Voorlichting over rassen
is nog veel te gebrekkig
183
ETEN EN DRINKEN-
Zomerkoninkjes, de gekroonde lekkernij
Op bovenkant
drukken en er
wordt gehakt
Witte Bordeaux steeds beter
L.LA.M.
PAGINA 8
DINSDAG 23 JUNI 1987
Zomerkoninkjes. Aardbeien
dus. De bedenker van die
eretitel zou geëerd moeten
worden met een gouden
griffel of desnoods een Effie,
een reclameprijs. De meest
populaire zomervrucht.
Aardbeien bij de groenteman
en dan ook nog voor een
redelijke prijs, dat betekent
mooi weer. Maar ook
aardbeienijs, of aardbeien
met slagroom. En het lekkerst
nog altijd van eigen bodem.
door
Huub Klompenhouwer
Voor de kweker en de vakman zijn
er nogal wat soorten aardbeien. Af
hankelijk van de tijd van het jaar
ook. Maar daar ziet de consument
niet zoveel van. Als geregeld afne
mer lijkt de belangrijkste zorg dat
het fruit gaaf is. En dan vooral niet
te lang bewaren.
Van oorsprong groeide de aard
bei als laaggroeiende plant vooral
langs de bosrand. Historici menen
dat de Romeinen ze al kweekten,
maar daarbij ging het dan om de
bosaardbei. Die bosaardbei is niet
zo groot als de echte zomerkoning,
maar heeft wel een sterkere geur
en een bijzondere smaak. De bos
aardbei is een wilde aardbei.
Moeilijk verkrijgbaar in ons land.
Maar er zijn mensen die er alles
voor over hebben om juist die wil
de aardbei te eten.
De gekweekte soorten die in ons
land vooral populair werden zijn
oorspronkelijk geënt op Ameri
kaanse aardbeien. Het waren de
Fransen die er in slaagden in de vo
rige eeuw al de Chileense aardbei
met die uit Virginia te kruisen. Die
hele veredeling is op een gegeven
moment in een stroomversnelling
geraakt. Het ene ras is beter ge
schikt voor de kas-teelt, het andere
ras is juist uitermate geschikt voor
de koude grond. Ook in smaak zijn
er grote verschillen. Het is jammer,
dat de consument zich te weinig
bewust is van die verschillende
rassen en smaken. In de super
markt is de enige informatie naar
de klant toe of het om buitenlandse
of Nederlandse aardbeien gaat. En
de prijs uiteraard. Maar de naam
van het ras wordt niet vermeld.
De gebroeders Spiering zijn op
de Centrale Markthallen in Am
sterdam leveranciers van vooral
aardbeien. A. H. Spiering: „Het is
inderdaad jammer dat er ook door
de groentewinkels weinig aangege
ven wordt om welke rassen het
gaat. Niet eens alleen vanwege de
smaak, maar ook omdat per ras de
houdbaarheid verschilt. De meest
verkochte aardbei in Nederland is
op dit moment nog de Gorella.
Maar er is een nieuw ras gekweekt
dat nu al die Gorella dreigt te ver
dringen. De El Santa is een krui
sing van de Gorella met de Ameri
kaanse aardbei. Het voordeel is dat
die aardbei de zoete smaak heeft
van de Gorella, maar de stevigheid
en houdbaarheid van de Ameri
kaanse soort. In de koelkast houdt
deze aarbei het. bij zeven graden ze
ker een week uit. En buiten de
koelkast is ie ook nog drie dagen te
bewaren. Het aanbod op de markt
van de El Santa was vorig jaar nog
niet zo groot, maar dit jaar is de
aanvoer al vervijfvoudigd.
Buitenland
Zeker tachtig procent van de aar-
beienoogst gaat naar het buiten
land. Engeland, Duitsland, Zwe
den en Denemarken zijn enkele
van die exportlanden. De belang
rijkste teeltgebieden liggen in Bra
bant, waarbij de veiling in Breda
een grote rol speelt.
Een paar tips over aardbeien.
Doordat er steeds meer stro onder
de aardbeienstruiken gelegd wordt
om de aardbei tegen opspattende
grond te beschermen, zijn aard
beien veel schoner geworden. Het
afspoelen blijft toch noodzakelijk
omdat er in de meeste gevallen ge
spoten is tegen ongedierte. Haal
pas na het wassen de kroontjes van
de aardbeien.
In de periode dat er veel aanvoer
is, is de prijs laag en de kwaliteit
meestal ook erg goed. Dat is de tijd
om aardbeien in te vriezen of om
een rumtopf (fruit op sterke drank)
te maken. Aardbeien invriezen kan
heel goed. De vruchten schoonge
maakt en heel op een schaal uit
spreiden. Invriezen tot ze hard zijn
en dus bevroren. Dan in een bakje
doen. Wilt u de aardbeien bestem
men voor aardbeienijs of voor sor
bets, dan kunnen de aardbeien te
voren gepureerd worden in een
De mooiste zomerkoninkjes komen nog altijd van eigen bodem. igpd>
keukenmachine. Per 200 gram
heeft u ongeveer 50 gram suiker
nodig. Er zijn liefhebbers die daar
ook nog wat vanillesuiker aan toe
voegen.
Aardbeien staan bekend om een
licht laxerende werking. Bij koorts
schijnt het te helpen om van ge
prakte aardbeien en water een fris
drankje te maken en dat op te drin
ken. De wortels van de aardbei zijn
juist goed tegen diarree. Drie eetle
pels fijngesneden aardbeienwor
tels een kwartiertje laten koken in
een liter water. Water door de zeef
gieten en voor het slapen gaan
drinken. Het restant van het wor
telwater de volgende ochtend op
drinken.
Gorgelen met aardbeienthee is
goed tegen gezwollen tandvlees.
Bij uitgeverij BZZToh verscheen
dezer dagen een alleraardigst
boekje, Het Aardbeienboekje,
waarin al die lapmiddeltjes be
schreven staan. In het boekje ook
een hele reeks recepten en toepas
singen van en met aardbeien.
Bakje troost niet
echt verslavend
Nederlanders zijn samen met de
Scandinaviërs de grootste koffie
drinkers ter wereld. Dat betekent
dat ze per jaar 8 kg koffie per per
soon gebruiken wat neerkomt op
gemiddeld 4-5 kopjes per dag.
Koffie, of liever de cafeïne uit
koffie - want dat is de stof waar
koffie zijn opwekkende werking
aan ontleent - stimuleert het cen
trale zenuwstelsel en zet de wer
king van nieren, maag en darmen
aan. Cafeïne wordt snel opgeno
men in het bloed; twee tot drie uur
na het drinken van koffie is die
werking het sterkst. De opnamen
van cafeïne wordt vertraagd door
toevoeging van melk en suiker aan
de koffie. Datje niet echt verslaafd
kan raken aan koffie blijkt uit het
feit dat bij wie stopt met koffie
drinken, na zo'n dag of veertien
ook de gewenning aan effecten van
cafeïne verdwijnen.
Hoewel de individuele gevoelig
heid voor cafeïne sterk varieert,
doen mensen met maagklachten er
goed aan het gebruik van koffie te
beperken, 's Avonds koffie drin-
Een geurige kopje koffie kan ook cafeïne vrij zijn.
ken betekent voor sommigen 'niet
slapen'. Waarschijnlijk lukt dat wel
als ze gewone koffie vervangen
door cafeïnevrije koffie. De ver
schillende technieken die men te
genwoordig gebruikt om de cafeï
ne uit koffiebonen te verwijderen
zijn geheel onschadelijk. Een kop
je koffie met een scheutje koffie
melk en twee klontjes suiker levert
50 kaloriën, afkomstig van de melk
en suikerv Een kopje vers gezette
koffie bevat zo'n 75 mg cafeïne,
koffie van koffiepoeder zo'n 60 mg
en een kopje cafeïnevrije koffie 3
mg. Ook thee bevat cafeïne, 30 mg
per kopje en in een glas cola zit 35
mg. (GPD)
Aangezien in de keuken het fijn
maken al sinds jaar en dag tot de
basishandelingen hoort is er aan
gereedschap natuurlijk geen ge
brek. Sommigen zweren bij een de
gelijk hakmes, maar voorstanders
van de mechanisatie geven de
voorkeur aan de keukenmachines,
waarbij de zogeheten foodproces
sors tot de meest begeerde alles-
kunners horen.
Wie over niet zoveel ruimte in de
portomonnee of op het aanrecht
beschikt komt misschien beter uit
met de nieuwe Quick Foodmaster
van Tefal. In de mengkom van een
halve liter werkt het apparaat niet
alleen allerlei ingrediënten door el
kaar maar snijdt ook van alles en
nog wat fijn. Even op de boven
kant drukken en het werk is alweer
gedaan ook. Het apparaat, dat men
met een klein hoekje van het aan
recht genoegen neemt, kost in de
winkel rond de 79 gulden. (GPD)
Vrijwel iedere wijnliefhebber as
socieert Bordeaux met rode
wijn. Toch wordt er in de Bor
deauxstreek, 's werelds grootste
gebied voor kwaliteitswijn, een
enorme hoeveelheid witte wijn
geproduceerd. De jaarlijkse
oogst daarvan bedraagt zo'n 100
miljoen liter. Er is zelfs een pe
riode geweest dat Bordeaux
meer witte dan rode wijn voort
bracht. In die tijd waren halfzoe-
te witte wijnen erg populair, Gra
ves Superieures bijvoorbeeld.
Vandaag de dag echter is het me
rendeel van de witte Bordeaux
droog. Bovendien zijn deze wij
nen doorgaans vriendelijk ge
prijsd.
Tweestromenland
De meeste witte Bordeaux
komt uit een wigvormig district
dat gevat ligt tussen de Dordog-
ne en de Garonne. Men doopte
het Entre-Deux-Mers, of wel
tweestromenland. Het is niet al
leen indrukwekkend vanwege
zijn omvang maar ook vanwege
zijn rijke historie, zijn prachtige
kerken, kloosters, forten en
kastelen. Alles herinneringen
aan een woelig verleden. Tijdens
de oorlogen tussen de Fransen
en Engelsen was dit een grensge
bied.
Het landschap is schilderach
tig, met vele kleine riviertjes,
heuvels en valleien. Decennia
lang werden hier oninteressante,
halfzoete, vlakke witte wijnen
gemaakt. Tegenwoordig echteT
is Entre-Deux-Mers per definitie
een droge witte wijn van een veel
betere kwaliteit dan voorheen.
Dat de kwaliteit steeg, heeft
voornamelijk te maken met aan
zienlijke investeringen in moder
ne apparatuur en betere technie
ken van wijnbereiding. Om echte
frisse wijnen te verkrijgen is het
namelijk noodzakelijk om de
temperatuur tijdens de gisting
laag te houden. Liefst moet deze
beneden de 18 graden Celsius
blijven. Een lage temperatuur
heeft als resultaat dat de wijn
heel langzaam gist en alle aro
ma's van de druiven absorbeert.
De beste manier van tempera-
tuurbeheersing vereist de aan
schaf van kostbare roestvrij sta
len tanks, fijngevoelige meetap
paratuur en een sprenkelinstalla
tie. Want zodra de meter signa
leert dat de temperatuur te hoog
wordt, treedt automatisch een
sproeier in werking die koud wa
ter over de buitenzijde van de
tank laat lopen. Het water ont
trekt warmte aan het metaal en
dit op zijn beurt aan de gistende
massa. Met als gevolg dat de tem
peratuur daalt.
Goed geëquipeerde bedrijven
kunnen de gewenste tempera
tuur tot op de tiende graad pro
grammeren. Bezoekers van mo
derne wijnbedrijven zijn soms
geshockeerd als ze glimmende
gistingstanks zien in plaats van
de vertrouwde houten kuipen.
Dit is echter ten onrechte, want
frisse wijnen kunnen veel beter
in tanks worden gemaakt: tech
niek wint het van folklore.
Vineuze variaties
Naast Entre-Deux-Mers be
staan er andere soorten droge
witte Bordeaux. De bekendste is
witte Bordeaux-zonder-meer.
Vooral van de sauvignondruif
kan deze verrukkelijk zijn, met
een parfum van kleine bloe
metjes en een sappige heldere
smaak. Een dergelijke wijn
weert zich uitstekend naast vaak
duurdere wijnen uit het Loire-
dal, die dezelfde sauvignon als
basis hebben. (Sancerre enz.).
Verkwikkende witte wijnen
komen eveneens uit het Bor
deaux-district Blaye. Dit ont
leent zijn naam aan het aardige
provincieplaatsje Blaye, dat een
grote citadel bezit. Het ligt aan
de brede Gironde en wordt via
een veerpont verbonden met de
Medoc. Heel veel droge witte
Bordeaux kosten minder dan
een tientje per fles, vaak zelfs be
duidend minder. Daarnaast is
Bordeaux de bakermat van ook
duurdere witte wijnen, waaron
der droge Graves. Zomerse dorst
laat zich met Bordeaux uitste
kend lessen, op alle niveaus.
HUBRECHT DUIJKER
De droge witte Bordeaux is een heerlijke zomerwijn.
Asserlaan 1, Voorschoten. Tel. 01717-8484.
AUTO
BENODIGDHEDEN
T.k. Opel Kadett bj 77 op
gas prijs 850,-. 071-
220858.
Xj Mercedes-Ben/
-'Voor originele onderdelen
Ford Taunus 1.6 Bravo
4-deurs in perfecte st.
apk gek. 54.000 km.
Kleur bruin met. 6250,-.
Tel: 01715-2640.
Vondellaan 45, Leiden
Telefoon: 071-769303.
Ma. t/m vr. 8.00-19.00 uur
za. 8.30-13.00 uur.
Datsun xCherry coupé
1980 apk gekeurd
2750,-. 01720-78456.
KENNISMAKING
T.k. Ford Tran Station
bj. '78 pas apk. Pr.
2250,-. Tel: 071-
131457.
Nette jongeman 37 jaar
zoekt lieve vrouw om sa
men wat van het leven
VW Polo bj. '80 apk tot
6-'88 met sunroof abso
luut geen roest 3500,-.
071-212260.
te maken. Br.o.nr.
04447 bureau van dit
blad.
Volkswagen Jetta L, 4-
deurs. grijs met., 1980,
70.000 km. I.z.g.st.
6950,-. Tel. 071-
210244.
(BROM-)FIETSEN
EN MOTOREN
Motor en brommer voor
delig piekfijn in orde
voor het nieuwe sei
zoen? Dat kan: 10000
km. sets voor alle Ja
panse 4-cylinders
69,95. Kettingwielsets
cplt. voor de brommer
49,95, voor alle merken
motoren v.a. 99,95. Ook
werkplaatshandboeken
voor motor- en bromfiets
v.a. 24,95; gereed
schap, oliën, smeermid
delen, lakken etc. On
derdelen Struik, Hooi
gracht 51. Leiden. Tel.
122026.
T.k. Lada 1200 S, Ipg,
nov. '83, 2950,-. Tel.
01718-52310.
Te koop Audi 80 L. Tel.
02521-11006.
Te koop Mercedes 220
diesel 9e mnd '78
t.e.a.b. 01718-13107 na
19.00 uur.
GARAGES/
AUTOVERHUUR
Prangers. Luxe auto's
v.a. 30,- p. dag. Perso-
nenbusjes v.a. 75,-
p.dag. 071-894040.
T.k. Crossfietsje 5-7 jr.
50,-. Gevraagd: gewo
ne jongensfiets 8-10 jr.
tel. 071-133046.
DIVERSE
AANBIEDINGEN
DIVERSEN
KUNSTGEBITTEN REPARATIES
Dagelijks v.a. 9 uur zaterd. van 10-13 uur. C. v.
Berge Henegouwen, Vronkenlaan 23 L'dorp. Tel.
071-892777. Bereikbaar buslijn 40 en 42.
T.k. Philips kl. tv 66 cm.
275,-. Tel. 071-769710.
Campingbedje hoog
model fietsstoeltje voor
of achter. Tel. 01714-
5895.
ONDERDELEN
voor wasautomaat en
klein elektr. huishoude
lijk. Alle merken, alle
modellen. Swaak, Haar
lemmerstraat 254, Lei
den, tel. 071-215151.
UITGAAN
T.k. Aquairum 60x80
geh. compl. Eheimp.
enz. pr. 150.-. Tel.
02522-14467 Franke.
BLONK'S
eetcafé. Dagschotel
9,50. Nieuwstraat 13a.
T.k. grijze kinderw. ei
ken bed 2-pers. hoog-
mod. grenen box, wan
delwagen tel. 141764.
DIVERSE CLUBS
SENSATIONEEL NIEUW
in Hazerswoude. Alle meiden in pikante lingerie.
Tevens woensdag vanaf 20 uur, elk uur live strip
show aan de bar. Rijndijk 21 voor de man met
smaak, 01714-5733.
I Te koop grijze kinderwa
gen met matras in zeer
goede staat 295,-. Tel.
071-146738.
Te koop koelkast tafelm.
merk Ignis prijs 165,-.
Raafstr. 114 Alphen na
17.00 uur.
VELE NIEUWE MEISJES
op Rijndijk 59, Hazerswoude.
Wegens drukte zoeken
wij ass. Ma.-za. v.a. 19
u. Herenstr. 7, 071-
143886.
Sleuteltjes geven u dó
oplossing!
Te koop ronde Pape-
gaaienkooi met stan-
daard. Tel. 071-212525.
RIJNDIJK 59
betaalbare prijzen. Te
vens Escort Service,
Hazerswoude, 01714-
2579.
T.k.a. Wipstoeltje 25,-.
En wandelwagen
i.z.g.st. 75,-. Tel.
314309.
Huize Marilyn: Met
spoed gastvr. gevr. Ook
voor de leiding. 023-
358182. Antonistr. 67,
Haarlem.
T.k. manou kinderwa
gen wandelwagen,
r.fiets, bad stand, rug
zak, fl.warmer 01718-
27068.
MUZIEK-RADIO-TV
RADIO - TV - VIDEO DEFECT?
VAN DER GREFT TV SERVICE
Gerrit Doustraat 4a, Leiden. Telef. 071—120310.
Reparaties en onderhoud van alle merken audio en
video apparatuur. Wij geven 3 mnd garantie.
Ook verkoop van nieuwe en gebruikte apparatuur.
Te koop p.b. koelstra-
combiwagen i.z.g.st.
kubus kinderstoel gre
nen. Tel. 01720-31202.
T.k. Atag elektr. fornuis,
(lichtgrijs) 1 Va j. met au-
tom. kookpl. oven
750,-. Tel. 071-
765661.
JANSEN TV SERVICE
Géén voorrijkosten. Rep. van tv video apparatuur
3 mnd gar. Ook verk. van nieuw en gebr. app. V.d.
Blom-Vijlbriefhof 10, tel. 071-311409.
D. eiken TV kast, Che
misch toilet (nw.) KTV
275,-. D.bl.rib Kinder
wagen compl. Tel.
0171 1-10478.
Kopen is goedkoper dan
huren. KTV video en
stereo v.a. 40,- p.
maand na inruil en/of
aanbetaling. Ligtvoet,
Gangetje 12, Leiden.
Tel. 071-140941
Gram. Pioneer 75,- 2
Bose boxen 50 W 100,-
st. tun/verst. Sony fm-
mg- Ig- kg, 10 vork.
150,- tk. Tel. 01714-
2217.
Een Sleuteltje verdient
zichzelf teruglll
BOOT IMPORT LEIDEN
Steady, bij vis-roeiboot onzinkbaar, zeer stabiel.
Legend, opblaas-sport-vistourboten v. hoge kwali
teit. Yamaha, b.b. motoren. Gaarne zenden wij u
folders, Haarlemmerweg 49a, 071-134689.
D. SEGAAR POLYESTER
glasmat, weefsel, hars, epoxyhars enz. voor boot
en goot. D. Segaar, 071-133874. Rijn en Schiekade
116B, Leiden, bereikbaar via 5 Meilaan- Roosevelt-
straat. Ruime parkeergelegenheid.
T.k.a. zeiljacht westerly
centauer, 8 meter igst.
vrpr. 41.000,- Reddings
vest 30 kg 25,- bellen na
18 u 216123.
Te koop klein schippers
flatje met inb. benzine
motor. Nog twee dagen
werk. 2200,- vr.pr. Tele
fonisch te bereiken over
dag 01720-75565.
VAKANTIE
CAMPING
MEUBILAIR
Spain Sun express su
perluxe busreizen naar
Lloret de Mar, jeugdho-
tel La Rosa 10 dag. L.O.
259,-, 17 dag. 449,-.
Hotel San Juan Park 10
dag. vol p. 389,-, 17
dag. 729,-. Malgrat
Hotel Al Handra 10 dag
vol p. 319,-, 17 dag.
649,-. Calella Hotel
Express 10 dag vol p.
389,-, 17 dag. 699,-.
hotel Relax 10 dag vol p.
399,-, 17 dag. 749,-.
ook div. app. in Blanes.
Nog meer aanb. in gratis
folder tel. 023-319400*
Dag. tot 22.00 uur.
T.k.a. 3-zits leren bank,
kleur bruin. Tel: 134695.
Te koop aangeboden ei
ken wandmeubel 3-de-
lig. 1.85 hoog, 2.95
breed. .tel. 071-891852.
Te koop eiken slaapka
merameublement. Boe-
renbed, nachtkastjes,
toilettafel, spiegel, 2
lampjes bankje,
z.g.a.n. Tel. 071-
411456.
Te koop eiken bankstel
i.z.g.st. 3+1 +1. Tel.
01713-4968.
T.k. eiken toogkast, olie
lampje origineel schip
pertje, schemerlamp,
kwikbarometer. Tel.
02522-31230 na 1.8.00
T.k. bagagewagentje en
vouwwagen met tent
aanbouwtent zonder
keuken. P.. n.o.t.k. Tel:
01712-8312.
Te koop mooi donker ei
ken wandmeubel 3.00-
x1.45x0.65 nw.pr.
3500,- nu 750,-. Linnen
kast 75,-, barkrukken
massief eiken met leer
45,- p.st. Strijkmachine
75,-. Tel. 01719-15731.
LAST MINUTE
SPANJE
Een Vakantie met zon!!
Wacht toch niet langer
Info. tel. 071-211320.
Een Sleuteltje voor snel
en succesvol zaken
doen!!!
T.k. grenen eethoek
div. lampen. Tel. 01718-
16214.
VERKOOP
REPARATIE EN
SLIJPWERK
Nu
ruilaktie: Minimaal 50,-
tot max. 200,- terug
voor uw oude elektri
sche- of motormaater,
bij aankoop van een
nieuwe. Pierrot's gras-
machine-onderhoud.
Hoge Rijndijk 87A, Zoe-
terwoude. Tel. 071-
414794.
HYPOTHEKEN-
VERZEKERINGEN
FINANCIERINGEN
SNEL GELD
NODIG?
Wij helpen u gemakke
lijk per telefoon.
5.000 60x111 12,6%
10.100=60x216 11,0%
23.000 72x431 11,0%
32.000= 96x492 10,9%
40.000= 96x610 10,6%
01860-13055
Voorschotbank Crefi-
nass tot 21.00 uur ge
opend.
CARAVANS
T.k.a. grote luxe vouw
wagen merk Trigano
met veel extra bj. 1981
prijs 3250,-. Tel. 01729-
9172.
T.k. bagagewagen (als
nieuw) vr.pr. 600,-. Tel:
071-126904.
Vouwwagen 4 pers.
1982 compl. met tafel
stoelen enz. 2450,-. Tel:
071-211892.
Te koop aangeboden
SPRITE ALPINE
In 'goede st. T.e.a.b.
Wolmaransstraat 6, Lei
den. Na 18.00 i
T.k. gevr. boeken mts
werktuigbouwkunde
msg Leiden 01713-
5306.
"GRATIS"
Koffiemachine (Bravilor
syst.) 2 kan, bij afname
van onze koffie. Burg
graaf Party-organisatie.
Tel. 071-412360.
De mobiele gezicht- en
haarverzorger. Laat u
thuis mooi maken. Tel.
01720-35605 ook op za
terdag en zondag.
APK-KEURING
Automobielbedrijf
TH. HENSKENS
Oude Vest 89, Leiden.
Tel. 071-126072.
APK
Keuring-station, Autobe
drijf Jan Verbaan, Vink-
weg 5, tel. 071-311399.
Tevens APK-gekeurde
occasions plus 3 mnd.
Bovag.
Wilt u uw auto verko
pen? De lezers wachten
al op uw Sleuteltje.
