North faalde
bij verbergen
Contra-zaak
Cheques;reisverzekering,buitenlands
geld en een leuke attentie: zo geregeld.
Crisis met VS komt
Papandreou goed uit
Betrekkingen Bonn-
Moskou verbeterd
Veel doden
bij veldslag
in Marokko
Oostenrijk
verwerkt
verleden
Greenpeace-actie kemvrije zeeën
ZATERDAG 11 JULI 1987
j BUITENLAND
WASHINGTON (AP) - Kolonel Oliver North heeft gisteren
op de vierde dag van zijn verhoor in het Congres gezegd
dat hij geprobeerd had het doorsluizen van Iraans geld
naar de Contra's te verbergen, nadat veiligheidsadviseur
John Poindexter hem had gezegd dat die zaak beter nooit
aan het licht kon komen.
„Ik deed wat ik kon om dat te voor
komen, maar ik faalde," zei North
die in de loop van de week steeds
meer de rol van volksheld is gaan
spelen. Aan het begin van zijn vier
de verhoordag legde hij demon
stratief twee stapels telegrammen
voor zich neer, die hij had gekre
gen van Amerikaanse burgers.
De sfeer tijdens het verhoor was
gisteren soms zelfs vriendelijk in
vergelijking met de bittere juridi
sche gevechten die eerder deze
week werden geleverd.
Het Witte Huis maakte bekend
dat de steun van het publiek voor
het Nicaraguabeleid van de rege
ring Reagan lijkt te worden gehol
pen door het optreden van North.
„Het spreekt voor zich dat de re-
ALGIERS (AP) - De guerrillabewe
ging Polisario zegt deze week in
een hevige veldslag bij Techla in
het uiterste zuiden van de betwiste
Westelijke Sahara 275 Marokkaan
se soldaten te hebben gedood en 73
tegenstanders gevangen te hebben
genomen.
Volgens een in Algiers uitgege
ven verklaring hebben Polisario-
strijders een 40 kilometer lang ge
deelte veroverd van de door Ma
rokko opgeworpen aarden verde-
digingswal langs de grens met
Mauretanië. Verder werden 10 Ma
rokkaanse tanks, 46 lichte voertui
gen en vier vrachtwagens vernield
en werden twee tanks, twee ge-
schutstukken en ander gevechts-
materieel buitgemaakt.
De veldslag zou woensdag heb
ben plaatsgevonden. Van Marok
kaanse zijde is niets over de be
weerde gevechten meegedeeld.
Hoewel het Polisario in zijn berich
ten over de strijd dikwijls over
drijft, lijken de gevechten van deze
week de hevigste in de Saharaanse
oorlog te zijn sinds maanden.
In het grotendeels onbewoonde,
maar mineraal-rijke gebied woedt
al meer dan tien jaar een oorlog
tussen het Polisario en het Marok
kaanse leger. Marokko bezette een
deel van de voormalige Spaanse
Sahara toen Spanje het gebied in
1975 ontruimde. De Marokkaanse
annexatie heeft geen internationa
le erkenning gekregen.
gering verheugd is dat veel van het
verhaal over onze steun aan de
Contra's en de vrijheidsstrijders
van Centraal-Amerika door kolo
nel North wordt overgebracht aan
een gevoelig en begrijpend pu
bliek," zei Reagans woordvoerder
Marlin Fitzwater.
Fitzwater zei dat de regering er
niet altijd in was geslaagd duide
lijk te maken waarom zij de Nicara
guaanse contrarevolutie steunt,
maar de hoorzittingen „lijken op
dat punt te helpen".
North verklaarde intussen dat re
geringsfunctionarissen hun bezwa
ren tegen het ruilen van wapens
voor gijzelaars met Iran eind 1985
aan de kant hadden gezet, omdat
zij vreesden dat de levens van de
gijzelaars in gevaar zouden komen
als zij van die ruil afzagen.
North zei ook dat president Rea
gan „heel duidelijk uitsprak" dat
de Amerikaanse gijzelaars in Liba
non zo snel mogelijk vrij moesten
komen. Maar North zei dat hij zelf
het verhaal had verzonnen dat de
president de gijzelaars vrij wilde
hebben vóór belangrijke politieke
momenten als de Congresverkie
zingen. North had dat verteld aan
de zakenman Albert Hakim die be
middelde bij de wapenleveranties.
De commissie herinnerde North
eraan dat ministers als Shultz en
Weinberger tegen de ruil waren en
dat ook hadden gezegd. Liman
vroeg: „Was u de belangrijkste
voorstander van dit plan gewor-
den?'*"
North: „Ik geloof niet dat ik de
belangrijkste voorstander was.
(CIA-)directeur Casey is er altijd
voor geweest. Maar net als bij mijn
andere activiteiten was het verzet
dat ik er tegen hoorde toen wij er
mee bezig waren veel geringer dan
nadat het mislukte, toen het be
kend werd."
WENEN (AP/DPA/AFP) - Honder
den Oostenrijkers hebben de afge
lopen maand elke avond vanaf de
trappen van de Stefansdom in We
nen hun landgenoten opgeroepen
eens goed na te denken over de rol
van Oostenrijk in de Tweede We
reldoorlog. Van 8 juni, een jaar na
de verkiezing van Kurt Waldheim
tot president, tot 8 juli, de jaardag
van zijn inauguratie, hield het
groepje Oostenrijkers een wake.
Duizenden hebben meegedaan
aan de daaruit voortkomende dis
cussies. De initiatiefnemers hopen
dat er een groter bewustzijn ont
staat onder de Oostenrijkers over
dat duistere verleden. Een her
waardering is volgens hen op haar
plaats.
Emmi Demont, een van de deel
nemers aan de wake, zei dat het
een „soort geschiedenisles was
waar iedereen vrijuit kon spre
ken." De socioloog Silvio Lehman,
lid van de groep Nieuw Oostenrijk
die vorig jaar werd opgericht om
zich te verzetten tegen de verkie-
zing van Waldheim, zei dat er wel
voor gezorgd zal worden dat de
Oostenrijkers er over zullen blijven
praten.
De „Anschluss", de annexatie
van Oostenrijk bij het Derde Rijk,
was en is het sleutelwoord over de
rol van Oostenrijk in de oorlog. Tij
dens de wake ontstonden emotio
nele debatten. Anti-semitische
scheldpartijen en fluimen waren
vaak het resultaat van een gesprek
voor de Stefansdom.
Was Oostenrijk een slachtoffer
van Hitiers Derde Rijk of een me
deplichtige?
Franz ïYanke, een andere deel
nemer aan de wake, werd op 12
maart 1938, de dag dat het Duitse
leger Oostenrijk binnenwandelde
geboren. „Oostenrijk heeft zichzelf
de rol toegedicht van slachtoffer,
maar dat is niet helemaal juist,"
zegt Franke. Hij wijst daarbij op
het feit dat vele nazi-kopstukken
Oostenrijkers waren.
Voor de verkiezing van Wald
heim en de beschuldigingen over
zijn oorlogsverleden zwegen de
meeste Oostenrijkers liever over
dit onderwerp. De mensen die de
wake organiseerden vonden het
echter tijd dat de Oostenrijkers
hun licht daarover moesten laten
schijnen. Zeker nu hun president
in een groot deel van de westerse
wereld niet echt welkom is.
Inmiddels heeft de voorzitter
van de joodse gemeenschap van
West-Berlijn, Heinz Galinski, laten
weten dat het bezoek van Wald
heim aan West-Duitsland onnodig
de betrekkingen met israël belast.
"De man is het niet waard dat de
Bondsrepubliek haar goede ver
houding met israël op het spel zet",
aldus Galinski.
ATHENE - Het Griekse weekblad
Ena kwam deze week met het
voorstel, een dagelijks „weerbe
richt" op te stellen aangaande de
Grieks-Amerikaanse betrekkingen
die een zeer onbestendig beeld ver
tonen. De socialistische Andreas
Papandreou won de verkiezingen
van 1981 op een uitgesproken anti-
Amerikaans platform, maar bij die
van 1985 waarin hij wederom zege
vierde was van anti-Amerikanisme
nauwelijks meer sprake.
door
Frans van Hasselt
Bij het bezoek dat de Ameri
kaanse minister van buitenlandse
zaken Schultz vorig jaar aan Athe
ne bracht sprak Papandreou van
„rustiger vaarwater" waarin de be
trekkingen waren gekomen
Schultz constateerde
voor stap" verbetering van de rela
tie. Sindsdien
nieuw stormpje opgestoken
sinds eind vorige maand
weer helemaal
echter menen dat deze nieuwe
iopen-
In Dakar, de hoofdstad van Senegal, zijn deze week blanke en zwarte Zuidafrikanen bijeengekomen om zich
gezamenlijk te beraden op de strijd tegen de apartheid. In totaal 52 mensen namen aan de driedaagse conferen
tie deel, onder wie ook vertegenwoordigers van het in Zuid-Afrika verboden ANC, het African National Con
gress. Een van de organisatoren van de conferentie, de dichter en schrijver Breyten Breytenbach (links), pleegde
in Dakar overleg met Benoit Ngom, voorzitter van de Vereniging van Afrikaanse advocaten. (foto api
BONN (AP) - De Westduitse
Bondskanselier Helmut Kohl heeft
gisteren gezegd dat het bezoek van
president Richard von Weizsacker
aan Moskou tot betere betrekkin
gen tussen West-Duitsland en de
Sowjet-Unie zal leiden. Voorts zei
hij te hopen dat Sovjetleider Mi-
chail Gorbatsjov positief zal reage-
i op de uitnodiging om volgende
jaar naar Bonn te komen.
President Weizsacker zei eerder
Overval
Gewapende Sikhs in India heb
ben bij een overval op het huis van
een vooraanstaande politicus van
premier Gandhi's Congrespartij i
Punjab zes mensen gedood.' De po-
i i -i a WASHINGTON (AP) - De interna- dat Greenpeace van plan is enige
Süfr'6! ^0?mP2? n j tonale milieu-organisatie Green- miljoenen guldens te spenderen
m was North alleen de- r>eare is Pistprpn ppn ramnaonp hp. aan deze campagne, die de slogan
„Kemvrije Zeeën" heeft meege
kregen en „minstens enkele jaren
zal worden voortgezet".
De organisatie zal haar eigen bo
ten inzetten om de nucleaire sche
pen te beletten in havens voor an
ker te gaan. Onder nucleaire sche
pen worden schepen verstaan die
zijn uitgerust met kernwapens en
die door kernenergie worden
voortgedreven.
Ross zei voorts dat nucleaire
schepen het gevaarlijkste onder
deel van de kernwapenwedloop
vormen, maar dat dit gevaar door
de beide supermachten het minst
als zodanig wordt onderkend en
dus ook niet in de bestaande wa
penakkoorden doeltreffend aan
Mathias Rust, de Westduitse piloot banden wordt gelegd,
die eind mei van dit jaar met een „Een eventuele kernoorlog zal
sportvliegtuigje op het Rode Plein zeer waarschijnlijk op zee begin-
in Moskou landde en nadien door nen", zo luidt de tekst van een
de Russische autoriteiten werd Greenpeace-brochure. De kern-
gearresteerd, vallen geen nieuwe machten leven in de veronderstel-
ontwikkelingen te melden, zei ling dat in geval van een kernoor-
Kohl. log op zee het aantal slachtoffers
bedoeling was aai iNorcn alleen ae- peace is gisteren een campagne be-
ze week zou worden verhoord, zal gonnen tegen de aanwezigheid van
het verhoor vrijwel zeker maandag nucleaire schepen bij de marine
doorgaan. Tot dusver is geen van van de Verenigde Staten, de Sow-
de 26 politieke leden van de Con- jet-Unie, Groot-Brittannië en
grescommissie aan het woord ge- Frankrijk.
weest tijdens het verhoor. Woordvoerder Michael Ross zei
Over de mogelijke vrijlating
onder de burgerbevolking beperkt
zou kunnen blijven. Het gevaarlij
ke aan de situatie is dat met kern
wapens uitgeruste schepen als zij
worden aangevallen gauw geneigd
zullen zijn deze wapens in te zet
ten, aldus de brochure.
Ross zei dat de campagne juist
op 10 juli wordt ingeluid omdat het
die dag precies twee jaar geleden is
dat de Rainbow Warrior door leden
van de Franse geheime dienst
werd opgeblazen in de haven van
Auckland.
Greenpeace organiseerde voor
deze dag twee acties. In Australië
klommen drie leden op een 80 ver
diepingen tellend gebouw in Syd
ney, op de top waarvan de Green-
peace-vlag werd gehesen en een
vlag met het symbool van de cam
pagne - een verbodsteken voor oor
logsbodems.
In Nieuw Zeeland klommen ze
ven leden op de Auckland Harbor-
brug, waar zij een vlag hesen met
de tekst: „Geef de Kiwi-ziekte
door", een verwijzing naar de wei
gering van Nieuw Zeeland om
Amerikaanse nucleaire schepen in
zijn havens toe te laten.
woord vergat Papandreou te vra
gen hoe de Rus die Griekse unani
miteit had gemeten, maar merkte
„stap wel geruststellend op dat buiten
landse bases in Griekenland nooit
er echter al menig tegen landen zouden zijn gericht
en waarmee Athene vriendschappelij-
het ke relaties onderhooudt. Ze moes-
Sommigen ten uitsluitend worden gezien te
gen de achtergrond van „het zicht-
enigszins kunstmatig tot stand bare gevaar uit het oosten", te we
ten Turkije, een gevaar waarover
Gorbatsjov zich in zijn brief overi
gens in het geheel niet uitliet.
De Griekse regeringswoordvoer
der heeft dezer dagen verklaard
dat gladstrijkende uitlatingen van
de Amerikaanse onderminister
van buitenlandse zaken mevrouw
Ridgway - die van een „weekeind-
incident" sprak - weliswaar „een
heel klein stapje in de goede rich
ting" waren, maar de voor de twee
de helft van juli uitgestippelde be
zoeken aan Athene van haar colle
ga's Armacust (buitenlandse za
ken) en Wilkinson (defensie) staan
nog geheel op losse schroeven.
Beiden gaan wel naar Ankara.
In de Griekse pers ontbreekt het
niet aan speculaties over de Griek
se premier die de crisis zou hebben
toegespitst om er een electoraal
voordeel aan te ontlenen. Parle
mentsverkiezingen hoeven pas in
juni 1989 te worden gehouden,
maar de economische situatie zal
er tegen die tijd vermoedelijk niet
veel beter op zijn geworden. Een
acute crisis met de Verenigde Sta
ten - en eventueel met Turkije,
naar het voorbeeld van die in
maart die Papandreou uitstekend
trotseerde - zou hem in staat stel
len, vervroegde verkiezingen bij
voorbeeld in september a.s. weder
om op een anti-Amerikaans plat
form te houden. Hetgeen dan wel
niet aanslaat bij de „unanieme"
Grieken maar wel bij een meerder
heid en speciaal bij de communis-
gekomen.
Papandreou heeft hevig
lijk aanstoot genomen aan waar
schuwingen die de Amerikaanse
ambassadeur Keeley had gericht
aan de Griekse minister van bui
tenlandse zaken Papoulias, als zou
Athene diplomatieke contacten
onderhouden met de Palestijnse
terroristenleider Abu Nidal en de
Armeense beweging Asala. Met de
bedoeling van hun aanslagen ver
schoond te blijven.
„In het huis van de gehangene
spreekt men niet over touw", zei
Papandreou doelend op Irangate.
En hij eiste een „openlijke en offi
ciële intrekking" van deze beschul
digingen - die via de New York Ti
mes waren uitgelekt - alvorens on
derhandelingen op gang konden
komen over een nieuw verdrag
over de Amerikaanse bases op
Griekse bodem. Het oude verdrag
loopt eind 1988 af.
Het was waarschijnlijk niet toe
vallig dat kort daarop in een Grieks
satirisch weekblad de volledige
tekst uitlekte van een voorafgaan
de correspondentie tussen de Sow-
jet-leider Gorbatsjov en Papand
reou. De Russische partijleider
herinnerde Papandreou in de brie
ven aan het feit dat „de Grieken
unaniem tegen de Amerikaanse
bases in Griekenland zijn". Ook
prees hij de Griekse premier uit
bundig voor zijn vredelievende en
anti-nucleaire politiek. In zijn ant-
Andreas Papandreou.
ten.
Pas daarna kan dan toch weer
over de basis worden onderhan
deld, zo redeneren de waarnemers
die het opportunisme - of politiek
genie - van de Griekse premier
langzamerhand menen te door
gronden.
Ook zal in september de rechtse
oppositieleider Mitsotakis nog niet
kunnen zijn vervangen. Diens po
sitie wordt sterk ondergraven door
onder anderen de burgemeester
van Athene Evert die een gunste
ling van de legendarische Kara-
manlis schijnt te zijn. Mitsotakis
heeft de reputatie opgebouwd dat
hij nooit verkiezingen zal kunnen
winnen. Dus zal Papandreou, hoe
slecht de economische situatie ook
is, van hem geen verkiezingen kun-(
nen verliezen. Reeds heeft Mitsota-'
kis op weinig handige wijze „be
grip" getoond voor de Amerikaan
se argwaan inzake een Grieks heu
len met terroristen en in een uiterst
felle reactie daarop is hij van rege
ringszijde een „advocaat van Ame
rika" genoemd.
ADVERTENTIE
een Sikh en voormalig minister
de deelstaatregering van Punjab,
kwam om alsmede drie leden van
zijn gezin en twee lijfwachten.
Abortus
Moskou dat Gorbatsjov te kennen
had gegeven bereid te zijn tot een
ontmoeting met Kohl „in de nabije
toekomst". Hij noemde echter
geen datum.
Kohl zei gisteren tijdens een
Een Brits hooggerechtshof heeft persconferentie dat hij „het zeer op
prijs zou stellen" als Gorbatsjov i
gisteren bepaald dat artsen mogen
besluiten een 19-jarige geestelijk
gehandicapte vrouw een abortus te
laten ondergaan ook als zij daar
geen toestemming voor geeft.
Rechter sir John Wood zei dat de
vrouw de geestelijke rijpheid van
een kind van drie jaar heeft en om
die reden niet in staat kan worden
geacht zelf voor een abortus te be
slissen. De vrouw is 11 of 12 weken
zwanger. Haar moeder en maat
schappelijk werkers delen het
standpunt van de rechter.
Ontvoering
Op het Filippijnse eiland Minda
nao zijn deze week twee medewer
kers van het Wereldvoedselpro
gramma van de Verenigde Naties
ontvoerd door een gewapende ben
de. Over de nationaliteit van de
twee ontvoerden, Teofila Smith en
Linda Madrid, is nietsbekend. VN-
medewerkers in Manila konden
evenmin uitsluitsel geven. Volgens
de autoriteiten willen de ontvoer
ders, vermoedelijk ontevreden
aanhangers van gouverneur Tarha-
ta Lucman, baantjes in het provin
ciebestuur.
Geldig verklaard
De hoogste strafrechtbank van
Italië heeft geoordeeld dat de ar- r
restatiebevelen van de Italiaanse tOl O geStegCIl
politie tegen drie functionarissen
van. het Vaticaan geldig zijn. Het
Hof van Cassatie deed de uitspraak HERBORN (AP) - Het dodental als
donderdagavond in de zaak die gevolg van het ongeluk met een
was aangespannen door advocaten tankwagen in het Westduitse Her-
van het Vaticaan die aanvoerden born is tot vijf gestegen. Een vijfde
dat het arrestatiebevel tegen kardi- slachtoffer overleed in het zieken-
naal Paul Marcinkus en twee me- huis aan zijn venvondingen. Nog
dewerkers van de bank van het Va- 13 mensen verblijven voor behan-
ticaan ongeldig is. In laatste instan- deling in het ziekenhuis, zojiebben
tie moet het Hooggerechtshof e
uitspraak doen.
de eerste helft van 1988 naar Bonn
komt. Volgens zegslieden binnen
de regering staat reeds een bezoek
van de Russische minister van bui
tenlandse zaken Eduard Sjevard-
nadze voor dit najaar op stapel.
Kohl zei een bezoek van Gor
batsjov „toepasselijk" te vinden nu
zich „een positieve ontwikkeling
in de Oost-West betrekkingen" af
tekent. Hij noemde het zesdaags
bezoek van Weizsacker „een mijl
paal op weg naar beter begrip" tus
sen beide landen.
Kohl zei voorts dat Weizsacker
van de Sowjet-autoriteiten een lijst
met de namen van 15 in de BRD
woonachtige mensen heeft ontvan
gen die verdacht worden van oor
logsmisdaden en dat de Sowjet-
Unie deze mensen uitgewezen wil
zien om hen terecht te kunnen la
ten staan. De lijst zal door de West
duitse justitie worden bestudeerd,
zei Kohl, die verder geen commen
taar over deze zaak wilde geven.
Dodental van
ongeluk Herborn
Bij ieder kantoor van de Nutsspaarbank regelt u in 'n mum
van tijd al uw vakantiezaken. En als u tussen 6 juli en 9 augustus
langskomt, krijgt u bovendien een aardige attentie: een praktische
tas die opgeblazen kan worden tot hoofdkussen, een grappige
strandbal of een heel handige beachbox, waarin u veilig uw geld
bij u hebt, ook al loopt u in zwembroek of bikini.
Leuk en gratis,
als u bijvoorbeeld bij
ons uw buitenlands
geld koopt.
Of travellerscheques
neemt: 'n heel veilige Zolang de voorraad strekt
manier om geld mee op vakantie te nemen, aangezien deze gedekt
zijn tegen verlies en diefstal. Of u opent een salarisrekening bij de
Nutsspaarbank zodat u Eurocheques kunt aanvragen, een
internationaal betaalmiddel en daardoor wel zo handig op reis.
En natuurlijk sluit u bij de Nutsspaarbank
een uitstekende reisverzekering af Kost weinig,
dekt veel en is snel geregeld.
Kortom, als u onbezorgd op vakantie wilt,
ga dan eerst naar de Nutsspaarbank. nutsspaarbank
De Nutsspaarbank doet meer voor vakantiegangers.
