Zuid-Holland ging in zee
met 'dubieuze afValboer'
Reportage
Wallonië ook wel bekend als 'vuilnisvat van Nederland'
'K
-
Medicijnverslaving
begint bij huisarts
Gereformeerde Bond gewaarschuwd voor ghetto-vorming
PAGINA 2
DONDERDAG 4 JUNI 1987
BRUSSEL - Over twee maanden worden
in België nieuwe maatregelen van kracht
tegen het illegaal storten van vooral Ne
derlands afval. Schandalen zoals die rond
de 150.000 ton illegaal bij het plaatsje Mel-
lery ten zuiden van Brussel gestort Zuid
hollands afval, moeten dan onmogelijk
worden.
door
Hans de Bruijn
De Belgische staatssecretaris voor leef
milieu Miet Smet maakte gisteren de
maatregelen bekend, die een uitvloeisel
zijn van een al in 1984 aangenomen wet.
De uitvoering daarvan is nu plotseling
versneld als gevolg van het nieuwste af-
valschandaal. Twee bij dat schandaal be
trokken Belgen zitten nog steeds vast.
Iedereen die vanaf augustus in België
buitenlands afval wil storten of Belgisch
afval het land wil uitvoeren, dan wel af
val door België naar elders wil transpor
teren, zal daar een Belgische vergunning
voor nodig hebben. In de vergunning zal
exact vermeld staan wat de transporteur
bij zich mag hebben, waar het naar toe
moet en via welke grenspost en welke rou
te hij naar die bestemming zal moeten rij
den. De Belgische douane zal aan de grens
streng toezicht moeten gaan uitoefenen.
Op het straks toch illegaal invoeren en
storten van afval zullen zware straffen ko
men te staan, zowel gevangenisstraffen
als boeten.
Er bestaan intussen de nodige twijfels
over de nieuwe controle. De douane
kampt al jaren met personeelstekort. En
ook de Onafhankelijke Vlaamse Afval-
maatschappij, die namens de Vlaamse
deelregering optreedt, beschikt over on
voldoende middelen. Zo onthulde de
krant De Morgen gisteren dat de OVAM-
controleurs bij hun werkzaamheden in
het Vlaamse sinds kort niet meer dan een
bepaald aantal kilometers mogen afleg
gen. De OVAM heeft slechts vijf dienstau
to's en de meeste controleurs doen hun
werk in hun eigen auto, maar daarvoor
krijgen zij nu minder vergoed.
De twijfels worden ook gevoed door het
feit dat de Nederlandse minister Ed Nij-
pels en zijn collega in de Waalse deelrege
ring, Daniel Ducarme, al bijna drie maan
den geleden afspraken om de stort van Ne
derlands afval strenger te gaan controle
ren. Er zou een 22 man sterk controleteam
komen. De Waalse deelregering kwam pas
in actie, nadat in de media was onthuld
dat per jaar een miljoen ton Nederlands
afval in de Waalse bodem verdwijnt. Maar
tot nog toe is niet veel gebeurd.
Wallonië wordt wel eens het vuilnisvat
van Nederland genoemd. Er zijn in het
Franstalige landsdeel talloze officiële en
verborgen stortplaatsen, vaak in zandaf-
gravingen, vooral in de streek ten zuidoos
ten van Brussel. De stortplaats in Mellery
is een tamelijk grote. Bovendien verdie
nen heel wat (vooral Waalse) gemeenten
aan de afvalstort, ook als die niet volgens
de wet geschiedt. De Nederlandse bedrij
ven en overheden kan vaak niets ten laste
worden gelegd, omdat zij contracten slui
ten met lokale Belgische overheden.
Een Waals afvalbedrijf heeft een con
tract met een aantal Nederlandse gemeen
ten voor de 'levering' van 100.000 ton huis-
houdafval. Het geld daarvoor - een half
miljoen gulden - mogen zij via een regio
naal fonds gebruiken voor het verwerken
van hun eigen afval. Driekwart van het
Nederlandse afval, dat vooral bestaat uit
vliegas, slakken, grof huisvuil, chemisch
afval, verontreinigde grond en bedrijfs-
resten, zou afkomstig zijn uit Zuid-Hol
land.
DEN HAAG - De provincie Zuid-
Holland erkent enige schuld te
hebben aan de illegale stort van
19.000 ton verontreinigde grond in
Mellery, een dorp ten zuidoosten
van Brussel. Het provinciaal be
stuur was vergeten om de Openba
re Afvalstoffen Maatschappij
(OVAM) in het Belgische Mechelen
om advies te vragen. De OVAM
zegt in dat geval Zuid-Holland ze
ker te hebben ontraden om de stor/
t te laten doorgaan, omdat de afval-
stoffenhandelaar Herman Stevens
uit Schilde er bij betrokken was.
door
Weert Schenk
Volgens de OVAM heeft Stevens
geen goede naam. Afgelopen dins
dag deed de Belgische justitie een
huiszoeking bij hem. Stevens
wordt er van verdacht een van de
spilfiguren te zyn in een grote
zwendelzaak met duizenden ton
nen chemisch afval en verontrei
nigde grond. Leveranciers van de
afvalstoffen zouden gedacht heb
ben dat het gif netjes zou worden
verwerkt, terwijl het gewoon in
een leemput bij Mellery werd ge
kieperd. Zo is goud geld verdiend.
Het gaat om dumpingen in de pe
riode 1984 en 1985.
Naar zeggen van de Belgische
justitie kwam het afval onder meer
uit Rotterdam, Den Haag, Schie
dam, Capelle aan den IJssel,
Utrecht, Heerhugowaard en Wor-
merveer. De grootste hoeveelheid
kwam uit Leidschendam. Daarmee
was een bedrag gemoeid van rond
de een mihoen gulden. De provin
cie Zuid-Holland heeft een groot
deel van dit bedrag betaald.
Op verzoek van de Belgen haalde
de Rotterdamse justitie ook dins
dag de administratie weg bij de
Schiedamse firma Imu-Iwema-
techniek. Directeur F. Bouman
wordt er van verdacht als Neder
landse contactpersoon van Ste
vens ook geknoeid te hebben. Bou
man zou de contracten hebben ver
worven van gemeenten en bedrij
ven. De Rotterdamse justitie noch
de Belgische willen meer informa
tie geven over de zaken van Bou
man en Stevens. De Schiedamse
'afvalmakelaar' zelf zegt alleen be
trokken te zijn geweest bij de Leid-
schendamse gifgrond, maar onder
streept niets illegaals te hebben ge
daan.
Verffabriek
De provincie Zuid-Holland is al
leen op de hoogte van de export
van het Leidschendamse afval.
Over de uitvoer van gifgrond en
chemicaliën uit andere plaatsen in
de provincie is niets bekend. In
Leidschendam werd de gifgrond
afgegraven van een terrein waar
vroeger de verffabriek Tinanine
stond. In 1980 kocht de gemeente
het terrein voor de bouw van 45
eensgezinswoningen onder de
voorwaarde dat de grond schoon
werd opgeleverd. TNO had ont
dekt dat de bodem vervuild was
met lood, zink, chroom en aroma
ten.
De eigenaar van de verffabriek,
Copon Coatings in Schiedam, zag
in eerste instantie geen kans om
een schoonmaakoperatie op gang
te brengen. Daarna hoefde het niet
meer, want het bedrijf ging failliet.
De vuilstort in
Mellery. Er wordt
goud geld ver
diend in de illega
le afvalhandel.
(foto ANP)
IItlïXi- 1
-
De Rijswijkse aannemer W. Gleym
kocht daarop het terrein met het
oogmerk om dat na schoonmaak
van de grond te verkopen aan de
gemeente. Gleym zegt dat de
grond niet zwaar vervuild was. Het
was meer puin, vermengd met
grond. Slechts een klein gedeelte
was verontreinigd. „Het had hier
zo op een normale vuilnisstort ge
kund". De provincie dwong Gleym
in 1985 om de gifgrond naar België
te brengen. „Ik vond het te gek om
daar zoveel geld aan uit te geven".
Met de Belg Stevens heeft
Gleym nooit van doen gehad. De
Ryswijkse aannemer zegt zelf wel
geweest. Het leek hem dat alles
goed voor elkaar was. Directeur
Bouman van Imu-Iwematechniek
zegt ook dat er nauwelijks chemi
caliën in de grond uit Leidschen
dam zat. „Een vingerhoed op een
kubieke meter grond. Ik heb het in
mijn eigen laboratorium geanaly
seerd." Volgens hem ging het om
8000 ton grond. De prijs bedroeg 55
gulden per ton. Daarvan is 48 gul
den naar Stevens gegaan voor
transport en deponie. Bouman:
„Die zeven gulden voor mij is geen
zuivere winst. Daar moeten kosten
van analyses, wegen en begelei
ding vanaf."
Wereldje
Bouman zegt dat hij als 'afval-
boer' Stevens al kende. „Ons we
reldje is klein". Hij had al eerder
zaken met de Belg gedaan. Kleine
projecten meestal, zoals de veront
reinigde grond van de gasfabriek
in Den Haag, wat de gemeente Den
Haag overigens ontkent. Leid
schendam was het eerste wat gro
tere contract. Het is altijd prima
verlopen met Stevens, zegt Bou-
„Wat Leidschendam betreft is er
niets illegaals gebeurd" ,zegt Bou
man, „alles is met toestemming
van de provincie gedaan. De fout
ligt bij de overheid die te weinig
geld over heeft voor de moderne
reinigingstechnieken." Ook de
woordvoerder van Leidschendam
verwijst naar de provincie. „De
provincie regelt de ontheffingen.
Daarmee is voor ons de kous af."
Zuid-Holland is akkoord gegaan
met het transport naar België, toen
bleek dat er in de provincie zelf
geen verwerkingscapaciteit was.
Gleym kreeg in eerste instantie
toestemming om de schone grond
in Zoetermeer te dumpen. Dat
mocht niet meer, zegt de woord
voerder, toen er plotseling vracht
wagens met stinkende lading de
stort kwamen op rijden. De provin
cie vond het schoonmaken van de
grond met behulp van moderne
verbrandingstechniek te duur, zo
dat voor de optie België werd ge
kozen.
De provincie vroeg aan de Rijks
inspectie voor de Milieuhygiëne,
de gemeenten Leidschendam en
Schilde om advies over de vergun
ning. De OVAM werd vergeten. De
gemeente Schilde kreeg het ver
zoek, omdat daar de verwerking
zou plaats vinden op het adres
Gouwberg 3. Hier staat echter een
prachtige villa van de Stevens, die
liever geen gifgrond in zijn omge
ving heeft.
„Dat adres was opgegeven", zegt
de woordvoerder van Zuid-Hol
land, „onze bevoegdheid gaat niet
verder dan de eerste plaats waar
het transport heen gaat. Dat kan
een verwerkingsplaats zijn, maar
ook een overslagloods. Wij hebben
geen geld en mensen om te kijken
of het allemaal in orde is. De vraag
is ook of onze verantwoordelijk
heid zich zover uitstrekt."
De OVAM, in 1982 opgericht om
de vuilstorten in Vlaanderen te
controleren,'laat weten dat Zuid-
Holland zeker was aangeraden om
niet met Stevens in zee te gaan.
Wallonië, waarin Mellery ligt, valt
dan wel buiten de bevoegdheid
van de OVAM, maar niettemin wa§
Stevens bekend als eigenaar van
een stortplaats in Rumst. Die stort
is gesloten, mede op verzoek van
de plaatselijke bevolking. De
OVAM zegt dat de dumpplaats
zwaar verontreinigd is met chemi
caliën.
Omdat Vlaanderen niets met
Wallonië te maken heeft, kon Ste
vens daar zonder problemen zich
opnieuw vestigen als afvalbemid-
delaar. Hij regelde de zaken voor
Jozef Heremans, eigenaar van de
stort in Mellery. „Stevens maakt
misbruik van het gebrek aan con
trole in Wallonië", zegt de OVAM-
zegsman. Stevens zelf is niet voor
commentaar bereikbaar.
Het is voor het eerst dat de Belgi
sche justitie onderzoek doet naar
zwendel met chemisch afval. In fe
bruari van dit jaar onthulde^le Bel
gische Europarlementariër Paul
Staes een geheim rapport van de'
OVAM. Daaruit bleek dat in België
jaarlijks ten minste een miljoen
ton, vaak giftig afval illegaal wordt
gestort. Daarbij zit zeker 150.000
ton verontreinigde grond die in
ons land is afgegraven bij
schoonmaakoperaties. Het meeste
vuil gaat naar zand- en steengroe
ven in Wallonië.
Bedrijven
Staes noemde het een probleem
dat grote financiële groepen uit
Nederland en Duitsland vele stort
plaatsen in Wallonië al dan niet di
rect controleren. Vendex Interna
tional, Hoogovens en een aantal
Limburgse grindbedrijven hebben
volgens hem niet alleen invloed in
de afvalbewerking, maar ook in de
steengroeven en in de bouw. Door
die belangen wordt de illegale af
voer naar Wallonië mogelijk, aldus
Staes.
Minister Nijpels (milieubeheer)
noemde de uitvoer van afvalstof
fen naar België daarop een mis
stand en kondigde maatregelen
aan. Niet lang daarna sloot België
voor enige tijd de grenzen voor de
invoer van chemische afvalstoffen
vanuit Nederland.
ROTTERDAM - „We weten ei
genlijk veel te weinig van derge
lijke medicijnenverslavingen af.
Wat erover bekend is, is vooral
medisch onderzoek naar de wer
king van benzodiazepinen, of
theorieën die moeten verklaren
waarom vrouwen sneller kalme
ringsmiddelen slikken dan man
nen. Maar er is nauwelijks onder
zoek gedaan naar vragen als:
waarom schrijven huisartsen pil
len als temesta, seresta, librium
en valium voor. waarom vragen
vrouwen erom, hoe ontstaat een
dergelijke verslaving echt".
door
RunaHellinga
Morgen wordt aan de Rotter
damse Erasmusuniversiteit een
congres over vrouwen en versla
ving gehouden. De psychologe
Iet van de Craats, verbonden aan
het RIAGG Centrum West in de
Maasstad, zal daar verslag doen
van een experiment dat moest
voorkomen dat vrouwen aan me
dicijnen verslaafd raken. Een
enigzins mislukt experiment,
stelt ze zelf vast. De preventie is
nog steeds niet goed op gang ge
komen. Maar de ervaringen van
het RIAGG zijn voor de Erasmu
suniversiteit wel aanleiding ge
weest om een onderzoek te be
ginnen naar het ontstaan van
dergelijke medicijnenverslavin
gen.
Ongeveer zeven procent van
de Nederlanders slikt regelmatig
kalmerende middelen. Vrouwen
grijpen bijna twee keer zo vaak
als mannen naar zo'n potje ge
ruststelling. De stille verslaving
aan benzodiazepinen, de meest
voorgeschreven groep kalmeren
de middelen, is een probleem dat
pas de laatste jaren echt wordt
onderkend.
Hoewel medicijnenverslaving
niet uitsluitend bij vrouwen
voorkomt, is het probleem bij
hen veel omvangrijker. Iet van
de Craats verklaart dat uit de po
sitie waar vrouwen in zitten:
„Mannen kunnen makkelijker
naar de kroeg. Verder is medicij
nenverslaving een minder opval
lend probleem, de omgeving
wordt er minder mee belast, de
vrouw kan haar werk blijven
doen. Een moeder die altijd
dronken is, zou al snel de kinder
bescherming op haar nek krij
gen".
V oorschrijfgedrag
Pillen zijn bovendien goedko
per dan alcohol en er is makke
lijk aan te komen: „De proble
men beginnen in de spreekka
mer van de huisarts. 80 procent
van dergelijke middelen worden
via recepten van de huisarts ver
strekt". Het preventieproject van
het RIAGG richtte zich dan ook
op twee doelen: de huisarts over
tuigen van het belang van een
ander voorschrijfgedrag en ver
slaafde vrouwen helpen met hun
problemen.
Volgens richtlijnen van de We-
reldgezondsheidsorganisatie
mogen kalmerende middelen
niet langer dan vier maanden
achter 'elkaar worden voorge
schreven. In de praktijk blijken
veel artsen zich daar niet zoveel
van aan te trekken: het jarenlang
uitschrijven van herhaalrecepten
komt regelmatig voor.
Huisartsen schrijven lang niet
allemaal in dezelfde mate kalme
rende middelen voor, blijkt uit
het Rotterdamse experiment:
Vijftien van de 85 Rotterdamse
huisartsen hebben voor het
RIAGG een maand lang bijge
houden hoeveel recepten voor
kalmerende middelen ze uit
schreven. Dat bleek te variëren
van nul tot zesendertig. Met na
me vrouwelijke artsen grijpen
maar heel zelden naar hun recep
tenboekje om kalmeringsmidde
len uit te schrijven.
Volgens Van de Craats zijn er
verscheidene redenen voor deze
verschillen. Inlevingsvermogen
in de problemen waarmee vrou
wen komen, is een belangrijke
factor. Tijdgebrek speelt ook een
belangrijke rol: „Als je maar vijf
minuten per patiënt hebt, heb je
ook weinig mogelijkheden om
uitgebreid op zijn of haar proble
men in te gaan. En kalmerings
middelen zijn voor allebei een
beloning: de arts heeft het gevoel
geholpen te hebben en de patiënt
heeft een tijdelijke oplossing
voor zijn problemen".
By veel artsen bestaat boven
dien een stereotiep beeld over
vrouwelijke patiënten. Angsten
en depressies behoren volgens
hen tot de typisch 'vrouwelijke
klachten' en worden vaak met
een pilletje afgedaan. De pillen
worden meestal voorgeschreven
voor zaken als slapeloosheid,
angsten en depressies. Klachten
die, blijkt uit onderzoek, niet zo
zeer typisch vrouwelijk, als wel
typisch voor vrouwen in bepaal
de maatschappelijke omstandig
heden zijn. Uit Engels onderzoek
blijkt dat de kans op een depres
sie ongeveer vijf keer zo groot is
bij vrouwen met grote gezinnen
in de laagste inkomensgroepen
dan bij vrouwen uit de mid
denklasse.
Huisvrouw
Van de Craats heeft ook de er
varing dat veel vrouwen die re
gelmatig kalmerende middelen
slikken, maatschappelijk in een
verdrukte situatie zitten. In een
hulpgroep die het RIAGG afge
lopen jaar heeft gehad, zaten op
vallend veel huisvrouwen van
vijftig jaar en ouder die maar
weinig vooruitzichten voor de
toekomst hadden. In een aantal
gevallen kan zij zich best inden
ken dat vrouwen amper gemoti
veerd zijn om te stoppen met de
pillen: „Dan is dat probleem wel
weg, maar daarmee is de uit-
zichtsloze situatie waarin ze le
ven nog niet opgelost".
Tot nu toe heeft het RIAGG
nog niet erg veel succes gehad in
de pogingen om huisartsen te
overtuigen van het belang om
minder pillen voor te schrijven.
Van de Craats richt zich nu meer
op een ander voorschijfgedrag:
„Vaak eisen vrouwen zelf van
hun arts dat hij een recept geeft,
anders gaan ze naar een ander.
Artsen zouden duidelijk moeten
maken dat het echt een tijdelijke
aangelegenheid is, dat ze niet
langer dan vier maanden voor
schrijven. Bovendien moeten ze
hun patiënten leren om niet
steeds naar de pillen te grijpen,
maar ze heel bewust te slikken,
bij zichzelf na te gaan waarom ze
behoefte aan een pil hebben. Op
die manier leren mensen het zelf
beter te regelen".
Iet van de Craats: Vrouwen
eisen vaak zelfvan hun arts dat
hij een recept geeft. Anders
gaan ze naar een ander...
(foto GPD)
Studiesecretaris ds. C. den
Boer van de Gereformeerde
Bond in de Hervormde Kerk
heeft de Bond gewaarschuwd
voor 'ghetto-vorming'. Hij deed
dat gisteren op de jaarvergade
ring van de Bond in Nijkerk.
"Wij lopen gevaar ons terug te
trekken in het bastion van de ge
reformeerde belijdenis, in een
piëtistische afzondering, waar de
vragen van deze tijd als hoogst
gevaarlijk worden gezien, en in
een eigen positie binnen de kerk
met zoveel mogelijk waarborg
voor de eigen identiteit. Inmid
dels stormen de vragen op ons af,
al was het alleen maar via de kin
deren. Vragen ook over het leven
van alledag, waarin abortus, eu
thanasie en alternatieve samen
levingsvormen de gewoonste
zaak van de wereld zijn gewor
den. De waarde van het gerefor
meerd belijden en geloven moet
anno 1987 blijken. Geloven is
nooit tijdloos".
Den Boer moest bekennen, dat
de hervormd-gereformeerden op
dit punt 'niet zo sterk zijn', "ter
wijl wij hier toch een enorme
roeping hebben". "Het hart van
de gereformeerde traditie moet
constant, maar ook onbekrom
pen worden bewaakt. Vanuit het
allesbeheersende Woord van
God moeten wij zo nodig ook on
ze eigen traditie onder kritiek
stellen".
De studiesecretaris van de
Bond vroeg zich in dit verband af
of de Bond wel op de juiste ma
nier heeft gereageerd op het fe
minisme. "Moeten wij onze eigen
traditie er niet op nakijken of wij
niet vanuit een verkeerde uitleg
van Genesis 3 de vrouto een rol
hebben toebedeeld waardoor zij
uiterst moeilijk kon toekomen
aan een bijbelse, eervolle en
waardige plaats in kerk en sa
menleving?" Voor alle duidelijk
heid zei ds. Den Boer erbij, dat
hij hiermee geen verkapt plei
dooi voor de vrouw in het ambt
voerde. Daar blijft de Bond te
gen.
Over 'Samen op weg'
Over het samengaan van her
vormden en gereformeerden in
'Samen op weg' kwam algemeen
secretaris ir. J. van der Graaf uit
voerig aan het woord. Hij zei, dat
de Bond 'kerkelijke ongehoor
zaamheid' als verzet tegen 'Sa
men op weg' afwijst. "Niemand
van ons wil afscheiding. En als
de Bond zich zou onttrekken aan
alle Samen op weg-verbanden,
zetten we onszelf in feite buiten
spel in het geheel van de kerk die
ons lief was en is. Niemand heeft
gezegd dat we ons zullen afschei
den als 'Samen op weg' doorgaat.
Wél is gezegd dat de Hervormde
Kerk, als het proces zó verder
wordt gedreven, zélf zich af
scheidt van die gemeenten die
niet mee willen of kunnen gaan".
Van der Graaf pleitte daarom
voor 'bundeling van krachten'.
"Isolement dreigt voor bondsge-
meenten in streken waar zowel
op gemeentelijk als classicaal ni
veau tot vérgaande samenwer
king of federatie wordt besloten.
Van andere bondsgemeenten in
gebieden waar nog lang geen
sprake van samenwerking is,
mag dan solidariteit worden ver
wacht". Van der Graaf dacht aan
een soort 'unie van gemeenten',
die onder de hervormde kerkor
de verder willen gaan. "Een be
zield verband om eventuele
dwang het hoofd te bieden en el
kaar moreel of financieel te steu-
nén".
Zorg had Van der Graaf over
de voortvarendheid waarmee
van gereformeerde kant 'Samen
op weg' wordt aangepakt. Hij
waarschuwde dat op deze ma
nier geesten worden wakker ge
roepen "die ten slotte niet meer
te beteugelen zijn". "De liefde
voor de vaderlandse kerk kan
niet zomaar worden overgeplant
op een nieuw soort kerk, die de
grootste gemene deler is van wat
haalbaar is aan beleid en belijden
en die intussen niet meer wortelt
in de levende traditie van de Re
formatie". Van der Graaf noem
de 'Samen op weg' een 'geestloos
proces'.
Het hoofdbestuur van de Bond
heeft kort geleden met het syno-
debestuur gesproken over het
gevaar van isolement waarin
sommige gemeenten dreigen te
worden gemanoeuvreerd. Er
komt nog een vervolg op dit ge
sprek. Dan zullen ook de pogin
gen om de remonstranten bij 'Sa
men op weg' te betrekken ter
sprake komen. Die ziet de Bond
met lede ogen aan.
Voorzitter ds. C. van der Bergh
gaf er duidelijk blijk van, be
zorgd te zijn over het 'voortbe
staan van de vaderlandse kerk'
"Wij vrezen dat het fundament
van het wezenlijke kerk-zijn
wordt aangetast en ondergraven.
Er wordt bij 'Samen op weg'
slechts naar één bepaalde rich
ting gekeken".
Alleen de hervormde synode
kan de beslissing van de landelij
ke commissie voor het opzicht
over niet-toelating van homosek
suelen tot het avondmaal herroe
pen, zo verwacht ds. A. Polhuis
uit Rotterdam. Hij trad onlangs
op als raadsman van twee sa
menwonende homoseksuelen
die bij de commissie in beroep
waren gegaan tegen de beslis
sing van hun kerkeraad om hen
van het avondmaal uit te sluiten.
De commissie erkende op juridi
sche gronden het recht van de
kerkeraad daartoe.
"Als de synode op haar zitting
van deze maand uitspreekt dat
homoseksualiteit geen grond is
voor uitsluiting van het avond
maal, dan kan het homofiele paar
opnieuw een procedure begin
nen", zei Polhuis. "Maar dan
moet er aan het begin'van de ver
gadering wel een motie, worden
ingediend, zodat de kwestie een
officieel agendapunt wordt". Het
paar kan na zo'n uitspraak naar
het college van bezwaren en ge
schillen gaan en daar bezwaar
aantekenen tegen het besluit van
de commissie voor het opzicht.
Dat college kan vervolgens het
besluit var
tigen.
De hervormde predikant ver
wacht weinig van de motie die de
provinciale kerkvergaderingen
van Groningen en Drente tegen
het besluit van de commissie
hebben ingediend. Daarin wordt
het synodebestuur gevraagd, er
bij de commissie voor het op
zicht op aan te dringen het ge
wraakte besluit te vernietigén.
Dat kan, volgens Polhuis, alleen
als de procedure niet goed is ver
lopen. "Nu valt daar altijd wel
wat op aan te merken, maar niet
zó dat het besluit kan worden
vernietigd".
Compromis. De Tweede Ka
mer heeft een compromis-voor-
stel van staatssecretaris De
Graaff-Nauta van binnenlandse
zaken aangenomen waardoor de
kerken straks korting krijgen óp
het ontvangen van persoonsge
gevens voor hun ledenadmini
stratie. De regering wilde de ker
ken eerst helemaal niet laten be
talen. Gezien het 'publieke be
lang' van de kerken (en eventu
eel andere organisaties) wordt
hun een bijzondere positie toege
kend tussen overheidsinstellin
gen (die niet hoeven te betalen)
en afnemers die het volle tarief
op tafel moeten leggen.
Hervormde Kerk: beroepen
te Oss kandidaat D. M. de Jong
Utrecht; aangenomen naar Rot
terdam-Zuid (ziekenhuispasto
raat) L. van Nieuwpoort Nun-
speet (geestelijk verzorger 'Velu-
wehorst').
Tegenstand. De Westduitse
rooms-katholieke theoloog Hans
Küng heeft de deelstaat Nordr-
hein-Westfalen opgeroepen 'be
slissende tegenstand' te bieden
als de theologe Uta Ranke-Hei-
nemann haar kerkelijke leerbe
voegdheid zou kwijtraken we
gens haar afwijkende visie op de
maagdelijkheid van Maria. "De
staat mag niet slechts toeschou
wer zijn in dit binnenkerkelijk
zuiveringsproces".
