Wie is bezig
om België
op te kopen?
Valkhofburcht bij Nijmegen kan
in oude glorie worden hersteld
9Protest Dierenbescherming tegen ritueel slachten grievend9
lil
PAGINA 2
MAANDAG 10 AUGUSTUS 1987
BRUSSEL "Iemand is bezig België op te kopen", zo
heet het gekscherend. Dat geldt dan de aandelen van de
Generale Maatschappij in België, een holding die vele
tientallen ondernemingen bezit en in vele honderden
deelnemingen heeft. De Generale is België, wordt wel
gezegd. Want het wel en wee van die 'Generale' is ten
nauwste verbonden met het financiële en economische
wel en wee van de Belgische natie.
Er is bijna geen sector in het Belgische publieke en za
kenleven waarin de Generale Maatschappij geen belan
gen heeft. Wie de Generale controleert, controleert het
land. Geen wonder dat de hele Belgische financiële we
reld de laatste weken op zijn kop staat nu onbekenden
bezig lijken een 'overval' op de Generale te beramen.
Sinds half juni zijn al bijna twee miljoenvan de 27
miljoen aandelen van de Generale van eigenaar ver
anderd.
Tot nog toe zijn de laatste we
ken ongeveer twee miljoen aan
delen van eigenaar veranderd en
mogelijk allemaal in één hand te
rechtgekomen. Daarmee is de
onbekende koper weliswaar een
grootaandeelhouder, maar toch
hij bezit hooguit zeven procent
van het totale aandelenbezit
Overigens genoeg om een stevi
ge vinger in de Generale pap te
verkrijgen.
De onrust wordt vooral ingege
ven doordat niet bekend is om
wie het gaat. In Brusselse beurs-
kringen circuleren allerlei na
men, vooral van internationale
beleggers van wie bekend is dat
zij veel geld beschikbaar hebben.
Dat gaat van de Japanse effec
ten-makelaars Nomura, via de
Italiaanse multi-miljonair Carlo
de Benedetti en de Franse za-
kengigant Bernard Tapie naar de
Franse verzekeringsreus UAP en
de Britse miljonair James Gold
smith.
De laatste wordt nog het meest
genoemd omdat hij door een
slimme aandelentransactie in
Frankrijk onlangs plotseling in
het bezit kwam van zo'n 500 mil
joen gulden, genoeg om twee
miljoen Generale-aandeeltjes te
kunnen kopen.
Overval
Maar het blijven gissingen. De
vraag is bovendien hoe de Gene
rale zich tegen een 'overval' kan
wapenen. Feit is dat de holding,
door al haar vertakkingen en fi
nanciële belangen, een dicht net
werk van relaties heeft opge
bouwd die zouden kunnen bij
springen als de nood hoog wordt.
De Generale heeft een aantal
vaste 'partners', zoals de verzeke
ringsmaatschappijen AG, Roya
le Beige en Assubel. Bovendien
zit men stevig verankerd in een
aantal rijke beleggingsfondsen
en dan' zijn er nog miljonairsfa
milies als de Solvays, de Boëls en
de Janssens, die veel aandelen
bezitten en extra geld kunnen
ophoesten om een overvaller het
hoofd te bieden.
De Belgische financiële we
reld is maar klein en men heeft
elkaar al gauw nodig. Dat blijkt
ook wel uit de reactie van de gro
te aandeelhouders op de recente
gebeurtenissen. Geen van hen is
Een blik op Brussel, het kloppend hart van België. De Generale Maat
schappij is goed vertegenwoordigd in de Belgische hoofdstad, met tal
van bedrijven en belangen in veel andere. (foto anpi
bezweken voor de verleiding om
.de plots in waarde gestegen aan
delen te gaan verkopen. De grote
Bank Brussel Lambert, die er
500.000 heeft, houdt het bezit
keurig vast en gaat er zelfs vanuit
dat de koers van de aandelen wel
weer zal dalen.
Volksvlijt
Vreemd genoeg is de Generale
van oorsprong een Nederlandse
onderneming. Zij werd in 1822
opgericht door koning Willem I,
die toen nog de scepter zwaaide
over de noordelijke én de zuide
lijke Nederlanden, als de 'Alge-
meene Nederlandsche Maat
schappij ter Begunstiging van de
Volksvlijt'.
Doel van de 'Algemene' was de
bevordering van de industrie in
de straatarme zuidelijke delen
van het koninkrijk. Nadat België
in 1830 onafhankelijk werd, ver
anderde de naam in 'Societé Gé
nérale de Belgique', uiteraard in
het Frans. Al snel had die een
grote macht en invloed verwor
ven. Tot 1850, toen België een na
tionale bank kreeg, gaf de Gene
rale de bankbiljetten uit.
Grootaandeelhouder was toen
koning Leopold I. Nog steeds is
het Belgische koningshuis een
van de grootste 'particuliere'
aandeelhouders van de Genera
le. Ook het Nederlandse Huis
van Oranje zou nog steeds een
behoorlijk aandelenpakket van
de vroegere 'Algemene' in bezit
hebben.
De Generale legde zich in de
vorige eeuw vooral toe op de
steenkoolwinning en de staalin
dustrie in Wallonië, maar ook de
glasindustrie en de textielnijver
heid werden door de Generale
beheerst. De maatschappij hielp
bij de aanleg van spoorlijnen in
China, van wegen in Zuid-Ame-
rika en van kolenmijnen in Rus
land.
Pas in 1906 werd de dochter
'Union Minières du Haut-Katan-
ga' opgericht, die in de gelijkna
mige provincie in de Belgische
kolonie Kongo de kopermijnen,
zou gaan exploiteren. Nog steeds
heeft de UM grote belangen in
Zaïre. De zware industrie en de
winning van mineralen zijn lang,
te lang zeggen sommigen, de ba
sis van de Generale gebleven.
Naarmate het slechter ging
met de mijnbouw en staalindus
trie in Wallonië, ging het ook
minder goed met de Generale.
Pas in de jaren zestig en zeventig
is de maatschappij gaan omscha
kelen op meer hedendaagse
technologieën en industrieën.
Er waren in die tijd grote
schulden waar de Generale pas
recent overheen kwam dankzij
een nieuwe, fiscaal gunstiger
wetgeving van het
rechtse kabinet-Martens. Nu
draait de Generale weer als de
spreekwoordelijke trein. Een il
lustratie van de welvaart van de
maatschappij: sinds 1822 is
slechts vijf keer (in 1830, 1831,
1848, 1943, 1944) geen dividend
uitbetaald.
Inktvis
De Generale controleert de
volledige energievoorziening in
België. Via de dochter Tractebel
is de Generale de baas van de
meeste elektriciteitscentrales en
alle zeven kerncentrales van het
land. Samen met de concurre
rende Groep Brussel Lambert
bezit de Generale de oliemaat
schappij Petrofina, de grootste
particuliere onderneming in Bel
gië.
De Generale heeft een vinger
in de pap in de Generale Bank,
de grootste van het land, in ver
zekeringsmaatschappijen als de
genoemde AG, Royale Beige en
Assubel, in de papierindustrie, in
scheepvaartondernemingen, in
tclecommunicatiemaatschappij-
en. De fabriek van zwaar spoor
materieel ACEC is in handen van
de Generale en de maatschappij
is ook een belangrijk aandeel
houder in de wapenfabriek FN.
Via dochter Sibeka werkt de
Generale samen met de Zuidafri-
kaanse diamant-monopolist De
Beers. Daarnaast heeft de Gene
rale deelnemingen in nog zo'n
duizend kleinere ondernemin
gen in de meest uiteenlopende
sectoren van de Belgische econo
mie. Een inktvis met ontelbare
tentakels, die voor de buiten
wacht bijna niet meer te contro
leren zijn. Zou de Generale ooit
failliet gaan, dan stort de Belgi
sche economie als een kaarten
huis in elkaar.
iftr.-r»
Een tekening van de Valkhofburcht uit de tijd van Karei de Grote.
Wie die 'iemand' is weet nie
mand. De handel in aandelen
verloopt in alle stilte. Er doen tal
van namen van mogelijke opko
pers de ronde, maar bewijzen
zijn er (nog) niet. Er wordt zelfs
hier en daar gesuggereerd dat de
Generale zelf achter de plotselin
ge hausse zit en bevriende rela
ties aandelen laat opkopen, met
als doel de algemeen als te laag
beoordeelde koers van het waar
depapier wat op te vijzelen.
Dat is dan aardig gelukt, want
die koers steeg de afgelopen we
ken van 3440 frank (191 gulden)
naar 4080 frank (227 gulden).
Heel wat beleggingsexperts
raadden de kleine aandelenbezit-
ters aan te verkopen zodra de
koers de 4000 frank oversteeg, en
dat advies is door velen opge
volgd. De beurswaarde van de
Generale is daardoor gestegen
van 5,1 naar 6,1 miljard gulden,
een aardige 'winst' dus.
door
Hans de Bruijn
Die kleine aandelenbezitters
vormen een belangrijke factor in
het hele spel. Slechts een kwart
van de aandelen is namelijk in
handen van grote beleggers. Dat
zijn verzekeringsmaatschappij
en (die deels weer tot de Genera-
le-holding behoren), de Belgi
sche Boerenbond, het Konink
lijk Huis, een aantal beleggings
fondsen en een handvol grote za
kenlui.
Zij bezitten ongeveer zeven
miljoen aandelen. De resterende
20 miljoen zijn in het bezit van de
'gewone man', de Belg die zijn.
spaarcentjes ooit heeft gebruikt
om een paar aandeeltjes te ko
pen. Die situatie maakt de recen
te gebeurtenissen rond de Gene
rale moeilijk te doorzien.
Enerzijds is het voor een bui
tenstaander moeilijk om grote
aantallen aandelen te kopen,
maar anderzijds kunnen de ge
vestigde grote aandeelhouders
er ook weinig tegen doen. Omdat
de aandelen zo verspreid zijn zal
het uiterst moeilijk zijn om een
aandeelhoudersvergadering te
beleggen waar een meerderheid
kan worden gemobiliseerd. Die
kleine belegger komt daar im
mers zelden of nooit op af.
Het protest dat tien dierenbe
schermingsorganisaties tegen
het ritueel slachten door mos
lims en joden hebben ingediend
bij de ministers van WVC en
Landbouw en Visserij, is onwe
tenschappelijk en voor dejoodse
gemeenschap grievend, schrijft
de Stichting Bestrijding Antise
mitisme (Stiba) in een 'open
brief als reactie op het protest.
De brief is ook gericht aan de
fractievoorzitters van de politie
ke partijen.
Stiba wijst erop, dat de vroege
re staatssecretaris van Land
bouw en Visserij A. Ploeg in 1985
terugkwam van zijn aanvankelij
ke beslissing, ritueel slachten te
verbieden. Er is sindsdien geen
sprake van gewijzigde omstan
digheden of nieuwe feiten, zegt
Stiba.
Maria. Bisschop Gijsen van
Roermond ontraadt in een ver
klaring, Maria te vereren in de
Italiaanse plaatsen Montichiari
en San Damiano. "Onze Lieve
Vrouwe is daar niet verschenen",
is het motief voor zijn waarschu
wing. Hij baseert zich op verkla
ringen van de bisschoppen van
Piacenza en van Brescia, volgens
wie hernieuwd onderzoek heeft
aangetoond dat Maria daar niet is
gezien.
Uit Limburg gaan vrij veel
rooms-kathölieken op pel
grimstocht naar die plaatsen. De
verering van Maria geschiedt
daar onder het motto 'Rosa Mys-
tica' (Mystieke Roos). Bisschop
Gijsen heeft wel begrip voor de
goede bedoelingen van de pel
grims. "Maar zij doen er toch be
ter aan, weg te blijven uit niet
kerkelijk erkende bedevaarts
oorden".
Zaterdag 19 september.
Dan worden in de (gerestaureer
de) Grote Kerk van Dordrecht
twee bijzondere bijeenkomsten
gehouden, 's Morgens de algeme
ne vergadering van het Neder
lands Bijbelgenootschap en 's
middags de herdenking van het
feit dat 350 jaar geleden de Sta
tenvertaling van de bijbel ver
scheen.
Sprekers op de algemene ver
gadering zijn dr. A. Kruyswijk,
voorzitter van het Bijbelgenoot
schap, en ds. D. Heuvelman uit
Klaaswaal, voorzitter van de af
deling Zuid-Holland-Zuid. Dan
wordt ook de nieuwe tentoon
stelling van het NBG, "Het boek
dat blijft", gepresenteerd. Van
half 1 tot half 2 kan deze tentoon
stelling worden bezichtigd.
De officiële herdenking van
350 jaar Statenvertaling begint
om 2 uur. Sprekers zijn prof. dr.
A. Th. van Deursen uit Amster
dam en prof. dr. W. van 't Spijker
uit Apeldoorn. De eerste over de
nationale en historische beteke
nis van deze bijbel en de tweede
over de kerkelijke en theologi
sche betekenis.
Alle bestuursleden en consuls
van de plaatselijke afdelingen
van het Bijbelgenootschap zijn
voor deze dag uitgenodigd.
Orgeltocht. Komende zater
dag, 15 augustus, houdt 'Toer-in
Noord-Holland' een orgeltocht
door Kennemerland. Die begint
om half 11 in de hervormde kerk
van Egmond aan Zee. Verder
staan de oud-katholieke kerk 'St.
Agnes' in die plaats en de her
vormde kerken van Castricum
en Beverwijk op het programma.
De volgende en laatste Toer-in-
orgeltocht is op zaterdag 22 au
gustus naar Haarlem.
Belangstellenden hoeven zich
niet vantevoren op te geven.
Deelneming kost f. 7,50, inclusief
een brochure met informatie
over kerken, orgels en route. CJ-
P'ers en 65-plussers betalen f. 4.
(Toer-in-secretariaat: postbus
163. 1970 AD IJmuiden, 02550-
16941).
Aids-patiënten
De Amsterdamse Raad van
Kerken treft voorbereidingen
voor de pastorale begeleiding
van aids-patiënten. "De raad kan
niet sprakeloos en werkloos toe
zien in zijn stad, die ruim de helft
van alle geregistreerde aids-pa-
tienten herbergt", schrijft Nico
Gille, secretaris van de raad in
'Present', het kerkblad van de
hervormde gemeenten in Am
sterdam.
Binnenkort wordt op kerkelij
ke vrijwilligers een beroep ge
daan om aids-patiënten te hel
pen. Die taak wordt nu verricht
door zogeheten 'buddies', die
een patiënt met raad en daad en
in principe dag en nacht ter zijde
staan. Elke aids-patiënt heeft
twee vaste buddies. Volgens Gil
le houdt het aanbod van deze
vrijwilligers nu al geen gelijke
tred met de vraag. Bovendien zal
het aantal patiënten groeien.
NIJMEGEN (ANP) - Als de
overheid en het bedrijfsle
ven gezamenlijk 27 tot 36
miljoen op tafel leggen, kan
in Nijmegen de bekende
Valkhofburcht uit de tijd
van Karei de Grote worden
herbouwd. De burcht, die in
het begin van de jaren ne
gentig klaar kan zijn, komt
dan te staan op de plaats
waar het paleis van Keizer
Karei oorspronkelijk ook
stond. Op het Valkhof in
Nijmegen zijn nu nog
slechts de resten van die
burcht over: de St. Nico-
laaskapel en de Barbaros-
saruïne.
Nijmegen dankt haar bijnaam Kei
zer Karelstad aan de vroegere Valk
hofburcht. Al in de*tijd van de Ro
meinen was het Valkhof een gelief
de wijkplaats, omdat van daaruit
het omliggende gebied naar alle
kanten kon worden verdedigd. Op
het Valkhof stonden dus altijd ge
bouwen en Karei de Grote liet van
de gebouwen een keizerlijk paleis
maken, waar hij regelmatig ver
bleef.
Na Karei de Grote woonden nog
vele koninklijke personen op het
Valkhof, onder wie koning Frede-
rik I, bijgenaamd Barbarossa. Aan
hem dankt de huidige ruïne zijn
naam. Barbarossa gaf namelijk
drie eeuwen na Keizer Karei de
burcht nog meer pracht en praal.
In later eeuwen woonden onder
andere Philips II, Alva en prins
Maurits op het Valkhof. De laatste
koninklijke bewoner was Willem
V. Hij verliet de Valkhofburcht in
1787. In 1796 gaven de Staten van
Gelderland opdracht de burcht te
slopen. Merkwaardig genoeg zijn
de St. Nicolaaskapel en de Barba-
rossaruïne sindsdien steeds be
waard gebleven, zij het dat beide
slecht zijn onderhouden.
Nonchalant
Om de schamele resten van wat
eens een gigantische burcht was te
behoeden voor verder verval, werd
in 1978 in Nijmegen de Valkhofver
eniging opgericht. De vereniging
heeft de duizend jaar oude kapel,
die tot vijf jaar geleden als opslag
plaats van de gemeentelijke plant
soenendienst werd gebruikt, nu in
gebruik als expositieruimte. Van
de Valkhofvereniging stamt ook
het idee om de burcht te herbou-
"En als dat niet kan moeten we er
in ieder geval voor zorgen dat de
kapel en de ruïne behoorlijk geres
taureerd worden en dat de contou
ren van het oude kasteel zichtbaar
worden. De gemeente Nijmegen is
naar verwachting van enkele
honderden nu tot ongeveer 3000
in 1990.
Het pastoraat aan aids-patiën
ten en hun naasten zal op den
duur steeds meer buiten het zie
kenhuis gebeuren. Het beleid is
gericht op een korte periode in
het ziekenhuis, gevolgd door een
langdurige poliklinische behan
deling. De Amsterdamse Raad
van Kerken heeft al een pastora
le werkgroep 'Aids' ingesteld.
Daarin zitten twintig pastores.
Zij zijn beschikbaar voor de toe
komstige pastorale begeleiding
van aids-patiënten.
'De kerken in de hoofdstad
willen met hun plannen bijdra
gen aan een' klimaat rond aids,
waarin zakelijkheid en nuchter
heid het winnen van ongenuan
ceerde kreten", schrijft secreta
ris Gille. De organisatie 'Regen
boog' (hulp aan drugsverslaaf
den), het 'Mozeshuis' (educatief
centrum dat met kerken samen
werkt), het Interkerkelijk Diako-
naal Beraad en de Raad van Ker
ken in Amsterdam houden dit
najaar een cursus getiteld 'Leven
met aids'. Deze cursus omvat vijf
informatie- en gespreksavonden.
tot nu toe schandalig nonchalant
omgesprongen met cultureel erf
goed," zegt drs. J. Nooy, voorzitter
van de Valkhofvereniging.
Nooy is behalve voorzitter van de
Valkhofvereniging ook raadslid
van het CDA in Nijmegen. "Ik heb
in april vorig jaar in de raad het
voorstel gedaan de mogelijkheden
voor herbouw van de burcht te on
derzoeken. Dat voorstel is aange
nomen en kwam bij mezelf terug:
de vereniging kreeg van de ge
meente het verzoek een rapport te
maken over de eventuele her
bouw".
De Valkhofvereniging was al in
bezit van gedetailleerde tekenin
gen van de Valkhofburcht, zoals
die er ooit uitgezien moet hebben.
De bekende architect Charles Es-
tourgie maakte die al in 1936 op ba
sis van pentekeningen uit 1600 en
1700. Kunstschilder Hubert Es-
tourgie, de inmiddels overleden
zoon van Charles, werkte de teke
ningen verder uit. Met name op ba
sis van die tekeningen heeft de
Valkhofvereniging nauwkeurig be
rekend hoe groot de burcht zou
moeten worden en hoeveel dat gaat
kosten.
Donjon
Het zwaartepunt van de her
bouw moet de zogenaamde Donjon
worden. De donjon is volgens het
rapport van de vereniging een gro
te toren van 9 meter breed en 18
meter diep. De hoogte is ongeveer
50 meter. In de toren komen, zoals
dat vroeger ook het geval was, ze
ven verdiepingen. "Een uitkijk
punt van klasse dus en daarmee ze
ker een grote toeristische trekpleis
ter. Bovendien wordt de donjon ge
zichtsbepalend voor Nijmegen",
aldus Nooy. "Op oude prenten zie
je hoe fraai het vroeger was. Aan de
ene kant de Stevenstoren en aan de
andere kant de donjon".
De Valkhofvereniging stelt ver
der voor de noord-, zuid-, west- en
oostvleugels van de burcht te her
bouwen. Daarmee worden ook de
St. Nicolaaskapel en de ruïne weer
een logisch deel van het geheel. Bo
vendien kunnen in de vleugels de
Rijkszaal en de koningskamers
herbouwd worden, die in deze mo
derne tijd gebruikt kunnen worden
voor congressen, feesten en expo
sities. "Want de burcht moet na
tuurlijk wel geëxploiteerd kunnen
worden", stelt het rapport van de
vereniging realistisch.
Om de Valkhofburcht compleet
te maken moet ook de burchtpoort
worden herbouwd. Dat is niet zo'n
probleem, want de contouren van
die poort liggen op drie meter on
der het maaiveld nog gaaf bewaard.
Dit is gebleken bij wegwerkzaam
heden rondom het Valkhof. De
vroegere walmuren, waar ook nog
delen van bewaard zijn gebleven
onder het maaiveld, zouden slechts
met lijnen aangegeven kunnen
Hervormde Kerk: bedankt
voor Nijeveen (deelwerk) kandi
daat mevrouw M. J. Wisse. Toe
gelaten tot de evangeliebedie
ning: mevrouw M. van Gilst
Utrecht; beroepbaar T. Cameraat
Urk en B. A. van der Wel Hulst.
Reis
Ds. Allan Boesak, voorzitter
van de Wereldbond van Her
vormde en Gereformeerde Ker
ken, heeft scherpe kritiek geuit
op de reis van een kerkeljke dele
gatie uit het Zwitserse Zürich
naar Zuid-Afrika. "Wij hebben te
accepteren dat de Zuidafrikaan-
se regering steeds meer buiten
landers vindt die bereid zijn de
apartheid te rechtvaardigen. Dat
ook kerken zich hiervoor lenen,
is onbegrijpelijk en wijst ook op
gebrek aan inlevingsvermogen".
Zo schrijft Boesak in een tele
gram aan de kerkeraad van de
Evangelische Kerk in Zürich.
De Zwitserse kerk had de uit
nodiging aanvaard om een Zuid
afrikaans 'thuisland' te bezoe
ken. Volgens de afgetreden'se
cretaris-generaal van de Zuid-
afrikaanse Raad van Kerken, dr.
worden. Dit om de kosten van de
bouw te drukken.
Het rapport van de Valkhofvere
niging berekent de kosten van her
bouw op 20 miljoen. Voor een deel
zijn die kosten al gedekt door toe
zeggingen van het bedrijfsleven, al
dus Nooy. Ook heeft de Nederland
se Vereniging van Metselsteen fa
brikanten aangeboden (een deel
van) de herbouw als leerlingwerk
plaats ter hand te nemen, wat in de
materiaal- en arbeidsloonkosten
scheelt. Nooy: "Sinds we naar bui
ten gekomen zijn met onze plannen
stromen de aanbiedingen binnen".
De gemeente Nijmegen voelt wel
voor herbouw van de burcht, maar
is het met de berekening van de
Valkhofvereniging niet eens. Twee
weken geleden meldde de dienst
volkshuisvesting aan het college
van B en W dat herbouw tussen de
27 en 36 miljoen gulden gaat kos
ten. De dienst neemt in de bereke
ning ook de kosten voor ambtelijk
werk en bouwrijp tnaken van de
grond mee.
Rapport
Bovendien pleit de dienst, an
ders dan de Valkhofvereniging,
voor herbouw in één keer. "Gefa
seerde bouw bezorgt de omgeving
veelte veel overlast. De kans is dan
ook groot dat we met een half afge
bouwd kasteel blijven zitten. En
wat contouren van de walmuren
betreft: wat is een kasteel zonder
echte muren", zo vragen de ambte
naren zich in hun rapport af. Tech
nisch gezien is het echter ook vol
gens de gemeentelijke dienst heel
goed mogelijk de Valkhofburcht te
herbouwen.
Op grond van het advies van
volkshuisvesting hebben B en W
nu opdracht gegeven aan de Gront-
mij om voor 1 december rapport uit
te brengen over de toeristisch-re-
creatieve aspecten van een eventu
ele nagebouwde Valkhofburcht.
Drie externe adviseurs moeten
voor dezelfde datum rapporteren
over de monumentenzorg-aspec
ten.
Het Valkhof zoals het nu bestaat
is namelijk een monument en daar
mag niet zomaar op worden ge
bouwd. Ook zal bij het bouwrijp
maken van de grond rekening moe
ten worden gehouden met graaf
werk door de Rijksdienst voor
Oudheidkundig Bodemonderzoek,
want het Valkhof zal zeker schat
ten in haar bodem verbergen.
"Maar", zegt Nooy over al deze
haken en ogen, "waar een wil is een
weg. Als het college zo enthousiast
blijft kan de burcht er over zes tot
tien jaar stagn. En ik heb er geen
rapport voor nodig om te weten dat
we dan een trekpleister van inter
nationaal belang in de stad hebben.
Kijk maar naar alle kastelen in het
buitenland, die worden voortdu
rend goed bezocht door toeristen".
C. F. Beyers Naude, kan de reis
worden uitgelegd als erkenning
van de thuislanden-politiek van
de regering.
Priesters. In 1985 werden
voor het eerst sinds 1973 meer
priesters gewijd dan er overle
den en uittraden, zo meldt het
bureau statistiek van het Vati-
caan. Dat waren er 4822. In Euro
pa en Noord-Amerika bleef het
aantal priesters dalen, respectie
velijk met 1,7 en 0,6 procent.
Over de hele wereld bereiden
zich nu ruim 85.000 jongeman
nen voor op het priesterschap.
Dat is 20.000 meer dan vijftien
jaar geleden. Wereldwijd waren
er in 1973 in totaal 430.000 pries
ters. Nu zijn dat er 30.000 minder.
'fï
