Waldheim erkent
gemaakte fouten
geloof in Garcia
Steeds meer Peruanen verliezen
Vrijgelaten premier van
Fiji wil macht terug
'Verzwijgen verleden was verkeerd'
Kzaazmai
WOENSDAG 20 MEI 1987
Buitenland kort
Gewapende
man wilde
Barbie 'zien'
LYON (DPA/AFP/UPI) - Een
man met een geladen pistool
heeft gistermorgen geprobeerd
de gevangenis St-Joseph in
Lyon binnen te komen. Hij
trachtte de bewakers om de
tuin te leiden door te zeggen
dat hij uroloog was en de ex-
Gestapochef Klaus Barbie nog
eens wilde onderzoeken na de
prostaat-operatie die hij begin
februari onderging. Dit heeft
de politie bekendgemaakt.
Het wapen, een magnum .44,
werd ontdekt toen de man,
Christian Didier (43) - een taxi
chauffeur uit St-Dié - door een
metaaldetector werd geleid. Di
dier werd zonder dat hij tegen
stand bood, ingerekend. Hij
wordt door de politie onder
vraagd en zou volgens de eerste
resultaten van het verhoor
„licht gestoord" zijn.
Het incident vond plaats en
kele uren voordat de zitting van
het proces tegen de ex-SSer
werd hervat met het vervolg
van het getuigeverhoor van Al
fred Streim, een Westduitse na
zi-jager. Streim, die woont in
Ludwigsburg, is officier van
justitie belast met de opsporing
van oorlogsmisdadigers. Hij
verklaarde maandag voor de
rechters in het Paleis van Justi
tie in Lyon er zeker van te zijn
dat Barbie bevel heeft gegeven
tot de arrestatie van de 44 jood
se kinderen in het tehuis in
Izieu, in 1944. Alle kinderen
zijn in concentratiekampen
omgekomen. Hij baseerde zijn
overtuiging op een kopie van
de telex die Barbie naar zijn su
perieuren stuurde over de ar
restatie.
Exocets afvuurde.
Bensen hield de mogelijkheid
open dat de straaljager een ander
type raket dan Exocets afvuurde,
omdat die op de radar en de verde
digingssystemen van het fregat te
zien zouden moeten zijn geweest.
De woorden van Bensen beteke
nen een nieuwe bijdrage aan de
discussie die momenteel in de VS
woedt, en die gaat over de vraag
waarom de bemanning van de
Stark nooit heeft gereageerd op de
Iraakse aanval. De Amerikaanse
regering heeft alle marinevaartui
gen in de Perzische Golf in ver
hoogde staat van paraatheid ge
bracht om een nieuwe aanval als
die van zondag te voorkomen.
Amerikaanse functionarissen in
Washington verklaarden gisteren
dat twee Saoedische F-15 vliegtui
gen in de buurt waren op het mo
ment van de aanval. De piloten van
deze toestellen kregen een verzoek
van de Amerikaanse bemanning
van een AWACS-radarvliegtuig om
het Iraakse toestel te onderschep
pen. Ze kregen echter geen toe
stemming van hun superieuren.
Senaat keurt
benoeming
CIA-chef goed
WASHINGTON (AP) - De Ameri
kaanse Senaat heeft gisteren met
een grote meerderheid ingestemd
met de benoeming van William
Webster tot de nieuwe directeur
van de CIA.
Webster, die tien jaar lang direc
teur van de FBI is geweest en in
die tijd een goede verstandhou
ding met het Congres heeft opge
bouwd, werd met 94 tegen 1 stem
goedgekeurd als opvolger van Wil
liam Casey. Casey, die op 29 janua
ri na een hersenoperatie aftrad als
directeur van de CIA, overleed op 7
Eisen Russen
voor weghalen
SS-20's in Azië
MOSKOU (Rtr) - De Sowjet-Unie is
bereid tot het opruimen van alle
middellange-afstandsraketten in
Europa en Azië als de Verenigde
Staten hun kernwapens in Japan.
Zuid-Korea en de Filippijnen weg
halen. Dit heeft Sowjetpartijleide
Michail Gorbatsjov gisteren
zegd tijdens een diner ter gelegen
heid van het bezoek van de Vietna
mese partijleider Nguyen Van
Linh aan Moskou.
Volgens Gorbatsjov heeft de
Sowjet-Unie al vaker blijkgegeven
van de bereidheid tot het sluiten
van een INF-akkoord op basis
waarvan de supermogendheden al
hun raketten voor de middellange
afstand verwijderen. „Er staat
niets in de weg van een dergelijk
akkoord als de VS hun nucleair ar
senaal uit Japan, Zuid-Korea en de
Filippijnen terugtrekken en ook
hun vliegdekschepen tot overeen
te komen limieten beperken", al
dus de Russische leider.
„De Amerikaanse regering wil
alle op de Sowjet-Unie gerichte
kernwapens in Azië handhaven, en
dit verplicht ons een antwoord te
zoeken en het machtsevenwicht te
bewaren". Naar zijn zeggen rtïoet
Washington in ruil ook afzien van
de plaatsing van INF-wapens op ei
gen grondgebied.
Een hoge Sowjet-functionaris
schreef gisteren in het partijblad
Pravda dat een nieuwe top tussen
Michail Gorbatsjov en president
Ronald Reagan niet alleen afhan
kelijk is van de vooruitgang die
wordt geboekt bij de euroraketten
maar ook die bij de strategische be
wapening, de ruimtewapens en de
kernproeven.
Positieve reactie Suriname
PARAMARIBO/DEN HAAG
(ANP) - De Surinaamse minister
van buitenlandse zaken, Henk
Heidweiller, heeft gisteren gema
tigd positief gereageerd op het
standpunt van zijn Nederlandse
collega Van den Broek dat de be
trekkingen tussen Den Haag en
Paramaribo kunnen worden ge
normaliseerd na eerlijke en vrije
verkiezingen in Suriname.
Heidweiller liet weten blij te zijn
dat de Nederlandse voorwaarden
voor volledig herstel van de be
trekkingen nu duidelijk zijn gefor
muleerd. Tegelijkertijd zei hij ech
ter dat Nederland daarmee andere
maatstaven aanlegt dan tot nu toe.
„Nederland stelde zich op het
standpunt dat er concrete stappen
genomen mpesten worden in de
richting van democratie. Nu blijkt
dat Nederland het einde van het
democratiseringsproces bedoelde
en niet stappen in de richting van
democratie", aldus Heidweiller.
„Wij hebben ons daarop jaren ver
laten en nu blijkt dat wij dat ten
onrechte hebben gedaan".
De oproep die Van den Broek
deed aan het bewind in Paramari
bo om een dialoog aan te gaan met
het Jungle Commando viel bij
Heidweiller niet in goede aarde.
De vrijgelaten premier Bavadra van de Fiji-eilanden wordt enthousiast begroet door zijn echtgenote, (foto ap>
Raket verloren
Een Sowjet-gevechtsvliegtuig
heeft maandag boven Polen een ra
ket verloren. Het geladen apparaat
kwam neer in het gehucht Wilko-
cin in het zuidwesten van het land
in de buurt van Przemkov waar het
explodeerde. Bij de ontploffing
kwam één persoon om het leven.
Twee mensen liepen verwondin
gen op. De raket kwam terecht op
de binnenplaats van een boerderij,
die daarbij zwaar beschadigd
werd.
Gênant
Russische raketten zullen moge
lijk binnen afzienbare tijd Ameri
kaanse kunstmanen in de ruimte
gaan brengen omdat sinds de ramp
met de Challenger en enkele ande
re mislukkingen op ruimtevaartge-
bied de Verenigde Staten dit nau
welijks zelfs kunnen. Arthur Dula,
directeur van Space Commerce
Corp., die optreedt als bemiddelaar
tussen de Russen en de Ameri
kaanse satellietondernemingen,
zei hierover: 'Het is gênant een
Amerikaanse kunstmaan door een
Russische draagraket te laten lan
ceren, maar in het belang van de
Amerikaanse commerciële kunst-
manenindustrie moeten wij naar
de voordelen en de nadelen kijken
en doen wat het beste is voor de
Amerikaanse industrie. En als dat
lanceren met een Sowjetraket be
tekent dan moet dat maar', aldus
Dula.
Onlusten
In de Indiase stad Meeroet en in
delen van de hoofdstad New Dehli
zijn gisteren opnieuw gevechten
tussen moslims en hindoe's uitge
broken, waardoor zeker 17 mensen
de dood hebben gevonden en 200
anderen gewond zijn geraakt. In de
hoofdstad kregen de inwoners van
de oude delen van de stad de op
dracht om binnen te blijven, nadat
moslims en hindoes elkaar op
straat met zwaarden, bommen en
stenen te lijf waren gegaan. Naar
Meeroet, 70 kilometer ten noorden
van New Dehli, zijn meer dan 7.000
man paramilitaire troepen en op
roerpolitie vertrokken om verder
geweld te voorkomen. Er zijn al
ruim 200 mensen gearresteerd.
Overvallen
De Westduitse politie heeft giste
ren vanuit Wuppertal, Hamburg,
Hannover, Düsseldorf en Munster
melding gemaakt van overvallen
op volkstellers. Verder werd door
tegenstanders van de volkstelling
actie gevoerd met valse brieven en
vlugschriften. De overkoepelende
verzekeringsraad liet in een verkla
ring weten dat deelnemers aan de
boycot van de volkstelling geen be
roep kunnen doen op gratis juridi
sche bijstand. De sociaaldemocra
tische voorzitter van de Bondsdag
commissie van binnenlandse za
ken Hans-Gottfried Bernrath zei in
een interview met Bild dat de
volkstellers politiebescherming
zouden moeten krijgen bij het be
treden van „gevaarlijke wijken als
Kreuzberg in Berlijn".
Al ruim een halfjaar is Garcia op
zoek naar een akkoord met de bui
tenlandse schuldeisers. Maar de
zen stellen, getergd door alle agres
siviteit van weleer, hoge eisen. Om
de economie toch enigszins draai
ende te kunnen houden, moet de
regering dagelijks dikke stapels
nieuwe bankbiljetten drukken,
hetgeen een in sneltreinvaart stij
gende inflatie heeft opgeleverd.
Voedsel, sigaretten, gas, cement,
bakstenen, import-artikelen, alles
is de afgelopen maanden aanzien
lijk in prijs verhoogd. Tal van eer
ste levensbehoeften zijn uiterst
schaars: eieren, melk, suiker, me
dicijnen. En dit keer zijn het de lo
nen die bevroren blijven.
De dialogen die „Alan" vanaf het
balkon van het Pizarro-paleis in
hartje Lima met het volk voerde
behoren tot het verleden. De sta
kingen volgen elkaar op. Dagelijks
is het grote plein voor het presi
dentiële paleis het toneel van
protesten. En de speciale oproer
politie die normaal gesproken de
stakende onderwijzers, verplegers,
ambtenaren, bankklerken of arbei
ders op hardhandige wijze uitel-
kaar slaat, heeft nu ook zelf voor
het paleis om loonsverhogingen lo
pen schreeuwen.
Alan Garcia, de enige man die
Peru nog had kunnen redden,
heeft de controle verloren. Hij is in
een permanente machtsstrijd ge
wikkeld met generaals en kolonels
die de in de praktijk al op gang ge
komen „vuile oorlog" naar Argen
tijns voorbeeld zouden willen lega
liseren en uitbreiden.
Maar als gevolg van alle repres
sie en de economische rampspoed
groeien de gelederen van Sendero
Luminoso en Tupac Amaru snel,
terwijl de president zelf elke dag
het nodige aan populariteit moet
inleveren. „Van hoop kunnen we
niet eeuwig leven".
VS en Irak
onderzoeken
samen aanval
op fregat
wel voor het deels verwoeste schip
als voor de nabestaanden van de
slachtoffers.
Het vuur op de Stark was giste
ren nog steeds niet helemaal ge
doofd. Sinds het schip zondag door
één of twee Exocet-raketten werd
geraakt, zijn bergingspogingen
maar voor een deel succesvol ge
weest.
Inmiddels heeft de Amerikaanse
admiraal Harold J. Bensen giste
ren verklaard, dat de bemanning
van de Stark zondag weliswaar
wist dat het schip op de radar van
de Iraakse straaljager te zien was,
maar niet wist dat de piloot zijn
SUVA (AP) - De premier van Fiji,
Timoci Bavadra, die verleden
week bij een staatsgreep werd af
gezet en onder arrest geplaatst, is
gisteren vrijgelaten en wil zo spoe
dig mogelijk weer aan de macht
komen.
Ook de 27 ministers uit zijn rege
ring zijn vrijgelaten. De maatregel
vloeit kennelijk voort uit een over
eenkomst van de gouverneur-ge
neraal met de leider van de coup.
De regering-Bavadra werd afge
lopen donderdag bij een geweldlo
ze coup van legerkolonel Sitiveni
Rabuka afgezet. Premier Bavadra
en rijn ministers werden onmid
dellijk onder arrest geplaatst. De
links georiënteerde regering-Bava
dra was pas een maand in functie
toen Rabuka met een groep gemas
kerde militairen een inval deed in
het parlement en de voltallige rege
ring afvoerde en interneerde.
Bavadra verklaarde na zijn vrijla
ting dat hij zichzelf nog steeds als
de wettige premier van Fiji be
schouwt en dat hij zich niet in zijn
lot zal schikken. Hij kondigde ini
tiatieven aan kolonel Rabuka en
diens medestanders voor de rech
ter te brengen op aanklacht van
landverraad. „Deze lieden moeten
voor de rechter worden gebracht.
Het recht moet zijn loop hebben,"
betoogde de afgezette premier.
De Britse gouverneur-generaal
van het eiland, Ratu Sir Penaia Ga-
nilau, maakte eerder op de dag via
de door het leger gecontroleerde
radio bekend dat hij tot nader or
der de regeringstaken op zich zal
nemen. Daarnaast kondigde hij
ontbinding aan van het parlement
en vervroegde verkiezingen die
een nieuwe, democratische rege
ring moeten opleveren.
De regering-Bavadra was de eer
ste waarin etnische Indiërs de bo
ventoon voerden over de autochto
ne Melanesiërs. Het aantal Indiërs
op Fiji is net iets groter dan de
groep Melanesiërs. Als een van de
redenen voor zijn staatsgreep voer
de Rabuka aan dan hij grote onlus
ten verwachtte van de kant van
Melanesiërs, die met lede ogen
aanzien dat de Indiërs, die het veel
al materieel beter hebben dan de
autochtonen, nu ook politiek de
dienst gaan uitmaken.
LEVENSLANG - Mario Firme-
nich, voormalig leider van de
linkse guerrillabeweging Montone-
ros, is gisteren door een rechtbank
in Argentinië tot levenslang ver
oordeeld voor de dood van twee
mannen tijdens de ontvoering van
enkele zakenlieden in 1974.
Levenslang betekent in het geval
van Firmenich ten hoogste 30 jaar.
WASHINGTON - De Verenigde
Staten zullen samen met Irak een
onderzoek instellen naar de Iraak
se raketaanval op het Amerikaanse
fregat 'Stark', die zondag aan 37
manschappen het leven kostte. Het
Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken maakte gisteren
bekend dat de regering positief
heeft gereageerd op een Iraaks ver
zoek om zo'n gemeenschappelijk
onderzoek.
Het besluit onderstreept de
Amerikaanse zienswijze, dat de
aanval als een tragisch ongeval
moet worden beschouwd. Het on
derstreept ook, dat de Verenigde
Staten hun geleidelijk verbeteren
de betrekkingen met Irak niet op
het spel willen zetten.
WENEN (AP) - President Kurt Waldheim van Oostenrijk, die als privé-persoon niet tot de
Verenigde Staten wordt toegelaten vanwege zijn duistere oorlogsverleden, heeft gisteren
in een rede voor radio en televisie antisemitisme veroordeeld en toegegeven dat hij een
fout heeft begaan door niet openlijk over dit verleden te spreken.
In zijn toespraak zei Waldheim dat Waldheim zei over zijn hardnek-
het Oostenrijkse volk belast is met kige weigering openlijk over zijn
zwaar verleden vanwege de verleden te praten dat hij nu inziet
door
Henk Dam
nauwe banden tussen Oostenrijk
en nari-Duitsland in de Tweede
Wereldoorlog. Waldheim bena
drukte opnieuw dat hij persoonlijk traag geweest
dat hij op dit punt fouten heeft ge
maakt. Hij verdedigde zich tegen
de kritiek hierover dat hij bewust
van justitie op deze voor Oosten
rijk zo pijnlijke beslissing terug zal
komen.
Phyllis Oakley, woordvoerster
van het ministerie van buitenland
se zaken, zei gisteren dat de VS bij
de regering van Irak zullen aan
dringen op schadevergoeding, zo
geen oorlogsmisdaden heeft be
gaan, maar zei tevens „diep te be
treuren" dat deze misdaden des
tijds hebben plaatsgehad.
Ten aanzien van de wreedheden
die de bevolking in het Balkange-
bied tijdens de Tweede Wereldoor
log heeft moeten ondergaan -
Waldheim was destijds als eerste
luitenant bij een Duitse eenheid in
dit gebied ingedeeld - wenste de
president, net als in eerdere verkla
ringen, geen onderscheid te maken
tussen Duitse misdaden en ge
welddadige acties van de partiza
nen. Hij veroordeelde „alle wreed
heden die in de Balkan-oorlog zijn
het veroorde-
Hij benadrukte daarbij nogmaals
dat hij bij dergelijke wreedheden
niet persoonlijk betrokken is ge
weest, maar alleen zijn „plicht"
heeft gedaan. Wat hij met „plicht"
bedoelde legde hij vervolgens uit:
„Er was geen sprake van ideologi
sche overtuiging, militair fanatis
me of menselijke onverschillig
heid. Je plicht doen betekende de
machteloosheid van de dwang", al
dus de president.
De president wierp geen nieuw
licht op zijn verleden. Hij citeerde
een passage uit zijn toespraak, die
hij als pas beëdigd president verle
den jaar juni hield. Hij zei toen dat
de Oostenrijkers na de Tweede We
reldoorlog niet alleen „de ver
schrikkingen van de holocaust
maar ook het antisemitisme dat de
holocaust mogelijk heeft gemaakt"
verworpen hebben.
len van oorlogsmisdaden, omdat
hij bang was dat een snelle veroor
deling uitgelegd had kunnen wor
den als 'taktiek'.
Over de rol van Oostenrijk in de
Tweede Wereldoorlog, en met na
me ten aanzien van de Anschluss
met nazi-Duitsland op 15 maart
1938, zei Waldheim: „Er bestaat
geen collectieve schuld van een
volk, wel weet ik heel goed dat er
een gemeenschappelijk erfgoed
bestaat waaraan niemand zich kan
onttrekken".
Enkele uren voordat Waldheim
zijn toespraak hield vertrok kanse
lier Franz Vranitzky voor een be
zoek naar de Verenigde Staten,
waar hij zal proberen het povere
imago van zijn land op te vijzelen.
Voorts zal hij proberen de bilatera
le betrekkingen te verbeteren die
een aanzienlijke verkoeling heb
ben ondergaan naar aanleiding van
de Amerikaanse beslissing Wald
heim niet toe te laten vanwege
diens oorlogsverleden.
Vranitzky zei voor zijn vertrek
tegen de pers niet te verwachten
dat het Amerikaanse ministerie
Het 100ste Van Haren filiaal is open. En dat wordt voor u voordelig lopen.
Kijk maar naar deze feestelijke aanbiedingen. Da's geen geld. Maar Q
wel een kwestie van snel zija Want op is op. Leer of suède: slechts ZLiZJj
Yërder dan Vin Haren hoeft u voor schoenen niet te lopen.
MEXICO STAD - De illusie is
voorbij. „Van hoop kunnen we niet
eeuwig leven", aldus een veelge
hoord argument in het met uitge
teerde straatventers bezaaide cen
trum van de Peruaanse hoofdstad
Lima. Na 22 maanden Alan Garcia
is de chaos kompleet en behoort
zijn veelbelovende begin tot het
verleden.
door
Rob Sprenkels
Stakende politieagenten hebben
de afgelopen dagen voor het laatste
tumult gezorgd. Politiebureaus
werden bezet. Van de daken en
voor het presidentiële paleis
schreeuwden de agenten hun eisen
omtrent een forse loonsverhoging.
In plaats van 90 dollar willen de or
de-bewakers 350 dollar per maand.
Sommige agenten gingen op de
vuist met voorbijgangers en zelfs
met journalisten, die, toen de' sta
king vorige week vrijdag begon
van hogerhand opdracht hadden
gekregen om de zaak dood te zwij
gen. Maar dat werd onmogelijk
toen het leger met veel machtsver
toon dit weekeinde de strategische
punten in het centrum van de Pe
ruaanse hoofdstad bezette, bang
dat de gevreesde maoistische guer
rilla-groep Sendero Luminoso (het
Maar ook de staatsterreur heeft
nieuwe hoogtepunten bereikt. De
belofte van Garcia om „de bar
baarsheid niet met barbaarsheid te
zullen bestrijden" wordt door zijn
veiligheidstroepen aan hun laars
gelapt. Peruaanse intellectuelen
kunnen urenlang discussiëren
over de vraag wie er nu eigenlijk
schuldig is aan de nieuwe golf van
geweld.
Met grote regelmaat vinden er in
de sloppenwijken van Lima ge
welddadige razzia's plaats. Vorig
jaar juni maakten leger en marine
korte metten met meer dan 300 in
opstand gekomen gevangenen die
achter de tralies zaten op verden
king van terroristische activiteiten
of sympathieën. En dit jaar februa
ri werden de belangrijkste univer
siteiten van Lima uitgekamd op
zoek naar mogelijke „guerrilleros".
Ondanks het ontbreken van duide
lijke aanklachten zitten nog altijd
200 van de op dat moment 800 ge
vangen genomen studenten vast.
Ook het kunstmatig gekweekte
herstel van de gemiddelde koop
kracht kon niet lang duren. Inmid
dels heeft Alan's economische po
litiek op alle fronten gefaald. Bijna
alle deviezen zijn uit de schatkist
gevloeid. Door het gebrek aan kre
dieten liggen tal van fabrieken stil
en kan er geen kunstmest worden
gekocht om het land te bebouwen.
Lichtend Pad) voor het nodige
vuurwerk zou zorgen om de 7-de
verjaardag van zijn gewapende
strijd te vieren.
„Alan Garcia is de enige die Peru
nog kan redden", zo meenden de
Peruanen bijna eenstemmig toen
zij de op progressieve leest ge
schoeide jongeman 2 jaar geleden
tot president kozen. Maar nu hij op
het punt staat om aan zijn 38ste le
vensjaar te beginnen is het duide
lijk dat ook „Alan", zo als hij in de
volksmond wordt genoemd, daar
niet toe in staat is.
Het begon allemaal veelbelo
vend. Oorlogsverklaringen aan het
adres van het Internationale Mone
taire Fonds, dat Peru sinds 1976
had proberen uit te persen. Belof
tes om de afbetaling van de buiten
landse schuld van meer dan 14 mil
jard dollar niet door de maag van
het volk te laten gaan.
De prijzen gingen omlaag, de lo
nen omhoog. Er waren zelfs guer
rilleros die hoop kregen. De uit on
metelijke krottenwijken in de
troosteloze zandwoestijn boven Li
ma opgestane Beweging Tupac
Amaru, besloot om een eenzijdig
bestand van 6 maanden af te kon
digen.
Maar lang duurde het niet. Vorig
jaar februari zag Garcia zich ge
dwongen om ook in Lima de
Alan Garcia
- heeft de controle verloren -
(foto AP)
noodtoestand af te kondigen, in
clusief een avond-klok van 1 tot 5
uur 's nachts. Langzaam maar ze
ker kwam het in het hoge Andes-
gebergte begonnen politieke ge
weld overwaaien naar de hoofd
stad. Op het ogenblik plegen guer
rilleros meer dan 3 aanslagen per
dag in Lima: bommen tegen ban
ken, fabrieken en partij-lokalen,
executies van militairen en zaken
mensen.
