Student krijgt tijd
voor terugbetaling
'Wildgroei' op gebied particuliere politie
XzKOfWmOR!
V
n
d
'Verkeerde bed': staat moet betalen
Deetman komt Kamer tegemoet
FNV: gezondheidszorg
is straks onbereikbaar
IENLAND
PAGINA 3
DEN HAAG (ANP) - Studenten
die in de maanden oktober 1986 tot
en met april van dit jaar een te
hoog voorschot hebben ontvangen
op hun studiebeurs worden vanaf 1
juli niet langer met 203 gulden op
hun maandelijkse beurs gekort,
maar met maximaal 76 gulden en
44 cent.
Minister Deetman van onderwijs
heeft dat gisteren toegezegd in de
Tweede Kamer. Het gaat om een
bedrag van in totaal 230 miljoen
gulden. Het moet mogelijk zijn het
bedrag grotendeels dit studiejaar
te innnen, zo verwacht Deetman.
Andere concessies die de minis
ter deed in het debat over de pro
blemen bij de uitvoering van het
nieuwe studiefinancieringsstelsel
zijn:
In Enschede
ontucht met
15 kinderen
ENSCHEDE (ANP) - Uit onder
zoek van de politie in Enschede is
tot nu toe gebleken dat vijftien kin
deren in de leeftijd van drie tot ne
gen jaar het slachtoffer zijn gewor
den van ontuchtelijke handelingen
door een 22-jarige man uit Ensche
de. Dit heeft een woordvoerder van
de politie gisteren bekend ge
maakt. De politie sluit niet uit dat
nog meer gevallen van aanranding
of verkrachting aan het licht ko-
De periode, waarin de ontucht is
gepleegd, is één tot anderhalf jaar.
„Maar dat kan ook langer zijn. We
hebben te maken met kleine kin
deren. Die kunnen zich bij voor
beeld moeilijk herinneren in welke
maand ze lastig zijn gevallen," al-
dus de politie. Deskundigen noem
den het begrijpelijk dat ouders en
medici psychische en lichamelijke
klachten van de kinderen niet in
verband brachten met zedenmis
drijven.
- de minister gaat welwillend bekij
ken of met ingang van het studie
jaar 1988-1989 het collegegeld ge
spreid kan worden geïnd door een
maandelijkse korting op de basis
beurs;
- studenten van gescheiden ou
ders waarvan de vader (nog) niet is
opgespoord, waardoor de ouderbij
drage in de studiekosten uitblijft,
krijgen in ieder geval in juli een
voorschot uit Groningen. Als er
studenten zijn waarvan ook daarna
de vader nog niet is getraceerd zal
de minister bekijken of er een blij
vende regeling moet komen;
- binnen twee maanden zal de ad
ministratieve achterstand bij de
Dienst Studiefinanciering in Gro
ningen zijn weggewerkt, op zeer
ingewikkelde gevallen na. Er lig
gen nog 30.000 tot 40.000 niet ver
werkte brieven.
De minister weigerde in te gaan
op andere verlangens van de Ka
mer, zoals:
- de wens van de WD om de te
hoge voorschotten pas te innnen
na afloop van de studie door het
bedrag bij te schrijven bij de stu
dieschuld;
- het Kamerbrede verlangen om
al met ingang van het komend stu
diejaar het collegeld gespreid te in
nen in plaats van in één keer;
- het verzoek van de PvdA om
studenten die bezwaar aantekenen
tegen een hun inziens te lage stu
diebeurs het gevraagde bedrag toe
te kennen totdat er over hun be
roep een beslissing is genomen:
- de door GPV en SGP gevraagde
verhoging van de kinderbijslag
voor gezinnen met studerende kin
deren die er in het nieuwe stu
diestelsel in kinderbijslag op
achteruit zijn gegaan.
Het ziet er naar uit dat de Kamer
met deze gedeeltelijke tegemoet
koming van de minister wel kan le
ven. Korthals (WD) signaleerde
dat Vermeend (PvdA) het debat
was ingegaan als een blazende ka
ter, maar er als een spinnende poes
uitkwam. Vermeend heeft een aan
tal van de moties die hij indiende al
weer ingetrokken.
De stemming over ingediende
moties, voor zover gehandhaafd, is
geagendeerd voor komende week
dinsdag. Lansink (CDA) en Kort
hals (WD) verweten Vermeend
(PvdA) dat hij de publiciteit had
gezocht met alarmerende verhalen,
terwijl hij het debat met de minis
ter had moeten afwachten.
De minister gaf gisteren een ra
ming van de werkelijke kosten van
de nieuwe studiefinancieringsre
geling. Er was 3,2 miljard aan stu
diebeurzen begroot. Met veel sla
gen om de arm worden de uitgaven
nu geraamd op 3,1 miljard gulden.
Voor de basisbeurzen zal 270 mil
joen meer worden uitgegeven dan
begroot. Aanvullende beurzen en
rentedragende leningen vergen elk
140 miljoen minder. Er zijn meer
studenten ingeschreven dan was
geraamd, maar dat beeld kan in de
loop van het jaar nog veranderen.
Studenten lieten gisteren, uit ongenoegen over de problemen rond het
studiegeld, een regen van nep-giroafschrijvingen met grote tekorten
neerdwarrelen in de vergaderzaal van de Tweede Kamer. (foto Anefo)
DEN HAAG (ANP) - De milieu
organisatie Nederland Gifvrij is
niet te spreken over de wijze
waarop de overheid uitvoering
geeft aan de bodemsanering. Het
tempo ligt te laag, te veel vervuil
de grond wordt nog zondermeer
gestort en de officieel gereinigde
grond is dikwijls lang niet
schoon, zo blijkt uit een onder
zoek van de milieu-organisatie.
De geconstateerde tekortko
mingen staan in een rapport over
grondreinigingstechnieken, dat
Nederland Gifvrij gisteren in
Den Haag overhandigde aan de
Tweede-Kamerleden A. Esselink
van het CDA en H. Veldhoen van
de PvdA. Zij waren het met de
milieu-organisatie eens dat het
niet goed gaat met de bodemsa
nering.
Nederland Gifvrij deed giste
ren verslag van een schrijnend
voorbeeld van gebrek aan toe
zicht op het beheer van afgegra
ven, verontreinigde grond in
Nieuwegein. De firma Mourik
stortte in het toekomstige recrea-
Sanering gifgrond
zwaar onderschat
tiegebied De Put van Weber een
lading van 1.200 tot 1.500 kubie
ke meter volgens het bedrijf ge
reinigde gifgrond. Na een actie
van door de stank van deze
grond gealarmeerde buurtbewo
ners kwam tenslotte uit dat de
onderneming 'per ongeluk' een
partij verontreinigde grond had
gestort.
Ook zal er volgens de milieu
organisatie veel meer geld op ta
fel moeten komen voor de bo
demsanering. De huidige 165
miljoen gulden die de regering
dit jaar voor dit doel heeft uitge
trokken, is onvoldoende. Dit be
drag zal volgens de milieu-orga
nisatie verhoogd moeten worden
tot minstens 200 miljoen. Neder
land Gifvrij schat de totale kos
ten van de bodemsanering op
minstens 10 miljard gulden, ter
wijl de regering denkt de opera
tie met 3 miljard gulden te kun
nen voltooien.
Ook provinciebesturen menen
dat er veel meer geld nodig voor
de bodemsanering dan het rijk
beschikbaar wil stellen. De Bra
bantse gedeputeerde R. Wel-
schen zei eerder deze week dat in
Noord-Brabant nog ruim 750 ver
vuilde gebieden in aanmerking
komen voor sanering. „Om al die
gebieden binnen tien jaar te kun
nen schoonmaken is per jaar 30
miljoen gulden nodig. Het rijk
stelt echter niet meer beschik
baar dan 9 miljoen gulden", al
dus Welschen.
Hij is van plan dit probleem sa
men met zijn collega's van de an
dere procincies aan te kaarten bij
minister Nijpels. Volgens Wel
schen komen door het trage tem
po van saneren vooral stadsver
nieuwingsprojecten in de grote
steden in gevaar. „Als je in bin
nensteden gaat bouwen kun je er
van uitgaan dat de grond in vrij
wel alle gevallen verontreinigd
ROTTERDAM (ANP) - De voor
stellen van het kabinet om tot 1990
in totaal 2,3 miljard gulden op de
gezondheidszorg te bezuinigen,
zullen de gezondheidszorg niet
goedkoper maken. Het gaat veel
eer om een verschuiving van de
kosten naar de ziekenfondspatiën
ten die „meer moeten gaan betalen
voor minder kwaliteit", aldus
FNV-voorzitter Pont gisteravond
op een protestbijeenkomst van de
FNV en aangesloten bonden in
Rotterdam.
In totaal zo'n 4000 FNV'ers lie
pen gisteren te hoop tegen de plan
nen in de gezondheidszorg. Het ka
binet wil onder meer de tandart
senhulp voor volwassenen uit het
ziekenfondspakket halen. „Wie de
aanvullende verzekering niet kan
betalen, moet kiezen tussen een
gat in zijn schoen of een gat in zijn
kies. De methode van het trekken
van een kies met een touwtje aan
de deurknop zal weer een grote
vlucht nemen", aldus Pont.
Hij noemde de voorgestelde ei
gen bijdrage van 25 gulden voor de
verwijskaart naar de specialist als
voorbeeld van een „financiële
drempel, die de toegang tot de zorg
straks verspert". Ondanks zulke
verslechteringen en prijsverhogin
gen moet van datzelfde kabinet op
1 juli de ziekenfondspremie om
hoog (van 9,8 naar 10,4 procent -
redactie). Minder waar voor meer
geld", aldus Pont. De Tweede Ka
mer bespreekt dinsdag de plannen
van het kabinet.
V olksverzekering
Pont herhaalde het pleidooi van
de FNV voor invoering van een
volksverzekering „en geen gebrek
kige basisverzekering", zoals de
commissie-Dekker wil. „Een
volksverzekering verdient die
naam alleen als er een volledig
pakket van voorzieningen in zit. als
de premie daarvoor naar draag
kracht wordt geheven en eigen bij
dragen ontbreken", aldus Pont.
De FNV zou het liefst in één klap
tot de volksverzekering willen
overgaan, maar „als daartegen toch
te veel bezwaren leven, kun je ook
stapsgewijs naar de volksverzeke
ring toegroeien door de nu nog be
perkte volksverzekering AWBZ uit
te breiden met de dekking tegen
kosten van ziekenhuisverpleging
en specialistische hulp".
De voorgestelde bezuiniging van
500 miljoen gulden op de kosten
van geneesmiddelen heeft in be
ginsel wel de zegen van de FNV.
Ook de bezuiniging van 235 mil
joen gulden op specialistische hulp
vindt bij de vakcentrale een gewil
lig oor. De FNV gaat veel verder
dan het kabinet door te stellen dat
alle specialisten in loondienst moe
ten gaan werken. Daarnaast pleit
de vakcentrale voor landelijke nor
men (aantal verpleegdagen) voor
standaardingrepen als een blinde
darmoperatie.
Andere besparingen zijn te vin
den in versterking van de eerste
lijn in de gezondheidszorg. Ook het
afschaffen van de contracteer-
plicht voor ziekenfondsen kan soe
laas bieden. „Om scherper over
prijs en kwaliteit te kunnen onder
handelen, maar ook om het aantal
hulpverleners en de omvang van
hun produktie beter te kunnen be
heersen, moet het ziekenfonds vrij
zijn om al dan niet een contract te
sluiten", aldus Pont.
Rechter stelt bejaarde en Consumentenbond in gehjk
Een acterende Pieter van Vollenhoven heeft gisteren
in Drachten de eerste alcoholsimulator in Nederland
in gebruikgesteld, door 'onder invloed' de eerste rit te
maken. De simulator wordt ingezet door de Project
groep Alcohol en Verkeer Smallingerland, die een jaar
lang actie voert om de inwoners van deze gemeente te
wijzen op het risico van alcohol in het verkeer. Het
apparaat kan een autorit nabootsen van een bestuur
der met vier a vijf borrels op. Van Vollenhoven, voor
zitter van de Raad voor Verkeersveiligheid, pleitte
niet alleen voor het harder aanpakken van de dronken
bestuurdermaar ook van de schenker van alcohol.
„Hiervoor zou een wetswijziging doorgevoerd moeten
worden", aldus Van Vollenhoven. (foto anp»
DEN HAAG (ANP) - Vadertje
Staat moet opdraaien voor de extra
kosten van een bejaarde, die langer
dan nodig in het ziekenhuis moest
bbjven omdat er geen plaats was in
het verpleeghuis. Dat bepaalde
rechtbankpresident mr. Wijnholt
van de Haagse rechtbank gisteren
in het kort geding dat door de Con
sumentenbond en een cliënt van
de bond tegen staatssecretaris
Dees (volksgezondheid) was aan
gespannen.
De kosten van het 'verkeerde
bed' - een gangbare term in de ge
zondheidszorg - moeten door de
awbz (algemene wet bijzondere
ziektekosten) vergoed worden, zo
oordeelde Wijnholt. Dat is vooral
voor particulier verzekerden van
groot belang omdat een particulie
re ziektekostenverzekeraar na een
aantal weken de ligdagen in een
ziekenhuisbed niet meer vergoedt
als er geen medische indicatie
meer is voor dat bed.
Een bed in een verpleeghuis
wordt vergoed door de awbz (een
volksverzekering die wordt gefi
nancierd uit de algemene belas-
tingpot). Volgens mr. Wijnholt gaat
het om kosten die normaliter dus
wel door de awbz worden gedekt
en ook al staat dat niet duidelijk in
de wet, het wordt in ieder geval wel
bedoeld, aldus mr. Wijnholt. Voor
ziekenfondsverzekerden is er niets
aan de hand want de ziekenfond
sen vergoeden het verblijf in een
ziekenhuisbed als er geen plaats is
in een verpleeghuis wel.
Een woordvoerder van de Con
sumentenbond reageerde ver
heugd op de uitspraak van mr.
Wijnholt, ondanks het feit dat de
eis van de bond dat Dees maatrege
len moet treffen voor deze groep
mensen, werd afgewezen. „Dat on
ze eis werd afgewezen is niet zo
erg. Met deze uitspraak in de hand
kunnen andere particulier verze
kerden ook een beroep doen op de
staat. En nu het Dees geld gaat kos
ten zullen ze wel snel met maatre
gelen komen."
Huisartsentarief
Intussen heeft Dees besloten tot
voorlopige vaststelling van een
nieuw particulier huisartsentartief,
op basis van het gegeven dat parti
culiere patiënten minder vaak naar
de dokter gaan dan tot nu toe werd
aangenomen. Dees voert hiermee
het vonnis uit dat de Haagse recht
bankpresident mr. M. Wijnholt vier
weken geleden wees in een kort ge
ding dat de huisartsenvereniging
LHV tegen hem had aangespan-
onderstelling dat particulier verze
kerden gemiddeld 3,5 keer per jaar
naar hun huisarts gaan. Inmiddels
is komen vast te staan dat dit 'ver
richtingengetal' te hoog is en dat
particuliere patiënten nog geen
drie keer per jaar hun arts bezoe
ken. Hierdoor halen veel
huisartsen het door de overheid
vastgestelde norminkomen niet.
Het tarief moet dus omhoog, zo be
paalde de rechter vorige maand.
Dees stelt vast dat het tarief moet
worden aangepast aan het nieuwe
verrichtingengetal van 2,9. Vol
gens de LHV zullen de particuliere
tarieven dan omhoog gaan naar 28
a 30 gulden.
De apotneicersorganisatie
KNMP heeft het kort geding dat ze
tegen de staat had aangespannen
om de invoering van een nieuw ta-
rievensysteem te verijdelen, verlo
ren. De regering heeft over haar
plannen voldoende overleg ge-
voerd'en ze ook behoorlijk gemoti
veerd, terwijl de financiële gevol
gen voor de apothekers worden
verzacht door een geleidelijke in
voering. Er is dus geen sprake van
onbehoorlijk bestuur, zo heeft de
president van de Haagse recht
bank, mr. M. Wijnholt, gisteren uit
gesproken.
de plannen van Dees komen er
op neer dat de apotheker zijn vaste
abonnementsvergoeding per zie
kenfondspatiënt kwijt raakt. Daar
voor in de plaats komt een vergoe
ding per afgeleverd geneesmiddel,
die voor ziekenfonds- en particu
liere verzekerden gelijk moet zijn.
Verder vervalt in het tarief de zoge
naamde 'risicotoeslag' en worden
van de medicijnen alleen de
werkelijk betaalde prijzen ver
goed. Nu kunnen apothekers kor
tingen en bonussen nog in eigen
zak steken. De maatregelen zullen
de apothekers per jaar zo'n 170.000
gulden kosten, zo heeft de KNMP
berekend.
ADVERTENTIE
Piet Kerkhof zegt:
DEN HAAG - Ons land telt naast
de gewone rijks- en gemeentepoli
tie meer dan 9000 ambtenaren die
bevoegd zijn om strafbare feiten op
te sporen. Die 'derde politiemacht'
bestaat uit mensen werkzaam bij
bijvoorbeeld de spoorwegpolitie,
luchthavenpolitie, FIOD, GAK, ge
meentelijke sociale diensten en bij
diverse afdelingen van de ministe
ries. Zij kunnen bij de afdeling op
sporing van het ministerie van jus
titie een aanvraag doen naar een
door
Jos Heymans
opsporingsbevoegdheid binnen
hun werkgroep. Als de opsporings
bevoegdheid wordt toegewezen
aan de dan onbezoldigde politie
ambtenaar, krijgen zij de mogelijk
heid om procesverbalen op te ma
ken. Er is geen opsporingsbe
voegdheid te krijgen op crimineel
gebied. De onbezoldigd politie
ambtenaar valt onder verantwoor
delijkheid van gemeente- of rijks
politie, maar deze organisaties heb
ben vaak geen weet van hun werk
zaamheden.
De omvang van het korps onbe
zoldigde politieambtenaren baart
vooral de rijkspolitie zorgen. Vol
gens woordvoerder Anne Geelof
zijn ingrijpende maatregelen no
dig. „Er is sprake van een ware
wildgroei. Steeds komen er meer
onbezoldigde ambtenaren bij.
Tientallen per jaar en vooral op het
sociale gebied. Het wordt steeds
moeilijker om daarop toezicht te
houden. Als mensen van baan ver
anderen, wordt dat niet altijd aan
ons doorgegeven. De opsporings
bevoegdheid wordt dan ten on
rechte behouden. Zo komen er al
leen maar meer mensen bij en gaat
er nooit iemand weg". Voor de ge
meentepolitie geldt dat in mindere
mate, omdat de onbezoldigde amb
tenaar binnen een beperkter ge
bied werkzaam is.
Onlangs verrichtte het district
-Den Haag van de rijkspolitie een
onderzoek naar het doen en laten
van deze derde politiemacht. Dat
gebeurde na kritiek van groeps
commandanten, die geen enkel
zicht hadden op het werk van deze
mensen. „We zijn verantwoorde
lijk, maar we weten niet waar die
politiemannen zitten, wat ze doen
en waar ze hun processen-verbaal
laten", luidden de klachten. De uit
komst van het onderzoek bevestig
de de vermoedens. Van de 481 on
bezoldigde ambtenaren in het dis
trict Den Haag bleken 39 mensen
te zijn verhuisd of de dienst te heb
ben verlaten. Volgens woordvoer
der Geelof zijn die cijfers represen
tatief voor het hele land.
zoldigde ambtenaren korps rijks
politie'. De secretaris H. Manten
over de uitslag van het onderzoek:
„De mensen die ontslag hadden
genomen, waren gemiddeld al één
jaar uit de dienst. Er was zelfs ie
mand bij die tien jaar geleden was
gestopt met werken. Niettemin
hadden al deze mensen hun opspo
ringsbevoegdheid nog in hun be
zit". Manten wijdt dat aan een cha
otische administratie, maar gelooft
niet dat er van opzet of misbruik
sprake is. „Men vergat gewoon
door te geven dat men de dienst
had verlaten".
Het merendeel van de onbezol
digde ambtenaren opereert uitslui
tend binnen de eigen dienst en laat
zich, tot ongenoegen van de rijks
politie, bijna nooit in met het ver
antwoordelijke korps. Manten:
„Het komt regelmatig voor dat de
onbezoldigde ambtenaren na het
verkrijgen van de opsporingsbe
voegdheid nooit meer iets van zich
laat horen. Processen-verbaal wor
den rechtstreeks naar de officier
van justitie gezonden. De groeps
commandant heeft daardoor geen
overzicht van wat er in zijn rayon
gebeurt".
De onduidelijkheid over de ver
antwoordelijkheid is de politie een
doorn in het oog. Een onbezoldigd
ambtenaar kan op grond van de
wet een vuurwapen aanvragen.
Wordt dat geweigerd, dan kan hij
het proberen het wapen bij het pu
bliekrechtelijk lichaam waarvoor
hij werkt te krijgen. De districts
commandant die voor de onbezol
digd ambtenaar verantwoordelijk
is, wordt daar niet van op de hoogt
gebracht. Manten: „Het bewa
kingskorps van de marine bestaat
uit onbezoldigde ambtenaren en is
bewapend. Dat wapen hebben ze
gekregen van het ministerie van
defensie. Stel nu dat zo'n man
moet schieten, wie is dan verant
woordelijk? De wapenverlener, de
fensie, of de werkgever dus de
rijkspolitie?"
Maatregelen
Volgens Manten moet er veel
veranderen. Aan het verlenen van
een opsporingsbevoegdheid moe
ten volgens hem strengere eisen
worden gesteld. Dat gebeurt tot nu
toe te gemakkelijk. Slecht een aan
vraag bij het ministerie van justitie
is genoeg. Er worden geen eisen
gesteld voor een test. „De opspo
ringsbevoegdheid zou alleen mo
gen worden verleend als de regu
liere politie niet in staat is een con
trole te verrichten. Bovendien zou
de termijn van zo'n bevoegdheid
moeten worden beperkt. Ook moet
bekeken worden of de ambtenaar
al voldoende bevoegdheden
heeft".
In het district Den Haag zijn
middels enkele maatregelen ge
troffen ter verbetering van de
trole. Leden van de derde politie
macht zullen zich in het vervolg
gelmatig moeten melden bij zijn
commandant. Daar moeten ook de
processen-verbaal worden ingele
verd. Manten pleit verder voor een
betere instructie die strenger moet
worden nageleefd.
De activiteiten in het district
Den Haag hebben geleid tot de op
richting van een landelijke werk
groep. die deze maand voor het
eerst bijeenkomt. Rijkspolitie-ko-
lonel Bergsma, voorzitter van de
werkgroep, hoopt nog dit jaar met
regelingen te komen om meer
greep te krijgen op de onbezoldig
de ambtenaar. Onderzoek zal wor
den gedaan naar de benoemings
procedure, de basisopleiding, de
eisen en de bevoegdheden. Ook de
geweldsinstructie en de bewape
ning moeten kritisch worden beke
ken. Bergsma in het korpsblad van
de rijkspolitie: „Het is niet goed
dat de geweldsinstructie van de
onbezoldigd ambtenaar niet gelijk
is aan die van de politie. Ook is het
verkeerd dat de onbezoldigden
verschillende types pistolen ge
bruiken. De hele situatie is duide
lijk scheef gegroeid".
Deze aanbieding Is geldig morgen - zaterdag 20 Juni - van 9.00-17.00
Joggingpakken
Maten: S.M.L.XL
Maten:
92-164
25
#i
s
Boze FNV'ers bijeen in de Hoeksteen in Amsterdam: geen wapens
gezondheidszorg. <fot
>ANP)
