Spijsolie dé oorzaak
van vreemde 'epidemie'?
Reportage
Proces begint vandaag in Spanje
Export chemisch afval
moeilijk in te perken
Raad van Kerken bezig met conclusie studiedag over aids
PAGINA 2
MAANDAG 30 MAART 1987
MADRID - Vanaf vandaag wordt heel Spanje weer her
innerd aan een van de meest tragische episodes uit de
Spaanse geschiedenis sinds de burgeroorlog: het dra
ma van de mysterieuze 'epidemie', die in mei 1981 uit
brak en sindsdien meer dan 500 Spanjaarden de dood
ipjoeg en bij ongeveer 22.000 mensen ernstig lichame
lijk en geestelijk letstel achterliet.
Zes jaar na het begin van het drama gaat vandaag
eindelijk het doek op in het theater van het Casa de
Campo, het Madrileense buitenbos, dat voor deze gele
genheid voor ruim 6 miljoen gulden is omgebouwd tot
rechtszaal.
door
Gerrit Jan Hoek
In het monsterproces, dat tussen
de 4 en 6 maanden zal duren,
staan 38 verdachten terecht, te
gen wie straffen geëist worden
die oplopen tot 10.000 jaar en
boetes variërend van 1,5 tot 2
miljoen gulden. De beklaagden
wordt ten laste gelegd, dat zij
voor de industrie bestemde kool
zaadolie na een clandestien raffi-
nageproces als spijsolie op de
markt hebben gebracht.
Maar inmiddels groeien de
twijfels of de meer dan 250.000
foliovellen, waar het lijvige pro
cesdossier uit bestaat, wel het
sluitende bewijs leveren, dat de
gemanipuleerde spijsolie de di
recte en enige oorzaak is geweest
van de catastrofe.
Psychose
Op 6 mei 1981 brak in Spanje
een ware psychose uit. Een 8-ja-
rig jongetje uit Torrejon de Ar-
doz, Jaime Vaquero, overleed in
een Madrileens ziekenhuis aan
de gevolgen van wat op het eer
ste oog een longontsteking leek.
Het merkwaardige van het geval
was, dat nog drie andere leden
van het gezin Vaquero met de
zelfde verschijnselen werden op
genomen.
Ook in andere ziekenhuizen in
Madrid stroomden de patiënten
binnen met identieke sympto
men: ademhalingsmoeilijkheden
en spierkrampen. De 'epidemie'
sloeg ook over naar andere delen
van Spanje, met name in noorde
lijke richting, naar de provincies
Segovia, Valladolid en Leon.
In luttele dagen begon de lijst
met sterfgevallen onrustbarend
te groeien. De artsen zagen zich
voor een onoplosbaar raadsel ge
plaatst. De eerste diagnoses we
zen weliswaar op een longontste
king, maar het ziektebeeld was
veel omvattender.
Vandaar dat de meest wilde
speculaties in medische kringen
de ronde deden. Sommigen in
terpreteerden de ziekte als de
mijnwerkersziekte van de hoog
vlakte van Bolivië, anderen hiel
den het op een variant van de be
ruchte legionairsziekte.
Op de Amerikaanse militaire
basis in Torrejon de Ardoz had
het eerste sterfgeval plaats. Daar-
door ontstond het gerucht dat
ontsnapte giftige, agressieve
wespen, die door de VS als ge
heim bacteriologisch wapen zou
den zijn ontwikkeld, verant
woordelijk waren geweest voor
de besmetting.
Maar al die theorieën van het
eerste uur bleken bij nader on
derzoek niet langer houdbaar.
Net zomin als de hypothese, dat
besmette aardbeien of zieke vo
gels er voor verantwoordelijk
waren, dat de mensen stierven.
Pas na een maand dook er een
min of meer plausibele versie op.
Bijna alle slachtoffers hadden
één ding gemeen: ze hadden vrij
wel allemaal een bepaald soort
olie gebruikt, die huis aan huis of
op de markt in de losse verkoop
verkocht was.
Het oliespoor werd door puur
toeval ontdekt, toen bleek, dat de
moeder van een baby van zes
maanden een scheutje van die
olie door de groentepuree had
gedaan.
Fraude
Toen de politie eenmaal in de
oliebranche ging speuren, kwam
er een gigantische fraude boven
water. Een aantal weinig scrupu
leuze olieboeren had een aanlok
kelijk gat in de markt gezien. Om
aan de vraag naar goedkope olie
te voldoen, importeerde de olie-
maffia industriële koolzaadolie,
waar aniline aan was toegevoegd
om het voor de menselijke con
sumptie ongeschikt te maken.
Die olie was niet alleen aan
zienlijk goedkoper dan normale
olijfolie, maar er hoefde boven
dien veel minder accijns over be
taald te worden. Nadat de doua
ne de importformulieren van de
noodzakelijke stempels had
voorzien, werd de industriële
olie naar kleine raffinaderijen
getransporteerd.
Via een verhittingsproces
moest de aniline uit de industrië
le olie worden gedestilleerd,
waarna het eindprodukt als nor
male spijsolie afgezet kon wor
den. Een fluitje van een peseta
voor een doorgewinterde chemi
cus, maar niet weggelegd voor de
onervaren olieamateurs.
Na de raffinage bleken er nog
grote hoeveelheden aniline in de
spijsolie te zijn achtergebleven.
Eenmaal geconsumeerd bleek
die aniline funeste gevolgen te
hebben voor de gezondheid.
De aniline koppelde zich aan
de vetzuren en tastte de lymfe-
cellen aan, die zich tegen het ei
gen lichaam keerden en de ge
wrichten aantastten. Dat leidde
tot ernstige uitmergeling en ver
oorzaakte haaruitval.
Nergens last van
Maar ook de spijsolieversie
nam niet alle twijfels weg. Want
hoe kon het verklaard worden,
dat in één gezin, waarin iedereen
van de vermeende olijfolie had
gegeten, sommigen doodziek
werden, terwijl anderen nergens
last van hadden?
Waarom deed zich in de pro
vincies Catalonië, Valencia en
Sevilla, waar toch ook de gema
nipuleerde olie rijkelijk afgezet
was, geen enkel sterfgeval voor?
Sommige slachtoffers beweer
den stellig nooit losse 'olijfolie' te
hebben gekocht of gegeten, ter
wijl zij toch de gevreesde symp
tomen vertoonden.
Sommige artsen begonnen te
twijfelen, omdat de aniline alléén
evenmin alle verschijnselen van
het complexe ziektebeeld kon
verklaren. Maar het Spaanse mi
nisterie van Gezondheidszorg
wilde van die twijfels niets we
ten. Het ministerie bleef hard
nekkig de theorie verdedigen,
daarin merkwaardig genoeg ge
steund door de Wereldgezond
heidsorganisatie, (WHO), dat al
het kwaad enkel en alleen ver
oorzaakt was door de bewuste
spijsolie.
Bovendien deed de conserva
tieve regering er alles aan om de
affaire te kleineren. 'Het pro
bleem is belangrijk, maar niet
ernstig. Een normale griepepide
mie heeft ernstiger gevolgen'
probeerde de toenmalige minis
ter van gezondheidszorg, Sancho
Rof, de verontruste gemoederen
nog enigszins te sussen.
Het aantal dodelijke slachtof
fers en de statistiek van het aan
tal mensen, dat door het gif was
aangetast, werden bewust ge
drukt. Terwijl volgens cijfers van
de verenigingen van slachtoffers
het aantal sterfgevallen boven de
600 moest liggen, bleven de auto
riteiten stug volhouden, dat er in
totaal 'slechts' 386 mensen aan
de epidëmie bezweken waren.
Maar kwalijker nog was dat het
ministerie van wetenschappelijk
onderzoek, dat de oorsprong van
de ziekte in een andere richting
wilde zoeken daarbij systema
tisch werd gehinderd. Het meest
schrijnende voorbeeld van die
schimmige politiek is de
Dokter Muro
Op het moment van het uitbre
ken van de epidemie was dr Mu
ro directeur van het Koninklijke
Ziekenhuis van Madrid. Muro
geloofde er vanaf het begin niet
in, dat de ziekte veroorzaakt was
door een virus. Hij meende dat
de oorzaak vergiftiging was.
Toen hij zijn mening echter
naar buiten bracht, werd hij par
does op non-aktief gesteld.onder
het mom, dat hij 'geestelijk en li
chamelijk uitgeput' was.
Maar ondanks die disciplinaire
maatregel ging Muro onverdro
ten voort met het onderzoek op
eigen houtje. Met grote precisie
en een enorm doorzettingsver
mogen probeerde Muro zijn
theorie te bewijzen.
Zijn speurtocht langs alle dor
pen, waar de ziekte had toegesla
gen, waarbij hij in amper een jaar
58.000 kilometer afraasde, bracht
hem tot een onthullende conclu
sie: de vergiftiging was veroor
zaakt door een verdelgingsmid
del van een buitenlandse chemi
sche multinational.
De naam van Bayer werd later
in dat verband genoemd. Het
middel was in Spanje uitgepro
beerd met vergunning van de mi
nisteries van landbouw en van
gezondheidszorg op tomaten.
Omdat bij de opname van de
chemische stof in de tomaten de
kracht van het gif met maar liefst
700 keer toenam, was een kleine
dosis al dodelijk.
Laboratoriumproeven wezen
bovendien uit, dat het gif bij
proefdieren bijna identieke
symptomen te weeg bracht als
die bij de slachtoffers geconsta
teerd waren. Dit in tegenstelling
tot de proeven met gemanipu
leerde spijsolie, waar de ingespo
ten dieren nauwelijks op rea
geerden.
Ook voor het merkwaardige
verschijnsel, dat sommige ge
zinsleden wel en andere niet aan
getast waren, had Muro's theorie
wel een verklaring. In de groot
handel werden verschillende
partijen tomaten met elkaar ver
mengd, waardoor de huisvrouw
in haar kilo tomaten zowel 'ge
zonde' als 'foute' kocht.
Het eten van een slaatje, waar
in tomaten verwerkt waren, had
dan ook veel weg van een Russi
sche roulette. Maar de opzienba
rende bevindingen van dr Anto
nio Muro werden door de Spaan
se gezondheidsautoriteiten volle
dig genegeerd en tot de doofpot
of de bureaula veroordeeld. Op
het' ministerie werd Muro sma
lend voor 'gek' versleten.
Weer in genade
Muro werd weer in genade
aangenomen en bij het onder
zoek betrokken toen de socialis
tische regering aan de macht
kwam. Maar zijn werk kon hij
niet afronden. In april 1985 over
leed Muro aan kanker.
Hoewel Muro noodgedwongen
ontbreekt in de rij van 116 weten
schappelijke onderzoekers, die
tijdens het proces als getuigen
zullen worden gehoord, is het ze
ker niet uitgesloten, dat zijn stel
lingen posthuum nog zullen
triomferen.
Een andere gerenommeerde
Spaanse wetenschappelijke on
derzoeker, dr Luis Frontela zit in
feite op dezelfde lijn als dr Muro.
Frontela is hoogleraar aan de me
dische faculteit van Sevilla en
'sinds kort benoemd tot directeur
van het wetenschappelijke cri
minele politieonderzoek,
Pas zeer onlangs kreeg Fronte
la, die eveneens jarenlang gene
geerd werd, een budget van drie
ton om met Britse apen te expe
rimenteren. Dat experiment wil
Frontela tijdens het proces uit
voeren. waarbij hij al heeft laten
doorschemeren, dat verrassin
gen niet uitgesloten zijn.
Als Frontela er inderdaad in
slaagt om zijn theorie te bewij
zen, betekent dat een radikale
van het proces. Dat
betekenen dat de
spijsolie definitief niet langer als
de oorzaak van de catastrofe kan
worden aangemerkt.
De 38 verdachten kunnen
daardoor niet langer schuldig
geacht worden aan dood door
schuld, maar kunnen hooguit
veroordeeld worden wegens
fraude. Tegen die achtergrond
kan het tweede proces, tegen
tien hoge functionarissen van de
Spaanse gezondheidsdienst wei
eens veel interessanter zijn. Het
vooronderzoek is daarvan nog
niet afgesloten en zal waarschijn
lijk pas eind van dit jaar begin-
Want bij die gelegenheid zal de
top van het ministerie van ge
zondheidszorg zich moeten ver
antwoorden over de vraag waar
om ze gedurende zes jaar alle al
ternatieven hebben doodgezwe
gen en onderzoek daarnaar heb
ben tegengehouden.
DEN HAAG - België heeft vorige
week zijn grenzen gesloten voor de
invoer van chemische afvalstoffen
vanuit Nederland. Maar zolang er
geen verbod is op de uitvoer daar
van uit Nederland, er onvoldoende
verwerkingscapaciteit in eigen
land is en de prijzen van verwijde
ring te hoog blijven, blijft het ge
vaar dat chemische afvalstoffen in
toenemende mate de grens over
zullen gaan. Vooral landen als de
DDR, Roemenië en zelfs Afrikaan
se landen, die harde valuta nodig
hebben, zijn best bereid het Neder
landse afval af te nemen.
door
Carel Wiemers
Een uitvoerverbod zit er volgens
minister Nijpels (milieu) voorlopig
niet in. De Wet Chemische Afval
stoffen biedt daartoe geen moge
lijkheden. De verwijdering en ver
werking van afvalstoffen valt on
der de verantwoordelijkheid van
de provinciebesturen. In principe
is chemisch afval een vrij verhan
delbaar goed. Alleen via het verle
nen van een vergunning of onthef
fing kan de provincie indirect eni
ge invloed uitoefenen op het ver
loop van de afvalstroom.
Vrij vervoer
Controle op de uitvoer van che
misch afval naar het buitenland is
erg moeilijk omdat er in de Euro
pese gemeenschap een vrij vervoer
van goederen is. Bovendien zijn de
verwerkers van het chemisch afval
in het buitenland niet verplicht de
ontvangst van de stoffen bij het mi-
nisteriè van milieubeheer aan te
melden. Verwerkers in Nederland
hebben wel deze plicht.
In vergelijking met andere Euro
pese landen brengt Nederland erg
veel chemisch afval de grenzen
over. Hoeveel is niet precies be
kend. Wat bij het ministerie wordt
aangemeld, bedraagt ongeveer
140.000 ton per jaar. Daarbij zijn
niet gerekend de grote hoeveelhe
den vliegas en andere verbran
dingsresten die niet overal als che
misch afval worden aangemerkt.
Een derde van de geëxporteerde
chemische afvalstoffen komt te
recht in de Bondsrepubliek Duits
land, dat daarmee onze grootste af
nemer is. De DDR, die een paar
jaar geleden 24.000 ton uit Neder
land importeerde, laat nu volgens
de officiële cijfers jaarlijks een hoe
veelheid van bijna 40.000 ton che
misch afval toe. Naar België ging
tot nu toe ongeveer 30.000 ton per
jaar, terwijl Frankrijk en Engeland
respectievelijk 14.000 en 6.000 ton
afnemen.
Aantrekkelijk
Een van de oorzaken van de toe
nemende uitvoer van chemische
afvalstoffen, in drie jaar van bijna
114.000 naar 140.000 ton, is het te
kort aan verwerkingscapaciteit in
Nederland. De producent kan som
mige afvalstoffen eenvoudigweg
niet kwijt. Bovendien is export erg
aantrekkelijk omdat de verwer
king ervan in het buitenland vaak
veel goedkoper is dan in Neder
land. Vooral een land als de DDR,
dat graag westerse valuta heeft,
biedt financiële voordelen. Het
storten van chemisch afval is hier
10 tot 40 procent goedkoper dan
het verbranden bij de Afvalverwer
king Rijnmond.
Voor de bedrijven is het brengen
van hun chemisch afval naar het
buitenland ook erg aantrekkelijk
omdat elders een minder streng
milieubeleid wordt gevoerd. De
aanvraagprocedures voor het stor
ten van chemische afvalstoffen zijn
in Nederland nogal ingewikkeld.
Voor wie snel van zijn rommel af
wil, is het transport naar het bui
tenland de gemakkelijkste weg.
De Nederlandse milieuorganisa
ties, die het er volstrekt niet mee
eens zijn dat Nederland andere lan
den met zijn troep opzadelt, vinden
dat hier oorzaak en gevolg worden
omgedraaid. Zolang de uitvoer van
chemisch afval doorgaat, zal er on
voldoende verwerkingscapaciteit
in eigen land zijn en zullen de kos
ten aan de hoge kant blijven. Door
meer aanbod komen er nieuwe en
betere verwerkingsmethoden en
gaan de prijzen omlaag, zo redene
ren de milieuorganisaties.
Voorschriften
Het meeste chemische afval dat
naar het buitenland wordt afge
voerd, wordt gestort. Daarmee
schuift men het probleem door
naar de toekomst, vinden de
milieuorganisaties. Bovendien vol
doen de stortplaatsen niet altijd
aan de milieuhygiënische eisen.
De enige oplossing van het pro
bleem met het chemisch afval is
volgens de milieuorganisaties de
ontwikkeling van verwerkings
technieken. Het ministerie van mi
lieubeheer is het daar in principe
geheel mee eens. Het chemisch af
val dat nu nog technisch niet te
verwerken is, zou dan tijdelijk en
onder strenge milieuvoorschriften
gescheiden moeten worden opge
slagen. Als er een verwerkingsme
thode wordt gevonden, kan het als
nog verwijderd worden. Belangrij
ker nog is het voorkomen van het
ontstaan van chemisch afval. Dit
kan door andere produktieproces-
sen' te ontwikkelen of andere
grondstoffen te gebruiken.
Het storten van afval op een Belgische dumpplaats.
Op initiatief van de Raad van
Kerken en met medewerking van
rooms-katholieke, hervormde en
gereformeerde instanties werd
zaterdag in Amersfoort een beslo
ten studiedag gehouden over de
virusziekte aids en haar gevol
gen. Ook het landelijke Coördi
natieteam Aids nam eraan deel.
Mede naar aanleiding van deze
raadpleging zal een werkgroep
zo spoedig mogelijk aanbevelin
gen doen aan de Raad van Ker
ken en zijn leden. Van groot be
lang wordt geacht een grondige
herbezinning op de seksualiteit,
het seksuele gedrag en de verant
woordelijkheden die daarmee sa
menhangen.
De landelijke campagne, die
op 14 april begint, mag niet door
tegengesteld spreken vanuit de
kerken worden doorkruist, zo
vindt men. Daardoor zou alleen
maar verwarring en angst ont
staan, zoals elders in de wereld al
gebeurt. Vooral moet een
groeiende angst worden voorko
men. Kerken moeten pastores
toerusten om te helpen waar ge
holpen moet worden. Er mag
niet gezegd worden: "het komt
in. onze kringen niet voor, mis
schien wel bij de buren". De ker
ken moeten open staan voor dit
nieuwe fenomeen, dat de ge
zondheid bedreigt, nog niet on
der controle is en waarvoor geen
vlucht mogelijk is in geformu
leerde kerkelijke leerstellingen.
Het bestuur van de Raad van
Kerken zal zich zeer binnenkort
bezighouden met de conclusies
van de studiedag.
Duidelijk
Voorafgaande aan deze beslo
ten raadpleging had de EO het
radioprogramma 'Tijdsein' aan
dit thema gewijd. Daarin waren
gesprekken met de vrijgemaakt-
gereformeerde hoogleraar ethiek
dr. J. Douma uit Kampen en se
cretaris ds. W. R. van der Zee van
de Raad van Kerken.
Douma kon zich niet voorstel
len dat een predikant een goed
woord over kan hebben voor an
dere seksuele contacten dan tus-
game huwelijk. "Er is een duide
lijke bijbelse boodschap tégen
de zonde en vóór de zondaar, zo
dat het, als het over risicogroe
pen gaat, volledig in strijd is met
die boodschap om zich over te
geven aan homoseksueel verkeer
of contact met heroïne-prosti-
tuees. Douma's boodschap was
rechtuit: vermijd wisselende
contacten.
Overigens is, naar zijn mening,
de kerk wel geroepen pastorale
hulp te verlenen aan mensen die
door aids zijn getroffen. In de ac
tuele prediking moet naast aller
lei andere vraagstukken ook aids
aan de orde komen. "De kerk
pretendeert een boodschap te
hebben en antwoord te kunnen
geven op de vragen van de dag".
In een speciale kanselboodschap
over aids ziet Douma geen heil.
Secretaris Van der Zee van de
Raad van Kerken wist niet of de
angst voor de ziekte in de hand is
te houden. "Wij willen wel alles
doen om een angstpsychose te
voorkomen". Hij verklaarde uit
drukkelijk, homoseksualiteit te
beschouwen als een 'aanvaard
bare wijze van leven'. "De ker
ken kunnen zeker getuigen vóór
het monogame huwelijk, maar
niet uit angst voor aids". "Het
monogame huwelijk is een keuze
die de mens zelf maakt".
De predikant sprak zich uit
voor een zorgvuldig omgaan met
seksualiteit zonder daarbij met
een wettische bindingen toe te
passen. "Wij moeten niet met ons
vingertje zwaaien, maar onze ar
men openen". "Als in een kerke
lijke boodschap over aids wordt
gezegd, dat het monogame hu
welijk de enige oplossing is, dan
komen daardoor veel mensen
pastoraal in de klem".
'Samen op weg'
De hervormde synode heeft
met grote meerderheid de beslui
ten bekrachtigd van de gezamen
lijke hervormd-gereformeerde
synodevergadering van vorig
jaar november in Ede. Daarbij
verklaarden beide kerken, zich
in staat van hereniging te bevin
den. De twee kerken staan sinds
dien niet meer vrijblijvend te
genover elkaar, maar zijn opge
nomen in een proces dat uitein
delijk moet leiden tot hereni
ging.
In de hervormde synode klonk
van 'rechtse' kant wel de waar
schuwing, dat op die weg het ge
vaar van afscheiding niet moet
worden onderschat. "Dat gevaar
moet worden bezworen voordat
het een kans krijgt", zei ds. R. A.
Grisnigt uit Bennekom. De pre
dikant R. H. Kieskamp uit Leer
dam, bestuurslid van de synode,
vroeg zich af of de besluiten van
de gecombineerde synode moe
ten worden uitgelegd als een
'keihard feit', met het risico dat
er drie kerken komen: een her
enigde kerk, een hervormde rest
en een gereformeerde rest.
Kieskamp vroeg de synode, zó
naar bepaalde gemeenten te luis
teren dat aan hun bezwaren
wordt tegemoet gekomen. Die
bezwaren vatte hij samen in de
vraag: blijven wij een kerk der
Reformatie, zoals deze door God
in het Nederlandse volksleven is
ingeplant?
De synode verwierp een motie
om bepalingen die betrekking
hebben op de positie van een
niet-Samen op weg-gemeente in
een federatieve (hervormd-gere
formeerde) classis nu niet te on
dertekenen. Hierover zou nog
grote onduidelijkheid bestaan,
die al tot onrust in diverse ge
meenten heeft geleid en schade
lijke gevolgen voor het Samen
op weg-proces zou hebben. De
vier indieners van deze motie
kregen slechts zeven medestan
ders.
Eenzelfde aantal voorstem
mers haalde een motie van de
Leidse predikant dr. S. Meijers,
die voorstelde de Evangelisch'-
Lutherse Kerk niet uit te nodi
gen tot - wat genoemd wordt -
'participerende betrokkenheid'.
De toenadering tot de Lutherse
Kerk - die al de status van waar
nemer had - moet, volgens Meij
ers, gescheiden blijven van het
Samen op weg-proces. Het gaat
hier om een andere reformatori
sche traditie - zowel in belijdenis
als in kerkelijke vormgeving -
dan die waarop 'Samen op weg'
berust.
De synode besloot, met slechts
negen stemmen tegen, de luthe
ranen wél nauwer bij 'Samen op
weg' te betrekken.
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen
te Wyckel-Sloten (Fr.) kandidaat
C. H. Wesdorp Uithuizermeeden;
aangenomen naar Epe M. T. P.
M. Oomens 's Heer Arendskerke,
naar Oosterbeek J. J. Valk Ro
den; bedankt voor Axel H. Mast
De Lier; beroepbaar G. J. Garde
nier Zwartemeer, J. Smid Kol-
lum, J. Verdijk Westerlee en C.
H. Wesdorp Uithuizermeeden.
Gereformeerde Kerken: be
roepen te Urk R. J. Visser Uit
huizen. Gereformeerde Kerken
Vrijgemaakt: beroepen te Wad-
dinxveen A. de Snoo Harder
wijk, die bedankte voor Ensche
de; aangenomen naar Urk kandi
daat J. R. Visser Dronten.
Christelijke Gereformeerde
Kerken: beroepen te Urk C. Bos
Aldergrove (Canada). Gerefor
meerde Gemeenten: beroepen te
Hoogeveen R. Boogaard Leiden;
bedankt voor Eindhoven B. van
der Heiden Woerden, voor Meeu
wen en voor Randburg (Zuid-
Afrika) L. Blok Nunspeet. Gere
formeerde Gemeenten in Neder
land: bedankt voor Leerdam F.
Mallan Alblasserdam.
De Spaanse minister van justitie Fernando Ledesma derde i
ten die betrokken zijn bij de rechtszaak over de spijsolie-affaire.
links) ontvangt de rechters en advoca-
(foto API
