'In principe ben ik een
traditioneel cabaretier'
Niet welkom in schouwburg
PODIUMBUK
DINSDAG 7 APRIL 1987
KUNST
PAGINA 19
Redactie Pieter C. Rosier
LEIDEN - Toneel, dans, cabaret
en jazz deze week in de Leidse
theaters. Wat de vele dansvoor
stellingen betreft, pikken deze
theaters enkele graantjes mee
van het Utrechtse Spring Dance
Festival.
Shusaku
Zo staat vanavond de dansgroep
van Shusaku (Takeuchi), een in
de jaren zeventig in Amsterdam
neergestreken Japanse bewe-
gingskunstenaar, op het podium
van de Leidse Schouwburg met
een nieuw programma, getiteld
'Cube-Nu'. De voorstelling, waar
in Shusaku sterker dan ooit de
nadruk op het detail tracht te leg
gen, gaat over het maniakale in
de mens, over zijn onaangepast
heid, zijn isolement. Centraal in
de muziek staat de snaar, die
verwerkt is in zelfgebouwde in
strumenten, die visueel een be
langrijk onderdeel vormen in de
voorstelling.
Heldendaden
Tegengesteld aan wat Shusaku
brengt is de nieuwste produktie
van het Folkloristisch Dansthea
ter, welk gezelschap morgen
avond naar de Leidse Schouw
burg komt. 'Reidans van helden
daden', zo luidt de titel van de
voorstelling. Dit programma van
artistiek leider Ferdinand van
Altena en regisseur/choreograaf
Ferenc Novak is gebaseerd op de
Ronde-Tafellegende over Lance
lot, zijn beschermheer Koning
Arthur en de geheimzinnige tove
naar Merlijn. Het is het tweede
programma van het Folkloris
tisch. Danstheater, waarin de
dansen zijn gerangschikt rond
een centraal thema. In de dans
geconserveerde klassieke helden
thema's uit alle windstreken spe
len er de hoofdrol in.
Ann Burton
De Nederlandse zangeres Ann
Burton en de eveneens aan de
jazz verknochte zanger Mark
Murphy bereiden een theater
tournee voor, die vrijdagavond
in de Leidse Schouwburg zal be
ginnen. 'Two jazzy people' op
pad. Van Ann,Burton is bekend
dat ze met name in Japan nogal
wat successen boekte. Ze wordt
de 'queen of ballads' genoemd en
ze wordt vooral geprezen om
haar behandeling van de tekst.
Maar afgezien van genoemde
ballads, de jazzlady zingt ook de
blues, op een wijze die volgens
sommigen een groot gevoel voor
subtiliteit verraadt. Ann Burton
en Mark Murphy brengen in hun
programma samen enkele duet
ten ten gehore en hun stemmen
kleuren naar het schijnt mooi bij-
elkaar. Het oordeel is aan de lief
hebber van vocale jazz, die zich
de komende première zeker niet
graag zal ontzeggen.
Henk Elsink
Rond Henk Elsink is het de laat
ste tijd wat stil geweest. Daar
moet naar de mening van de ca
baretier zelf een eind aan komen.
Hij is in elk geval druk bezig met
het geven van proefvoorstellin-
gen, die moeten uitmonden in een
nieuwe theatershow met als titel
'Blij zijn'. Tot de theaters waar
Elsink zijn nieuwe show wil 'uit
proberen' behoort ook de Leidse
Schouwburg. Volgens een recen
sent, die een optreden van de
cabartier eind maart in Alphen
Folkloristisch Danstheater, woensdagavond in de Leidse Schouw
burg. (foto Peter Corniss)
Shusaku Dormu met 'Cube-Nu', vanavond in de Leidse Schouw
burg. (foto Maurice Boyer)
Truus te Selle en Peter Blok in 'Beloftes', woensdag
dagavond in het LAK-theater.
zag, is Henk Elsink nog steeds
grappig als hij één van zijn vele
typetjes neerzet. Als minpunt
van het programma zou kunnen
gelden, dat er geen enkele ver
band tussen de liedjes en de sket
ches bestaat. Een cabaretshow in
wording, echter zonder rode
draad. Óf de barensweeën hele
maal achter de rug zijn en de
show, waarmee Elsink zaterdag
avond naar het theater aan de
Oude Vest komt, voldoende is ge
groeid, het Leidse publiek zal
daar zelf een antwoord op moe
ten geven. Het applaus na afloop
van de voorstelling moet voor de
cabaretier, die ooit in de Amster
damse Kopermolen zijn loop
baan is begonnen, één van de
graadmeters zijn.
Toneelgroep Klef
De toneelgroep Klef verzorgt ko
mende dinsdagmiddag in de
schouwburg een kindervoorstel
ling. Het op te voeren stuk heet 'Ik
ben even weg' en gaat over twee
kinderen op de evenwichtsbalk
van hun ontwikkeling. De
vriendschap die tussen deze twee
kinderen en een oudere vrouw
die bij hen in de straat komt wo
nen staat in deze voorstelling
centraal. De voorstelling, een
mengeling van spel, muziek en
zang, is bedoeld voor kinderen
vanaf acht jaar.
Herman Finkers
Herman Finkers is der
met deze nieuwe ster aan het ca-
baretfirmanent kennis wil ma
ken kan op dinsdagavond 14
april in het theater aan de Oude
Vest terecht. Finkers behoort tot
de groep jonge kleinkunstenaars,
dié op het ogenblik nogal van
zich doet spreken. Tot zijn han
delsmerk behoort een geraffi
neerd gebruik van een bepaald
soort knulligheid, waarvan bij
voorbeeld Brigitte Kaandorp
zich graag bedient. Of hij dit
stijlmiddel bewust of minder be
wust hanteert, het blijft even de
vraag. De droogkomieke uitstra
ling en het nuchtere stemgeluid
met licht accent blijken in elk ge
val het nodige effect te sorteren.
Wie Finkers programma 'EHBO is
Henk Elsink houdt vast aan zijn 'merk'
LEIDEN - Henk Elsink ergens
in de provincie. Die avond moet
hij zich behelpen met een paar
vierkante meter, bovendien vol
gepropt met instrumenten als
drumstel en vleugel. Maar dat
deert hem niet, want in deze aan
loop naar de nieuwe show moet
hij zich nog hoofdzakelijk verla
ten op zijn boek met teksten en
blijft de leesbril een onmisbaar
attribuut. "Dit was de tweede
keer", vertelt Elsink. "Sinds de
eerste keer in Zoetermeer heb ik
al wat veranderd, dingen er uit
en dingen er in gedaan, er waren
er bij die ik vanavond voor het
eerst deed. Dat gaat zo'n vijftien
keer en dan moet ik het uit mijn
kop weten en hoop ik er precies
achter te zijn wat wel en wat niet
leuk is".
"Dan sta ik nog wel twintig
dertig voorstellingen met grote
borden op het toneel fnet 'wach
ten' erop, met sleutelwoorden. In
de zomer verander ik nog het een
en ander en het volgende seizoen
ga ik het helemaal 'zetten' voor
een groot toneel. Er komt decor
bij, licht, de muziekopstelling
wordt bepaald, etcetera. Dan
steek je het echt in elkaar. Dan
doe ik mijn tekst tot op de kom
ma gelijk, staat alles vast en ver
andert er ook nooit meer iets".
"Of er na vanavond dingen af
vallen? Ik denk het wel, maar ik
gooi nooit gelijk weg, want in de
ze periode ken je nog maar tien
procent van de teksten. Eigenlijk
pas als het goed 'bekt', kan je
zeggen het werkt niet, nu moet ik
het wegflikkeren. Het verhaal
over de Ark van Noach? Dat
heeft het de vorige keer ook niet
goed gedaan. Nee, de point is
niet goed, maar hieraan is ook
geen andere point te bedenken,
want het is natuurlijk een keer
gaan 'onweren', daar zit je een
beetje aan vast".
"In de situatie waarin het pro
gramma nu zit, heb ik heel veel
aan vanavond gehad, het waren
bijzonder vriendelijke mensen.
Als het programma eenmaal rap
loopt, denk ik dat er meer reac
ties komen dan we nu hebben
gehad. Het verliest een hoop,
hoor, door versprekingen, din
gen die niet goed gaan, dingen
die je verkeerd plaatst. Er gaat
ontzettend veel mis".
Maar het publiek rekende hem
dat niet aan, want het amuseerde
zich kostelijk en na afloop merk
te een dame, schuifelend door
het gangpad, tevreden op dat het
een 'ouderwetse avond' geweest
was. Is dat een compliment?
"Voor mij wel, want ik ben na
tuurlijk een ouderwetse komiek,
ik ben in principe een traditio
neel cabaretier. Naast alle ver
nieuwingen - waar ik bijzonder
van gecharmeerd ben, hoor, en
waar ik veel waardering voor heb
- is dit mijn 'merk' en dat merk
heb ik nu al zo'n dertig jaar. Dat
kan ik toch niet meer verande
ren, dus als het ouderwets is, is
daar niets op tegen. Het moet ge
woon goed zijn".
Pensioen
Op het podium laat Henk El
sink zich op een gegeven mo
ment ontvallen dat hij dit werk
eigenlijk niet meer zo ziet zitten,
maar "ik ben te populair om er
mee op te houden". Misschien
heeft dat een kern van waarheid,
want een tijd geleden kneep hij
er een jaar tussenuit: "Ik was effe
moe, maar dat heeft toch ieder-
mijn lust en mijn leven' -onlangs
in Katwijk enthousiast ontvan
gen- is volgens een eerder in deze
kolommen gepubliceerde recensie
amusant maar oppervlakkig.
Het bestaat uit een reeks korte tot
zeer korte anekdotes, al dan niet
met behulp van rekwisieten. Fin
kers begeleidt zich zelf soms op de
piano, meestal echter werkt hij
met een geluidsband.
Beloftes
De naam van het Werkteater
heeft nog steeds een bekende
klank, hoewel de roem van dit ge
zelschap al geruime tijd aan het
tanen is. Een afsplitsing binnen
de groep onder aanvoering van
oudgedienden Yolande Bertsch
een wel eens? Het is heel goed
om een voorschot op je pensioen
te nemen, roep ik altijd. Ik denk
niet dat ik tot mijn 72ste doorga,
er komt een moment dat ik zeg:
nou is het genoeg geweest".
"Nee, het publiek zal ik totaal
niet missen. Ik kan natuurlijk
mooie verhalen ophangen van 's
avonds om acht uur sta ik te po
pelen, nou, daar heb ik echt geen
last van. Ik vind het een leuk vak
om te doen, maar ik heb niet zo'n
afwijking dat ik het applaus
moet horen. Als het lukt en een
avond is leuk - en de meeste zijn
hopelijk leuk - dan is het net als
of je een wedstrijd hebt gewon
nen. Als de mensen tevreden
naar huis gaan, geeft dat een lek
ker gevoel. Als je een rot avond
hebt, het kan wel eens tegen zit
ten, dan voel je je een beetje bela
zerd, daar heb ik echt een kater
"Het publiek laten gieren van
het lachen is een stuk moeilijker
dan het laten glimlachen, dat kan
je rustig van mij aannemen. Er
zijn ook gebieden waar men wat
ingetogener is. Den Haag vind ik
altijd wat gereserveerd, in Rot
terdam is men veel uitbundiger.
Een boodschap? Nee, niet echt,
dat is meer iets voor de postbo
de. Ik vind niet dat je de hele
avond over niks moet praten, er
moeten wel een paar dingetjes
inzitten. Ik probeer dat met
mooie liedjes te doen en door in
de humor bepaalde dingen aan te
roeren, herkenningspunten".
"Ik vind het altijd het aardigste
als je vanuit jezelf dingen vertelt
die het publiek ook kent, bij
voorbeeld dat ik naar een 'fit
nesscentrum' ga. De mensen die
in de zaal zitten, beginnen daar
ook aan te denken, die kennen
dat. Het feit dat je met een doch
ter en een moeder thuis leeft, dan
zie ik mensen van ja, ja. Of de an
dere kant, vader en zoon die een
blok vormen ten opzichte van de
moeder. In ieder gezin komt dat
voor en als je dat op een aardige
manier weet te verwoorden, is
dat een leuk herkenningspunt.
Je moet het niet alleen over niks
hebben en met hoedjes en petjes
rondlopen. Ik vind wel dat er
'wezenlijke' mannetjes moeten
staan".
Media
Er is enige agitatie merkbaar
bij Henk Elsink (bijna 52 jaar ge
leden in Enschede geboren),
wanneer de houding van de me
dia ten opzichte van het cabaret
ter sprake komt: "Er zijn mensen
die zeggen dat er nooit meer een
nummer op de plaat is geweest
als 'De Lift' of 'Johanna'. Die zijn
er wel geweest, maar werden
nooit gedraaid en hebben dus
en Herman Vinck zoekt het in
wat meer abstract theater zoals
tot uiting kwam in produkties
als 'Adio' en 'Laios'. Ook de nieu
we voorstelling 'Beloftes', die
woensdag- en donderdagavond
in het LAK-theater is te zien, past
in deze categorie. 'Beloftes' gaat
over individuen en hun -toevalli
ge- onderlinge verhoudingen.
Aan het begin van de voorstel
ling treedt ieder van de zeven
spelers alleen naar voren als om
zich voor te stellen aan het pu
bliek. Ze roepen allen een be
paald beeld op van zich zelf, van
luchthartig tot zwaar op de
hand, van naief tot uitgekookt.
Daarna opereren ze met wille
keurige, inwisselbare partners of
gaan op in het grotere geheel, de
Henk Elsink is
druk bezig een
nieuwe show op
te bouwen. Hij
doet dat door
middel van
'uitprobeervoor
stellingen',
waarmee hij ook
kleine zaaltjes in
het land kan
bespelen. Als een
moderne
nomade, die
artiest heet, laat
hij het publiek
bepalen wat leuk
is. Volgend
seizoen moet dat
resulteren in de
one-man-show
'Blij zijn'.
nooit die populariteit kunnen be
reiken. Men wenst niet kennis te
maken, men wenst te herkennen.
De tijd is over dat conferences op
plaat gekocht en gedraaid wer
den. Sinds 1975 is daar gewoon
de klad in gekomen".
"In Hilversum is Nederlands
zo'n beetje als lepra, dat moet be
streden worden. Ze hebben er
ook geen geduld meer voor. In
de grote tijd van Veronica, toen
het schip nog in het water lag,
draaiden ze rustig een conferen
ce van twaalf minuten. Daar is
nu geen tijd meer voor, het mag
niet langer zijn dan drie minuten.
In de tijd dat wij (Sonneveld,
Kan, Hermans, Van Vliet) onze
populaire conferences maakten -
opa spreekt nu van 1966, 1967 -
was alles nog nieuw. We lopen
nu zo'n dertig jaar mee, er is niks
nieuws meer aan ons, we kunnen
alleen proberen kwaliteit te hou
den".
FRANS DOELEMAN
groep. De op zich zelf staande scè
nes worden door muziekfrag
menten aaneen gesmeed, maar
een eenheid ontstaat er niet. De
voorstelling is volgens een recen
sie in NRC Handelsblad een zoek
tocht in plaats van het resultaat
daarvan.
Stéphanie Aubin
Het Spring Dance Festival staat
dit jaar vooral in het teken van
de Franse dansgroepen. Tot deze
groepen behoort de Compagnie
Stéphanie Aubin. Mede dank zij
de steun van het Institut Fran
cais in Den Haag is de mogelijk
heid geschapen om het gezel
schap naar het LAK-theater te
laten komen. Volgens een in de
LAK-agenda opgenomen pro
grammatoelichting heeft Stépha
nie Aubin de weinig revolutio
naire stelling dat klank en bewe
ging onverbrekelijk met elkaar
zijn verbonden zeer oorspronke
lijk, persoonlijk en intensief uit
gewerkt in haar choreografieën.
Een kleine twee jaar geleden
maakte Aubin de solovoorstel
ling 'Machinations', waarvan de
basiselementen inde nu te verto
nen voorstelling 'Dédoublé ver
der worden ontwikkeld. Als
'danspartner' fungeert een appa
raat, dat de naam 'Manorine'
heeft meegekregen. Het is een ca
mera, die beweging en licht regi
streert en doorseint naar een sy-
thesizer waar ze omgezet worden
in geluidsvariatiesStéphanie
Aubin danst haar choreografie
samen met Lila Greene.
Griftheater
Het Griftheater presenteert zich
zaterdagavond in het LAK met
'Caoutchouc', een produktie, die
wordt aangeduid met bewe
gingstheater. Met muziek van
Bernard van Beurden en de
stemmen van de twee speelsters:
Kika GroSzkopf en Hanninka
Luitwieler. Het duo is maanden
lang bezig geweest met de voorbe
reiding van deze produktie, is op
onderzoek uitgegaan in de we
reld van rubber om hun uit
gangspunt te kunnen verwezen
lijken: een decor dat, inclusief de
vloer, geheel van elastiek is ver
vaardigd. Dit elastiek is bepa
lend voor het toneelgedrag in de
ze voorstelling. En de klank van
de titel sluit aan op de stemeffec-
ten. Als inspiratiebron voor de
voorstelling is het verhaal 'Quar
reling Pair' van Jane Bowles ge
kozen.
Ella Snoep
De kindervoorstelling op zondag
middag in het LAK wordt dit
maal verzorgd door het mario
nettentheater Ella Snoep. De
voorstelling heet 'Een staart voor
oma' en behalve met marionetten
wordt er ook met vingerpoppen
en een levensgrote pop gespeeld.
Voor kinderen vanaf vijf jaar.
In verband met de overweldigen
de belangstelling is de tentoon
stelling va nwerk van de Duitse
kunstenaar Oskar Schlemmer
(1888-1943) verlengd tot 20 april.
Tot dusver ruim 70.000 mensen
de tentoonstelling in het Stede
lijk Aanvankelijk zou de ten
toonstelling tot 12 april duren.
Drie weken na de expositie werd
de 50.000ste bezoeker al welkom
geheten.
Het Nationale Ballet gaat tussen
15 april en 3 mei twaalf voorstellin
gen verzorgen van Assepoester van
de Britse choreograaf Frederick
Ashton. De serei wordt uitsluitend
in Het Muziektheater in Amster
dam gegeven. Assepoester (Cinde
rella) is een ballet in drie aktes, ge
zet op muziek van Sergej Prokof-
jev en gebaseerd op het gelijkna
mige sprookje van Perrault. Na
Midzomernachtsdroom is dit het
tweede werk van Ashton dat het
Nationale Ballet in Nederland uit
brengt.
Een schilderij van de negentien
de eeuwse Franse schilder Augus-
Drs. R.E.O. Ekkart (39) is met in
gang van 1 juli benoemd tot ad
junct-directeur van het Rijksbu
reau voor Kunsthistorische Docu
mentatie in Den Haag. Hij is direc
teur-conservator van het Rijksmu
seum Meermanno Westreenianum
en Museum van hét Boek in Den
Haag.
In zijn plaats komt dr. J. Offer-
haus (56) die directeur was van het
Nederlands Instituut in Rome,
waar hij ook als raad voor culturele
zaken was verbonden aan de Ne
derlandse ambassade.
Het Nederlands Dans Theater
voert 16 april in het Circustheater
in Scheveningen voor het eerst
The Unsung uit, een ballet zonder
muziek van José Limon, dat in
1970 in New York in première
ging. Het ballet is gewijd aan 'de
heldhaflge verdedigers van het
Amerikaanse erfgoed', de India
nen. De choreograaf laat daarin,
naar hij zelf verklaarde, de kracht
en vriendelijkheid, de intelligen
tie en de naïviteit van Amerika's
inheemse bevolking zien. Het
werk wordt uitgevoerd door acht
dansers die elk een stamhoofd
vertegenwoordigen.
PARIJS - De Amerikaanse auteur Peter Taylor kreeg gisteren uit
handen van Mariel Hemingway, kleindochter van de beroemde schrijver
Ernest Hemingway, de Ritz-Hemingwayprijs voor zijn roman 'A Sum
mons to Memphis'. De prijs, die twee jaar geleden werd ingesteld door de
Ritz-hotelketen, bedraagt ruim 100.000,-. (foto ANP)
te Renoir is in Londen gestolen.
lVVHUli AO t At AJVIIUCII gVoiUlCU.
Het schilderij, getiteld 'Vaas met
bloemen', was eigendom van een
Britse kunsthandelaar. De waar
de ervan wordt geschat op bijna
anderhalf miljoen gulden.
RITZ-HEMINGWAYPRIJS
GRONINGEN (GPD) - De Gronin
ger Stadsschouwburg, zondag 29
maart. Hauser Orkater speelt muzi
kaal al een half uur 'Onder het Mel
kwoud' van Dylan Thomas. Een
actrice vraagt bevlogen: Wat zullen
de buren er van zeggen? Het ant
woord krijgt zij van een toeschou
wer op de eerste rij. Die staat op en
deelt duidelijk mee: „Ik weet wel
wat de buren er van zeggen, die
vinden het maar niks". Hierop ver
laat de man de zaal, later gevolgd
door een aantal minder luidruchti
ge anderen. Die het ook niks vin
den.
Dit op zich vrij onschuldige
schouwburg-incident heeft voor de
even meespelende toeschouwer
een vervelend staartje gekregen.
Vorige week ontving hij een brief
ADVERTENTIE
van Jacques van Veen voor deze
gelegenheid tekenend met J. W. A.
van Veen, hoofd Stadsschouw
burg.
Het hoofd schrijft geconstateerd
te hebben dat de Groninger Hof-
mann zich niet houdt aan 'de regels
voor het bijwonen van een voor
stelling'. En daarom heeft men be-,
sloten de spontane 'acteur' tot 1
mei a.s. de toegang tot zowel de
Stadsschouwburg als de Ooster
poort te ontzeggen.
Hofmann is een fervent theater
bezoeker en voorzitter van de
Glenn Gould Society ook een lief
hebber van muziek. Tevens is Hof
mann recidivist: hij kreeg al eerder
een maand schouwburg-verban
ning, nadat hij naar de smaak van
de directie wat al te uitbundig zijn
walging vanwege Seth Gaaikema's-
musical 'Publiek' publiekelijk had
gemaakt.
Deze bestraffingen zijn tamelijk
uniek in Nederland. Gerrit Tinholt,
directeur van de landelijke
schouwburgdirecteuren-club
(VSCD), kan zich desgevraagd
nauwelijks vergelijkbare gevallen
herinneren. Toen hij nog directeur
was van De Tamboer in Hooge-
veen heeft hij eens mondeling een
lastige klant te verstaan gegeven
dat die maar beter even een tijdje
uit zicht kon blijven. Hetgeen ge
schiedde. Tinholt vindt de Gronin
ger maatregel op zich zelf wel
geoorloofd: Er zijn een aantal co
des in het leven en het staat thea
terdirecties vrij om mensen toe
gang te weigeren, omdat ze verant
woordelijk zijn voor een juiste
gang van zaken.
Jacques van Veen stelt zich op
hetzelfde standpunt. Hofmann
denkt er anders over. In een brief
aan Van Veen noemt hij diens be
slissing 'absurd en volslagen bela
chelijk' en 'een frappant voorbeeld
van kleinstedelijk denken'. Hij
heeft al een advocaat geraad
pleegd. Hij schrijft ook waarom:
„Het is niet mijn voornemen toe te
staan dat ik door wie dan ook maar
behandeld wordt als een Z-side
supporter die, zoals U ongetwijfeld
weet, bij elke vernielzuchtige actie
een aai over de bol voelt en buiten
dien een pasje binnenkort om ge
controleerd de zaak af te breken".
Ronald Brautigam
wijzigt programma
LEIDEN - De pianist Ronald
Brautigam heeft voor het concert
dat hij morgenavond in de Kapel
zaal van het K&O-gebouw zal ge
ven, zijn programma gewijzigd. De
pianist, die zojuist van een tournee
door Finland is teruggekeerd,
heeft een licht blessure aan zijn
schouder opgelopen. Daarom heeft
hij nu gekozen voor composities,
die minder spierkracht vergen dan
de werken die oorspronkelijk op
het programma stonden. Het pro
gramma dat Ronald Brautigam nu
gaat spelen, ziet er als volgt uit: be
gonnen wordt met de Franse Suite
in G van J.S. Bach. Daarna volgt de
Sonate in Fis, opus 78 van Ludwig
van Beethoven. Schumanns
Waldszenen opus 82 besluiten het
gedeelte voor de pauze. Na de pau
ze volgen vier Preludes en de suite
Children's Corner van Debussy.
