'Kansen op
niet-plaatsen
nu gestegen'
Bouterse-aanhang 'viert' verjaardag revolutie
D66: deel van meevaller
voor vervangingsregeling
Stukgoedoverleg
zit nog in een
volledige impasse
Nederlandse
arts paft
lustig door
Verzekeraar
weigert auto's
uit Amsterdam
Munitiefabriek wacht
Belgisch onderzoek af
Inbreker
mishandelt
bejaarde
22^17r
MAANDAG 2 MAART 1987
PAGINA 3
Opening in kruisrakettenkwestie
(Vervolg van pagina 1)
DEN HAAG (GPD/ANP)- De kans dat Nederland uitein
delijk toch geen kruisraketten plaatst, is groter geworden
door de nieuwe ontwapeningsvoorstellen van Sowjet-lei-
der Gorbatsjov. Dat zei gisteren minister Van Eekelen (de
fensie) in een reactie op de Russische concessie om een
afzonderlijk akkoord over de middellange-afstandswa-
pens te sluiten. PvdA-voorman Den Uyl sprak zelfs over
'een doorbraak, een moment waarop Europa heeft ge
wacht'. Ook de andere partijen reageerden positief.
UTRECHT (ANP) - Nederlandse
artsen geven qua rookgedrag hun
patiënten bepaald niet het goede
voorbeeld. Terwijl in de meeste
landen het percentage rokers on
der artsen sterker is afgenomen
dan onder de rest van de bevol
king, houden de Nederlandse en
Franse artsen juist hardnekkiger
vast aan hun kwalijke gewoonte.
Dat blijkt uit een overzicht van de
rookgewoonten onder artsen in
meer dan dertig landen in het art
senblad Medisch Contact.
Het ligt voor de hand te verwach
ten dat artsen zelf beantwoorden
aan de gezondheidsnormen die zij
hun patiënten voorhouden, vinden
de auteurs Adriaanse, Van Reek en
Van Zutphen. Daarom gingen zij
na in hoeverre artsen hun voor
beeld-rol onderkennen en in hoe-
verre hun gedrag daarmee over
eenkomt. In Nederland erkent
slechts een minderheid van de
huisartsen een voorbeeld-rol. Van
de 56 procent die in 1983 rookte
2egt 82 procent: "Als ik adviezen
geef doet het er niet toe of ik zelf
rook, het gaat erom dat ik vertel
wat goed is voor mijn patiënten".
In de meeste landen - Nederland
en Frankrijk uitgezonderd - is het
percentage rokers onder artsen la
ger dan onder de bevolking. Het
overzicht wijst uit dat vooral man
nelijke artsen minder roken dan de
mannelijke bevolking. In bijvoor
beeld Scandinavië, Noord-Ameri-
ka, Nieuw-Zeeland Australië en
Japan roken ook de vrouwelijke
artsen minder dan de vrouwelijke
bevolking. In landen waar artsen al
in een vroeg stadium een voortrek
kersrol in de beweging tegen het
roken hebben vervuld, zoals Enge
land, Zweden en de Verenigde Sta
ten, is de voorsprong van de man
nelijk artsen op de mannelijke be
volking minder groot. In Neder
land lopen de huisartsen achter bij
de ontwikkeling van de rookge
woonten onder de bevolking.
Van Eekelen verklaarde dat het
Sowjet-initiatief hem niet had ver
rast "Ik had het wel verwacht.
Want voor de bijeenkomst in Reyk
javik zat dit er al in", aldus Van Ee
kelen. Een nieuw element in het
AMSTERDAM (ANP/GPD) - Het
verzekeringsbedrijf Winterthur ut
Amsterdam stopt met het verzeke
ren van personenauto's in Amster
dam, Rotterdam en Den Haag.
Winterthur heeft ongeveer een half
procent van de markt in de drie
steden. Het bedrijf neemt geen
nieuwe klanten meer aan. Mensen
die al een autoverzekering hebben
bij Winterthur, krijgen op de ver
valdatum van hun verzekering de
keuze tussen 25 procent meer pre
mie betalen of een andere verzeke
raar zoeken.
Winterthur is tot deze maatregel
overgegaan omdat de resultaten bij
de personenautoverzekeringen
'beroerd' waren, aldus directeur
Idenburg. De slechte resultaten
worden veroorzaakt door de toene
mende schades aan de auto's. Iden
burg kon niet zeggen of dat voor
namelijk door diefstallen komt.
Volgens hem gelden de slechte re-1
sultaten overigens niet alleen voor
Winterthur maar voor alle maat
schappijen. Hij schat dat alle pre
mies voor verzekeringen voor per
sonenauto's 25 procent omhoog
moeten.
De maatregel geldt alleen voor
mensen die in deze drie steden wo
nen. Iemand die bij voorbeeld in
Zoetermeer woont maar in Den
Haag werkt heeft nergens last van.
Andere verzekeringsmaatschappij
en zeggen geschokt te zijn door het
besluit. Al geruime tijd zoeken de
verzekeringsmaatschappijen naar
een nieuw systeem van autoverze
keringen, waarbij rekening wordt
gehouden met gebieden waar de
grootste schadeposten zich voor
doen. De schadeverzekeraars wil
len inhoudelijk geen commentaar
geven op de stap van Winterthur.
Russische aanbod vindt de be
windsman de bereidheid van de
Russen om de korte-afstandssyste-
menen (SS-22 en SS-23) in Oost-
Duitsland en Tsjechoslowakije te
rug te trekken.
Behalve de PvdA reageerden
ook de regeringspartijen CDA en
WD positief gereageerd op de uit
spraken van Gorbatsjov. CDA-de-
fensiespecialist Frinking noemde
het Russische initatief 'veelbelo
vend'. "Het lijkt er op dat alle mid-
dellange-afstandsraketten uit Eu
ropa kunnen worden weggehaald.
Als in Geneve overeenstemming
wordt bereikt, zullen we meema
ken dar de nul-optie inhoud
krijgt", aldus Frinking.
WD-fractieleider Voorhoeve
noemde het voorstel 'ongetwijfeld
een stap vooruit'. "De dwarsver
bindingen die de Sowjet-Unie tot
dusver legde, verlamden het over
leg", aldus Voorhoeve. De kansen
op een akkoord zijn volgens hem
aanmerkelijk vergroot. Maar hij
acht het nog te vroeg om te beoor
delen of zo'n overeenkomst ook zal
leiden tot verwijdering van alle
middellange-afstandsraketten.
AMERSFOORT/CREIL (ANP) - Zo'n 30 carnaval
sprinsen uit Amersfoort en omgeving kozen zaterdag
voor een 'passend decor'. In opdracht van de Amers-
foortse prins Joris de Elfde werden ze ter gelegenheid
van het losbarstende carnaval door de politie ontvoerd
en opgesloten in de apenkooi van het Amersfoortse die
renpark. Na betaling van het losgeld - enkele trossen
bananen - werden de prinsen weer vrijgelaten. Een
enkeling probeerde al voortijdig te ontsnappen, maar
het gaas bleek ook tegen zijn apenstreken bestand.
Op slot
Woordvoerder Schouten van het
samenwerkingsverband Stop de
neutronenbom/Stop de kernwa
penwedloop zei dat 'er geen enkele
reden meer is om de bouw van de
raketbasis in Woensdrecht voort te
zetten'. Het Interkerkelijk Vredes
beraad (IKV) en Pax Christi zeg
gen te hopen dat door deze stap
van Gorbatsjov de weerstand zal
toenemen tegen het Amerikaanse
SDI-programma, dat indertijd een
akkoord in Reykjavik in de weg
stond. Volgens IKV-secretaris Fa-
ber is de noodzaak voor Westeuro-
pese vredeskrachten zich tegen
SDI te keren des te groter gewor
den na Gorbatsjovs uitspraken. Hij
zei dat de Nederlandse regering er
verstandig aan zou doen geen cent
meer uit te geven voor de bouw
/an de kruisrakettenbasis in
Voensdrecht. "De regering kan nu
iet hek in Woensdrecht het beste
ip slot doen". Iets waartoe in elk
;eval Van Eekelen vooralsnog niet
ereid is. De bouw van de raketba-
is moet voorlopig gewoon door-
aan, zo betoogde hij gisteren.
Bouwstop bij Rijksgebouwendienst
DEN HAAG (ANP) - Minister Nijpels CVtOM) heeft de onder zijn minis
terie ressorterende rijksgebouwendiensten bouwstop opgelegd. Vorige
week maakte premier Lubbers bekend dt de rijksgebouwendienst enke
le honderden miljoenen guldens tekort ceigt te komen voor de betaling
van lopende projecten. Lubbers gaf oudninister Winsemius in feite de
schuld hiervan, die had verordonneerd dt kostenramingen voor nieuwe
projecten zo krap mogelijk moesten woren gehouden. Dat gebeurde in
het kader van de bezuinigingen. In de paktijk blijken bouwprojecten
echter veel duurder uit te vallen dan de raiingen van de rijksgebouwen
dienst.
De rijksgebouwendienst staat dit jaar vx>r een miljard gulden op de
begroting van het ministerie van volkshUsvesting. Zij zou in 1987 de
opdrachten verstrekken voor onder meer ce bouw van nieuwe onderko
mens in Den Haag van het eigen departement en van Landbouw en Vis
serij. Daarmee is naar schatting een bedrag van ten half miljard gulden
gemoeid. Het is nog niet bekend of deze nieuwbouw met de bouwstop
voorlopig van de baan is.
AMERSFOORT (GPD/ANP) -
D66-leider Van Mierlo wil dat zieke
leerkrachten direct worden ver
vangen. De regeling van minister
Deetman (onderwijs) om de eerste
twee dagen de klassen door andere
leerkrachten op de school te laten
opvangen, wil Van Mierlo onge
daan maken'. De benodigde 70 mil
joen gulden moet uit de meevaller
in de belastingen worden betaald.
Tijdens het D66-congres, afgelo
pen zaterdag in Amersfoort, kon
digde Van Mierlo aan dat zijn partij
tijdens het economische debat in
de Kamer, volgende week, voor
stellen zal doen om deze bezuini
ging op de onderwijsbegroting on
gedaan te maken. Ook wil hij een
deel van de belastingmeevaller ge
bruiken voor een beter milieu-be-
leid.
De nota van het kabinet voor sa
nering van gronden en waterwe
gen omschreef van Mierlo als 'de
plorabel'. Door het ontbreken van
voldoende geld om de noodzakelij
ke schoonmaakwerkzaamheden
uit te voeren, worden 'rekeningen
doorgeschoven naar de toekomst',
aldus Van Mierlo. Totaal is er 7 tot
10 miljard gulden nodig om ver
vuilde gebieden schoon te maken.
Overigens leverde hij ook kritiek
op de PvdA, die zich nog onlangs
opnieuw heeft uitgesproken voor
koppeling van lonen en uitkerin
gen. Dat mag niet heilig worden
verklaard als 'geloofsbelijdenis
van linkse solidariteit", aldus Van
Mierlo.
Van Mierlo wil dat er snel iets
wordt gedaan aan de uit de hand
gelopen uitgaven voor investe
ringspremies.
In 1986 werden voor
2,3 miljard gulden meer wir-pre-
mies aan het bedrijfsleven gegeven
dan was voorzien. Voor een deel is
dat vermoedelijk te wijten aan be
drijven die nog snel gebruik heb
ben gemaakt van de mogelijkheid
om ook investeringspremies te
krijgen als geen winst werd ge-
ZAANDAM (ANP) - De Neder
landse munitiefabriek Eurometaal
in Zaandam wacht de afloop van
het onderzoek af, dat in België
gaande is naar het betalen van
smeergeld door een Amerikaanse
leverancier van granaten. Eurome
taal, dat voor 70 procent in handen
is van de Nederlandse staat en voor
de rest van het Westduitse Dyna-
mit Nobel AG, zag in 1985 een or
der voor de levering van granaten
aan het Belgische leger ter waarde
van meer dan 300 miljoen gulden
aan zich voorbijgaan omdat het
weigerde smeergeld te betalen.
Volgens adjunct-directeur Vonk
is Eurometaal de enige fabriek in
AMSTERDAM - Aanhangers van
Ronnie Brunswijk dienen ver
volgd te worden door de justitie in
ons land. Dat is de mening van de
VCN, het Verbond van Communis
ten in Nederland, die zich enkele
jaren geleden van de CPN heeft af
gescheiden. De VCN is een van de
spaarzame politieke groeperingen
in Nederland die zich achter het
beleid van Desi Bouterse in Suri
name schaart. Naast publicist Wil
lem Oltmans was Jan Ensing na
mens die VCN de enige niet-Suri-
naamse spreker op een manifesta
tie, gistermiddag in de Konink
rijkszaal van Artis, waar zeven jaar*
revolutie in Suriname werd ge
vierd.
door
Huub Klompenhouwer
De opkomst was mager. Amper
vijftig Surinaamse belangstellen
den, naast enkele gestaalde kader
leden van die VCN. De manifesta
tie was georganiseerd door de Liga
van Surinaamse Patriotten onder
leiding van Ludwig van Muiier.
"Mensen durven niet meer voor de
waarheid uit te komen", legde een
struise Surinaamse uit bij de in
gang van de zaal. "Maar Surina-
mers met het hart op de juiste
plaats zult u hier wel vinden".
In de zaal kreten aan de wand als
'God Bless Bcuterse' en 'Invasie in
Suriname beekent oorlog in Ne
derland.' Stencils ook, waarin Bou
terse Messias genoemd wordt. En
'Grootste Surnaamse leider aller
tijden'. Het Sirinaamse volkslied
wordt afgeslobn met de kreet: "Ti-
de tamara, vaidaag, morgen, we
strijden verdei'. Een enkele vuist
gaat gebald onhoog als teken van
strijdlust en eeiheid.
Sombere toe;praken. Het gaat
slecht met Suriname, vertelden
ook de sprekes en spreeksters.
Des te meer redtn om gemotiveerd
terug te vechter, zo luidde de op
roep in vrijwel iedere toespraak.
Surinaamse vroiwen kondigden
de oprichting vai een bond aan.
Het wordt tijd da de vrouwen het
meer voor het zegjen krijgen. Hier
in Nederland, mar ook in Surina
me, aldus een sprekster.
Willem Oltmanavas er dus ook.
Bij binnenkomst 'ad hij een tien
tje op een schaal/ol guldens ge
legd als donatie vor de activitei
ten van de patriolen. Bij verras
sing werd hij ook log tot spreker
gebombardeerd. Mar dat gebeur
de pas later op de og.
Patriottenleider fluliers verwij
ten aan Nederlan» klonken fel.
Van De Telegraaf t». De Waarheid
is er wel begrip v» r Brunswijk,
maar niet voor Bdj.erse. Terwijl
anders een groot d?l van de Ne
derlandse pers juist achter revolu
tionaire bewegingen staat. Idem
dito'voor de politieke partijen. Mu
iier vroeg applaus voor de VCN,
een kleine groep geharde commu
nisten, die in haar partij-orgaan
Manifest al langere tijd de zijde van
bevelhebber Bouterse kiest.
Jan Ensing was de spreker na
mens de VCN. Nederland moet de
ontwikkelingshulp aan Suriname
hervatten. En dat niet beschouwen
als ontwikkelingshulp, maar als
schadeloosstelling voor eeuwen
lange koloniale uitbuiterij. En
openlijke aanhangers van guerilla-
leider Ronnie Brunswijk moeten
door de justitie worden vervolgd.
Een volgende spreker had het
over de mensenrechten. Slim
wordt de Surinaamse omstandig
heid omzeild, door te wijzen op de
schending van de mensenrechten
in Oost Timor op Indonesië en de
bijna-reis van het koninklijk paar
naar keizer Hirohito van Japan
('een pure oorlogsmisdadiger').
Kortom, twijfels over het recht van
de Nederlandse regering om argu
menten van de mensenrechten aan
te voeren als reden om de ontwik
kelingssteun aan Suriname stop te
zetten.
De spaarzame aanwezigen in de
zaal ondergingen gelaten de op
zwepende toespraken. Strijdlusti
ge muziekfragmenten moesten de
stemming erin brengen. Maar van
feestgewoel was nauwelijks spra
ke. terwijl de reden van de bijeen
komst toch de viering van zeven
jaar revolutie was. De schuld werd
aan de pers gegeven. "Jullie hoe
ven hier niet zo nodig te zijn",
merkte een Surinaamse man op
die achter enkele journalisten zat.
"Wij weten toch niet wat er in jullie
koppies omgaat en jullie schrijven
wat jullie willen. Niet wat wij zeg
gen".
Een dag eerder hadden ook de
tegenstanders van het Bouterse-re-
gime een demonstratie. Die trok
iets meer mensen, ruim tachtig. Op
het Beursplein werd een pop in
brand gestoken, die enige gelijke
nis met de Surinaamse bevelheb
ber vertoonde. Geen toevalligheid
natuurlijk.
Bemiddeling Lubbers helpt niet
In de Noordoostpolder eiste het carnaval op tragi
sche wijze een slachtoffer. Een 23-jarige inwoner van
Creil werd in de nacht van zaterdag op zondag bij een
val door een etalageruit dodelijk gewond. Nadat het
carnavalsfeest in een plaatselijk cafe was afgelopen,
werd het feest buiten voortgezet. Bij een polonaise door
de winkelstraat vielen het slachtoffer en een vriend
door een etalageruit. De borst van het slachtoffer werd
daarbij doorspiest door een 22 centimeter lange glas
scherf. Hij overleed ter plaatse. foto anp>
maakt. Die mogelijkheid is vorig
voorjaar afgeschaft. Het kabinet
wacht op de uitslag van een onder
zoek naar de oorzaken van deze
overschrijding en zal eventueel
maatregelen nemen om herhaling
te voorkomen. Van Mierlo vindt
het ongelofelijk dat dit kabinet de
ze uitgaven zo uit de hand heeft la
ten lopen. "Onvoorstelbaar met
een kabinet dat zo scherp het fi
nancieringstekort in de gaten
houdt", zei hij.
ROTTERDAM (ANP) - Het stuk-
goedconflict zit nog altijd muur
vast. Ondanks pogingen van onder
meer FNV-voorzitter Pont en pre
mier Lubbers om de gestrande on-
derhandeligen vlot te trekken,
stonden werkgevers en werkne
mers gisteravond nog als kempha
nen tegenover elkaar. Vandaag
loopt het ultimatum van minister
De Graaf (sociale zaken) af. De be
windsman heef gedreigd bij het
uitblijven van een akkoord per 1
juli de rijksbijdrage van 10 miljoen
aan de loonkosten in het stukgoed
in te trekken.
De acties tegen het ontslag van
350 stukgoedwerkers gaan van
daag de zevende week in. De partij
en houden vast aan de standpun
ten die afgelopen donderdag wer
den ingenomen, en die ertoe leid
den dat het overleg tussen de
werkgeversorganisatie SVZ en de
Vervoersbonden FNV en CNV
stukliep. Dit gebeurde toen de
SVZ een eindvoorstel op tafel leg
de, waarover geen discussie meer
mogelijk bleek.
De bonden kregen tot zaterdag
middag vier uur de tijd om een
reactie op dat voorstel te geven.
Hoewel de Vervoersbond FNV het
voorstel in eerste instantie als 'on
acceptabel' van de hand had gewe
zen, waagde de bond zaterdag een
poging om weer met de werkge
vers in gesprek te komen. Bestuur
der Rosenmöller stuurde de werk
gevers een telex waarin werd aan
geboden over het voorstel van de
werkgevers te gaan praten. Die on
derhandelingen zouden dan wel
moeten leiden tot wijziging van het
voorstel.
'Procedureel'
Direct daarop liet SVZ-directeur
Zeebregts weten niet in te kunnen
gaan op het aanbod van de bond,
zolang de FNV niet inhoudelijk wil
reageren op de voorstellen. De
SVZ verwijt de bond 'nog steeds
procedureel bezig te zijn', terwijl
de Vervoersbond de SVZ verwijt
dat de gemaakte procedure-afspra
ken worden geschonden door het
opleggen van een 'dictaat'. Rosen
möller: "De werkgevers willen
eerst van ons weten wat wij van
hun voorstellen vinden en als wij
dan nog behoefte hebben aan in
formatie of aan het stellen van vra
gen, dan willen ze onze uitnodiging
voor een gesprek wel aannemen.
Dit lijkt nergens op", aldus Rosen
möller zaterdagavond.
De uitnodiging van de Vervoers
bond FNV om opnieuw te gaan
praten volgde op een gesprek dat
vrijdagavond plaatsvond tussen
FNV-voorzitter Pont en premier
Lubbers. De minister-president
reageerde hiermee onmiddellijk op
de oproep van vice-voorzitter Ste
kelenburg van de vakcentrale aan
Lubbers om zich met het conflict
te bemoeien. Volgens Pont heeft
de premier al eerder zijn diensten
aangeboden en laten blijken het
conflict in de Rotterdamse haven
met grote interesse te volgen.
Aan het gesprek De Graaf deel.
Hoewel Pont weinig over de in
houd van het gesprek kwijt wilde
('We hebben afgesproken inhoude
lijk niets naar buiten te brengen')
blijkt wel dat hij de premier heeft
gevraagd om zijn invloed aan te
wenden om de werkgevers tot an
dere gedachten te brengen. "De bal
ligt nu bij de werkgevers. Zij heb
ben laten blijken dat zij hun laatste
bod niet bespreekbaar achten. Wij
vinden dat de werkgevers van de
nu ingeslagen weg moeten terug
keren. De contacten met het kabi
net hadden dat ook tot doel en de
regering is als partij in het conflict
onverminderd actief', aldus Pont.
ARNHEM (GPD) - Een nog voort
vluchtige inbreker heeft afgelopen
weekeinde een 80-jarige bewoner
van de Arnhemse binnenstad met
een mes in zijn mond en in zijn rug
gestoken. Op die manier slaagde
de man erin de hoogbejaarde Arn
hemmer een geldkistje afhandig te
maken.
De 80-jarige werd zaterdagoch
tend omstreek 6 uur wakker, toen
hij in de winkel onder zijn woning
glasgerinkel hoorde. Nog maar
nauwelijks besefte de man dat in
zijn pand werd ingebroken, of de
ongenode gast was al doorgedron
gen tot zijn slaapkamer. Daar werd
de bewoner met een mes bedreigd.
De inbreker vroeg om geld, maar
de 80-jarige weigerde dat aanvan
kelijk af te geven, waarop hij met
het mes in zijn mond gestoken
werd. Toen een tweede verzoek om
geld naar de mening van de inbre
ker ook niet snel genoeg werd in
gewilligd, bracht deze het slachtof
fer ook nog een messteek toe in
zijn rug.
Uiteindelijk gaf de hoogbejaarde
man zijn geldkistje af, waarna de
inbreker zich uit de voeten maakte.
Hoeveel geld het kistje bevatte, is
nog onbekend.
Europa die dergelijke granaten
kan leveren. De licentie van Euro
metaal voor het fabriceren van de
in de Verenigde Staten ontwikkel
de granaten voorziet in de leve
ringsmogelijkheden aan alle Euro
pese NAVO-partners, aldus Vonk.
Eurometaal stelt het op prijs dat de
zaak nu in België met voortvarend
heid wordt uitgezocht.
Het bedrijf bracht al in 1985 naar
buiten dat er onregelmatigheden
zöuden zijn opgetreden rond de
munitie-order. De Belgische rege
ring die in het voorjaar van 1986
aantrad, heeft de aanzet tot een ad
ministratief onderzoek gegeven.
Begin februari dit jaar resulteerde
dat in een gerechtelijk onderzoek.
AMSTERDAM - Met vele duizenden vertrokken ze het afgelopen week
einde richting wintersport, de krokusvakantiegangers. Aan het weer in
Nederland misten ze (ook) afgelopen zaterdag al niets. Mensen die vanaf
het Amstelstation in Amsterdam vertrokken, hadden hun paraplu's hard
nodig om een beetje droog te blijven. De weersvoorspellingen wijzen er
erop dat ze in tal van wintersportoorden van de regen in de drup belan-
(foto ANP)
den.
ADVERTENTIE
Goede nacht!
Witte lakens en slopen van 100% katoen.
240 x260 cm 29.-
200x260 cm £!-5Ö 25.-
sloop 60 x 70 cm
per paar 10.' -
150x250 cm
Geldig t/m 14 maart
VROOMfe DREESMANN
10 0 I A A R ALTIJD IETS NIEUWS ONDER OF ZON
