Elke dag verse
aardbeien-lekkernijen.
'n streepje voor.
Wedergeboorte van
de Brugse Tripel
Goed omgaan met vlees een koud kunstje
ARTISJOKKEN
ETEN EN DRINKEN-
Isoleerfles
VROOM DREESMANN
PAGINA 11
DINSDAG 12 MEI 1987
Het is een beetje sneu voor de vele
gulle gevers van die schattige ba
by- en peuterserviesjes dat hun goe
de gaven vanwege de breekbaar
heid maar zelden elke dag in be
drijf zijn. Daarom is het misschien
een aardige oplosssing voor toe
komstige gevers iets te kopen dat
een langer leven beschoren is.
Mepal brengt een setje bestaande
uit mok, diep en plat bord dat niet
bij het eerste ongelukje in gruzele
menten is. De set heeft een schaap
jesdecor. Het setje kost in de winkel
22,95.
Op de vijfde november 1475
stelde het bestuur van de
Vlaamse stad Brugge 36 ge
zworen biervoerders aan. De
ze Bruggenaren kregen het al
leenrecht om bier te vervoe
ren van brouwerij naar klant,
een taak die zij overnamen
van de brouwersknechten.
door
Rien van Reems
De biervoerders vormden een gil
de met een reeks plichten maar
ook bijzondere rechten. Zo moch
ten zij van iedere bezorgde ton bier
voor en na het in de kelder afleve
ren een pint drinken. Daartegen
over stond de plicht om collega's
die na een voltooide dagtaak niet al
te vast ter been naar huis strompel
den te helpen zoeken naar de er
gens achtergelaten bierwagen.
In het jaar 1910 telde het gilde
der biervoerders nog 23 leden maar
in 1920 waren zij nog maar met ze
ven over. In datzelfde jaar creëerde
brouwer Floor van brouwerij De
Roos een zeer zware Brugse Tripel.
De biervoerders lieten zich ook nu
niet onbetuigd en maakten volop
gebruik van hun recht op twee pin
ten per thuisbezorgd vat, maar
hadden geen rekening gehouden
met het extra hoge alcoholgehalte
van het nieuwe bier. De gevolgen
waren zodanig dat zij na herstel
van de kater een protestbijeen-
In de beste families komt het voor.
De een wil thee de ander koffie.
Thuis levert dat niet al te veel pro
blemen op maar is men onderweg,
dan wordt het lastiger. Er kan nu
eenmaal maar één soort drank te
gelijk in de isoleerfles. De enige
oplossing is om dan twee isoleer-
flessen mee te nemen.
Een heel handige oplossing is
daarom de tweeling isoleerfles die
Camping Gaz op de markt brengt.
Thee- en koffiedrinkers hebben
dan elk 0,45 liter van hun drank tot
hun beschikking maar u kunt ook
in de ene warme thee en in de an
dere koude limonade doen. Ken
merkend voor deze dubbelfles, die
ook in een enkele uitvoering wordt
geleverd is d'e dikke stootrand aan
onder- en bovenkant. Vanwege de
ze uitmonstering, die het geheel re
delijk stootvast maakt, heeft de
fles de naam Bumper gekregen. De
dubbelfles kost 95, de enkele
49,95.
Vlees is een bederfelijk produkt.
Vandaar dat men er in het handels
kanaal uiterst omzichtig mee om
springt. Een enkele keer kan het
gebeuren dat men ziek wordt en
dit verband brengt met de laatst
genoten vleesmaaltijd. Zo'n voed-
selinfectie wordt meestal veroor
zaakt door het onoordeelkundig
omgaan met het produkt. Wie de
spelregels bij de bereiding van
vlees in acht neemt, voorkomt zul
ke problemen. Voor bacteriën in
vlees hoeft men niet bang te zijn,
want de meeste zitten ook in ons
lichaam. De schadelijke bacteriën,
die er eventueel inzitten, gaan bij
de bereiding dood. Dit gebeurt bo
ven 70 graden Celsius.
Vlees wordt direct na het slach
ten gekoeld tot een temperatuur
komst organiseerden en zich alle
zeven lieten fotograferen rond een
vat met het opschrift: „Nooit geen
triepel meer".
Maar wie denkt dat dat het einde
was van de Brugse Tripel heeft het
mis. De klanten waardeerden het
sterke bier van hoge gisting meer
dan de biervoerders en ook andere
brouwers gingen een tripel brou
wen. Brouwer Wante was een van
hen. Of eigenlijk was de knecht
van Wante de man achter diens tri
pel, want toen de brouwersknecht
overleed, bleek hij het geheim van
de tripel mee in het graf te hebben
genomen. Brouwer Wante zag al
thans geen kans om nog een goede
tripel te maken.
In 1982 leek een eind te zijn ge
komen aan de traditie van de Brug
se Tripel maar na vijf tnpelloze ja
ren heeft brouwer Paul Vanneste
van De Gouden Boom die oude ge
woonte in ere hersteld. Brugges
burgemeester Frank van Acker
heeft op 15 april, onder luid hoorn
geschal van vier in middeleeuwse
kledij gestoken herauten, de nieu
we Brugse Tripel ten doop gehou
den.
De Brugse Tripel anno 1987 is
een vol en 'rond' bier. Dat wil zeg
gen dat het naast 8,5 procent alco
hol ook nog een flinke hoeveelheid
onvergiste suikers bevat die het
een zweem van zoetheid geven.
Brouwer Vanneste laat de wort bo
vendien twee uur koken, waardoor
de suikers caramelliseren. Het bier
is opvallend licht gehopt en daar
door is het weinig bitter. Het totale
onder zeven graden Celsius. Hier
na volgt het produkt een weg via
de 'gesloten koelketen'. Dit bete
kent, dat de temperatuur geduren
de het verblijf van vlees in het ge
hele handelskanaal, niet boven die
zeven graden uitkomt. Hierdoor
kunnen eventueel aanwezige mi
cro-organismen in het vlees en z'n
omgeving niet verder uitgroeien.
Deze koelketen mag niet worden
onderbroken.
Op de voorschriften, die vlees
omringen, wordt door de overheid
nauwlettend toegezien. Zo is ook
de slagerij aan tal van wettelijke
normen gebonden. De slager be
steedt bijvoorbeeld meer dan 20
uur per week aan het schoonhou
den van z'n winkel.
Ook de consument moet verstan-
resultaat is een originele drank die
met geen ander bier in België of
Nederland valt te vergelijken. Het
blonde bier van hoge gisting wordt
verpakt in flesjes van 33 cl en in
flessen van anderhalve liter die
zonder enige twijfel een gewild
Brugs souvenir zullen worden.
Vooral ook omdat op het smaakvol
etiket een detail prijkt van een
middeleeuws miniatuur dat de
sfeer van de Vlaamse kunststad
treffend weergeeft.
Bierstad
Voor de Eerste Wereldoorlog wa
ren er in Brugge 31 brouwers ac
tief, nu zijn dat er nog twee. In 1889
kocht Paul Vannestes overgrootva
der Jules Vanneste brouwerij 't
dig omgaan met vlees, zegt het be
treffende voorlichtingsbureau. Di
rect na aankoop moet het vlees dan
ook de koelkast of meteen de pan
in. Wie het in de koelkast legt, con
troleert wel even de daarin heer
sende temperatuur. Voor vlees is
een temperatuur van niet hoger
dan vijf graden aan te bevelen.
Veel mensen houden een wat ho
gere temperatuur aan om niet het
gevoel te krijgen dat je tanden uit
vallen bij het drinken van een glas
limonade uit de koelkast. Want ge
koelde dranken zijn meestal het
lekkerst rond een graad of tien.
Maar nogmaals, voor andere pro-
dukten als vlees is dit te hoog.
Wie het vlees uiteindelijk heeft
bereid, legt het niet terug op het
aanrecht of op het bord, tenzij dit
Hamerke in de Langestraat waar
van de geschiedenis teruggaat tot
1587. Als gevolg van de industriële
ontwikkeling in deze eeuw moest
dit familiebedrijf de poorten slui
ten, maar in 1983 begonnen Paul
Vanneste en de Lembeekse brou
wer Frank Boon opnieuw in de ou
de gebouwen. Zij brouwen er nu
naast de Brugse Tripel het paters-
bier Abdij van Steenbrugge en het
traditionele Brugs Tarwebier, een
'witbier' dat er zijn mag. De brou
werij met als bijzondere attractie
de oude mouterij die als museum
wordt ingericht, is door groepen op
afspraak te bezoeken. Individuele
bezoekers zijn in juli en augustus
iedere donderdagmiddag om twee
uur welkom.
brandschoon is. In het vocht van
het rauwe vlees kunnen organis
men voorkomen, die gretig op de
warme biefstuk of karbonade over
stappen en zich daarop snel ver
meerderen. Dit wordt herbesmet
ting of huisbesmetting genoemd.
Gebraden of gekookt vlees, dat
moet worden bereid voor een vol
gende fase in het recept, bijvoor
beeld bij salades, moet snel de kri
tische temperatuur overbruggen.
Het verdient aanbeveling om het
zo snel mogelijk af te koelen.
Gehakt vraagt een nog iets zorg-
vulderige benadering omdat het
bij de slager al een produktiegang
achter de rug heeft. Het malen kan
immers de eventuele micro-orga
nismen door het vlees verspreiden.
Daarom is het verstandig niet van
rauw gehakt te proeven.
Hoewel artisjokken er praktisch
het hele jaar zijfi, is het eigenlijke
seizoen toch het voorjaar en dan
vooral mei. Het is een
wonderlijke plant, groot en vrij
grof, met stekelige bladeren. Wat
we eten is de nog niet ontloken
bloemknop, die zich later zal
ontwikkelen tot een prachtige,
naar honing geurende
diepblauwe bloem. Het is een
soort distel, en een brave
Engelse dominee moet eens
gezegd hebben dat het goed is,
dat de mens artisjokken eet,
want dat herinnert hem eraan,
dat hij eigenlijk een ezel is. Maar
dan wel een ezel met goede
smaak, zou ik willen zeggen.
Artisjokken groeien in het wild
in Klein-Azië en Griekenland.
Natuurlijk hadden de Grieken er
weer een mooi verhaal voor
verzonnen: De schone nimf
Kinara zou de avances van een
verliefde god hebben afgewezen,
en toen voor straf veranderd zijn
in een plant met een bitter-zoet
smakkende bloemknop, een
prachtige bloem, maar stekelige
en afwerende bladeren. Aan
Kinara zouden de artisjokken in
Griekenland hun naam ontleend
hebben, anghinares, en in de
Griekse keuken treft men ze heel
veel aan, ze zijn spotgoedkoop.
En als men in het vooijaar in
kleine dorpen op Kreta
terechtkomt en op het terrasje
van het dorpscafé een glas drinkt
met de waardige oude mannen
die daar de dag doorbrengen,
krijgt men kleine artisjokjes
aangeboden, waarvan men de
blaadjes, in wat zout gedoopt,
rauw uitzuigt.
Middeleeuwen
De Romeinen kenden de artisjok
wel, maar zagen er niet veel in.
Pas in de Middeleeuwen deed de
artisjok zijn ware intree in Italië,
met Arabische kooplui in
Venetië en met uit Spanje
verdreven joden in Rome. Nog
altijd kan men in de kleine
trattoria's in de oude jodenbuurt
van Rome, aan de Tiber
tegenover het Iscla Tiberina,
waar ook de synagoge staat, de
Carciofi alia giudia eten.
artisjokjes op joodse manier. Dit
zijn de heel jonge knoppen,
waarin nog niet het oneetbare
'hooi' zit, die in hun geheel in
hete olijfolie worden gebakken,
waardoor de blaadjes zich als een
bloem uitspreiden. De Italiaanse
naam carciofi is een verbastering
van het Arabische woord
karchouf. De Franse benaming
artichaut, die bij ons artisjok
werd, is via Spanje uit het
Arabisch gekomen: alcachofa.
Populair
Nergens is de artisjok zo
populair en nergens zijn er
zovele variaties op bedacht als in
Italië. Men maakt er zelfs een
aperitief van, cynar, dat met een
plak sinaasappel en spuitwater
gedronken wordt en stante pede
een hongergevoel geeft. Catarina
de Medici was dol op heel kleine
artisjokjes in luchtig
beignetbeslag in olijfolie
gefrituurd.
In de Abruzzen heeft men een
kostelijk recept voor de bodems
(die het lekkerste zijn van de
grote artisjokken). De blaadjes
worden eraf geplukt, het
oneetbare 'hooi' wordt
verwijderd, dan worden de
bodems gevuld met fijngehakte
tonijn, kappertjes, knoflook en
peterselie, ze worden gepaneerd
met ei en broodkruim en om
olijfolie gebakken.
Met Catarina de Medici zijn de
artisjokken in Frankrijk
gekomen en daar is nog altijd de
klassieke manier: punten van de
blaadjes afknippen, koken in
licht gezouten water, hooi
verwijderen en de blaadjes in
een vinaigrette van olijfolie en
azijn groene kruidjes en mosterd
dopen en uitzuigen, en daarna de
bodem eten. In de zeventiende
eeuw is de artisjok in Nederland
gekomen. Ze werden
voornamelijk gekweekt in de
kassen van de weidse
buitenplaatsen langs de Vecht en
in Zeeland.
'Seksueel plezier
Zoals zoveel fijne, dure dingen
(asperges, truffels, oesters) gold
ook de artisjok als een
afrodisiacum, voedsel dat
seksueel plezier stimuleert. De
artisjokkenverkopers in de
straten van Parijs prezen dan
ook hun waar aan met een fraai
liedje: 'Artisjokken, artisjokken,
voor meneer en voor mevrouw,
om lijf en ziel te verwarmen, je
gat staat niet meer in de kou'. De
Nederlandse chirurgijn
Blankaart zei het wat netter:
'Artisjokken sijn goet om den
jonggetrouwden wat tegemoet te
komen'.
Volgens de klassieke regel kun je
bij artisjokken geen wijn
drinken. Inderdaad botst rode
wijn met het ijzerachtige van de
artisjok. Maar er is niets tegen
een zachte witte wijn,
bijvoorbeeld een Italiaanse,
Scave, Orvieto, Vernaccia. Maar
heel typisch voor artisjokken is
toch wel dat bronwater hierbij
een heel fijne, bijna zoete smaak
krijgt.
W1NA BORN
Er zijn weer verse aardbeien. Dus de Hema banketbakkers laten hun fantasie weer
spreken in een heerlijke vanatie van aardbeiengebak. Elke dag ovenvers en.
natuurlijk voordelig!
iseldigt n.16 mei 1987.
Echt WaarVoorJe Geld-
Zeven Brugse biervoeders kwamen in 1920 in opstand. De nieuw
se Tripel was zo alcoholrijk dat zij door hun recht op twee pinten
bezorgd vat in de problemen raakten u
GPDl
m «K
Streeppolo van 100% katoen. Pastel
tinten.Moten 92 t/m 128.0* 0* pa
Vanaf 2.2.
Rok met zomers streepje in pastel
tinten. 100% Katoen. AOC
Vanaf IV»
Streep T-shirt met kol. 100% Katoen.
Pasteltinten.
Maten 140 t/m 176.
Vanaf
Bijpassende streeprok. 100% Katoen.
Maten 140 t/m 176. ^AQr
Vanaf l?l7
ALTIJD IETS NIEUWS ONDER DE ZON
