'Iemand mooi maken, dat is aantrekkelijk'
Rekenmeesters bepalen vluchtelingenbeleid
Dit jaar eerste afgestudeerden Uiterlijke Verzorging (UV)
m»- WG^WIie! £^|5i(ta
tfaar sfa ik Ketfeijk: Gast i/ook
pfczt-weck'"e"
Oee domdom ...laat ifc o ja jée... die parambole/i
btkir wiskonde doen m rfaf Gaat edit da&ew fcoSlèn
die owddani? var? de ow dat er
joppfe ttuiii) m ^eGem%k3n
niet lërtri...
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1987
PAGINA 9
PAGINA VOOR JONGEREN
Eindredactie Bert Paauw
Telefoon 071 - 144941, toestel 242
KORTWEG
Woningnood
De woningnood is nog niet
opgelost. Integendeel, het
aantal mensen dat op zoek is
ir een huis neemt nog steeds
toe. In de afgelopen vijfjaar is
het aantal wpnigzoekenden met
10 procent gestegen tot 360.000.
Dat blijkt uit cijfers van het
centraal bureau voor de
statistiek (CBS). De genoemde
360.000 mensen zijn op zoek
naar zelfstandige woonruimte;
ze wonen nu op kamers of bij
familie in.
Er zijn in totaal 1.110.000 (1,11
miljoen) woningzoekenden. Het
verschil van 750.000 zit 'm in de
huishoudens die nu wel een huis
hebben, maar op zoek zijn naar
een andere woning.
Matiging
Als het aan minister-president
Lubbers ligt, zullen de lonen de
komende jaren niet omhoog
gaan. Lubbers roept de
verkgevers en de werknemers
op te kiezen voor meer werk in
plaats van meer geld. "Meer dan
behoud van koopkracht zit er
niet in, als we de werkloosheid
drastisch willen verminderen",
aldus de premier op de
partijvergadering van zijn
partij, het CDA.
Volgens de minister-president
is er geen sprake van een sterk
herstel van de economie. "Er
komt nog een aantal moeilijke
jaren", liet hij weten.
Onderwijzers
De onderwijsbonden
onderzoeken momenteel de
gevolgen van de maatregel
waardoor zieke onderwijzers
pas na twee dagen mogen
worden vervangen. Die
maatregel is door het ministerie
van onderwijs genomen uit
bezuinigingsoverwegingen.
Scholen met meer dan negen
onderwijzers mogen pas na
twee dagen een vervanger
aanstellen, scholen met minder
dan negen onderwijzers mogen
dat na één dag doen.
De onderwijsbonden
verwachten dat er door de
maatregel grote
organisatorische problemen op
de scholen ontstaan. Zij hebben
al eerder tegen de maatregel
geprotesteerd. Om een goed
beeld van de gevolgen te
krijgen, is aan 800 scholen (dat
is 10 procent van het
totaal-aantal basisscholen in
ons land) een formulier
gestuurd waarop kan worden
vermeld tot welke problemen
de maatregel heeft geleid. In
mei hopen de bonden de uitslag
van de steekproef te kunnen
presenteren.
Acht scholen voor Middel
baar Dienstverlenings en
Gezondheidszorg Onderwijs
(MDGO) in het land leveren
dit jaar de eerste afgestu
deerden Uiterlijke Verzor
ging (UV) af. In dit voor het
gesubsidieerde beroepson
derwijs nieuwe vakgebied
kunnen leerlingen worden
opgeleid voor beroepen als
schoonheidsspecialist(e),
kapper/ster en voetverzorg-
(st)er of een combinatie van
deze beroepen. Voorheen
kon je daarvoor alleen maar
bij particuliere instellingen
terecht.
In Utrecht biedt de
MDGO-school 'Maria in den
Wijngaard' als enige de mo
gelijkheid om Uiterlijke
Verzorging te doen. Daar
worden volgend jaar de eer
ste UV-examens afgenomen.
door
Wilma Matheij
UTRECHT - De verkeerd uitge
stapte bankemployé valt zowat
achterover van verbazing. Wat
doen al die schoolmeisjes in 'zijn'
kantoorgebouw en wie maakt
dat rare 'ploppende' geluid in
een van de kamers. Nog niet be
komen van de schrik stapt hij
weer in de lift op weg naar de
derde etage waar zijn bankfiliaal
is gevestigd. Inmiddels heeft ie
mand hem uitgelegd dat het kan
toorgebouw aan het Furkapla-
teau in Lunetten wordt gedeeld
met een school: de opleiding Ui
terlijke Verzorging (UV) van 'Ma-
na in den Wijngaard'. Vanwege
ruimtegebrek is de dependance
van deze katholieke school voor
middelbaar beroepsonderwijs
ondergebracht op de tweede en
vierde etage van dit kantoor
pand.
Het 'ploppende' geluid is af
komstig uit het praktijklokaal
schoonheidsverzorging. waar
leerlingen lichaamsmassage op
elkaar aan het oefenen zijn. Even
verderop worden haarrollers in
gezet op kunststof oefenkoppen
en in het lokaal daarnaast wor
den dik ingeschuimde ballonnen
'geschoren' met vlijmscherpe
knipmessen. Elke keer als er een
ballon klapt zit de scheerster van
kop tot teen onder het schuim,
wat natuurlijk tot grote hilariteit
leidt. Bij een levend model zou
iedere geknapte ballon een flin
ke jaap in wang, kin of hals zijn
geweest, vandaar dat de eerste
keer wordt geoefend op ballon
nen. „Hou er rekening mee dat je
mes een moordwapen is. Let dus
goed op: trek de huid strak,
houdt het mes vlak en maak rus
tige bewegingen", waarschuwt
leerkracht Bert Krijnen.
'Maria in den Wijngaard' is de
enige MDGO-school in de regio
Utrecht die toestemming heeft
gekregen om met de experimen
tele opleiding Uiterlijke Verzor
ging (UV) te beginnen. Uiterlijke
Verzorging is een van de tien op
leidingen binnen het nieuwe
Middelbaar Dienstverlenings en
Gezondheidszorg Onderwijs, dat
in 1984 officieel is begonnen. Het
vroegere MHNO (huishoud- en
nijverheidsonderwijs) en MSPO
(sociaal pedagogisch onderwijs)
kregen op die manier een nieuw
jasje.
Voor beroepen als kapper/kap
ster, schoonheidsspecialist(e) en
voetverzorg(st)er kon je vroeger
alleen maar terecht bij particulie
re instellingen en voor wat het
kappersvak betreft ook bij de
kapper zelf met aanvullende les
sen aan de streekschool (het leer
lingstelsel). De privé-opleidin-
gen zijn in het algemeen vrij
duur en beperken zich tot de
technische kanten van het vak.
Volg je de opleiding Uiterlijke
Verzorging van het MDGO dan
krijg je ook een flinke portie al
gemene ontwikkeling in de vorm
van Nederlands en maatschap
pijleer en beroepsondersteunen
de vakken als omgangskunde,
gezondheidskunde. natuur- en
scheikunde. Doordat de oplei
ding volledig wordt gesubsi
dieerd zijn de kosten veel lager
dan bij de particuliere opleidin
gen.
Voor veel leerlingen zijn deze
lage kosten een belangrijke re
den om voor de UV en niet voor
een andere, opleiding te kiezen
Volgens adjunct-directrice Els
Bruning van 'Maria in den Wij
naard' moeten ze echter ook een
bewuste keuze maken voor de al
gemene ontwikkeling die in de
UV-opleiding heel essentieel is.
„We merken in de praktijk dat
het sommige leerlingen heel erg
tegenvalt. Wij zeggen daarom:
wil je werken en het vak leren
Leerlingen 'Uiterlijke Verzorging' van de MDGO-school 'Maria in den Wijngaard' in Utrecht tijdens een les haarverzorging.
kies dan voor het leerlingstelsel.
En als je snel wil worden opge
leid zonder verdere rompslomp
zoek het dan bij een zuiver vak
technische opleiding".
Het heeft nog heel wat voeten
in de aarde gehad voordat in 1984
de eerste acht scholen bij wijze
van experiment met Uiterlijke
Verzorging mochten beginnen
Met name vanuit de kapperswe
reld is fel geprotesteerd tegen de
komst van de nieuwe opleiding.
Dut ging zelfs zover dat de kap
pers via advertenties werden op
geroepen om geen medewerking
te verlenen aan stages van UV-
leerlingen. Volgens coördinatri
ce An Dobbelman van de
Utrechtse UV-opleiding vrees
den de kappers concurrentie
voor hun 'eigen' opleidingen en
waren ze bovendien bang voor
een overspoeling van de arbeids
markt met als gevolg wellicht
ook meer zwartwerkers. Uitein
delijk is in overleg met hel 'werk
veld' besloten dat de elf MDGO-
scholen die deze opleiding in
middels in huis hebben per jaar
niet meer dan 1054 UV-leerlin-
gen mogen afleveren.
Dat de soep niet zo heet wordt
gegeten als ze wordt opgediend
blijkt nu UV-leerlingen van de
Utrechtse opleiding stage moe
ten lopen. Mevrouw Dobbelman
heeft, weliswaar met enige moei
te, voor alle zestig haarverzor-
gingsleerlingen een stageplaats
kunnen vinden. Tot dusver zijn
de reacties van de kappers posi
tief. Sommige zijn volgens haar
zelfs zo te spreken over de pres
taties van de UV-leerlingen dat
zij zich bereid hebben getoond
om ook in de toekomst stagiaires
van deze opleiding te nemen.
Inclusief de stage duurt de UV-
opleiding driejaar. De leerlingen
kunnen niet alle drie de vakge
bieden tegelijk aanpakken, maar
er zijn wel combinaties aange
bracht in de studierichtingen. Ze
kunnen nu kiezen voor de rich
ting haarverzorging (onderver
deeld in ondernemer dameskap-
persbedrijf. ondernemer heren-
kappersbedrijf en vakbekwaam
heid dames- herenkappen) of
voor schoonheidsverzorging en
bediende dameskappen, dan wel
schoonheidsverzorging, voetver
zorging en ondernemer. De
laatstgenoemde combinatie is de
zwaarste. Binnen het MDGO be
staat ook nog een tweejarige op
leiding bediende dames- en he
renkappen, maar die heeft 'Maria
in den Wijngaard' in Utrecht nog
niet ontwikkeld.
De Utrechtse UV-opleiding is
samen met die in Amsterdam en
Leeuwarden een jaar later be
gonnen dan de rest, vandaar dat
de eerste leerlingen nu pas in het
tweede jaar zitten, waarin ook de
stage begint. De UV-afdeling van
'Maria in den Wijngaard' heeft in
totaal tweehonderd leerlingen,
onder wie drie jongens in de sec
tor haarverzorging. Volgens
coördinatrice Dobbelman is de
belangstelling overweldigend.
Afgelopen jaar waren er liefst
vierhonderd aanmeldingen, ter
wijl de school maar 96 leerlingen
kon aannemen.
Jacqueline Nowee (18) uit
Utrecht is een van de leerlingen
van het eerste uur. Ze wordt op
geleid tot eerste kapster dames-
en herenkappen. Toen ze op de
MAVO zat had ze al belangstel
ling voor het kappersvak. Eigen
lijk zou ze naar de Kappersvak
school gaan maar door een mis
verstand had ze zich daarvoor te
laat aangemeld. Ze kon wel te
recht op de deeltijdopleiding aan
de streekschool, maar koos uit
eindelijk toch voor een dagoplei
ding. „Ik wist dat deze nieuwe
opleiding er zou komen. Als tus
senoplossing heb ik toen LHNO
gedaan op c-niveau en daarna
ben ik hier begonnen", aldus
Jacqueline. Vooral de omgang
met mensen spreekt haar aan
van het kappersvak.
Jacqueline loopt een dag in de
week stage bij Sjacco Okhuyzen
in Utrecht. Hoewel dat goed be
valt weet ze nog niet of ze na het
voltooien van haar opleiding di
rect zal gaan werken. Jacqueline
heeft door haar UV-studie name
lijk de smaak van het studeren te
pakken gekregen. „Misschien ga
ik wel verder in het hoger be
roeps onderwijs, als daar moge
lijkheden voor zijn", zegt ze.
Volgens adjunct-directrice
Bruning is er voor UV-leerlingen
op dit moment nog geen vervolg
in het hoger beroepsonderwijs.
Wel zijn er allerlei mogelijkhe
den om via cursussen de vakken
nis te verbreden. De meeste afge
studeerden van de UV zullen vol
gens haar toch wel in de praktijk
gaan werken. Maar als ze dat niet
willen zijn er, zo vertelt directeur
Jeroen Hendriksen van 'Maria in
den Wijngaard' wel volop moge
lijkheden om elders verder te
studeren. „Ze kunnen naar de le
rarenopleidingen of bijvoorbeeld
naar een academie voor fysiothe
rapie", aldus de directeur.
Leerling Annelies Nieuwland
(20) uit Apeldoorn weet ook nog
niet zeker wat ze na het voltooien
van de opleiding gaat doen. Zij
heeft gekozen voor de combina
tie schoonheidsverzorging-be
diende dameskappen. Boven
dien heeft ze in haar vrije tijd het
middenstandsdiploma gehaald.
Annelies heeft met haar HAVO-
diploma meer vooropleiding dan
nodig is om te worden toegelaten
tot de UV. Officieel kun je er te
recht met LBO (twee vakken op
C-niveau en vier op B-niveau) en
met MAVO of een overgangsbe-
wijs naar 4 HAVO of VWO An
nelies merkte vooral bij vakken
dat z
'te hoge' vooropleiding heeft.
Vandaar dat ze energie over had
om naast de school nog een cur
sus te doen.
Ze loopt stage bij schoonheids
alon 'De Kleine Schoonheid' i
Utrecht. „Hoewel je moet
werken met een al bestaande
klantenkring, die je niet zelf hebt
kunnen opbouwen, vind ik het
heel leuk om te doen. De omgang
met mensen, iemand mooi ma
ken en zien dat je wat kunt ver
beteren vind ik aantrekkelijk aan
mijn vak", aldus Annelies.
Opvallend is dat ze zelf heel
weinig verfraaiende make-up ge
bruikt. Ze is daarmee een van de
uitzonderingen, want haar klas
genoten zijn, zo vertelt ze, wel
veel bezig met opmaken enzo.
Ook op de haarverzorgingsafde-
ling zijn de meisjes regelmatig
met eikaars kapsels bezig. Dat
gebeurt eigenlijk vanzelf doordat
ze in het begin ook op elkaar oe
fenen. Pas later komen modellen
van buiten. Volgens Jacqueline
Nowee heeft bijna niemand in
haar klas nog de eigen haarkleur
of hetzelfde kapsel"
Ook potentiële leerlingen kun
nen daar terecht voor informatie
en aanmelding. Zij moeten er re
kening mee houden dat behalve
aan vooropleiding ook eisen wor
den gesteld aan hun persoonlijke
kwaliteiten. Van de leerlingen
wordt namelijk verwacht dat ze
gevoel voor hygiëne en schoon
heid hebben, graag met mensen
omgaan, vindingrijk zijn, een
goede lichamelijke conditie heb
ben en representatief zijn. Dat er
bij de toelating voor een school
op dit soort zaken wordt gelet zal
op sommige mensen vreemd
overkomen. Maar het zijn vol
gens directeur Hendriksen eisen
die in het 'werkveld', met name
in de kapperswereld, ook wor
den gesteld.
(Word vervolgd)
DEN HAAG - De beste oplossing
voor een vluchteling is als hij vrij
willig naar zijn land kan terugke
ren. Is terugkeer door bij voor
beeld de politieke situatie onmoge
lijk, dan moet de vluchteling bij
voorkeur worden opgevangen in
een van de buurlanden van het
land dat hij of zij ontvlucht is.
door
Gert van Wijlant/ANP
Mocht ook dit op onoverkoombare
bezwaren stuiten, dan is vestiging
in één van de rijke (Westerse) lan
den noodzakelijk. De komst naar
het Westen moet echter bij voor
keur op uitnodiging gebeuren: de
ongecontroleerde stroom indivi
duele vluchtelingen naar de geïn
dustrialiseerde landen brengt de
opvang in gevaar. Mensen die onte
recht assiel aanvragen mogen wor
den teruggestuurd naar de regio
van herkomst.
Dat is de kern van de nota vluch
telingenbeleid zoals die binnen
kort in de Tweede Kamer zal wor
den behandeld. In afwachting
daarvan zullen betrokken organi
saties morgen tijdens een hoorzit
ting hun eventuele bezwaren uit
een kunnen zetten tegenover de le
den van de Kamercommissies van
justitie en buitenlandse zaken. De
nota is namens verscheidene ande
re ministeries, opgesteld door het
departement van buitenlandse za
ken.
De nota gaat uit van een sombere
vluchtelingensituatie. De proble
men concentreren zich in de Derde
Wereld, waar massa's mensen een
goed heenkomen zoeken tegen
vervolging, vreemde overheersing
of oorlog in hun eigen land. De rij
ke landen moeten zich solidair in
spannen om de mensen niet alleen
op te vangen, maar ook om vluch
telingenstromen zoveel mogelijk te
voorkomen.
Om het aantal vluchtelingen dat
zelf naar het westen trekt zoveel
mogelijk te beperken, heeft de re
gering besloten meer mensen uit te
nodigen: mensen die in een bijzon
der moeilijk parket zitten mogen
naar Nederland komen. Liet Ne
derland tot nu toe per jaar 250
vluchtelingen op deze manier toe,
met ingang van dit jaar zijn jaar
lijks 500 mensen welkom.
Nederland moet het volgens het
ministerie meer van de kwaliteit
van de opvang hebben dan van de
kwantiteit. Onder de uitgenodigde
vluchtelingen bevindt zich een
vast aantal gehandicapten, terwijl
verder die mensen voorang krijgen
die direct gevaar lopen. Vietname
se bootvluchtelingen en mensen
die zich bij hier verblijvende fami
lieleden voegen, vallen niet binnen
het aantal van 500. In totaal zullen
in 1987 ongeveer 800 mensen hier
heen worden gehaald, zo verwacht
het ministerie.
Asielzoekers
Per jaar melden enige duizenden
asielzoekers zich op eigen initiatief
aan onze grenzen. Overigens wordt
in de nota toegegeven dat er mo
menteel te weinig vluchtelingen in
West-Europa worden toegelaten.
Er moet ruimte blijven voor men
sen die in opperste nood de regio
ontvluchten.
Het zijn met name de niet-uitge-
nodigde vluchtelingen die Neder
land voor een 'moreel probleem'
stellen. Volgens de nota moeten
mensen dusdanig in het buurland
worden opgevangen dat hun situa
tie daar niet beter is dan die van de
lokale bevolking. Hoe begrijpelijk
het volgens de nota ook is dat met
name jonge, beter opgeleide man
nen aan het harde vluchtelingenle-
ven in de regio proberen te ontko
men, toch mag dit niet beloond
worden door hen in het Westen toe
te laten.
Toelaten van deze vluchtelingen
^zou betekenen dat we eigenlijk alle
mensen in de regio. - vluchtelin
gen plus lokale bewoners - zouden
moeten laten overkomen, aldus de
nota. Het geld dat de niet-uitgeno-
digde vluchtelingen kosten kan
verder beter worden aangewend
om vluchtelingen in hun eigen re
gio beter op te vangen. De stroom
individuele (economische) vluch
telingen benadeelt verder die men
sen voor wie werkelijk gevaar
dreigt in hun eigen regio omdat er
voor hen geen plaats meer is in het
westen, aldus de nota.
Rekenmeester
Toch staan juist deze laatste op
vattingen nogal ter discussie. Zo
vindt de organisatie voor ontwik
kelingssamenwerking NOVIB dat
de rekenmeester teveel aan het
woord is. Het aantal toegelaten
vluchtelingen moet een uitdruk
king zijn van politieke wil in plaats
van de uitkomst van een reken
som. aldus de NOVIB. Het idee om
alle mensen dan maar over te laten
komen is volgens de organisatie
ook niet geldig: de suggestie wordt
gewekt, dat het mogelijk is om de
grote massa's vluchtelingen op het
niveau van de plaatselijke bevol
king te laten leven. "Dat is niet zo"
De organisatie zegt somber te zijn
gestemd over de rechtsgang en
rechtspositie van asielzoekers.
Ook de vereniging Vluchtelin
genwerk Nederland constateert
een toenemend beperkend (restric
tief) beleid. De vereniging steunt
het beleid om vluchtelingen in de
eigen regio op te vangen, maar dat
mag niet leiden tot een afgrende
ling van West-Europa voor indivi
duele vluchtelingen.
Landen in de Derde Wereld met
soms miljoenen vluchtelingen bin
nen hun grenzen 'begrijpen niet
waarom wij die paar mensen die
ons land bereiken ook nog terug
sturen', aldus een woordvoerder.
Vluchtelingenwerk betreurt het
dat de regering geen consequen
ties verbindt aan haar eigen con
statering dat er te weinig vesti
gingsplaatsen in het westen zijn.
Volgens de woordvoerder zou Ne
derland internationaal zijn nek
moeten uitsteken om in Westeuro
pees verband jaarlijks 150.000
vluchtelingen op te nemen.
Vreemdelingenhaat
Een van de spreeksters op de
hoorzitting is Joke Kniesmeijer
van de Anne Frank Stichting. Zij
zegt zich met name zorgen te ma
ken over de uitwerking die de nota
op de publieke opinie kan hebben.
Uitspraken die de suggestie wek
ken dat mensen uit de Derde We
reld niet het recht zouden hebben
om in Europa asiel aan te vragen,
kunnen vooroordelen versterken
en leiden tot vreemdelingenhaat,
aldus Kniesmeijer. Volgens de
stichting is de houding van de Ne
derlandse bevolking tegenover
vluchtelingen toch al harder dan
voorheen. Stigmatisering als zou
den de individuele asielzoekers
vrijwel allen rijke jonge mannnen
zijn, werkt dit in de hand, aldus
Kniesmeijer.
De nota zegt de mensenrechten
tot doel op zich te verheffen. Toch
mist Amnesty International een
'nadrukkelijke relatie met het
mensenrechten beleid'. Verder
wordt een onevenredig zwaar ac
cent gelegd op opvang in de regio
het gekozen uitgangspunt van „in
ternationale lastenverdeling" laat
zich volgens de mensenrechtenor
ganisatie moeilijk rijmen met het
steeds strengere Nederlandse toe
latingsbeleid.
