Mes gaat in bedrijven van marine Uitgevers beheersen Damrak /I V N Lubbers zet nieuwe opzet ABP op tocht Ontslagen Holec voor bonden donderslag bij heldere hemel j y ZATERDAG 20 JUNI 1987 ECONOMIE PAGINA 7 Geen privatisering, wel sanering DEN HAAG (ANP) - De Rijks werf in Den Helder, die het onder houd van marineschepen uitvoert, zal niet worden geprivatiseerd, maar wel gemoderniseerd. Door de reorganisatie die daarmee gepaard gaat, moeten bij de werf de komen de jaren 813 tot 963 banen verdwij- Ook bij andere marine-onder houdsbedrijven zullen efficiency- onderzoeken plaatsvinden, die kunnen leiden tot extra verlies van arbeidsplaatsen. Dit blijkt uit een i brief die staatssecretaris Van Hou- welingen (defensie) aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. De staatsse cretaris had vorig jaar de reorgani satie aangekondigd, maar over de uitvoering is eerst overleg gevoerd tussen verschillende departemen ten. Gebleken is dat privatisering van de Rijkswerf niet doeltreffend is. Het zelf verrichten van het meeste onderhoudswerk is volgens Van Houwelingen uit zowel financieel- economisch als sociaal oogpunt beter. Wel zal in sommige gevallen wor den overgegaan tot uitbesteding van het werk aan niet specifiek mi litair materieel en bepaalde onder delen van schepen. Dat moet zo veel mogelijk gebeuren in de regio. Den Helder. De investeringen voor de nieuwe Rijkswerf worden ge raamd op maximaal 165 miljoen gulden. Na uitvoering van de maat regelen zullen de exploitaitie-uit- gaven jaarlijks twintig miljoen gul den minder bedragen. Uit onderzoek is gebleken dat de Rijkswerf op een aantal punten niet goed functioneert. Er komt te weinig uit en de kosten zijn te hoog. Toch kan er door het nemen van maatregelen oen aantrekkelij k zakelijk bedrijf van worden ge maakt dat zoveel mogelijk in over eenstemming met het marktme chanisme opereert, aldus de staats secretaris. Zo is hét noodzakelijk dat de per soneelsomvang wordt aangepast aan de werklast, de planning van de werkzaamheden wordt verbe terd en het management wordt ver sterkt. De werklast zal tot 1990 af nemen door het geleidelijk afsto ten van de fregatten van de Van Speijk-klasse en de 3-cylinder on derzeeboten. Daarna blijft de werklast gelijk. De investeringen voor de nieuwe Rijkswerf worden geraamd op ma ximaal 165 miljoen gulden. Na uit voering van de maatregelen zullen de exploitaitie-uitgaven jaarlijks twintig miljoen gulden minder be dragen. De werf telt nu 1.813 werk nemers (van wie 129 deeltijdwer kers). Na de reorganisatie zullen er 850 tot 1.000 overblijven. Gedwongen ontslagen worden zoveel mogelijk voorkomen door natuurlijk verloop, herplaatsing bij Defensie in de regio of, bij bereid heid daartoe, buiten de regio en mogelijke overheveling van bijpas send werk van Den Haag naar Den Helder. In Den Helder moeten overigens nog 400 arbeidsplaatsen verdwij nen als onderdeel van de grote af slankingsoperatie bij defensie met in totaal bijna 4000 burgerbanen. Totaal staat de marinestad dus de komende vijf jaar in ieder geval een verlies van 1.360 arbeidsplaat sen te wachten. Een woordvoerder van de dienstcommissie (onderne mingsraad) van de rijkswerf liet zich vrijdag woedend uit over de plannen van de staatsecretaris. De vakbonden zullen binnenkort alternatieve plannen op tafel leg gen ten aanzien van de rijkswerf. De Rijkswerf in Den Helder. In neplaats dreigen ruim 1300 banen te verdwijnen. AMSTERDAM (ANP) - De over heden in Nederland en België zijn ongewild en onbewust be langrijke 'smaakmakers' van het bier. Beide landen zouden - ieder op hun eigen manier - maatrege len moeten nemen om de klein schaligheid in de produktie en daarmee de smaak van het bier te bevorderen. A. Jansen uit Amsterdam stelt dit in een proefschrift, waarop hij volgende week vrijdag aan de Universiteit van Amsterdam pro moveert tot doctor in de econo mische wetenschappen. De on derzoeker tracht onder andere te verklaren waarom in België in de loop der tijd wel een 'echte' bier- cultuur is ontstaan en in Neder land niet. De invloed van de overheid blijkt een van de oorza ken. De Belgische biernijverheid wordt gekenmerkt door een gro te variatie: ruim 600 bieren en 200 verschillende soorten. Het Nederlandse bieraanbod kende, zeker tot voor kort, een zeer be perkte variatie. De bierconsump tie in ons land bestaat voor 99 procent uit Pilsener, aldus Jan- Nederlandse biercultuur 'te eenzijdig' kleinschalige produktie beter mogelijk te maken", vindt Jan sen. Kleine brouwers zouden evenveel kans moeten krijgen als giganten. Dat hoeft niet ten koste te gaan van de grote brouwerij en. In Nederland zou daartoe een variabel (gestaffeld) accijnstarief ingevoerd moeten worden. Bel gië kent dit systeem wel, maar de overheid daar moet het „onei genlijke gebruik" ervan tegen gaan. Jansen bepleit ook maatrege len ten aanzien van het gebruik van kleurstoffen, smaakstoffen, schuimstabilisatoren en dergelij ke. Brouwerijen, die deze stoffen bewust niet gebruiken, zouden toestemming moeten krijgen om de kwalificatie 'natuurzuiver' te hanteren. In Nederland „zien we nog steeds het merkwaardige verschijnsel", aldus de promo vendus, dat bier bereid met (on der andere) kruiden geen bier mag heten, terwijl volgens de warenwet andere toevoegingen wel mogen. Jansen geeft in zijn proef schrift een historisch overzicht van de bierculturen in Neder land en België. De „erosie van de traditionele brouwerscultuur" is in Nederland veel sneller gegaan dan in België. Wetten en verorde ningen hebben in Nederland meegeholpen aan deze „ver schraling". Jansen verstaat on der biercultuur „het geheel van bestaande levensgewoonten, die verband houden met de produk tie en consumptie van bier". Ook uit de in het proefschrift opgenomen cijfers moet blijken, dat Nederland weliswaar meer bier produceert, maar dat in ons land geen sprake meer is van een biercultuur. Het aantal brouwe rijen in Nederland daalde de af gelopen eeuw van ruim 500 tot circa 20. België kent nog circa 130 brouwerijen. In 1900 waren dat er ruim 3.000. De Nederlan der drinkt gemiddeld ruim 80 li ter per jaar, de Belg 123 liter (cij fers 1985). DEN HAAG (ANP) - Premier Lub bers overweegt in het uiterste ge val het kabinetsvoorstel voor een bestuurlijke reorganisatie bij het Algemeen Burgerlijk Pensioen fonds in te trekken. Het kabinet heeft gisteren vastgesteld welke wijzigingen vanuit de Tweede Ka mer nog aanvaardbaar zijn en wel ke niet. "Anders maar geen wetge ving", aldus Lubbers. De premier zei er niet bij waar het kabinet die grens trekt. Dat zal volgende week in verder overleg met de Kamer moeten blijken. De ministers Ruding (financiën) en Van Dijk (binnenlandse zaken) vroegen woensdag om uitstel van de verdere behandeling van hun vporstellen voor een nieuwe top structuur bij het ABP. PvdA, WD en D66 willen via amendementen het pensioenfonds losser maken van de overheid dan beide bewindslieden lief is. Het gaat daarbij om de vraag wie de eindverantwoordelijkheid heeft over beleggingen en de rol die de Verzekeringskamer moet spelen bij het toezicht op het ABP. Lubbers zei dat het kabinet gis teren nog eens goed heeft doorge sproken wat de ruimte is voor eventuele compromissen. "Maar Ruding en Van Dijk zijn niet de meest uitbundige bewindslieden als het gaat om concessies", aldus de premier. De ministers lieten deze week weten 'de grootst mogelijke bezwa ren' te hebben tegen de verande ringen die de Kamer in de wets- ITALIAANS STAAL - Het Ita liaanse staalconcern Finsider, ei gendom van de staat, probeert voor de vierde maal met een forse sanering uit de rode cijfers te ko men. Het nieuwe saneringspro gramma voorziet onder meer in het ontslag van 20.000 mensen, zo is in Milaan bekendgemaakt. Het is de bedoeling dat de kleine staalfabrie ken van Finsider dichtgaan en dat de gehele cementsector wordt af gestoten. Via bezuinigingen en ver koop van installaties moet er in driejaar 2000 miljard lire, ongeveer drie miljard gulden, binnenkomen. UTRECHT - Holec-topman drs. J.C. Smit houdt van symboliek. De in de Verenigde Staten opgeleide manager is overtuigd van het nut herkenbare beelden om iedereen duidelijk te maken hoe de vlag er bij staat. Een symbool dat de Ho- lec-directie enkele jaren geleden hanteerde om de situatie van het bedrijf te kenschetsen was een tun nel waar aan het eind Jicht gloorde. De tunnel prijkte op de omslag van het jaarverslag van 1983. Zuid Afrika Het Nederlandse bedrijfsleven wordt in de toekomst verboden nieuwe, rechtstreekse investerin gen te doen in Zuid-Afrika. Ook komt er een rapportageplicht voor bedrijven over de naleving van de Europese gedragscode door hun dochtermaatschappijen,, vestigin gen en vertegenwoordigingen in Zuid-Afrika. Het kabinet heeft gis teren een wetsvoorstel met die strekking voor advies aan de Raad van State gestuurd. Cao Texaco Bij Texaco in de Botlek is over eenstemming bereikt over een tweejarige cao nadat leden van de grootste bond, de Industriebond FNV, hun fiat gaven aan het princi pe-akkoord. De cao geldt voor ruim tweehonderd werknemers op de raffinaderij van Texaco. Het is de eerste cao waarover overeen stemming is in de chemie-sector in Rijnmond. De cao voorziet onder meer in een gefaseerde loonsver hoging van twee maal anderhalf procent en een beperkte arbeids tijdverkorting. Gillette/Revlon Het Amerikaanse concern Gillet te, bekend als fabrikant van scheermesjes, heeft het cosmetica- concern Revlon laten weten dat het niet in zal gaan op een nieuw bod tot overneming. Revlon wilde ruim 4,64 miljard dollar neertellen, maar Gillette heeft laten weten „dat de directie er volledig van overtuigd is dat Gillette een zonni ge toekomst heeft als onafhankelij ke onderneming". Acht maanden geleden heeft Revlon ook al gepro beerd Gillette in te lijven met een bod van 4,12 miljard dollar. Philips Philips gaat de ontwikkeling en proeffabricage van lcdé (liquid chrystal displays) voor toepassing in televisie-apparaten concentre ren in Eindhoven. Philips inves teert daar bijna f 100 miljoen in en hoopt een versnelling te bereiken van de ontwikkeling van nieuwe, kwalitatief zeer hoogwaardige lcd's, niet alleen in kleine beeldfor maten, maar binnen afzienbare tijd ook in grote. Lcd's maken door hun compactheid in de toekomst de bouw van zeer platte televi sietoestellen mogelijk. Na jaren van grote verliezen en diep ingrijpende reorganisaties zou het electrotechnisch concern weer een zonnige toekomst tege moet gaan. „Intern wordt wel het grapje gemaakt dat het licht het licht is van een aanstormende trein, maar zo zien wij het niet", al dus Smit in '84. De laatste fase van de herstructurering doopte hij tot operatie Phoenix gedoopt, omdat Holec uit z'n as herrezen leek. De zaken gaan nu zo goed dat Holec worstelt met een groot te kort aan vakbekwame en goed op geleide technici, zo- verklaarde Smit in april. Het bedrijf moest on langs zelfs ingenieurs uit Engeland aantrekken. Nu, enkele maanden later, maakt het electrotechnisch bedrijf be kend dat het 540 van 3100 arbeids plaatsen wil schrappen. Een deel daarvan - ongeveer driehonderd - zal bestaan uit gedwongen ontsla gen. Voor de vakbonden komt de aan kondiging als een donderslag bij heldere hemel. Eerst praten over uitbreiding van het personeelsbe stand en de schaarsteproblemen op de arbeidsmarkt en nu staat er opeens weer een forse afslanking op de agenda. Nieuw voor oud Volgens een woordvoerder van Holec worden de ontslagen voor een deel gecompenseerd door nieuwe banen. Er is momenteel be hoefte aan 230 nieuwe medewer kers. Deze nieuw-voor-oud-opera- tie is kennelijk onderdeel van de kwalitatieve verbetering van de produktmix, waarmee dit jaar is begonnen. Het is de bedoeling dat kennisintensieve activiteiten een steeds grotere rol gaan spelen. Voor oudere en slecht opgeleid personeel is geen plaats meer. Het sterkstroombedrijf Holec maakte in het begin van de jaren tachtig een zeer moeilijke periode door. Miljoenenverliezen (in totaal f 62 miljoen) deden het conglome raat van 43 bv's wankelen. In '82 nam topman Smit het voortouw voor een grondige sanering. In sneltreinvaart werden verliesge vende werkmaatschappijen afge stoten. In de periode van 1982 tot '84 liep het aantal werknemers te rug van 6100 naar 3500, bij de Ne derlandse bedrijven van 5200 naar 3100. Alleen de kernactiviteiten bleven over. De twee industriegroepen van Holec zijn gevestigd in Hengelo, waar tweeduizend mensen zijn be trokken bij de produktie van trans formatoren en in Slikkerveer waar zevenhonderd werknemers zijn be trokken bij machinebouw. Sinds het tweede halfjaar van 1983 zijn de kernactiviteiten van Holec weer winstgevend. Het licht aan het ein de van de tunnel blijkt niet dat van een aanstormende trein geweest zijn, maar voor hpnderden werkne mers ziet de nabije toekomst er minder rooskleurig uit. Wetenschap dekmantel walvis jacht' DEN HAAG/BOURNE- MOUTH (ANP) - De biologen die de jaarlijkse vergadering voorbereiden van de Interna tionale Walvisvaart Commissie die maandag in het Britse Bournemouth begint, zijn van mening dat de zogenaamde we tenschappelijke walvisvaart die door sommige landen wordt bedreven geen enkele waarde heeft. De milieuorgani satie Greenpeace beschuldigt deze landen, waaronder Japan, Noorwegen, IJsland en Zuid- Korea, er van de wetenschaD als dekmantel te gebruiken voor hun commerciële jacht op de walvissen. Het wetenschappelijk comité van het International Whaling Commitee (IWC), dat altijd bij eenkomt voordat de regerings vertegenwoordigers met elkaar gaan praten over de toekomst van ae walvisvaart, heeft de voorstellen van de betrokken landen voor de jacht op deze dieren ten behoeve van weten schappelijk onderzoek zonder, meer afgewezen. Wetenschap pelijke gegevens over het leven van walvissen kunnen volgens de biologen beter verkregen worden als ze in leven zijn. De betrokken landen beweren jaarlijks vele honderden wal vissen nodig te hebben om de wetenschappelijke honger van hun onderzoekers te stillen. Wall Street op nieuwe histori sche toppen en de uitgevers ble ven het Damrak beheersen, zo viel deze beursweek in korte trekken het beste te kenschet sen. Beide feiten trokken veel aandacht, ook van het buiten land. Samenvattend kan daarbij worden geconstateerd dat deze maand het internationale effec tenbeursklimaat aanmerkelijk is verbeterd, waarbij vooral in New York de optimisten het van de pessimisten hebben gewonnen. door C. Wagenaar Maar ook elders, zoals in Frankfurt en Amsterdam, zijn de zaken gekeerd en Londen vestig de deze week als napret over de grote conservatieve verkiezings overwinning nog verschillende nieuwe historische hoogtere cords. Zelfs Tokio, waar de beurs enkele dagen achtereen als grote uitzondering wegzakte, kon na dien alle verliezen wegvagen en er eveneens een nieuw hoogtere cord voor in de plaats stellen. Positief voor de dollar was de ze week het gegeven dat over aprilmaand het handelstekort van de Verenigde Staten voor de tweede achtereenvolgende keer was teruggelopen. Daartegen over stond dat het handelsover schot van Japan voor het eerst sinds twee jaar in de meimaand is teruggelopen. Bovendien daalde de economi sche groei van dat land in het eerste kwartaal van dit jaar tot het laagste niveau van de afgelo pen twaalf jaar. Dat zou dus een gunstige tendens kunnen zijn en de dollar ontwikkelde zich tot ruim 2,06 gulden ondanks oplo pende noteringen op de Ameri kaanse obligatiemarkten. Maar er zal deze zomer nog heel wat tumult ontstaan over het nieuwe begrotingsvoorstel waarover nu tussen de Ameri kaanse president en het door de democraten beheerste Congres een duidelijke patstelling be staat. Ook zal de Amerikaanse re gering het moeilijk krijgen om het leningsplafonds volgende maand te verhogen, nu de leen- ruimte door de enorme lenings operaties van de overheid vrijwel is uitgeput. Maar bij ons is alles koek en ei. Dankbaar greep de beurs de enorme deining binnen de Ne derlandse uitgeverij als stimu lans aan voor nieuw leven in de brouwerij, nu er door de aflopen de jaarverslagen en het naderen de vakantieseizoen doorgaans een traditionele stilte heerst. Daarvan was deze week echter geen sprake, want het aantal aan delen in de grote uitgeverscon cerns boekten enorme dagelijks omzetten. De beurs raakte op sommige dagen zelfs totaal over stuur door nieuwe zetten van de hoofdrolspelers rond de uitge versfusie, die in de maak is. Waar dit alles op uitloopt was nog niet duidelijk. Ook niet het antwoord 'op de vraag of de beurskoers het laatste woord zal hebben, nu de biedingen van El sevier en Wolters Samson elkaar vrijwel niet ontlopen. Het kon natuurlijk niet anders dan dat ook de noteringen van de andere uitgeversaandelen erdoor beïn vloed werden. Zij geraakten alle in zwaar speculatief vaarwater en lieten de nodige koerswijzi gingen zien. Doordat de aandelen in de grootste uitgeversconcerns in de index van de handel zijn opgeno men, liet deze beursgroep deze week de grootste stijging zien en wel rond 16 punten of ongeveer 5 procent. Maar ook de andere beursgroepen lagen vast. Zo steeg de index van de lokale in dustrie 11 punten evenals de in dex van de lokale markt in zijn geheel. Na drie dagen handel be reikte de algemene beursindex met een stijging van 9 punten vrijwel weer de index 300 en bleef daarbij nog maar enkele punten beneden de historische top van 303 van begin september 1986. Dat komt dan niet uitsluitend door het rumoer rond de uitge vers, hoewel dat ook in het bui tenland grote aandacht trok. Maar dit lokte ook de belangstel ling voor vele andere topfondsen van de lokale markt bij buiten landse beleggers alsmede herbe- leggingsvraag van het eigen pu bliek. BEI JRS W E E K Daarbij lieten de internationals het ditmaal enigszins afweten. Vooral Unilever was teleurstel lend en brokkelde af. Daarente gen kon Akzo 5 procent in koers waarde stijgen. Ook Fokker en Gist-Brocades waren 5 procent beter, evenals Amev en van de uitgevers Audet en De Telegraaf. Samas was 10 procent in herstel en Borsumy-Wehry 15 procent; Grasso verloor 5 procent en Ver enigde Bredero 15 procent. De Europese Optiebeurs had een drukke week. De totale om zet kwam op 228.500 contracten of gemiddeld 45.700 per dag. In de vorige werkperiode lag de ge middelde dagmzet op 29.000 con tracten. Tekenend voor de situa tie bezette Elsevier dinsdag met een dagomzet van 6700 contrac ten de eerste plaats. Op andere dagen werd die plaats afwisse lend ingenomen door KLM, Ko ninklijk Olie of Akzo. Opvallend was de sterk teruglopende be langstelling voor Unilever. De in dex-opties bleven het goed doen en trekken steeds meer belang stelling. voorstellen wil aanbrengen. Vol gens Lubbers zullen zij de Kamer niet verder onder druk zetten met het uitspreken van het onaan vaardbaar over die plannen. Het ligt dan meer voor de hand dat de voorstellen worden teruggenomen, aldus de premier. Dat zou beteke nen dat de reorganisatie bij het ABP - die voortvloeit uit het ge knoei bij beleggingen bij het fonds - niet kan doorgaan. Onaanvaardbare werkloosheid bij minderheden DEN HAAG (ANP) - De minderhe denorganisaties hebben met erger nis geconstateerd dat de regering haar toezegging aan de Tweede Ka mer over de werkgelegenheid voor etnische minderheden niet na komt. In deze kabinetperiode zou den 2.400 banen bij het rijk worden gecreëerd voor deze groep, maar dit aantal is recent teruggebracht tot 1.500 omstreeks het jaar 1990. De werkloosheid onder etnische minderheden is onaanvaardbaar groot: meer dan veertig procent over de gehele linie en tussen de 45 en 60 procent onder de jongeren. Dit stelde mr. H. W. van Doorn, voorzitter van het Nederlands Cen trum voor Buitenlanders en voor malig minister van CRM, gisteren in Den Haag. Hij sprak op een sym posium van het ministerie van wel zijn, volksgezondheid en cultuur (WVC) bij het afscheid van direc teur-generaal welzijn Gijsbers. Het thema van zijn rede was de rol van het welzijnsbeleid voor minder heidsgroeperingen. Van Doorn be toogde dat het in de politiek en de ambtenarij niet gaat om etiketten plakken op de samenleving, maar om de vraag of er fatsoenlijk wordt gehandeld, in het bijzonder jegens de ander die zwakker is. De oud-bewindsman pleitte er voor buitenlanders die hier ,een jaar of vijf zijn, kiesrecht voor de Tweede Kamer te verlenen. De buitenlanders kunnen ons nu moeilijk geloven als wij zeggen dat zij volwaardige burgers zijn. Voorts constateerde Van Doorn, dat de coördinatie van het minder hedenbeleid, waarmee het ministe rie van binnenlandse zaken is be last, een beetje een klucht is ge worden. Het zou goed zijn als de regering aan één ministen de ver antwoordelijkheid voor het hele minderhedenbeleid zou verlenen, aldus Van Doorn. Deze minister zou ook het beheer moeten krijgen voor de financiële middelen. STER-spot met Koos Postema definitief taboe HAARLEM (ANP) - De Reclame raad heeft definitief besloten dat de tv-commercials van de Post bank met Koos Postema in de hui dige vorm niet meer mogen. Dat werd gisteren bekendgemaakt door een woordvoerder van het re clame-adviesbureau Prad uit Am sterdam, dat de klacht tegen de commercial had ingediend. De Re clameraad acht de commercials in strijd met artikel 6 van de voor schriften voor de Nederlandse etherreclame. Dat artikel verbiedt onder ande re mogelijk misbruik van gezag of vertrouwen dat personen door hun optreden in tv-programma's bezit ten. Daarom had Prad de klacht in gediend. „Mensen raken in verwar ring als ze eerst iemand om 8 uur een hypotheek zien aanprijzen ep direct daarna een programma over bij voorbeeld aids zien presente ren", aldus de woordvoerder van Prad. Volgens hem was het Prad alleen te doen om duidelijkheid te verkrijgen over de interpretatie van artikel 6. Binnen drie dagen na de uit spraak moeten de spots van het tv- scherm zijn verdwenen. De woord voerder van de Postbank kon nog niet zeggen hoe de toekomstige commercials van de Postbank er uit gaan zien. Of Koos Postema daar in optreedt is ook nog niet duidelijk. Volgens hem staat in de uitspraak van de Reclameraad niet expliciet dat de figuur Postema niet meer mag. De Reclameraad stelde dat de tv-spots qua presenta tor en decor duidelijk een objectief informatief programma suggere- Enkele weken geleden bepaalde de Reclameraad al in een voorlopi ge uitspraak dat de spotjes met Postema niet meer mochten. De Postbank maakte daartegen be zwaar, dat nu dan is verworpen. Tijdens de bezwaar-procedure mochten de spotjes overjgens ge woon uitgezonden worden. MILIEUSCHEPEN - Serasea, een gezamenlijke onderneming van Wijsmuller en de Heidemij, laat twee schepen bouwen die ingezet zullen worden om de bodem van havens en rivieren schoon te ma ken. Serasea is vorig jaar opge richt. Wfjsmuller brengt de kennis en ervaring in, die dit sleep- en ber gingsbedrijf heeft opgedaan bij het opruimen van chemicaliën en olie op zee, terwijl Heidemij zich in ons land heeft beziggehouden met sa nering van gifgrond en vervuild grondwater.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 7