Autotelefoon wacht
een gouden toekomst
'Stabiliteit in een
dictatuur is schijn'
Reportage
PTT: in 2000 half miljoen bellende automobilisten
Diakonieën vrezen nieu we aanslag9 op minima
PAGINA 2
DINSDAG 23 JUNI 1987
Zuidkoreaanse dissident Kim Dae Jiïng voorspelde rellen:
SEOEL - Nu de Zuidkoreaanse
president Chun Doo Hwan onder
druk van de Verenigde Staten en
van zijn eigen Democratische Ge
rechtigheid spartij (DJP) de dia
loog met de oppositie over directe
presidentsverkiezingen moet her
vatten, komt hij onvermijdelijk om
de tafel te zitten met Kim Dae
Jung. Een dissident die hij jaren
lang heeft genegeerd.
door
Bob Mantiri
De 61-jarige Kim, een vroom ka
tholiek, is een veteraan in de Zuid
koreaanse politiek. In 1971 verloor
hij bij de laatste rechtstreekse pre
sidentsverkiezingen van het zitten
de staatshoofd, Park Chung-Hee.
Hij werd in mei 1980 gearresteerd
en vijf maanden later ter dood ver
oordeeld wegens samenzwering te
gen de regering. Chun Doo Hwan
wijzigde het doodvonnis eerst in
levenslang en later in twintig jaar
cel. Kim werd in december 1982
vrijgelaten, waarop hij in vrijwilli
ge ballingschap naar de VS ging.
In 1985 keerde hij naar Zuid-Korea
terug en voert nu samen met Kim
Young Sam de oppositie aan.
Kim heeft permanent huisarrest.
Onlangs ging hij nog in hongersta
king uit protest tegen het pohtiege-
weld tegen de betogers. Een van de
voorstellen, die de regerende partij
binnenkort aan president Chun zal
doen, is het huisarrest van Kim op
te heffen. Al in september vorig
jaar voorspelde hij de huidige rel
len in zijn land. "Het volk zal de
straat op gaan om het herstel van
de democratie af te dwingen. Al
leen een dialoog met de oppositie
kan politieke en economische cha
os worden voorkomen", zei Kim
toen.
Hij schetste toen ook al de pro
blemen waarmee zijn land te kam
pen heeft, en waarom het nu alle
maal draait. Kim: "Zonder het in
stellen van een direct verkiezings
systeem zal er geen politi.eke en so
ciale stabiliteit zijn. De politieke
stabiliteit van Zuid-Korea wordt
niet bereikt door instandhouding
van een dictatoriaal systeem, maar
door de duurzaamheid van een po
litiek systeem".
"Een ontmoeting tussen de lei
ders van de regeringspartij en de
oppositiepartijen is noodzakelijk
om uit de impasse te geraken. We
hebben president Chun Doo Hwan
herhaaldelijk voorgesteld om sa-
DEN HAAG - De autotelefoon is nog niet helemaal ge
meengoed. Zo'n telefonerende bestuurder in een wat
duurdere auto heeft voor velen toch iets van: kijk mij nou
even belangrijk zijn. Op de scanner, waarmee de autotele
foon kan worden afgeluisterd, is te horen dat er vaak meer
wordt geleuterd dan zakelijke gesprekken gevoerd.
De autotelefoon heeft dus nog enig snob-appeal. Als de
baas nog niet vanuit zijn eigen auto kan bellen, hoeft de
medewerker, voor wie de voorziening nuttiger zou kunnen
zijn, er zeker niet op te rekenen. Maar lang zal dit niet meer
duren. Er zijn nu rond de 15.000 autotelefoons. Zonder dat
de PTT adverteert komen er maandelijks 1000 bij. In het
jaar 2000 zijn er een half miljoen aansluitingen. "Het feest
is dus nog maar net begonnen", zegt chef Melis van de
PlT-afdeling Mobiele Communicatie, "en die verwachting
haal ik niet uit een kristallen bol. Dat is gebaseerd op we
tenschappelijke verkenningen".
men om de tafel te gaan zitten.
Maar Chun heeft dat altijd botweg
geweigerd. Kim Young Sam en ik
hebben Chun nog nooit ontmoet.
Er is tussen ons dus een kloof van
onbegrip ontstaan. Er is geen ande
re weg om dit probleem vreedzaam
en orderlijk op te lossen, dan via
een dialoog tussen de vertegen
woordigers van het volk en de re
gering".
Stabiliteit
"Als Chun Doo Hwan instemt
met directe verkiezingen, overeen
komstig de eis van het volk, dan
zijn wij bereid om met hem samen
te werken voor een politieke en so
ciale stabiliteit, voor de veiligheid
van het land, de economische ont
wikkeling en het succes van de
Olympische Spelen. Wij garande
ren hem ook, dat hij en zijn vrien
den niet zullen worden vervolgd,
wanneer de democratie is hersteld
en er een regering is die door het
volk is gekozen".
In het gesprek met Kim kwam
de mogelijkheid ter sprake van het
afkondigen van een staat van beleg
om de oppositie het demonstreren
onmogelijk te maken. De Zuidko
reaanse regering heeft de afgelo
pen dagen herhaaldeijk laten we
ten daaraan te denken. Kim Dae
Yung ziet een opmerkelijke gelij
kenis met de Filippijnen. Toen
Marcos zag dat zijn positie in ge
vaar kwam, kondigde hij in sep
tember 1972 de noodtoestand af
met het excuus dat er een commu
nistische staatsgreep op handen
was. "Het zou mij allerminst verba
zen, wanneer Chun hetzelfde alibi
gebruikt om een militaire noodtoe
stand te rechtvaardigen. Ook de
VS zouden dat niet kunnen voor
komen".
En dat is niet de enige overeen
komst: "Evenals op de Filippijnen
hebben de Koreanen steeds ge
vochten voor het herstel van de de
mocratie, waarbij velen hun leven
hebben gelaten. De democratische
krachten op de Filippijnen en in
Korea hadden ook gemeen dat zij
probeerden om langs vreedzame
weg hun doel te bereiken, in nau
we samenwerking met de christe
lijke kerken. Net als de Filippino's
streven wij ook naar een volks
macht, een People's Power die
daar de dictatuur veijoeg en de de
mocratie herstelde".
Vrijheid
"Dictatuur", aldus Kim, "lokt au
tomatisch politieke instabiliteit
uit. Dat blijkt uit de voortdurende
gewelddadige botsingen tussen de
regering, religieuze leiders, opposi
tieleiders en studenten. Stabiliteit
onder een dictatuur is slechts
schijn; zij balanceert op de rand
van een afgrond. Een politiek sys
teem staat in zo'n delicate situatie
voortdurend onder spanning. Er
hoeft maar iets te gebeuren of het
stort in de diepte van een politieke
chaos".
Kim Dae Jung bij zijn vrijlating uit de gevangenis. Hij werd de belang
rijkste oppositieleider van Zuid-Korea en president Chun zal er niet aan
ontkomen met hem om de tafel te gaan zitten om te praten over directe
presidentsverkiezingen (archieffoto AP)
jaren ook veel goedkoper worden.
Maar Melis gelooft dat die te duur
blijft voor particulier gebruik. De
autotelefoon heeft de PTT de laat
ste jaren voor enigszins onver
wacht grote problemen gesteld. De
groei van aantal aansluitingen en
het daarbij behorende verkeer ging
veel harder dan de PTT lief was.
Niet alleen in Nederland ontstond
die stormachtige vraag. Over de
hele wereld was dat het geval.
Vanaf 1939 exploiteert de PTT al
handbediende autotelefoons. Een
operator moest bemiddelen om de
auto. te bereiken. Maar de aanvra
ger van het gesprek moest met een
nauwkeurigheid van ongeveer 25
kilometer zeggen waar de auto zich
bevond, anders kwam de verbin
ding niet tot stand. Lastig was ook
dat maar een persoon tegelijk kon
praten. Na elke mededeling moest
'over' worden gezegd en tot slot
'over en sluiten'.
Tot 1985 is dit net in bedrijf ge
weest voor 2000 autotelefoons. On
dertussen, in 1980, installeerde de
PTT al een automatisch systeem,
in eerste instantie geschikt voor
6000 abonnees. Binnen een jaar zat
dat net vol. De abonnees belden
veel meer dan de PTT had gedacht.
Melis: "Wij gingen er van uit dat er
twee maal zoveel werd gebeld als
met het oude systeem. Het bleek
vier maal zoveel te zijn. Daardoor
bleek capaciteit toereikend te zijn
voor slechts 3500 aansluitingen".
De PTT zag zich genoodzaakt
snel een nieuw net te ontwerpen
met een nog grotere capaciteit. Dat
kwam in 1985 in bedrijf en zal tot
1988 worden uitgebreid. In dat jaar
komt een derde automatisch net
erbij dat de tijd moet overbruggen
naar 1992, wanneer een Europees
systeem met zeer veel mogelijkhe
den wordt gestart. Melis kijkt nu al
uit naar dat Europese net. "Het
gaat dan niet alleen meer om tele
fonie, maar om ruimere communi
catie. Je kan er alles meedoen, er
dataterminals op aansluiten, vidi
tel oproepen en communiceren
met de huiscomputer. Het systeem
is volledig beschermd tegen storin
gen. Het heeft dus meer weg van
een stopcontact in de auto dan van
een telefoon. De auto kan een kan
toor op wielen worden."
De PTT-man haalt zijn schou
ders een beetje op over het voor
deel om vanuit heel Europa te kun
nen bellen en gebeld worden: "Dat
is slechts voor een klein groepje
mensen interessant". Het belang
rijkste vindt hij de standarisatie,
die nu volledig zoek is. Het wordt
allemaal goedkoper als autotele
foons in grote hoeveelheden kun
nen worden geproduceerd. "Dat is
in het belang van de industrie, de
gebruikers en de exploitanten. Pas
dan ook gaat het als een waanzin-
ninge groeien". Het wordt een digi
taal systeem. Dat betekent dat
niets kan worden afgeluisterd en
ook kunnen onverlaten niets doen
met de uitgezonden datagegevens.
Duur
Bij het Europese systeem kan,
net als met het derde PTT-net ge
bruik gemaakt worden van draag
bare telefoons, die dus niet in auto
of boot gemonteerd hoeven wor
den. Als het Europees systeem er
eenmaal is, worden de vier PTT-
netten, die ongeveer 500 miljoen
gulden aan investeringen vergden,
langzaam afgebroken. De autotele
foon blijft relatief duur. De appara
tuur wordt nu gehuurd van de PTT
voor een bedrag rond de 250 gul
den per maand. Vergelijkbare au
totelefoons die op de vrije markt in
buitenland te koop, kosten een
6000 gulden. Als het tot massapro
ductie komt, wat in Europese sys
teem tot mogelijkheden behoort,
kan de prijs zakken tot minimaal
2000 gulden, schat Melis. "Als het
onder de 1000 gulden komt, neemt
iedereen autotelefoon, net zoals
een radiocassetterecorder. Maar
dat zie ik toch niet gebeuren. Ik
denk dat uiteindelijk in een van de
tien auto's een telefoon hangt."
.Het telefoneren met de autotele
foon blijft kostbaar. Een minuut
bellen kost momenteel ruim een
gulden en dat zal volgens Melis be
slist niet goedkoper worden. De
huidige 15.000 abonnee's voerden
vorig jaar 13 miljoen gesprekken.
De gemiddelde abonnee belt 150
minuten per maand.
Met de toenemende drukte op de
wegen, zal het met de autotelefoon
er niet veiliger op worden. Een be
stuurder die een nummer kiest,
heeft al zijn aandacht niet bij het
verkeer. Over het nieuwe feno
meen is niets geregeld in het We
genverkeersreglement. Melis
meent dat het aspect van de ver
keersonveiligheid wel meevalt.
"Een cassettebandje verwisselen is
net zo gevaarlijk. Maar het is na-
Jtuurlijk beter om niet tijdens het
rijden te bellen. Op onze eigen fo
to's wordt er altijd vanaf een par
keerplaats gebeld. Of de persoon
naast de bestuurder telefoneert."
Bokma
De Algemene Verkeersdienst
van de Rijkspolitie zegt dat tot nu
toe weinig problemen zijn gecon
stateerd als gevolg van de autotele
foon. "Bellen ka afleiden, maar dat
gebeurt ook als een mooie vrouw
voorbij loopt", zegt woordvoerder
Hoevemans. "Er gebeurt van alles
in de auto, kaart lezen, cassattes
uitzoeken en telefoneren hoort
daar nu ook bij. Het bezit van de
autotelefoon kan voor ons ook wel
eens positief zijn. Dan me{den be
stuurders files of spookrijders. We
grijpen pas in als we duidelijk af
wijkend rijgedrag constateren.
Dan wordt proces-verbaal opge
maakt. Dat is logisch".
Inmiddels wordt er al gewerkt
aan een telefoon, waarvan de num
mers niet te hoeven worden inge
toetst. De cijfers worden hardop
uitgesproken en het apparaat
brengt automatisch de verbinding
tot stand. De autotelefoon krijgt
dan ook een geheugen. De bestuur
der roept slechts 'huis' en kan ver
volgens zijn vrouw melden de Bok
ma koud te zetten.
door
Weert Schenk
Nog niet zo lang geleden had de
semafoon een soortgelijke uitstra
ling als de autotelefoon nu. Iemand
met een 'pieper' op zak, moest wel
heel belangrijk zijn, want onmis
baar. Dat imago is er nu ook van af.
Iedereen lijkt tegenwoordig met
het oproepapparaat op zak te lo
pen. Als ergens zo'n ding afgaat,
grijpen vijf mensen naar hun zak.
Volgens het jaarverslag van de
PTT over 1986 zijn er ruim 100.000
semafoon-aansluitingen, waarvoor
14,7 miljoen oproepen werden ge
daan. In de komende maanden
raakt het net, dat een capaciteit
heeft van 110.000, verzadigd. Om
die reden wordt in de nazomer een
nieuw semafoonnet geopend, ge
schikt voor 600.000 abonnee's.
Melis verwacht dat de semafoon
een massagoed wordt. Met de ope
ning van het nieuvye net komt er
een veel goedkoper oproepappa
raat op de markt. De huur van een
semafoon bedraagt nu 70 gulden.
Dat kan ongeveer de helft goedko
per worden. Vanaf 1989 kan hij ook
op de vrije markt worden aange
schaft. Dan zal nog wel een num
mer bij de PTT moeten worden
aangevraagd.
De nieuwe oproeper is zo groot
als een aansteker, veel kleiner dus
dan de huidige die de omvang
heeft van een pakje sigaretten.
Voor de zakelijke gebruiker komt
er een semafoon met een soort
lichtkrant. Daarmee kan bijvoor
beeld aan afwezige brandweerlie
den het adres van de brand worden
doorgegeven. "Veel mensen zullen
denken: Altijd gemakkelijk, zo'n
semafoon", zegt Melis, "Daarom
denk ik dat dit een klapper wordt.
Nu al komen er per jaar 10.000 aan
vragen binnen, zonder dat we ad
verteren. De groei is heel moeilijk
in te schatten door de nieuwe ge
bruiksmogelijkheden, zoals de
lichtkrant, maar het zou wel eens
kunnen liggen tussen de 30.000 en
40.000 nieuwe aansluitingen per
jaar."
Autotelefoon
De autotelefoon zal de komende
PTT'er Melis met zijn goudhaantje: de autotelefoon. De PTT krijgt 1000
aanvragen per maand en 'het feest is nog maar net begonnen'. (foto gpd»
De diakonale organen van de
Hervormde Kerk en de Gerefor
meerde Kerken vragen de vaste
kamercommissies voor sociale
zaken, onderwijs en volksge
zondheid in een brief, een nieu
we aanslag op het besteedbaar
inkomen van de minima te voor
komen.
De Generale Diakonale Raad
'an de Hervormde Kerk en het
Algemeen Diakonaal Bureau van
de Gereformeerde Kerken zijn
bezorgd over de voorgenomen
regeringsmaatregelen rond de
ziekenfondswetgeving. Die
maatregelen zouden ingrijpende
gevolgen hebben voor mensen
met een minimumloon. Beide in
stellingen signaleren in hun brief
gebrek aan samenhang in
het beleid ten aanzien van de in
komens van deze groep'.
Beter weer. De 'Gebedsactie
Limburg' heeft de priesters in
deze provincie opgeroepen om te
bidden voor 'beter weer'. "Pro
beert u uw mensen ertoe te bren
gen te bidden om Gods hulp in
deze - menselijk gesproken - vrij
uitzichtloze situatie. Last het ro
zenkransgebed voor dit doel in
en vergeet in ieder geval niet om
daar aandacht aan te schenken
bij de voorbeden tijdens de vie
ring van het Heilig Misoffer".
Volgens de Limburgse 'Ge
bedsactie' - die ook tot gebed op
riep toen onlangs tegen kardi
naal Simonis enkele kort-gedin-
gen liepen - dreigt de langdurige
regen op velerlei gebied een
ramp te worden. "God kan ech
ter het door Hem bepaalde na-
tuurgegeven ook veranderen.
Het is dus zinvol dat wij God bid
den om het weer dat wij voor ons
goede leven en ons welzijn nodig
hebben".
In Kana in Galilea dreigde het
ook mis te lopen toen men onvol
doende drank voor het feest had
ingeslagen, zo herinnert de 'Ge
bedsactie' aan het bekende bij
belverhaal over de verandering
van water in wijn. Maria gaf haar
Zoon (Jezus) toen een waarschu
wing. "Zij hebben geen wijn
meer", zei ze. "Laten wij nu drin
gend aan Maria vragen dat zij
Hem een soortgelijke tip geeft:
wij hebben geen droog plekje
meer". Aldus de oproep.
'Mariënburg'
De 'Mariënburg-vereniging'
(van vernieuwingsgezinde
rooms-katholieken) zal proberen
in gesprek te blijven met de bis
schoppen. Maar ze zal er uit
werkelijkheidszin niet méér tijd
aan besteden dan strikt nodig is.
Dat zei de nieuwe voorzitter
van de vereniging, dr. P. Jansen
uit Roosendaal, gisteren in
Amersfoort, waar hij zijn functie
aanvaardde. Zijn verkiezing ge
beurde met algemene stemmen.
De 66 afgevaardigden van de
regionale afdelingen kozen 21 le
den voor het algemeen bestuur,
dat uit zijn midden het dagelijks
bestuur van 7 leden aanwees.
Tweede voorzitter werd me
vrouw G. Kok uit Roermond, se
cretarissen professor dr. W. God-
dijn uit Diessen en frater L. Rui
tenberg uit Utrecht, penning
meester Th. van der Weijden uit
Dorst. Leden zijn: zuster F. van
Pinxteren en F. Daams.
De 'Mariënburg-vereniging'
telt inmiddels ruim 6000 leden.
De bisschoppen hebben haar vo
rig jaar het predikaat 'rooms-ka-
tholiek' onthouden. De opvattin
gen liepen, naar hun oordeel, te
ver uiteen.
Nijmegen. Feministische
theologie wordt aan de Katholie
ke Universiteit Nijmegen een of
ficiële afstudeerrichting. De raad
van de theologische faculteit is
hiermee akkoord gegaan. Het
college van bestuur van de uni
versiteit moet er zijn goedkeu
ring nog aan geven. Drs. Hedwig
Meyer Wilmes, docente feminis
me en christendom, verwacht
niet, dat het college van bestuur
dit zal tegenhouden.
Daarmee wordt de Nijmeegse
universiteit de eerste in West-Eu
ropa waar studenten met femi
nistische theologie als hoofdvak
kunnen afstuderen. Tot nu toe
was afstuderen in de feministi
sche theologie alleen mogelijk
binnen de vakgroepen dogma
tiek of ethiek.
Moker
Morgen, woensdag 24 juni, is
de laatste uitzending van Moker
(Media Overleg van Kerken in
Rijnland) vóór de vakantie: van 7
uur tot half 8 op de kabel 88.1 FM
en via de ether 105.7 FM. Moker
zendt niet uit in juli en augustus.
De eerste uitzending na de
vakantie is op woensdag 9 sep
tember.
Het programma van morgen
begint met een bezoek aan een
tweede 'Onse Lieve Heer op Sol
der'. Aan het eind van de Zijl-
dijk, in het recreatiegebied War
mond, ligt aan de overkant van
het water de boerderij van de fa
milie Van Schie. Al jaren is daar
van Pinksteren tot eind augustus
elke zondagmorgen een rooms-
katholieke kerkdienst voor wa
tersporters en campingbezoe
kers.
Volgend punt is de op zaterdag
13 juni gehouden rommelmarkt
in Rijnsburg, waarvan de organi
satie in handen was van de her
vormde jeugdraad en de op
brengst gaat naar Cambodjaanse
vluchtelingen in Thailand.
Bert de Winter begon ruim een
jaar geleden de redactie van Mo
ker vertrouwd te maken met het
medium 'radio'. In deze uitzen
ding zal zijn naam voor het laatst
worden genoemd als adviseur
van de redactie. Er is een ge
sprek met hem over zijn ervarin
gen bij een lokale kerkelijke om
roep.
Statenvertaling. Dr. D. Dol
man, voorzitter van de Tweede
Kamer, heeft zitting genomen in
een erecomité ter herdenking
van het feit dat 350 jaar geleden
de 'Statenbijbel' in Nederland
van de pers kwam. Dat wordt op
zaterdag 19 september herdacht
in de - dan geheel gerestaureer
de - Grote Kerk in Dordrecht.
Dordrecht werd gekozen om-
dat daar in november 1618 de na
tionale synode besloot de bijbel
uit de grondtalen te laten verta
len. Vóór 1618 beschikten de ker
ken in ons land alleen over verta
lingen van vertalingen, uit de La
tijnse Vulgaat en de Duitse verta
ling van Luther. Het eerste ex
emplaar van de 'Statenvertaling'
werd op 17 september 1637 aan
geboden aan de Staten-Generaal
van de Republiek van de Zeven
Provinciën.
Professor dr. W. van 't Spijker
van de theologische hogeschool
van de Christelijke Gereformeer
de Kerken in Apeldoorn zal op 19
september in Dordrecht spreken
over de betekenis van de 'Staten
vertaling' voor de kerken, en pro
fessor dr. A. Th. van Deursen van
de Vrije Universiteit in Amster
dam zal haar nationale en cultu
rele betekenis belichten.
In het erecomité zitten ook dr.
P. Steenkamp, voorzitter van de
Eerste Kamer, mr. S. Patyn,
commisaris van de koningin in
Zuid-Holland, dr. D. C. Mulder,
voorzitter van de Raad van Ker
ken in Nederland, ds. S. van den
Oever, voorzitter van de her
vormde kerkeraad in Dordrecht,
ds. H. van der Schaaf, christelijk
gereformeerd predikant daar, en
ds. J. van Wier, emeritus her
vormd predikant, lid van de revi
siecommissie 'Statenvertaling'
editie 1977.
Hervormde Kerk: beroepen te
Apeldoorn en Het Loo kandidaat
E. J. de Ridder Hattem, door de
synode voor de Reformed
Church of East Africa in Kenya
kandidaat Ph. van Wijk Oegst-
geest; aangenomen de benoe
ming tot vicaris bij de Klooster
kerk in Den Haag J. T. Schneider
aldaar, de benoeming door de
Geref. Zendingsbond in de Her
vormde Kerk tot predikant in
Zimbabwe H. J. van der Veen
Nieuwland-Oisterwijk
