Politie pakt
onverzekerd
rijden aan
Kapitaalmarkt-
rmterekening
6,19%
Zelf gekozen stilte rond een groot denker
'Ze zeiden dat het ons
verder niets zou kosten
Bezoek mergelgrotten St.
Pietersberg 'gevaarlijk'
Strandenquête EG van
start in weer en wind
Jacques de Kadt, enfant terrible van de politiek, 90 jaar
I DINSDAG 28 JULI 1987
Actie in Rotterdam
ROTTERDAM (ANP) - De verkeerspolitie in Rotterdam is
in samenwerking met justitie begonnen aan een actie te
gen onverzekerd rijden. De computer van de herkennings
dienst van de politie is namelijk sinds kort aangesloten op
die van de rijksdienst voor het wegverkeer in Veendam,
waar alle autoverzekeringen worden geregistreerd. Aan de
hand van het kenteken kan nu onmiddellijk worden nage
gaan of een auto verzekerd is.
Als dat niet het geval is legt de poli- tonen dat hij wel verzekerd is
tie beslag op de wagen. De eige- krijgt hij zijn wagen zonder meer
naar krijgt zijn voertuig pas terug terug.
als hij een verzekeringspolis kan Autohandelaren en garagebedrij-
tonen en een bewijs dat de premie ven hebben zich al beklaagd over
voor drie maanden is betaald. De de nieuwe gang van zaken. Zij slui-
automobilist die onverzekerd heeft ten meestal op het rijbewijs van
rondgereden, wacht bovendien een personeelslid een verzekering
een boete van ongeveer 800 gul- af die dan geldt voor meerdere au-
den, die kan oplopen tot de jaar- to's tegelijk. De kentekens van de
premie van een verzekering. auto's worden door de verzeke-
Volgens hoofdinspecteur G. ringsmaatschappijen echter niet
Stegman van de Rotterdamse ver- aan Veendam doorgegeven, omdat
keerspolitie hebben justitie en po- het wagenpark van de cliënt snel
litie tot de actie besloten, omdat wisselt. Volgens inspecteur Steg-
het onverzekerd rijden de laatste man zijn dergelijke overeenkom-
jaren hand over hand toeneemt, sten tussen garagebedrijven en de
Als gevolg hiervan komt het steeds verzekeraars niet in overeenstem-
vaker voor dat na een verkeerson- ming met de WAM.
geluk - zelfs met gewonden of do
den - wordt doorgereden. Met de actie willen justitie en po-
Tot nu toe had de politie geen litie bereiken dat de verzekeraars
snelle methode om na te gaan of alle polissen in Veendam laten re-
een auto verzekerd was. Het schrif- gistreren. Hierdoor kan ook meer
telijk opvragen van informatie in controle worden uitgeoefend op
Veendam nam zes weken in be- tussenpersonen, die vaak traag zijn
slag. De Rotterdamse politie sluit met het verwerken van gegevens,
niet uit dat een auto wordt wegge- Onlangs kwam aan het licht dat
sleept die achteraf wel verzekerd een Rotterdamse verzekerings-
blijkt te zijn. Assuradeuren hebben agent valse dekkingsbewijzen ver
volgens de Wet Aansprakelijk- strekte, de premies inde en pas
heidsverzekering Motorvoertuigen maanden later de verzekeringen
(WAM) zes weken de tijd om een daadwerkelijk afsloot. Hierdoor re-
verzekering door te geven aan den honderden mensen onverze-
Veendam. Als de eigenaar kan aan- kerd rond.
BERGEN OP ZOOM (GPD) - Op een ochtend zetten ze in een café in
de Bergse binnenstad een handtekening en korte tijd later zijn ze
landelijk nieuws. Jan en Dirk zijn twee van de drie Bergenaren die
een akte ondertekenden, waarmee ze zich de vader verklaarden van
Filippijnse kinderen. "We zijn ei gewoon ingetuind", zegt Dirk.
In het bewuste café, waar ze twee weken geleden werden aange
sproken door twee 'sympathieke' Rotterdammers, is het 's ochtends
al flink druk. Jan en Dirk willen best een praatje maken. "Want we
hebben niks te verbergen".
Dirlézat met nog wat klanten aan de toog, toen het duo aanschoof.
Ze bestelden iets voor zichzelf en zeiden: 'geef die mannen ook wat'.
"Het waren sympathieke kerels", zegt Dirk. "Ze gaven heel wat rond
jes, dus dat ging goed. Na een tijd vroegen ze: wil je een handteke
ning zetten voor achthonderd gulden. Ja, toen had ik er al wel een
paar op. Ze stelden voor om aan een tafeltje te gaan zitten".
"De akten waren al helemaal klaar. De namen van de kinderen
waren ingevuld, ook hun woonplaats en geboortedatum. Ze hoefden
alleen nog maar mijn gegevens te noteren. Ze hadden een typemachi
ne bij zich en vulden de rest in. Ik moest alleen nog even naar het
gemeentehuis en daarna zou ik achthonderd gulden krijgen".
Dirk zegt dat op het papier een zegel stond van een notaris in Manil
la en ook een watermerk, maar stelt dat hij de zaak toch niet erg
vertrouwde. "Ik heb nog een paar dagen met het papier op zak gelo
pen. Toen ben ik op een avond naar de politie gegaan. Er zat een
agent aan de balie en die zei dat hij er niks illegaals in kon ontdekken.
Maar ja, die man wist er waarschijnlijk net zo weinig van als ik".
"Een van die Rotterdammers bood eerst aan zelf mee naar het bu
reau te gaan. Dat is niet doorgegaan* het kwam er niet meer van. Toen
de politie had gezegd dat het in orde was, ben ik de volgende dag naar
het gemeentehuis gegaan. Daar was alles zo in kannen en kruiken en
terug in het café kreeg ik meteen achthonderd gulden. Die zijn intus
sen op".
Jan ging wel meteen met zijn akte naar het bureau bevolking, nadat
hij thuis zijn paspoort had opgehaald. Op zijn akte adopteerde hij
twee Filippijnse jongens. "Roberto en Edwin", zegt hij. "Ze waren
volgens de akte pas vier en zéven jaar oud. Dus achteraf denk ik ook
aan kinderhandel". Jan zegt dat hij meende dat het zoiets was als het
Foster Parents Plan. "Ik heb via dat plan een kind uit Guatemala
aangenomen. Het leek me wel leuk".
De akten waren opgesteld in het Engels. Jan en Dirk begrepen er
wel iets van, maar de onderste regeltjes niet. Daar stond onder meer
"inherits rights exist", hetgeen betekent dat de kinderen erfrecht
hebben. Ook meldde de akte: "there are mutual supporting duties",
er is een plicht voor het onderhoud van het kind te zorgen. "Maar ze
zeiden dat via een notaris geregeld zou worden, dat het ons verder
niks zou kosten", zegt Jan.
De twee Bergenaren hebben intussen bij het gemeentehuis een
akte van onvermogen getekend, in de hoop dat het de adoptie ongel
dig maakt. Juridisch moet dat echter nog worden uitgezocht. De
Bergse politie wordt intussen overstelpt met telefoontjes over de
kwestie.
ADVERTENTIE
Een spaarrekening waarbij het tarief is gekop
peld aan de rente op de kapitaalmarkt.
Dit tarief wordt maandelijks vastgesteld. Het
tegoed is dagelijks opvraagbaar met 2% retour
rente. Het minimumsaldo bedraagt f 1.000,-.
Het rentepercentage voor
de maand augustus is
De Nutsspaarbank doet
meer voor spaarders.
MAASTRICHT (ANP) - De studie
groep Onderaardse Kalksteengroe
ven heeft gisteren gewaarschuwd
tegen bezoek aan gevaarlijke ge
deelten in met name het noordelijk
gangenstelsel van de St. Pieters
berg in Maastricht. Aanleiding
voor de waarschuwing is een dode
lijk ongeluk dat enkele weken ge
leden plaatsvond in de gangen van
de mergelberg.
Volgens voorzitter E. de Grood
van de studiegroep, die als stafme
dewerker verbonden is aan het
Limburgs Natuurhistorisch Mu
seum in Maastricht, kunnen bezoe
kers van dit gedeelte van de St.
Pietersberg op bepaalde plekken
gevaar lopen. Het Staatstoezicht
op de Mijnen is daarop enkele ja
ren geleden ook al geattendeerd,
aldus De Grood. Volgens hem doet
de eigenaar van de onderaardse
mergelgrotten, de provincie Lim
burg, te weinig aan een degelijk be
heer van dit natuurmonument.
Het Zonnebergstelsel is wel vei
lig, zo meent De Grood. Met uit
zondering dan van de plek waar
zich onlangs een instorting heeft
voorgedaan bij de aanleg van een
nieuwe ingang. Twee mannen wer
den bedolven, van wie er één is
^'""■i^den.
De studiegroep heeft vooraf ge
waarschuwd voorzichtig te zijn
met het drijven van twee zoge
noemde doorbraakgangen in een
riskant gedeelte, waar gedurende
vijf eeuwen nooit werkzaamheden
zijn uitgevoerd. De studiegroep ad
viseerde speciale maatregelen te
nemen. Volgens De Grood is daar
weinig of geen aandacht aan ge
schonken.
De provincie Limburg wijst de
beschuldigingen van de studie
groep van de hand. Na het ongeluk
is een onderzoek ingesteld door
het Staatstoezicht op de Mijnen.
Die instantie heeft kortgeleden
schriftelijk laten weten dat de grot
ten weer volkomen veilig zijn. Re
den voor de provincie om het Zon
nebergstelsel zeer recent \yeer vrij
te geven voor bezoekers, met uit
zondering van de plek waar het on
geluk gebeurd is.
Ook de directie van de Maas
trichtse VW wijst erop dat de toe
risten geen gevaar te duchten heb
ben in de door de Staatstoezicht
veilig bevonden gedeelten. "De
deskundigheid van die instantie
slaan we hoger aan dan die van de
studiegroep". Dat doet ook het
provinciaal bestuur.
Bibberend in badpak nam een meisje gisteren monsters van het zeewater
bij Scheveningen in het kader van een strandenquete, opgezet door de EG.
Haar verrichtingen werden genoteerd door andere medewerkers, (foto Ane-
SCHEVENINGEN (GPD) - In alle
EG-landen, behalve Luxemburg, is
gisteren de actie "schone stran
den" begonnen. In het kader van
het Europese Jaar van het Milieu
worden deze week overal badgas
ten geïnterviewd over de kwaliteit
van het strand, het water en de
voorzieningen. Over heel Europa
struinen vrijwilligers de stranden
af met enquêteformulieren.
De enqueteurs op de Scheve-
ningse boulevard hadden het giste
ren niet makkelijk. Er waren nau
welijks badgasten om te ondervra
gen over de netheid van het strand
en de kwaliteit van het zeewater.
De datum voor de enquete is
lang geleden vastgesteld, maar had
niet slechter kunnen uitpakken.
Terwijl in de ene helft van Europa
niemand vanwege de hitte naar het
strand kan, worden badgasten el
ders doornat zonder ook maar een
teen in de zee te hebben gestoken.
Enquêteur Peter van Beek is er
allesbehalve gerust op. Het ziet er
naar uit dat het weer in ieder geval
tot donderdag slecht blijft. Daarna
zou het in ieder geval droog wor
den, maar officieel moeten hij en
dertig andere vrijwilligers zater
dagavond op tien Nederlandse
stranden in totaal 4400 badgasten
hebben ondervraagd: 430 tot 440
mensen per strand.
De bedoeling van de enquete is
dat op deze manier een overzicht
wordt verkregen van de manier
waarop de stranden in de Europese
Gemeenschap er bij liggen. Hon
derd stranden zijn in het onderzoek
opgenomen en daar wordt ook de
kwaliteit van het zwemwater ge
test. Een speciale laboratoriumwa-
Stanley H. gebruikt vrij weekeinde voor kraak
OOSTZAAN (GPD) - Stanley H.,
gedetineerde in de gevangenis van
Scheveningen, blijkt afgelopen
weekeinde te zijn aangehouden in
Oostzaan. De Amsterdammer, die
onlangs premier Lubbers verzocht
zijn dochter in de gevangenis te
mogen opvoeden, had een week
end 'vrij' voor die opvoeding.
Hij gebruikte zijn strafonderbre
king van 48 uur echter ook voor an
dere taken, zo is gebleken. H. werd
gepakt bij een poging de kluis in
het gemeentehuis van Oostzaan te
kraken. Eerder had hij ingebroken
in de naastgelegen vestiging van
de Nerlandse Middenstands Bank.
Behalve H. (40) werd ook een 35-
jarige Amsterdammer aangehou
den.
De rijkspolitie van Landsmeer/
Oostzaan werd getipt door iemand
die in de buurt van het gemeente
huis in Oostzaan "twee verdachte
types" had gezien. De politie was
snel ter plaatse en ontdekte één
van de twee personen op het dak
van het gemeentehuis. Hij kon on
middellijk in de kraag worden ge
vat. De ander kon even later pas na
een heftige worsteling worden in
gerekend.
H. zat vast in de strafgevangenis
te Scheveningen voor een reeks
overvallen. Onlangs was het be
sluit genomen de man eenmaal in
de zes weken middels strafonder
breking in staat te stellen aan de
opvoeding van zijn kinderen te
kunnen meewerken. H. is inmid
dels weer overgebracht naar Sche
veningen.
gen rijdt de stranden af om mon
sters te nemen. Gekeken wordt on
dermeer naar het zuurstofgehalte
van het water, de aanwezigheid van
faecaliën, sporen van zware meta
len enz.
Peter van Beek werd actief in het
Europese Jaar van het Milieu via
het 'Blauwe Vlag-project'. Een ge
hesen Blauwe Vlag toont dat de
desbetreffende kustgemeente of
jachthaven een zeer milieubewust
beleid voert en zorg draagt voor de
kwaliteit van het kustwater. Een
vlag kan niet zomaar aangevraagd
worden, men moet zich wèl bewij
zen. Het beleid wordt onder de loep
genomen en pas na goedkeuring
krijgt men een Blauwe Vlag.
Op 5 augustus zal deze vlag op ze
ven plaatsen in Nederland worden
gehesen. In de gemeenten West-
Terschelling, Domburg, Schoorl
en Westerschouwen en de jachtha
vens van Lauwersoog, Breskens en
Vlieland. De bedoeling van de toe
kenning van deze 'milieubewuste
Michelin-ster' is andere gemeenten
en jachthavens te prikkelen. Heel
de Europese kust moet op den
duur één grote Blauwe Vlag zijn.
Peter behoorde tot de groep vrij
willigers die voor dit project de
kust afgingen en zo kwam het se
cretariaat van het Europese milieu
jaar weer bij hem voor de "schone
stranden-actie". Op 1 juli kreeg hij
een telefoontje dat hij op 2 juli in
Brussel diende te zijn en of hij vóór
26 juli de actie in Nederland rond
kon hebben. Zijn budget bedroeg
nog geen duizend gulden. Daar
moest alles van betaald worden,
ook de eventuele reiskosten van
vrijwilligers.
Vandaar dat Peter maar ter plek
ke mensen heeft gecharterd. In en
kele plaatsen springt de reddings
brigade in, werkt een gemeente
mee of nemen vrijwilligers de taak
voor hun rekening. Scheveningen
en Zandvoort worden door Peter
en broer Erik gedaan: daar was nie
mand te vinden.
Maar hoe dat deze week met de
enquete moet als het zulk weer
blijft Peter wil nog met Brussel
kontakt opnemen of de actie niet
verschoven kan worden naar een
gunstiger tijdstip, maar kent het
antwoord al: nee. Wat in Europees
verband wordt georganiseerd ligt
vast, daar is geen speld tussen te
krijgen.
Dierenasielen
weer overvol
DEN HAAG (ANP) - Mede door het
aanhoudende slechte weer zitten
de dierenasielen in Nederland
weer overvol. Veel mensen boeken
door het regenachtige weer en de
sombere weersvooruitzichten een
last-minute reis naar zonniger stre
ken, is de indruk van de Neder
landse Vereniging tot Bescher
ming van Dieren. Hun huisdieren
zijn daar de dupe van.
Op het laatste moment moet
voor hen onderdak worden ge
zocht, met als gevolg dat honden,
katten en andere dieren uit gemak
zucht buiten de deur worden gezet.
De asielen die in deze maanden al
een enorm aanbod te verwerken
krijgen, kunnen de stroom dieren
niet meer aan, aldus de Dierenbe
scherming.
Er wordt naarstig naar noodop
lossingen gezocht, maar als er niet
wat meer ruimte komt wordt de si
tuatie volgens de Dierenbescher
ming onhoudbaar.
De vereniging doet daarom een
dringend beroep op mensen die
van plan waren in september een
dier uit het asiel te halen, dit nu te
doen indien zij hun vakantie al
hebben gehad. Diegenen die de
zon nog opzoeken verzoekt de Die
renbescherming vooral een pen
sion voor hun huisdier te zoeken.
Lukt dat niet dan kan de Dierenbe
scherming worden gebeld voor een
opvangadres.
Dood bejaarde
na operatie
onderzocht
ARNHEM (ANP) - De officier van
justitie in Arnhem, mr. H.R. Lau-
waars, heeft een justitieel onder
zoek gelast naar het overlijden van
een bejaarde man in het Julianazie-
kenhuis in Rhenen. Het onderzoek
wordt uitgevoerd door de rijkspoli
tie in Rhenen en door de Inspectie
voor de Volksgezondheid in
Utrecht.
De man, een 74-jarige
van Veenendaal, werd begin deze
maand opgenomen in het zieken
huis om een kleine oogoperatie we
gens niet-acute staar aan een oog te
ondergaan. De operatie werd voor
tijdig afgebroken wegens compli
caties. Een dag later werd de man
opnieuw geopereerd. Hoewel de
operatie slaagde raakte de man in
coma. Toen al bestond bij de zie
kenhuisdirectie de indruk dat er
een - medische - fout was gemaakt
en werd de officier van justitie op
de hoogte gesteld van de gebeurte-
De man overleed vrijdag. De offi
cier gelastte onmiddellijk een on
derzoek. Hij verwacht dat het on
derzoek zeker enkele maanden
duurt.
De Kadt? De juffrouw van de open-
bare bibliotheek fronst de wenk
brauwen. In de plaatselijke boek
handel gaat het niet anders. Ook
daar wil de bel der herkenning
maar niet rinkelen.
Eens was Jacques de Kadt het
'enfant terrible' van de vaderlandse
politieke cultuur. Bewonderd en
gehaat. Voor wie met hem of zijn
werk te maken kreeg, zat er weinig
anders op. Neutraliteit paste een
voudig niet in het gezelschap van
deze figuur, wiens denken en doen
als eerste en laatste stelregel had
dat de waarheid nooit in het mid
den ligt.
door
Bert Ummelen
Aanstaande donderdag (30 juli)
wordt hij negentig jaar. Hij slijt zijn
levensavond teruggetrokken in
Heemstede; een isolement dat ze
ker ook gekozen is. Menig journa
list kent De Kadts antwoord op het
verzoek om een interview: "Me
neer, ik meen de vragen die u zult
stellen al afdoende in geschrifte te
hebben beantwoord".
Het lijdt geen twijfel dat Jacques
de Kadt als politiek denker en cul
tuurcriticus uit de mode is. Dat
stellen ook de schrijvers van een
recent 'profiel', Jan Bank, Martin
Ros en Bart Tromp in 'Het eerste
jaarboek voor het democratisch so
cialisme'. Maar ze voegen eraan
toe: "Juist in een tijd waarin het
aantal onafhankelijke geesten zo
uiterst gering is, zal de behoefte om
kennis te maken met een onafhan
kelijke denker toch altijd bij som
migen aanwezig zijn
Gebeurtenis
In de jaren vijftig en zestig stond
die behoefte vast. In het intellectu
ele milieu van die dagen, althans
voor het bijdetijdse deel daarvan,
gold een nieuw boek, een nieuw ar
tikel van De Kadt als een gebeurte
nis. Een breder publiek las in de
krant over zijn pittige optredens
als kamerlid (PvdA-woordvoerder
in kwesties van buitenlandse poli
tiek en defensie) of luisterde naar
de parlementaire weekoverzichten
die hij voor de VARA-radio ver
zorgde.
Dat publiek zal zich De Kadt
eerst en vooral herinneren als de
gepassioneerde communistenvre-
Jacques de Kadt in 1962 tijdens de debatten in de Tweede Kamer over
Nieuw Guinea: pittige optredens (foto anpj
ter die hij was en is. De 'socialist
met een anti-socialisme complex'
- om de typering te gebruiken die
hij zelf ooit voor de Franse politie
ke denker George Sorel bedacht.
Als de koude oorlog hier zoiets als
een motor heeft gehad, dan is De
Kadt daar de ijverigste, tegelijk de
meest bekwame, monteur van ge
weest.
In welke schrille kleuren hij de
strijd op 'leven en dood' tussen
communistische en vrije wereld
ook schilderde, het kan niemand
ontgaan dat zijn militante voorkeur
voor de westerse samenlevings
vorm er één vol kritiek is. En dat, in
zijn ogen, "het Westen het alleen
kan uithouden en winnen als een
grondige vernieuwing en verande
ring op maatschappelijk, politiek
en geestelijk gebied tot stand komt
Dat laatste citaat komt uit één
van zijn beroemdste stukken (op
genomen in de bundel 'Ketterse
kanttekeningen', 1965) over, of lie
ver tegen, onze meest honkvaste
minister van buitenlandse zaken
'Luns of de ondergang van een po
litiek handelsreiziger'. Een afreke
ning met Luns' pretenties, met na
me als Europees politicus en na
tuurlijk in de Nieuw-Guinea-kwes-
tie.
De titel slaat op de bijtende slot
passage. "Men heeft de heer Luns
in zijn optreden wel vergeleken
met Don Quichote en met Cyrano
de Bergerac, ongetwijfeld nobele
en kleurige figuren uit het verle
den. Zo kan men hem zien, maar
als men het wat meer in onze tijd
zoekt, dan denkt men eerder aan
Willy Loman, de hoofdfiguur van
Arthur Miller's 'De dood van een
handelsreiziger' met zijn afkeer
van de werkelijkheid, met zijn nei
ging om zichzelf wijs te maken dat
hij een overal geziene belangrijke
persoonlijkheid is, die voor zijn fir
ma onmisbaar is." Luns heeft er,
naar eigen zeggen, èen nacht niet
van kunnen slapen.
Hakbijl
Er is een theorie over de stilte
rond De Kadt. Die luidt dat maar
weinigen met genoegen aan hem
denken. En het valt niet te ontken
nen dat hij in zijn geschriften gere
geld de hakbijl hanteerde. Anders
denkenden - en dat is in De Kadts
wereld praktisch iedereen - heten
nogal eens gauw stupide of Onno
zel. Het zijn overigens vriendelijke
kwalificaties vergeleken met de
scheldpartijen die zijn deel zijn ge
worden.
Daarbij komt dat hij in voorko
mende gevallen ook geen moeite
had zijn respect uit te drukken
voor mensen wier opvattingen hij
verfoeide. Bank c.s. geven daar een
mooi voorbeeld van. Het betreft de
door De Kadt fel bestreden SDAP-
leider Troelstra. "Wat Troelstra
deed, zei en schreef was verkeerd.
Het was noodlottig maar het was
formaat".
Tenslotte ontliep De Kadt ook
zelf de scherpte van zijn oordeel en
spot niet. Een man wiens bezeten
weetgierigheid altijd in schrille te
genstelling heeft gestaan tot zijn
povere begaafdheid - zo portret
teert hij zichzelf in 'Uit mijn com
munistentijd' ('65), waarin hij zijn
jeugd en lotgevallen in het commu
nistische milieu beschrijft.
Voor wie zijn werk heeft leren
kennen, is dat een merkwaardige
visie. Natuurlijk, zijn ongehoorde
belezenheid moet wel in het oog
springen, maar die bepaalt toch
niet de indrukwekkendheid en de
aanstekelijkheid ervan. Veeleer is
dat het zich snel tot zekerheid ont
wikkelende gevoel met een oor
spronkelijk, visionair denker van
doen te hebben. En dan van het
zeldzame type dat zich weet uit te
drukken in gewone mensentaal.
Nuchter, precies - een stijl die
zijn afkeer van opgeblazenheid,
dikdoenerij als het ware vertegen
woordigt. Agressief, ook dat; voor
zover dat niet de gewone omgangs
vorm van strijdbare pennevoer-
ders uit die jaren was, was het in
elk geval De Kadts manier om
stoom op de ketel te krijgen.
Daar moet iets belangrijks aan
worden toegevoegd. De Kadts ge
leerdheid, zijn belerendheid ook, is
gelouterd in de leerschool van het
leven. Die leek hem als tiener al ge
schikter dan de universiteit. Hij
werd na de HBS PTT-ambtenaar in
zijn geboorteplaats Oss. Een baan
tje dat hem om twee redenen wel
beviel: het leverde geld op en kost
te geen geestelijke inspanning.
Precies wat hij nodig had op op zijn
eigen, onafhankelijke manier te
kunnen studeren en schrijven.
De leerschool van het leven: in
zijn geval een wel heel bonte verza
meling klaslokalen, want lang
heeft hij het nooit ergens kunnen
uithouden. Niet bij de vaderlandse
communisten van de CPH, niet in
het grillige landschap van het link
se en 'elite' socialisme waar hij zich
in de jaren dertig ophoudt, en uit
eindelijk ook niet in de brede bed
ding van het democratisch socialis
me, de PvdA.
Toen daar, eind jaren zestig,
ideeën over een 'democratie van de
basis' in zwang raakten, moest hij
wel afhaken. Fundamenteel in De
Kadts denken is nu juist dat hij het
geluk van de massa afhankelijk
stelt van de mate waarin deze ver
trouwen wil geven aan een elite
van 'cultuurmensen'. Die moet op
haar beurt tot het inzicht komen
dat zij het niet zonder de 'normale
mensen' kan stellen, de 'gematig
den' die het goed menen met hun
medemensen, welvaart en recht
vaardigheid verlangen.
Hij kwam in het gezelschap van
DS'70 terecht, waar hij overigens -
anders dan wel beweerd wordt -
nooit lid van is geworden. Wel pu
bliceerde hij in het verwante week
blad 'Accent' en hij spaarde in die
stukjes, hoe kan het anders, poli
tiek leider Drees jr. niet. Met de fa
milie - de oude Drees was voor
hem een voorbeeld van Hollandse
kneuterigheid - heeft hij het nooit
zo kunnen vinden.
In deze tijd ook kondigt hij zijn
'magnum opus' aan. Het wordt een
turf van 600 bladzijden, 'De poli
tiek der gematigden' (1972; vanzelf
sprekend uitgegeven door zijn goe
de vriend en enthousiaste promo
tor Geert van Oorschot). Voor zijn
bewonderaars wordt het ook een
teleurstelling. In de kern bevat het
boek dezelfde krachtige bood
schap, die hij al aan de vooravond
van de tweede wereldoorlog in zijn
bejubelde 'Het fascisme en de
nieuwe vrijheid' (1939) heeft neer
gelegd. Een hartstochtelijke op
roep tot 'wapening der gematig
den'.
Maar het is alsof zijn loodzware
bedoelingen in zijn pen zijn gaan
zitten. Te vaak verzanden zijn uit
weidingen in breedsprakigheid,
wordt zijn kritiek onbekookte woe
de.
Daarna raakte De Kadt snel op
de achtergrond. Dat hem daarmee
onrecht wordt gedaan, staat vast.
De hoogtepunten van zijn werk -
over zulke verschillende onder
werpen als de cultuur van de aca
demische carrièremakers, Hol
lands koppige koloniale en neo-ko-
loniale politiek en de valse lucht in
het geëerde oeuvre van de histori
cus Huizinga - zijn zonder meer
van een uniek niveau.
De Kadt heeft nergens bij kun
nen horen, niet als politicus en niet
als denker. Daarvoor was hij sim
pelweg te origineel en te fatsoen
lijk. De onvermjdelijke uitkomst
daarvan is een compleet gebrek
aan maatschappelijk succes. Dat
heeft sommige van zijn publikaties
ook een toon van bitterheid gege
ven. Mag het?
