PvdA: spoedoverleg
:en WVC
'Assistente kan niet alles doen'
Protest tegen rechtszaak
wegens verrijking uranium
r
Verdwijnen hersteloord
kan worden opgevangen
Riagg: Wij hebben nu
al lange wachtlijsten
Krakersgroep bedreigt bewoners
WOENSDAG 29 JULI 1987
Herstellingsoorden overwegen juridische stappen
DEN HAAG (ANP/GPD) - De PvdA-fractie in de Tweede Kamer wil nog tijdens het
zomerreces overleggen met minister Brinkman en diens staatssecretaris Dees (WVC)
over de aangekondigde bezuinigingen in de gezinsverzorging en de subsidiestop voor
herstellingsoorden
De Unie van Nederlandse Her- huisartsen, dertig procent door zie-
stellingsoord-organisaties zal op kenhuizen en twintig procent door
De Pvd A-kamerleden Niessen en
Müller - Van Ast zullen dit voorzit
ters van de vaste kamercommis
sies voor volksgezondheid en wel
zijn en cultuur verzoeken zodra de
ze eind deze week terugkeren van
hun vakantie.
Dees liet eind vorige week weten
geen subsdie meer te geven voor
gezinszorg die korter dan drie
maanden duurt. De hulpvragers
zullen dan zelf voor de kostprijs
van gemiddeld 35 gulden per uur
moeten opdraaien. Dees zou met
die maatregel 50 miljoen gulden
besparen.
Afgelopen maandag kwam de
staatssecretaris met het bericht dat
hij de subsidiekraan voor de 19
herstellingsoorden in ons land wil
dichtdraaien. Door die bezuiniging
(opbrengst rond de 26 miljoen gul
den) moeten de herstellingsoorden
over een half jaar de poorten slui
ten. De 500 personeelsleden raken
hun baan kwijt.
korte termijn onderzoeken welke
juridische stappen er kunnen wor
den ondernomen tegen de subsi
diestop. De instellingen besloten
dit gisteren tijdens een spoedver
gadering in Utrecht.
Op 25 augustus vijidt een ge
sprek plaats tussen de Unie en de
staatssecretaris. Vóór die tijd wil
len de oorden kamerleden en plaat
selijke en provinciale bestuurders
duidelijk maken hoe onaanvaard
baar het voornemen van Dees is en
tot welk verlies dit zal leiden als
het gaat om de volksgezondheid.
Volgens voorzitter J. Bastiaan-
sen van de Unie zou de staatssecre
taris de financiering van de herstel
lingsoorden van het welzijnswerk
kunnen overhevelen naar de sector
van de gezondheidszorg. "WVC
heeft zelf gezegd dat we daar eer
der in thuis hóren", verklaarde hjj.
"Onze cliënten worden voor veer
tig procent verwezen door
de regionalé ambulante hulpverle
ningsorganisaties (Riagg's)"
AMSTERDAM (GPD) - Sinds en
kele weken heeft Amsterdam er
weer een nieuw fenomeen bij: de
condoomkoerier. 'De Service' heet
het nieuwe bedrijfje dat Richard,
samen met zijn vriendin Petra, in
de avonduren runt. Ze garanderen
mensen die opbellen binnen een
kwartier een of meer condooms
thuis te bezorgen.
"Vrij altijd veilig, bel De Service.
Wij leveren tussen 21.00 en 02.00
uur condooms naar keuze" staat er
in drie talen op hun affiches, die zij
in verscheidene horecagelegenhe
den in de binnenstad hebben ver
spreid. Snel en op elk moment bij
de hand, is de filosofie van het
nieuwe bedrijfje.
"Echt druk is het nog niet, maar
het begint te lopen", vertelt Ri
chard. "Op dit moment hebben we
zo'n drie klanten per dag. Het idee
deed ik op door een klein artikeltje
in een weekblad. Een Amerikaan
bleek met een soortgelijk bedrijfje
groot succes te boeken. Je begint te
denken en ziet dan mogelijkheden,
Koerier brengt
condooms op
bestelling rond
zeker met die risico's van aids.
Kijk, je kunt condooms natuurlijk
van te voren kopen. Maar als je lek
ker uit bent geweest, kun je er toch
onverwacht behoefte aan hebben".
Wie een telefonische bestelling
plaatst, kan binnen een kwartier
Richard per bromfiets aan de deur
verwachten. "Uitsluitend in het
centrum van de stad wel te ver
staan, anders is dat kwartier per
bromfiets niet haalbaar". Bij aan
komst kan gekozen worden uit een
assortiment van 15 verschillende
condooms, waarvan de goedkoop
ste drie voor een tientje.
Ze variëren van recht-toe-recht-
aan van Durex en 'top-safe' tot vier
smaken, zes kleuren, met en zon
der glijmiddel en de funcondooms
met handjes. "Maar die zijn niet
veilig en uitsluitend voor het ple
zier, wat we er ook altijd bij zeg
gen".
Volgens Richard maken homo's
slechts een klein^deel uit van de
nog beperkte klantenkring van 'De
Service'. "Ik denk dat die veel
meer op aids zijn voorbereid en
hun maatregelen tijdig treffen. In
elk geval maken zij maar tien pro
cent van mijn klanten uit".
Tot nog toe vindt de aflevering
van de bestellingen voornamelijk
plaats bij cafés en discotheken,
hoewel het aantal privé-adressen
toeneemt. Om een vergeefse brom-
fietsrit door de stad te voorkomen
hebben Petra en Richard een con
trole-systeem ingevoerd. Elk tele
foontje wordt nog even nagegaan.
"Dat wil niet zeggen dat je soms
wel eens een misser hebt. Nou ja,
dan hebben die lui ook hun lol ge
had".
UTRECHT (ANP) - De herstellingsoorden zijn niet onmisbaar. De men
sen die nu nog in zo'n tehuis worden opgevangen, zullen in de toekomst
waarschijnlijk terecht komen in psychiatrische zorg. Daar is niets op
tegen omdat veel inrichtingen nu al speciale afdelingen hebben die de
zelfde hulp verlenen als herstellingsoorden. Dat zegt de Utrechtse univer
sitair hoofddocent - binnenkort hoogleraar - in de algemene gezondheids
zorg, dr. A. Schrijvers, in een reactie op de bezuinigingsplannen van
Dees.
Herstellingsoorden vangen vooral mensen met psychische en sociale
problemen op, die een tijdje weg moeten uit hun eigen omgeving. In het
herstellingsoord kunnen zij afstand nemen van hun situatie en leren hoe
zij met hun problemen kunnen omgaan.
Jaarlijks nemen de Nederlandse herstellingsoorden 4.000 mensen op
die er als regel niet langer dan drie maanden worden behandeld. Als
opvang in hun situatie helemaal zou ontbreken, kan dat volgens Schrij
vers leiden tot zwaardere psychische stoornissen. "Verloedering en zelf
moordneigingen".
Schrijvers: "Kortdurende opnamen vanwege verstoorde verhoudingen
thuis, zoals de herstellingsoorden doen, moeten dan ook mogelijk blij
ven. Deze vorm van hulp zal met de sluiting van de herstellingsoorden
niet verdwijnen maar vanzelf overgenomen worden door andere instel
lingen".
Hij pleit ervoor de kortdurende opvang, met of zonder de huidige her
stellingsoorden, formeel onder te brengen in grotere samenwerkingsver
banden, bij voorbeeld met een psychiatrische inrichting of een instelling
voor ambulante psychische zorg. "Hoe die samenwerking precies vorm
moet krijgen kan ik niet zeggen. Dat kan per regio verschillend zijn",
aldus Schrijvers.
Het herstellingsoord Overbosch
in Hilversum, een van de met slui
ting bedreigde instellingen. Het
WD-kamerlid Terpstra (staand in
het midden) bracht er gisteren een
bezoekje. (foto Anefo)
UTRECHT (ANP) - De Riagg's, de regionale instellingen voor de ambu
lante geestelijke gezondheidszorg, die volgens Dees samen met de psy
chiatrische ziekenhuizen een deel van de patiënten van de herstellings
oorden zouden moeten overnemen, hebben geen goed woord over voor
de plannen. Ze vinden dat de herstellingsoorden niet kunnen worden
gemist.
Niet alleen zitten de Riagg's nu al met lange wachtlijsten en hebben ze
de handen al meer dan vol. Ze krijgen bovendien steeds meer taken op
hun dak (hulp aan aids-patiënten en dergelijke) zonder dat er uitzicht is
op meer geld en mankracht.
Bovendien - en dat is het belangrijkste bezwaar - hebben de patiënten
in de herstellingsoorden een heel andere vorm van hulpverlening nodig
die de Riagg's niet kunnen bieden en de - veel duurdere - psychiatrische
ziekenhuizen evenmin. Dit stelt woordvoerder M. van 't Klooster van de
NVAGG, de overkoepelende organisatie van de Riagg's. De herstellings
oorden vormen een onmisbare schakel in de hulpverlening ze vullen ruw
weg het gat op dat er- tussen de psychiatrische ziekenhuizen zit en de
Riagg's, is zijn stelling.
De patiënten in kwestie worstelen als regel weliswaar met grote so
ciaal-psychische problemen maar daarmee zijn ze nog geen zware psy
chiatrische patiënten die in een psychiatrisch ziekenhuis thuishoren.
"Die mensen stop je niet in een psychiatrisch ziekenhuis. Dat werkt zeer
stigmatiserend. Dat is schieten met een kanon op een mug", aldus Van 't
Klooster.
Van 't Klooster vindt het triest en typerend voor de bezuinigingsdrift
van dit kabinet dat WVC de patiënten nu zomaar zonder enig overleg
door wil schuiven naar Riagg's en psychiatrische ziekenhuizen. "Overleg
of dat wel kan, vindt men kennelijk niet nodig. Er moet bezuinigd wor
den. Punt uit. En of dat eigenlijk wel medisch verantwoord is vindt men
bij WVC kennelijk vers twee".
Driejaar cel
geëist voor
oplichterij
DEN HAAG (ANP) - Officier
van justitie mr. B. Vermeulen
heeft gisteren voor de recht
bank in Den Haag drie jaar cel
met afrek van voorarrest geëist
tegen een 38-jarige Hagenaar.
De man zou vorig jaar met een
voor één dag gehuurde auto
acht maanden lang door vakan
tielanden in Zuid-Europa heb
ben gereisd en daar ongeveer
tachtig keer een Nederlandse
toerist hebben opgelicht.
Hij benaderde hen met het
verhaal dat hij op weg was naar
zijn ouders die hun 40-jarig hu
welijksfeest vierden. Soms
woonden die ouders in Spanje,
soms in Nederland, het lag er
aan hoe de man reed. Met tra
nen in de ogen verhaalde hij
hoe zijn auto onderweg was
leeggeroofd: niet alleen al zijn
geld, maar ook het cadeau voor
het jubilerende ouderpaar was
verdwenen. Geroerd leenden
landgenoten hem bedragen tot
4.000 gulden.
Eenmaal terug in Nederland
zagen ze daar niets van terug.
Bij de politie kwamen er in to
taal 80 aangiften over de Hage
naar binnen. Bij de Frans-
Spaanse grens werd hy door de
Spaanse politie gegrepen. Uit
spraak 11 augustus.
FIETSVIERDAAGSE
DEN HAAG (ANP) - De Neder
landse regering heeft gisteren bijj
de Verenigde Naties geprotesteerd
tegen het proces dat de VN-raad
voor Namibië heeft aangespannen
tegen het uraniumverrijkingsbe-
drijf Urenco in Almelo. In een brief
aan secretaris-generaal Perez de
Cuellar schrijft de Nederlandse
vertegenwoordiger bij de VN, J.
Ramaker, dat de Raad voor Nami
bië ten onrechte de goede trouw
van Nederland in twijfel trekt.
De raad kan zich volgens hem
beter bezig houden met problemen
als het leegvissen van de kustwate
ren van Namibië. Daartoe is een
uitbreiding van de economische
zone voor de kust nodig.
Twee weken geleden kondigde
de VN-raad aan Urenco voor de
rechter te zullen dagen. In het be
drijf wordt uranium zodanig be
werkt dat het geschikt is als brand
stof voor kerncentrales. Volgens de
Raad overtreed Urenco hiermee
een door de Verenigde Naties aan
genomen resolutie, waarin Nambië
wordt beschermd tegen grondstof-
fenroof door Zuid-Afrika.
Er mogen geen grondstoffen
worden uitgevoerd zonder toe
stemming van de raad die door de
Verenigde Naties
wettig bestuur over Namibië. Maar
Zuid-Afrika trekt zich daar niets
van aan en is nog steeds in de voor
malige Duitse kolonie aanwezig,
waar het uranium uit de grond
haalt.
Het verrijken van uit Namibië af
komstig uranium is vogens de raad
in strijd met de resolutie. Neder
land bestrijdt dit niet, maar vol
gens een woordvoerder van buiten
landse zaken is het onmogelijk na
te gaan waar het uranium vandaan
komt dat aan Urenco wordt aange
boden. Nederland importeert zelf
geen uranium uit Namibië maar bij
eerdere gelegenheden gaf de rege
ring wel toe dat Urenco waar
schijnlijk aldaar gewonnen urani
um verrijkt.
Het proces wordt in Nederland
aangespannen omdat de beide
partners (Bonn en Londen) de raad
niet erkennen. Nederland erkent
dat de raad de bevoegdheid heeft
een dergelijk proces aan te span
nen maar is het inhoudelijk niet
eens met de aanklacht.
Verder betreurt Nederland het
niet door de raad te zijn gehoord.
Het opstellen van de dagvaarding
heeft ruim twee jaar gekost. Het
proces dient in september voor de
rechtbank in Den Haag.
Man bekent
moord op
pompbediende
MAASTRICHT (ANP) - Een van
de twee mannen die afgelopen zon
dag in Amsterdam zijn aangehou
den in verband met de roofmoord
in Maastricht op de popmbediende
Lilian Verheyde heeft gisteren be
kend de vrouw met zestig messte
ken van het leven te hebben be
roofd.
Het betreft een 28-jarige man uit
Heerlen. Hij heeft verklaard uit
geldzucht te hebben gehandeld. In
verband met verslaving aan verdo
vende middelen zat hij dringend
om geld verlegen. Daar de man ge
ruime tijd in het garagebedrijf
Kompier aan de Galjoenweg in
Maastricht had gewerkt, was hij ter
plaatse zeer goed bekend met de
situatie. Zo wist hij precies waar
zich de kassa en de kluis bevon
den.
De Heerlenaar wordt vandaag
voorgeleid aan de officier van justi
tie in Maastricht. De samen met de
Heerlenaar gearresteerde man, een
Westduitser, heeft geen bekentenis
afgelegd. Het recherchebijstands
team gaat na of hij wel een aandeel
in de roofmoord heeft gehad.
Ondeugdelijke
gasketels in
nieuwbouwwij k
HOOFDDORP (ANP) - De gaske
tels in 110 nieuwbouwwoningen in
de Hoofddorpse wijk Kalorama
zijn vandaag afgesloten. De bewo
ners hebben daarover een brief
ontvangen van het gasbedrijf in
Haarlemmermeer. De huizen hou
den wel gas om te kunnen koken.
De 110 koopwoningen zijn eind
vorig jaar opgeleverd. Sindsdien
klagen veel bewoners over hun
gasvoorziening. Er zou sprake zijn
van koolmonoxyde. De Vereniging
Exploitanten Gasbedrijven in Ne
derland (VEG) keurde de gasketels
vervolgens af, omdat de ontluch
ting van de ketels niet zou deugen.
Volgens een woordvoerder van
de gemeente Haarlemmermeer is
de aannemer van het project,
bouwbedrijf Muwi van Gent uit
Amersfoort, daarop een ultimatum
gesteld. Dat ultimatum verstrijkt
vandaag. De gemeente kan volgens
de woordvoerder geen medeve
rantwoordelijkheid meer nemen
voor de ondeugdelijke gasketels.
Bij het bouwbedrijf Muwi van
Gent was niemand voor commen
taar bereikbaar.
De raadsman van de gedupeerde
bewoners, mr. R.A.C. van Dijk uit
Bergen op Zoom, vindt dat Haar
lemmermeer veel eerder stappen
had moeten nemen tegen de aan
nemer. Hij wil dat de gemeente nu
noodvoorzieningen treft voor de
bewoners, zoals het plaatsen van
douchewagens.
De advocaat spant tegelijkertijd
een procedure aan bij de Stichting
Garantie-instituut Woningbouw in
Rotterdam, dat bemiddelt in con
flicten in nieuwbouwprojecten.
AMSTERDAM (GPD) - De Am
sterdamse politie probeert, tot nog
toe zonder succes, de identiteit te
achterhalen van een extreem mili
tante krakersgroep die de afgelo
pen tijd verscheidene huurders
van voormalige kraakpanden heeft
geterroriseerd dan wel bedreigd.
De groep 'Frontline tegen maffers'
heeft een aantal mensen per ano
nieme brief bedreigd met jarenlan
ge en onverminderde acties tegen
ingesteld als de betrokkene zelf en diens familie.
In enkele gevallen is daadwerke
lijk brand gesticht, een ruit aan dig
gelen gegooid, werd er ingebroken,
de telefoonaansluiting doorgesne
den, de sloten met lijm dichtge
smeerd of de woning beklad.
Een bewoner van een voormali
ge door krakers bezette woning
werden de bedreigingen enkele
weken geleden te veel. Hij vertrok.
bewoner is, sinds de po
litie extra surveilleert en 's nachts
post, nog niet lastig gevallen. De
gegadigde voor een ander pand,
dat op dit ogenblik nog wordt gere
noveerd, is lastig gevallen op zijn
oude adres. Maar ook daar doet
zich volgens de politie sinds de ver
hoogde waakzaamheid niets meer
Volgens de Amsterdamse politie
gaat het om de "stuiptrekkingen
van een kleiyere groep krakers" en
zijn er al maandenlang incidenten
geweest, maar is de situatie de af
gelopen weken juist rustig.
Het Amsterdamse avondblad
Het Parool publiceerde gister
avond een ook bij de politie beken
de anonieme brief van de criminele
krakers, die begint met: "Jij hebt
gekozen voor het maffers-(onder-
kruipers)bestaan. Dit houdt in dat
akties tegen jou en je familie onver
minderd en jarenlang gevoerd
gaan worden. Jij en je familie zul
len geen moment rustig kunnen le-
In een andere passage wordt ge
suggereerd dat nergens voor wordt
teruggeschrikt: "Verder willen wij
jullie erop wijzen dat bij zwangere
vrouwen de gevolgen van traangas,
carboleum, spanningen en fysieke
benadering grote gevolgen kunnen
hebben".
De 'Frontline' besluit met enkele
voorbeelden van adressen, waarop
in het recente verleden inderdaad
het een en ander is voorgevallen.
Volgens de woordvoerder is de
Amsterdamse politie 'vastberaden
van plan' de anonieme groep de
pas af te snijden 'als zich opnieuw
bedreigingen voordoen'.
Vrouwen huisartsen springen noodgedwongen bij
gestopt. Dit blijkt uit een enquête
die de Vrouwenraad van het Ne
derlands Christelijk Ondernemers-
verbond (NCOV) hield onder twee
honderd echtgenotes van huis- en
tandartsen. Uit het onderzoek
blijkt dat bijna 30 procent van de
artsenvrouwen meer dan 40 uur
per week in de praktijk meewerkt.
In de huisartsenpraktijk werken de
vrouwen veelal naast de doktersas
sistente waarvoor de arts een ver
goeding krijgt.
"Zelfs als je een assistente hebt
moetje nog meewerken, want zo'n
assistente is er maar acht uur per
dag. De administratie en de achter-
wacht, bij de telefoon zitten, tij
dens de avond-, nacht- en weekein-
dediensten komen toch op jou
neer", legt de echtgenote van een
andere Leidse huisarts uit.
"En als de assistente op vakantie
is, ziek is, of een dagje vrij heeft
dan moet ik weer alles doen. Er
moet nu eenmaal altijd iemand bij
de telefoon zitten voor de spoedge
vallen, hoewel er niet direct een
man overboord is als een keer niet
wordt aangenomen", relativeert ze.
Op de vraag of ze er problemen
mee heeft antwoordt ze ontken
nend. "Dat zou wel het geval zijn
als ik een baan zou hebben, maar in
feite is dit ook een baan. Ik vind het
rot dat het niet wordt erkend als
werk dat gehonoreerd moet wor
den. Opendoen voor patiënten en
de telefoon aannemen is geen ar
beid zeggen ze dan. Op het moment
dat een assistente het doet wordt
het wel betaald. Er is vaker over ge
vochten, ook binnen de Landelijke
Huisartsen Vereniging, maar zon
der resultaat". De andere huisart
sechtgenote heeft er niet zoveel
problemen mee dat zij geen loon
krijgt. "Ik ga ervan uit dat het in
het honorarium zit van mijn man".
De huisartsen hadden toen ze
met de praktijk begonnen geen as
sistente. De vrouwen moesten dus
naast het meewerken in de praktijk
hun kinderen opvoeden. "Het is
een kwestie van goed organise
ren", reageert een van hen laconiek
als haar gevraagd wordt hoe ze dat
voor elkaar kreeg.
Hoewel ze de telefoonwacht als
vervelend ervaren menen ze dat
het voor de patiënten prettiger is
wanneer iemand de telefoon beant
woordt. Een huisarts die alleen
werkt moet met allerlei technische
hulpmiddelen gaan werken. Een
antwoordapparaat of een bood
schappendienst. Het is voor men
sen die in paniek bellen niet ge
makkelijk om dan weer een ander
telefoonnummer te moeten gebrui
ken of hun klacht in te spreken op
het antwoordapparaat. En je moet
zelf goed in de gaten houden dat je
alles inschakelt als je weggaat en
weer uitzet zodra je terugbent".
"Aan de andere kant zijn de ge
vallen 's avonds of in het weekein
de meestal niet zo spoedeisend.
Maar je kunt het de mensen niet
kwalijk nemen omdat ze vaak niet
weten wat erachter zit".
Om redenen van privacy zijn de
namen van de vrouwen niet ver
meld.
LEIDEN - "Ik vind het soms wel
vervelend dat detelefoon altijd
voorgaat, waardoor je niet verder
kunt gaan met wat je aan het doen
bent". Dit zegt de vrouw van een
huisarts in Leiden over haar bijdra
ge aan het werk van aan man. "Je
zit weieens vast en de kinderen ko
men nogal eens in de knoei".
door
Henny Smit
ZUIDWOLDE - Fietsers onderweg op de eerste dag van de Drentse fietsvierdaagse. De meer dan 30.000
deelnemers zijn op vier verschillende punten vertrokken en leggen per dag ook verschillende afstanden af.
(foto ANP)
De vrouw van een huisarts moet
er altijd zijn, om de telefoon aan te
nemen, om patiënten te ontvangen,
afspraken te maken, de administra
tie bij te houden, de wachtkamer
op te ruimen na het spreekuur, in
de spreekkamer de instrumenten
schoonmaken en dergelijke.
Als vrouwen van huis- en tand
artsen niet meer meewerken in de
praktijk van hun partner moet 75
procent van de praktijken worden