Kamer acht
defensieplan
onbetaalbaar
Diplomaten boos over benoeming Schoo
'Winkeldiefstal loopt spuigaten uit'
Concurrentieslag om personeel
kost gezondheidszorg 250 miljoen
Borgman (CDA): geen
compromis euthanasie
Protest tegen sluiting bejaardentehuizen
Eis van 9 jaar voor
wurgen bejaarde vrouw
DINSDAG 12 MEI 1987
BINNENLAND
PAGINA
Forse kritiek op Van Eekelen
DEN HAAG (GPD/ANP) - Het investeringsprogramma
dat minister Van Eekelen (defensie) de komende jaren wil
uitvoeren, is onbetaalbaar, CDA, PvdA en WD denken
dat de bewindsman in financiële problemen komt als ge
volg van de bezuinigingen van het kabinet. Maar Van Ee
kelen mag van de kamermeerderheid wel proberen zijn
plannen uit te voeren.
HOEK VAN HOLLAND (ANP) -
De Nederlandse gezondheidszorg
dreigt vanwege het tekort aan ver
pleegkundig personeel in een ware
concurrentieslag op de arbeids
markt verwikkeld te raken. Alleen
al aan personeelsadvertenties ge
ven de instellingen per jaar zo'n 50
miljoen gulden uit. De totale
verpleeghuizen, psychiatrische i
vingskosten bedragen naar schat- richtingen en zwakzinnigeninrich
ting jaarlijks 250 miljoen gulden.
Deze getallen presenteerde
woordvoerder Visser van het direc
toraat-generaal voor de arbeids
voorziening vandaag - de dag van
de verpleging - tijdens het sympo- werken
sium Is verplegen je toekomst? in
Hoek van Holland. Het Nationaal
Ziekenhuisinstituut heeft vorig
jaar berekend dat de zieken- en
tingen de komende vier jaar alleen
al in de verpleging 100.000 jonge
ren nodig hebben. Daartoe zal in
1990 een van de zes schoolverlaters
de verpleging moeten gaan
"Het lijkt er op of de advertenties
steeds groter en opvallender wor
den. Helaas beconcurreren de in
stellingen uitsluitend elkaar met
deze kostbare advertentiedrift. Ge
zien de verwachte wervingsproble-
matiek en het hoge personeelsver
loop is het gevaar niet denkbeeldig
dat instellingen in een opwaartse
spiraal van loven en bieden terecht
komen", aldus Visser.
In plaats van elkaar te beconcur
reren zouden de instellingen op re
gionaal vlak met elkaar en met het
arbeidsbureau moeten
ken. De gezondheidszorg moet het
dreigende tekort aan verpleegkun
dig personeel op nog twee andere
fronten te lijf gaan. Het personeels
verloop kan afnemen als er meer
mogelijkheden voor kinderopvang
komen, beter uitzicht op een loop
baan is en meer deeltijdbanen be
schikbaar zijn. De werving moet
meer gericht zijn op bij voorbeeld
'herintreedsters', omdat deze
groep aantoonbaar langer inzet
baar is.
Volgens Visser is de gezond
heidszorg de eerste sector in Ne
derland die het dreigende perso
neelstekort ten volle heeft onder
kend 'maar dat is nog geen garan
tie voor een kansrijke concurren
tiepositie'. De gezondheidszorg
heeft volgens Visser meer dan an
dere sectoren last van het stijgende
opleidingsniveau van jongeren en
ook van een campagne als 'Kies
exact'. Meisjes worden opgeroepen
meer exacte vakken te kiezen, zo
dat ze traditionele mannenberoe
pen kunnen uitoefenen. Een ty
pisch meisjesberoep als de verple
ging is volgens Visser van deze
campagne de dupe.
De woordvoerders van de fracties
geloven dat de minister te hoog
grijpt met zijn voornemens om bij
voorbeeld nieuwe, grote onderzee
boten te bestellen en extra F-16
straaljagers aan te schaffen, zo
bleek gisteren tijdens een bijeen
komst van de kamercommissie
voor defensie. De bewindslieden
toonden zich minder pessimistisch
dan de kamerleden, maar gaven
wel aan dat zij de komende jaren
voor forse problemen komen te
staan. Van Eekelen en staatssecre
taris Van Houwelingen proberen
in ieder geval de personeelskosten
en de exploitatie zoveel mogelijk te
ontzien.
Defensie moet volgend jaar 108
miljoen bezuinigen, omdat het ka
binet besloten heeft de prijscom
pensatie af te schaffen. Daarnaast
moet Defensie een aanzienlijk be
drag reserveren voor het 'flanke
rend beleid' bij de afslankingsope
ratie. Deze maatregel leidt tot het
verdwijnen van 3700 burger-perso
neelsleden. Van Eekelen probeert
deze afslanking uit te voeren zon
der gedwongen ontslagen.
Overspannen
De commissie besprak gister
middag het Defensieplan 1987 tot
1996, waarin de plannen voor de
komende tien jaar uit de doeken
worden gedaan. Volgens de
CDA'er Frinking wordt door het
besluit van het kabinet nu al de bo
dem weggeslagen uit het plan.
PvdA-woordvoerder Van den
Bergh steunde deze opvatting. Hij
wees erop dat het ministerie in de
komende jaren zeker drie tot vier
miljard te kort zal komen. Van den
Bergh: "Dit plan is overspannen,
onbetaalbaar, onuitvoerbaar. Het
Gedeputeerden
zeggen niets
over visfraude
financiële raamwerk ontbreekt. Ei
genlijk moet er een nieuw plan ko-
Naast zijn kritiek op de financië
le onderbouwing, bekritiseerde
Frinking ook het gebrek aan visie
in het plan. Hij vindt daarom dat
het nieuwe Defensieplan (dat eind
volgend jaar verschijnt) aanzetten
moet geven hoe de Nederlandse
defensie moet veranderen gedu
rende de laatste jaren van deze
eeuw.
De VVD vreest dat de werkelijke
groei van het defensiebudget vol
gend jaar duidelijk onder de een
procent zal blijven, in plaats van de
afgesproken twee procent.
Raming
Volgens de minister is er echter
geen sprake van dat de groei van
het budget zo ver achterblijft bij de
ramingen. Hij wees erop dat de
norm van twee procent uitgangs
punt blijft. De aangekondi
zuiniging wordt daarop in minde
ring gebracht. "Over de periode
van tien jaar beschikt defensie
overeen budget van 140 miljard. In
dat bedrag zit een zekere marge.
Daarom-moeten we niet zo drama
tisch doen over de bezuiniging",
zei hij.
Van Eekelen wees er verder op
dat ook de afgelopen jaren het per
centage van twee niet was gehaald,
zoals uit een nacalculatie was ge
bleken. Ook zei hij dat het Defen
sieplan nog aanzienlijk kan wor
den bijgesteld. Zeker voor de late
re jaren staat nog weinig definitief
vast. Aanpassingen kunnen elke
twee jaar plaatsvinden, wanneer er
een nieuw defensieplan verschijnt.
GOES (GPD) - Het CDA-kamerlid
Borgman ziet niets in een compro
mis over de euthanasiewetgeving.
Hij gelooft wel in de goede wil van
de voorstanders, maar niet in de
goede uitwerking van een dergelij
ke wet. "Als de ene mens bewust
de andere doodt, ook al is dat een
arts, ben je volstrekt verkeerd be
zig. Euthanasie legaliseren is het
faillissement van de hulpverle
ning", betoogde hij gisteren op een
partijbijeenkomst in Goes. Hij
maakte wel verschil tussen actieve
('het op afroep doden van mensen')
en passieve euthanasie ('je kunt
ook het lijden onnodig lang rek
ken').
Het kamerlid gewaagde van een
fundamenteel verschil tussen do
den en laten sterven. Hij noemde
als voorbeeld het toedienen van
steeds hogere doseringen van pijn-
euthanasie moet worden verstaan,
vaak moeilijk te bepalen is, pleitte
het kamerlid ervoor om in ieder ge
val vast te leggen wat uitdrukkelijk
geen euthanasie is.
Voor Borgman staat de vraag
centraal 'hoe ver de macht van de
mens mag reiken'. "Het kunstma
tig in leven houden is ook een in
greep. Je moet niet onnodig door-
martelen. Daarom is een zorgvuldi
ge afweging van het grootste be
lang. Ik kan me voorstellen dat dan
wordt gezegd: nu zet ik al die appa
ratuur uit. Ook medici moeten te
rugtreden voor de dood, in sommi
ge gevallen is het zinloos verder te
behandelen. Als dit passieve eu
thanasie is, het zij zo. Maar je moet
mensen niet bewust doodspuiten".
De christen-democraat vroeg
zich ook af hoe het zat met 'het psy
chisch lijden, want dat kan i
stillende middelen bij een botkan- stens even erg zijn. Maar daar
j?e" mensen tegen de voorgenomen sluiting
AMSTERDAM (ANP) - Ongeveer 100 bewoners en te hebben gekozen, omdat de bewoners van de verzor-
sympathisanten van een aantal met sluiting bedreigde gingstehuizen allang uit het arbeidsproces zijn getre-
verzorgingstehuizen in Amsterdam hebben gister- den en zodoende niet meer kunnen staken,
morgen de ingang van de hoofdstedelijke tramremi- De ambtenarenbond AbvaKabo heeft zich ook te-
ses in de Lek- en de Havenstraat geblokeerd. De blok- gen de voorgenomen sluiting van de Amsterdamse be-
kade, die ruim een uur duurde, was bedoeld als pro- jaardentehuizen gekeerd. Ze acht sluiting 'op louter
test tegen de voorgenomen sluiting van de verzor- financiële gronden onaanvaardbaar'. De bond vindt
gingstehuizen als gevolg van de bezuinigingen. Het echter dat blokkades van gemeentelijke diensten door
tramverkeer ondervond volgens het gemeentelijk ver- derden niet binnen het kader van verantwoorde acties
voersbedrijf enige vertraging. valt. Bekeken zal worden met welke democratische
middelen verzet zal worden gepleegd, aldus de Abva-
De van te voren aangekondigde blokkade was geor- Kabo. De sluiting van de bejaardentehuizen wordt
ganiseerd door het actiecomité Borg voor de zorg. Het vandaag door het gemeentebestuur van Amsterdam
comité zegt voor het 'uiterste middel' van blokkeren besproken.
kerpatient. "Die pijnstillers zullen
vermoedelijk de dood bevorderen,
maar in mijn filosofie is dit geen
euthanasie", aldus de christen-de
mocraat, die vond dat binnen het
CDA nog flink gediscussieerd
moet worden over dit onderwerp.
wordt niet over gesproken'. Ten
slotte hield hij zijn gehoor voor dat
het CDA absoluut geen compromis
met de andere (grote) partijen -
PvdA, WD en D66 - kan sluiten.
"Onze visie op de her- en toekomst
de mens is een andere dan die
Oud-minister nieuwe ambassadeur Nederland in India
DEN HAAG/BEIJING (GPD/
ANP) - Oud-minister van ontwik-
GRONINGEN (ANP) - De twee kelingssamenwerking Schoo
Groningse en twee Friese gedepu- wordt binnenkort benoemd tot
teerden die verdacht worden van ambassadeur in de Indiase hoofd
fraude bij de visafslag in Lauwer- stad New Delhi. Het voormalige
soog, hebben gebruik gemaakt van WD-Kamerlid zal waarschijnlijk
hun zwijgrecht. Het viertal zou be- in september beginnen. Haar be
gin deze week verhoord worden noeming, die al maanden in de
door rechter-commissaris Puite lucht hing, werd gisteren in de Chi
nese hoofdstad Beijing bekendge
maakt door minister Van den
Broek (buitenlandse zaken).
Tot ergernis van beroepsdiplo
maten en kamervoorzitter Dolman,
nam zij een paar maanden na haar
i lid van het bestuur verkiezing, afscheid van de Twee-
de Groningse rechtbank i
hun aandeel in de ontduiking van
vangstbeperkingen op schol en
tong. De Groningse gedeputeerden
Remkes en Bos en de Friese gede
puteerden Van der Horst en Steen-
meijer i
gedeputeerden Knoop kunnen de Schoo had aanvankelijk haar
verdachten zich beroepen op
hun zwijgrecht nu er zich nogal
wat nieuwe ontwikkelingen in^de-
i zaak hebben voorgedaan.
gezet op de ambassadeurspost
in Jakarta, maar Van den Broek
hield dat tegen. De kwestie werd
de ministerraad besproken
ontwikkeling is het feit dat de toen de discussie rondom Schoo
Haagse rechtbank kortgeleden e
s geluwd, zo wordt uit goedinge-
uitspraak heeft gedaan, dat de ge- lichte kringen vernomen.
gevens van de ambtenaren
Algemene Inspectie Dienst niet digers
voor strafrechtelijk onderzoek ge
bruikt mogen worden.
Rechter-commissaris Puite ver
klaarde dit jammer te vinden, maai
hij verwacht ook zonder de aanvul
lende verklaringen
De gezamenlijke vertegenwoor-
de centrales van vereni
gingen van ambtenaren bij het mi
nisterie van buitenlandse zaken
hebben hun ongenoegen uitge
sproken over de benoeming, die ze
als 'onnodig' en 'een vorm van ver
keerd personeelsbeleid' bestempe-
dachten het eindrapport eind deze len. Ze vinden het geen goede zaak
maand te kunnen afronden.
wanneer oud-bewindslieden -
Eegje Schoo (fotoANP)
of meer als vervolg op hun politie
ke loopbaan - worden benoemd in
hoge diplomatieke functies. Bo
vendien beschikt Buitenlandse Za
ken over voldoende gekwalificeer
de eigen mensen, aldus de diplo
maten.
"Er is vooral bezwaar tegen de
voorgenomen benoeming omdat er
vanuit moet worden gegaan dat tij
dens de aan de gang zijnde afslan
kingsoperaties voor iedere extra
uitgetrokken buitenstaander, er
gens anders een ambtenaar extra
zal moeten afvloeien", stellen de
diplomaten.
Na de eerste berichten over
Schoo's te verwachten benoeming
in januari, legde de diplomatenver-
eniging VBD een minder vergaan
de verklaring af. Bij politieke be
noemingen van ambassadeurs, al
dus de VBD, moet zorgvuldig wor
den nagegaan of er binnen de
dienst een geschikte kandidaat is
te vinden. Incidentele politieke be
noemingen zouden moeten wor
den beperkt tot die gevallen, waar
in oud-bewindslieden een grote
mate van bekwaamheid op buiten
lands politiek terrein hebben opge
bouwd. Waarmee Schoo, die aller-
wege als een falende minister werd
beschouwd, overigens ook al indi
rect werd afgewezen.
WD-kamerlid Weisglas stelde in
een reactie dat zijn fractie 'be
vreemd' is door de plaats en tijd
die het kabinet heeft gekozen voor
de benoeming van Schoo. Hij tem
perde zijn bevreemding over deze
gang van zaken tegelijk wat lache
rig met 'de tropennachten in het
verre oosten hebben CDA-politici
wel eerder verleid tot spraakzaam
heid', daarbij doelend op onder
meer de ontboezemingen van voor
malige CDA-premier Van Agt van
af een tropisch eiland ten
Weisglas kan zich de bezwaren
van de ambtenaren van Buiten
landse Zaken tegen de benoeming
wel indenken, maar 'het is de ver
antwoordelijkheid van Van den
Broek om uit de kandidaten de
beste te kiezen en op de benoe
ming als zodanig heeft de WD
derhalve geen commentaar'.
Omdat de scheidslijn tussen wat van liberalen en sociaal-democra-
wel en wat niet onder (passieve) ten".
DEN HAAG (ANP) - De procureur-generaal bij het gerechtshof in Den
Haag heeft gisteren zijn eis van negen jaar gevangenisstraf tegen een
30-jarige ex-bejaardenhulp uit Leidschendam gehandhaafd. Ze zou de
89-jarige mevrouw Kolstee-Sluiter op 22 augustus vorig jaar in haar wo
ning in Leidschendam met een elektriciteitssnoer hebben gewurgd. De
oude vrouw zou de verdachte even daarvoor op het stelen van cheques
hebben betrapt. "Ze was kil, wreed en berekenend" aldus procureur-
generaal Meijring.
De vrouw werd door de Haagse rechtbank tot zes jaar cel veroordeeld.
Ze bekende de daad bij de politie, maar ontkende hem later bij de rech
ter-commissaris. "Wat moet ik doen om mijn onschuld te bewijzen, ik
heb het gevoel dat iedereen me weg wil drukken", verzuchtte de verdach
te gisteren. Ze zegt zo overstuur te zijn geraakt door het gedrag van de
politie, dat ze in eerste instantie van pure ellende maar heeft bekend. De
rechercheurs zouden haar ook hebben gezegd dat de straf zou meevallen
als ze toegaf en dat ze in dat geval ook haar man zou mogen zien.
Een onrechtmatige gang van zaken, aldus advocaat Sprong. Hij vroeg
het hof in april, toen de bejaardenhulp voor het eerst in hoger beroep
voorkwam, de zaak aan te houden om de rechercheurs op te roepen voor
verhoor op een nieuwe zitting. Meijring stelde gisteren na dat verhoor
echter vast dat alles ordentelijk was verlopen.
Ook twee Haagse officieren van justitie, De Wit en Van der Horst, wer
den door Spong als getuige gedagvaard. De advocaat wilde aantonen dat
hun gesprek met zijn cliënt bedreigend van aard was geweest. Normaal is
er slechts één officier van justitie. Van der Horst legde uit dat hij met De
Wit was meegekomen omdat hij, Van der Horst, als nieuweling op het
parket in Den Haag nog ingewerkt moest worden. Meijring zag daarin
ADVERTENTIE
Middenstand vraagt Tweede Kamer om landelijke registratie
DEN HAAG (GPD/ANP) - De win-
kelcriminaliteit loopt de spuigaten
uit. Harde maatregelen moeten
snel worden genomen. Spoedige
invoering van een landelijk regi
stratiesysteem van winkeldieven is
dringend noodzakelijk. Vooral re
cidivisten moeten hard wQrden
aangepakt.
Het bedrijfsleven liet deze nood
kreet gisteren horen tijdens een
hoorzitting van de Tweede Kamer
over de nota 'Samenleving en cri- Spuit6FS
minaliteit' van minister Korthals
Altes. De Kamer debateert op 15
juni over deze nota, waarin maatre
gelen ter bestrijding van de kleine
criminaliteit worden aangekon
digd.
weten dat de winkelcriminaliteit
zich verhardt. Steeds vaker wordt
het personeel bedreigd en geinti-
mideerd. Zo gaf voorzitter Wagner
van de Amsterdamse Midden
stands Centrale een aantal staaltjes
van criminele excessen, waaraan
middenstanders in winkelcentrum
Ganzenhoef in de Bijlmer dage
lijks staan bloot gesteld.
Het centraal bureau levensmid
delenhandel, de overkoepelende
organisatie van de supermarkten,
zei dat realisatie van het aktieplan
van de regering een ommekeer zou
betekenen in de strijd tegen de
winkelcriminaliteit. Volgens het
bureau lijdt alleen al de levensmid
delenhandels jaarlijks een schade
van 200 miljoen gulden als gevolg
van de diefstallen.
Verschillende organisaties lieten
Hij nodigde de Kamerleden uit
een bezoek te brengen aan dit win
kelcentrum om de spuiters van
achter de etalageramen te bekij
ken. ,,Wij worden geterroriseerd
door drugsgebruikers en drugs
handel", aldus Wagner. Een oplos
sing voor het verslaafdenprobleem
wist de Amsterdamse delegatie tij
dens de hoorzitting niet aan te dra
gen. Wel werd gewezen op de com
municerende vaten Zeedijk en
Ganzenhoef die via het metronet
voor junks in feite uitwisselbaar
zijn. Wagner waarschuwde voor
„softe en menselijke benaderin
gen" die hun doel voorbijschieten.
„Junks krijg je niet uit de wereld
met een rustige opvangplek, een
boterhammetje en een kopje koffie
erbij", zo zei hij. Niettemin vindt
hij dat een structureel beleid met
zeven of acht opvanggelegenheden
is te verkiezen boven het huidige
beleid waarbij verslaafden van de
ene naar de andere winkelstraat
worden gedreven.
De recente afspraken van burge
meester Van Thijn met het kabi
net, om de extra inzet van mare
chaussee in de zomer voort te zet
ten en 21 miljoen gulden meer uit
te trekken voor politie-overuren in
de komende drie jaar schiet tekort,
aldus J. Van Ierschot namens de
Vereniging Amsterdam City. Zijn
voornaamste aanbeveling: een
krachtig repressief beleid en des
noods meer mensen (twee of drie)
in een cel.
Van Ierschot, in het dagelijks le
ven employee van het warenhuis
De Bijenkorf aan de Dam, zette de
beveiligingskosten van zijn bedrijf
af tegen de winst in het afgelopen
jaar van twee miljoen gulden. Er is
vijftien man beveiligingspersoneel
nodig aan de uitgangen (750.000
gulden) en een miljoen aan elektro
nische installaties, terwijl de scha
de door diefstal nog steeds in de
miljoenen loopt.
Alarmsignaal
De waivers - de elektronische
knopen aan artikelen die aan de
kassa moeten worden verwijderd
wil men zonder alarmsignaal de
winkel verlaten - worden door in
ventieve winkeldieven steeds mak
kelijker verwijderd. Nu al worden
er per jaar in de Bijenkorf in Am
sterdam vierduizend verwijderde
exemplaren aangetroffen. Diverse
veel gezochte artikelen - grammo
foonplaten en compactdiscs - zijn
al alleen aan de kassa verkrijgbaar.
Alleen de kale hoezen liggen in de
rekken.
Harder aanpakken van autodief
stallen is een andere wens die door
de Amsterdamse ondernemers
naar voren werd gebracht. Verder
een landelijk registratiesysteem
van winkeldieven. „De Westduitse
televisie heeft ons al weten te vin
den. Het was echt de moeite waard,
zelfs Hill Street Blues valt daarbij
in het niet," zo zei Wagner. „Am
sterdam gaat als wij blijven praten
en niets doen gewoon kapot"
"Glorie van Java?
Een nieuwe topprestatie van de beste
sigarenmaker: Oud Kampen!'
Roy Luca is mijn naam. Sigarenspecialist in
Zeist. Ik zeg maar eerlijk waar het op staat,
want daar zijn we adviseur voor:
Die nieuwe Glorie van Java, van Oud
Kampen, is een klasse beter dan wat er aan
soortgelijke sigaren wordt gerookt.
En voor maar een paar centen meer
vind ik dat een weergaloze prestatie. Wie
zichzelf een plezier wil doen, die moet dat
absoluut proberen. Je ziet het trouwens al
aan dat prachtige helder-rijpe dekblad.
Te krijgen bij mij en bij alle goede col
lega sigarenspecialisten van het land.
glorievanjava
OUD KAMPEN
<a )^igaU
Lange scnoritas 10 stuks 6,50, Semi-wildepanatella 10 stuks 5,50, Cigarillo 20 stuks 8,80. Ook in cederhouten kisten.
