'De geschiedenis gaat echt voor je leven' Japanners sneller en Partij exclusieve rozen uit koelcel Ter Aar weg Venneper werkte twee jaar aan inventarisatie archief Haarlemmermeer Geen Miss Holland in Avifauna Beste maatjesharing naar paleizen PAGINA 16 win WOENSDAG 17 JUNI 1987 Warmonger sloot in SASSENHEIM - Een 17-jarige Warmonder heeft gistermiddag een nat pak opgelopen bij een ver keersongeval op de Rijksstraatweg in Sassenheim. Hij reed óp zijn bromfiets op het fietspad naast de Rijksstraatweg. Een 35-jarige Lis- senaar, die vanaf de Rijksstraat weg een inrit wilde oprijden, ver leende geen voorrang aan de brom fietser. De Warmonder werd ge raakt en belandde met zijn brom fiets in de naastgelegen sloot. Hij raakte niet gewond. Leidenaar gepakt na diefstal uit auto's SASSENHEIM - De politie van Sassenheim heeft vannacht een 20- jarige Leidenaar aangehouden die ervan wordt verdacht verschillen de auto's te hebben opengebroken. De politie werd gewaarschuwd door bewoners van de Kagertuinen die een man zagen scharrelen bij geparkeerde auto's. De Leidenaar sloeg op de vlucht toen de politie ter plaatse kwam. Na een achter volging te voet sprong de Leide- naaar in een sloot. De politieagent dook hem achterna en kon de man aanhouden. De Leidenaar is voor verhoor in gesloten. In het centrum van Sas senheim zijn vier auto's met een gebroken ruit aangetroffen. In de onderwijsgeschiedenis van de Haarlemmermeer neemt ook de Abbenesser huisarts dr. J.P. Heije een voorname plaats in. Samen met zijn echtgenote zorgde hij ervoor dat de jeugd van de polderkern goed onder wijs kon volgen, zijn echtgenote stichtte een naaischool voor de meisjes uit Abbenes. "Een voor uitstrevend man", zegt Van der Meulen. Ook een royale plaats is ingeruimd voor de auteur J.C. Kieviet, de schrijver van de boe ken over Dik Trom. De beleve nissen van Dik Trom spelen zich" voor een groot deel in de Haar lemmermeer af. Belangstelling Wat de belangstelling betreft voor 'zijn' archief heeft Van der Meulen niet te klagen. Bij zijn aanstelling als archiefmedewer ker in 1978 bestond er maar wei nig belangstelling voor een be zoekje aan het historisch archief. Vorig jaar bezochten ruim 300 mensen het raadhuis in Hoofd dorp. Eenderde voor genealogie (voorouderonderzoek), de overi gen vanwege andere interesses. "Je staat er soms versteld van waar de belangstelling van de mensen naar uitgaat". Zo was er bijvoorbeeld veel be langstelling voor de geschiede nis van de monumenten in de poldergemeente, voor het werk van de vroedvrouwen, voor de landbouw, de droogmakingsge schiedenis, het armbestuur, de kerkgeschiedenis en de proces sen-verbaal over tal van zaken. "Kortom een heel scala aan on derwerpen waarvoor de mensen belangstelling hebben", zegt Van der Meulen. Die interesse stelt Van der Meulen op hoge prijs. "Met de in ventarisatie van die eerste perio de is het nu een stuk gemakkelij ker geworden om de -onderzoe kers van dienst te zijn. Straks komt de periode vanaf 1945 tot heden aan de beurt en dan is de geschiedenis van de polder hele maal gearchiveerd. Maar of die laatste periode net zo boeiend zal zijn als die van de vorige eeuw, betwijfel ik ten zeerste", merkt Van der Meulen op. HAARLEMMERMEER - "Dat spitten in een archief is een ongelooflijk boeiende bezigheid. Er was uiteraard wel veel over de eerste jaren van de polder bekend, maar de documen ten die daarop betrekking hadden, waren niet bepaald ge makkelijk te raadplegen. Nu staan al die documenten ver meld in een boekwerk, zodat iemand die een bepaald stuk zoekt dat zonder problemen kan vinden". Dat zegt Wim van der Meulen uit Nieuw-Vennep, archiefmede werker bij de gemeente Haar lemmermeer. Van der Meulen werkte twee jaar lang aan een in ventarisatie van documenten uit de jaren 1855 tot 1910 waarover het gemeentearchief beschikte. Eerder was hij betrokken bij het inventariseren van documenten uit de periode 1910-1945. "Ik heb ik die twee jaar ontzet tend veel brieven en documen ten uit die tijd gelezen. Daardoor kom je natuurlijk heel veel te we ten over het leven toen. Zo'n pe riode gaat echt voor je leven, zo zeer zelfs datje soms alles om je heen vergeet". door Kees van Kuilenburg In de nu opgestelde inventaris zijn alle bescheiden die zich in het gemeentearchief bevinden, uitgebreid beschreven. De in ventaris is voorzien van een per- insnamen- en een trefwoor denregister. In de inleiding van de inventaris is in het kort de ge schiedenis van de gemeente en i het gemeentearchief uit die periode beschreven. Het boek werk is in te zien op het archief in het raadhuis in Hoofddorp en >r echte liefhebbers ook te koop. Drie jaar na de droogmaking 'an het Haarlemmermeer, werd n juli 1855 officieel de gemeente Haarlemmermeer ingesteld. De grond was verkaveld en ver kocht aan grootgrondbezitters die zelf niet in de polder woon den, maar arbeiders uit geheel Nederland aantrokken om de voormalige plas leefbaar te ma ken. "Die invloed van buitenaf is i nog duidelijk merkbaar", ver telt Van der Meulen. "Je treft in de polder boerderijtypen uit al :e provincies aan". Mr. M.S.P. Pabst werd in sep tember van dat jaar als eerste burgemeester van de uitgestrek te polder geïnstalleerd. Zo kort na de drooglegging had de nieu we gemeente echter nog geen ei gen raadhuis en bovendien was Pabst ook nog eerste burger van Heemstede, Bennebroek en de toenmalige gemeente Berkenro de, zodat de vergadering van de zeven leden tellende gemeente raad in de eerste jaren werd ge houden in het raadhuis van Heemstede. Problemen "Dat Haarlemmermeer in die tijd niet over een eigen raadhuis beschikte, leverde wel wat pro- alemen op. De polder beschikte lauwelijks over wegen, zodat ïen tocht naar het gemeentehuis n Heemstede niet eenvoudig aras. "Bovendien ontstond er nogal wat rumoer toen de Haar lemse officier van justitie het be sluit dreigde te nemen om alle huwelijksaangiften en de aangif ten van geboorten ongeldig te verklaren. Volgens de officier waren de aangiften niet correct, omdat ze niet waren gedaan in de woonplaats van de betrokke nen", vertelt Van der Meulen. IJlings werd daarop besloten om een eigen gemeentehuis in gebruik te nemen. Niet in de toenmalige plaatsen Kruisdorp (het huidige Hoofddorp) of Ven neperdorp (het huidige Nieuw- vennep) maar precies tussen bei de plaatsen in. Gemeentesecreta ris Eggink had op die plaats een boerderij laten bouwen en ver huurde een deel van het pand aan de gemeente als tijdelijk raadhuis. Die situatie duurde tot 1867. Toen werd in Kruisdorp - een nieuw gemeentehuis ge bouwd. Dat oude raadhuis staat er nog steeds en doet nu dienst als cultureel centrum. Dit ge- ALPHEN AAN DEN RIJN - De voorronden voor de verkiezing van een nieuwe Miss Holland, die in het Alphense vogelpark Avifauna zouden worden gehouden, zijn door de Tros afgelast. Het evene ment is geschrapt van de lijst met veertien locaties waar de mooiste vrouwen van Nederland zich mo gen voorstellen aan een deskundi ge jury. De Tros had in samenwerking met het Nationaal Comité Miss Holland veertien verschillende da ta gepland. Inmiddels is dat aantal teruggebracht tot negen. Alphen stond zelfs twee keer op het pro gramma: 18 juni en 24 juli. Beide data zijn vervallen. Volgens het co mité om 'organisatorische rede nen' en 'omdat in de regio toch nog twee voorronden worden gehou den'. Op 20 juni laten de deelneem sters zich in Aalsmeer bekijken en op 26 juni in Sassenheim. Gebrek aan belangstelling zou niet de oor zaak zijn van het schrappen van een aantal voorronden, aldus de or ganisatie. Volgens een woordvoerder van Avifauna heeft de directie van het park geen duidelijk antwoord ge kregen op de vraag waarom Al phen twee keer is afgevallen: "We hebben alleen te horen gekregen dat we de voor die data vrijgehou den zalen gewoon weer kunnen Rozenkweker Vergeer bij de opengebroken deur van de koelcel. "De verhuren". inbrekers moeten goed op de hoogte zijn geweest". (foto Nanno Bioupot) WOENSDAG Leiden Clubhuis Swifttoer - Avond-fietsvier daagse over 15 of 30 km, start tussen 18.30 19.30 uur. Filmhuis LVC - Breestraat 66. film 'Brutti, sporchi e cavetti' van Scola, 20 en 22.15 uur. Oegstgeest La Salie - Rhijngeesterstraatweg 43, ver koopexpositie t.b.v. gehandicapte kin deren, 14-18 uur. Voorschoten Clubhuis SVLV - Juliana van Stolberg- laan, avond-wandelvierdaagse, start 18 Wassenaar Van Heeckerenhuis, bij rk kerk - Kerk straat, avond-wandelvierdaagse, start 5 km 18 uur, overige afstanden 17.15 uur. Zoeterwoude Zwembad Haasbroek - avond-zwem- vierdaagse, start tussen 17-18.30 uur. DONDERDAG Leiden Pieterskerkhof 6 lezing onder het the ma 'rechtsstaat en sturing', 16 uur. Oegstgeest La Salie - Rhijngeesterstraatweg 43, ver koopexpositie t.b.v. gehandicapte kin deren, 10-18 uur. Alphense studente japanologie terug van gratis studiejaar Terug ALPHEN AAN DEN RIJN - Na een geheel verzorgd verblijf van tien maanden in Japan is de 21-jari ge studente Carla Boonstra uit Al phen gisteren op de luchthaven Schiphol ingehaald door familie en vrienden. Op kosten van een Ja panse bankinstelling heeft ze in dat land het afgelopen studiejaar colleges gevolgd aan de Nazan uni versiteit in Nagoya. De bank be taalde tevens de reis en het verblijf bij een gastgezin. "Ik zie die grote verschillen tus sen Japanners de Hollanders niet meer zo", aldus Boonstra, die het komende schooljaar haar studie ja panologie hoopt af te ronden aan de Leidse universiteit. "De mensen zijn er alleen wat levenstempo aan gaat een stuk sneller en meer ge haast". De gulle bank die Boonstra 'een droomjaartje' bezorgde, is de To- kaibank in Amsterdam. In 1986 be- klein jaar Japan wordt Carla Boonstra in de aankoms- stond deze Nederlandse vestiging i Schiphol opgewacht door haar vriend Anne Bogaard tien jaar en ter gelegenheid van dat (foto Nanno Bioupot) jubileum werden enkele studie beurzen beschikbaar gesteld. Op grond van haar studieresulaten en een gesprek in het Japans is Boon stra in de prijzen gevallen. Aan de Nazan universiteit zat ze in een groep met alleen buitenlan ders. Van het 'echte' sfeertje onder de studenten zegt ze weinig te heb ben geproefd. Het ochtendpro gramma bestond uit taalcursussen. In de middag was er tijd voor maat- schaapijleer, bedrijfskunde, econo mie en internationale betrekkin gen. In haar vrije tijd heeft ze veel door het land gereisd en kon ze wal bijverdienen met het geven var Engelse les. Dat laatste was overi gens niet echt nodig, want Boon stra kreeg van de bank zakgeld. AMBULANCE GESTOLEN - Bij een garage aan de Hoorn in Alphen is een auto-ambulance gestolen. Hoe is nog onduidelijk. De politie heeft wel goede hoop het gele ge vaarte ergens te ontdekken omdat daarop diverse elektrische attribu ten zijn aangebracht. Bij de rederij en haringhandel Parlevliet en Van der Plas in Katwijk wordt zorgvuldig de beste haring gesorteerd, die vrijdag op de paleizen Huis ten Bosch en Soestdijk worden afgeleverd. (foto wim Dijkman» Katwijkse reder biedt koningin Beatrix 'Koninginneharing' aan Rozenkweker beloont tipgevers diefstal KATWIJK - Bij de rederij en ha ringhandel Parlevliet en Van der Plas in Katwijk is de haring gese lecteerd die vrijdagmorgen wordt aangeboden aan koningin Beatrix. De zogenaamde koninginneharing is gevangen door de vriestrawler KW 170 'Anna Hillina' van de Kat wijkse rederij en werd gekeurd door medewerkers van de rijks dienst voor de keuring van vee en vlees (RW). Volgens de medewerkers van de RW bevatte zes kantjes (vaten van honderd kilo) van de totale vangst van de trawler 'haring van de aller beste kwaliteit'. De keurmeesters gaan bij hun oordeel vooral af op het vetgehalte, het zoutpercentage en het model van de haring. Behal ve het,gebied en de periode waarin de haring wordt gevangen, is ook de verwerking aan boord bepalend voor het uiteindelijke predikaat koninginneharing. "De haring is enkele weken na het begin van het maatjesseizo^n op zijn best, voor dat hij kans heeft gezien hom en kuit te vormen", aldus keurmees ter K.A. Taal. Voor de. Katwijkse rederij Parle vliet en Van der Plas is het 22 jaar geleden dat voor het laatst konin ginneharing werd aangevoerd. De KW 170 zal morgen weer uitvaren. Waarschijnlijk zal de vrouw van schipper Van Duijvenvoorde de koninginneharing vrijdagmorgen om 10.00 uur aan koningin Beatrix aanbieden. Om vier uur in de mid dag wordt de delegatie van de re derij ook ontvangen door prinses Juliana. meentehuis is in gebruik ge weest tot 1980. Volgens Van der Meulen had den de eerste polderpioniers geen al te beste naam. Er zou nogal veel zijn gedronken en ook de misdaad tierde er welig. "Daarvan blijkt in de archieven echter niet zo veel. Er werd door de polderwerkers vast niet méér gedronken dan in andere plaat sen in die tijd en ook heb ik niets terug kunnen vinden dat er op wijst dat men ruwer met elkaar omging dan toen gebruikelijk Cholera Wel is het Van der Meulen dui delijk geworden dat die eerste ja ren in de pas drooggelegde pol der voor de pioniers niet de meest gemakkelijke waren. Er' kwamen veel ziekten voor en zelfs werd de polder getroffen Het onderwijs heeft ruime aan dacht gekregen in de inventaris. Al vrij snel na de drooglegging werd in Kruisdorp de eerste openbare school gebouwd. Merkwaardig was dat de elf oor spronkelijk in de polder geplan de lagere scholen alle op kruisin gen van de polderwegen werden gebouwd. Een grote rol in het on derwijs speelde meester Boekei uit Abbenes. "Die heeft zich er enorm voor ingespannen dat ie dereen in de polder kon leren le zen en schrijven", vertelt Van der Meulen. Ook bij de geschiedschrijving heeft de Abbenesser zijn rol mee gespeeld. In 1866 schreef hij het boekje 'Haarlemmermeer in schetsen en taferelen'. Later volgden er van zijn hand nog meer werkjes over de polderge meente. Het gehele oeuvre van Boekei bevindt zich in het ge meentearchief in Hoofddorp. door een cholera-epidemie. "Burgemeester mr. J.P. Amers- foordt, die in 1863 werd be noemd, heeft er veel aan gedaan om het leed te beperken", weet Van der Meulen. "Hij heeft zelfs het plan geopperd om een hospi taal voor de cholera-patiënten op te zetten. Maar daarover heb ik later niets meer teruggevonden". Tal van merkwaardige zaken is Van der Meulen tegengekomen in die twee jaar dat hij aan de in ventarisatie heeft gewerkt. Bij voorbeeld een voorstel van bur gemeester en wethouders om glas-in-lood ramen tot op oog hoogte in het raadhuis aan te brengen om te voorkomen dat de ambtenaren hun kostbare tijd verdeden met naar buiten kij ken. "Ook de afloop van dat voorstel is niet meer te achterha len. Ook al omdat gebleken is dat er enkele dozen met materiaal zijn weggegooid of zoekgeraakt". TER AAR/ZEVENHOVEN - Kweker A.P. Vergeer heeft er vijfhonderd gulden voor over om de inbrekers te vinden die uit de koelcel van zijn bedrijf aan de Westkanaalweg in Ter Aar honderd bossen rozen met een waarde van 2600 gulden hebben gestolen. Hij heeft daarom een advertentie ge plaatst, waarin een beloning wordt uitgeloofd aan degene, wiens tips leidt tot oplossing van deze zaak. De diefstal is ge pleegd in de nacht van vrijdag op zaterdag. Onbekenden heb ben toen met een breekijzer de deur van de cel geforceerd. De in Zevenhoven wonende Ver geer is tot zijn opvallende actie overgegaan, omdat het gaat om vrij exclusieve rozen, die waren be stemd voor de export naar Frank rijk en Italië. Vergeer: "Het zijn grootbloemige, erg lange rozen, waarvan er niet veel zijn. Ik ben bang dat ik nog een keer bezoek krijg. Daarom heb ik die beloning uitgeloofd. Daar komt bij dat het aantal diefstallen in kwekerijen steeds meer toeneemt. Daar moet iets aan worden gedaan. De helft van de kwekers is gewend om de deuren te laten openstaan. Dat is een vertrouwenskwestie en in veel gevallen noodzaak omdat de bloe men 's nachts door chauffeurs wor den opgehaald. Het is toch triest als dat niet meer kan". Volgens Vergeer is de diefstal ge pleegd door insiders, die van de gang van zaken in het bedrijf uit stekend op de hoogte zijn. "Waar om doe je anders zoveel moeite om zo'n koelcel open te breken? De daders hebben alle tijd genomen. Ze zijn ook erg brutaal. Bij mijn be drijf brandt licht en ook bij de bu ren, dus ze liepen wel degelijk het nodige risico". De rijkspolitie in Ter Aar staat achter de actie van Vergeer, ook al is zij er niet van op de hoogte ge steld. "Wij vallen onder Nieuw koop. Het nummer van dat bureau staat ook in de advertentie. Het is alleen vreemd dat daarin het alarmnummer en niet het kantoor- nummer staat. Maar goed, dat is niet zo erg. Het komt niet veel voor dat iemand een dergelijk initiatief neemt. Het kan alleen maar bijdra gen tot oplossen van deze diefstal", aldus H. van der Marei van de rijks politie Ter Aar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 16