Oplossing
EG-tekort
ïog ver weg
Arafat blijft leider van
geradicaliseerde PLO
Tsjernobyl op vele plaatsen in Europa herdacht
Guernica bedolven
onder de anjers
IVoeizaam gesprek ministers
!a
Stakingen
unest voor
toerisme
naar Spanje
Na verkiezingen in IJsland:
Sleutelpositie feministen
Socialisten zitten Fanfani dwars
BUITENLAND
PAGINA 5
s IJXEMBURG - Binnen de EG bestaat nog geen enkele
fereenstemming over de financiering van de Gemeen-
ihap in de komende jaren. Voorstellen van de Europese
kommissie voor een forse verhoging van de inkomsten
in de EG zijn tot nog toe zeer gereserveerd ontvangen.
>k tijdens de bijeenkomst van de
j-ministers van buitenlandse za-
;n, gisteren in Luxemburg, bleek
it de meningen ver uiteen liggen,
rijwel zeker zullen eind juni in
russel de regeringsleiders van de
/aalf op hun halfjaarlijkse top-
nferentie de knoop moeten door-
ikken.
Volgens minister Hans van den
LADRID (GPD) - Het Spaanse
)erisme dreigt ernstig gedupeerd
worden door de bijna onophou-
elijke stakingsakties van werkne-
lers van de Spaanse luchtvaart-
iaatschappijen Iberia en Aviaco.
olgens een onderzoek van een
mtal Spaanse horecaorganisaties
verwegen talloze buitenlandse
tisorganisaties hun klanten te ad-
seren deze zomer hun vlieg-
ikanties naar Spanje te annuleren
et het oog op nieuwe stakingsak-
3s in de maanden mei en juni en
aar te boeken voor rustiger
\kantieoorden als Italië en Joego-
avië. De stakingen tijdens de af
tlopen Paasvakantie kwam de
ireca vooral op de Balearen en op
c Canarische eilanden al te staan
o een geschat verlies van onge
ler 500 miljoen gulden.
De laatste dagen heeft de stipt-
lidsactie van het onderhoudsper-
sneel van de Spaanse luchtvaart-
matschappijen opnieuw voor aan-
2nlijke vertragingen gezorgd.
Illoze vhegtuigen van Iberia
nesten dit weekeinde van Madrid
rar Barcelona en Malaga gediri-
Éërd worden om daar reparaties
oeen revisiebeurt te ondergaan.
Iïria heeft uit noodzaak zes pas-
sjiersvliegtuigen uit de dienst
roeten nemen. Vanaf gisteren zal
Iïria dagelijks noodgedwongen
2 vluchten moeten annuleren.
Voral de luchtbrug Madrid-Bar-
cona zal het moeten ontgelden.
Eor de stakingsactie van het
stoonmaakpersoneel is de Madri-
lmse luchthaven Barajas ontaard
inen grote vuilnisbelt.
3uitenland kort
(ntslag
)e Braziliaanse minister van fï-
mciën Dilson Funaro heeft zijn
otslag ingediend. Funaro is de ar-
citect van het economisch beleid
vi het land. Er werd al maanden
gpeculeerd over zijn vertrek om-
dt zijn 'cruzado-plan', waarbij ter
tstrijding van de inflatie de prij-
zn werden bevroren en de lonen
sgen, niet werkte. Aanvankelijk
lik het plan te slagen en waren
Bnaro en president Sarney de hel
en van het volk. Met de uiteinde-
lke mislukking van het plan daal-
c eind verleden jaar het politieke
Enzien van de minister.
Jxtreem links
De extreem linkse Griekse 'Re-
olutionaire Organisatie 17 novem-
fer' heeft zich in een bij de krant
leftherotypia afgegeven verkla-
ng verantwoordelijk gesteld voor
e bomaanslag op een bus met
merikaanse militairen in Athene,
r vielen daarbij 17 gewonden, van
ie twee nog in het ziekenhuis lig-
?n. In de verklaring wordt afgege-
ïn op het Amerikaanse imperia-
sme als de belangrijkste oorzaak
in het internationale terrorisme.
:e VS worden er ook van beschul-
<gd de Turkse aanspraken op de-
In van de Egeische zee te steunen.
"erroristen
De politie heeft gisteren in Bar-
dona twee vermeende Italiaanse
trroristen opgepakt, een dag na-
ct zij twee andere Italianen en een
Saanse vrouw in dezelfde stad ar-
isteerde. De twee die gisteren te-
fn de lamp liepen zijn de 43-jarige
leardo D'Este en zijn gezellin, de
1-jarige Laura Trevisano. Beiden
x>rden ervan verdacht te behoren
1t de Rode Brigades. D'Este zou
tn van de oprichters van deze or-
*nisatie zijn geweest. Hij ,wist in
jni 1985 uit een gevangenis in Ro-
ie te ontsnappen, waar hij een
a-af van negen jaar uitzat voor ver
stallende delicten.
REYKJAVIK (Rtr/UPI/DPA/AFP/
AP) - De IJslandse Vrouwenpartij
is uit de bus gekomen als een van
de grote winnaars van de zaterdag
in IJsland gehouden parlements
verkiezingen. De grote verliezer
was de centrumrechtse regerings
coalitie die haar meerderheid in
het 63 zetels tellende parlement
verloor.
De Vrouwenpartij verdubbelde
haar zetelaantal en kan met de zes
zetels die zij nu heeft een sleutelpo
sitie innemen bij de kabinetsfor
matie. Leiders van de grote partij
en erkenden dat de feministen in
een positie zijn gekomen waarin ze
bij de onderhandelingen tussen
centrumrechts en links kunnen be
palen wie de macht krijgt.
Goede resultaten waren er ook
voor de conservatieve Burgerpartij
van oud-minister Albert Gud-
mundsson. De Burgerpartij is nog
maar enkele weken oud. Gud-
mundsson richtte haar op nadat hij
verleden maand onder druk van de
regering zijn ontslag als minister
van industrie had moeten indie
nen. De nieuwe partij kreeg tien
procent van de stemmen, goed
voor zeven zetels.
De oude regeringscoalitie zag
haar zetelaantal aanzienlijk terug
lopen. Dit was vooral te wijten aan
het verlies van zes zetels van de
conservatieve Onafhankelijkheids-
partij, die er nog maar 18 overhield.
De Vooruitgangspartij van premier
Hermannsson verloor één zetel en
kwam uit op 13 zetels.
De sociaaldemocraten boekten
een winst van een zetel en hebben
in het nieuwe parlement 10 zetels.
De communisten moesten een
stapje terug doen en kwamen uit
op 8 zetels.
Hermanssson liet weten dat hij
morgen het ontslag van zijn rege
ring zal aanbieden aan president
Viedis Finnbogadottir. De vor
ming van een nieuwe regering zal
niet eenvoudig zijn. De feministe
Kristmunsdottir voorspelde dat de
kabinetsformatie lang en moeilijk
zou worden. Zij sloot zelfs niet uit
dat het onmogelijk zou blijken op
basis van deze verkiezingsuitslag
een nieuwe regering te vormen.
Zowel de oude coalitie als de so
ciaaldemocraten hebben in eerste
commentaren op de uitslagen al la
ten weten dat belangstelling te
hebben voor een coalitie met de
Vrouwenpartij. Woordvoersters
van de Vrouwenpartij lieten er
geen twijfel over bestaan dat dit
zijn prijs zou hebben.
De Vrouwenpartij wil dat, wan
neer zij aan de regering deelneemt,
de lonen voor vrouwen omhoog
gaan. Ondanks de bestaande wet-
Vrolijke gezichten bij de IJslandse feministen als duidelijk wordt dat zij
hun zetelaantal in het parlement bij de verkiezingen hebben verdubbeld.
ten op gelijk loon voor r
vrouwen, verdienen vrouwen min
der. Verbetering wenst de partij
ook te zien in de kinderopvang. Zij
wijst er op dat IJsland het hoogste
percentage alleenstaande moeders
heeft van de westerse landen.
De voorspellingen zijn dat er een
driepartijencoalitie zal komen van
hetzij de Progressieve Partij, de
Onafhankelijkheidspartij en de fe
ministen, hetzij de Onafhankelijk
heidspartij, de Sociaaldemocrati
sche Volkspartij en de feministen.
Broek is iedereen het er wel over
eens dat een uitbreiding van de
EG-middelen noodzakelijk is.
Maar over de omvang en vorm van
die verhoging is men het nog aller
minst eens. „De posities zijn niet
echt in beweging. Tot nog toe zijn
we niet verder gekomen dat inlei
dende beschietingen", zei Van den
Broek gisteren.
door
Hans de Bruijn
Centraal in de discussie staat een
voorstel van de Europese Commis
sie, het dagelijks EG-bestuur, om
de inkomsten van de Gemeen
schap niet langer te berekenen op
basis van de btw-ontvangsten van
de lidstaten, maar op basis van de
bruto nationale produkten. In
plaats van 1,4 procent van de btw-
inkomsten zouden de twaalf dan
een vast percentage (bijvoorbeeld
1,4) van het BNP moeten afdragen.
Daardoor zullen de rijke landen
meer gaan betalen dan de arme.
Tegelijk zullen daardoor de EG-in-
komsten fors toenemen. De Com
missie wil dat geld vooral gebrui
ken om de zogenaamde structuur
fondsen te verdubbelen, de fond
sen waaruit de steun aan achterge
bleven gebieden in de EG wordt
betaald.
Minister Van den Broek zei giste
ren dat verdubbeling van die fond
sen onder de huidige omstandighe
den niet haalbaar is. Wel valt te
praten over een flinke verhoging.
Die wordt vooral nodig geacht om
de zuidelijke EG-lidstaten hun eco
nomische achterstand op het rijke
noorden te kunnen laten inlopen.
West-Duitsland, Frankrijk,
Groot-Brittannië, Denemarken en
België hebben zich tegen deze
nieuwe formule, die hen meer geld
dan tot nog toe zou gaan kosten,
verklaard. Ook Nederland staat
niet te juichen voor het Commis
sie-voorstel. Van den Broek zei gis
teren dat de Nederlandse regering
'een lichte voorkeur' heeft voor
handhaving van de btw-grondslag
als basis voor de EG-financiering.
Het huidige percentage van 1,4
zou dan wel kunnen worden ver
hoogd, omdat Nederland niet prin
cipieel tegen een verhoging van de
EG-inkomsten is. Tot hoeveel kon
Van den Broek echter niet zeggen.
Nederland voelt ook weinig voor
de wens van de Commissie om de
EG-inkomsten nu al tot 1992 af te
spreken. „We willen ons nu nog
niet op de omvang van de EG-gel-
den vastleggen".
De discussie over de EG-finan
ciering zal in belangrijke mate af
hangen van de sanering van het
Europese landbouwbeleid. De
landbouwuitgaven van de EG vor
men tweederde van de hele EG-be-
groting en zijn de belangrijkste
oorzaak voor het uit de hand lopen
van de EG-financiën. Zonder een
bezinning op die uitgaven heeft
ook een nieuwe financieringsfor
mule weinig kans van slagen, zo
oordeelt men in EG-kring.
ALGIERS (AP) - Jasser Arafat is in
Algiers opnieuw gekozen tot leider
van de Palestijnse Bevrijdingsor
ganisatie PLO, zo heeft de Pale
stijnse Nationale Raad (PNC, het
parlement van de PLO) gisteren
bekendgemaakt. Mohammed
„Aboel" Abbas, het brein achter de
kaping van het passagiersschip
Achille Lauro in 1985, behoudt zijn
zetel in het beleidsvormende comi
té van de PLO.
Enkele Palestijnse zegslieden
hadden voorspeld dat Abbas uit
het comité zou worden gezet om
dat hij het imago van de PLO zou
schaden. Arafat en zijn twee radi
cale rivalen, Nayef Hawatmeh en
George Habash, liepen zaterdag
avond hand in hand naar de beslo
ten vergadering van de PNC onder
luid applaus van zo'n 1000 af
gevaardigden en genodigden.
Twee uur eerder dreigden Ha
watmeh en Habash de inspannin
gen voor eenheid in de gelederen
teniet te doen als Arafat niet toegaf
aan de eis van een verbod op be
trekkingen met Egypte. Vrijwel al
le Arabische landen verbraken de
banden met Cairo nadat Egypte in
1979 een vredesakkoord sloot met
Israël.
Het drietal voerde eerder overleg
in Arafats streng bewaakte villa 25
kilometer ten westen van Algiers.
Over de inhoud van dat overleg
werd niets in de openbaarheid ge
bracht maar de drie leiders ver
klaarden na afloop dat alle geschil
len uit de wereld waren geholpen.
Direct na hun terugkeer kwam de
PNC bijeen voor de slotvergade
ring. Een cruciale politieke resolu
tie werd punt voor punt vrijwel
unaniem goedgekeurd. Daarbij
werd onder meer een uit 1983 date
rende resolutie bekrachtigd waar
bij alle contacten tussen de PLO en
Egypte werden verboden.
Enkele Palestijnse zegslieden
lieten doorschemeren dat Arafat
mogelijk pogingen zal onderne
men de beperkende politieke reso
lutie te omzeilen en op een andere
manier zal trachten de contacten
met de Egyptische president Hosni
Moebarak open te houden.
De Palestijnse leiders kondigden
een week geleden aan dat zij een
oplossing hadden gevonden voor
hun vijf jaar oude geschillen, die
de organisatie in negen subgroepe
ringen had opgesplitst. Een com
promis werd gesloten waarbij Ara
fat zou hebben toegezegd zijn in
spanningen met Jordanië voor vre
de in het Midden Oosten op te
schorten. In ruil daarvoor zouden
het Volksfront voor de Bevrijding
van Palestina PFLP van Habash
en het Democratisch Front voor de
Bevrijding van Palestina DFLP
van Hawatmeh Arafat hebben toe
gestaan zijn „bijzondere band" met
Egypte voort te zetten.
In de politieke resolutie van het
afgelopen weekeinde werd de eer
dere eis echter weer uit de kast ge
haald dat Arafat zijn betrekkingen
met Moebarak verbreekt. „Arafat
gaf er kennelijk de voorkeur aan de
eenheid binnen de PLO te behou
den boven zijn persoonlijke relatie
met Moebarak", aldus een Pale
stijnse zegsman.
In de resolutie wordt voorts be
loofd „de gewapende strijd voort te
zetten om onze grondgebieden te
bevrijden van de Israëlische bezet
ting". Voorts wordt het plan van de
Arabische Liga goedgekeurd voor
wederzijdse erkenning en vreedza
me samenleving tussen Israël en
de Arabische landen in ruil voor de
totale terugtrekking van Israël uit
de Westoever van de Jordaan, de
Gaza-strook en Oost-Jeruzalem.
Bovendien wordt het Russische
voorstel goedgekeurd voor een in
ternationale vredesconferentie
voor het Midden Oosten waaraan
moet worden deelgenomen door
de PLO, de vijf permanente leden
van de Veiligheidsraad van de Ver
enigde Naties en „alle in het con
flict betrokken partijen".
GUERNICA (GPD) - Het Baski-
sche stadje Guernica, dat in de
Spaanse burgeroorlog op 26 april
1937 door het Duitse Kondorle-
gieon bijna met de grond gelijk
werd gemaakt, was gisteren op
nieuw het doelwit van een bombar
dement. Maar precies 50 jaar later
waren het dit keer geen Junkers en
Heinkels, die over het bolwerk van
het Baskische nationalisme
scheerden. Twintig sportvliegtuig
jes, die dezelfde route van Sala
manca naar Guernica hadden ge
volgd als destijds de bommenwer
pers van het Kondorlegioen, bedol
ven Guenica gisteren onder een ta
pijt van anjers.
Het symbolische bloemenbom-
bardement was het hoogtepunt
van uitgebreide herdenkingsplech
tigheden, die ook werden bijge
woond door slachtoffers uit het Ja
panse Hiroshima en Nagasaki. In
de talloze toespraken, onder meer
van de Baskische president Ardan-
za, werd het verlangen onder
streept om van Guerica een inter
nationaal vredescentrum te maken
als symbool tegen het zinloze oor
logsgeweld.
Opmerkelijk was de afwezigheid
bij de herdenkingsplechtigheden
van belangrijke vertegenwoordi
gers van West-Duitsland. De enige
representant was de invaller-con
sul van West-Duitsland in Bilbao.
Vijftig jaar na de vernietigende ac
tie van het Kondorlegioen tegen
het civiele doel van Guernica, dat
in de Spaanse burgeroorlog geen
enkel militair belang had, is de
Bondsrepubliek nog steeds huive
rig om de volledige verantwoorde
lijkheid voor het bombardement
op zich te nemen in verband om
geen politiek precedent te schep
pen.
BOSBRAND - Ten oosten van het
Baikal-meer in Siberië in de Sow-
jet-Unie woedt al 26 dagen een
reusachtige bosbrand. Meer dan
2.000 mensen en 28 vliegtuigen zijn
ingezet om de vuurzee te bestrij
den. De brand, aangewakkerd door
een straffe wind, woedt in een ge
bied van 2.200 kilometer van de
stad Irkutsk tot Chita. De grote
bosbrand is waarschijnlijk het ge
volg van het uit de hand lopen van
het afbranden van oud gras op en
kele boerderijen, ondanks een ver
bod hiertoe.
ROME - Het debat, dat afgelo
pen weekeinde in de Italiaanse
Tweede Kamer werd gehouden,
is in opperste verwarring geëin
digd. In zijn regeringsverklaring
door
Hein ten Kortenaar
had premier Fanfani nog eens
omstandig uiteengezet wat ieder
een de laatste maanden duidelijk
was geworden: de vijf-partijen
coalitie is uiteengevallen en er is
met het huidige parlement geen
regering te vormen die een ka
mermeerderheid achter zich
heeft.
Het debat en de afsluitende
vertrouwensstemming moesten
dienen als proef op de som, met
de logische consequentie dat het
parlement wordt ontbonden en
het woord aan de kiezers wordt
gelaten. Deze eenvoudige rede
nering is echter in de war ge
schopt door vier dagen kamerde
bat. Daarin slingerden Fanfani's
tegenstanders, met name de so
cialisten, hem de ergste verwij
ten naar het hoofd. Tegelijk kon
digden ze aan hem het vertrou
wen te zullen schenken dat hij
helemaal niet wenst.
De bedoeling is om aan te to
nen dat het parlement wel dege
lijk in staat is een regering te
steunen, zodat er geen enkele re
den bestaat het voortijdig naar
huis te sturen. Als Fanfani, on
danks het gekregen vertrouwen,
toch zou aftreden en de presi
dent zou adviseren het parle
ment te ontbinden, pleegt hij vol
gens de socialisten een „aanslag
op de grondwet". President Cos-
siga zou zich in dat geval volgens
de radicale voorman Marco Pan-
nella zelfs aan een „staatsgreep"
schuldig maken.
De enigen die niet aan het alge
mene gooi- en smijtspel mee
doen, zijn communisten en neo
fascisten: zij willen gewoon ver
kiezingen en zullen Fanfani hun
vertrouwen onthouden. De
christen-democraten zitten met
het probleem, hoe zij het onge
wenste vertrouwen kunnen
voorkomen zonder zelf tegen
hun eigen ministers te moeten
stemmen. Een pijnlijk dilemma,
dat zij misschien moeten oplos
sen door morgen, op het moment
van de stemming, de vergader
zaal te verlaten.
Veel hangt intussen af van de
wijze waarop Fanfani vandaag,
in zijn antwoord op het debat, de
vertrouwenskwestie zal stellen.
LONDEN (AP) - Behalve in Neder
land hebben dit weekeinde ook el
ders in West-Europa tienduizen
den activisten gedemonstreerd of
wakes gehouden teneinde te her
denken dat een jaar geleden door
een explosie en brand in de kern
reactor in Tsjernobyl in de Sowjet-
Unie een wolk radioactiviteit plaat
sen op het Europese continent
heeft besmet.
In Tsjechoslowakije arresteerde
de politie vijf leden van de milieu
organisatie Greenpeace die een be
toging hielden in Praag. Drie van
hen hadden geprobeerd een enorm
spandoek te bevestigen op de voor
gevel van het Nationale Museum,
aldus ooggetuigen. De anderen,
twee jeugdige Oostenrijkers,
trachtten pamfletten te versprei
den. In de pamfletten werd de
Sowjet-Unie ervan beschuldigd
een reactor, de WWER 440, te heb
ben ontworpen die een groter risi
co voor het milieu vormt dan de
beruchte Tsjernobylreactor. In lan
den in Oost-Europa en Finland
staan 34 van dergelijke WWER-
reactoren. Het vijftal werd, na en
kele uren te zijn vastgehouden, uit
gewezen.
In Frankrijk, West-Duitsland,
Spanje en Italië werden groot
scheepse betogingen gehouden. In
Italië vormden ongeveer 50.000
mensen een menselijke ketting
van 25 kilometer tussen een kern
centrale en een militair vliegveld.
Honderden Zweden droegen gis
teren witte kisten en kruisen om de
31 Russen te herdenken die bij de
ramp omkwamen. De demonstra
ties werden gehouden buiten enke
le kerncentrales, zoals de Barse
back-centrale in zuid-Zweden,
waar de politie een zestal betogers
arresteerde dat had geprobeerd
over het hek rond de centrale te
klimmen.
In Denemarken, dat zelf geen
kerncentrales bezit, hielden beto
gers een driedaagse wake bij de
ambassade van de Sowjet-Unie in
Kopenhagen. Er werd gekozen
voor drie dagen om aan te geven
dat het 67 uur duurde voor de Sow-
jet-autoriteiten voor het eerst offi
cieel melding maakten van het on
geluk.
In Londen namen zaterdag dui
zenden demonstranten deel aan
een betoging tijdens welke leden
van de groep „Friends of the
Earth" 31 bloemenkransen van de
Westminster Bridge in de rivier de
Thames wierpen.
In Thionville in noord-Frankrijk,
dicht bij de bouwplaats voor een
nieuwe grote kerncentrale te Catte-
nom, voegden betogers uit West-
Duitsland en Luxemburg zich bij
-ongeveer 3.000 mensen die door de
stad liepen en beëindiging van het
kernenergiebeleid van de regering
eisten. Frankrijk is voor zijn elek
triciteit voor tweederde deel afhan
kelijk van kernenergie.
In West-Duitsland kwamen dui
zenden betogers naar een opwer
kingsfabriek in Beieren. Ongeveer
300 personen marcheerden door
Keulen. Voor de kathedraal van
Keulen ontvouwden de betogers
een groot spandoek met de tekst:
„Tsjernobyl - Een Jaar Later en
Reeds Vergeten".
Het protest in Italië viel in een
periode waarin er fel wordt gede
batteerd over de vraag of er refe
rendums over kernenergie moeten
worden gehouden. Italië was het
eerste land dat beperkingen ten
aanzien van de consumptie van
voedsel en water verordende nadat
de radioactieve wolk over Europa
was getrokken.
In Japan, waar in 1945 de eerste
atoombom werd geworpen, ston
den betogers in verschillende ste
den stil bij de ramp van Tsjerno
byl, zoals in Tokyo en Osaka.
In Hong Kong overhandigde een
anti-nucleaire groep petities aan de
Chinese regering en de Britse goe-
verneur, waarin wordt aangedron
gen op beëindiging van bouwacti
viteiten voor een Chinese kerncen
trale dichtbij de grens.
De ramp in Tsjernobyl kreeg in
de Sowjet-Unie zelf weinig aan
dacht. Het blad Komsomolskaya
Pravda was één van de weinige
kranten die in zijn kolommen
ruimte uittrok voor de catastrofe
van een jaar geleden.
Het blad meldde dat in totaal aan
donaties voor een hulpfonds voor
slachtoffers van de ramp ruim 1,6
miljard gulden was gestort. Het
fonds is gebruikt voor de bouw van
huizen, de aanschaf van kleding en
andere voorzieningen voor de
slachtoffers.
PRAAG - Eén van de Greenpeace-activisten, de Zweedse Milo Dahlmann, wordt door de Tsjechische politie
verwijderd van het balkon van het Nationaal Museum in Praag, waar zij met andere leden van de milieu
organisatie een spandoek wilde ophangen gericht tegen kernenergie. (foto AP)
