Z-Korea verheugd
maar ook verbaasd
'Prijzen moeten afspiegeling
worden van vraag en aanbod'
Over ommezwaai regeringspartij
Rapport: herbouw deel
VS-ambassade Moskou
BENARDE POSITIE
'Barbie is schuldig
en verantwoordelijk'
Voorstel Iran verworpen
De Nutsspaarbank doet
meer voor spaarders.
DINSDAG 30 JUNI 1987
anmnEE
WASHINGTON - De bovenste
drie van de acht verdiepingen van
de nieuwe Amerikaanse ambassa
de in Moskou moeten worden afge
broken, en door Amerikaans per
soneel worden herbouwd. Dat
staat in een rapport dat is opge
steld door de vroegere minister
van defensie James Schlesinger.
door
Henk Dam
Schlesinger, die zijn rapport over
de nog niet in gebruik zijnde Ame
rikaanse ambassade in de Sowjet-
Unie opstelde op verzoek van mi
nister Shultz (buitenlandse zaken),
vindt bovendien dat voor de meest
gevoelige diensten van de ambas-
sade een apart bijgebouw moet
SEOEL - De Zuidkoreaanse president Chun Doo Hwan heeft in principe de voorstellen worden opgetrokken,
van zijn partij voor vergaande democratische hervormingen, goedgekeurd. Chun zou Schlesinger schreef zijn rapport
vanmorgen in een toespraak voor de televisie officieel zijn instemming betuigen met de
voorstellen van de Democratische Gerechtigheidspartij voor een nieuw kiesstelsel en
herziening van de grondwet.
nadat enkele maanden geleden be
kend werd, dat de Sowjets niet al
leen uitgebreid hebben gespio
neerd in de huidige Amerikaanse
door
Bob Mantiri
Zijn fiat kwam een dag nadat Roh
Tae Woo, voorzitter van de rege- vangenen, garanties
rende Democratische Gerechtig- vri)heid, eerbiedigin_
heidspartij, voor de televisie had senrechten en voor totale persvrij
de president te hebben ontfutseld
met zijn onverwachte aankondi
ging dat zijn partij bereid is tot di
recte presidentsverkiezingen, am
nestie voor oppositieleider Kim
Dae Jung en andere politieke ge-
politieke
vrijheid, eerbiediging van de men-
ambassade, maar het nieuwe ge
bouw ook al rijp hebben gemaakt
voor afluisteren.
Veel van de problemen met het
nieuwe gebouw, aldus het rapport
van Schlesinger, komen voort uit
de omstandigheid dat de Amerika
nen destijds aan de Sowjets heb
ben toegestaan om het Amerikaan
se ambassadegebouw te bouwen.
Op de bouwplaats zelf is daarbij
wel steeds sprake geweest van
Amerikaans toezicht, maar de be
tonnen platen die bij de bouw zijn
gebruikt, zijn elders, buiten elke
Amerikaanse controle om, gego
ten.
In die betonnen platen, aldus het
rapport van Schlesinger, zitten af-
luistermechanismen die zo goed en
zo geavanceerd zijn, dat ze niet
door röntgenstralen kunnen wor
den ontdekt. „Het gaat om techno
logie die wij nog niet begrijpen",
aldus Schlesinger die gisteren een
Senaatscommisie van zijn bevin
dingen op de hoogte bracht.
Volgens Schlesinger is het niet
nodig om het hele, van afluisterap
paratuur vergeven ambassadege
bouw, te slopen. Op de benedenste
vijf verdiepingen kunnen relatief
onschuldige diensten als het con
sulaat, de economische dienst en
medische diensten worden gehuis
vest.
De belangrijker diensten zouden
dan op de drie nieuwe, geheel te
herbouwen verdiepingen moeten
komen. Schlesinger zegt dat die
verdiepingen door uitsluitend
Amerikaans personeel zullen moe
ten worden gebouwd.
Dat betekent dat het verdrag van
1972, waarbij de Amerikanen en de
Sowjets de bouw van nieuwe am
bassades in eikaars landen regel
den, moet worden opengebroken.
Als daarvoor geen toestemming
wordt gegeven, dan zal dat beteke
nen dat de „traditionele rol" van
Amerikaanse ambassades achter
het IJzeren Gordijn zal ophouden
te bestaan, aldus Schlesinger.
De Amerikanen hebben overi
gens in dezen een stok achter de
deur. President Reagan heeft al la
ten weten, dat de Sowjets niet in
hun nieuwe ambassadegebouw in
Washington mogen, zolang de
Amerikanen niet in het hunne zit-
aangekondigd dat zijn partij
zwicht voor de eisen van het volk
voor herstel van de democratie.
'De wil van het volk gaat boven al
les', aldus Roh. Hij sprak van een campagne tegen geweld
„dramatische breuk met het verle- ^e\De en*ge eis
heid.
Het acht punten omvattend pak
ket belooft voorts autonomie voor
de provincies en een landelijke
corrup-
de partij
den, noodzakelijk voor het succes weigerde gevolg te geven is de de
van de Olympische Spelen vol- voorwaarde dat president Chun
gend jaar".
Roh lijkt veel
het gezag aan
'Aanslag schip
Greenpeace zou
in A'dam zijn'
onmiddellijk aftreedt.
Het verrassende nieuws heeft de
spanning in de straten van Seoel,
die de laatste weken toneel waren
van bloedige gevechten tussen op-
roepolitie en demonstranten, weg
genomen. De nationale politie die
in de afgelopen dagen in staat van
paraatheid werd gebracht, heeft
zijn dagelijkse routinewerk hervat.
Studenten hebben inmiddels
hun plannen voor protestbijeen
komsten afgelast. De zakenwereld
de oppositiegroepen hebben de
PARIJS (Rtr) - De Franse geheime onverwachte concessies
dienst DGSE, die twee jaar gele- gering toegejuicht,
den een aanslag pleegde op het er wel op aan, dat
Greenpeace-schip Rainbow War
rior in Nieuw-Zeeland, was oor- van de plannen,
spronkelijk van plan het protest
schip op te blazen in de haven'van
Amsterdam. Dit staat in een boek
dat deze week wordt gepubliceerd.
De uitgever van 'Opdracht Zuur
stof, geschreven onder pseudo
niem, zegt dat het boek het eerste
'verhaal-van-binnenaf vertelt over cratische Gerechtigheidspartij er
de aanslag op de Rainbow Warrior
r om de grondwet in september
i de haven van Auckland, op 10 te herzien en in december dit jaar
juli 1985, waarbij de Nederlandse nog directe verkiezingen te hou-
na de aanslag erkende Frankrijk
uiteindelijk de verantwoordehjk-
Chun zou zelf tevoren niet heb
ben geweten dat zijn partij met zul
heid ervoor. Twee officieren van de ke radicale hervormingsplannen
DGSE, Alain Mafart en Dominique
Prieur, werden in Nieuw-Zeeland
veroordeeld tot tien jaar gevange
nisstraf. Ze zijn later vrijgelaten na
onderhandelingen via de Verenig
de Naties.
De auteur van het boek, die zich
Patrick du Morne Vert noemt, om
schrijft zich als voormalig officier
van de DGSE, die nauw bij de zaak
betrokken is geweest. Zijn boek is
geschreven om de reputatie van de
DGSE te herstellen. De DGSE
nam volgens de schrijver de schuld
op zich van het fiasco terwijl de po
litici die de orders gaven aan de
zaak ontkwamen zonder smet op
het blazoen.
De belangrijkste onthulling in
het boek is dat de aanslag in de ha
ven van Auckland in korte tijd
werd opgezet, nadat een eerder
plan de Rainbow Warrior in Am
sterdam op te blazen niet doorging
omdat het schip zee koos. Het boek
beschrijft een verkenningsmissie
naar Amsterdam in april 1985
waarbij twee DGSE-officieren
spioneerden naar manieren om het
schip tot zinken te brengen voor
het in de Stille Oceaan de protes
ten zou gaan leiden tegen de Fran
se kernproeven. Na twee dagen
spioneren zagen de officieren de
Rainbow Warrior op de derde dag
het ruime sop kiezen.
Buitenland kort
Presidentschap
De Democratische senator van
de staat Tennessee, Albert Gore,
heeft zich kandidaat gesteld voor
de Amerikaanse presidentsverkie
zingen van 1988. "Ik wil dit ambt
om in het Witte Huis de wet en het
respect voor gezond verstand te
herstellen", aldus Gore. De 39-jari-
ge Gore kondigde aan als president
iedere regeringsfunctionaris te zul
len ontslaan die van het Ameri
kaanse volk steelt of die liegt te
genover het Congres.
Abu Nidal
Syrië heeft het bureau van de Pa
lestijnse leider Abu Nidal in Da
mascus gesloten. Abu Nidal geldt
als organisator van talrijke terroris
tische aanslagen. De sluiting van
het bureau heeft er waarschijnlijk
toe geleid dat president Reagan
heeft aangeboden een speciale ge
zant naar Syrië te sturen. De gezant
moet de mogelijkheden onderzoe
ken voor een verbetering van de
betrekkingen tussen de Verenigde
Staten en Syrië.
Swapo
De Namibische onafhankelijk
heidsbeweging Swapo heeft ver
klaard dat in zes weken van ge
vechten 18 Zuidafrikaanse militai
ren om het leven zijn gekomen en
35 anderen gewond geraakt. In een
verklaring, die in de Angolese
hoofdstad Loeanda werd uitgege
ven, werd gezegd dat van 30 maart
tot 15 mei ook drie Zuidafrikaanse
militairen krijgsgevangen waren
gemaakt. Namibië wordt bestuurd
door Zuid-Afrika ondanks een re
solutie van de VN waarin van Pre
toria wordt verlangd dat het zich
uit het gebied terugtrekt.
voor de dag zou komen. In het
verleden heeft Chun zich fel verzet
tegen vrijlating van alle politieke
gevangenen en persvrijheid.
WASHINGTON (AP) - De
Amerikaanse regering is niet
bereid condooms beschikbaar
te stellen aan gevangenen in fe
derale strafinrichtingen, maar
denkt aan de bouw van specia
le gevangenissen voor veroor
deelde aids-dragers en patiën
ten.
Onderminister van volksge
zondheid Robert Brutsche, die
het twee weken geleden inge
voerde testprogramma voor ge
vangenen leidt, zei in een inter
view dat weinig leden van de
regering bereid zijn condooms
Aids-dragers
VS in aparte
gevangenissen
te verspreiden in gevangenis
sen. Brutsche wees erop dat ho
moseksuele activiteiten in
strijd zijn met de gevangenisre-
gels „en wij vinden niet dat we
een dubbel beleid kunnen voe-
Verschillende gevangenissen
zijn al begonnen met eigen pro
gramma's om gevangenen de
beschikking te geven over con
dooms, omdat de praktijk uit
wijst dat een seksverbod niet
wordt nageleefd.
Verwacht wordt dat het ge
vangenisplan grote problemen
zal opleveren bij het aantrek
ken van personeel. Ook zouden
alle soorten gevangenen bij el
kaar moeten worden gezet, met
als enige overeenkomst dat zij
aids-drager zijn.
Premier Ryzjkov voor Opperste Sowjet:
MOSKOU (UPI/Rtr/AFP) - De
Russische premier Nikolaj Ryzj
kov heeft gisteren tijdens een rede
voor de Opperste Sowjet een warm
pleidooi gehouden voor een poli
tiek van verregaande economische
hervormingen in de Sowjet-Unie.
Tegelijkertijd schilderde de pre
mier het beeld van een economie
in grote problemen.
Ryzjkov drong er bij de 1500 af
gevaardigden op aan het hervor
mingspakket van de Russische
partijleider Michail Gorbatsjov te
ondersteunen om een einde te ma
ken aan de economische terug
gang. De Opperste Sowjet, het par
lement van de Sowjet-Unie, is in
Moskou bijeen voor zijn halfjaar
lijkse zitting. Naar wordt aangeno
men zullen de afgevaardigden van
daag hun goedkeuring hechten aan
de hervormingsvoorstellen op eco
nomisch gebied, die vorige week al
door het Centraal Comité zijn aan
vaard.
De economische hervormingen,
waarin de zogenoemde „wet op de
staatsonderneming" centraal staat,
zullen op 1 januari 1988 van kracht
worden. Na een overgangsperiode
van drie jaar moet het
teem de basis vormen voor de eco
nomie in het 13e vijfjarenplan
(1991-1995). De hervormingen
voorzien in een grotere zelfstandig
heid voor de bedrijven en een ver
mindering van de invloed van de
centrale planorganen en ministe
ries.
Hoewel de aanvaarding van de
voorstellen een formaliteit is in de
politieke praktijk van de Sowjet-
Unie, citeerde Ryzjkov cijfer op cij
fer om het belang van economi
sche veranderingen te onderschrij
ven. Zo merkte hij op dat 13 pro
cent van alle bedrijven in het land
verliesgevend werken. De totale
schuld van die bedrijven is opgelo
pen tot 40 miljard roebel (ongeveer
130 milljard gulden). Daarnaast
houden de bedrijven voorraden ter
waarde van meer dan 80 miljard
gulden aan grondstoffen en halffa
brikaten „voor de zekerheid" ach
ter de hand. „Dat is zeventig pro
cent te veel", aldus Ryzjkov.
De premier waarschuwde dat
verliesgevende ondernemingen de
poorten zullen moeten sluiten, in
dien zij niet uit de rode cijfers ko
men. „Alles zal worden geprobeerd
om sluiting to voorkomen, maar in
dien de pogingen zonder succes
blijven, zullen bedrijven worden
gesloten, zoals is vastgelegd in de
nieuwe wet op de staatsonderne
ming", aldus de premier. Werkne
mers die hun baan verliezen door
bedrijfssluitingen, zal ander werk
worden aangeboden, voegde Ryzj
kov eraan toe.
De ministeries werden er in zijn
rede van beschuldigd zich te veel
bezig te houden met hun „eigen
bekrompen belangen". Het aantal
ministeries en departementen, op
nationaal en regionaal niveau,
moet „aanzienlijk" worden ver
minderd, evenals het aantal con
trolerende ambtenaren - tien pro
cent van het totaal. „Het is geen ge
heim dat veel getalenteerde specia
listen verdrinken in het papier".
En daarnaast hebben veel mana
gers last van „economisch analfa
betisme", klaagde de premier.
Verbeteringen op het gebied van
het aanbod van consumptiegoede
ren en van de dienstverlening zijn
vereist, aldus de premier, teneinde
het speculeren en de zwarte markt
i de r
dringen
snel mogelijk
wordt begonnen met uitwerking
in de plannen. Onder applaus van vrienden en familieleden werden gisteren enkele honderden studenten uit de gevangenis
De Amerikaanse regering, die van de Zuidkoreaanse hoofdstad Seoel vrijgelaten. De jongeren waren tijdens de rellen van vorige week opge-
zware druk heeft uitgeoefend op Vakt. (Foto anp>
Chun, noemt de aangekondigde
hervormingen een „doorbraak die
kan leiden tot een totale democra
tie".
Naar verluidt streeft de Demo-
LYON (ANP/AP) - Klaus Barbie,
de voormalige chef van de Gestapo
in Lyon, dient te worden veroor
deeld wegens alle feiten die hem
ten laste zijn gelegd. „In het dos
sier komt met één daad voor die
niet onmenselijk is". Dit verklaar
de procureur-generaal Pierre Tru-
che gisteren in de volle rechtszaal
van het paleis van justitie in Lyon.
Truche heeft nog geen eis uitge
sproken, maar de toon van zijn re
quisitoir is duidelijk. Voor hem is
Barbie schuldig en geheel verant
woordelijk.
De 73-jarige Barbie wordt be
schuldigd van arrestatie, marteling
en deportatie van honderden joden
en verzetsmensen in de periode dat
hij de leiding had over de Gestapo-
activiteiten in Lyon, van 1942 tot
1944. Ook gisteren weigerde de be
klaagde aanwezig te zijn in de
rechtzaal. Tweemaal gedurende
het proces moest hij op last van de
rechters voor getuigen verschijnen
in verband met identificatie.
Na zeven weken debatten, getui
genverhoren en pleidooien van de
advocaten van de civiele partijen is
het proces tegen de slachter van
Lyon in de beslissende fase geko
men. De drie verdedigers van de
ex-SS'er beginnen morgen hun
slotpleidooien. De rechters en jury
leden beraden zich vervolgens sa
men over het vonnis, dat vrijdag
avond wordt verwacht.
Barbie handelde bewust, aldus
Truche. Hij moet geweten hebben
wat zich binnen de muren van de
Gestapo afspeelde. Iedereen wist
en zag welke martelpraktijken
daar werden verricht. Hoewel Bar
bie niet de leider was, was hij ook
geen ondergeschikte die alleen
maar handtekeningen plaatste.
„Hij is geheel verantwoordelijk",
zo luidde de conclusie van de aan
klager.
Truche ging uitvoerig in op de
vraag of het proces 40 jaar na dato
nog moet worden gevoerd. „Zo'n
proces moet. Men kan niet tolere
ren dat iemand die 400 moorden op
zijn geweten heeft in vrijheid leeft.
Het leed leeft nog steeds en de aan
gerichte schade is onherstelbaar",
aldus Truche. Daar komt bij dat
Barbie nooit enig berouw heeft ge
toond. Een straf heeft dus nog
steeds nut, zo sprak Truche.
De procureur stond enige tijd stil
bij de vraag waarom er in Frank
rijk nooit eerder een dergelijk pro
ces is gehouden. Het debat over
vervolging wegens misdaden te
gen de menselijkheid is de eerste
decennia na de oorlog nooit op
gang gekomen. Ook in Neurenberg
zijn slechts twee nazi's wegens de
ze misdaden veroordeeld, aldus
Truche. En zelfs nadat het Franse
parlement in 1964 een wet had aan
genomen die bepaalde dat misda
den tegen de menselijkheid niet
verjaren, bleef de onduidelijkheid
bestaan over wat onder dergelijke
misdaden moet worden verstaan.
Het debat kwam pas in de jaren ze
ventig op gang, mede door de ont
dekking door nazi-speurder Beate
Klarsfeld dat Barbie een onge
stoord leven in Bolivia leidde. Zijn
uitlevering werd door Bolivia lan
ge tijd geweigerd. Pas in 1983 werd
Barbie naar Frankrijk uitgeleverd.
NEW DELHI (AP) - Het bestuur
van de Indiase hoofdstad New Del
hi heeft opdracht gegeven tot een
justitieel onderzoek naar de felle
brand die gisteren in een elf verdie
pingen hoog kantoorgebouw uit
brak, waarbij drie doden en meer
dan 75 gewonden vielen.
Meer dan 300 mensen zaten vijf
uur lang in het brandende pand.
opgesloten terwijl honderden
brandweerlieden en militairen al
les in het werk stelden om hen uit
hun benarde positie te bevrijden.
Zie bijgaande ANP-foto.
Helikopters van de luchtmacht
werden ingezet om mensen van het
dak van het gebouw te halen, maar
snel bleek dat de wentelwieken van
de helikopters het vuur nog aan
wakkerden, zodat deze luchtbrug
moest worden gestaakt.
Het gebouw werd verleden jaar
al door de brandweer als brandge
vaarlijk bestempeld omdat het niet
beschikte over een brandalarm en
deugdelijke brandbestrijdingsmid-
delen. Kortsluiting is de vermoede
lijke oorzaak van de brand ge
weest.
WASHINGTON (UPI/AFP) - De
Amerikaanse regering heeft giste
ren verklaard geen heil te zien in
een Iraans voorstel om de „olietan
ker-oorlog" te beëindigen.
Het dagblad de Washington Post
schreef onlangs, dat Teheran in ge
sprekken met Belgische, Italiaan
se, Westduitse, Japanse, Chinese
en Sowjet-diplomaten met een
voorstel was gekomen om een ein
de te maken aan de aanvallen op
olietankers in de Perzische Golf.
Wat het voorstel precies inhield
is niet bekend, maar Charles Red
man, woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenland
se zaken, zei in antwoord op vra
gen van journalisten, dat het enige
voorstel dat het Witte Huis bekend
is „in de verste verte geen einde
aan de oorlog zou maken en tevens
de aandacht van de internationale
gemeenschap zou afleiden van een
belangrijk initiatief van de Veilig
heidsraad van de Verenigde Naties
om een einde te maken aan de oor
log tussen Iran en Irak". De VS
streven naar een volledig staakt-
het-vuren, een terugkeer naar de
grenzen van vóór de oorlog, uitwis
seling van krijgsgevangenen en
vredesonderhandelingen, aldus
Redman.
Gisteren reageerde de ondermi
nister van buitenlandse zaken, Ro-
zanne Ridgway, gereageerd op kri
tiek van het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden op het beleid van
president Reagan in de Perzische
Golf.
Tijdens een zitting van de com
missie voor buitenlandse zaken
van het Huis zei Ridgway, dat de
Bondsrepubliek en Japan al finan
ciële steun hebben toegezegd en
dat Nederland bereid is oorlog
schepen te sturen als dat nodig
mocht worden.
ADVERTENTIE
tegen te gaan. Volgens hem is een
vertienvoudiging van het aantal
coöperaties gewenst om verbete
ringen op consumptiegebied mo
gelijk te maken. Bovendien moet
het prijssysteem radicaal worden
veranderd. In het volgende vijfja
renplan moeten de prijzen een
weerspiegeling zijn van vraag en
aanbod. Slechts de prijs van „pro-
dukten van nationaal belang" zal
dan nog centraal worden vastge
steld.
De hoogste rente èn de meeste vrijheid bereikt u
met de Vermogensrekening van de Nutsspaarbank.
f 25.000,- Per maand vrij opneembaar,
daarboven slechts 0,5% retourrente.
Geen retourrente bij aankoop van effek-
ten via de Nutsspaarbank.
Eerste storting minimaal f 25.000,-.
De basisrente bedraagt 3%. Bovendien
ontvangt u een bonusrente van 2'/t%
over dat deel van uw spaargeld, dat een
kalenderkwartaal op de P~ j f
rekening heeft gestaan. yr
Samen is dat s4/0
De rente wordt 4 x per jaar uitgekeerd
(de effektieve rente kan daardoor zelfs
oplopen tot 5,35%).
