Elsbeth Rabus met weefsels, Foekje Hoekstra met diverse technieken, Annemarie Spijkerman met gemengde technie ken. Gardien de Groot met mono prints. Ine van Heerde met diverse technieken, Rineke Kop met acryl- schilderijen, Karola Pezarro met tex- tielobjecten, Theodora Plas met olie verf en gemengde technieken, Marti- ne Muller met sieraden en Trees Ruys met monotypes, t/m 22/8; do. vr. van 10-15 uur, za. 11-16 uur. Duet Op de komende single, 'What ha ve I done to deserve this zingt Dusty Springfield, 20 jaar geleden een Brits zangidool. Lowe, de in strumentalist: „Zij is een oude fa voriet van ons beiden. Al ver voor dat de Pet Shop Boys een bekende naam werd in de muziekwereld, hebben we haar benaderd om een duet te zingen met Neil. 'What have I done...', dat dus al jaren oud is, Concerten POP In het Haagse Paard treedt vanavond de Haagse reggaeband Super and The All Stars op. Volgens het progrmma een mooie opening van de reggae die dit nieuwe seizoen veelvuldig in het Paard te horen zal zijn. Aanvang 23.00 uur. Prinsegracht 12-14 Den Haag. Op zaterdag 22 augustus is Neder lands enige echte soulformatie be staande uit acht dames in het Paard te verwachten. 'Have one night stand with a womens band' Aanvang 23.00 schreeuwt gewoon om haar stem, die nog net zo klinkt als in haar succesperiode". „Aanvankelijk zou het nummer op onze debuutplaat komen te staan, maar het heeft ontzettend veel tijd gekost om haar bij ons in de studio te krijgen. Vooral omdat zij niet wist wat voor vlees ze in de kuip had. Op het moment dat we haar vroegen, kende niemand ons. Op het moment dat we wat hits hadden, kreeg ze een beter beeld van ons. Uiteindelijk is de samen werking toen tot stand gekomen". Tennant: „Voor ons is het een eer, voor Dusty betekent het een stimulans om weer echt actief met muziek bezig te zijn. Door de ko mende single zal ze nieuwe moge lijkheden krijgen. Ze heeft al een platencontract gesloten. Dusty houdt, net als wij, van muziek die anders klinkt. Dat was al zo in de jaren zestig en dat heeft ze nu nog. Als je haar oude elpees terughoort, merk je dat daarop rare geluiden staan die niemand destijds durfde te gebruiken". Lowe: „Van 'What have I done to deserve this' is ook een disco-ver sie gemaakt. Daarop is haar stem flink door de computer gehaald. Wij waren wat bang voor haar reac tie. Ik kan me voorstellen dat ie mand het niet leuk vindt als zijn of haar stem wordt vervormd, maar ze vond het - tot onze verbijstering - fantastisch De Pet Shop Boys hebben nog nooit live opgetreden, laat staan een tournee gemaakt. Gaat dat nog eens gebeuren Tennant: „Dat weet ik eigenlijk niet. Van eerdere plannen is niets terechtgekomen. Voorlopig denken we er niet meer aan, vanwege de kosten die zo'n tournee met zich meebrengt. We hebben een uitgesproken idee over hoe een show van ons er zou moe ten uitzien. We hebben vervolgens uitgerekend dat een wereldtournee ons dan zeker een half miljoen pond (ruim 1,6 miljoen gulden) ver lies oplevert". Lowe: „We zouden bankroet gaan. En daar lijkt het ons nog wat vroeg voor. Maar de drang om te gaan optreden is er wel degelijk". De nieuwe single van New Or der, 'True Faith', lijkt een kopie van de so.und van de Pet Shop Boys. Tennant grijnst: „We zijn het daar niet mee eens. De sound lijkt misschien een beetje op die van ons, maar dat is een kwestie van dezelfde producer, Stephen Ha gue". Lowe: „New Order en Pet Shop Boys zijn wel grote fans van elkaar. We zijn ook bij elkaar ge weest terwijl we onze elpees opna men en we wisselen twaalf-inch- platen en cd's uit. De enige over eenkomst tussen beide bands is dat we typisch Europese dansmu ziek maken, met invloeden van Newyorkse dansmuziek. Voor de rest: twee bands, twee muziekjes". JAZZ Voor de derde keer wordt zaterdag 22 augustus 'Summer Jazz'87' gehou den. Rond de winkels, eethuizen en kroegen in de Douzastraat, Boisotka- de, Rapenburg en Kaiserstraat treden op verschillende podia Nederlandse jazzmusici op zoals Dolf del Prado, Greetje Kauffeld, Max Tea Whistle, Rita Reys, Pim Jacobs, Karei Boeh- lee, Bob Rigter. Aanvang 16.00 uur. Klassiek De organist Gert Oost en de sopraan Akke van der Valk geven zondag avond een concert in de Wassenaarse Dorpskerk. Centraal in het program ma staat het Te Deum van Buxtehu- de. Verder worden nog enkele hym nen uitgevoerd van de Nederlandse componisten Diepenbrock en And- riessen. Een aantal orgelbewerkingen van psalmmelodieën van de compo nisten Sweelinck, van Noordt en de Lange en een orgelimprovisatie van Gert Oost vormen de inleiding en het besluit van dit concert. Aanvang 19.00' Eric van Dalum (Maassluis) verzorgt zaterdagmiddag het wekelijkse wan delconcert in de Hartebrugkerk, geor ganiseerd door de Stichting Orgel- stad Leiden. Aanvang 15.00 uur. Henk Stip (Sweelinck-conservato- rium) zal woensdagmiddag, in het ka der van de serie lunchpauzeconcer ten, het orgel van de Hooglandse Kerk, bespelen. Aanvang 12.30 uur. Allerlei In de sociëteit 'de Burcht' heeft van- ma tie Woody and the Sidemen i fé Cheers in de Doelensteeg in Lei den: aanvang 22.00 uur. Woody brengt veel eigen songs maar ook au thentiek werk van onder meer Hank Williams en Jerry Lee Lewis, (foto prt reerd door de tekst en voordrachti Jules Deelder een monumentaal schilderij van 3 bij 6 meter realiseren. Het programma van Deelder bestaat uit onderdelen van zijn lopende thea tershow 'Ja, Deelder' en een aantal evergreens als 'Phyton Place', 'Nacht in Tunesie' en 'The Yellow Rose of Texas'. Aanvang 21.00 uur; Burgsteeg Den Haag Koninklijke Schouwburg vr.21, za.22, zo.23, 20.15 uur; Haagse Comedie met 'Een bijzondere dag' van Ettore Scola, m.m.v. Trins Snij ders, Willem Nijholt, e.a. di.25, woe.26, do.27,20.15 uur; Mini en Maxi met 'Sprakeloos'. Circustheater zo.23,12.15 uur; optreden van Greetje Kauffeld, Kwartet Frans Eisen en for matie Batida, presentatie: Pim Ja cobs. Amsterdam Carré dag. (beh. ma.), 20.15 uur, za. en zo. ook 13.00 uur; Musical 'Cats', van Andrew Lloyd Webber, Trevor Nunn, Gillian Lynn. Concertgebouw vr.21,20.15 uur; NedPho symfonie-or kest o.l.v. Gilbert Varga, m.m.v. Mar- tijn van den Hoek, piano, met werken van Kabalevski, Rachmaninoff, Moussorgski. di.25,20.15 uur; NedPho kamerorkest m.m.v. Jaap van Zweden, viool, Han de Vries, werken van J.S. Bach en Mozart. woe.26, 20.15 uur; Europees Jeugd Orkest o.l.v. Vladimir Askenazy, m.m.v. Barry Douglas, piano, Prokov- jev-Pianoconcert nr.3, R. Strauss-Al- pine-symfonie. Nieuwe De La Mar theater di.25, woe.26, do.27, 20.15 uur; De Zaak met 'Bedrog' van Harold Pinter, met George Houts, Leonoor Pauw Een schilderij (olieverf op linnen) van Jan van den Dobbelsteen Expositie 'Tussenblik', t/m 6 septem ber. Stedèlijk Museum de Lakenhal, Oude Singel 28-32, Leiden. Ope ningstijden: di. t/m za. van 10-17 uur. Zon- en feestdagen van 13-17 LEIDEN - Heel kort na 'De stand van zaken' levert de La kenhal een andere bijdrage tot een schets van het beeld van de Nederlandse schilderkunst in de jaren tachtig. Stonden op de ge noemde tentoonstelling de be grippen 'Tijd' en.'Ruimte' cen traal, 'Tussenblik' vestigt de aan dacht op het werk van een aantal jonge kunstenaars waarin sprake is van een wending ten opzichte van de 'wilde' schilderkunst, die zich aan het begin van dit decen nium manifesteerde. Deze ver schuiving wordt in de inleiding bij de tentoonstelling aangeduid door de begrippen stilte, helder heid en transcendentie te stellen tegenover de heftigheid en ex pressie van de 'neo-expressionis- tische golf. Opvallend is dat de gesigna leerde verandering niet als een nieuwe tendens wordt gepresen teerd, maar als een ontwikkeling in het werk van twaalf individue le kunstenaars, waarbij twee punten van overeenkomst te noemen zijn: "Het gebruik van een abstracte vormentaal en het steeds weer zoeken naar een juis te beeldende weergave van be grippen als stilte, helderheid en transcendentie". Door het gekozen uitgangs punt geeft de expositie geen ant woord op de vraag wat kenmer kend is voor deze ontwikkeling in de hedendaagse kunst. In het gunstigste geval toont 'Tussen blik' verschillende aspecten hier van, die in de catalogus nader toelichting vinden. De genoemde inleidende tekst spreekt van een oriëntatie op on dermeer het constructivisme en abstracte geometrie. Dit is echter zelden het geval, bovendien ont kennen sommige kunstenaars dit stellig. Han Schuil bijvoor beeld, beschouwt de geometri sche abstractie als zuiver for meel, en noemt kunstenaars als Bülent Evren en Sean Shanahan, evenals zichzelf, schilders die puur beeldend bezig zijn. Bij Tineke Bouma, de enige vrouw in dit gezelschap, gaat het niet om de vorm als vorm bij het zoeken naar de uiterste grenzen van het kunstwerk. Gerard Kod de stelt dat "het formele uit gangspunt... heel beknopt (moet) zijn". De verschillende opvattin gen komen tot uiting in de ge toonde werken, waarbij gezegd moet worden dat wat betreft de schilderkunstige benadering de uitkomst van Han Schuil mij sterker aanspreekt dan van Kod de. Behalve kwesties als 'vorm' en 'idee van schilderen' komen in de catalogus problemen aan de orde die de abstractie betreffen of betrekking hebben op rede, gevoel en intuïtie. De ideeën over deze zaken maken de pre sentatie interessant, wanneer men kijkt hoe de relatie is tussen de uitgangspunten en het werk op de expositie. Naast verschillen zijn er ook bijzondere punten van overeen komst, buiten de algemene te ontdekken. 'Tussenblik' is een ontkenning van termen als 'neo- geo' en dergelijke, die voor deze kunst gebruikt worden. De cata logus werpt een beter licht öp de ze complexe ontwikkeling: com plexer dan de inleiding doet ver moeden. Veel interessante as- .pecten blijven onder de opper vlakte, wat de expositie alleen veel te kort doet. Door een ande re ontwikkeling in de kunst van de jaren tachtig te willen signale ren, niet als tendens maar als een verandering in het werk van een aantal jonge kunstenaars, levert 'Tussenblik' een tweeslachtig en globaal beeld. Rustgevend, dat wel. NANCY STOOP.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 20