Het dubbelleven van Blonde Dolly
'Na zoveel jaar raak
je 'n beetje verzadigd'
Speelfilm komt op juiste
moment voor Dolly Dots
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1987
PAGINA 23
Wie acht jaar geleden zou hebben
voorspeld dat de Dolly Dots een
speelfilm zouden maken die ook nog eens
over de hele wereld zou worden
uitgebracht, zou voor gek zijn
uitgemaakt. Het zestal gold destijds als
het zoveelste meidengroepje,
voorbestemd om na een kortstondig
succes in de vergetelheid te raken. Het
liep anders. De ster van de meiden steeg
snel en ofschoon managers wisselden en
tal van stormen het zestal teisterden,
waarbij er één zelfs overboord waaide,
bestaan de Dots nog steeds. Acht jaar
ouder en gerijpt in het artiestenvak,
verrassen Ria, Esther, Patty, Angela en
Angéla nu opeens met de muzikale
speelfilm 'Dutch Treat'.
door Hans Visser
Dolly Dot Ria Brieffies, geboren in
het Westfriese Lutjebroek, maakte
het allemaal van dichtbij mee. Zij
brak zes jaar geleden het prille pop
jesimago van de Dolly Dots door te
trouwen met de muzikant Hans Ol-
dersma. Samen met een zeer sym-
patieke poolhond - het is hem bin
nen soms te warm - wonen ze op het
voormalige Zuiderzee-eiland Wie-
ringen.
Daar vraagt Ria zich af hoe lang de Dots
het nog volhouden en of de meisjes
Frizzle Sizzle, een paar jaar geleden zelf
nog Dolly Dots-fans, langzamerhand
hun plaats zullen innemen. "Het valt ze
in elk geval niet mee", aldus Ria.
"Ons tienjarig bestaan? Misschien halen
we dat, maar ik ga inmiddels nergens
meer van uit. Ik kijk niet verder dan
twee jaar vooruit. We gaan door zo lang
het leuk blijft. Want je raakt na zoveel
jaar een beetje verzadigd, je hebt het al
lemaal al eens meegemaakt. In elke dis
cotheek hebben we gestaan en we heb
ben in een televisieserie gespeeld. Van
daar dat die film zo welkom is, want in
het buitenland zijn we nooit echt door
gebroken".
Twijfelen
"in Japan wel, maar voor Duitsland
bijvoorbeeld waren we niet sexy ge
noeg. Stel je voor. We hebben daar wel
opgetreden voor de televisie in 'Musikla-
den'. Daar stonden altijd van die half
naakte meiden te dansen en wij moesten
daartussen. In Turkije hebben we erg
veel succes gehad, maar platen leveren
er niets op omdat de markt daar vol ligt
met illegale kopieën. Daar traden we
echt op voor het publiek, werkelijk enig
om die vrouwen met die hoofddoekjes
voor ons uit hun dak te zien gaan".
"Maar als je dan weer ergens de werk
vergunning moet laten zien in een kan
toor waar je twee uur moet blijven staan,
zonder een sigaretje en waar je bent om
ringd door kerels met geweren, dan be
gin je te twijfelen. Naar Japan kunnen
we ook altijd terug, maar dan wel zoals
we in het begin waren. Onzin, want die
stijl, dat prille watje nu bij Frizzle Sizzle
ziet, kun je niet volhouden. Maar de uit
straling, die is gebleven. Ook nu we veel
meer rock 'n roll brengen. En dat is, ge
loof ik, ook ons geheim".
"Een ander sterk punt is dat we altijd
hebben gezocht naar een nieuwe rich
ting en aansluiting hebben willen vin
den bij de laatste trends. Als wij van die
gekke handschoentjes dragen, kopen de
fans die ook. En hoewel we ouder wor
den hebben we nog steeds een jong pu
bliek, al zijn het niet meer die hele klein
tjes van vijf, zes jaar. Het zijn meer de
pubers en het publiek is ook veel breder
geworden. Natuurlijk wordt het wel
steeds moeilijker om die aansluiting
vast te houden. We moeten er steeds
meer voor doen. Vooral ons uiterlijk is
erg belangrijk. Vergeet niet dat Patty,
toen we begonnen, met haar zeventien
jaar de jongste van ons was en ik de oud
ste. Deze maand word ik al dertig".
Gerrit van Eist trekt zich bij
voorbaat weinig aan van de
kritieken op 'Blonde Dolly'. In deze
film, die deze week uitkwam,
wordt de opmerkelijke carrière
van een Haagse prostituée
uitgebeeld. Hoewel Van Eist
daarmee zijn debuut in de
speelfilm maakt, voelt hij zich als
regisseur mans genoeg om zelf te
oordelen over het resultaat.
"Je moet de verhalen niet geloven van
de maker die zich er te nauw bij betrok
ken voelt om te kunnen oordelen. Dat
zijn bakerpraatjes. Zeker bij een speel
film is de maker de beste criticus. Bij
documentaires ligt dat moeilijker omdat
je daarbij veel meer de voor de vraag
staat: komt het wel over?"
Dus luidt de volgende vraag: is 'Blon
de Dolly' geworden wat Gerrit van Eist
ermee voor ogen had? Hij moet het ant
woord schuldig blijven. "De tijd ontbrak
vooraf voor een uitgebreide visie. Het
was gewoon hard werken om de film in
de afgesproken draaiperiode rond te
krijgen. Een kwestie van alle zeilen bij
zetten, een kwestie van puur vakman
schap".
Dus moet de regisseur een oordeel
over het resultaat enigszins schuldig
blijven. Dat heeft te maken met het wor
dingsproces van 'Blonde Dolly', een
kennelijk nogal lange en hobbelige weg.
Van Eist wil daarover niet praten - al
leen als het notitieblok terzijde wordt
gelegd - maar zijn opmerking aan het
slot van het gesprek zegt genoeg: "Sce
nario's schrijven is het moeilijkste on
derdeel van het filmmaken".
Een goed filmscript gaat voor Gerrit
van Eist uit van een abstractie die in een
anekdote wordt uitgewerkt. Als voor
beeld noemt hij 'Lola' van Rainer Wer
ner Fassbinder, waarin het levensver
haal van de prostituée Lola tevens iets
zei over het leven in Duitsland ten tijde
van bondskanselier Adenauer. In dat op
zicht heeft 'Blonde Dolly' inderdaad
geen zeggingskracht die verder strekt
dan Dolly's loopbaan.
Wat betreft het maken van 'Blonde
Dolly' houdt Gerrit van Eist zich aan de
lezing in de informatiemap van de film:
aanvankelijk was hij de aangewezen re
gisseur, maar verliet het project na de
derde versie van het scenario. Produ
cent Gys Versluys benaderde andere re
gisseurs en kwam uit bij Jonne Severijn.
Van Eist was zelf inmiddels druk in de
weer met de voorbereidingen voor de
verfilming van Marja Brouwers' boek
'Havinck', maar raakte later toch weer
betrokken bij 'Blonde Dolly'. Samen
met Severijn schreef hij het draaiboek
en voor de daadwerkelijke vervaardi
ging werd een in Nederland unieke con
structie gevonden: Gerrit van Eist werd
uitvoerend regisseur, terwijl Jonne Se
verijn de rol van supervisor kreeg toebe
deeld.
"Dat werkte op zich best", oordeelt
Van Eist daarover achteraf. "Jonne Se
verijn bleef er op afstand steeds bij be
trokken. Alleen samen regisseren, dat
gaat niet. Natuurlijk zijn er voorbeelden
waarbij dat wel blijkt te kunnen, denk
maar aan de Italiaanse gebroeders Ta-
viani. Maar dat kan alleen bij een heel
goede verstandhouding, als je aan een
half woord genoeg hebt. Wat niet wil
zeggen dat Jonne Severijn en ik vijan
den waren. Ik bedoel: tussen vriend en
vijand zit nog een heel gebied".
Zou hij ooit nog eens in zo'n verhou
ding willen werken? Het antwoord luidt:
"Nee".
Het idee voor 'Blonde Dolly' komt uit
de koker van producent Gys Versluys.
In de geschiedenis van de Haagse Sybil-
le Niemans zag hij een mooie gelegen
heid de 'waarheid te romantiseren'. Als
Blonde Dolly werkte zij als raamprosti-
tuée, maar leidde daarnaast nog een heel
ander bestaan. Maakte als sjieke callgirl
deel uit van de Haagse society, deed aan
liefdadigheid, was geïnteresseerd in lite
ratuur en theater. Dat dubbelleven ein
digde in 1959 toen zij op 32-jarige leeftijd
werd gewurgd. De dader werd nooit ge
vonden, tien jaar geleden werd Dolly's
dossier definitief gesloten.
Met de heropening van dat dossier
tien jaar later hebben de makers geens
zins de rol van het openbaar ministerie
willen overnemen. Van Eist: "We wilden
geen thriller maken en we wilden geen
sensatiefilm maken. Het is louter ber
doeld als een portret van haar. Proberen
te laten zien waarom ze was zoals ze
Verschillend
Gerrit van Eist heeft zich tot nu toe
laten kennen als maker van documentai
res met als meest in het oog springend
voorbeeld 'De Kick' waarvoor hij drie
jaar geleden een Gouden Kalf ontving.
Voelde hij zich daarom ook aangetrok
ken door dit aan de werkelijkheid ont
leende verhaal?
Ook ditmaal luidt het antwoord ont
kennend. Gerrit van Eist: "Speelfilm is
iets heel anders dan een documentaire.
Een speelfilm is een vertelling en een
documentaire gaat over iets dat als het
ware uit de werkelijkheid is geslagen.
Natuurlijk kunnen de genres elkaar ra
ken, maar in essentie blijven ze verschil
lend. Speelfilm is puur een constructie.
Ook in 'De Kick' speelden jongeren hun
- eigen verleden na. Dat was dus ook be
dacht. Hoewel het aan de werkelijkheid
was ontleend, waren het niet dingen die
ze op dat moment zouden doen. Maar
het is niet op papier ontstaan en dat
geldt wel voor 'Blonde Dolly'. Afgezien
van haar personage is verder alles ver
zonnen. Dèt is het verschil".
De verzonnen figuur van Eddy Cre-
mer, een museumdirecteur, is daarbij de
opmerkelijkste verschijning in haar le
ven. Hij leert Dolly kennen als bezoek
ster van een tentoonstelling in zyn mu
seum. Hij voelt zich sterk tot haar aange
trokken. Cremer komt er pas later achter
hoe Dolly haar geld verdient, maar ver
liest daarmee allerminst zijn interesse.
Zijn andere filmpersonages min of meer
aan de werkelijkheid ontleend, Cremer
is puur op papier ontstaan. Van Eist:
"We hadden iemand tegenover Dolly no
dig. Door zijn ogen wordt haar verhaal in
een bepaald perspectief geplaatst en
door zijn ogen ziet de toeschouwer
haar".
'Blonde Dolly' doet daardoor sterk
denken aan 'Mona Lisa'. Ook in die film
creëert de hoofdpersoon een mythe van
een vrouw, toevallig ook een prostituée.
Van Eist weet hoe dat werkt: "Als een
man een hoer voor een raam ziet zitten,
bouwt hij een beeld van haar op. Iedere
hoerenloper zet een hoer namelijk op
een voetstuk. Iedere hoerenloper denkt
dat hij uniek is, dat hij iets speciaals
voor haar betekent. Zo zit Cremer ook in
elkaar. Hij zegt dat hy het vreselijk vindt
dat ze hoer is, maar het maakt het juist
spannender voor hem. Alleen heeft hij
dat zelf niet in de gaten".
"Andersom bestaat die onduidelijk
heid trouwens ook. Dolly denkt dat ze
van Cremer houdt, maar in feite repre
senteert hij voor haar de bourgeoisie. En
daar wil ze graag bij horen. Als ze hem
op een gegeven moment 50.000 gulden
geeft voor de aankoop van een schilde
rij, doet ze dat alleen maar om zich in dat
milieu in te kopen".
Blonde Dolly als meelijwekkend fi
guur en zo ziet Gerrit van Eist haar ook:
als een eenzame vrouw. "Eenzaam om-
fiat ze niet echt een pooier had, met wie
veel prostituées vaak een soort man-
vrouw-relatie opbouwen. Eenzaam om
dat ze had gekozen voor een beroep
waarin seksualiteit los wordt gezien van.
gevoel. En ze koos een beroep waarmee
ze zichzelf buiten de maatschappij plaat
ste".
"Aan de andere kant verschafte ze
zichzelf met het hoer-zijn ook een identi
teit. Juist door zichzelf in de marge te
plaatsen. Het idee van: jullie zien mij zo,
dan zullen jullie mij ook zo krijgen. Door
het hoer-zijn kon ze ook haar machtsge
voel bevredigen. Natuurlijk, de man be
taalt, maar de hoer is de baas. Zij legt de
regels vast".
"Ik heb ooit eens met een hoer gespro
ken en gevraagd of ze een vriend had.
Die had ze niet, maar-als ze er eentje had,
zou hij haar moeten vragen ermee te
stoppen. Maar dat zou ze dan toch niet
doen. Die dubbelhartigheid vind je ook
terug bij Blonde Dolly".
BART JUNGMANN
Ria Brieffies
(29): "De uitstra
ling is, geloof ik,
ons geheim". Foto
boven: de Dolly
Dots anno 1987,
acht jaar ouder en
gerijpt in het ar
tiestenvak.
(foto's GPD/ANP)
Bertus Afink, de leider, vond het wel
jammer dat ik wegging, maar toch is hij
nog steeds een vriend. Daarvóór zat ik
bij de Whiskers, de vroegere begelei
dingsband van Mouth and MacNeal.
Niet zo leuk. Die waren opeens terug
naar af en hadden er niet veel zin meer
Stofzuigerslang
"Ik ben begonnen met zingen op mijn
elfde tijdens de bruiloft van een oom. Ik
droeg de schoenen van een nicht en om
iets in mijn handen te hebben gebruikte
ik de stofzuigerslang. Wim Brieffies, een
andere oom die in veel Hilversumse ra
dio-orkesten speelt, zei tegen mijn moe
der dat ik iets met mijn stem moest gaan
doen. We zijn daarom naar Bep Ogterop
in Amsterdam gegaan. Zij zag er ook wel
wat in, maar vond wel dat ik moest
wachten tot mijn zestiende".
"Intussen was ik al gaan zingen voor
de missie in Brazilië. Ik begeleidde mij
zelf op gitaar en ik zat op klassiek ballet.
Dat ging zelfs zo goed dat ze me op een
dag adviseerden naar de Nel Roos Aca
demie in Amsterdam te gaan. Ik heb
dkar een paar nachtjes over geslapen en
toch maar besloten het niet te doen.
Achteraf heb ik de juiste keuze gedaan,
want ik heb erg veel last van mijn en
kels".
"Voor de Dolly Dots werd ik gevraagd
zonder ooit op een auditie te zijn ge
weest. Ik had die dag een balletuitvoe
ring. Kennelijk kenden ze me al zo goed
dat ik meteen naar de eerste bespreking
bij de platenmaatschappij WEA, mocht
komen. Vreemd hoor, zo tussen die
'stadse meiden', want ja - dat bleek ook
later wel - ik was nog een beetje be
krompen. Zowel in mijn uiterlijk als in
mijn manier van doen. Angela Groothui
zen, die uit Alkmaar kwam, had daar wat
minder last van".
"Het begin was erg moeilijk. De mei
den gingen op zangles en de act moest
worden opgebouwd. Pas na een jaar
konden we gaan optreden. We moesten
en zouden ons waarmaken, want er was
zoveel kritiek en er waren zoveel men
sen die zeiden dat we niet konden zin
gen. Dat heeft geduurd tot we die con
certtournee langs de schouwburgen
maakten, met als hoogtepunt Carré in
Amsterdam. Daar hebben we ons kun
nen bewijzen. Twee concerten per
avond, erg zwaar, maar het was een goe
de show".
In elkaar gestort
"De volgende tour was iets minder.
We stonden in grote sporthallen en die
zijn erg moeilijk vol te krijgen. Dat had
den we nooit moeten doen. Meestal tre
den we op in discotheken of op bedrijfs-
avonden. Meestal zijn we op zo'n avond
dan een attractie. Maar wat de platen be
treft... de business is in elkaar gestort.
Vroeger verkochten we 65.000 tot 75.000
singles. Nu is 20.000 al veel".
"We wachten maar af wat de film gaat
doen. Zelf is hij me erg meegevallen,
maar ik weet zeker dat de officiële kri
tiek hem wel zal afkraken. Toch hebben
we er lang mee gewacht. Er kwamen wel
allerlei aanbiedingen, maar meestal be
viel het script ons niet. We hadden het
geluk dat we een keer op de Firato bij de
stand van Rob Houwer mochten optre
den".
"Voor ons gevoel liep het helemaal
niet, maar we kregen later een reactie
van Menahem Golan en Yoram Globus,
de directeuren van Cannon. Ook zij kwa
men met scripts die wij dan weer te kin
derachtig vonden. Uiteindelijk zagen we
het verhaal voor 'Dutch Treat' van David
Landsberg en Lorin Dreyfuss (de broer
van Richard), die ook de mannelijke
hoofdrollen spelen. Daarmee besloten
we in het diepe te springen".
"Regisseur Boaz Davidson zag ons in
het begin niet voor vol aan. Hij had iets
van 'wat moeten die meissies?' Al gauw-
is dat gelukkig veranderd en zag hij dat
we wel degelijk talent hadden. Ze waren
daar in Amerika erg aardig. Je kon je
daar gedragen zoals je wilt. In Neder
land pikken ze het niet als je afwijkt van
de middelmaat. Dat begint op school al:
talent wordt de grond in getrapt. Daar
ben je een ster, daar reageren ze positief.
Heerlijk".
Rozen
"We hebben 'Dutch Treat' gemaaxi
met een team van 65 mensen, die ger-
wend waren te werken met sterren en de
afstand die daarbij hoort. Bij ons was die
muur er niet. De dag dat we weer naar
Nederland vertrokken stonden ze op het
vliegveld te wachten met rozen".
"Anita is er niet bij. Wel jammer. Maar
haar vertrek is voor ons nooit een pro
bleem geweest. Zodra ze vertelde dat ze
in verwachting was, zijn we met z'n vij
ven gaan repeteren. Ze blijft een vrien
din. Ze heeft nog erg veel fans. Anita ziet
er ook zo leuk uit. Nog altijd krijg ik
brieven waarin ze over haar schrijven en
opnieuw vragen waarorp ze er niet meer
bij is. Wij begrijpen het wel, maar voor
anderen is dat veel moeilijker".
De film 'Dutch Treat' draait vanaf 26
februari in de bioscopen. Diezelfde dag
verschijnt ook het boek 'De Dolly Dots
van dichtbij', waarin de achtjarige Dots
historie onder woorden is gebracht.
"Acht jaar terug zijn we echt bij elkaar
gehaald. Cees van Leeuwen, onze eerste
manager, had het concept, Richard De-
bois en Peter van Asten de muziek en de
platenmaatschappij kon zo aan de slag.
Ze zochten alleen nog zes meiden om
het uit te voeren. Ze hadden ook al een
verhaal: wij, zes vriendinnen hadden el
kaar ontmoet in Den Helder en wilden
zo graag een groepje beginnen. Allemaal
flauwekul, maar dat konden we toen
niet zeggen".
Angela Groothuizen en ik zaten al in
een band, de anderen zijn door Peter en
Richard uit een dansschool in Haarlem
gehaald die bij de TROS-televisie op
trad. Voor ons was het een heel avon
tuur, dat eerste plaatje. We hadden echt
zo'n gevoel van: zou het een hitje wor
den? Het lukte en er kwamen er meer.
Vader Cees had het allemaal prachtig
voor elkaar. Aan hem hebben we alles te
danken".
"Ik heb er echt respect voor, zoals hij
in die tijd met zijn koffertje naar Japan
ging om ons daar te promoten. En toch
haatte ik die man. Hij was een slaven
drijver en bovendien vond hij mij een
provinciaaltje. Dan moet je net bij mij
wezen. Hij heeft ons opgebouwd, maar
hij bezat ook de gave om alles weer af te
breken. Vandaar dat we later met hem
hebben gebroken en een andere mana
ger hebben genomen. We moesten wel
doorgaan, anders waren we failliet ge
weest. Het was inmiddels een bedrijf ge
worden waar twaalf mensen van aten".
"De eerste anderhalf jaar heb ik de
Dolly Dots nog kunnen combineren met
het zingen bij The Vips. Dat was zo'n or
kest dat je overal kon neerzetten. Niet
veel geld verdienen, maar erg gezellig.
