TAD LEIDEN
'Een gezin is nog steeds een blokkade voor vrouwen'
Kwestie stadsverwarming
voorgelegd aan commissie
LEIDSCH m DAGBLAD
Bijzonder hoogleraar vrouwenstudies Joyce Outshoorn:
Politie verdenkt Leidenaren
van inbraak in Raamstraat
Politie stopt
eendenvangst
s
MAANDAG 27 JULI 1987
LEIDEN - Wanneer de vrouwenbeweging zou worden
gesplitst in twee groeperingen, de 'rekkelijken' en de
'preciezen', zou Joyce Outshoorn bij die eerste groep
horen. Feminisme met oog voor de eigen vrije wil van
de vrouw. In vitro fertilisatie (reageerbuisbaby's) ziet
zij als verworvenheid voor vrouwen die dolgraag een
kind willen en dat niet op een natuurlijke manier kun
nen krijgen. Anders dan de 'preciezen' die dit medische
wonder beschouwen als weer een door mannen uitge
dacht instrument om de vrouw achter kinderwagen en
aanrecht te krijgen.
Joyce Outshoorn, sinds kort buitengewoon hoogle
raar vrouwenstudies aan de Leidse Universiteit, con
stateert overigens wèl dat vrouwen nog steeds in min
der fortuinlijke posities dan de man verkeren. Haar on
derzoek spitst zich daarop voor een deel toe: aan de
Leidse universiteit wordt onderzocht hoe de positie
van vrouwelijke wetenschappers is. Ook wordt bij pu
blieke werken in Amsterdam een onderzoek gedaan.
Nu zitten wetenschappers al bij
voorbaat in een meer bevoor
rechte positie dan bijvoorbeeld
administratief medewerksters.
Outshoorn erkent dat: "Admini
stratief personeel zit veelal op
een doodlopende weg. Toch
komt die situatie ook bij weten
schappers voor. Het is shocke
rend te constateren dat vooral
ongetrouwde vrouwen hier door
stromen. Kennelijk vormt het
hebben van een gezin voor vrou
wen een blokkade om hogerop te
komen, want 90 procent van de
mannen in hogere functies is wèl
getrouwd".
door
Annemiek Ruygrok
Van huis uit politicologe, is
Outshoorns leerstoel verbonden
aan de faculteit der sociale we
tenschappen. Het is de bedoeling
dat zij onderzoek stimuleert,
coördineert en begeleidt. Niet al
leen bij sociale wetenschappers,
maar ook bij vrouwen uit andere
disciplines. Bij haar vakgroep
zijn dan ook een psycholoog, een
pedagoog en een socioloog werk
zaam. 'Macht en strategie' is de
noemer waaronder zij haar on
derzoek zal verrichten. Hoe ont
wikkel je machtsvorming, strate
gieën om de positie van vrouwen
te verbeteren? is de vraag die
centraal zal staan.
Horde
Niet alleen het gezin belem
mert vrouwen in hun gang hoge
rop, ook het nieuwe rangenstel
sel in het wetenschappelijk on
derwijs vormt een horde die
moet worden genomen. "Pas de
laatste jaren zijn meer vrouwen
in het wetenschappelijk onder
wijs en onderzoek terecht geko
men. Die toeloop is van de laat
ste zeVèn of acht jaar. De hogere
rangen zijn inmiddels vergeven
aan mannen die al langer erva
ring hebben. De invoering van
het nieuwe rangenstelsel is ei
genlijk voor vrouwen te vroeg in
gevoerd. Daardoor zijn de ver
schillen onevenredig groot".
Om daarin verandering te
brengen, denkt Outshoorn haar
eigen steentje bij te kunnen dra
gen. "Door onderzoek te doen en
vrouwen te stimuleren om te
promoveren. Dat is wat je kunt
doen als hoogleraar". Promove
ren pleegt een aanslag op je vrije
tijd, aldus prof. Outshoorn, en
kenmerkend voor vrouwen is dat
zij over weinig vrije tijd beschik
ken. "Anderzijds moet je niet
vergeten dat er een hele cultus
rond zo'n promotie heerst. Ik
vind dat het geen levenswerk
moet worden. Het is dan ook
zaak om hanteerbare projecten
uit te kiezen". Zelf promoveerde
zij, naar eigen zeggen vrij laat.
"Omdat ik wilde wachten tot
Behalve het onderzoek aan de
universiteit en in Amsterdam,
zullen ook andere projecten wor
den aangepakt, waarbij studen
ten kunnen worden betrokken.
Zo heeft de vakgroep belangstel
ling voor historische veranderin
gen in de loopbaan van vrouwen.
Twee generaties zullen met dit
doel aan de tand worden ge
voeld: de vrouwen die in de jaren
vijftig betaalde arbeid verricht
ten en zij die dat nu doen.
Een ander project dat wordt
aangepakt is de betekenis van ar
beid voor fabrieksmeisjes. Voor
al in het begin van deze eeuw
werden aan vrouwen bepaalde
eisen gesteld: zij moesten vooral
vrouwelijk zijn. Dat hield veelal
in kuis en keurig. In hoeverre het
werken in een fabriek dat beeld
aantastte zal worden onderzocht.
Nog in leven zijnde arbeidsters
van toen zullen worden onder
vraagd, een taak voor doctoraal
studenten die op deze wijze leer
ervaring kunnen opdoen.
Vrouwenstudies moeten een
vaste plek krijgen op de universi
teit en tegelijkertijd een onder
deel zijn van andere studies,
vindt Outshoorn. "Het heeft met
zoveel facetten te maken. Neem
nu bijvoorbeeld geneeskunde.
Veel onderdelen, bijvoorbeeld
gynaecologie, zijn direct van be
lang voor vrouwen". Maar ook in
andere vakken speelt de vrouw
een belangrijke rol. Toch is het
nu nog zo dat veel mannelijke
wetenschappers uitgaan van de
gedachte: "Het gaat over vrou
wen, dus is het niet interessant".
Abortus
Overigens is niet alleen de we
tenschap een braakliggend ter
rein voor vrouwen, ook in Den
Haag komen vrouwenzaken
slecht aan bod, is de mening van
Joyce Outshoorn. Vorig jaar pro
moveerde zij op het proefschrift
'De politieke strijd rondom de
abortuswetgeving in Nederland
(1964-1984)'. "Abortus is niet op
zichzelfstaand. Het is met veel
zaken zo. Dat de anticonceptie
pil en abortus volgens de aanbe
velingen van de commissie Dek
ker uit het basisverzekeringpak
ket moeten, is weer zo'n aanval
van mensen die niet kunnen le
ven met de overeenstemming die
hierover in het begin van de ja
ren tachtig is bvereikt. Het is een
marginale bezuiniging van acht
miljoen". Volgens Outshoorn
tasteh sommige zaken die vrou
wen voorstaan de traditie en
machtsposities aan. En daar
heeft politiek Den Haag het nog
steeds bijzonder moeilijk mee.
Als 'rekkelijk feministe' ziet zij
nog steeds een plaats voor de
vrouwenbeweging. "Vrouwen
hebben sinds de opkomst daar
van een aantal posities veroverd.
De ontwikkelingen van nu zijn
niet zo spectaculair meer, maar
ze zijn er wel. In het begin was
het nodig om de straat op te gaan
om impasses te doorbreken.
Door dergelijke acties te combi
neren met een goede strategie
bereik je uiteindelijk veel".
De positie van vrouwen verge
lijkend met die van twintig jaar
geleden, somt Outshoorn een
aantal verworvenheden op: "De
vrijheid van seksualiteit en
voortplanting voor vrouwen. En
jongeren denken al anders. Meis
jes willen minder snel trouwen
dan vroeger het geval was. Ook
jongens veranderen, zij het lang
zamer. Op het terrein van het on
derwijs kan worden gesteld dat
het nu evenredig is verdeeld:
evenveel vrouwen als mannen
gaan doorstuderen".
Achterlijk
Wat volgens Outshoorn echter
achterloopt is het arbeidsmarkt
beleid. Ook de kinderopvang is
allerminst goed geregeld. "Ne
derland is wat dat betreft het
achterlijkste land van heel Euro
pa". Daar is een verklaring voor:
allereerst is Nederland een land
met een sterke, burgerlijke tradi
tie. Het gezin als hoeksteen van
de samenleving staat bij velen,
ook bij jongere ministers, hoog
in het vaandel. "Bovendien is
Nederland, anders dan andere
Europese landen, laat geïndus
trialiseerd. Er was dus weinig be
hoefte aan werkende vrouwen.
En de Eerste Wereldoorlog is aan
ons land voorbijgegaan. In ande
re landen, waar de mannen naar
het front werden gestuurd, kwa
men vrouwen vanzelf in het ar
beidsproces terecht".
Als trend voorziet zij in de toe
komst de grote vergrijzing van
de bevolking, waarmee vooral
vrouwen te maken zullen krij
gen, omdat zij ouder worden dan
mannen. Daar tegenover staat
een daling van het geboortecij
fer. Minder jongeren zullen dus
voor de ouderen moeten zorgen.
Outshoorn vreest in dit opzicht
het geboortebevorderend beleid,
dat in andere landen al wordt ge
voerd. Zelf verwacht zij daar
niets van, omdat een bevolkings-
poliiek moeilijk te voeren is.
Door het dalend geboortecijfer
ziet zij daarentegen wel goede
toekomstperspectieven voor de
vrouw. Want in de jaren negentig
zal er een tekort op de arbeids
markt ontstaan. Vrouwen zullen
gemakkelijker aan bod komen,
omdat de vraag naar - geschool
de - werknemers zal toenemen.
"Maar dat legt wel een enorme
druk op de kinderopvang. Die
zal goed moeten worden gere-
De behoefte aan geschoolde
werknemers stelt overigens be
paalde behoeften aan het onder
wijs. Zo wil staatssecretaris Gin
jaar (onderwijs) wiskunde ver
plicht stellen voor meisjes. Outs
hoorn is weliswaar een voorstan
der van wiskunde in het pakket,
omdat dat een goede denktrai-
ning bevordert. "Want in de wis
kunde moet je analytisch en lo
gisch denken". Anderzijds vindt
zij het argument van de staatsse
cretaris discutabel: Ginjaar ge
bruikt de smoes dat de informa-
tica-revolutie wiskunde voor
meisjes noodzakelijk maakt. Ik
vind dat zij zich moet afvragen
welk soort wiskunde noodzake
lijk is om mee te kunnen komen
in de informatica-revolutie. Het
pakket moet niet te zwaar zijn.
Voor jongens noch meisjes. Want
we weten ook dat een te zwaar
pakket een barrière vormt voor
sommige leerlingen. Het selec
teert mensen uit die het in een
universitaire studie heel goed
zouden doen. Ik vind dat er beter
moet worden gekeken naar wat
we nu precies nodig hebben".
Bewoners hopen op bindende uitspraak
LEIDEN - Bewoners van de Ste
venshof hebben het conflict over
de onderhoudskosten voor stads
verwarming voorgelegd aan de ge
schillencommissie voor openbare
nutsbedrijven. De Stevenshofbe-
woners hopen dat deze commissie
een uitspraak doet die voor alle
partijen bindend is. De geschillen
commissie heeft de zaak inmiddels
in behandeling genomen. Wanneer
zij uitspraak doet, is echter niet be
kend.
Het conflict over de onderhouds
kosten voor stadsverwarming
speelt al enkele jaren. Alle betrok
ken partijen - de gemeente, het
Energiebedrijf Rijnland en de Fe
deratie van Leidse woningbouw
verenigingen - zijn het erover eens
dat de gebruikers van stadsverwar
ming per jaar ongeveer 200 gulden
te veel betalen. Onderhandelingen
om de kwestie tot een oplossing te
brengen zijn tot dusver steeds op
niets uitgelopen.
Begin dit jaar leek er wat schot te
komen in de zaak. EBR-bestuurder
R. van Lint kondigde tenminste
aan dat voor 1 april van dit jaar een
overeenkomst op tafel zou kunnen
liggen. Uiteindelijk konden de Fe
deratie van Leidse Woningbouw
vereniging en het EBR het toch
niet eens worden en adviseerde de
federatie de bewoners om maar
naar de rechter te stappen. A. Ie Fe-
bre, voorzitter van de bewoners
commissie Stevenshof, stelt dat de
bewoners toch nog hebben ge
wacht op nieuwe initiatieven van
het EBR om de onderhandelingen
met de federatie te heropenen.
Toen die uitbleven, zijn de bewo
ners maar naar de geschillencom
missie gestapt.
De geschillencommissie is een
instantie die zich normaal gespro
ken buigt over kwesties tussen
consumenten en nutsbedrijven.
Daar is in dit geval niet direct spra
ke van. Immers, nog steeds is niet
helemaal duidelijk het EBR de
schuldige is of de woningbouwver-
LEIDEN - De politie heeft zater
dagmiddag de vermoedelijke da
ders aangehouden van een inbraak
in een kruidenierszaak aan de
Raamstraat die in de nacht van
donderdag op vrijdag werd ge
pleegd. Het gaat om twee Leidena
ren van 23 en 24 jaar oud. Bij de
inbraak werden 90 sloffen sigaret
ten met een waarde van ruim 3000
gulden buitgemaakt.
Agenten troffen de mannen za
terdagmiddag in de Waldeck Pyr-
montstraat aan in een auto die ze
staande hadden gehouden voor
een technische controle. De 23-jari-
ge Leidenaar bleek gezocht te wor
den omdat hij na een sollicitatie
verlof niet was teruggekeerd in het
huis van bewaring in Arnhem.
De 24-jarige man moest met de
auto naar het politiebureau voor de
controle, maar sloeg onderweg
plotseling een andere richting in.
De politie achterhaalde hem in de
Oosterstraat. De man verklaarde
dat hij nog even sigaretten moest
afleveren. In de kofferbak van de
auto vond de politie de sloffen si
garetten en shag. Het signalement
van de inbrekers was bekend door
dat voorbijgangers hadden gezien
hoe de mannen elkaar via een toch-
traampje in de winkel zakken met
vermoedelijk de gestolen waar
aangaven.
KRAKER - De Leidenaar die af
gelopen donderdag een woning
aan de Smeliekenhorst heeft ge
kraakt, heeft het pand moeten ver
laten. Hij had aan de Smelieken
horst een woning toegewezen ge
kregen, maar vond een ander huis
daar mooier en besloot dat te kra
ken.
enigingen. "In elk geval zal een uit
spraak behoorlijke tijd op zich la
ten wachten aangezien de zaak
nogal ingewikkeld is", meent Le
Febre.
Geen zin
Hij zegt dat de bewoners, behal
ve het te hulp roepen van de ge
schillencommissie, voorlopig geen
verdere stappen zullen onderne
men. Ze voelen er op dit moment
weinig voor om de rechter in te
schakelen. Le Febre: "Als we
voortdurend horen dat we gelijk
hebben, wat heeft het dan voor zin
om ons gelijk te halen door middel
van een langdurige juridische pro
cedure?"
Overigens zou ook de gemeente
raad een steentje kunnen bijdra
gen door een uitspraak te doen in
het conflict. Per slot van rekening
was het de raad die destijds de
voorwaarden vaststelde waaraan
de stadsverwarming moest vol
doen. De Stevenshofbewoners
voelen er echter niet veel voor om
de raad te verzoeken een uitspraak
te doen. "De raadsleden kennen
het conflict, het is hen duidelijk
dat we te veel betalen, ze hadden al
lang stappen kunnen ondernemen.
Wij krijgen echter de indruk dat de
raad gewoon geen zin heeft zich in
het conflict te mengen. Wat heeft
het voor zin om mensen te benade
ren die toch niets willen doen?", al
dus Le Febre.
EBR-bestuurder Van Lint ver
klaart dat het energiebedrijf, voor
dat het nieuwe initiatieven neemt,
eerst wil wachten op een toetsing
van de stadsverwarmingstarieven
door de directie volkshuisvesting
van de gemeente Leiden. Die con
trole heeft overigens op zichzelf
niets te maken met het conflict
over de onderhoudskosten. Ze zou
ook hebben plaats gehad wanneer
bewoners niet te veel zouden heb
ben betaald. "De kosten voor
stadsverwarming zijn voor een
deel gebaseerd op veronderstellin-
'gen. We hebben afgesproken dat
elke vijfjaar zou worden bekeken
of die veronderstellingen wel juist
,zijn", aldus Van Lint.
Politie haalt
honden weg
na overlast
LEIDEN - De politie heeft vrijdag
avond in de Corantijnstraat na her
haalde klachten uit de buurt over
geluidsoverlast twee honden in be
slag genomen. De dieren werden
vaak alleen thuisgelaten en maak
ten dan enorm kabaal. Zo ook vrij
dagavond. De politie, die de eige
naren al voor inbeslagname had
gewaarschuwd, heeft de deur van
de woning geforceerd en de hon
den ondergebracht in een asiel. Te
gen de eigenaren wordt proces-ver
baal opgemaakt.
mannen
Op de Kaasmarkt is zaterdagmiddag rond half zes een auto gedeeltelijk te water geraakt. De bestuurster, een
36-jarige vrouw uit Leiden, wilde de auto starten maar vergat dat deze nog in de versnelling stond. De wagen
reed derhalve over de railing bij de kade heen en kwam met de neus in het water terecht. De vrouw hield aan het
ongeluk slechts een paar natte voeten over. (foto p.l. schipper)
Man rijdt tegen
lichtmast door
loslopende kat
LEIDEN - Een poes is er de oor
zaak van dat een 27-jarige man uit
Weert zaterdagavond op de Euro-
paweg frontaal tegen een lichtmast
is geknald. Hij is met letsel in de
maagstreek overgebracht naar het
Asielzoeker heeft
drie identiteiten
LEIDEN - De politie heeft afgelo
pen weekend een asielzoeker aan
gehouden die er drie verschillende
identiteiten op na bleek te houden.
Hij had politiek asiel aangevraagd
in Leiden en in Den Bosch onder
een andere naam hetzelfde gedaan.
De identiteitspapieren die hij op
zak had bleken evenwel nog weer
andere gegevens te bevatten.
Elizabethziekenhuis in Leider
dorp. Zijn auto werd totaal ver
nield, de lichtmast zwaar bescha
digd.
De man reed in een bestelauto en
had twee poezen bij zich, die vrij in
de wagen rondliepen. Eén van de
dieren sprong plotseling voor hem.
De man probeerde het dier met
armbewegingen weg te krijgen,
maar manoeuvreerde daarbij zijn
auto van de weg af. Hij schampte
tegen een lichtmast en botste vijf
tien meter verder frontaal tegen
een tweede mast.
Dieven gesnapt
LEIDEN - Twee Alphenaren van
16 en 18 jaar oud zijn afgelopen
nacht op de Langegracht aange
houden wegens diefstal van een
auto in hun woonplaats. De jon
gens werden gepakt nadat ze er op
de Stationsweg vandoor waren ge
gaan bij het naderen van een poli
tiewagen. De politie hield ze op de
Langegracht staande, waarna de
reden van hun haast bleek.
Expositie
Reclamefotograaf Rene Pie-
ters zal van 31 juli tot en met 3
september in Holiday Inn aan
de Haagse Schouweg exposeren
met twintig vrije werken uitge
voerd in zwart wit. De expositie
beslaat diverse fotografische
deelgebieden zoals landschap
pen, portretten, stillevens en
modefoto's. De foto's zijn door
lopend te bezichtigen in de
'blauwe gang'.
Postduiven
Wedvlucht van De Zwaluw
met jonge duiven vanaf Strom-
beek op 25 juli. 1,5 en 8: J. van
der Kooij, 2: P. van Wissen, J.
Hoogervorst, 4: H. van der
Voort, 6: combinatie Van Beek
en Van der Ham.
Twee
aangehouden
wegens inbraak
LEIDEN - Een 29-jarige Hagenaar
en een 27-jarige man zonder vaste
woon- of verblijfplaats zijn in de
nacht van vrijdag op zaterdag aan
gehouden wegens inbraak in een
kledingzaak aan de Haarlemmer
straat, eerder die nacht. De gealar
meerde politie kwam te laat maar
zag wel een auto wegrijden, die ze
op de Plesmanlaan staande kon
houden. In de wagen bevond zich
een grote hoeveelheid colberts en
jacks met een gezamenlijke waar
de van ruim 5000 gulden. Voorts
bleken de mannen in een gestolen
auto te rijden.
LEIDEN - De politie heeft gister
avond rond zeven uur op de Lage
Rijndijk een einde gemaakt aan
dierenmishandeling, gepleegd
door een 28-jarige Fransman. De
man was, gezeten in een bootje, be
zig eenden te vangen met behulp
van een stok met daaraan een
haak. Eén eend, die bij de vangst
gewond raakte, had hij bij de
komst van de politie te pakken. De
man verklaarde dat het op deze
wijze vangen van eenden in Frank
rijk is toegestaan.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
