=Peres en Sjamir
botsen opnieuw
Scheuring dreigt bij Westduilse Groenen
Arafat van alle kanten
de mantel uitgeveegd
Va onthulling details vredesplan
Politie-inval Z-Afrika
bij zwarte vakbeweging
Thatcher: geen onderzoek
BOVEN DE BOOMGRENS
ORANJEBOOM
ONDERDAG 30 APRIL 1987
BUITENLAND
PAGINA 5
kortii
nen]
jEPfEL AVIV (AP) - De Israëlische televisie is gisteren voor het eerst met details gekomen
beZjfan een voorstel voor een internationale vredesconferentie over het Midden-Oosten. Het
'oorstel is geformuleerd door de Israëlische minister van buitenlandse zaken Simon
10 Peres en geniet de steun van de Amerikaanse regering.
JOHANNESBURG - Zwaarbewa
pende Zuidafrikaanse politieman
nen zijn gistermiddag, net als een
week geleden, het gebouw binnen
gevallen van de vakbondsfederatie
COSATU, in het centrum van Jo
hannesburg. Zeven personen wer
den hierbij gearresteerd. Pas later
op de avond werd aan de honder
den personen toestemming gege
ven om het elf-verdiepingen tellen
de gebouw te verlaten. De secreta
ris-generaal van COSATU, Jay
Naidoo en die van de Nationale
Unie van Mijnwerkers (NUM), Cy
ril Ramaphosa, waren in het vak
bondskantoor, toen de politie het
gebouw kamer voor kamer door
zocht.
De politie ging over tot inval van
het COSATU-gebouw in verband
met de moord op vier transportar
beiders. Hun lijken werden dins
dagavond ernstig verminkt op een
open veld bij het Kazerne- treinsta
tion in Soweto aangetroffen. Er
was ook gepoogd de lijken met
rubberen autobanden in brand te
steken. Volgens de Zuidafrikaanse
politie waren de vier eerst door le
den van bij de COSATU aangeslo
ten vakbond voor transportarbei
ders (SARWHU) naar het COSA
TU-gebouw gebracht, daar zwaar
gemarteld en vervolgens in Soweto
terechtgesteld. De politie baseert
haar informatie op de getuigenis
van een vijfde man, die kon ont
snappen.
- drie zwarten en een
kleurling - zouden gedood zijn om
dat ze geweigerd hadden deel te
de staking onder de
transportarbeiders, die zes weken
heeft geduurd en vorige week ein
digde met een massa-ontslag van
circa 16.000 SARWHU-leden. Vol
gens ooggetuigen in het COSATU-
gebouw, was de politie vergezeld
van twee zwarte mannen, die ge
maskerd waren. Deze wezen in to
taal zeven personen aan, die in ver
band zouden staan met de gruwe
lijke moord, een dag eerder.
COSATU-advocaat Peter Harris
probeerde gistermiddag tevergeefs
via de rechter een einde te maken
aan de belegering van het gebouw
in Endstreet door de politie. Zijn
pogingen om via een kort geding
de politie weg te krijgen, misluk
ten echter. Harris baseerde zijn
verzoek aan de rechter op een uit
spraak van het hooggerechtshof
van Johannesburg, twee dagen ge
leden, waarbij werd bepaald dat de
politie moet stoppen met het bela
gen van COSATU. De politie voer
de echter aan, dat het in dit gevaal
niet ging om het belemmeren van
vakbondsactiviteiten, maar om het
uitzoeken van een moord.
Waarnemers menen dat de po
litieactie in het COSATU-gebouw
van gisteren ook alles te maken
heeft met de oproep van de vak
bondsfederatie en het Verenigd
Democratisch Front (UDF) om
dinsdag en woensdag aanstaande
tot 'protestdagen' te maken. Op
woensdag 6 mei vinden namelijk
de exclusief blanke verkiezingen
plaats. Omdat het illegaal is om tot
een staking op te roepen, spreken
de COSATU en het UDF nu van
een 'dag van actie'.
[et is nog onduidelijk of het voor-
,w tel aan het Israëlische parlement
7. al worden voorgelegd. Volgens de
ïlevisie, die zei de informatie te
ebben verkregen van functiona-
issen van het rechtse Likoedblok
premier Izaak Sjamir, heeft de
merikaanse ambassadeur in Is-
ël, Thomas Pickering, het voor-
1 vorige week aan de Israëlische
Iremier overhandigd. De stukken
laren voorzien van een begelei-
ende notitie, waarin stond dat de
^WASHINGTON (GPD) - In wat de
eerste rechtszaak in het kader van
r de Iran-affaire was, heeft de con
servatieve geldinzamelaar Carl
Channell gisteren toegegeven
schuldig te zijn aan een poging de
V; belastingdienst op te lichten.
Channell stond voor de rechter
enkele uren nadat de door presi
dent Reagan benoemde openbare
yyraanklager die dé Iran-affaire uit-
y zoekt, Lawrence Walsh, hem offi-
l cieel in staat van beschuldiging
had gesteld.
Channell zei voor de rechter
twee medeplichtigen te hebben ge
had. Het gaat óm Oliver North, de
.AP^edewerker van de Nationale Vei
ligheids Raad die als de centrale fi
guur in de Iran-affaire geldt, en pr-
man Richard Miller.
In de officiële beschuldiging van
Walsh staat, dat Channell ten on
rechte belastingvrije status heeft
geclaimd voor een van zyn stich
tingen, de National Endowment
for the Preservation of Liberty.
H Deze stichting heeft de afgelo-
■■pen jaren meer dari 2 miljoen dol-
^^lar aan giften van door Channell
benaderde particulieren naar de
Contra's gestuurd ten behoeve van
A-de aankoop van wapens en andere
niet-humanitaire goederen.
ft' Daar zit precies het probleem:
-y^Channell zou alleen recht hebben
gehad op belastingvrijheid, als het
om humanitaire goederen zou zijn
gegaan. In de aanklacht staat ver
der, dat Channell grote donateurs
r heeft aangemoedigd hun giften -
ook dus ten onrechte - van de be
lastingen af te trekken.
Channell heeft Walsh beloofd,
verder mee te werken aan diens
onderzoek naar misdadige activi-
teiten die in het kader van de Iran-
affaire zijn gepleegd.
tekst van het voorstel afkomstig
was van minister Peres, maar de
volledige instemming geniet van
de Amerikaanse regering.
Het doel van de internationale
vredesconferentie moet zijn „het
tot stand brengen van een algeme
ne vrede in het gebied en de inwil
liging van de legitieme rechten van
het Palestijnse volk op basis van
de resoluties 242 en 338 van de Ver
enigde Naties". Aan de conferentie
moet worden deelgenomen door
de „partijen in het Arabisch-Israë-
lische conflict" en de vijf perma
nente leden van de Veligheidsraad
de VN: de VS, de Sowjet-Unie,
China, Groot-Brittannië en Frank
rijk.
Volgens de televisie hebben
functionarissen van het Likoed
blok de informatie opzettelijk laten
uitlekken om de vredesinitiatieven
van Peres te dwarsbomen. Naaste
medewerkers van Peres en leden
van diens Arbeiderspartij hebben
kwaad gereageerd op de onthullin
gen en Likoed ervan beschuldigd
„halve waarheden" te laten uitlek
ken.
Tussen het Likoedblok en de Ar
beiderspartij bestaat een diep ver
schil van mening over het nut van
zo'n internationale conferentie.
Het Likoedblok vreest dat ook mi
litante groeperingen van de PLO
daarbij zullen worden vertegen
woordigd en gelooft in het alge
meen niet dat het Israëlische be
lang is gediend met een groots op
gezette conferentie met deelname
van tal van landen.
Volgens de medewerkers van
Peres beperkt de rol van de perma
nente leden van de Veiligheidsraad
zich in het voorstel tot het uitnodi
gen van de meest betrokken partij
en om zich op te splitsen in kleine
re overleggroepen op basis van
geografische ligging om zo directe
onderhandelingen te beginnen.
Functionarissen van de Arbei
derspartij lieten weten dat de Ame
rikaanse ambassadeur Sjamir had
gezegd dat zowel president Ronald
Reagan als minister van buiten
landse zaken George Shultz met
het voorstel akkoord zijn gegaan.
Zij voegden hieraan toe dat in het
voorstel algehele overeenstem
ming wordt verlangd over wie voor
deelname aan de conferentie wor
den uitgenodigd. Hiermee wordt
de Palestijnse Bevrijdingsorgani
satie (PLO) in feite van de confe
rentie uitgesloten.
MANAGUA - Een Amerikaanse
vrijwilligster in Nicaragua houdt in
de hoofdstad Managua een kruis
omhoog met daarop de naam ge
schreven van haar landgenoot
Benjamin Linder die eerder deze
week bij acties van de Contra's, die
tegen de Sandinistische regering
strijden, werd gedood. Linder was
het eerste Amerikaanse slachtoffer
van de door de regering in Was
hington gesteunde Contra's. In Ni
caragua werken ongeveer 200
Amerikaanse vrijwilligers die het
volkomen oneens zijn met de poli
tiek van de regering-Reagan ten
opzichte van het Middenameri-
kaanse land. Gisteren trokken zij
met protestborden langs de VS-
ambassade in Managua. (Foto ap>
DAMASCUS (AP) - De Libische
leider Gaddafi heeft woedend ge
reageerd naar aanleiding van de re
sultaten van de vergadering van de
Palestijnse Nationale Raad (PNC),
die verleden week in Algiers werd
gehouden. Gaddafi heeft Palestijn
se groeperingen in Libië, die zich
achter PLO-voorzitter Jasser Ara
fat hebben geschaard, gelast het
land te verlaten, zo hebben diplo
matieke zegslieden in Damascus
verklaard.
Arafat werd tijdens de PNC-ver-
gadering door de militante facties
onder druk gezet om de banden
met Egypte geheel te verbreken,
maar weigerde dit. Gaddafi zou om
die reden de facties, die aan de
PNC-vergadering hebben deelge
nomen, de wacht aan willen zeg
gen. Officieel is door Tripoli nog
geen commentaar op de resultaten
van Algiers naar buiten gebracht.
„Gaddafi is erg kwaad", aldus
een diplomatieke zegsman, die niet
met name genoemd wilde worden.
De Libische leider speelde een be
langrijke rol by de verzoening tus
sen Arafat en diens door Syrië ge
steunde rivalen George Habash en
Nayef Hawatmeh, met het doel een
militanter PLO-beleid te bewerk
stelligen.
Vóór de PNC-vergadering trad
Gaddafi op als gastheer voor een
voorbereidende verzoeningsbij
eenkomst in Libië, waar de PLO
werd opgeroepen de banden met
Egypte te verbreken wegens het
bestaande vredesverdrag met Is
raël. Arafat zegde in Algiers toe de
betrekkingen op een lager pitje te
zetten, maar weigerde ze geheel te
verbreken.
De Egyptische president Hosni
Moebarak uitte zijn verontwaardi
ging over de stellingname van Ara
fat door maandag aan te kondigen
alle PLO-kantoren in het land te
zullen sluiten. De Marokkaanse ko
ning Hassan II liet weten toekom
stige vergaderingen van de PLO te
zullen boycotten uit protest tegen
het feit dat de verzetsbeweging Po-
lisario bij de vergadering was ver
tegenwoordigd.
Ook Syrië lijkt strafmaatregelen
te treffen. Volgens Ahmed Jibril,
leider van het Volksfront voor de
Bevrijding van Palestina-Alge-
meen Commando (PFLP), zullen
Habash en Hawatmeh ontdekken
dat „Syrië de deur in hun gezicht
heeft dicht geslagen". Jibril deed
deze voorspelling na afloop van
zijn overleg met de Syrische vice-
president Abdul-Halim Khaddam.
Het dagblad Gulf News in de
Verenigde Arabische Emiraten be
richtte gisteren dat Habash en Ha
watmeh door Syrië te verstaan
hebben gekregen dat zij om veilig
heidsredenen beter niet naar Da
mascus kunnen terugkeren.
Palestijnse bronnen in Aboe
Dhabi uitten het vermoeden dat
binnenkort een door Syrië ge
steunde coup binnen de gelederen
van het PFLP kan worden ver
wacht, met het doel deze factie
weer van Arafats PLO te scheiden.
Ook Saoedi-Arabië is, volgens
berichten, weinig ingenomen met
de gang van zaken tijdens de ver
gadering in Algiers. De Saoedische
woede werd opgewekt door het feit
dat de Palestijnse communistische
partij voor het eerst is vertegen
woordigd in het uitvoerend comi
té.
Volgens een naaste medewerker
van koning Fahd, die de PLO in
het verleden altijd een warm hart
heeft toegedragen, is deze razend
op Arafat. Officieel heeft Saoedi-
Arabië geen commentaar op de
ontwikkelingen rond de PNC-ver
gadering naar buiten gebracht,
maar het is genoegzaam bekend
dat Fahd een duidelijk anti-com
munistische overtuiging aanhangt.
ADVERTENTIE
LONDEN (GPD) - Hebben agen
ten van Engelands nationale vei
ligheidsdienst in 1974 gepro
beerd de regering-Wilson in dis
krediet te brengen en zowel in de
ambtswoning als in de werkka
mer van oud-premier Wilson af
luisterapparatuur aangebracht?
Deze intrigerende vraagstelling
houdt hier onveranderd de parle
mentaire gemoederen in Enge
land bezig, nu de huidige rege
ringsleidster Margareth That
cher weigert een nieuw onder
zoek te gelasten naar deze be
schuldigingen. Zij blijft zich be
roepen op het onderzoek dat
haar voorganger, de socialisti
sche premier James Callaghan in
1979 instelde en waaruit hij de
conclusie trok dat er geen reden
was om het vertrouwen in 's
lands veiligheidsdienst op te zeg
gen.
Maar nu Engeland duidelijk op
weg is naar nieuwe algemene
verkiezingen en een uiterst om
streden boek van een ex-agent
van de geheime dienst opnieuw
gewag maakt van een samenzwe
ring tegen de voormalige La-
bourregering van Harold Wilson,
wordt er van oppositiezijde grote
druk uitgeoefend op de conser
vatieve premier Margareth That
cher om nogmaals oficieel te la
ten nagaan wat er zich destijds
precies heeft afgespeeld. Alle op
winding is het gevolg van de me
moires van ex-agent Peter
Wright, die in eigen land is ver
guisd en daar ook niet meer aan
bod komt, maar in Australië in
eerste instantie een lang en kost
baar proces heeft gewonnen om
daar zijn memoires wel te kun
nen publiceren. Dit publikatie-
recht is echter opgeschort han
gende het hoger beroep dat de
Inmiddels hebben drie kran
ten toch onthullingen uit zijn
boek gepubliceerd. Met als ge
volg dat de Engelse regering nu
een rechtszaak tegen hen heeft
aangespannen, die tot hoge geld
boetes en zelfs gevangenisstraf
voor de respectievelijke hoofdre
dacteuren kan leiden. De nu 71-
jarige lord Wilson noemt alle op
winding over de zaak overbodig.
De oud-premier heeft verklaard
dat ook hij, net als premier That
cher, achter het oordeel staat dat
destijds zijn opvolger James Cal
laghan heeft gegeven.
Wat voor iedere drank geldt, geldt ook voor een
boompje: drink niet te vaak te veel.
En vooral, boompjes zijn zo lekker dat de boom
grens nog wel eens overschreden wordt.
Dus als u door de bomen het bos niet meer ziet:
laat u naar huis brengen of bestel een taxi.
N VORSTELIJK BIER SINDS 1671
Finland
De Finse Conservatieve Partij en
de Sociaal-democratische Partij
zijn het na harde onderhandelin
gen eens geworden over de vor
ming van een nieuwe coalitierege
ring. De nieuwe premier wordt de
conservatief Harri Holkeri. Het is
30 het eerste links-conservatieve ka-
g binet uit de parlementaire geschie-
denis van Finland. In het kabinet
ïljl krijgen de conservatieven zeven en
de sociaal-democraten acht minis
tersposten.
Rijnvervuiling
m j Uit de zuiveringsinstallatie van
het chemische bedrijf Ciba-Geigy
in Baz zijn gisteren vloeistoffen in
de Rijn gestroomd, die de rivier
over een afstand van vijf kilometer
rood hebben gekleurd. Volgens
een woordvoerder van het bedrijf
ging het om een ongevaarlijke stof.
De Westduitse deelstaatminister
voor milieuzaken Weiser stuurde
een telegram naar Bazel om te pro
testeren tegen het feit dat de Rijn
opnieuw als afvoerweg voor afge
werkte stoffen is gebruikt.
BONN - De Westduitse Groenen
beginnen vrijdag aan het zwaarste
congres in hun nog prille geschie
denis. Ondanks overtuigende suc
cessen bij de algemene verkiezin
gen van januari en de deelstaatver
kiezingen in Hessen begin april,
verkeert de partij in een desolate
toestand. Er heerst een nerveuze
onrust in de acht jaar jonge milieu
partij. Realo's, fundi's, milieu-radi
calen, milieuspecialisten, iedereen
ligt met elkaar overhoop.
Joschka Fischer, gedurende
ruim een jaar de enige groene mi
nister in de enige rood-groene coa
litie in de deelstaat Hessen, noteer
de na de zege van de CDU en de
liberalen in Hessen: "Het omstre-
door
Hans Hoogendijk
den en bestreden meerderheidsal
ternatief van links heeft verloren.
De enige reële hoop op het einde
van de conservatieve heerschappij
in Bonn is voor lange tijd voorbij.
Links zal voortaan gescheiden in
twee partijen aantreden, intern en
tegen elkaar strijdend. Groene rea
listische politiek is nu geen prak
tisch experiment meer". Fischer
vreest de „afmars van de partij in
het zelfgekozen getto van de zuive
re radicale leer en dus de prakti
sche doelloosheid".
De klap voor de realisten binnen
de Groenen was groot. De radica
len, zoals Jutta Ditfurth en Rainer
Trampert, wreven nog extra zout
in de wonden. Zij stelden triomfan
telijk vast, dat het idee van een
meerderheid links van het midden,
zoals Willy Brandt een paar jaar ge
leden voorspelde en waarop de rea
listen binnen de Groenen hun par
lementaire strategie hadden ge
bouwd, een droom blijft.
De realo's die tot het moment dat
de coalitie in Hessen struikelde
over de kernenergie de wind mee
hadden, voelen zich sindsdien be
dreigd. Zij vrezen dat de radicalen,
ook wel fundi's genaamd, een
machtsgreep voorbereiden. Van
daar dat een van hun woordvoer
ders benadrukte dat nu 'Bonn'
weer een belangrijker rol moet
gaan spelen, want in Bonn zit de
grotendeels realistische parle-
mentsfractie. Maar hier zetelt ook
het door de fundamentalisten ge
domineerde partijbestuur.
Ego-tripperij
Vanaf het moment dat de Groe
nen in 1983 hun entree maakten in
het parlement is er heftig gestre
den tussen fractie en partijbureau.
De radicale bestuurders verweten
de parlementariërs keer op keer
ego-tripperij, carrière-zucht, ijdel-
heid en ga zo maar door. De diep
gewortelde argwaan leidde regel
matig tot bijna komische situaties.
Als de radicale partijwoordvoer
ders Jutta Ditfurth en Rainer
Trampert weer eens een buitenge
woon fel basis-communiqué lieten
verspreiden, haastten gematigde
fractieleden als Antje Vollmer en
Otto Schily zich op een persconfe
rentie het tegenovergestelde te be
tonen.
Joschka Fischer
- afmars van de partij -
(foto AP)
De derde partijwoordvoeder,
Luckas Beckmann, heeft vier jaar
geprobeerd een bemiddelende rol
te spelen tussen fractie en bestuur.
De drie woordvoeders treden nu
allen af. Alleen Jutta Ditfurth kan
dideert zich opnieuw. Behalve de
ze drie vacatures dienen de groene
afgevaardigden nog twee bestuurs-
plaatsen te bezetten in de elfhoof-
dige partijleiding. De realisten vre
zen dat de fundamentalisten vier
van de vijf plaatsen zullen verove
ren. Daardoor zou bijna de hele
partij in hun handen komen.
Koortsachtig zoeken zij dan ook
naar kandidaten, maar dat wil nog
niet erg lukken. Niet uitgesloten is
dat de realo's alsnog Joschka Fi
scher in de strijd sturen.
Vast staat dat Jutta Ditfurth te
rug komt. Ditfurth en Fischer zijn
echter water en vuur en zij zullen
zeker voor het nodige vuurwerk
zorgen.
De hele strijd komt er in het kort
op neer, dat de realo's de maat
schappij via de parlementaire weg
en dus via deelname aan de macht
willen veranderen, terwijl de fun
di's daar niets voor voelen. Macht
corrumpeert, vinden zij. Hoewel
van alle groene kanten wordt be
toogd dat de veelheid aan menin
gen binnen de beweging juist haar
grootste kracht is, lijkt een scheu
ring toch onontkoombaar.
Tussen de elkaar bitter bestrij
dende kampen bevindt zich nog
een derde stroming die zo hetero
geen van samenstelling is dat er
nog geen naam voor is bedacht.
Parlementariërs als Christa Nic
kels en Antje Vollmer worden er
toe gerekend. Christa Nickels uitte
haar frustratie onlangs in een ge
sprek: „Je kunt de knol niet onge
straft voortdurend slaan". Met die
'knol' bedoelt zij de hele achterban
van de partij, die „zich afmat om
op alle mogelijke gebieden iets in
beweging te brengen". Nickels ver
zuchtte dat de Groenen eigenlijk
een man nodig hebben als SPD-lei-
der Hans-Jochen Vogel, die disci
pline eist en ervoor zorgt dat de
strijd intern en niet op straat wordt
uitgevochten. Maar dat is in strijd
met het basisprincipe van de Groe
nen. De vage derde stroming is zo
heterogeen dat ze niet in staat is ei
gen bestuurskandidaten naar vo
ren te schuiven, die bemiddelend
of verzoenend kunnen werken. De
strijd tussen fundi's en realo's zal
dan ook voorlopig wel doorgaan.
Niemand durft te voorspellen of de
beweging dat nog lang overleeft.
Vrouwen
Om het allemaal nog gecompli
ceerder te maken dreigt een vrou
wenprobleem het congres te ver
scheuren. De vrouwen zijn ver
deeld in twee kampen. Enerzijds
de 'groene moeders', die vinden
dat „de tijd rijp is voor een nieuwe
vrouwenbeweging". Zij willen best
in eerste instantie hun kinderen
opvoeden en dus thuis blijven,
maar als loon voor de moeite eisen
zij opwaardering van hun opvoe
dende taak, zowel materieel als im
materieel. Opvoeding moet wor
den betaald, crèches op elke straat
hoek, bij de officiële instanties, in
de winkels en in de parlementen,
experimenten met gekwalificeerde
arbeid en wettelijke regels voor
deeltijdbanen.
De feministen menen een con
servatieve lucht op te snuiven. Zij
zijn buitengewoon argwanend.
Een van hun voorvrouwen, zelf
moeder van drie kinderen, schreef
in het vrouwenblad Emma onder
meer: „De gebalde kracht van de
moedercultus is bijna niet meer te
voorkomen. Heroisch worden don
kere kringen van oververmoeid
heid onder de ogen en lieflijk glim
lachen tentoongesteld. Overal
moeders met zweetdruppels op
hun voorhoofd, die proberen brul
lende kleine kinderen tot rust te
brengen". Voor deze feministen is
dat precies wat de conservatieve
vrouwenpolitiek van de centrum
rechtse regering wil. De radicale
vrouwen eisen rigoreus gelijkstel
ling van man en vrouw.
Hun rivalen denken daar uiter
aard heel anders over. Zij willen de
weg vrij maken voor de bewuste
vrouwen uit het 'christelijk-conser-
vatieve kamp'.
Ook deze principiële strijd zal
een belangrijke rol spelen op het
partijcongres van de Westduitse
Groenen. Van vrijdagmiddag vier
uur tot zondagmiddag drie uur
hebben de 500 gedelegeerden de
tijd om in ieder geval te voorko
men dat er na het komende week
einde twee Groene partijen zijn.
