Amerikaanse vloot
voor Libanese kust
Benoeming Cl A-directeur nog niet rond
Verhit debat na inval bij BBC
Allfornr
Dreigement aan terroristen
België wil 26 Britse
voetbalfans vervolgen
Tekstschrijver
van Reagan
neemt ontslag
Iran geeft arrestatie toe
•O Allform-
Gates goed bestuurder
'Melodramatische' Casey
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1987
PAGINA 5
TEL AVIV - Grote vlooteenheden van de Amerikaanse marine zijn de afgelopen nacht de
Libanese kust tot op tachtig kilometer genaderd, zo meldden verschillende radiostations
op Cyprus en in Israël.
Het militaire machtsvertoon is
voorlopig nog bedoeld als dreiging
tegen de islamitische terroristen in
Beiroet en de Beka'a-vallei die
Amerikaanse burgers gegijzeld
houden. Het ultimatum van ver
schillende Jihad-groepen (heilige
oorlog) de twee weken geleden
door
Taco Slagter
ontvoerde Amerikaanse hooglera
ren te zullen doden als Israël blijft
weigeren vierhonderd Palestijnse
gevangenen vrij te laten, loopt zon
dag rond middernacht af. Premier
Sjamir van Israël heeft Washington
zelfs militaire steun toegezegd als
het Witte Huis daarom zal vragen.
Maar dat is volgens bronnen in Je
ruzalem nog niet gebeurd.
CHARTA 77- De Amerikaanse on
derminister van buitenlandse za
ken John Whitehead heeft gisteren
in Tsjechoslowakije gesproken
met leden van Charta '77 over het
lot van gevangen dissidenten, zo
heeft een Tsjechische emigrante
gezegd.
Whitehead zou hebben gepraat
met zes vertegenwoordigers van de
mensenrechtenorganisatie, onder
wie de woordvoerder Libuse Silha-
nova en Jan Litomisky. Het onder
houd had plaatsgevonden hoewel
zeker 12 leden van Charta '77 onder
constante politiebewaking staan
om zulke besprekingen juist te
voorkomen.
Whitehead en de vertegenwoor
digers van Charta '77 hadden met
name gepraat over de ecoloog Jiri
Wolf, .de protestantse geestelijke
Jan Dus en de katholieke activist
Frantisek Adamik, die allen gevan
gen zitten wegens dissidente acti
viteiten.
Voor de kust van Beiroet en in de
buurt van de Cypriotische haven
stad Lanarca zijn op dit moment
twee vliegdekschepen voor anker
gegaan. Geëscorteerd door 25 an
dere oorlogsbodems, waaronder
een groot slagschip met dertig ge
vechtshelikopters en 3800 mari
niers aan boord.
De totale de Amerikaanse vloot
voor de Libanese kust zal, als ver
dere versterkingen komen, in to
taal 30 schepen tellen. Volgens een
woordvoerder van het Pentagon is
het vliegdekmoederschip Kitty
Hawk en een aantal begeleidende
schepen van de Filippijnen naar de
Indische Oceaan opgestoomd. Hij
wilde niet zeggen waar de schepen
naartoe onderweg zijn, maar bron
nen in Washington melden, dat de
schepen op weg zijn naar de Arabi
sche Golf.
In het hoofdzakelijk door mos
lims bewoonde westelijke deel van
Beiroet was gisteren een algemene
staking afgekondigd als protest te
gen de ontvoering van buitenlan
ders met westerse paspoorten. En
duizenden studenten demonstreer
den in de straten van de Libaneze
hoofdstad bij wijze van aanklacht
tegen de ontvoering van 'hun'
Amerikaanse professoren. Maar
over de verblijfplaats en gezond
heidstoestand van zowel de vier
Amerikanen en de vermoedelijk
eveneens gevangen gehouden Brit
se onderhandelaar Terry Waite is
sinds hun verdwijning niets meer
vernomen. De Westduitse regering
zou volgens bronnen in Beiroet
van de ontvoerders een 'levenste
ken' hebben gekregen van twee
rond dezelfde tijd ontvoerde Duit
se zakenlieden.
Intussen speculeren waarnemers
in het Midden-Oosten over welke
militaire opties de Amerikanen
hebben als de Libaneze terroristen
een of meerdere van hun gegijzel
den zullen vermoorden. Luchtaan
vallen op doelen van de fundamen-
talistiche Hizbollah-groep (partij
van God) en andere organisaties in
Libanon die voor de ontvoeringen
verantwoordelijk zijn te stellen, is
zo'n mogelijkheid.
Volgens bronnen binnen het
Pentagon en militaire kringen in
Tel Aviv zijn hun hoofdkwartieren
en andere lokaties in Beiroet en in
de Beka'a-vallei bij inlichtingen
diensten bekend. Maar een derge
lijke militaire operatie heeft nau
welijks enige strategische waarde
en kan in dat geval slechts als een
uiting van frustratie en woede wor
den gekenmerkt. Bovendien is
daarmee vrijwel zeker het vonnis
geveld voor de overige gegijzelden
die op het moment voor de aanval
nog een executie was bespaard ge
bleven.
De optie om met mariniers Bei
roet binnen te trekken om de gegij
zelden te ontzetten, kan op voor
hand worden afgeschreven. De ter
roristen zullen de Amerikanen
daartoe geen kans geven. Onge
twijfeld zijn de gegijzelden naar
onbereikbare plaatsen gebracht, in
het doolhof van Beiroet of in de
aan Syrië grenzende Beka'a-vallei.
LONDEN - De inbeslagname van
BBC-filmmateriaal veroorzaakte
gisteren in het Lagerhuis een
stormachtig debat over geheim
houding, de spionagesatelliet Zir
con, burgerrechten en persvrij
heid: precies de onderwerpen die
de Britse in haar verboden serie
van zes afleveringen wilde behan
delen.
Premier Thatcher en haar minis
LONDEN (GPD/ANP) - Voor een
rechtbank in Londen is de Belgi
sche regering gisteren begonnen
met gerechtelijke procedures te
gen supporters van de voetbalclub
Liverpool, naar aanleiding van het
drama op 29 mei 1985 in het Brus
selse Heizelstadion. Tijdens de Eu
ropacup finale tussen Liverpool en
het Italiaanse Juventus kwamen
toen 39 mensen om het leven.
Zesentwintig Liverpool-fans,
sommigen met dassen over hun ge
zichten om herkenning te voorko
men, hoorden hoe advocaten voor
de Belgische regering hen beschul
digden van doodslag. Advocaat Mi
chael Sherrard zei dat de gebeurte
nissen van mei 1985 "wereldwijd
verafschuwd" waren. Britse fans
hadden Italiaanse supporters aan
gevallen "in de grootste, moedwil
lige tragedie ooit tijdens een spor
ters werden door de oppositie be
schuldigd van het scheppen van
een vijandige, anti-BBC-sfeer die
een bedreiging vormde voor pers
vrijheid. Met de inval zouden wet
ten zijn overtreden. Thatcher her
haalde dat de regering geen enkele
rol had gespeeld bij het besluit van
de om een inval te doen bij de
BBC-kantoren in Glasgow (Schot
land).
door
Lia van Bekhoven
Het vermoeden bestaat dat de
politie-invallen de naam hebben
opgeleverd van de hooggeplaatste
ambtenaar die gegevens door
speelde aan de omroep over het ge
heime Zircon-satellietproject. Ver
wacht wordt dat de persoon in
kwestie binnen afzienbare tijd be
schuldigd zal worden van het over
treden van de allesomvattende
'wet op de officiële geheimen'.
De meeste conservatieve kamer-
tief evenement". Als gevolg van de
Britse agressie ontstond paniek en
stortte ook nog een muur in.
Het proces tegen de Liverpool-
fans wordt beschouwd als de
grootste uitleveringszaak uit de
Britse geschiedenis. De Belgische
autoriteiten zullen proberen de
fans uitgeleverd te krijgen door
aan te tonen dat er voldoende be
wijsmateriaal bestaat om de 26 ook
in een Britse rechtbank van dood
slag te beschuldigen. Het bewijs
materiaal bestaat voor een groot
deel uit televisiebeelden en foto's.
Vertegenwoordigers voor de
leden leken gerustgesteld door de
verklaring van de premier dat de
regering niets met de inbeslagna
me van doen heeft. Het conserva
tieve kamerlid Nicholas Fairbairn
vond zelfs dat de BBC zich zou
schuldig zou hebben gemaakt aan
hoogverraad door een serie over
geheimhouding te willen maken.
Slechts een enkeling onder de To
ry's vermoedde dat er sprake was
van intimidatie van de pers.
De oppositiepartijen waren daar
entegen unaniem in hun luidruch
tige veroordeling van de inbeslag
name van het BBC-filmmateriaal.
De politie-inval heeft ernstige vra
gen opgeroepen over het functio-
narisen van de democratie in
Groot-Brittannie, zo zei de leider
van de sociaal-democratische par
tij David Owen. Labour veroor
deelde de inbeslagname in een pe
titie als 'de meest autoritaire actie
tegen de pers sinds de Tweede We
reldoorlog'.
voetbalfans tekenden onmiddellijk
protest aan tegen de vijf televisie
schermen *in de rechtszaal die "uit
hun verband gerukte" beelden
zouden laten zien van het gebeu
ren. Verwacht wordt dat het zes tot
acht weken zal duren voordat de
rechter zal beslissen of de 26 uitge
leverd zullen worden aan België
waar ze gevangenisstraffen van 15
jaar kunnen verwachten indien ze
schuldig worden bevonden.
Rijkswacht
Ook twee officieren van de Belgi
Tijdens het vragenuurtje dat aan
het debat voorafging wees Labour-
leider Neil Kinnock de premier aan
als direct verantwoordelijke. De
premier op haar beurt beschuldig
de Kinnock ervan „alles in het
werk te stellen om de politie onder
uit te halen in het doen van hun
onpartijdige plicht". De opwinding
in het Lagerhuis steeg ten top toen
het Kevin McNamara (Labour) be
weerde dat de procureur-generaal
geluncht had met de journalist van
de omstreden series Duncan
Campbell om het programma te
bespreken.
Onder oorverdovend geroep uit
de Labourbanken riep McNamara
de premier op schoon schip te ma
ken over de werkelijke verhouding
tussen de overheid en de makers
van de controversiële documentai
reserie. De Britse vereniging voor
journalisten heeft al haar leden op
geroepen het werk twee uur neer te
leggen uit protest tegen de inval.
sche rijkswacht zullen in staat van
beschuldiging worden gesteld in
verband met het drama, zo is giste
ren vernomen in kringen van het
parket van Brussel. Het gaat om
majoor Michel Kensier en kapitein
Johan Mahieu. Rijkswacht majoor
Michel Kensier was op het mo
ment van de ongeregeldheden in
het Heizel-stadion bevelhebber
van het district Brussel van de
rijkswacht. Kapitein Johan Ma
hieu had het bevel over de rijks
wachters die in- en rond het sta
dion zelf aanwezig waren.
Verder is de secretaris-generaal
van de koninklijke Belgische voet
balbond, Albert Roosens, in staat
van beschuldiging gesteld. Alle
drie zullen ze hoogstwaarschijnlijk
beschuldigd worden van "onopzet
telijke doodslag".
WASHINGTON - Een van de top
adviseurs van president Reagan,
zijn flamboyante directeur com
municatie Patrick Buchanan, heeft
gisteren per 1 maart zijn ontslag in
gediend.
door
Henk Dam
Het is het tweede ontslag van een
van Reagans topmannen na dat
van directeur William Casey van de
CIA, die maandag zei te willen af
treden. Verder wordt algemeen
verwacht dat Richard Perle, de
staatssecretaris van defensie die
grote invloed op Reagans Oost-
West-politiek heeft gehad, binnen
kort zal opstappen.
Buchanan, die als directeur com
municatie onder meer verantwoor
delijk is voor Reagans speeches,
lichtte gisteren zijn besluit toe
door te zeggen dat hij denkt buiten
het Witte Huis „beter de richting
van de conservatieve beweging en
de presidentsverkiezingen van
1988 te kunnen beinvloeden".
Achter die woorden kan worden
gelezen dat Buchanan, een aarts
conservatief, vindt dat hij als Witte
Huis-functionaris te weinig arm
slag heeft. Geregeld is de uitermate
strijdvaardige Buchanan de afgelo
pen maanden dan ook met zijn su
perieuren in aanvaring geweest.
Zo distantieerde het Witte Huis
zich van een opmerking van Bu
chanan, dat een regering de wet
mag breken als dat door de zaak
die in het geding is, wordt ge
rechtvaardigd. Buchanan ging ook
mis toen hij zo ongeveer alle repu
blikeinse partijgenoten van Rea
gan lafheid verweet omdat ze in de
Iran-affaire niet vierkant achter
hun president gingen staan.
Met die opmerkingen maakte
Buchanan zich echter wel buiten
gewoon geliefd bij het meest con
servatieve deel van het Amerikaan
se volk.
ADVERTENTIE
WASHINGTON (AFP/Rtr/UPI/
ANP) - Iran heeft gisteren voor
het eerst toegegeven dat het de
Amerikaanse journalist Gerald
Seib vasthoudt. Het noemt hem
'een spion voor het zionistische
bewind', in het revolutionaire
taalgebruik van de islamitische
republiek een toespeling op Is
raël.
ten in Iran behartigen sinds ex-
president Carter de betrekkin
gen met Teheran in 1979 verbrak,
zijn niet in de gelegenheid con
tact op te nemen met de 30-jarige
Seib, die Midden-Oostencorres
pondent is van de Wall Street
Journal.
Seib, die met ongeveer 50 col
lega's op uitnodiging van de
Iraanse autoriteiten een bezoek
aan het front langs de grens met
Irak heeft gebracht, verblijft
sinds zaterdag om onbekende re
denen onder arrest in de Iraanse
hoofdstad.
Radio-Teheran doorbrak giste
ren de stilte rond het lot van Seib
door om te roepen: „De Verenig
de Staten hebben officieel ver
zocht om de vrijlating van Ge
rald Seib, de spion voor het zio
nistische bewind die Iran ver
momd als journalist is binnenge
komen".
Speciaaldrukkerij voor
t ketting- en computer-
formulieren in alle
formaten en perforaties. a
Bedrukt of onbedrukt.
'Vooral geknipt voor kleinere
oplagen, snel geleverd en
redelijk geprijsd.
L Allform dus.
Daar mag u 't beste
van verwachten!
[Tj computerformulieren
Energieweg 65,
2404 HE Alphen a d. Rijn
i tel. 01720-30171
OEFENING IN TSJECHO-SLOWAKIJE
Een Franse en een Westduitse kolonel bekijken in het Tsjechoslowaakse Most en Tsjechische tank. Waarnemers
uit twintig landen volgen momenteel oefeningen van het leger van Tsjecho-Slowakije. (foto anp>
Labour beschuldigt Thatcher van aantasten persvrijheid
Twee pro-Iraanse studentes protesteren in Beiroet tegen de ontvoering van buitenlanders. Op het bord dat zij
dragen vragen zij om 'de vrijlating van onschuldige mensen'. Vier professoren van hun universiteit werden
ontvoerd. (foto anp>
Beloning
De VS hebben gisteren een belo
ning van 250.000 dollar (ongeveer
500.000 gulden) uitgeloofd voor
een ieder die informatie kan ver
strekken over de terroristen die
verantwoordelijk zijn voor de bom
aanslag in april 1986 op het vlieg
tuig van de Amerikaanse lucht
vaartmaatschappij TWA. Hierbij
kwamen vier passagiers om het le
ven. Charles Redman, de woord
voerder van het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken,
verklaarde dat het feit dat de rege
ring een beloning uitlooft voor in
formatie over de terroristen, niet
wil zeggen dat het onderzoek naar
de zaak tot nu toe niets heeft opge
leverd. Hij noemde de maatregel
'weer een ander gereedschap' bij
het onderzoek.
Rijverbod
Het in Hamburg ingestelde rij
verbod in verband met ernstige
luchtvervuiling, werd gisteravond
ingetrokken omdat de verontreini
gende stoffen zich in de loop van
de dag hadden opgelost in de hoge
re, schonere luchtlagen. In Neder-
saksen werd 66 fabrieken een ge
heel of gedeeltelijk produktiever-
bod opgelegd. Ook de stad Bremen
heeft last van smog, maar daar is
alleen een waarschuwing uitge
gaan. Het rijverbod in West-Berlijn
is inmiddels opgeheven.
WASHINGTON (AP) - De i
directeur van de Amerikaanse in
lichtingendienst CIA is een jeugdi
ge en energieke Sowjet-specialist
en een voorstander van geheime
operaties als onderdeel van de bui
tenlandse politiek. Robert Gates is
op 43-jarige leeftijd met twintig
jaar ervaring goed ingevoerd in de
gang van zaken bij de verschillen
de diensten die zich bezghouden
met nationale veiligheid. Hij trad
in 1966 in dienst van de CIA en was
later in de Nationale Veiligheids
raad (NSC) naaste medewerker
van de presidenten Richard Nixon,
Gerald Ford en Jimmy Carter.
De afgelopen zomer werd Gates
benoemd tot onderdirecteur van
de CIA, en leidde de dienst tijdens
de ziekte van oud-directeur Wil
liam Casey. Hij werd maandag tot
diens opvolger benoemd. De be
noeming moet nog in de Senaat
worden goedgekeurd. Als onderdi
recteur van de CIA was Gates te
vens voorzitter van de Nationale
Raad voor de Inlichtingendiensten
(NIC), hetgeen erop neerkomt dat
hij de voorbereiding regelde van
de conclusies van de gezamenlijke
nationale inlichtingendiensten.
Bij zijn inhuldiging als onderdi
recteur werd Gates door de Demo
cratische Senator Patrick Leahy
omschreven als 'een uiterst profes
sioneel lid van onze inlichtingen
gemeenschap'. Tijdens die hoorzit
ting verdedigde Gates het feit dat
de CIA zich inliet met geheime
operaties en beloofde hij alles in
het werk te stellen om het laten uit
lekken van informatie naar de pers
tot een minimum te beperken. Ge
heime operaties, zo stelde Gates,
zijn „een passend instrument van
het buitenlands beleid, zolang ze
binnen een bredere context wor
den geplaatst".
Hij weigerde destijds duidelijke
voorbeelden te noemen van lekken
naar de pers of van geheime opera
ties, maar zei wel dat zelfs als be
paalde operaties algemeen bekend
worden, er nog altijd de mogelijk
heid bestaat dat iedere betrokken
heid van de regering kan worden
ontkend.
WASHINGTON (AP) - In de zes
jaar dat hij de Amerikaanse inlich
tingendienst CIA leidde, wijdde
William Casey zijn tijd vooral aan
pogingen de dienst te bevrijden
van de 'kluisters' die haar in de ja
ren zeventig waren omgedaan. De
73-jarige Casey nam maandag ont
slag, zeven weken nadat hij in al
lerijl naar het ziekenhuis was over
gebracht voor een operatie aan een
kwaadaardige hersentumor.
Casey, die tijdens de Tweede We
reldoorlog voor de OSS (de voorlo
per van de CIA) van de CIA werk
te, werd in 1981 door Reagan tot
chef van de CIA benoemd. Voor
dien leidde de miljonair uit New
York de verkiezingscampagne van
Reagan.
Onder Casey's leiding begon de
CIA, die door de nasleep van de
Watergate-affaire en onthullingen
over moordcomplotten in diskre
diet was geraakt, aan een 'wederge
boorte'. Het budget van de CIA,
waarvan de omvang overigens ge
heim is, werd aanzienlijk verhoogd
en bedraagt momenteel naar schat
ting 50 miljard gulden per jaar.
De voornaamste beleidswijzi
ging die Casey invoerde was de
hervatting van de steun aan anti
communistische rebellen in de
Derde Wereld, waarmee hij de CIA
tot voornaamste uitvoerder van de
'Reagan-doctrine' maakte. Dit
nieuwe beleid bracht Casey her
haaldelijk in conflict met het Con
gres.
Volgens de New York Times sig
neerde Casey CIA-memoranda met
de hoofdletter 'C' in navolging van
het hoofd van de Britse geheime
dienst 'M' in de James Bond-ro-
mans van Ian Fleming. Dit leverde
hem het verwijt op dat hij een
voorliefde had voor 'melodramati
sche' ondernemingen.
Tijdens de inhuldigingsplechtig
heid in de Senaat in januari 1981
zei Casey dat een van zijn doelstel
lingen als CIA-directeur was het
aangeslagen moreel van de agen
ten op te vijzelen en de beperkin
gen die in voorgaande jaren aan de
De afgetreden directeur 1
CIA, William E. Casey.
dienst waren opgelegd te
liseren'. Die beperkingen, opge
legd door het Congres en de presi
denten Gerald Ford en Jimmy Car
ter, waren het gevolg van de ernsti
ge bezorgdheid die in het midden
van de jaren zeventig ontstond
over de activiteiten van de CIA.