Haak de zangvogel het jaar 2030?
Tanks space shuttle straks
reuzelaboratoria in ruimte
WW-Al X
'Russische vrouw
nog ver achterop'
Achtergrond
Van der Zee: brief bisschoppen stelt orde op zaken
PAGINA 2
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1987
Ex-kosmonaute Teresj kova:
De grasmus en het paapje krijgen het steeds moeilijker
WINTERSWIJK - Komt
de dag naderbij, waarop
niet langer vogels ons toe
zingen, maar de mens kan
fluiten naar de zangvogel?
Onderzoek van de West-
duitse professor Peter
Berthold brengt dat angst
beeld duidelijk naar vo
ren. In het jaar 2030 ver
wacht hij een stille lente.
„Je kunt wel stellen dat
we in veel gevallen nage
noeg machteloos staan",
zegt Jan Rademaker uit
Winterswijk van een van
de vogelwerkgroepen in
ons land.
door
Dolf Ruesink
Wat zijn precies de oorzaken van
de sterke achteruitgang bij zang
vogels? Om die vraag te kunnen
beantwoorden pakt Rademakei
een wereldatlas en een indruk
wekkend stapeltje publicaties
Uit die boekwerkjes komt naai
voren, dat vogeldeskundigen al
jaren vergeefs aandacht vragen
voor de door Berthold gesigna
leerde achteruitgang.
De wereldkaart maakt een
hoop duidelijk. Rademaker
„Noordwest-Europa geldt vooi
veel zangvogels als broedplaats,
terwijl Midden-Afrika hun over-
winteringsplek is. In beide ge
bieden gaat het de vogels steeds
slechter af. Ins ons gebied ken
nen we de intensivering van de
landbouw, een veranderd agra
risch gebruik van het land en een
veranderd landschap. Er is min
der reliëf en variatie in het bui
tengebied, minder bos- en wei
landranden waar de vogels kun
nen verblijven en voedsel zoe
ken. Door gebruik van onkruid
en insectenverdelgers zie je min
der kruidenrijkdom"
De veranderingen in het land
schap maken het de zangvogel
niet alleen moeilijker te broeden
en voedsel te zoeken, ze krijgen
ook meer gif binnen, wat in toe
nemende mate tot steriliteit ol
onvruchtbaarheid lijdt. Vogelon
derzoekers treffen vaker dunne
re eischalen aan. nIn feite is dat
proces al zo'n twintig jaar aan de
gang. Sinds ongeveer 1980 loopt
het aantal vogels echter schrik
barend terug". De grasmus en
het paapje, om er enkele te noe
men. krijgen het steeds moeilij
ker. De bij de Westduitse Vogel
wacht werkzame professor Ber
thold voorspelt zelfs een achter
uitgang van 26 van de 37 soorten
Afrika
Groot probleem voor de ge
vleugelde vrienden is de ontwik
keling in hun overwinteringsge-
bied Afrika. „Daar wordt name
lijk het gebruik van biociden
steeds groter", legt Rademaker
uit, „het is zelfs zo. dat gifsoorten
als DDT, die hier niet meer benut
mogen worden, naar Afrika
gaan. De monocultuur tast voor
al rond de Sahel veel grond aan.
Landen als Niger, Tsjaad. Soma
lië, Mali en Soedan hebben daar
erg onder te lijden Iedereen kent
bovendien de beelden van de Sa-
hel, daar kunnen de zangvogels
niet meer terecht en ze worden
s de omgeving hun ech ter steeds
dus gedwongen een verder gele
gen overwintering te zoeken".
Meer gevaren, nog meer gif en
bovendien een langere trek laten
hun sporen na. Vogels raken ver
zwakt. moeten hun vetreserves
meer aanspreken en steeds gro
tere stukken woestijn of oer
woudzones overtrekken Andere
bedreigende factoren zijn stren
ge winters („al kwam dat vroeger
natuurlijk ook voor") en niet te
vergeten de jacht, die men vooral
in Zuid-Europa maakt op zang
vogeltjes. Met name Italianen
maken zich schuldig aan dit
soort praktijken. „Met netten,
lijmstokken en hagelschoten
vangt men ze. Eigenlijk is er
geen soort te bedenken, dat niet
uit de lucht wordt gehaald" De
diertjes vinden hun einde in de
koekepan. „Een lekkernij vindt
men het. met bot en al worden ze
opgegeten"
Jacht
Wat te doen? Rademaker zucht
diep. „Tsja. er is een internatio
nale rode lijst, met bedreigde
soorten. Daarnaast probeert men
natuurlijk door internationale af
spraken de jacht te beperken en
tot beschermde gebieden te ko
men. Dat laatste is echter maar
voor enkele vogels van toepas
sing. De meeste zangvogels le
ven namelijk in het cultuurland
schap, dus gewoon tussen de
mensen. Dat maakt het allemaal
zo moeilijk. Dan heb je natuur
lijk nog de bedreiging door de
zure regen. Den nebossen die
sterven en de vogels dus nog
minder overlevingskansen bie
den".
Alleen een mondiale aanpak
kan het tij nog ten gunste doen
keren. „Economische belangen
voeren echter de boventoon, dus
erg gerust zijn we niet", filoso
feert Rademaker. „De Club van
Rome heeft jaren geleden al aan
dacht gevraagd voor de bedrei
gingen van Hora en fauna. Het
blijkt wel dat hun waarschuwin
gen nog steeds actueel zijn".
Vogelwerkgroepen overal in
de wereld blijven alert, verricji-
ten tellingen, observeren de trek
en onderzoeken de fysieke ge
steldheid van de diertjes. Blijft
men internationaal gezien de
aanbevelingen echter in de wind
slaan, dan sluipt de door Ber
thold geschetste „stille lente"
snel nabij. Toch zijn er de laatste
jaren ook positieve ontwikkelin
gen. „Steeds meer natuurgebie
den", weet Rademaker, „worden
zodanig ingericht dat de dieren
wereld méër kansen krijgt. In
cultuurlandschappen zijn er bij
voorbeeld beheersovereenkom
sten mogelijk tussen agrarische
gebruikers en natuurbescher-
Nadat verschillende organisaties
en milieu-groeperingen de Ameri
kaanse ruimtevaartorganisatie NA
SA gevraagd hebben zich bij toe
komstige Shuttle-lanceringen mi
lieu-vriendelijker op te stellen door
de reusachtige uitwendige (exter
ne) brandstoftanks in een baan om
de aarde te brengen inplaats van ze
te laten verbranden in de damp
kring, werd onlangs een maat
schappij gevormd die de mogelijk
heden van de in een baan om de
Aarde gebrachte reuzentanks na
der moet gaan onderzoeken.
door
Ben Apeldoorn
Elke Space Shuttle werd, tot en
met die noodlottige vlucht 51-L
van eind januari vorig jaar, in feite
door drie hoofdmotoren omhoog
febracht: twee van de met een vast
mengsel, bestaande uit onder an
deren ammonium perchloraat, alu
minium (als brandstof!) en ijzeroxi
de, geladen vaste brandstofstuwra-
ketten (Solid Rocket Boosters,
kortweg SRB's) en de uit een aan
tal straalpijpen bestaande stuwmo-
tor van de Shuttle zelf.
De stuwbrandstof (vloeibare
zuurstof en waterstof) betrok de
Shuttle-motor echter uit de reus
achtige externe brandstoftank
waaraan zowel de twee grote stuw-
raketten als de Shuttle zelf waren
bevestigd. Als de SRB's hun stu
wende werk hadden voltooid, wer
den ze van het voortrazende sys
teem losgekoppeld en daalden aan
parachutes netjes naar beneden
waar ze, na een zware plons in zee,
door speciale vaartuigen werden
geborgen om te worden opgekale
faterd voor een volgende vlucht
Reuzeninsect
Na de ontkoppeling van de
SRB's vlogen Shuttle en externe
brandstoftank, als een vuurspu
wend reuzeninsect, verder totdat
ook daar de brandstof op was en de
Shuttle nagenoeg de snelheid had
bereikt die hem een aantal dagen
of weken in de vereiste baan rond
de aarde kon houden. Bij die zeer
hoge snelheid, bijna tien kilometer
per seconde, werd de Shuttle ge
scheiden van de lege tank die lang
zaam maar zeker hoogte verloor
om uiteindelijk, juist door zijn im
mense snelheid, een vurig einde in
de hogere luchtlagen te vinden.
Met zo'n snelheid is het onmoge
lijk om dat reusachtige gevaarte,
dat meer dan 50 meter lang is en
breder dan de romp van een
Boeing-747, onbeschadigd bene
den te krijgen en daarom liet men
hem tot dusverre maar gewoon
verbranden.
Een toenemend aantal
vindt het, in deze tijd van bezuini
gingen en toekomstige schaarste
aan grondstoffen, evenwel ontoe
laatbaar dat er bij elke Shuttle-
vlucht voor een slordige 80 miljoen
gulden stomweg in de dampkring
verbrandt. Eén van de eersten die
het idee opperde om de reuzen-
tanks in een baan om de aarde te
brengen en ze daar een taak te ge
ven, was dr. David Koch van het
Smithsonian Astrophysical Obser
vatory te Cambridge in de Ameri
kaanse staat Massachusetts. Onder
meer op Koch's aanraden gaf de
Amerikaanse ruimtevaartorganisa
tie NASA de fabrikant van de ex
terne brandstoftanks, vliegtuigfir
ma Martin Marietta, in september
1986 opdracht uit te zoeken of
Koch's ideeen haalbaar zijn.
Zetje
Dat heeft dus nu de vorming van
een nieuwe maatschappij. Exter
nal Tanks Corporation (ETCO) tot
gevolg gehad. ETCO wil proberen
NASA ertoe te brengen de techni
sche faciliteiten te scheppen om de
tanks in een baan om de aarde te
brengen. „Het kost maar een paar
duizend liter brandstof extra", zegt
Thomas Rogers, voorzitter van ET
CO, „de tank wordt pas afgestoten
als de Shuttle 99 pet van zijn nood
zakelijke parkeersnelheid heeft. Er
is dus maar weinig meer brandstof
nodig voor dat extra zetje".
ETCO ziet er zelf eigenlijk meer
in om van de rondcirkelende reu
zen enorme opslagplaatsen te ma
ken voor bijvoorbeeld levensmid
delen, brandstoffen en ander mate
riaal maar er moet ook voldoende
plaats zijn voor wetenschappelijke
projecten zoals laboratoria en ob
servatoria van waaruit men allerlei
sterrenkundige objecten kan be
studeren. Het gedurfde project met
de brandstoftanks heeft de steun
van het zogeheten Universitaire
Samenwerkingsverband voor At
mosferisch Onderzoek (UCAR)
waarin instituten van 57 grote uni
versiteiten zijn vertegenwoordigd.
AAN ELKAAR GEKOPPELDE,TOT
LABORATORIA OMGEBOUWDE,
EXTERNE BRANDSTOFTANKS IN
EEN BAAN OM DE AARDE
ZONNEPANELEN
Het project, dat de voorlopige
naam Labitat heeft gekregen, moet
ergens in 1992-1993 gestalte gaan
krijgen; in eerste instantie met
twee aan elkaar gekoppelde tanks.
Het moet. volgens ETCO. mbgelijk
zijn dat elke kubieke meter ruimte
in Labitat. afhankelijk van de be
stemming. tussen de 2000 en 8000
gulden jaarlijkse winst zou kunnen
opleveren.
Voor de benodigde fondsen is
zelfs ook al een wereldomvattend
hotelconcern benaderd die mis
schien wel wat zou kunnen zien in
een paar luxueuze appartementen
ergens in een hoekje van een voor
malige brandstoftank. Natuurlijk
voorlopig nog voorbehouden voor
zeer gefortuneerden die een retour-
P"1" mmm m MibiHlU 1
WS Vi
Valentino Teresjokova, zoals ze 12 jaar geleden in Portugal werd gefoto
grafeerd: teveel vrouwen in Sowjet-Unie doen ongeschoold, zwaar werk...
MOSKOU - Het leven voor de vrouwen in de Sowjet-Unie bestaat vaak
nog uit ongeschoold werk, uren in de rij wachten voor de winkels en
huishoudelijk werk. De kindersterfte geeft nog reden voor bezorgdheid
en het aantal vrouwen dat voor een goede baan is opgeleid, is de laatste
vijfjaar zelfs is gedaald. Dat staat in een Russisch rapport dat is voorge
legd aan een landelijk vrouwencongres. Het vakbondsblad Trud maakt er
melding van.
„We kunnen niet anders dan ons zorgen maken over het feit dat in de
industrie, de landbouw en de bouw een groot aantal vrouwen nog steeds
ongeschoold werk doet," verklaarde Valentina Teresjkova, de eerste
vrouw in de ruimte, in het verslag. Teresjkova was sinds 1968 voorzitster
van de vrouwenraad, die tot doel heeft het politieke activisme van vrou
wen te bevorderen. De kosmonaute, die van 16 tot 19 juni 1963 om de
aarde cirkelde, is opgevolgd door Zoja Poechova.
Nog onduidelijk is of Teresjkova's vertrek verband houdt met de stand
punten die de nieuwe Sowjet-leiders innemen over vrouwenkwesties.
Maar het feit dat zij het rapport over de levensomstandigheden van de
vrouw in de Sowjet-Unie presenteerde, leek erop te wijzen dat ze niet in
ongenade is gevallen
Overwicht
Sinds Michail Gorbatsjov in maart 1985 aan de macht kwam, heeft hij
herhaaldelijk een beroep gedaan op de communistische partij en de over
heidsorganen om vrouwen meer te betrekken bij het besluitvormings
proces, waar mannen van oudsher het overwicht hebben. Vorige week
dinsdag zei Gorbatsjov in zijn toespraak tot het Centraal Comité dat het
land behoefte heeft aan een „actievere deelname van vrouwen aan de
economie en de cultuur op het niveau van de vakbonden of de republie
ken. We beschikken over de mogelijkheden. Het enige dat we moeten
doen is vrouwen vertrouwen en steunen".
Maar 70 jaar na de revolutie van 1917, die onder meer de gelijkheid der
seksen propageerde, wordt de Sowjet-maatschappij nog steeds beheerst
door mannen, terwijl vrouwen vaak de minst gewaardeerde banen heb
ben of werken in traditionele vrouwenberoepen als in het onderwijs. In
het machtige secretariaat van de partij zit slechts een vrouw, Aleksandra
Birjoekova, en het 11 leden tellende Politburo bestaat uitsluitend uit
Teresjkova verklaarde dat in sommige sectoren van de landbouw, zoals
de schapenfokkerij, de groententeelt en de landarbeid. 98 procent van de
handenarbeid wordt verricht door vrouwen. De vrouwen van een dorpje
in de streek Boerjat in Siberië beklaagden zich onlangs schriftelijk over
het feit dat ze zakken veevoer van 60 kilo op de rug moesten sjouwen en
mest met de handen moesten wegruimen, zei ze. „Vrouwen zouden geen
werk behoren te doen dat even grote fysieke inspanningen vergt als man
nenwerk.'' vond Teresjkova.
Ze zei dat het aantal werkende vrouwen in de Sowjet-Unie die voor een
betere baan waren opgeleid, de afgelopen vijf jaar met 1,5 procent is
gedaald.
Lange rijen
Twee tanks, één laboratorium. Een hotelbedrijf is al gevraagd luxe
apartementen te ontwerpen. Toekomstmuziek
tje met de Shuttle kunnen bekosti
gen. maar het is de vraag of die de
typisch aardse geneugten zouden
willen verruilen voor een onge
makkelijker verblijf in de ruimte
waar je. onder gewichtsloze om
standigheden. heus niet aan zoiets
als een zwembad hoel't te denken
ETCO denkt een gast te kunnen
huisvesten in Labitat voor 500 dol
lar per dag. Per dag? Hoe lang doet
Labitat over een omloop rond de
aarde? Ongeveer twee uur.
Randolph Ware, president van
ETCO, grijnst: „Nee, nee. We be
doelen echt 500 dollar per dag, 24
uur dus". Daarmee kun je dus
twaalf maal de wereld rond en het
uitzicht zal nergens ter wereld
overtroffen kunnen worden. Toe
komstmuziek?
In de zware industrie verricht 70, procent van de vrouwelijke werkne
mers het minst gewaardeerde werk, terwijl slechts 1,3 procent een top
functie bekleedt.
Voor de vrouwen die ook nog een huishouden hebben,.lijkt de laatste
jaren bitter weinig veranderd, aldus Teresjkova. „Voor dé meesten van
ons staat het woorcf levensstandaard' nog steeds in het teken van lange
rijen voor de winkels, een achterstand in de mechanisatie van het huis
houdelijk werk, het gebrek aan huishoudelijke apparaten en het tekort en
de slechte kwaliteit van veel diensten", zei ze. Daardöor is de tijd die een
vrouw aan huishoudelijk werk besteedt, bijna gelijk aan nog eens een
volledige werkdag.
Zonder nadere bijzonderheden te verstrekken, verklaarde Teresjkova
dat de sterfte onder kinderen van nog geen jaar hoger blijft dan in de
„ontwikkelde kapitalistische landen", een probleem dat volgens haar ge
deeltelijk te wijten is aan de slecht opgeleide artsen en het gebrek aan
verpleegkundig personeel. Volgens de jongste cijfers overleden in 1985
26 op de 1000 pasgeboren baby's'in de Sowjet-Unie. Volgens de jongste
Amerikaanse cijfers overleden in de Verenigde Staten in 1982 11,5 op de
1000 baby's.
Teresjkova zei dat de Sowjet-Unie met recht trots kan zijn op de kinde
ropvang, maar dat er nog tal van problemen zijn. Er staan nog 1,5 miljoen
peuters op de wachtlijst voor een opvangverblijf, zei ze. en onder de
kinderen die wel op een kinderdagverblijf zitten, doen zich steeds vaker
besmettelijke ziekten yoor.
(AP)
"We zijn in twintig jaar niet
veel opgeschoten". Tot die con
clusie komt secretaris dr. T. Brat-
tinga van de Sint Willibrord-ver-
eniging in zijn commentaar op
de brief van-de rooms-katholieke
bisschoppen over de oecumene
(zie voor deze brief de krant van
gisteren). De brief biedt, volgens
Brattinga, geen nieuwe perspec
tieven voor het werk in de oecu
menische beweging. (De Willi-
brord-vereniging is het adviesor
gaan van de bisschoppenconfe
rentie voor oecumene).
De bisschoppen hadden bij
voorbeeld het voortouw kunnen
nemen inzake oecumenische ac
tiviteiten die zij wél goedkeuren,
zoals gebedsdiensten, en zich po
sitiever kunnen uitlaten over het
kerkelijk gemengde huwelijk.
Toch ziet de secretaris van 'Willi-
brord' ook lichtpuntjes. De brief
stemt overeen met de richtlijnen
van het Tweede Vaticaans Conci
lie, en "het is verheugend dat alle
bissschoppen, dus ook van Roer
mond, ermee hebben ingestemd
en geen veroordeling uitspreken
over oecumenische prakijken
die verder gaan dan officieel is
toegestaan
Het bestuur van de Willibrord-
vereniging zal de brief later deze
maand bespreken.
- Secretaris ds. W. R. van der
Zee van de Raad van Kerken liet
zich 'overwegend positief over
het stuk van de bisschoppen uit.
"Het is een basis om binnen de
raad met de Rooms-Katholieke
Kerk samen te werken. Duidelijk
is, dat deze kerk op haar wijze
zal blijven deelnemen aan het
werk van de oecumene''
Van der Zee verheelde niet, dat
de bisschoppen 'orde op zaken
stellen' ten aanzien van oecume
nische experimenten. "Terwijl
de oecumene toch leeft van ex
perimenten en avonturen". De
brief gaat nauwelijks in op de
vraag hoe de oecumenische be
weging en ontmoeting met ande
re kerken de Rooms-Katholieke
Kerk zelfheeft verrijkt. Dat geldt
ook voor de ontmoeting met Is
raël. Kan die leiden tot correctie
van de eigen traditie?
De bisschoppen zouden zich,
naar het oordeel van ds. Van der
Zee, 'fermer' moeten uitspreken
over het doel van de oecumene:
eenheid en vernieuwing ten
dienste van de wereld.
- Hulpbisschop dr. J. F. Les-
crauwaet van Haarlem zei giste
ren op een persconferentie over
de brief, dat zijn kerk met andere
kerken wil werken aan een kerk
"die overeenkomt met Christus'
wil". "De concrete vormgeving
i deze kerk is open. Maar de
Rooms-Katholieke Kerk houdt
wel vast aan het centrum van
eenheid, waarvan de bisschop
van Rome de uitdrukking is".
Sinds het Tweede Vaticaans
Concilie wordt niet meer gespro
ken van terugkeer van andere
kerken naar de kerk van Rome.
Lescrauwaet, die tweede voor
zitter is van de Raad van Kerken,
typeerde de bisschoppelijke
brief als een 'aanmoediging voor
het katholieke aandeel in de oe
cumenische beweging'. "De an
dere kerken moeten weten welke
standpunten de Rooms-Katho
lieke Kerk inzake de oecumene
inneemt".
Studenten boos
De studenten van de Katho
lieke Theologische Hogeschool
Utrecht (KTHU) zijn het 'abso
luut oneens' met aartsbisschop
Simonis, die een tiental docen
ten voorlopig heeft verboden les
te geven aan de niet-academi-
sche priesteropleiding van het
aartsbisdom en het bisdom Gro
ningen.
Simonis wil zelf eerst nagaan
of de betrokkenen voldoen aan
de Vaticaanse norm dat vroegere
priesters die geen dispensatie
hebben verkegen van hun celi-
baatsbelofte, na hun huwelijk
niet aan -een priesteropleiding
mogen doceren. Wel kunnen de
tien normaal hun werk aan de
Utrechtse hogeschool voortzet
ten; alleen priester-studenten
blijven verstoken van hun colle
ges. De kerkelijke overheid heeft
de hogeschool als priesteroplei
ding nog niet erkend.
De studenten, die gisteren in
vergadering bijeenkwamen, zien
in wat nu gebeurt een bedreiging
van de kwaliteit van het onder
wijs. "Het zal ernstige gevolgen
hebben voor de hogeschool als
instelling en voor alle studenten,
nu een groot deel van hen in het
basisprogramma geen les meer
zal krijgen van de betrokken do
centen". Zelfstandige beoefe
ning van de theologie wordt op
deze manier ook onmogelijk ge
maakt, vrezen de studenten. "Bij
voorbaat wordt de theologie aan
de kerkelijke leiband gelegd".
Hun verklaring besluit: "De
studenten zijn boos en veront
waardigd dat op een dergelijke
manier met mensen wordt omge
sprongen. Zij beraden zich over
verdere stappen".
Jarigen. Professor dr. R.
Schippers te Amsterdam, oud
hoogleraar ethiek en nieuwtesta
mentische vakken van de Vrije
Universiteit, hoopt op maandag
9 februari 80 jaar te worden. In
1977 ging hij met pensioen.
De hervormde predikant N. K.
van den Akker te Den Bosch
wordt de dag daarop, dinsdag 10
februari, 70. Hij kreeg bekend
heid door zijn vele contacten met
rooms-katholieke personen en
instellingen. Vriend was hij van
wijlen bisschop Bekkers, aan
wiens uitvaartdienst hij mee
werkte. Ridder is ds. Van den
Akker van de Orde van Sint Gre-
gorius, en de stad Den Bosch,
waar hij meer dan 30 jaar heeft
gewerkt, schonk hem de zilveren
erepenning.
Hervormde Kerk: beroepen
door de synode voor geestelijke
verzorging Marine A. P. Tack
Dongen, door de synode voor
pastoraat in centrum 'De Hezen-
berg' te Hattem kandidaat J
Vlastuin Meteren; aangenomen
naar Leeuwarden-Huizum en
Goutum-Swichum M. ter Haar
Wolvega, naar Zuidhorn kandi
daat J. G. de Bruijn Groningen;
bedankt voor Waddinxveen
(deelgemeente Immanuelkerk)
W. van der Lee Noord wijk, voor
Papendrecht W. Verboom Hier-
den.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: beroepen te Leeuwar-
den-Huizum A. de Ruiter Gar-
relsweer-Ten Post (Gr.).
Christelijke Gereformeerde
Kerken: beroepen te Ridderkerk
W. Quak Nieuwe Pekela.
Aids-patiënten
De kerk zou tegenover aids-
patiënten in pastoraal opzicht
eenzelfde houding moeten aan
nemen als Jezus tegenover me
laatsen. Dat zei de voorzitter van
de Amerikaanse bisschoppen,
John May, gisteren voor de Vati
caanse radio. "Ten tijde van Je
zus behoorden de lepra-patiën
ten tot de verworpenen der aar
de, evenals de aids-lijders nu".
De Amerikaanse bisschop
noemde het de 'ironie van het
lot', dat de vrees voor deze kwaal
de mensen wellicht helpt om een
moreel hoogstaand leven te lei
den, met inbegrip van een ver
antwoorde omgang met seksuali
teit. "zoals de kerk dat zo warm
aanbeveelt".
Baptisten. De Baptistenunie
in de Sowjet-Unie mag dit jaar
10.000 bijbels en evenveel lied-.
boeken invoeren. De Wereld
bond van Bijbelgenootschappen
in Stuttgart maakte dat gisteren
bekend. Ze worden in West-
Duitsland gedrukt.
Verbod. De Oostduitse cen
suur heeft de 'Mecklenburgische
Kirchenzeitung' verboden een
verklaring van Hongaarse pro
testantse kerken op te nemen
over de situatie van de Hongaar
se minderheid in Roemenië. De
verklaring stond wel in Hongaar
se kerkelijke tijdschriften.
De betrokken kerken zijn be
zorgd over de twee miljoen Hon
garen in Roemenie. Zij worden
achtergesteld en moeten steeds
meer 'roemeens' worden. In Roe
menië wonen ook 300.000 men
sen van Duitse afkomst.
