Overleg over
mijnstaking
Zuid-Afrika
Unieke opkrikoperatie
booreilanden geslaagd
'PTT moet vertrouwen bedrijven winnen'
Markt wordt nog
steeds populairder
Toerist betaalt veel te
veel voor zonnige zuiden
Tekort VS
dit jaar
iets lager
DINSDAG 18 AUGUSTUS 1987
ECONOMIE
PAGINA 7
Stakers praten met Anglo-American
JOHANNESBURG (AP/AFP/UPI/Rtr) - Er lijkt wat lucht
te komen in de zuidafrikaanse mijnstaking, die gisteren
zijn tweede week in ging. Na een gesprek met vertegen
woordigers van het mijnbouwconcern Anglo American
verklaarde algemeen secretaris Cyril Ramaphosa van de
Zuidafrikaanse mijnwerkersbond NUM dat hij bereid is de
voorstellen van Anglo te aanvaarden, als Anglo het eens is
met de eisen van de NUM.
ZOETERMEER (ANP) - Steeds
meer mensen vinden dat hun
gulden op de markt een daalder
waard is. Het aantal weekmark
ten is de afgelopen jaren steeds
verder gegroeid en twee van de
drie gemeenten hebben er mo
menteel een. Daarnaast is ook
het aantal jaarmarkten, toeristi
sche markten en mini-markten
sterk toegenomen. Er zijn nog
maar weinig plaatsen in ons land
waar niet één of andere vorm van
een markt bestaat, zo conclu
deert het Economisch Instituut
voor het Midden- en Kleinbedrijf
(EIM) na een inventarisatie.
In vergelijking met een eerde
re inventarisatie in 1981 is het
aantal markten met 6 procent ge
groeid. Toen werden 659 week-
markten geteld, vorig jaar waren
het er 700. In die periode zijn er
zo'n 60 bijgekomen en ongeveer
20 verdwenen. Op de officiële
markten verdienen zo'n 15.000
tot 20.000 marktkooplieden hun
brood met bij elkaar 36.000
standplaatsen. De totale lengte
daarvan naast elkaar is om en na
bij de 270 kilometer. Alleen al in
Amsterdam nemen de dagmark-
ten daarvan 15 procent voor hun
rekening. De grootste markt is
de centrummarkt in Rotterdam
met 410 kooplieden en een lengte
van meer dan twee kilometer.
De belangrijkste artikelen op
de markt zijn voedings- en genot
middelen (38 procent) en kleding
en textiel (34 procent). Op kleine
re markten bestaat zelfs meer
dan de helft van het aanbod uit
voeding. Bloemen en planten
hebben een vrij vast aandeel van
ongeveer 8 procent. De rest van
de artikelen bestaat uit goederen
als schoenen, lederwaren, bijou
terieën, horloges en niet zelden
antiek, curiosa en twpedehands-
artikelen.
De meest gebruikelijke manier
om de waren uit te stallen is nog
altijd de kraam (81 procent).
Maar vooral op kleinere markten
staan steeds meer verkoopwa
gens. Die hebben een groeiende
behoefte aan aansluiting op het
electriciteitsnet, vooral voor de
koelapparatuur. Toch heeft één
op de zes markten nog geen
voorziening daarvoor, ook niet
voor verlichting, zo constateert
het EIM.
Ramaphosa overlegde gisteren
drie uur met Anglo-directeur ar
beidsverhoudingen Godsell. Beide
partijen zouden vandaag verder
praten. Anglo, die op het overleg
heeft aangedrongen, heeft voorge
steld dat beide zijden het gebruik
van geweld vermijden en dat de
vertrekken van de mijnwerkers en
de mijnschachten normaal toegan
kelijk worden. Mijnwerkers die
vreedzaam posten moeten met rust
worden gelaten, evenals werkwilli
gen.
De NUM zegt zich hierin te kun
nen vinden, maar wil ook een be
perking van veiligheidstroepen
rond de mijnschacht. De bond wil
ook dat er een onafhankelijke arbi- genstanders
ter wordt aangewezen, die moet be- staking bij e
slissen over schendingen van een
eventueel akkoord. Gewond ge
raakte mijnwerkers moeten scha
deloos gesteld worden, en de mij
nen moeten worden opengesteld
voor journalisten.
Ramaphosa toonde de verslagge
vers een patroonmagazijn, lege pa
troonhulzen en een traangasgra
naat die volgens hem tegen de sta
kers zijn gebruikt.
23 procent voor mijnwerkers i
goudmijnen.
Dode
De Zuidafrikaanse Mijnkamer
heeft gisteren bekend gemaakt dat
in een bedrijf van Nuclear Fuel
Corp. bij Johannesburg 104 stakers
zijn buitengesloten uit het bedrijf;
De maatregel is genomen omdat de
bedrijfsleiding het risico van even
tuele schade aan de intallaties te
hoog vindt 'in het licht van recente
gevallen van sabotage die zich el
ders hebben voorgedaan'.
De directie,' van SASOL, het
Zuidafrikaanse staatsbedrijf voor
steenkool, olie en gas, meldde dat
bij een treffen tussen voor- ën te-
van een voorgenomen
en van de vestigingen
een dode is gevallen. Een woord
voerder van de vakbond voor
werknemers in de chemische in
dustrie (CWIU) sprak evenwel vaii
twee doden.
SASOL-woordvoerder Krynauw
zei dat-'een aanzienlijk aantal ar
beiders' niet aan de stakingsactie
wilde meedoen en dat daarna one
nigheid was ontstaan, die uiteinde
lijk twee gewonden en één dode
Arbeiders Hyundai
eisen vrije vakbond
SEOUL (Rtr) - Ongeveer 50.000
Zuidkoreaanse arbeiders bij de ex
portgigant Hyundai en sympathi
santen zijn vandaag bijeengeko
men in de zuidelijk stad Ulsan om
hun eisen tot hogere lonen en vrije
vakbonden kracht bij te zetten.
Het is de tweede protestdag bij
Hyundai, dat gisteren besloot zijn
werknemers de toegang te verbie
den nadat deze hadden gedreigd
met stakingen. 20.000 Arbeiders
marcheerden in de straten van Ul
san onder de ogen van de oproer
politie die met 50 busjes aanwezig
Politie Texel
vangt illegale
kabeljauw
TEXEL (ANP) - De Texelse poli
tie heeft het afgelopen weekeinde
in samenwerking met de Algeme
ne Inspectiedienst (AID) ongeveer
17.000 kilo illegaal aangevoerde ka
beljauw geveild en de opbrengst in
beslag genomen. De vis werd 's
nachts op Texel aangevoerd door
twee kotters uit Wieringen en Den
Helder. De vangsten werden in de
haven van Oudeschild snel overge
laden in een gereedstaande vracht
auto.
Die activiteit werd gadegeslagen
vanaf een in de haven afgemeerd
douane-vaartuig. De via de douane
gewaarschuwde politie heeft de
vrachtwagen aangehouden toen
deze vanaf de eerste veerboot naar
de visafslag van Den Helder reed.
Volgens politiewoordvoerder De
Vries mocht elk van de beide kot
ters 3000 kilo kabeljauw aanvoe
ren. Op de ene kotter omvatte de
vangst echter 12.000 kilo, op de an
dere 11.000. De teveel gevangen ka
beljauw bracht op de visafslag bij
na 50.000 gulden op, die door de
AID in beslag werd genomen. Bei
de vissers kregen een proces-ver
baal.
De Labor Monitoring Group, een
onafhankelijke commissie van aca
demici, heeft becijferd dat de eis
van de NUM van algemene loons
verhoging van 30 procent de mijn-
bouwbedrijven 75 miljoen dollar
extra zal kosten, boven de kosten
van hun oorspronkelijke aanbod
van een loonsverhoging van 17 tot
opleverde. Hij had eerder op de dag Het gigantische complex booreilanden in Ekofisk. Dankzij het opkrikken hoeft Phillips Petroleum zich tot 2020
gezegd dat het bedrijf na een verga- geen zorgen meer over het wegzakken van de platforms te maken. (foto anp>
dering van de raad van bestuur die
volgende maand zal plaatsvinden,
bereid is met de bond te onderhan
delen over de gewenste vakantie
dagen.
WASHINGTON (Rtr) - Het Witte
Huis verwacht dat het Amerikaan
se begrotingstekort dit jaar 158,4
miljard dollar zal bedragen, 62 mil-
1,22 miljard gulden gedaan op de jard dollar minder dan in het vorige
42 procent van de aandelen North begrotingsjaar. Het begrotingsbu-
American Philips die het nog niet reau van de Amerikaanse regering
bezit. North American Philips liet gisteren in zijn halfjaarlijkse
maakt onder meer verlichting, tele- herziening weten dat die vermin-
visietoestellen en andere electroni- dering de grootste is in de geschie-
ca onder de merknamen Norelco, denis van de VS. De jongste ra-
Magnavox, Philco en Sylvania. De ming is 14,8 miljard dollar lager
maatschappij produceert daar- dan in januari.
Philips Amerika
Philips heeft een bod
naast veel medische apparatuur.
De maatschappij verdiende
het tweede kwartaal van dit jaar
Voor het komende begrotings
jaar, dat in Amerika loopt van sep
tember tot september, wordt ech-
10,5 miljoen gulden op een omzet ter ook een tekort voorzie®.
2,21 miljard. Een jaar eerder werd
in het tweede kwartaal 21,9 miljoen
verlies geleden op "èën omzet van
2,19 miljard.
123,3 miljard dollar. Datis ongeveer
15 miljard dollar méér dan in janua
ri werd verwacht.
Om een tekort van 123,3 miljard
dollar te halen moet er ongeveer 38
miljard dollar worden bezuinigd.
Het begrotingsbureau heeft laten
weten dat de herziening van de te
korten een gevolg is van de veran
deringen die zich sinds januari in
de economie hebben voorgedaan.
Door een stijging van de rente en
jard. Aan onroerend goed bezit het de inflatie worden leningen duur-
Pensioenfonds
Het vermogen van het Shell pen
sioenfonds in vorig jaar verder ge-
5,3 miljard naar 5,5 mil-
pensioenfonds 2,3 miljard,
der. De Amerikaanse nationale
het leeuwedeel in Nederland schuld bedraagt momenteel
en de VS. Van de aandelenporte-
feuille was ruim 41 procent belegd
in Nederland, ruim 23 procent in
de Verenigde Staten, bijna 18 pro
cent in Japan en ruim 15 procent in
West-Duitsland. Het gemiddelde
rendement op het geïnvesteerde
vermogen daalde van 7,8 procent
in 1985 tot 7,5 procent vorig jaar.
DSM
DSM heeft in de eerste zes maan
den van dit jaar beduidend meer
winst gemaakt dan in dezelfde pe
riode van 1986. Hoewel door de la
gere dollar de omzet fors daalde
van 10,6 tot 7,6 miljard, steeg de
nettowinst met ruim 15 procent
van 215 tot 251 miljoen.
Voor het tweede halfjaar is DSM
optimistisch gestemd. "Als alles
blijft zoals nu, geen inzakkende
dollar, stabiele olieprijzen en ge
lijkblijvende conjunctuur, dan zal
het tweede halfjaar slechts een iets
lager resultaat te zien geven dan
het eerste halfjaar", aldus finan
cieel directeur Ligthart in een toe
lichting op de cijfers.
Mees&Hope
De brutowinst van de bank Mees
Hope is over de eerste helft van
het jaar met 19,5 procent gestegen
tot 91,9 miljoen gulden. Voor (mo
gelijke) stroppen werd 25 miljoen
opzij gelegd, wat 16,7 procent min
der was dan in de eerste helft van
vorig jaar. De nettowinst kon daar
door met 31,4 procent stijgen tot
48,1 miljoen, zo heeft de bank gis
teren meegedeeld. De directie ver
wacht dat de procentuele winststij
ging over het hele jaar lager zal zijn
dan die over het eerste halfjaar.
2,2 biljoen (22.000 miljard) dollar. werk', aldus Van den Heuvel.
Het Brabantse bedrijf (400 werk
nemers) slaagde er medio vorig
het jaar in de order voor zijn aandeel in
de het project binnen te halen, ten
nu- koste van een Duits en Frans be
drijf. Hydraudyne ontwierp en fa
briceerde de hydraulische cilin
ders en de elektronica om deze te
besturen, kortom de apparatuur
waarmee het opkrikken daadwer
kelijk gebeurt, en leverde ook de
75 specialisten om de operatie me
de uit te voeren.
De zover bekend nog niet eerder
vertoonde operatie was noodzake
lijk omdat zonder ingrijpen het
Ekofisk-complex simpelweg in de
Noordzee zou verdwijnen. Het ja
renlang oppompen van grote hoe
veelheden olie en gas is er de oor
zaak van dat de.grond onder de po
ten van het complex poreus is ge-
feite het worden. De hogere golven in de
aanstaande winter-periode zou de
booreilanden-groep waarschijnlijk
al niet kunnen weerstaan.
Sinds het begin van de exploita
tie van het veld, in 1971is het com
plex al zo'n vier meter gezakt. Dat
proces zet zich volgens berekenin
gen van geologen van het Ameri
kaanse Phillips Petroleum, de be
heermaatschappij van Ekofisk,
tegelijk, 'dat is eigenlijk het echte voort met ongeveer 20 centimeter
BRUSSEL (ANP) - Veel toeristen
betalen veel te veel voor een vakan
tiereis naar het zonnige zuiden,
vindt de organisatie van Europese
consumentenbonden (BEUC). De
BEUC maakt gisteren de resulta
ten bekend van een onderzoek,
waaruit blijkt dat identieke reizen
in het ene land veel goedkoper
worden aangeboden dan in het an
dere. De prijsverschillen kunnen
oplopen tot 80 procent of meer. All-
in reizen zijn veruit het goedkoopst
in Groot-Brittannië en veruit het
duurst in de Bondsrepubliek. Maar
ook in Nederland en België zijn de
prijzen doorgaans aan de hoge
kant, aldus de BEUC.
Zo kosten reis en verblijf in het
zelfde hotel op Kreta bijna twee
keer zoveel bij de Belgische organi
satie Sunsnacks als bij de Britse
touroperator Thomson. Het Neder
landse Arke vraagt voor een reis
naar hotel Las Ocas op Benidorm
maar liefst 74 procent meer dan
Thomson.
STAVANGER/BOXTEL (ANP
AFP/Rtr) - Het opkrikken
vier zuidelijke platformen
Noorse oliveld Ekofisk in de
Noordzee is gisteren om 20 minu
ten voor middernacht 'perfect ge
slaagd'. Maurice Hobley, de Britse
directeur die de operatie binnen
het bedrijf Phillips Petroleum Nor
way leidde, maakte vannacht
triomfantelijk de uitslag van de
unieke operatie bekend.
De vier booreilanden, die onder
ling via pijpen en verbindings-
bruggen met elkaar in verbinding
staan (totaal-gewicht van 23.000
ton) moesten 6,4 meter omhoog
worden gekrikt. Het Brabantse be
drijf Hydraudyne vervulde daarbij
een belangrijke rol. Volgens alge
meen directeur Van den Heuvel,
die naar eigen zeggen 'apetrots' is
op het project, 'doen wij
hart van het project'.
Van den Heuvel twijfelde giste
ren al niet meer aan de goede af
loop. Immers, twee soortgelijke
operaties werden inmiddels al met
succes afgerond: op 16 juli werd
het hotelplatform r.uim zes meter
hoger gekrikt en datzelfde gebeur
de afgelopen zondag met het zoge
noemde distributiecentrum van
Ekofisk. Maar vier booreilanden
De BEUC erkent dat de consu
menten in Duitsland, Nederland en
België veel beter worden be
schermd dan in het Verenigd Ko
ninkrijk. Zo kan de Nederlandse
consument, bij verschil van me
ning over de geboden kwaliteit,
een deel van zijn reisgeld terugvra
gen bij de geschillencommissie
Reizen, waarin ook de consumen
tenorganisaties zijn vertegenwoor
digd. In Groot-Brittannië is dat
niet het geval.
Maar die betere bescherming is
geen verklaring voor de enorme
prijsverschillen, aldus BEUC-di-
recteur Tony Venables. "Het wordt
hoog tijd dat de consumenten wak
ker worden en er bijvoorbeeld toe
overgaan hun vakantie in een na
burig land te boeken, omdat ze dan
veel goedkoper uit zijn". Uit het
onderzoek van de BEUC blijkt ove
rigens dat ook binnen een bepaald
land grote prijsverschillen kunnen
optreden. Zo kost de eerder ge
noemde reis naar Benidorm bij
Sunair 514 gulden minder dan bij
Arke, een verschil van 38 procent.
per jaar.
Telecommunicatiemanager Leeman noemt klachtenstroom terecht
AMSTERDAM - De Amsterdamse
PTT moet de komende anderhalf
jaar alles op alles zetten om een
goede dienstverlening aan bedrij
ven op poten te zetten. Lukt dat
niet, dan kan ze de toekomst na de
privatisering in 1989 wel vergeten.
Met die woorden reageert L. Lee
man, sinds februari van dit jaar in
terim-manager van het Telecom-
municatiedistrict Amsterdam, op
de vele kritiek van het bedrijfsle
ven over de service van de hoofd
stedelijk PTT.
door
Jos Verlaan/ANP
"Vanaf 1989 is de PTT haar mo-
nopoliepositie op de communica-
tiemarkt kwijt. Dan verschijnen de
Fransen, de Amerikanen en de Ja
panners hier op de markt en dan
moet de Nederlandse markt ver
trouwen hebben in het produkt dat
we leveren", aldus Leeman. Vooral
op de nieuwe industriegebieden',
zoals Schiphol, Zuid-Oost en de
RAI en omgeving, klinken de
klachten over storingen en ineffi
ciënte marktbenadering door de
PTT hard door. De wachttijden
voor nieuwe aansluitingen zijn
lang en de storingen zo veelvuldig
dat sommige bedrijven hun klan
ten af en toe maar eens bellen of ze
die dag misschien telefonisch con
tact hebben gezocht. Eén bedrijf,
LCI, zegt zelfs te verhuizen naar
Utrecht 'mede omdat de infra
structuur voor communicatie zo
slecht is in de hoofdstad'.
Leeman ontkent de kritiek niet.
"Toen ik hier kwam trof ik een vol
strekt onvoldoende infrastructuur
en een achtergebleven organisatie
aan. Maar we werken heel hard aan
verbetering van die situatie. Nieu
we telefooncentrales en een betere
serviceverlening zullen in de ko
mende tijd hun vruchten opleve
ren. Het bedrag dat wij jaarlijks in
de hoofdstad investeren groeit
enorm. In 1985 investeerden wij
voor 58 miljoen gulden aan kabel
netten en centrales. In '86 was dat
109 miljoen, dit jaar 180 miljoen en
volgend jaar gaat er voor 300 mil
joen de grond in".
"Bedenk wel dat Amsterdam het
meest ingewikkelde telefoondis
trict van Nederland is. Hier be
vindt zich de hoogste concentratie
informatica-bedrijven, zoals com
puterbedrijven, banken en de ef
fectenhandel. Hoe meer je voor die
bedrijven doet, hoe groter het ge
bruik wordt, zodat een achterstand
inhalen wel erg moeilijk is. We
hebben op grote schaal nieuwe
centrales gebouwd waarbij we te
maken hebben gehad met kinder
ziektes. Daarnaast is het ontzet
tend moeilijk om geschoold perso
neel te vinden die voor de installa
ties kan zorgen. Dat is een wezen
lijk en groot probleem".
"Daarmee hebben we de drie
oorzaken te pakken van de proble
men met het bedrijfsleven: het
geld, de goederen en geschoolde
mensen. We werken eraan dat we
op korte termijn die problemen
hebben opgelost".
Storingen
"Het eerste dat ik bij mijn bin
nenkomst heb aangepakt is de
klachtafhandeling. Ik weet dat die
heel slecht was. Maar een nieuw
systeem moet het onmogelijk ma
ken dat storingen niet meteen ge
signaleerd worden als klanten bel
len en binnen twaalf uur moet er
een monteur bij de klant staan.
Twaalf uur, maar dat wil ik terug
brengen tot 6 uur. Ik geef u nu de
garantie dat niemand meer de in-
gesprek-toon krijgt als hij 007
draait. In 70 procent van de geval
len wordt meteen geantwoord en
bij de overige 30 procent is het een
kwestie van enkele seconden
wachten".
"Ik wil er rond voor uitkomen
dat de PTT in het verleden niet
adequaat heeft ingespeeld op ont
wikkelingen van bij voorbeeld
nieuwe industriële activiteiten.
Denk maar aan de situatie in Am
sterdam Zuid-Oost en Schiphol.
We hebben de zaak vaak verkeerd,
conservatief en slecht ingeschat.
Daar moet wel bij gezegd worden
dat het bedrijfsleven deze ontwik
keling ook niet had voorzien en
ons gevoed heeft met verkeerde in
formatie. Dat willen we nu ook an
ders gaan doen. We gaan nauwe
contacten onderhouden met de
Amsterdamse Industrievereni
ging, de Kamer van Koophandel
en de gemeente Amsterdam om tij
dig op de hoogte te zijn van nieuwe
ontwikkelingen en wensen bij zo
wel het bedrijfsleven als de huis
houdens. Het is belangrijk dat wij
ons naar het bedrijfsleven toe kun
nen presenteren als een goede en
betrouwbare gesprekspartner".
Mentaliteit
"De grootste verandering die wij
moeten ondergaan is de mentali
teitsverandering. De PTT is een be
schermd en beschut systeem dat
zich nooit zorgen heeft hoeven ma
ken. Onze monopoliepositie heeft
hier een bepaalde mentaliteit ge
kweekt die in 1989 van de ene op
de andere dag niet meer werkt.
Dan krijgen we zware concurrentie
uit het buitenland en op dat mo
ment moet je organisatie goed in
elkaar zitten en op een zo hoog mo
gelijke kwaliteit gestoeld zijn. Van
af 1989 kan de consument gewoon
kiezen en heb je dan geen vertrou
wen bij de consument over je ba
sisdienstverlening, dan kun je de
rest van je marktaandeel ook wel
vergeten. Dat we marktverlies zul
len leiden staat voor mij als een
paal boven water. De vraag op dit
moment is hoeveel".
"Daarom moeten het bedrijfsle
ven en de consument al gedurende
dit jaar duidelijke verbetering mer
ken. Ondanks de moeilijkheden
waar we mee kampen. Want be
denk wel dat het grootste deel van
het internationale communicatie
verkeer via Amsterdam loopt. Dat
hier de grote concentraties bedrij
ven zitten. Dat we hier voortdu
rend te maken hebben met ver
nieuwing en ontwikkeling. En dat
we daarnaast te maken hebben
met een bedrijf dat niet alleen een
goed product wil en moet gaan le
veren. maar ook met een accepta
bel prijskaartje voor de consu
ment".
♦TER APELKANAAL - Weer of
geen weer, de aardappelcampagne
is weer begonnen. In het Gronings
Ter Apelkanaal stonden volgela
den vrachtwagens gisteren in de rij
om hun ladingen aardappels te los
sen bij de Ave be. (foto anp)
Staking jeepneys
bezorgt Manilla
verkeerschaos
MANILLA (Rtr) - De bestuurders
van Manilla's 'jeepneys', de kleur
rijke kleine busjes die de kern van
het openbaar vervoer in de Filip
pijnse hoofdstad vormen, hebben
gisteren een staking van één dag
gehouden. Het was de eerste grote
staking waarmee het bewind van
Corazon Aquino werd geconfron
teerd en was een protest tegen de
verhoging van de benzineprijs met
18 procent.
De burgemeester van. Manilla,
Mel Lopez, stuurde alle 480.000
ambtenaren eerder naar huis om
zodoende de nog wel functioneren
de busdiensten niet al te zeer te
ontwrichten. Ook de meeste uni
versiteiten sloten eerder hun deu
ren. Desondanks zorgde het 'ont
breken' van de 200.000 jeepneys
voor een enorme verkeerschaos,
waardoor duizenden mensen hun
plaats van bestemming niet kon
den bereiken.