Auto voor Duitsers een drug Reportage 'Glasnost' breekt Russen de bek open Brief naar 'Vandaar'niet goed leven meer in Suriname' PAGINA 2 WOENSDAG 8 JULI 1987 BONN - „Razers zijn snel- ler...aan hun einde", „Ra zers zijn sneller... in het graf'. Knalharde leuzen op bussen in de Bondsrepu bliek, maar ze helpen niets. De Duitsers scheuren met steeds meer paardekrach- ten steeds harder over de autobahnen. Door agressie ve reclamecampagnes wor den jong en oud aangemoe digd volgende keer een auto te kopen die nog sneller is. Van snelheidsbeperkingen wil de Westduitse regering niets weten. Vrij baan voor vrije rijders is het motto. Onlangs vond in het parlement op verzoek van de Groenen een spoeddebat over dit thema plaats. Aanleiding was een hele serie enor me kettingbotsingen, die veroor zaakt waren door veel te hard rij den bij erbarmelijk slecht zicht. De oppositie van SPD en Groenen eis te opnieuw een algemene snel heidsbeperking, maar verkeersmi nister Jürgen Warnke wilde daar niets van weten. Hij prees de West duitse automobilist omdat deze zich van jaar tot jaar met meer ver antwoordelijkheidsgevoel in het verkeer gedraagt Warnke weerde zich nadrukkelijk tegen de bewe ring dat de Duitsers een volk van razers zijn, zoals het invloedrijke blad Der Spiegel in grote letters schreef. door Hans Hoogendijk De Groenen beschuldigden de regering er daarentegen van mede plichtig te zijn aan de dood van honderden automobilisten doordat Bonn weigert de EG-aanbeveling van 120 op de snelwegen en 90 op de secundaire wegen in te voeren. De Groenen willen nog een stapje verder gaan: 100 op de snelweg en 80 op de binnenwegen. De CSU-woordvoerder vond het allemaal maar onzin. Hij stelde on der hoongelach van de oppositie dat masssale kettingbotsingen niet uit de wereld worden geholpen door snelheidsbeperkingen, maar dat zij veeleer het gevolg zyn van „onaangepaste snelheid". De man was nauwelijks uitgesproken, of een paar kilometer verderop raas den op de A3 85 auto's boven op elkaar. Een wolkbreuk barstte los boven het Zevengebergte, maar de automobilisten hielden bij een zicht van minder dan 20 meter de voet op het gaspedaal. Minuten lang was het op elkaar knallen van auto's te horen. Eerst gierende remmen, dan de onvermijdelijke klap. Motorblokken, portieren, kofferdeksels, de zesbaans weg was er mee bezaaid. Hulpgeroep uit de puinhopen. Ooggetuigen vertelden later dat automobilisten met enorme snel heden op het binnen een paar mi nuten ontstane autokerkhof inre den. Tientallen ambulances, poli tiewagens, brandweerploegen en vier reddingshelikopters waren ve le uren in de weer om het puin te ruimen, de beknelde gewonden te bevrijden en af te voeren naar de ziekenhuizen in de buurt. Pas de volgende morgen was de A3 weer vrij en werd het gaspedaal inge drukt of er niets was gebeurd. Elke week raak Bijna elke week is het goed raak op de Duitse autosnelwegen. Be rucht is nu al het pas gereed geko men stuk A9 tussen Neurenberg en München. Regen of geen regen, de pk's worden voor 100 procent in de strijd gegooid. Bij de laatste massa le klap op deze weg (171 personen auto's, acht vrachtwagens, drie bussen en een motorrijder) vielen 84 gewonden en twee doden. Vol gens de politie raasden sommige auto's met snelheden van rond de 180 op het einde van de file in. Na dat uren later de weg weer vrij was gegeven, ging het weer vrolijk met 160 naar huis of naar de zon. Vrijwel elke week is het goed raak op de Duitse autosnelwegen. Het was niet de eerste giganti sche botsing op dit kaarsrechte stuk autobahn. En gezien het net op gang gekomen vakantieverkeer, zal het ook niet de laatste zijn. Daar verandert zelfs de actuele ver keersinformatie die elk half uur wordt uitgezonden niets aan. Om de paar kilometer staan bordjes waarop wordt vermeld welke ra diozender de actuele verkeersin formatie over files en aanbevolen omleidingen geeft. Maar de erva ring leert, aldus deskundigen, dat velen menen dat de file wel is op gelost als zij in de buurt komen. En dus blijft het gas op de plank, todat het vaak te laat is. 'Afwijking De meeste, ernstige botsingen vinden tussen vrijdagmiddag en maandagochtend plaats en steeds vaker zijn het jongeren die de oor zaak zijn. Het is de tijd van de jon ge, snelle rijder, houdt de reclame het koperspubliek voor. Met flink wat geld op zak en een lage benzi neprijs, koopt de jeugd de GTI's en Turbo's. „Born to run", „Tempo 200 is voldoende". In een vraaggesprek met het weekblad Der Spiegel dat onlangs bijna 13 pagina's aan de razende Duitsers besteedde, stelt de Mün- chener ongevallenonderzoeker Max Danner, vader van de formu- le-l-coureur Christan, dat „ieder een tegen iedereen rijdt". Andere experts zien er een typisch Duits trekje in. Een psychische afwij king, die het hen onmogelijk maakt anderen voor te laten gaan, maar meer voor de hand liggend is de verklaring van de politie dat de auto's gewoon veel te snel worden, de schijn van veiligheid wordt ge wekt en de mens niet heeft geleerd met zo veel paardekrachten om te gaan. „Bumper aan bumper suizen ze over de autosnelwegen. Als een ki lometers lange D-trein, alleen ver geet menig zondagsrijder dat hij zijn coupé zelf moet besturen", schrijft de Süddeutsche Zeitung. Daalden na de oliecrisis van de ja ren '70 en het stervende bos van de jaren '80 de ongevallencijfers jaar lijks, nu stijgen ze weer drastisch. De met veel overheidssteun popu lair gemaakte katalysator suste het slechte geweten en op menige auto zit de sticker: „Mijn wagen rijdt ook zonder bos". Tijdens het spoeddebat in het parlement vochten Groenen en so ciaal-democraten ook de ongevals statistiek aan. Officieel mag het aantal doden wel zijn gedaald, de oppositie stelde dat de sterk verbe terde eerste hulp en toegenomen vakkennis van de artsen dit beeld vertroebelen. Als een arts er bij voorbeeld in slaagt een levensge vaarlijk gewonde nog enige tijd in leven te houden, maar de patiënt overlijdt toch nog na bijvoorbeeld een maand, dan telt hij niet meer als verkeersslachtoffer. Ook de toegenomen veiligheid van de auto's is een relatief begrip. Niemand zal bestrijden dat de auto van nu veiliger is, maar door de toegenomen gemiddelde snelheid wordt het grootste deel van deze extra bescherming weer teniet ge daan. Der Spiegel berekende dat in 1981 één op de 100 automobilisten de snelheidsmeter regelmatig tot 170 opjoeg, vandaag de dag is dat één op de tien. 'Blije rijders' Wie regelmatig op de Westduitse snelwegen verkeert, weet dat deze snelheidsroes ook tot een levenge vaarlijk spel leidt. Woedende geba ren van „blije rijders" -die zelfs 160 niet genoeg vinden en toeterend en lichtsignalen gevend, de koppige linksrijder het liefst van de weg du wen. De agressie kan zo groot wor den dat er rechts wordt ingehaald, terwijl de dader weet dat dit hem zijn rijbewijs kost, als hij wordt ge pakt. Het maakt niet uit, als het maar hard gaat. De auto fungeert in Duitsland steeds meer als een drug. De jeugd is er volledig aan verslaafd. Ruim een kwart van alle verkeersdoden is jonger dan 25 jaar, bij de zwaargewonden is dat percentage zelfs 33. Bonn heeft wel besloten tot een rijbewijs op proef, maar dat kan na een jaar worden ingewisseld voor een „echt" en dan is de weg vrij. Het wordt de jeugd ook wel erg makkelijk gemaakt met een rege ring die elke poging om de topsnel heid te beperken afwijst en een au topers die naarmate de banden breder en het aantal pk's groter wordt, steeds lyrischer schrijft. Met snelle reclamespreuken wak keren de automobielfabrikanten het snelheidsbewustzijn aan. Vorig jaar stopten zij een miljard mark in hun advertentiecampagnes. In de advertenties telt net als op de race baan elke tiende van een seconde. „Het duurt maar 8,3 seconde tot deze BMW 325i Kat 100 kilometer •snel is". De Honda CRX l,6i 16 v haalt dat in 8,1 seconde. Maar ook solide merken als Saab en Merce des prijzen hun wagens in eerste instantie aan wegens de te behalen snelheid onder extreme omstan digheden en de veiligheid komt pas op de tweede plaats. BMW maakt het met de reclame over de M3 helemaal bont: „Een ra cemachine geschikt voor de straat voor mannen die hun wil om te winnen open tonen". Mercedes en BMW. brengen twaalf cilinder wa gens met ruim 300 pk en wie nog harder wil koopt er een turbo bij. Het moet steeds sneller,hoewel BMW en Mercedes nu toch hebben besloten de maximumsnelheid van hun types vrijwllig te beperken tot ...250 kilometer per uur. Porsche doet daar niet aan mee en iedereen heeft wel Porsches voorbij zien suizen. Maar ook de kleintjes scheuren mee. De „poc ket-rockets" zijn in opmars. Re nault prijst de „5 GT Turbo aan voor iedereen die 198 wil rijden". Fiat UNO belooft dat er met de „turbo" een top van meer dan 200 inzit, kleine Japanners halen ook probleemloos de 180 en VW ver kocht vorig jaar 100 procent meer razendsnelle GTI's. Dood en verderf Steeds meer aerodynamiek en de verwerking van kunststofcarrosse- riedelen leveren nog die paar kilo meter extra op, die de concurrentie aftroeven. Dood en verderf bren gend blik. Daaraan veranderen ook een gedegen kreukelzone, vier- wielaandrijving en extreem brede banden niets aan. Experts maken zich steeds meer zorgen. Vorig jaar steeg het aantal licht gewonden van 306.000 tot 325.000. Het aantal zwaargewon den ging omhoog van ruim 115.000 naar bijna 118.000 en het aantal do den steeg met bijna 600 naar 8948. Dit jaar is de stijging volgens des kundigen explosief. Maar de regering-Kohl voelt nog steeds niet voor snelheidsbeper kingen en daaraan is de ijzersterke lobby van de auto-industrie niet vreemd. Per slot van rekening ver dienen acht miljoen werknemers direct of indirect hue boterham in deze hoogontwikkelde sleuteltech nologie. Hoewel in Noordrijn-Westfalen het aantal ernstige ongelukken drastisch daalde nadat op de rond weg bij Keulen een maximumsnel heid van 100 was ingevoerd, wil Kohl niet: „De Duitse automobilist accepteert zo iets niet". De Groe nen werpen hem op hun beurt voor dat hij zich zo aan medeplichtig heid schuldig maakt, de SPD- woordvoerder zei in hetzelfde de bat: „De regering moet ophouden doodslag op onze wegen op de koop toe te nemen. Onze straten zijn geen slagveld". Kohls minister Warnke wil de ra zende Duitsers nu tot rede brengen door de boetes op overtredingen flink op te schroeven en alcohol in het verkeer met inname van het rij bewijs te bestraffen, maar in de praktijk zal uitvoering van deze voornemens gezien het grote te kort aan politiemensen vrijwel on mogelijk zijn. Voor minister Jür gen Warnke rijden de Duitsers goed en verantwoordelijk. Volgens hem hebben zij in het buitenland een prima reputatie. Zijn tegen standers schetsen een ander beeld: terwijl de Brit doordacht rijdt, de Italiaan hartstochtelijk en de Fransman intelligent, is de Duitser een inhaler uit principe, altijd -op de loer om de suprematie van zijn wagen aan te tonen. MOSKOU - Een belangrijk on derdeel van de perestrojka van Sowjet-leider Gorbatsjov, zijn omvangrijke herstructurerings programma dat sinds begin deze week ook op economisch gebied kracht van wet heeft gekregen, is de glasnost. De 'openbaarheid' (de eigenlijke betekenis van dit woord) die tot voor kort het mo nopolie van de partij was - die besliste immers wat er in de openbaarheid kwam - zal nu ge voed dienen te worden door de 'openheid' van de mensen zelf, die steeds weer worden opgeroe pen om toch vooral van hun hart geen moordkuil te maken. door Alexander Münninghoff De respons is enorm. Op de te levisie zijn er live-praatprogram- ma's waarin ongestraft de vrese lijkste dingen over allerlei te kortkomingen in de Sowjet- maatschappij gezegd worden. En menig schrijver van een krante- of tijdschriftenartikel zou voor zijn omstreden produkt nog niet zo lang geleden een ernstige be risping hebben ontvangen, met alle verdere nare gevolgen van dien. Toch js het beeld dat uit de me dia oprijst bedrieglijk. De tegen standers van de perestrojka ko men nauwelijks aan het woord, maar in werkelijkheid zijn ze er wel. Hoeveel het er zijn en wie het zijn weet niemand met zeker heid te zeggen, maar ze vormen voor het revolutionaire tempo, dat Gorbatsjov aan zijn maat schappelijke hervorming wil meegeven, wel degelijk een rem mende factor. De bekende commentator Aleksandr Bovin, een topjourna- list van het regeringsblad Izves- tija, vertelde mij onlangs dat hü sinds april niet meer voor de ra dio en de televisie mag optreden. Bovin, een markant besnord fi guur van enorme omvang, geldt als één van de warmste voorstan ders van Gorbatsjov en is uiterst populair onder de gewone bevol king (de obers in het restaurant noemen hem direct bij zijn naam). Maar kennelijk zit er er gens in het media-apparaat toch een anonieme hoger geplaatste, die, perestrojka of niet, hem de mond kan snoeren. Het feit dat Bovin onlangs door The Voice of America bij de drie belangrijkste Gorbatsj ov-aanhangers werd ge rangschikt is hier wellicht debet Misschien is het fenomeen van de Sowj et-mens die gewoon zegt wat hij er van vindt, nog iets te veel gevraagd van de oudere ge neratie van gearriveerde top functionarissen, die in een veel behoedzamer sfeer zijn groot ge bracht. .Bovin (zelf al dik in de vijftig) had hier het volgende grootmoedige commentaar op: „Er zijn onder Gorbatsjovs te genstanders ook heel wat men sen, die niet uit eigen belang maar uit principe tegen hem zijn. Die in de perestrojka een aantas ting van de marxistische leer zien, van een socialistische maat schappij waar zij voor gevochten hebben. Die mensen verdienen alle hoogachting". Bovin zei deze tegenstanders persoonlijk te kennen, zonder dat hij namen noemde."We hebben vrijwel elke dag hevige discussies", zei hij. Stalin Een belangrijk twistpunt in het perestrojka-proces is "de vraag: wat doen we met onze ge schiedenis en met name met Sta lin. Igor Laptev, de hoofdredac teur van Izvestija (en dus Bovins baas) bekritiseerde onlangs tij dens een vergadering van de Journalistenbond de algemene nieuwe tendens om de Sowjet- geschiedenis als één grote aan eenschakeling van fouten te zien. „We neigen ertoe om de kritiek op onze leiders van de afgelopen zeventig jaar te laten doorslaan naar generalisaties die het socia listisch systeem in een kwaad daglicht stellen", zei Laptev, die er aan toevoegde dat de huidige nieuwe lijn toch ook is ontstaan uit wat er voorheen is opge bouwd. Dat het ook een reacties op de oude tijden kan zijn, ontging herti kennelijk. Pravda-hoofdre- dacteur Afanasjev toonde zich onlangs eveneens een voorstan der van enige gematigdheid in de persbegeleiding van de pere strojka door de journalisten er aan te herinneren dat zij, indach tig het woord van Lenin, toch in de eerste plaats woordvoerders van de partij zijn en zich dus niet aan uitsluitend negatieve kritiek mogen overgeven. Haaks hierop staat dan weer de publikatie, deze week in het weekblad 'Ogonjok' ('Vlam metje') van de open brief die F^jo- dor Raskolnikov in 1939 aan Sta lin schreef en die altijd uit de Sowjet-pers is gehouden. Ras kolnikov, die een vriend van Le nin was geweest en in Sofia am bassadeur was, had de juiste in geving gehad om niet naar Mos kou terug te keren toen hem dat door Stalin was bevolen. Vele collega's van Raskolnikov waren immers bij zulke gelegenheden geliquideerd - het was tijdens het hoogtepunt van de terreur. Vanuit Parijs schreef Raskol nikov zijn open brief, die niets van Stalin heel laat: „Met smeri ge verzinsels heb je valse be schuldigingen gefabriceerd die belachelijker zijn dan in de hek senprocessen in de Middeleeu wen", kon de Sovjet-lezer anno nu in Ogonjok lezen, „genade loos roeit u getalenteerde schrij vers uit die u persoonlijk onaan genaam zijn. U hebt het Rode Le ger onthoofd en de beste gene raals vermoord. Vroeg of laat zal het Sowjet-volk u als een verra der van het socialisme veroorde len, als de grootste saboteur en een echte vijand van de natie, als de organisator van hongersnood en namaakprocessen". Met name voor de oudere ge neratie is de publikatie van deze brief een schok. De Ogonjok heeft dit ongetwijfeld zo bedoeld - als een shocktherapie, een her- jnieuwde ontmaskering van Sta lin op een moment dat er, zoals twee weken geleden, weer inge zonden brieven komen die Stalin de hemel inprijzen en er op aan dringen dat zijn naam 'in gouden letters wprdt uitgehouwen'. Bij dit alles moet bedacht wor den, dat Ogopjok, evenmin als de andere dag- of weekbladen, uit zucht naar een hogere oplage sensatieverhalen opzoekt. Nie mand wordt rijker in de Sowjet- Unie van dit soort spraakmaken de publikaties en door de gelijke lijk verde.elde papierschaarste is er ook geen gelegenheid tot gro tere oplagen of andere concur rentiemiddelen. De redactie van Ogonjok is gewoon fel tegen ie dere vergoeilijking van Stalin en fel voor Gorbatsjovs perestrojka en acht het haar plicht daar, in het kader van de glasnost, zo overtuigend mogelijk voor uit te komen. De redactie van het hervorm de en gereformeerde zendings blad 'Vandaar' kreeg uit Surina me een brief over de situatie daar. Medewerkers in de kerk hebben hem geschreven. Via omwegen lukte het de brief het land uit te krijgen. 'Vandaar' pu bliceert er in het juli-augustus- nummer gedeelten uit. Met het oog op eventuele gevolgen wor den namen - die bij 'Vandaar' be kend zijn - achterwege gelaten. "Er gebeuren hier veel verdrie telijke dingen, zowel in het Bos- land als in de districten en de stad. Het gaat maar door en je ziet land en volk steeds sneller afglijden. In de laatste maanden van 1986 werden mensen om ons heen, afkomstig uit het binnen land, zomaar vermoord. We voe len ons een Zuidamerikaans land worden. Verscheurd en ont wricht, economisch en moreel kapot". "Nee, 't is niet goed leven meer in Suriname. Vooral voor jonge mensen is de dreiging nog reëler; zij zien hier geen toekomst meer. Het is in-triest, maar waar. Nog niet zo lang geleden waren er de monstraties van studenten en le raren. Na een demonstratie wor den in de kerken diensten ge houden, gericht op de situatie in ons land, soms wel twee of drie keer per week. De kerken zijn dan overvol en het kerkvolk, waaronder veel studenten, lera ren, schoolhoofden en ouders, is bijzonder enthousiast". "Na de bijeenkomst in de kerk ontstaan vaak spontane betogin gen op straat, waarbij liederen worden gezongen die men daar vóór in de kerk zong, zoals "We shall overcome". Meestal lopen er zo'n 300 tot 500 mensen mee, zwaaiend met de liederenblaad- jes, en aan het eind wordt vaak het volkslied gezongen. Er wor den ook nieuwe liederen en ge dichten gemaakt. Zo vinden emoties gelukkig een uit laatklep". "Soms hebben we het gevoel dat we stikken. De leugens die voortdurend over ons worden uitgestort, dat duivelse systeem van omkopen en chantage, van spionage en terreur. Hoe dat al les in zo korte tijd de Surinaamse samenleving heeft kunnen bin nendringen, is onvoorstelbaar. Natuurlijk is het maar een kleine kliek die verantwoordelijk is, maar de ontwaarding werkt door als een kanker". Tegenstellingen "Mensen worden daarin ook getraind. In Libië bijvoorbeeld. En eerder al op Cuba. En wan neer ze thuiskomen, proberen ze het hier uit, zichtbaar, voelbaar. Het is geen wonder dat mensen het hier niet meer zien zitten. Sommigen trekken weg. Dat kan hun behoud zijn. Maar het valt niet mee een ontheemde te zijn. Anderen geven zich gewonnen aan het kwaad om te 'overleven' en drijven mee af. Er zijn mensen die onvoorstelbaar rijk worden, terwijl anderen nauwelijks het hoofd boven water kunnen hou den. De tegenstellingen worden steeds groter". "Wij lezen de laatste tijd veel met elkaar uit de psalmen en de profeten Jesaja en Micha. Zij hebben ons nooit eerder zó aan gesproken. Wij vinden daarin on szelf terug: beangst en benauwd. We vragen om in Nederland te bidden voor de kerk van Surina me, dat ze mag zijn die ze is en duidelijk zicht zal hebben op wat van haar gevraagd wordt in deze tijd. De kerk heeft veel oog voor waardevolle taken, maar bij hulpverlening in de vorm van voedsel en onderdak mag het niet blijven. Ze zal duidelijker dan voorheen naar buiten toe moeten optreden, stelling moe ten nemen tegenover de mach thebbers. Daar moet meer hel derheid over bestaan". "Sommige kerkeraadsleden zijn zeer voorzichtig. Ze vinden dat er nog een deur open gehou den moet worden, dat er nog ge probeerd moet worden de onder drukkende overheid te bereiken. Deze tijd is voor ons als volk en als kerk en voor ieder persoon lijk een louteringsproces, waar we doorheen moeten. Je hoopt, dat het geen breekpunt zal wor den en datje dienst mag doen als schakeltje naar de toekomst". Scholen De rooms-katholieke scholen in het bisdom Roermond krijgen vijf jaar de tijd om zich te bezin nen op het nieuwe 'reglement voor het katholiek onderwijs'. Bisschop Gijsen is van plan de scholen uit te nodigen "om in overleg te bezien hoe het katho liek onderwijs vorm moet krij gen". Dat deelde een woordvoerder van de bisschop gisteren desge vraagd mee. Nog deze zomer komt de bisschop met een uit voerige uiteenzetting over wat naar zijn mening katholiek on derwijs werkelijk is. In 1992 moet in elk geval duidelijk zijn wie voor erkenning als rooms- katholieke school in aanmerking wil en kan komen. "De scholen zijn niet verplicht katholiek te zyn", zei de bis schoppelijke woordvoerder. "Vrijheid blijheid. Maar men moet zich wel realiseren dat ka tholiek-zijn geen vrijblijvende zaak is". Eredoctor. De vroegere aartsbisschop van Utrecht kardi naal Willebrands is voor zijn ver diensten voor de oecumene weer onderscheiden met een eredoc toraat, nu van de theologische fa culteit van de rooms-katholieke universiteit in München. Dit is het achtste eredoctoraat dat Wil lebrands ontvangt. Hervormde Kerk: beroepen te Baardwijk (deelwerk) kandi daat J. F. Tanghé Waalwijk, te Dordrecht H. J. Stoutjesdijk Oud-Beijerland, te Hoogeveen C. J. Roosa Hardenberg; aangeno men het beroep door de synode voor werk bij de Reformed Church of East Africa in Kenia kandidaat Ph. van Wijk Oegst- geest. Vrouw. In een resolutie her haalt de Vrije Presbyteriaanse Kerk van Schotland (een kleine behoudende kerk) dat vrouwen in de kerk geen gezag mogen hebben. "Dat leert het Woord van God duidelijk". "De vrouw mag niet onderwijzen, maar moet zich in alle onderwerping laten leren. Alleen mannen mo gen benoemd worden in kerkelij ke functies.. De taak van de vrouw ligt in het helpen en be moedigen van de kerk". Volgens de Schotse vrije presbyterianen komt openstelling van het ambt voor de vrouw neer op afwijzing van het gezag van de bijbel. (Zowel in de gewone Presbyte riaanse Kerk van Schotland als in de Anglicaanse Kerk kunnen vrouwen officiële functies bekle den. Bij de anglicanen kunnen vrouwen diaken worden. Over het priesterschap is men het nog niet eens). Bezoek. Kardinaal Sin van Manilla (Filippijnen) is vandaag in Moskou aangekomen voor een bezoek van elf dagen. Hij is uit genodigd door het patriarchaat van de Russisch-Orthodoxe Kerk naar aanleiding van de vie ring van 1000 jaar christendom in de Sowjet-Unie volgend jaar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 2