VAKANTIEGROT IJ D '87
gROtijd
Reddingshonden bij rampen onmisbaar
Indianenvolk claimt
enorm natuurgebied
Mens en technologie niet opgewassen tegen de neus van een hond
friesland
Drente
Z'Holland
N'Brabant
Gelderland
Umbyrg
Twente
Watersport
Dieren
pensions
Duitsland
Luxemburg
finankrijk
Skytaurs
Spanje
Griekenland
Engeland
Italië
ZATERDAG 25 JULI 1987
SMITHERS (AP) - Met een ei
gen, mondelinge geschiedenis
als bewijsmateriaal, probeert een
Indianenvolk in het Canadese
British Columbia weer zeggen
schap te krijgen over een van de
mooiste natuurgebieden van
Noord-Amerika.
Verwacht wordt dat de affaire
zal worden uitgevochten tot voor
het opperste gerechtshof. Hoe
wel er in heel Noord-Amerika
honderden van dergelijke rechts
zaken worden behandeld, is de
door
Jeff Bradley/AP
zaak van de Gitksan Indianen
ongebruikelijk, omdat het volk
de totale zeggenschap opeist
over het grondgebied waarvan
het door blanke kolonisten werd
verdreven.
De 54 door erfopvolging aange
stelde leiders van de 8.000 Gitk
san en Wetsuweten Indianen ei
sen de souvereiniteit op over een
gebied dat groter is dan Zwitser
land. Het is een schitterend,
bergachtig gebied met be
sneeuwde toppen en zalmrivie
ren. Op de hellingen staan talloze
totempalen als stille getuigen
van de eeuwenoude Indiaanse
beschaving.
De Indianen wonen nu in re
servaten met een totale omvang
van 117 vierkante kilometer. Het
gebied dat zij opeisen is 57.000
vierkante kilometer groot en ligt
in de Skeena bergen, ten westen
van de Rocky Mountains en ten
zuidoosten van de kuststrook die
deel uitmaakt van het Ameri
kaanse Alaska.
Het Gitskan volk kent een ma
triarchale samenleving, hetgeen
inhoudt dat de erfopvolging
langs de vrouwelijke familielijn
loopt. De stamhoofden zijn dus
vrouwen. De belangrijkste getui
ge die de Gitskan voor de rechter
hebben gebracht is hun 77-jarige
stamhoofd Mary Johnson.
"Mijn bet-overgrootmoeder
vertelde over de dag dat alle hon
den begonnen te blaffen", vertelt
mevrouw Johnson. "Ze ging kij
ken waarom en holde terug om
haar grootmoeder te vertellen
dat er monsters waren gekomen
met lange touwen die van wor
tels waren gemaakt. Dat was de
eerste telegraaflijn. Ik had nooit
gedacht dat ik nog eens voor de
De blanken die met hun tele
graafkabels, spoorlijnen en kud
des kwamen, verdreven de In
dianen van hun land, zonder dat
er ooit een verdrag werd gete
kend op juridische basis. In 1977
dienden de Gitksan en de Wetsu
weten hun schadeclaims in om
compensatie te krijgen voor al
het land dat door de staat werd
verkocht en voor alle schade die
door houthakkers en andere be
drijven is aangericht in de Skee
na en Bulkley valleien.
Nog verder gaat de eis tot het
herstel van de'volledige politieke
en economische controle over
het gebied, dat rijk is aan hout,
vis en grondstoffen. Dat doel
vormt een ernstige bedreiging
voor een aantal belangrijke be
drijven in British Columbia. En
ook plaatselijke blanke bewo
ners voelen zich bedreigd en zeg
gen desnoods met geweld hun
terrein te zullen verdedigen. "De
sport- en beroepsvissers zijn be
reid iedere Indiaan van de Skee
na af te schieten," zei Neil Ster-
ritt, de voorzitter van de Stam-
raad.
Om de blanken tegemoet te ko
men, hebben de Indianen hun
oorspronkelijke claim verzacht
met garanties voor de rechten
van huidige landeigenaren. Te
gelijkertijd probeert de plaatse
lijke organisatie voor de rechten
van de mens de blanke bewoners
van het gebied ervan te overtui
gen dat het onrecht, ongeacht
hoe oud, moet worden rechtge
zet.
Beide partijen verwachten dat
de zaak vijf jaar zal gaan duren
en zal eindigen voor het opperste
gerechtshof, dat voor het eerst
een hanteerbare definitie zal
moeten opstellen van de rechten
van de oorspronkelijke bewo
ners van Canada. Die rechten
zijn in de Grondwet vastgelegd,
maar bijzonder onduidelijk be
schreven.
"Het is onwaarschijnlijk dat
wij in een keer zullen winnen",
zegt mijnbouwkundig ingenieur
Sterritt, die gedeeltelijk Wetsu
weten is. "Maar we kunnen ook
niet met lege handen blijven
staan. De rechter zal een Salo-
monsoordeel moeten uitspre
ken".
Natuurrampen slaan de laatste tijd gena
deloos toe. In het dorpje Le Grand Bornand
in Frankrijk wordt een camping door een
lawine van regen en modder van de aard
bodem gevaagd. In het noorden van Italië
gebeurt nog geen week later hetzelfde. En
ook in Oostenrijk zaaien de weerselementen
dood en verderf. Aardverschuivingen vin
den plaats, gebouwen storten in. Slachtof
fers liggen vaak enkele uren tot een paar
Politie, brandweer, leger en Rode Kruis
doen er alles aan overlevenden te redden
doden te bergen en het puin op te ruimen.
Daarnaast zijn nog eens honderden vrijwil
ligers, die een helpende hand uitsteken.
Maar niet alleen mensen worden bij het red
dingswerk ingezet.
Een belangrijke rol is weggelegd voor
honden, die veel sneller dan de mens in
staat zijn levende en dode lichamen op te
sporen. Aan de hond als redder in nood
wordt doorgaans weinig aandacht besteed.
Toch hebben talloze mensen hun leven aan
dit dier te danken.
Onlangs verscheen het boek 'Reddings
honden' van de auteur Ruud Haak op de
markt. De presentatie werd omlijst dooreen
demonstratie van Nederlandse reddings
honden in het legerkamp Crailo. Verslagge
ver Jos Heymans bezocht de demonstratie
en sprak met de auteur, een van de leden
van de in 1980 opgerichte Reddingshonden
Hulpdienst Holland.
(Reddingshonden, Ruud Haak, f 26,90,
uitg. Zuid-Hollandsche Uitgeversmaat
schappij)
Een dag lang liet de televisie beel
den zien van het rechttrekken van
de gekapseisde Engelse veerpont
'Herald of Free Enterprise', die op
zijn ongelukkig verlopen reis naai
de overkant van de Noordzee nau
welijks verder was gekomen dan
het havenhoofd van Zeebrugge.
Vele honderden mensen waren be
trokken bij de reddingswerkzaam
heden, die uitvoerig in beeld wer
den gebracht.
Maar de inzet van de reddings
honden bleef voor het publiek on
zichtbaar. Toch was hun aandeel in
de operatie groot. Toen het schip
eenmaal was teruggebracht naar
de haven van Zeebrugge, moesten
de honden de veerpont op de mo
gelijke aanwezigheid van nog meer
lijken onderzoeken
Honden worden steeds vaker ge
bruikt om slachtoffers van rampen
op te sporen. Ze werken doorgaans
veel sneller, effectiever en goedko
per dan mensen met hun hoog
waardige technische apparatuur.
In wintersportgebieden is de rol
van de reddingshond niet meer
weg te denken. Bij de opsporing
van door lawines getroffen winter
sporters zijn zij de belangrijkste
hulpverleners.
Reukvermogen
De hond, ongeacht het ras, heeft
een reukorgaan dat dat van de
mens vele malen overtreft. Bij de
mens is in tegenstelling tot de
hond slechts een klein deel boven
in de neus bedekt met reukslijm
vlies, terwijl de rest van de mense
lijke neus niet beschikt over reuk-
zintuigcellen.
Twee jaar geleden werd Mexico
getroffen door een aardbeving, die
enkele duizenden slachtoffers eis
te. De 'klop-en-roep-methode' is de
meest gehanteerde manier om
overlevenden in de puinhopen op
te sporen. Maar vaak zijn slachtof
fers door uitputting niet meer in
staat te kloppen of te roepen of
wordt hun doorgaans zwakke le
venssignaal overstemd door graaf
werkzaamheden.
Een reddingshond in actie tijdens
In Mexico moest het puinruimen
vele malen worden stopgezet om
eventuele geluiden van slachtof
fers te kunnen waarnemen. On
danks hoogwaardige, technologi
sche apparatuur konden niet alle
signalen worden gehoord. Er wer
den niettemin meer dan 200 levend
begraven slachtoffers onder het
puin vandaan gehaald. Een aantal
dat nooit zou zijn bereikt, als de au
toriteiten niet de beschikking had
den gehad over reddingshonden
uit Frankrijk, Zwitserland en West-
Duitsland
Rode Kruis
De superieure reuk van honden
werd voor het eerst gebruikt door
het Rode Kruis bij het opsporen
van gewonde militairen in oorlogs
tijd. Tot dan toe bleven slachtof
fers 's nachts achter op het slag
veld. terwijl de strijdende partijen
zich hadden teruggetrokken. Ver
plegers van het Rode Kruis waag
den hun leven bij het zoeken naar
overlevenden, een taak die later
door de zogeheten oorlogshonden,
ook wel Rode-Kruishonden ge
noemd, werd overgenomen.
Als een Rode-Kruishond een
slachtoffer eenmaal had opge
spoord, begon hij te blaffen om zijn
begeleider attent te maken op de
aanwezigheid van een mens. Maar
omdat het geblaf ook de vijand
alarmeerde, moest het dier worden
aangeleerd om zijn baas op een an
dere manier te waarschuwen. De
honden leerden om iets uit de om
geving van het slachtoffer naar de
begeleider te brengen, doorgaans
een helm, een geweer of een
schoen. In theorie werkte die me
thode prima.
Maar in de praktijk lag er helaas
niet altijd iets in de buurt van het
slachtoffer, waarop de hond dan
maar wat van het lijf van de gewon
de scheurde. Meestal was dat het
met bloed doordrenkte noodver
band van het slachtoffer, waardoor
de Rode-Kruishond meer kwaad
dan goed deed.
Sindsdien dragen de reddings
honden een leren voorwerpje om
de halsband, een bringsel, dat ze in
de mond nemen en aan de geleider
laten zien ten teken dat een slacht
offer is gevonden. De methode
werkt perfect en wordt nog steeds
gehanteerd, ook al worden de die
ren niet meer op het slagveld inge-
Vooral gedurende de Tweede
Wereldoorlog hebben reddings
honden hun waarde bewezen. Een
oude dame ontdekte bij toeval dat
haar hondje na Duitse bombarde
menten op Engelse steden in de ro
kende en brandende puinhopen op
zoek ging naar slachtoffers en dan
op de vindplaats piepend op haar
bleef wachten. Mevrouw Griffin
leidde haar twee honden op tot
reddingshonden.
Deze dieren wisten in de oorlog
233 slachtoffers onder het puin op
te sporen, van wie er nog 21 in le
ven waren. Een van hen redde
naast vele mensen ook nog eens 67
bedolven dieren. Na de oorlog kre
gen de honden de 'Dicken Medal
for Animals', de hoogste Engelse
onderscheiding voor een hond die
slechts sporadisch en voor zeer uit-
zonderlijkè verdiensten wordt ver
leend.
Technologie
Na de oorlog zakte de belangstel
ling voor het gebruik van honden
bij reddingsoperaties. De oplos
sing voor het opsporen van slacht
offers werd gezocht in de technolo
gie. De waarde van de hond werd
echter in 1976 opnieuw erkend,
toen Zwitserse honden bij een
aardbeving in het noorden van Ita
lië, waarbij 1200 mensen om het le
ven kwamen, 16 slachtoffers le
vend onder het puin vandaan haal
den en 125 doden borgen. De hon
den hadden de electronica glans
rijk verslagen.
In ons land werd bij de oprich
ting van de Nederlandse Vereni
ging voor Rode-Kruishonden in
1909 voor het eerst gebruik ge
maakt van het reukvermogen van
de hond. Op initiatief van de Dord-
tenaar Leendert Saarloos werden
in 1961 zogenaamde 'kwartwolven'
(een Duitse Herder gepaard met
een wolvin en de nakomeling daar
van weer gekruist met een Duitse
Herder geeft een kwartwolf) opge
leid tot reddingshonden. Maar na
de dood van Saarloos in 1969 raak
te de opleiding van deze honden op
de achtergrond.
De training van reddingshonden
werd in Nederland zeven jaar gele
den opnieuw van de grond getild
door de oprichting van de Red
dingshonden Hulpdienst Holland.
Hoewel hier nauwelijks aardbevin
gen voorkomen, hebben de dieren
hun waarde bewezen bij het opspo
ren van vermiste personen in bos,
hei en zandafgravingen en bij door
gasexplosies ingestorte huizen.
Bovendien worden de Nederland
se honden ingezet bij reddingsac
ties in het buitenland.
De RHH telt momenteel twaalf
honden en een gelijk aantal bege
leiders. In opleiding zijn nog 25
honden, die binnenkort inzetbaar
zullen zijn. Het ministerie van bin
nenlandse zaken, belast met de
rampenbestrijding, is vol lof over
dit particulier initiatief en heeft al
le gemeenten bij de opstelling van
een rampenplan gewezen op deze
hulpbron. Ook het leger, het Korps
Mobiele Colonnes met een perso
neelssterkte van 23.000 man,
maakt dankbaar gebruik van deze
vrijwilligers.
AKTIEVE ZEILVAKANTIES
voor oudere jongeren (gem. leeft. 26 jr.). ANWB Bondszeilschool
Heegermeer te Heeg (Friesland). Vraag (older. (Ook 's avonds en
in het weekend) 05154-2363. Lid VZN.
LUXE APPARTEMENTEN
ONTSPANNING voor IEDEREEN: Besch. pret in prachtig land-,
schap: Camp. WITTELTERBRUG ANWB/Recron, dus GOED me
o.a. zwemb. Ook verh. slacar. en verh. inger. nwe. ruime TEN
TEN, norm. bedden. VIS-/SPEELGELEGENHEID, Fam. Bontje,
Wittelterw 31. Wittelte (Diever) 05219-8288.
BIESBOSCH RONDVAARTEN V.A.
DRIMMELEN MET DE ZILVERMEEUW
DE BRABANTSE BIESBOSCH ONTDEKKEN!
Vanuit de haven van LAGE ZWALUWE 2 uur varen door dit unie
ke natuurgebied!
Vertrektijden t/m 28 augustus: ma. t/m vrij. DAGELIJKS 11.00,
13.00 en 15.00 uur. Zat. en zo. 13.00 en 15.00 uur.
Na 28 aug. op aanvraag. Zo. 30 aug. en de zondagen in sept.
14 00 uur. Tarieven: 8.-; 65+ 7.-; 3 t/m 11 jr. 4.50. Honden aan
de lijn Reserveren mogelijk. Gratis parkeren. BIESBOSC-
HTOURS. Biesboschweg 7.4926 SJ LAGE ZWALUWE. Tel. 01684-
2250.
CAMPING DE WITTE PLAS - SCHIJF voor uw vakantie-, sei
zoen. jaarplaats. Zwembad, kleuterbad. restaurant, kantine, terras
sen, winkel, jeugdsoos, squashbaan. tafeltennis, Turks bad,
sauna, Nautic Glijbaan, gel. aan mooie bossen en heide. Tussen
Breda/Roosendaal. Huisdieren (gratis) toegestaan. T.k. ge
bruikte caravans. Vraag folders: Molendreef 5,4721 SE Schijf.
01654-1889/1768.
HOTEL„DEL0CHEMSEBERG"
Sfeervol gezell. fam.hotel. Door pers. bediening en geroemde
keuken uitst. toeven! Zeer bosr. gel., eigen park, lift, fietsen, hotel
busje v. pl. verv. en tochtjes, alle kmrs. douche/toilet. V.p. v.a.
73.- p.p. Uitstekend geschikt voor fam.reünies tot 34 pers. Wij
sturen gaarne onze prospectus. 05730-1377.
Gezell. HOTEL. Kmrs. met ktv, m/z douche, toilet, bij bos,
zwemb.. prima keuken. V.p. v.a. 47,50 p.p.p.d. Vr. gratis kl.folder.
De Zwaan, Arnhemseweg 520, Beekbergen. Tel. 05766-1393.
Hotel pension Esperanza NUNSPEET, 1 week vol pension v.a.
308.- L/0 v.a. 195.- p.p. Gel. nabij centrum en openbaar ve
voer. GRATIS NWE fiets in bruikleen, Vr. folder 03412-52393.
OTTERLO (HOGE VELUWE) t.h.: stenen 2/5-pers. vakantiewo
ningen in bos. Douche, c.v., t.v. Tel. 02518-51701 (ook verkoop).
Hoenderloo (Hoge Veluwe) t.h. bungalows en campingpl op rus
tige camping Den Brink met speeltuin. 05768-1376.
VALKENBURG HOTEL BUITENZORG, Wehryweg 33, tegenover
het station, biedt 7 dgn, half pension 295.-, volpension 345.-,
logies met ontbijt 210.-, parkeerplaats, terras. Vraag folder:
04406-13570.
VAKANTIE IN HET GEULDAL vlakbij Valkenburg: v.p. v.a. 46.-
p.d. HOTEL MOOI GEULHEM Geulhemmerweg 22, 6325 PK Ben
en Terblijt. Tel. 04406-40514.
HET ROEKENBOSCH
BIEDT U DE PRETTIGSTE
VAKANTIE IN LIMBURG!
Het pertekt verzorgde bungalowpark In de Noordlimburgse
bossen, bij de Maas en Duitse grens.
6-persoons bungalows met kleuren tv/videonet, open haard,
cv en 3 slaapkamers. Restaurant/bar, kinderboerderij, bow
ling, midgetgolf, gratis tennissen en overdekt zwemmen.
Bel 070-472101's avqnds en in het weekend 04784 -1841
VAKANTIETIP'.
nF WEEK VAN 14-21
°m,JUSTUS: F.780.-
Bungalowparken
DELDEN. Hartje Twente op z'n best. Familie Hotel SEVENSTER,
Marktstr. 6. 7491 AW Delden. Tel. 05407-61391. Modern comfort,
half pens. v.a. 45.- p.p.p.d. V.a. 3 dagen. Folder op aanvraag.
ZEILEN-SKIËN-SURFEN
ZEILSCH00L DE KAAG Z.H. 02524-4333
al 35 jr. vakanties en opl. in mod. acc. Jeugdopl. v.a. 8 jr.
ZEILSCH00L PEAN
Zeezeilenüü
ran Reykjavik (IJsland)na£
Far Oer, Shetlands. enz. van 31 juli tot 21 augustus. Spec, p
2.000 - per persoon all in incl. vlucht A'dam/Reykjavik.
Aanmelden: TWELLEGEA A dam. 020-324877/367298.
„HET PARADIJS" een garantie voor een go
uw huisdieren. Groeneweg 129, 's-Gravenzar
EIFEL, AHRDAL wijndorp Mayschoss, 5 pers. caravans t.h. op
prachtig gel. camping met zwembad. Quo Vadis, 08345-1673.
Nog kmrs. vrij! H.p. 34 DM (1 kind gratis). Pension Krausfeld,
5591 Landkern bij Cochem/Mosel, 09.49-2653.3158.
Gasthaus B. Vanck 5531 Meisburg Eifel. tel. 09-496599220 aan
rustig vakantiepension in bosrijk gebied, mooie wandelroutes, dag-
toeren Vulkanmaare - Mosel - Trier - Luxemburg. Kamer, dou
che, tel., w.c. Goede keuken. Volp. 30. - 32.- DM p.p.
Superstunt/295.-
;l de Nederlanden Aspelt, organiseert voor u een volledig
verzorgde 5-daagse reis naar Luxemburg met luxe touringcar voor
slechts 295,- p.p. incl. excursies naar Metz, Trier, Echternach
en de hoofdstad Luxemburg. Vertrek elke maandag.
Een 4-daagse volledig verzorgde reis naar Luxemburg met luxe
touringcar voor 238,- p.p. incl. excursies naar Trier, Echternach
en de hoofdstad Luxemburg. Vertrek ieder vrijdag.
Alle kamers met douche en toilet, lift, Hollandse keuken, Neder-
35267201 (tot 23.00 uur).
PARIJS
Ons nieuwe Parijs-Magazine is uit!
48 pagina's vol leuke tips en informatie
over deze wereldstad! GRATIS voor u!
Plus natuurlijk onze unieke reisformule:
WEEKEND PARIJS v.a79
3 DAGEN PRIJS v.a99
4 DAGEN PARIJS v.a149
5 DAGEN PRIJS v.af 169
Ook 6, 7 of 8 dagen
Alles inkluslef luxe touringcar, hotel ontbijt, reisleiding
enz.! Vele exkursiemogelijkheden Vele opstapplaatsen.
Extra zomer-aanbieding:
Hotel St. Jacques
Montparnasse****
5 dagen slechts 299!
Vertrek: iedere zondag en woensdag
in juli en augustus
Inklusief:
luxe touringcar v.v.
4 overn. in uw 4-sterrenhotel bij het Quartier Latin-
Centrum
kamers met bad, toilet, minibar, telefoon
kleuren-tv, airco enz.!
- ontbijt en reisleiding
5 exkursies waaronder een dagtocht
naar de kastelen in het LOIREDAL! Toeslag 50
Extra kinderkortingen!
Bel even voor uw gratis Magazine en/of reservering:
070-512455 van 10.00 tot 22.00 uur
(dagelijks, ook zaterdag en zondag)
070-650523/644871 van 09.30 tot 18.00 uur
(maandag tot en met zaterdag)
Palace Promenade Scheveningen
Met ons bent u beter uit!
10-DAAGSE REIS NAAR LLORET DE MAR V.A. 275.-.
Vertrek elke vrijdag vanaf Den Haag (C.S.), Rotterdam (C.Sen
Breda (C.S.). Tevens verhuur appartementen. Voor info: 070-
895034. ATLANTIC TRAVEL
APP. MALGRAT OF CALELLA V.A. 259.-
Vertrek 3, 7, 10, 14 augustus.
Bij 10 dgn. 6 pers. 259.-, 4 pers. 329.-, 2 pers. 449.-.
Bij 17 dgn. 6 pers. 369.-, 4 pers. 439.-, 2 pers. 599.-.
10 DGN. HOTEL ROSA NAUTIOA V.P. 475.-.
SV TOURINGCARS, TEL. 070-460789.
SUPERVOORDELIGE aanbiedingen Spanje, 10 dagen hotel v.a.
269,- app. v.a. 199,-. Bel en Boek bij TRAVEL EXPRESS, uw
Spanje experl, lid ANVR/SGR. Tel. 070-645836 of 010-4119677
RHODOS ARCHANGELOS, authentiek Grieks dorp in een
prachtige omgeving niet ver van vele mooie stranden. Vele excur
siemogelijkheden. Hotel Varelis alle kamers beg.grond en tuin
rondom. Vertrek iedere donderdag in augustus. 1 week 795.-, 2
weken 895.-, toeslag half pension 70 - p.w. MIT REIZEN
Groot Hertoginnelaan 168, Den Haag. Tel. 070-457200/454702
en 035-231323 of bij uw reisbureau lid ANVR/SGR.
London calling! Hotels v.a. 39,-. Vluchten v.a. 135.-. Vertr
elke dag. Bel en boek bij TRAVEL EXPRESS, uw Londen-expert. lid
ANVR/SGR. Tel. 070-645836 of 010-4119677.
Britain voor elk seizoen. Gratis folder ALBION 01140-16188, 4
dg. Londen 298,- p.p., autorondreizen 7 dg v.a. 450,- p p jon
geren reizen 15 dg. v.a. 695,- p.p. Cottages v.a. 400.- p w
LONDON UNIEKE BUSREIS 5 DGN. H.P. 495.-. Vertrek 30-7
incl. vele extra excursies. LONDON TRAVEL CENTRE 072-
123753/121783. De Londen-specialist, ook voor individuele
BUSRETOUR GENUA-SARDINIE V.A. 190.-
S.V. Touringcars. Tel. 070-460789.