Honderd jaar amusement in Carré te boek
Collectie-Magritte
wordt toch geveild
Financiële
regeling
bij Forum
Verbluffende zangkunst
Oosteuropese koren
Expositie Kopgroep voldoet
ten dele aan verwachtingen
SPRANKELENDEQUATTRO STAGIONF
DONDERDAG 2 JULI 1987
KUNST
PAGINA 19
BRUSSEL (AFP) - Na maanden
van spanning over het lot van een
van de mooiste particuliere kunst
verzamelingen in België, wordt de
erfenis van de twintig jaar geleden
overleden Belgische surrealist Re-
né Magritte, vandaag bij Sotheby's
in Londen over de hele aarde ver
spreid.
Ondanks een wet over het beta
len van successierecht in natura
die begin van het jaar met terug
werkende kracht door het parle
ment in Brussel onder druk van de
publieke opinie werd aangeno
men, hebben de erfgenamen van
Magritte (1898-1967) verkozen de
op een waarde van 90 miljoen
frank geschatte collectie door het
Britse venduhuis te laten verko
pen.
De in februari 1986 kinderloos
overleden Georgette Magritte had
bij testamentaire beschikking 15
schilderijen van haar man ver
maakt aan drie musea: tien aan het
museum van moderne kunst in
Brussel - die er een speciale zaal
voor inruimde --, twee aan het mu
seum van Charleroi en drie aan het
Centre Pompidou in Parijs. Over
de rest van de verzameling sprak
zij zich in haar laatste-wilsbeschik-
king niet uit.
Een twaalftal verre verwanten
erfde zo schilderijen en de brief-
ADVERTENTIE
"PASfflt
JWATLAM
üESAfR
wisseling van Magritte met de
dichters Paul Eluard en André
Breton, naast voorwerpen zonder
grote culturele waarde. Voor som
mige begunstigden kwamen de
successierechten op 75 procent
van wat zij erfden. Omdat zij zulk
een bedrag niet konden opbrengen
en omdat de wet over betaling in
natura er toen nog niet was, dreig
den zij met het verkopen van een
deel van de collectie.
Deze bekendmaking sloeg in
september van het vorig jaar in de
kunstwereld in als een bom en Bel
gië werd gemobiliseerd om te voor
komen dat de bij particuliere ver
zamelaars en musea zeer gewilde
werken het land zouden verlaten.
Om België deze "culturele ramp"
te besparen, had de minister van
financiën de redactie van de suc-
cessiewetwet versneld. Toen de
wet in februari haar beslag kreeg,
dacht men dat de spanning over
het lot van de verzameling gebro
ken was.
Maar de taxatie van de erfstuk
ken bleek al gauw een nagel aan de
doodkist van de erfgenamen. Zij
taxeerden ze op 110 miljoen frank,
maar de experts van de overheid
schatten de interessantste werken
op niet meer dan 35 miljoen frank.
Geplaatst voor de weigering van
de Belgische autoriteiten om ook
de mindere stukken in de collectie
aan te kopen, braken de erfgena
men de onderhandelingen af en
wendden zich tot Sotheby's. Van
hun kant hebben de autoriteiten
een vertegenwoordiger aangewe
zen die met de beperkte middelen
die hem ter beschikking zijn ge
steld, enig werk zal proberen terug
te kopen.
Rufus Collins
GROOT
INDISCH
FEEST
ZANG EN DANS UIT
N-SUMATRA, JAVA EN BALI
BALINESE PIANOMUZIEK (2-7)
Krontjong.
Indische kookdemonstraties,
Indonesische modeshows
Open: dageliiks 13 00-23.00 u
vrij en za 13 00-24 00 u
Volw ƒ8.50. CIP/65+ ƒ5,-
Kind. tot 12 4.-
Cratis Pasarkrant bij VVV's
IEDEREEN IS WELKOM.
26 JUNI t/m 5 JULI
H 0 U T R U S T
□EN HAAG
onderscheiden
DEN HAAG (ANP) - De Ameri
kaanse regisseur Rufus Collins, die
al jarenlang in ons land werkt en in
Amsterdam woont, is de prijs voor
Etnische Culturele Kunstvormen
van de gelijknamige stichting toe
gekend. De prijs is Collins toege
kend voor zijn verdiensten als al
lochtoon kunstenaar en theaterma
ker, met name voor de continuïteit
in zijn werk waarmee hij een be
langrijke bijdrage heeft geleverd
aan het leggen van een basis voor
het migrantentheater in ons land.
De jury kende eervolle vermel
dingen toe aan de Marokkaanse ac
teur en regisseur Hassan Gnaoui,
het VARA-radioprogramma 'An
der zout in de pap' onder redactie
van Thea Keyzer en de Federatie
van Allochtone Theatermakers.
De prijs werd twee jaar geleden
ingesteld door de Stichting Ma-
kandra Gruppo, die de organisator
is van het Colored Festival. Collins
krijgt de prijs, een beeldje van Hel
len Ferdinand, op 9 juli uitgereikt
bij de opening van het Colored
Festival dat op Het Plein in Den
Haag wordt gehouden.
Concert deelnemers Internationaal
Koren Festival in de Dorpskerk in
Wassenaar op I juli. Medewerken
den: William Byrd Chamber Choir
(Hongarije); Collegium Novum (Po
len); Juventus Paedagogica (Tsje-
WASSENAAR - Niet i
Wassenaarse zomeravond. Be
stofte Oosteuropese autobussen
leveren groepen koorzangers van
verre voor de Dorpskerk af en
zoeken een parkeerplaats. De
kerk is bij aanvang afgeladen.
Een sfeertekening schiet altijd te
kort, maar bijzonder was het gis
teren wel om in Wassenaar te
kunnen luisteren naar de deelne
mers van het belangrijke Inster-
nationale Koren Festival Arn
hem 1987.
Behalve twee Nederlandse ko
ren traden gezelschappen op uit
Hongarije, Polen en Tsjechoslo-
wakije. De opening van het koor-
concert was aan Wassenaar Vo-
caliter met het feestelijke 'Mag
nificat' van Albert de Klerk. De
goed geregistreerde orgelbege
leiding van Marijke van Klave
ren deed recht aan de ijle, moder
ne sfeer van het stuk.
Een belevenis daarna was het
Praags dameskoor Juventus
Paedagogica. De enorme erva
ring - dit koor zou reeds meer
dan vierhonderd uitvoeringen
hebben gegeven - stelde het da
meskoor in staat met een schijn
baar gemak en ontspannen ge
noegen verbluffende staaltjes
van zangkunst ten beste te ge
ven.
Martinu, Tsjechisch compo
nist, zou gelukkig zijn geweest
bij het horen van zijn perfect en
toch vrolijk vertolkte 'Vyéseni
Smrti' (Austragen des Todes).
Hier blijkt maar weer hoeveel
zangtechniek te maken heeft met
een bepaalde tongval; in het rap
pe Slavisch lijkt Juventus Pae
dagogica wat articuleren betreft
een voorsprong te hebben op Ne
derlandse collega's.
De Hongaarse bijdrage was ge
heel anders van aard. Hoewel de
presentatie iets achter bleef,
werd een typisch inheemse sfeer
gecreëerd; compleet met gitaren,
cello en trommels. Opvallend is -
evenals bij de Tsjechische dames
overigens - de begeestering van
de koorleden. Eén voor één 'han
gen' ze als het ware aan de diri
gent.
Uit Polen was afgereisd het
Collegium Novum onder leiding
van Lechostaw Ragan. Hoewel
het koor pas drie jaar bestaat,
kan ook hier al van allure wor
den gesproken. Na onder meer
werken van hun landgenoot Wie-
chowitcz waagden ze zich, met
Pools accent, aan drie negro-spi-
rituals. Ten slotte nog het Neder
landse geluid van Capriccio, wat
hier en daar wat zuinig over
kwam. Dat gold trouwens niet
voor de uitvoering van 'Laudi al-
la Vergina Maria' van Verdi,
waarin muzikale overgave werd
getoond.
MIEKE VAN DOMMELEN
Expositie van 'Kopgroep', t/m 22
augustus. Galerie 27, Schoolstraat
27, Wassenaar. Openingstijden do.
en vr. van 10.00-15.00 uur. Za. van
11.00-16.00 uur.
WASSENAAR - Tot en met 22
augustus presenteren tien kun
stenaressen zich onder de naam
'Kopgroep' in Galerie 27, voor
heen Galerie Henk de Greef. De
groepsnaam is ontleend aan één
van de initiatiefneemsters, Rine-
ke Kop. Het doel van de deelne
mende kunstenaressen is om
met elkaar ideeën te bespreken,
ervaringen uit te wisselen en ge
zamenlijk tentoonstellingen te
organiseren. Van deze activitei
ten kan een stimulerende wer
king uitgaan, waardoor voorko
men kan worden dat het werk
vanuit een al te geïsoleerde posi
tie ontstaat.
Het werk van de Kopgroep-le
den vormde de aanleiding voor
een bezoek aan de vernieuwde
Wassenaarse galerie. In de opzet
van Galerie 27 is weinig verande
ring merkbaar. De abstracte rich
tingen bepalen sterk het tentoon
stellingsprogramma en de huidi
ge expositie sluit daarbij aan. Als
uitzonderingen moeten Trees
Ruys en Foekje Hoekstra ge
noemd worden.
Binnen de abstractie zijn van
zelfsprekend duidelijke verschil
len in benadering aan te wijzen.
Het geëxposeerde werk varieert
van de ingehouden monotypes
van Gardien de Groot en de
zwart-wit composities van Ine
van Heerde, tot de uitbundige
wemeling van kleur in de schil
derijen van Annemarie Spijker
man, mede-initiatiefneemster
van Kopgroep. Eén van haar
nieuwste werken, 'Canticle for
an innocent comedian', laat de
dynamiek zien van de middel
puntzoekende kracht in de
kleurpartijen, waaraan subtiele
tekens toegevoegd zijn. Ook het
andere werk van Annemarie
Spijkerman getuigt van deze
krachtige expressie.
Het werk van Rineke Kop ver
toont haar karakteristieke werk
wijze, een combinatie van een
schrift met spontane lijnen en
over elkaar aangebrachte kleur
vlakken. De gevoeligheid die ik
in haar werk op haar solo-ten
toonstelling in Wassenaar zo
waardeerde, ontbrak naar mijn
idee, zodat de nu getoonde stuk
ken mij minder aanspraken.
De intensiteit van de kleur die
een rol speelt in de aardige com
posities van Theodora Plas,
vormt een contrast met de wijze
waarop Karola Pezarro de wis
selwerking van de kleurnuances
en de vormen laat uitkomen in
de mooie serie textielobjecten,
'De kleuren van de kraal' geti
teld.
Elsbeth Rabus heeft in haar
weefsels de op de natuur geïnspi
reerde bladvormen en variaties
daarop, ingewisseld voor een zui
vere abstractie, die een bespiege
ling op het leven inhoudt. Min
der abstracte verwijzingen naar
aspecten van het menselijk be
staan zijn te vinden in het werk
van Trees Ruys. De primitieve
vorm waarmee zij seksualiteit en
moederschap verbeeldt, sluit aan
bij de bijdragen van Foekje
Hoekstra tot deze tentoonstel
ling.
De sieraden van Martine Mul
ler tenslotte, vallen op door het
materiaalgebruik en de bijzonde
re presentatiewijze. Filmsterren
en godinnen lenen hun naam aan
deze halssieraden en oorbellen.
De tentoonstelling geeft een in
druk van de verschillende bena
deringen binnen Kopgroep. In
vergelijking met het werk dat ik
kende zijn de resultaten soms
verrassend, soms teleurstellend.
De expositie beantwoordde
maar ten dele aan mijn verwach
tingen.
NANCY STOOP
AMSTERDAM (GPD) -
Honderd jaar Carré. Dat is
gisteren gevierd, in de
stallen van het voormalige
circus. Daar, aan de
foeilelijke en daardoor
bijna mooie achterkant
van het eerbiedwaardige
theater, waren veel
beroemdheden. Die het in
het 'Broadway aan de
Amstel' helemaal hebben
gemaakt. Ze zagen er, zo
allemaal op een kluit, in de
catacomben aan de
Onbekende Gracht
helemaal niet beroemd uit
en zo hoort het ook, want
Carré is niet deftig, maar
uit voor iedereen. Gewoon
een avondje stappen.
De jongste lichting van de acade-
mie voor kleinkunst mocht van de
„gestaalde kaders van de kunst" de
beroemdheden na een passende
tekst voorzien van een boek dat
over honderd jaar amusement
gaat, dus met andere woorden:
over een eeuw Carré.
Het boek is een co-produktie
Carré, de Staatsuitgeverij en het
Nederlands Theater Instituut. De
eerste die deze eer te beurt viel was
Conny Stuart. En verder André
van Duin en Annie M.G. en Toon
natuurlijk, met z'n ronde rimpel-
kop, z'n eeuwige lachebek en z'n
gepommadeerde streepjessnor.
Die kreeg het meeste applaus en zo
zal het doorgaans ook wel zijn ge
weest bij zijn Ohne Mann Shows in
het theater aan de Amstel zelf.
Pèèèperepèèè, deden de aanko
mende kleinkunstenaars, waarop
ze op Polygoon-toon meedeelden
dat na de huldiging van Hermans
een eeuw amusement in Neder
land een voldongen feit was.
„Wie wil vertellen waar de men
sen vroeger om moesten lachen,
lijkt op iemand die in de zomer
naar een plas wijst en zegt: 'Dat
was sneeuw'. Echt geluk is vaak
van jezelf; jij ervaart het, het is iets
in jezelf, vaak van jaren her, ande
ren zien het niet of anders. Lode-
Burgemeester Ed van Thijn met het hem zojuist overhandigde boek 'Honderd jaar amusement'. Hij wordt
geflankeerd door kleinkunstenaar Wim lbo rechts). (foto anp>
wijk van Deyssel, groot liefhebber
van simpel vermaak, schreef in
1938: 'Terwijl het eigenlijke geluk
maar voor weinigen ervaarbaar is,
is vroolijkheid het geluk in zijn al-
gemeen-menschelijken alledaag-
schen verschijningsvorm'. Alle
daagse vrolijkheid is dus te koop,
een avondje uit. Het amusements
bedrijf zorgde daar vroeger voor,
of, zoals het tegenwoordig heet, de
showbusiness", aldus Jacques
Klöters, schrijver van het van
fraaie platen voorziene werk.
denis van honderd jaar verveling",
hield hij zijn gehoor voor. „Van
verveling en wanprestaties, van af
gelaste voorstellingen, koude
windvlagen van het toneel, lekken
de kleedkamers, krakende stoelen,
schmierende acteurs, omvallende
decors, onleuke komieken en dan-
met elastieke kniekousen.
Het amusementsbedrijf is ondanks
zijn honderdjarig bestaan een ui
terst onbetrouwbare firma waar je
voor geluk betaalt en vaak stukken
ongeluk voorgeschoteld krijgt".
Maar daar willen feestvierders
op een jubileum niet van horen.
Dus bleef het lachen, terwijl uit de
tentoonstellingsruimte flarden van
vroeger hoorbaar waren. „Een
zwoele nacht in Krimpen aan den
IJssel" van Sonneveld. „Nou tabé
dan", van Louis Davids. Mooie din
gen die blijven en tegelijk nooit
meer terugkomen. Melancholie.
Burgemeester Ed van Thijn
mocht zeggen dat Carré voor cir
cus staat, ook al is het dat al lang
niet meer. En dat het daardoor een
nok heeft. Het enige theater in Am-
stersam met een nok, die dan ook
tijdens de jubileumvoorstellingen
Een medewerkster van de ten
toonstelling 'Honderd jaar amuse
ment' schikt in Carré wat aan oude
toneelkostuums, die door tal van
beroemdheden zijn gedragen en nu
worden geëxposeerd. (foto anp>
van de musical The Cats gevuld zal
zijn. „Twintig jaar geleden hebben
de grijpgrage klauwen van de com
mercie zich naar Carré uitgestrekt,
tevergeefs. Want Amsterdam
kwam in opstand. Amsterdam
houdt van Carré. Dat kun je niet
zeggen van een andere accommo
datie, maar misschien komt dat
nog". Gelach en gemurmel, de
Stopera, Ed bedoelt de Stopera.
ENSCHEDE (ANP) - Minister
Brinkman van WVC is akkoord ge
gaan met het treffen van een nog
nader uit te werken regeling om
het muziek- en operagezelschap
Forum in de periode 1988-1992 van
zijn schuld van 6,5 miljoen gulden
af te helpen.
Het besluit van de bewindsman
betekent dat het in Enschede ge
vestigde instituut geen van de
ruim 200 medewerkers hoeft te
ontslaan, zowel zijn opera- als de
muziektaak behoudt en het artis
tieke niveau niet wordt aangetast.
Aan zijn toestemming voor het
saneren van de schulden heeft de
minister de voorwaarde verbonden
dat Forum direct ingrijpt zodra
zich financiële tegenvallers voor
doen ten aanzien van bijvoorbeeld
de te verwachten eigen inkomsten.
De directie van het gezelschap zal
op korte termijn met de Onderne
mingsraad gaan praten over een se
lectieve vacaturestop en het instel
len van deeltijdbanen.
Dit heeft vooral te maken met
het feit dat vooralsnog de financië
le ruimte ontbreekt voor de door
Forum gewenste verhoging van de
artistieke kwaliteit. Met WVC, de
provincie Overijssel en de gemeen
te Enschede zal Forum binnenkort
de regeling voor de schuldensane
ring uitwerken.
Covent Garden
mag verbouwen
LONDEN (DPA) - De koninklijke
opera van Covent Garden in Lon
den mag overgaan tot verbouwin
gen ten bedrage van 72 miljoen
pond sterling (bijna 238 miljoen
gulden). De gemeenteraad van
Westminster keurde het omstre
den plan gisteravond goed. Het
voorziet o.m. in de bouw van een
kantoor- en winkelcomplex en de
afbraak van een aantal huizen op
de monumentenlijst.
De opera acht de verbouwingen
noodzakelijk om een nieuwe bron
van inkomsten te creëren, ter dek
king van een steeds groeiend be
grotingstekort. De prins van Wales
was één van de meest vooraan
staande tegenstanders van de plan
nen. Hij sloot zich aan bij de argu
menten van milieubeschermers en
omwonenden en probeerde door
persoonlijke bemoeienis bij de ge
meente Westminster het nu goed
gekeurde voornemen te voorko-
De actiegroep van burgers zal
waarschijnlijk gerechtelijke stap
pen ondernemen.
JAZZBAND - The Netherlands'
Concert Jazzband heeft een ton
van het ministerie van wvc ontvan
gen, waarmee het mogelijk is ge
worden een tournee door ons land
te maken, vermoedelijk nog dit na
jaar. De big band voert uitsluitend
jazzwerken van Nederlandse com
ponisten en arrangeurs uit.
Het ensemble is ondergebracht
in een stichting die tot doel heeft
de cultuur van de Nederlandse
symfonische jazzmuziek te bevor
deren en in stand te houden.
LEIDEN - Nog geen inwijding van het drijvend podium, wel een bonte
stoet van mensen die door de binnenstad trokken om de opvoering 'Quat-
tro Stagioni' (vier jaargetijden) van de Italiaanse groep Koreja te aan
schouwen. Een sprankelende voorstelling die begon met trompetgeschal
uit de vreemdste hoeken en gaten. Buitenissig gekostumeerde figuren
haalden halsbrekende toeren uit langs balustrades en vensters en lieten de
mensen even in verwondering achter. Even maar, daarna liep iedereen
gedreven achter de wagen van de groep aan om in de nauwe steegjes nog
een glimp op te vangen van de acrobaten, dansende en musicerende ac
teurs.
Het is jammer dat Leiden voor dit soort evenementen geen groot plein
heeft. De opvoering kwam het meest tot haar recht bovenop de Burcht,
waar in de schemering het winterseizoen aanbrak en 'Vader Tijd' werd
opgeknoopt. Een warm applaus van de honderden processiegangers volg
den.
Vanavond zal het waterpodium bij de werfkelders echt worden gedoopt.
Vanaf acht uur probeert het Leids Studenten'Jazzgezelschap het publiek
te onderhouden. (foto Holvast)
Meesterserieconcerten bij K&O
LEIDEN - De Leidse Volksuniver-
siteit-K&O heeft haar jaarlijkse
consertprogramma weer samenge
steld. Een onderdeel daarvan is de
bekende Meesterserie die dit jaar
uit acht concerten zal bestaan.
Het Residentie Orkest treedt zes
maal op, het Rotterdams Philhar-
monisch Orkest tweemaal. De vol
gende dirigenten leiden de concer
ten: James Conlon, Heinz Wall-
berg, Andrew Parrot, Alain Lom
bard, Hans Vonk, Eduardo Mata,
Yoel Levi en Aldo Ceccato.
Er is een optreden te verwachten
van de bekende pianiste Alicia de
Larrocha. Ook befaamde pianisten
als Imogen Cooper en Christian
Zacharias zullen te beluisteren
zijn. Uit Nederland zijn de violis
ten Marieke Blankestein en Isabel
la van Keulen en de pianist Her
man Uhlhorn te verwachten.
De meesterserieconcerten wor
den gegeven op 30 september, ver
volgd door 6 november, 12 decem-
Hans Vonk. (foto pr)
ber, 14 januari, 5 februari, 11 en 25
maart en 23 april.
