'Van het milieubeleid
komt geen bal terecht'
Leidt autovrije Breestraat
ook tot economische bloei?
cfb
PS I VC PN/PP K-lij sttrekkcr Steegli
VERKIEZINGEN
Man valt
meisje (13)
lastig
Feddema
lijsttreker
van de EVP
Flinke buit
bij drie
inbraken
acliel in vrije liM
Val uit
hoogwerker
HCHTERSRONDI
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1987
STREEK - Als het rijk niet
stopt met het afwentelen
van de bezuinigingen op
provincies en gemeenten,
moeten deze overheden
maar 'bestuurlijk ongehoor
zaam' worden, vindt klein
links. Lijsttrekker J.P.R.M.
Steegh (PSP/CPN/PPR):
"Je moet een keer een daad
stellen. Er worden zoveel ta
ken, door het rijk afgescho
ven zonder dat daarvoor
ook geld naar de provincies
en de gemeenten gaat. Die
decentralisatie is vaak ge
woon een extra bezuini
ging. De provincies en de
gemeenten mogen dan de
rotzooi opruimen".
De Leidse lijsttrekker, die sinds
1980 deel uitmaakt van de zes le
den tellende fractie van PSP/CPN/
PPR, meent dat de provincie aller
lei taken zal moeten schrappen als
de kortingen blijven. "Wij moeten
44 miljoen gulden tot 1990 bezuini
gen. Wat mij betreft gaat daar een
paar miljoen af ten koste van het
wegenfonds. Bijvoorbeeld de S4
Katwijk-Leiden. Die weg zou ons
ettelijke miljoenen per jaar kosten.
Hij hoeft van ons dan ook niet te
worden aangelegd", aldus Steegh
(33).
door
Henny van Egmond
De bezuinigingen zijn ook elders
te vinden in het wegenfonds, maar
bovendien kunnen de provinciale
inkomsten worden verhoogd via
de invoering van een toeslag op de
inkomsten- en vermogensbelas:
ting en het heffen van een plezier-
vaartuigenbelasting. De toeslag op
de inkomsten- en vermogensbelas
ting zou in plaats van de provincia
le opcenten op de motorrijtuigen
belasting moeten komen. Een in
komensafhankelijke heeft name
lijk de voorkeur van klein links,
die daarin overigens nog alleen
lijkt te staan.
Files
Het grootste deel zal voorlopig
echter via bezuinigingen moeten
JggÊm
Binnenkort barst de campagne
los voor de verkiezing van Pro
vinciale Staten, het bestuur van
de provincie. Voor het eerst wordt
door de Statenleden een hele
nieuwe Eerste Kamer gekozen,
waardoor de provinciale verkie
zingen een landelijk belang heb
ben gekregen. Politici van naam
trekken dan ook tot de verkie
zingsdag op 18 maart door het
land om hun boodschap uit te dra
gen. Wij laten de komende weken
de provinciale kopstukken aan
het woord. Vandaag de lijsttrek
ker van PSP/CPN/PPR, J.P.R.M.
Steegh. Volgende week D66-lijst-
trekker E.H. Schuijer.
worden gevonden, waarbij de we
genaanleg de hoofdmoot vormt.
Steegh vindt dat kan worden vol
staan met het aanpakken van knel
punten. En niet alleen uit financië
le overwegingen, maar ook vanwe
ge het milieu. "Het is dweilen met
de kraan open. Nieuwe wegen
trekken verkeer aan. Als de gemid
delde autobezetting van 1,3 stijgt
naar 1,6, dan zijn er geen files meer.
Wel blijven er gevaarlijke situaties
die je moet aanpakken en daarvoor
is bijvoorbeeld de rijksweg rond
Alphen voor nodig. Maar de rest
van rijksweg 11 hoeft niet te wor
den aangelegd".
Echt hoopvol is hij niet. "De pro
vincie staat onder grote druk. Niet
alleen van gemeenten, maar ook
van bedrijven en projectontwikke
laars. Er worden zulke grote con
cessies gedaan voor economisch
belangen dat er bijvoorbeeld van
het milieubeleid geen bal terecht
komt. Al is de intentie er wel bij
alle partijen, je ziet dat het econo
misch belang het meestal wint. En
op den duur is het ook niet tegen te
houden als de lokale bevolking je
in die gevallen niet steunt".
Daarbij komt dat de milieugede
puteerde, de CDA'er Hekkelman,
volgens Steegh volkomen faalt.
"Hekkelman is aangeschoten wild.
Het management op zijn afdeling
is zo slecht dat er in 1985 slechts
drie bodemsaneringen zijn uitge
voerd. Drie! Terwijl er 1200 geval
len van bodemvervuiling zijn. Het
geld voor 1985 moest uiteindelijk
nog snel worden opgemaakt. En
dat terwijl de provincie steeds
vraagt om extra geld aan het rijk.
Dan maak je je door zo'n houding
volstrekt ongeloofwaardig".
Spoordijk
Een voorbeeld van het opruk
kende economisch belang is de ho
ge snelheidstrein, de TGV, waar
voor de grote meerderheid van de
83 leden van provinciale staten ook
door de knieën ging. "Tijdens de
vaststelling van het streekplan
door de Staten was over de TGV
een discussie. De VVD diende een
motie in waarin de mogelijkheid
werd opengelaten dat de TGV
dwars door het groene hart van
Zuid-Holland 'zou gaan. Wij dien
den een motie in waarin werd ge
steld dat de trein over bestaande
spoorlijnen zou moeten, of op nieu
we die langs autowegen zouden
worden aangelegd. Onze motie
kreeg tien stemmen, die van de
WD een grote meerderheid. Dan
weet je wel hoe laat het is".
Volgens Steegh wordt de TGV
een belangrijk onderwerp in de ko
mende verkiezingscampagne. "De
provincie heeft dan wel niet het
laatste woord, maar wel een be
langrijke stem in het kapittel bij de
vraag hoe de TGV door Nederland
gaat. Je moet je voorstellen dat er
een hoge spoordijk komt die een
kaarsrechte lijn door het land
schap trekt. Gelijkvloerse kruisin
gen mogen niet, evenmin als plot
selinge stijgingen en dalingen. Als
die trein de Oude Rijn wil passe
ren, moet die bij wijze van spreke
bij Hazerswoude dorp al langzaam
de hoogte in. Kun je het je voorstel
len, een kilometerslange spoordijk
in het open polderlandschap?"
Ouderen
Wordt de TGV een hoofdpunt in
de campagne, het ouderenbeleid
dreigt dat ook te worden. Steegh
komt terug op de bestuurlijke on
gehoorzaamheid, waarvoor hij eer
der pleitte bij verdergaande rijks
bezuinigingen. Hij meent dat de
PvdA eveneens ongehoorzaam wil
zijn als op het ouderenbeleid even
fors moet worden bezuinigd als in
de provincie Utrecht. "Als wij hier
op korte termijn bejaardentehui
zen moeten sluiten, zal de PvdA
LEIDEN - Een 13-jarig meisje is
gisteravond door een onbekende
man lastig gevallen. Het meisje
fietste omstreeks acht uur van de
Corantijnstraat naar haar huis op
de Zijlsingel. Vlakbij kwam een
ongeveer 30-jarige man naast haar
fietsen die haar vastpakte en sme
rige taal uitsloeg.
DEN HAAG/LEIDEN - De Wou-
bruggenaar H. Feddema wordt de
lijsttrekker van de Evangelisch
Volkspartij bij de komende Staten
verkiezingen in Zuid-Holland.
Feddema was ooit lid van het lan
delijk bestuur van de ARP en'éen
van de oprichters van de EVP. An
dere kandidaten voor de EVP zijn
mevrouw A. de Jong uit Leiden, H.
Marrink uit Den Haag en H. van
der Vlies uit Dordrecht. De EVP
gaat de verkiezingen in als zelf
standige partij die zich vooral zal
richten op een groen Zuid-Hol
land.
naar mijn mening ook bestuurlijk
ongehoorzaam zijn. Tenminste, ze
zeggen nu dat ze dat tegen die tijd
zullen zijn", aldus Steegh, die de
overheveling van het ouderenbe
leid van het rijk naar de provincie
zonder dat daarbij voldoende mid
delen worden verstrekt, afwijst.
"Er wordt gezegd dat de provin
cie het ouderenbeleid heeft overge
nomen. Maar het gaat om ruim 350
miljoen gulden, meer dan een der
de van de hele provinciale begro
ting. Je kunt dan ook beter zeggen
dat het ouderenbeleid de provincie
heeft overgenomen. Voorlopig zijn
we allang blij dat al het geld wordt
uitgegeven", aldus Steegh, die
meent dat in de komende periode
de discussie moet losbarsten over
in welke vorm het provinciale ou
derenbeleid wordt gegoten.
Het doel van PSP/CPN/PPR is
om na de verkiezingen deel te ne
men aan het college van gedepu
teerde staten, het dagelijks bestuur
van de provincie dat nu nog wordt
gevormd door VVD. PvdA en
CDA. Volgens Steegh is het stre
ven naar een progressief college.
"Dat kan niet met CDA of WD er
bij", meent hij. "Is een progressie
ve meerderheid er niet, dan zullen
we niet aan een college deelnemen.
Alleen als er inhoudelijke overeen
stemming bestaat, willen we het
opnieuw bekijken".
Volgens de lijsttrekker van de
drie linkse partijen is vooral de po
sitie van het CDA in het college ter
discussie. "Nu zie je al dat het CDA
slechts twee gedeputeerden heeft
en WD en PvdA elk drie, terwijl
het CDA toch de grootste partij
Het CDA wordt alleen
LEIDEN - In de nacht van maan
dag op dinsdag is ingebroken in
een woning in de Korte Lange-
straat. Door het forceren van een
bovenraam kwam men binnen.
Een kleurentelevisie. 400 gulden,
een bankpasje, een geldkistje met
papieren en een paspoort en een
schilderij worden vermist.
Gisteravond is een inbraak ge
pleegd in een bovenwoning aan de
Haarlemmerstraat. Men verschafte
zich via het zolderraam toegang en
ontvreemdde een video, een bont
jas, een rijbewijs en een doosje met
sieraden. De hele woning werd
doorzocht.
In Stichting Burcht is maandag
avond, na het forceren van een
deur, eveneens ingebroken. Daar
werden een cassette-deck, drie mi
crofoons, twee statieven, een dim
merpaneel, lampen, kabels en kop
telefoons meegenomen.
Uit de archieven van de krant: al vele jaren geleden werden plannen gemaakt i
afsluiting van de Breestraat met links en rechts brede wandelpaden met terrasjes.
Cursus
Het dienstencentrum Zuid-
West begint donderdag 5 februa
ri eencursus handwerken voor
55-plussers. Aanvang: 14.00 uur.
De cursus bestaat uit 12 lessen
van anderhalf uur. Aanmelding
via tel. 768711.
Klussen
In buurthuis 't Spoortje begint
donderdag 5 februari, een klus-
sencursus voor vrouwen ïn Lei-
den-Noord. Aanvang 13.30 uur.
De cursus bestaat uit houtbeiüer-
kijig^plectriciteit, behangen en
meubelreparatie. Voor meer in
formatie tel. 210649.
Krant
Kinderen tussen 9 en 13 jaar
kunnen elke donderdagmiddag
een eigen krant maken in buurt
huis Op Eigen Wieken. Aanvang
16.00 uur.
Belasting
De Leidse Rechtswinkel helpt
mensen die moeite hebben met het
invullen van hun belasting-aan
giftebiljet (A en E biljet). Tussen
half februari en begin april zit
ten 20 vrijwilligers klaar om u te
helpen, mits het gezinsinkomen
lager is dan 35.000 gulden per
jaar. Afspraak via tel. 130775.
Het adres van de Rechtswinkel is
Ketelboetersteeg 10.
Festival
In het Anton ius clubhuis wordt
zaterdag 7 februari een favorie
tenfestival gehouden. Hoogte
punt van de avond is een optre
den van de in Leiden geboren 'ko
ningin van het levenslied'. De
Zangeres Zonder Naam. Verder
zijn er optredens van de Leidse
zangeres Wies Cave, de vier-
mans-band de Tornado's en zan
ger Jony. In de zijzaal is de hele
avond disco. Aanvang 20.30 uur
DEN HAAG - Een 27-jarige Leide-
naar is gisteren in het Haagse We
steinde-ziekenhuis opgenomen na
dat de de werkbak van een hoog
werker waarin hij zich bevond,
vanuit de hoogste stand naar bene
den stortte. De man liep enkellet
sel op. Zijn collega (23) kwam met
de schrik vrij.
In hoeverre er van een historisch
moment sprake was, zal moeten
blijken maar feit is dat met de vo
rige week genomen beslissing
om een proef te houden met een
autovrije Breestraat een flinke
sprong voorwaarts is gemaakt in
een discussie die Leiden al 25
jaar bezighoudt. Nog voor de zo
mer heeft een drie maanden du
rend experiment plaats waarbij
het doorgaande autoverkeer uit
de Breestraat wordt geweerd.
door
Gert Visser
Wanneer dit bevredigende resul
taten oplevert, kan een vergis
sing van tien jaar geleden wor
den goedgemaakt. Toen al stelde
de gemeente onder aanvoering
van toenmalig wethouder Waal
voor de Breestraat voor het ver
keer af te sluiten, een initiatief
dat na felle tegenstand van de
winkeliers weer in de la werd op
geborgen.
Zijn opvolger Peters (PvdA)
toverde het een jaar geleden
weer tevoorschijn en in plaats
van de verwachte negatieve reac
ties kwam de Breestraatse mid
denstand dit maal met een op
bouwend alternatief. Onder aan
voering van projectontwikkelaar
Erica, die eigenaar is van een
aantal panden in de Breestraat.
bleken de winkeliers van inzicht
te zijn veranderd. Daar was ook
alle aanleiding toe. Nadat zij de
plannen van Waal met succes
dwarsboomden, heeft het econo
mische gebeuren in de binnen
stad zich langzaamaan van de
Breestraat naar de autovrij ge
maakte Haarlemmerstraat ver
plaatst. De autoluwe markten-
route bepaalde de grens van het
gebied waar wethouder Peters
keer op keer het succes van zijn
beleid benadrukt met onthullin
gen over gevoelens van claustro
fobie die hem overvallen wan
neer hij zich op zaterdag tussen
de mensenmassa begeeft. Voor
de Breestraat was niet meer dan
de functie van aanvoerroute
weggelegd. Het winkelbestand
verloederde.
Dat de winkeliers tot de con
clusie zijn gekomen dat het op
deze manier niet verder kan. laat
zien dat een middenstander er
niet mee gediend is wanneer zijn
potentïele klanten per auto voor
bij scheuren. Zeker niet in een
bomvolle Breestraat waar een
schuine blik van de automobilist
naar een fraaie etalage slechts
beloond kan worden met een for
se kop-staart-botsing. De con
statering lijkt vanzelfsprekend,
maar het is nog niet zo lang gele
den dat bijvoorbeeld de winke
liers op de Steenstraat het tegen
deel beweerden. Met het autovrij
maken van de Breestraat mag
wethouder Peters de vruchten
van het gelijk van zijn voorgan
ger plukken.
Succesje
Peters heeft inmiddels nog een
ander belangrijk succesje ge
boekt Niet eerder leken politiek
en middenstand zo eensgezind
hun schouders onder een zaak te
zetten. Of deze gezamenlijke in
zet van lange duur zal blijken,
wordt pas duidelijk wanneer Pe
ters plannen zal ontvouwen om
het gebied tussen Hooglandse
kerk en stadhuis autovrij te ma
ken. Dat ideetje pikte hij tijdens
de begrotingsbehandeling op
van zijn partijgenoot Geradts.
Mocht Peters ook dit idee weten
te verwezenlijken, zal -..plots en
tot ieders verrassing - een groot
deel van de binnenstad slechts
voor de voetganger toegankelijk
zijn. Dat is meer dan deze wet
houder vermoedelijk bij zijn aan
treden enkele jaren geleden had
durven hopen.
In de discussie over de Bree
straat in de raadscommissies
voerden met name verkeerskun
dige argumenten de boventoon
(wellicht was de afwezigheid van
de elders gewenste wethouder
Fase van economische zaken
hieraan mede debet). Het leek de
raadscommissies vooral te gaan
om de verkeersveiligheid op Lei-
dens drukste verkeerstraverse.
De vraag of er meer mensen in de
Breestraat komen winkelen wan
neer zij zich daar te voet in plaats
van per auto kunnen verplaat
sen, kwam nauwelijks aan de or
de. Welke inwoner van een wille
keurige randgemeente zal zich in
plaats van naar Leidsenhage of
Winkelhof naar Leiden begeven
omdat hij daar zo gezellig over
het asfalt van de Breestraat kan
stappen?
Een paar jaar geleden zou het
gewoon zijn geweest om voor
een antwoord op deze vragen een
onderzoeksbureau in te schake
len. Vroeger werd bijvoorbeeld
het Centraal Instituut Midden-
en Kleinbedrijf (CIMK) geregeld
aangezocht om de toekomst voor
de gemeente te voorspellen. De
resultaten daarvan pleegden te
worden vastgelegd in beleids
plannen die voor een aantal jaren
als richtsnoer voor het gemeen
telijk beleid dienden. Het in de
zeventiger jaren vervaardigde
Structuurplan voor de Binnen
stad was er zo één maar opval
lend genoeg speelde dat in de
discussie over de Breestraat
geen enkele rol meer.
Dergelijke onderzoeken voor
af, schijnen tegenwoordig geen
deel meer uit te maken van een
zorgvuldige besluitvorming in
de gemeentepolitiek. Zoals be
kend is Peters er ook geen voor
stander van. "Er komt toch maar
uit wat je als opdrachtgever wilt
horen", heeft hij eens gezegd.
Het Leidse stadsbestuur heeft
zich een nieuwe wijze van be-
leid-maken aangemeten: ge
woon een experiment beginnen
en dan zien we wel waar het
schip strandt. Het is het manage
ments la Goekoop die met zijn
opeenvolgende proeven in de ho-
recasector menig betrokkene tot
wanhoop dreef.
Een dergelijke wijze van be-
leid-maken is nogal onrustig,
maar heeft in ieder geval het
voordeel dat iedere burger zich
in de praktijk een oordeel kan
vormen over de gang van zaken.
Door het ontbreken van enig
vooronderzoek is het econo
misch perspectief van een auto
vrije Breestraat op dit moment
een zwart gat. De winkeliers heb
ben met hun keuze voor het au
tovrij maken een sprong in het
duister gedaan. "Zoals het nu is,
kan het niet langer. Er moest ge
woon wat gebeuren", zegt econo
misch gemeenteambtenaar Van
Iersel: "Het heeft niet zoveel zin
er lang over te twisten of dit nu
het beste alternatief is. Laten we
maar kijken hoe het gaat. We
kunnen de plannen na de proef
altijd nog bijstellen". De directie
economische zaken van de ge
meente heeft inmiddels enkele
onderzoekbureaus benaderd om
de economische gevolgen van de
proef te meten. Dat gebeurt door
het houden van enquetes- en in
terviews op straat.
Van Iersel zelf ziet de toekomst
van de Breestraat optimistisch
in. Hij wijst er op dat de Kamer
van Koophandel onlangs vast
stelde dat er afvloeiing van koop
kracht van Leiden naar de regio
plaats heeft. "Maar je ziet de laat
ste jaren een wederopstanding
van de oude centra. Wanneer
men enkele jaren geleden nog
koos voor een winkelcentrum
waar men de auto gemakkelijk
kwijt kon, gaat men nu liever re
creatief winkelen. In een stad
waar iets valt te zien en waar
men na de boodschappen te heb
ben gedaan nog een pilsje kan
pakken".
De kernvraag blijft waar de
wederopstanding van de Bree
straat toe zal leiden. Lopen de
klanten van de Haarlemmer
straat (langs de hiervoor speciaal
geconstrueerde Waal-bruggetjes)
naar de Breestraat over of wordt
een nieuwe groep kopers aange
trokken?
"Voorwaarde is", zegt Van Ier
sel: "Dat de Breestraat een ander
karakter krijgt dan de Haarlem
merstraat. Het moet er geen ko
pie van worden, niet weer iets
van hetzelfde. De Breestraat was
vroeger een winkelstraat met een
hoogwaardig winkelbestand: ju
weliers, bontzaken en de betere
kledingwinkels. Dat karakter
moet de Breestraat terugkrij
gen".
Waarmee slechts het probleem
rest wie dat karakter van de
Breestraat gaat bewaken. De ge
meente heeft daartoe geen mid
delen, de middenstand zal hier
voor zelf de handen ineen moe
ten slaan. Maar goed, dat is een
probleem voor na de proef.
