Groeiend verzet
tegen Bouterse
va
Suriname aan de schandpaal
MAAKT
SCHOON
voor
Demmenie w
inieuw demonstranten de straat op
Opnieuw demonstranten de straat op tsasstsssssls.
Advocaat Demjanjuk:
'Iwan destijds gedood'
Joodse activist Begoen komt viij
Haughey heeft steun
andere partijen nodig
o.a. bureaus,
stoelen, kasten.
VRIJDAG 20 FEBRUARI 1987
BUITENLAND
PAGINA 5
"I - "I - - JERUZALEM (AP) - De verdedi-
Demjanjuk, heeft gisteren gepro
beerd om te bewijzen dat de ge
vreesde kampbewaker Iwan de
Verschrikkelijke niet meer leeft.
Hij zou gedood zijn bij een geweld
dadige opstand in het Poolse con
centratiekamp Treblinka.
Demjanjuk wordt ervan beschul
digd dat hij in werkelijkheid de Oe
kraïner Iwan is, die tussen 1942 en
1943 honderden gevangenen mar
telde en honderdduizenden joden
de gaskamers van Treblinka in
stuurde.
Demjanjuks Israëlische advo
caat Yoram Sjeftel las de verklarin-
DEN HAAG/PARAMARIBO (ANP/UPI) - Het openlijke protest in Paramaribo houdt gen voor van drie overlevenden die
aan. Voor de derde achtereenvolgende dag trokken gisteren demonstranten de straat op m augustus 1943 een kampopstand
om uiting te geven aan hun onvrede over het bewind van legerleider Bouterse en de ^ch^p^bewa^^stomen66"6"
schaarste aan bepaalde voedingsmiddelen.
De meeste demonstranten waren, directeur van De Nationale enige
evenals woensdag, scholieren. Het tijd is vastgehouden, maar weer op
aantal betogers lag aanzienlijk ho- vrije voeten is gesteld. Volgens
ger dan de vorige twee dagen en SNA zijn de pamfletten, waarin tot
liep volgens ooggetuigen op tot de „onwettige" demonstratie van
tweeduizend of meer. De politie dinsdag werd opgeroepen, geco-
voerde charges uit tegen de scho- pieerd bij De Nationale. De arres-
lieren die in grote groepen door de tanten hebben een bekentenis af-
stad trokken. Sommigen hadden gelegd en mogelijk worden in de
een stuk rietsuiker in de hand als loop van de week nog meer men-
protest tegen het ontbreken van sen voor verhoor opgebracht, al-
geraffineerde suiker. Verscheidene dus SNA.
scholen bleven dicht. Minister Al-
op de bewakers
„Gelijktijdig maakten andere
het bewind verder zal isoleren en Snepen zich meester van de Duit-
gebracht. Toen staken we de gas
kamers in brand," aldus een over
levende genaamd Hellman. Deze
Hellman leeft inmiddels niet meer.
Hij bracht meer dan een jaar door
in Treblinka en gaf zijn getuigen
verklaring in 1961 aan het Yad Vas-
jem-museum in Jeruzalem.
De directeur van het museum
over de Holocaust, de histpricus
Izaak Arad, onderging een kruis
verhoor in verband met Hellmans
verklaring. Arad vertelde dat hij
zelf met Hellman over diens erva
ringen had gesproken.
„De beschrijving van deze hele
gebeurtenis komt erg heldhaftig
over. Het overmeesteren van de
Duitsers, de hevige gevechten, het
verbranden van de gaskamers. Ik
was terughoudend, omdat niet één
Duitser is omgekomen in Treblin
ka," verklaarde Arad.
Arad heeft op basis van getui
genverklaringen een boek over
Treblinka geschreven, waarin hij
aangeeft dat bij'de moord op Iwan'
de wens mogelijk de vader van de
gedachte was. „Iwan de Verschrik
kelijk was zo'n gehate figuur; hem
ombrengen werd het symbool van
een geslaagde opstand," zei hij.
Hij verklaarde voorts dat nie
mand het daadwerkelijke sterven
van Iwan had gezien en dat de gas
kamers van steen waren. Ze kon
den volgens Arad niet zo makke
lijk worden verbrand bij een haas
tige en gebrekkige opstand.
De Amerikaanse advocaat van
Demjanjuk O'Connor droeg als be
wijs drie teksten over Treblinka
aan. „Noch de bijnaam Iwan, Iwan
de Verschrikkelijke, Demjanjuk of
enige andere naam wordt in één
van de boeken genoemd," zei hij.
Demjanjuk verscheen kennelijk
goedgeluimd. Hij glimlachte en
knikte naar de televisie-camera's
en sprak voor de opening van de
zitting met zijn 21-jarige zoon
John. De 66-jarige Demjanjuk
werd een jaar geleden door de Ver
enigde Staten uitgewezen naar Is
raël, nadat hem zijn Amerikaanse
staatsburgerschap was ontnomen
wegens het verzwijgen van een na
zi-verleden. Hij houdt vol dat hij
het slachtoffer is van een persoons
verwisseling en dat hij nooit in Tre
blinka is geweest. Hij zegt dat hij in
1942 als soldaat van het Russische
leger gevangen was genomen en
dat hij geïnterneerd werd in een
kamp dichtbij Treblinka.
lan Li Fo Sjoe heeft de scholieren
via de televisie gewaarschuwd te
gen deelneming aan de protestac
ties.
Het officiële Surinaamse persbu
reau SNA meldde dat wegens het
organiseren van de eerste demon
stratie, die dinsdag werd gehou
den, acht personen zijn gearres
teerd. Onder de arrestanten zijn
personeelsleden van de verzeke
ringsmaatschappijen De Nationale
en Enna. Vernomen is dat ook de
VS-resolutie:
krachtige
veroordeling
Zuid-Afrika
GENEVE (AFP/Rtr) - Voor de eer
ste keer heeft Washington in de
Verenigde Naties een resolutie in
gediend waarin Zuid-Afrika wordt
veroordeeld. In de resolutie wordt
in krachtige bewoordingen de af
schaffing van.de apartheid geëist.
De Verenigde Staten roepen alle
regeringen en volken op materiële
en technische steun te verlenen
aan de Zuidafrikanen die zich met
vreedzame middelen inspannen
om een vrije, democratische en
open samenleving tot stand te
brengen. Het blanke minderheids
bewind wordt ervan beschuldigd
dat het op wrede wijze de mensen
rechten schendt. Geëist wordt de
beëindiging van de noodtoestand,
de afschaffing van de apartheids-
wetten, de ontmanteling van de
thuislanden, het opheffen v,
verbod op politieke partijen
ganisaties, de terugkeer van poli
tieke ballingen en de onmiddellij
ke en onvoorwaardelijke vrijlating
van ANC-leider Nelson Mandela.
De resolutie is ingediend in de 43
Het persbureau wijst een be
schuldigende vinger naar de Suri
naamse zakenman Edgar Wijn-
gaarde, die in Nederland woont.
Wijngaarde is volgens SNA eige
naar van de verzekeringsmaat
schappij De Nationale en „één van
de belangrijkste financiers van de
bende van Brunswijk". In een
reactie verklaarde Wijngaarde De
Nationale weliswaar te hebben op
gericht, maar tegenwoordig geen
bemoeienis meer te hebben met
deze naamloze venootschap. Hij
heeft aandelen in het bedrijf, maar
dit is volgens hem niet meer dan
ongeveer vijftien procent van het
aandelenkapitaal. Ook de beschul
diging een belangrijke financier
van de groep-Brunswijk te zijn
wijst de zakenman resoluut van de
hand.
De Surinaamse televisie heeft de
afgelopen dagen opsporingsbe
richten uitgezonden voor onder
meer de ex-premier Jules Sedney
en ex-president Henk Chin a Sen.
Beiden wonen in Nederland en zijn
actief in het Surinaams verzet.
De Verenigde Staten hebben een
boodschap naar de Surinaamse re
gering gestuurd waarin zij Parama
ribo ervoor waarschuwen dat on
derdrukking van de demonstraties
Nieuwe Duitse
ambassadeur
in Syrië
BEIROET (Rtr/UPI/AFP/DPA) -
Een gemengde Syrisch-Libanese
buffermacht heeft gisteren op
nieuw pogingen gedaan een einde
te maken aan gevechten tussen de
sji'itische Amal en linkse milities
in West-Beiroet. Volgens zieken
huisfunctionarissen zijn de afgelo
pen vier dagen al 180 doden en 345
gewonden gevallen bij de gevech
ten.
DAMASCUS (AP) - West-Duits-
land heeft een nieuwe ambassa-
het deur in Syrië benoemd wat er op
or- duidt dat de Bondsrepubliek de di
plomatieke betrekkingen met het
Arabische land volledig gaat her
stellen. De relaties tussen beide
landen stonden een aantal maan
den op een laag pitje als gevolg van
staten omvattende VN-commissie internationale beschuldigingen dat j}e troepen, die onder leiding staan
A~ Ut J de chef van de Syrische mili-
Profiterend van een luwte in de
gevechten nam een buffermacht,
bestaande uit 200 Syrische 'com
mando's, 200 Libanese soldaten en
politiemannen en 100 strijders van
de rivaliserende Amal- en Druzen-
milities, gisteren posities in op een
aantal strategische punten in het
westelijke, islamitische stadsdeel.
de mensenrechten, die mo- Syrië terroristische acties
menteel in Genève vergadert. De reld steunt.
Amerikaanse ambassadeur Robert Wie de nieuwe Duitse ambassa-
Wallach herhaalde overigens nog deur wordt is niet bekend. De
eens dat Washington gekant blijft Westduitsers lieten in december
tegen het instellen van economi- weten dat ze geen nieuwe ambas
sche sancties tegen- Pretoria.
Omstreden film
De kijkcijfers voor de omstreden
Amerikaanse tv-serie 'America'
blijven achter bij de verwachting
van de producent. De tv-maat-
schappij ABC zal de adverteerders
waarschijnlijk extra ruimte moe
ten bieden omdat de gegarandeer
de kijkdichtheid niet wordt ge
haald. Alleen de eerste uitzending
werd goed bekeken maar de daar
opvolgende twee uitzendingen
daalde de belangstelling fors. De
uitzending van de serie van zeven
episodes, die zondag wordt beslo
ten, verhaalt over het leven in de
Verenigde Staten, tien jaar nadat
daar de macht is overgenomen
door de Russen.
Apenvlees
Mensen die het vlees eten van de
Afrikaanse groene aap blijken veel
kwetsbaarder te zijn voor de im-
muunziekte aids. Dit heeft een pro
minente Afrikaanse onderzoeker
verklaard. Wetenschappers heb
ben veel aids-gevallen aangetrof
fen bij apenvlees etende mensen in
Zaire en de Centraalafrikaanse Re
publiek terwijl in Senegal, waar de
groene aap ook in groten getale
voorkomt maar waar de bevolking
het vlees niet consumeert, geen
sporen van aids werden aangetrof
fen. Uit eerdere onderzoeken is
naar voren gekomen dat het aidsvi-
rus vermoedelijk door een bepaald
soort in Afrika levende apen op de
mens is overgebracht.
Oorlogsbelasting
Het Hooggerechtshof van El Sal
vador heeft de bijzondere oorlogs
belasting, waarmee de regering
van president Duarte de strijd te
gen het linkse verzet dacht te fi
nancieren, in strijd met de grond
wet verklaard. Opperrechter Guer
rero verklaarde op een persconfe
rentie dat alle vijf leden van het
hoogste rechtscollege het erover
eens waren dat belanginkomsten
volgens de Salvadoraanse wet al
leen gebruikt mogen worden voor
gewone overheidsuitgaven. Bij
zondere uitgaven, zoals voor oorlo
gen of noodtoestanden, moeten uit
leningen of donaties worden gefi
nancierd.
taire inlichtingdienst in Libanon,
brigadegeneraal Ghazi Kenaan,
hebben het bevel gekregen gericht
te schieten op militieleden die wei
geren hun stellingen te ontruimen.
Sluipschutters verhinderden de
i0 patrouilles van de buffermacht
de PafëstVn AhmêdNawafHasïtöt aanvankelijk op te rukken naar een
sadeur zouden benoemen. Ambas
sadeur Herbert Woeckel was terug
geroepen na de veroordeling
14 jaar gevangenisstraf wegens t
bomaanslag in Berlijn, vorig jaar
maart.
door de linkse milities belegerd te
levisiestation van de Amal-militie
en het Amal-bolwerk in de Murr-
Strijd in
Beiroet
enigszins
geluwd
toren, een onvoltooid flatgebouw
dat al dagen het middelpunt van
zware gevechten vormt. Later
slaagden de Syrisch-Libanese troe
pen er toch in een controlepost bij
het gebouw te vestigen. Vanuit het
42 verdiepingen tellende gebouw
kunnen de Amal-strijders het za
kencentrum Hamra bestrijken. De
ze wijk is vrijwel volledig in han
den gevallen van de linkse milities.
Volgens politieke zegslieden
hebben de linkse milities -- de
communisten, de soennitische Mo-
rabitoun-militie en de Druzenmili-
tie van Walid Joemblatt - de over
hand in de strijd die met tanks,
mortieren, raketten en artillerie
wordt uitgevochten. Zij slaagden
er echter niet in Amal uit haar be
langrijkste bolwerken te verdrij
ven.
Veiligheidsfunctionarissen be
twijfelen of de buffermacht in staat
is de strijdende partijen een staakt-
het-vuren op te leggen. Zo waar
schuwde de communistische partij
dat zij geen van de stellingen die zij
op Amal heeft veroverd uit handen
zal geven. Tegelijkertijd riep Amal-
leider Nabih Berri zijn aanhang
vanuit Damascus op de strijd tegen
„de partisanenbendes en de Arafa-
tisten voort te zetten tot de over
winning of de dood". Volgens
Amal-functionarissen kunnen de
sji'ieten nog 5.000 man op de been
brengen, veel meer dan hun tegen
standers.
Via het radiostation „De stem
van de bergen" verwelkomde Dru-
zenleider Walid Joemblatt het in
werking treden van „een nieuw
veiligheidsplan" zonder daarbij te
vervallen in de „tragedie van
1976", waarmee hij doelde op de in
vasie van de Syrische troepen in
Libanon. Van zijn kant riep com
munistenleider Georges Hawi op
tot beëindiging van het „wapenge
kletter tussen bondgenoten" en
waarschuwde hij dat een militaire
oplossing zal leiden tot de „zelfver
nietiging van Beiroet".
Dissident Josef Begoen. «foto anp»
MOSKOU (AP/ANP) - De Russi
sche joodse activist Josef Be
goen zou vanmiddag worden
vrijgelaten uit de Tsjistopol-ge-
vangenis. Zijn vrouw Inna is gis
teravond gebeld door een func
tionaris van het ministerie van
binnenlandse zaken, die haar dit
heeft meegedeeld.
Andere dissidenten hebben ge
zegd dat Begoen de laatste ge
vangene is die nog in de Tsjisto-
pol-gevangenis zit; de gevange
nis ligt 500 kilomometer ten oos
ten van Moskou. In de gevange
nis heeft een groot aantal voor
aanstaande Russische dissiden
ten gevangen gezeten, onder wie
Ananatoli Sjtsjaranski en Anato
li Martsjenko, die in december in
de gevangenis is overleden.
De algemene indruk is, dat
vooral de dood van Martsjenko
de aanleiding is geweest voor de
recente golf van vrijlatingen en
amnestie-verleningen. Ook de
opheffing van de ballingschap
van Andrei Sacharov en Jelena
Bonner in Gorki is volgens velen
althans voor een deel het gevolg
van de dood van Martsjenko.
Twee leden van de onofficiële
Sowjet-vredesgroep „Groeppa
Doverija" zijn uit psychiatrische
klinieken vrijgelaten. Verder
werden ook vier Armeense dissi
denten op vrije voeten gesteld.
Dit heeft de Amsterdamse Boe-
kovski-stichting gisteren ge
meld.
De twee vredesactivisten - Vik
tor Smirnov uit Moskou en Ana
toli Tsjerkasov uit Koejbysjev -
behoorden tot een vredesgroep
die maatregelen ter bevordering
van het vertrouwen tussen de su
permachten propageerde. Zij za
ten sinds vorig jaar in psychiatri
sche klinieken.
Amerikaans rapport over de mensenrechten
WASHINGTON (ANP) - Het Suri
naamse leger heeft zich in decem
ber vorig jaar schuldig gemaakt
aan de moord op ten minste 244
burgers. Dit staat in een jaarlijks
rapport van het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken
over de situatie van de mensen
rechten in de wereld, dat gisteren
in Washington is overhandigd aan
het Congres.
In een apart hoofdstuk wordt uit
voerig ingegaan op de situatie in
Suriname. Melding wordt gemaakt
van militaire moordcommando's
die op bevel van de regering tegen
de bosnegerbevolking opereren-
'Geloofwaardige ooggetuigen' wor
den aangehaald die moordpartijen
hebben waargenomen onder de
bosnegerbevolking. Ook vrouwen
en kinderen werden daarvan het
slachtoffer. „Aangenomen wordt
dat het leger en de militie betrok
ken zijn bij moorden die in de eer
ste plaats gericht zijn tegen bosne
gers in Paramaribo en Moengo".
Volgens de jaarlijkse studie zijn
vijf met kogels doorzeefde lijken
van bosnegers gevonden in de bui
tenwijken van Paramaribo en heeft
er een massamoord plaatsgehad bij
het dorp Moengatapoe, in Oost-Su-
riname, waarvan foto's en video
banden zijn verschenen in de Ne
derlandse pers. Gesprekken met
overlevenden en andere betrouw
bare bronnen in Paramaribo tonen
aan dat dergelijke massamoorden
ook in andere dorpen hebben
plaatsgevonden.
De opstellers van het rapport
maken uit de geloofwaardige infor
matie waarover zij beschikken op
dat bosnegers zijn ontvoerd en ver
dwenen. Nauwkeurige cijfers daar
van ontbreken echter.
Verder wordt uitgebreid inge
gaan op de situatie van de demo
cratische rechten in Suriname, zo
als politieke rechten, vrijheid van
meningsuiting, rechtszekerheid,
privacy en vrijheid van godsdienst.
De regering die in juli 1986 aantrad
heeft een programma van politieke
en economische vernieuwing aan
gekondigd. Maar volgens het rap
port is de aard van dat programma
en van het toekomstige democrati
sche systeem niet nader omschre-
Discriminatie op grond van ras,
seks en geloof komt in Suriname
niet of nauwelijks voor. Ook de
vrijheid van godsdienst is gewaar
borgd. Er is geen officiële censuur,
maar de lokale pers is van over
heidswege te verstaan gegeven wat
toelaatbaar en ontoelaatbaar is. Be
richten over de opstand van Bruns
wijk kunnen in het algemeen niet
worden gepubliceerd zonder offi
ciële goedkeuring. Dat geldt ook
voor de berichtgeving van buiten
landse journalisten, aldus het rap
port.
DUBLIN (AP) - De Fianna Fail-
partij van Charles Haughey komt
na de algemene verkiezingen van
dinsdag drie zetels te kort voor een
absolute meerderheid in het parle
ment van de republiek Ierland.
Hierdoor is vrees ontstaan voor po
litieke instabiliteit, terwijl het land
een ernstige economische crisis
doormaakt.
Haughey verklaarde gisteren dat
hij verwachtte een volle termijn
van vijf jaar te kunnen uitzitten,
maar sommige politieke waarne
mers menen dat de Ierse kiezers
snel weer naar de stembus zullen
worden geroepen om een volgende
crisis op te lossen.
Volgens de einduitslag heeft de
partij van Haughey 81 zetels be
haald. De Fine Gael van demissio
nair premier Garret FitzGerald
haalde slechts 51 zetels. De nieu
we, centrum-rechtse Progressieve
Democraten komen op 14, de La-
bour-partij op 12, de Arbeiderspar
tij op vier en de vier resterende ze
tels gaan naar met-partijgebonden
kandidaten.
Als Haughey de traditie van zijn
partij voortzet om geen formele
coalities aan te gaan, zal hij zich
voor gedoogsteun moeten wenden
tot de partijloze kandidaten die in
het parlement gekozen zijn. Haug
hey had gegokt op een absolute
meerderheid en zich in de campag
nes niet uitgelaten over mogelijke
coalities.
De links-georiënteerde onafhan
kelijke volksvertegenwoordiger
Tony Gregory zal zich naar ver
wachting echter sterk maken voor
betere sociale voorzieningen, ter
wijl de nationalistische Neil Bla-
ney in het verleden heeft gezegd
dat Haughey het Brits-Ierse ak
koord over Noord-Ierland moet
herzien.
Haughey zal op 10 maart in het
parlement worden beëdigd voor
zijn derde termijn als premier. De
vuurdoop volgt later die maand bij
het presenteren van de nationale
begroting. Haughey heeft daarbij
te maken met een economie die
wordt geteisterd door een record
bedrag aan schulden, hoge belas
tingen en rentepercentages en een
werkloosheidscijfer van 19,6 pro
cent.
Bernie Ahern, die voor Fianna
Fail in het parlement zit, verklaar
de in een televisie-uitzending dat
hij steun van andere partijen ver
wachtte. De Labourpartij en de
progressieve democraten wilden
zich daarover op televisie nog niet
uitlaten.
Haughey's verkiezing heeft boze
reacties opgeroepen bij de protes
tantse extremisten in het door
Groot Brittannië bestuurde Noord-
Ierland. Politicus-dominee lan
Paisley voorspelde dat een bezoek
van Haughey aan Belfast 'omvang
rijke wanordelijkheden' tot gevolg
zou hebben.
Charles Haughey, een doorge
winterde republikein die graag een
verenigd Ierland tot stand zou ziet
komen, is twee keer eerder pre
mier geweest, van 1979 tot 1981 en
gedurende enkele maanden in
1982. Elke keer moest hij echter
weer wijken voor zijn aartsvijand
en tegenstander Garret FitzGerald.
Kritische
politiechef
in Marseille
ontslagen
MARSEILLE (Rtr) - Een hoofd van
de politie in Marseille Pierre Qui-
licci is ontslagen wegens het uiten
van kritiek tegenover de pers, op
het falen van superieuren bij de
spectaculaire bankroof in Marseil
le van vorige week.
Zijn ontslag werd bekendge
maakt door het ministerie van bin
nenlandse zaken in Parijs direct
nadat gisteren een interview met
Quilicci verscheen in het regionale
blad „Le Provencal".
Zijn scherpste kritiek gold
Franknjks befaamdste commissa
ris Robert Broussard, „geen echte
politieman uit de praktijk, maar
een bureauman".
Onder de ogen van de speciaal
uit Parijs overgekomen Broussard
ontsnapte vorige week een bende
bankrovers.
De auteurs beschryven voorts de
arrestatie van twee Nederlandse
journalisten die in juli vorig jaar il
legaal Suriname waren binnen ge
komen om Brunswijk te intervie
wen. Zij werden beschuldigd van
spionage, maar werden uiteinde
lijk vrijgelaten wegens gebrek aan
bewijs. In verband hiermee wordt
de onafhankelijkheid van de rech
terlijke macht in Suriname gepre-
Voorts staan in het rapport de
Sowjet-Unie en de overige Oosteu-
ropese landen nog steeds in de be
klaagdenbank. Wel worden de 'po
sitieve ontwikkelingen' in de Sow
jet-Unie en Polen gesignaleerd.
Als positieve hoogtepunten van
het afgelopen jaar noemt het rap
port de 'spectaculaire' ontwikke
lingen op het gebied van de demo
cratie in Latijns-Amerika en de te
rugkeer van de Filippijnen in het
democratische kamp. Als diepte
punt wijst het rapport de 'ernstige
terugval' in Zuid-Afrika aan.
ADVERTENTIE
Uitverkoop van:
Inruil kopieermachines
Showroommodellen kantoor
meubelen
Deze uitverkoop duurt tot
zaterdag 28 februari 1987
kantoorinrichtingen
Rietschans 68, Leiderdorp, Telefoon 071 -411141
