Verwarring over nieuwe gijzelingen ROYAL CLASS! Islamitische top moet wonden helen Aquino verbiedt optreden mariniers bij betogingen Iran rukt op in znid-Irak ZATERDAG 24 JANUARI 198i BUITENLAND PAGINA 5 Britse bemiddelaar nu zelf ontvoerd? BONN - In de Westduitse hoofdstad Bonn bestaat nog steeds grote verwarring over de laatste twee ontvoeringen in de Libanese hoofdstad Beiroet. Nadat eerst min of meer was bevestigd dat opnieuw twee Westduiters zouden zijn ontvoerd, werd deze mededeling later weer ingetrokken. De ambassade in Beiroet deelde mee dat er geen Duitsers worden vermist. Ook ten aanzien van de ontvoering van Hoechst-manager Cordes en Siemens-technicus Schmidt spre ken de berichten elkaar tegen. De crisisstaf van de regering ontkende gisteravond dat er een levensteken van de vorige week zaterdag ont voerde Cordes zou zijn. In het ge val Schmidt heeft Bonn geen idee in wier handen hij is. In Bonn is een absolute informatiestop afge kondigd en daar houdt iedereen zich aan. In het kanseliersbureau van Helmut Kohl probeert een cri sisstaf op alle mogelijke manieren contacten op te nemen met de ont voerders, maar over de resultaten van die inspanningen zwijgen de betrokkenen. Kanselier Kohl en zijn woordvoerder Ost vragen op elke persconferentie begrip voor het feit dat zij niets kunnen zeggen. door Hans Hoogendijf; De oppositionele SPD wordt op de hoogte gehouden, maar de Groe nen niet. Volgens de centrum rechtse coalitie vormen zij een vei ligheidsrisico. De samenstelling van een totale crisisstaf, dus inclu sief SPD, wordt overwogen, zo was in Bonn te horen. Onduidelijkheid bestaat ook over de rol van de speciale afgezant van de aartsbisschop van Canter bury, Terry Waite, die zich sinds 12 Te lage rekening voor geheime wapens voor Jran WASHINGTON, 24 jan. (AP) - Het Pentagon, het Amerikaanse minis terie van defensie, heeft de gehei me dienst CIA bijna 2,6 miljoen dollar te weinig gerekend voor de anti-tankraketten die vorig jaar in het geheim zijn verkocht aan Iran. Functionarissen van het minste- rie zeiden vrijdag dat uit een intern onderzoek is gebleken dat het een rekenfout is geweest. Er zouden geen bewijzen zijn om de beschul diging te staven dat het Pentagon en de CIA samenzweerden om de waarde van de wapens te verlagen en zo een grotere winst te krijgen toen de wapens door de CIA wer den doorverkocht aan Iran. Prins Philip Prins Philip van Engeland blijkt in een brief aan de commandant van het Korps Mariniers zijn spijt te hebben uitgesproken over het besluit van zijn zoon Edward om zijn mariniersopleiding stop te zet ten. Philip, zelf veel gedecoreerd marine-officier met een indruk wekkend oorlogsverleden, zei dat hij erg teleurgesteld was en tot op het laatste ogenblik had gehoopt dat zijn zoon alsnog vgn mening zou veranderen. „De hele familie heeft gepro beerd hem de gevolgen onder ogen te houden van het besluit dat hij wilde nemen en inderdaad nam, maar wij maakten duidelijk dat de uiteindelijke beslissing aan hèm was," aldus de brief. Veroordeeld Drie leden van de rechts-extre- mistische "weerbaarheidsgroep Hoffmann" in de Bondsrepubliek zijn gisteren in Neurenberg veroor deeld tot gevangenisstraffen varië rend van 27 maanden tot viere neenhalf jaar voor handel in vals geld en lichamelijke geweldple ging. Vijf andere leden van de groep waren al eerder op dezelfde be schuldigingen veroordeeld tot ge vangenisstraffen van negen maan den tot twee jaar en negen maan den. Een negende wordt volgende week gevonnist. Suriname De Keniase advocaat en gezant van de mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties heeft Su riname zijn diensten aangeboden om een onderzoek in te stellen naar aanleiding van beschuldigingen te gen de regering Bouterse over schendingen van de mensenrech ten. Suriname had gisteren nog niet positief op dat aanbod gerea- Arrestaties De Britse politie heeft gisteren in Londen 130 personen gearresteerd die voor het ministerie van defen sie tegen kernwapens demon streerden. Enkele honderden men sen probeerden als onderdeel van een campagne van burgerlijke on gehoorzaamheid - de campagne- Sneeuwbal - de ingang van White hall te blokkeren. De actie beoogt zoveel mogelijk mensen te laten ar resteren, zodat zij tijdens rechtza ken hun anti-nucleaire opvattin gen kunnen laten horen. januari inzet voor het lot van gegij zelde buitenlanders. Wel was offi cieus de bevestiging te krijgen dat de Westduitse ambassadeur in Bei roet contact heeft gehad met de geestelijke leider van de radicale sji'itische organisatie Hisbollah. Deze ontkende dat Hisbollah iets met de gijzeling te maken heeft. Andere bronnen meldden echter dat een van de Hisbollah-leiders een broer is van de vorige week op het vliegveld van Frankfort gear resteerde Libanese terrorist Mo hammed Ali Hamadei. De ontvoering zou zijn uitge voerd om Hamadei uit te wisselen. Hamadei hangt een uitlevering naar de VS boven het hoofd, omdat hij betrokken zou zijn geweest bij de kaping van een Amerikaans TWA-vliegtuig in 1985, waarbij een Amerikaanse soldaat het leven ver loor. De VS hebben een officieel verzoek tot uitlevering ingediend VN niet blij met tv-serie NEW YORK (Rtr) - De Verenig de Naties hebben gisteren een brochure uitgegeven over hun vredebewarende operaties in verscheidene delen van de we reld. De wereldorganisatie voelde zich genoodzaakt met voorlichtingsmateriaal naar buiten te treden in verband met een televisieserie die binnen kort in de Verenigde Staten op de buis komt. De Verenigde Naties vinden de serie, getiteld „Amerika", weinig vleiend. De mini-serie van ABC gaat over het leven in de Verenigde Staten tien jaar na de bezetting door de Sowjet-Unie. In de se rie komen „Eenheden speciale dienst van de Verenigde Na ties" voor die de bezetting op wrede manier helpen handha ven. Vooral daaraan hebben de Verenigde Naties zich geërged. De organisatie nam eind verleden jaar een advocaat in de arm om ABC ertoe te bewe gen feitelijke informatie over de Verenigde Naties en hun vredesmachten te geven. Zij heeft goede hoop dat ABC haar zendtijd afstaat om uit te leg gen wat die vredesmachten werkelijk doen. De wereldorganisatie is niet de enige die niet gelukkig is met de serie. De Sowjet-Unie heeft ABC gedreigd met tege- maatregelen. bij de Bondsrepubliek. Bonn wilde aan dit verzoek echter alleen even tueel voldoen als de Amerikanen garanderen dat Hamadei in de VS niet tot de doodstraf zal worden veroordeeld. Dat hebben de Ame rikanen intussen bevestigd. Maar deze concessie kwam voordat in Beiroet de ontvoeringen plaats vonden. De regering in Bonn probeert nu met behulp van de traditioneel goede banden met een aantal lan den in het Midden-Oosten een vreedzame afwikkeling te bewerk stelligen. Daarbij speelt ook een rol dat de PLO-vertegenwoordiger in Bonn heeft gezegd dat het leven van de gijzelaars niets meer waard is als Bonn Hamadei aan de VS uit levert. De linkse Westduitse krant TAZ schrijft dat PLO-leider Arafat heeft beloofd zich in te zetten voor de gijzelaars. Arafat ontkende in het vraaggesprek dat Hamadei re laties met de PLO zou onderhou den. Hij stelde Syrië indirect ver antwoordelijk voor deze zaak. Bonn verkeert in een buitenge woon moeilijke situatie. Aan de ene kant ligt er het Amerikaanse uitleveringsverzoek, maar als Bonn daarop ingaat betekent dit de dood van minstens een staats burger, aan de andere kant bete kent de ruil van Hamadei tegen Cordes en misschien Schmidt dat Bonn afwijkt van zijn consequente politiek, met te wijken voor chan tage. Een mogelijkheid is dat Ha madei wordt vrijgelaten, omdat de kaping en de dood van de Ameri kaanse soldaat niet in de Bondsre publiek hebben plaats gevonden. Maar voorlopig ziet het ernaar uit dat de regering-Kohl alles in het werk stelt om tijd te winnen. Tijd waarin op de een of andere wijze een oplossing kan worden gevon den voor een gecompliceerd dil- lemma. Een Westduits gezin stapt vt andere landgenoten, op advies v nieuwe ontvoeringen. een veerboot iii de Cypriotische havetistad Larnaca nadat het, als zovele i de Westduitse autoriteiten Beiroet in allerijl was ontvlucht uit angst voor MANILA (UPI) - President Cora- zon Aquino van de Filipijnen heeft het optreden van mariniers bij an- ti-regeringsprotesten verboden. Zij deed dit nadat de Filipijnse opper- Aquino worstelt met de gevolgen van het ernstigste politieke geweld sinds zij elf maanden geleden aan de macht kwam. Linkse groeperin gen hebben haar ervan beschul- bevelhebber, generaal Fidel Ra- digd niets beter te zijn dan haar mos, had toegegeven dat er sprake voorganger, de verdreven dictator geweest van de kant dens een demonstratie bij het pre sidentieel paleis. Bij beschietingen van mariniers op de circa 10.000 betogende boeren kwamen don derdag zeker twaalf mensen om het leven en vielen 106 gewonden. De toestand van vier van hen is zeer kritiek. ADVERTENTIE ,overreactie" Ferdinand Marcos, en rechts is de militairen tij- campagne begonnen om haar diskrediet te" brengen. De president heeft bevel gege ven tot de vrijlating van de elf men sen die tijdens de demonstratie wa ren gearresteerd en heeft een uit drie leden bestaande non-gouver nementele commissie in het leven geroepen die zich de komende twee weken moet bezighouden met onderzoek naar de incidenten. Fred Menken heeft altijd enkele automobielen van formaat in huis, zoals Porsche, Jaguar, Lancia, Mercedes, Volvo, Saab, Maserati etc. rijksstraatweg 338. fredmenken De schietpartij leidde gisteren tot het aftreden van een van Aqui no's vredesonderhandelaar Maris Diokno die zegt er steeds meer moeite mee te hebben de positie van de regering te verdedigen. De vredesbesprekingen tussen de re gering en de communistische op standelingen van het Nationaal De mocratisch Front werden donder dag al afgebroken. De opstandelin gen hebben fel geprotesteerd tegen het militaire optreden tegen de be togers en laten weten dat het be stand dat op 8 februari afloopt, niet zal worden verlengd. Uit bronnen van de inlichtingen diensten is vernomen dat er nieu we pogingen zullen worden onder- om het regime te destabili seren en gisteren zijn voor de twee de keer deze week legereenheden in staat van paraatheid gebracht. Met het referendum over een nieuwe grondwet in zicht komt de jongste onrust de president zeer ongelegen. De kiezers kunnen zich op 2 februari uitspreken voor of te gen een ontwerp-grondwet, een stemming die wordt gezien als een populariteitstest voor Aquino. De grondwet, waardoor zij tot 1992 president kan blijven, is van vitaal belang voor de politieke stabiliteit van het land. Spoedoverleg over Punjab en Pakistan NEW DELHI (Rtr) - Islamabad heeft New Delhi gisteren spoed overleg voorgesteld om de situatie aan de grens te verlichten. Het voorstel werd bekendgemaakt door een Pakistaanse regerings woordvoerder nadat India tot slui ting van de grens tussen Punjab en Pakistan was overgegaan. De woordvoerder noemde de Indische beschuldiging dat Pakistan troe pen aan de grens samentrok en duistere bedoelingen had "volko men onterecht", en hij drong aan op het terugroepen van vooruitge schoven Indische legeronderdelen. TEHERAN (AP) - De Iraanse presi dent Khamenei heeft zijn Iraakse ambtgenoot gisteren een „smerige aasgier" genoemd nadat gevechts vliegtuigen van de Iraakse lucht macht opnieuw de Iraanse steden Isfahan. Tabriz en Qom hadden be stookt. Daarbij zouden tientallen doden en gewonden zijn gevallen, aldus het Iraanse persbureau IR- NA. De afgelopen twee weken zijn bij dergelijke luchtaanvallen 1.786 burgers gedood, aldus Khamcn i. Iran zei door de verdedigingsli nies bij Basra te zijn gebrokon. waarbij 2.000 Irakezen zouden zijn gedood of verwond. Iran lanceerde op 9 januari een groot offensief in de richting van de Zuidiraakse ha venstad Basra. Khamenei zei in een toespraak tijdens de wekelijkse gebedsdienst in Teheran dat de Iraakse presi dent Saddam Hussein hard op het hoofd moet worden geslagen zodat de Golfstaten in vrede kunnen le ven. Hij zei verder voor een mei te ongeveer 80.000 mensen dat Iraakse gevechtsvliegtuigen de ui gelopen twee weken 29 Iraanse stc den hebben getroffen. Bij die aan vallen zouden 1.786 burgers zijn omgekomen en meer dan 6.000 ge wond zijn geraakt. De luchtaanval len volgden op Husseins „cynische vredesoproepen", waarmee eens te meer bewezen werd dat hij bij eventuele vredesonderhandelin gen niet te vertrouwen was. zo zei Khamenei. Het Iraakse leger meldde behal ve de door Iran genoemde steden ook nog bombardementen op dc- Zuidiraanse stad Dezful. Hel zou om een vergeldingsactie gaan voor de zesde Iraanse raketaanval op Bagdad in twaalf dagen, zo mei ide het Iraakse persbureau INA. Bij die aanval zouden tientallen men sen zijn omgekomen. Iran zei gisteren twee middellan- ge-afstandsraketten op economi sche en industriële doelen in Basra te hebben afgevuurd, waarbij zwa re verliezen werden geleden en grote materiële schade werd aan gericht. Basra, de op één na groot ste stad van Irak, is al het doelwit geweest van zware raket- en artille rie-aanvallen. IRNA meldde dat de artillerie gisteren verder een Iraak se bevoorradingscolonne bestook te op de snelweg tussen Basra n het schiereiland Faw in het zuid oosten, dat vorig jaar door Iran werd ingenomen. Onderzoek Iraanse wapens uitgebreid WASHINGTON (AP) - Een specia le commissie van de Amerikaanse Senaat zal haar onderzoek naar het Iran-Contra schandaal uitbreiden, nu het ministerie van buitenlandse zaken heeft toegegeven dat de ge heime contacten van de regenng- Reagan met Iran vorige maand nog voortduurden. De leider van de meerderheid in de Senaat, de De mocraat Robert Byrd, zei dat het voortduren van deze contacten aangeeft dat het buitenlands ekid van Reagan volstrekt onvoldoende wordt gecontroleerd. Senator Daniel Inouye, voorzit ter van de bijzondere commissie van onderzoek, zei dat hij nu ook de latere contacten met Iran wil onderzoeken. Inouye zei „geen flauw vermoeden" te hebben ge had van deze contacten. ,.Ik sta nergens versteld meer van", voeg de hij eraan toe. TEL AVIV - Eenheid is bepaald niet het symbool van de Arabische landen en de Islamitische wereld. Maar daarin kan een verbetering komen als maandag op de vierde Islamitische topconferentie in Koeweit elkaar vijandige politieke leiders een poging zullen wagen zich te verzoenen. Centraal op de agenda staan de Golfoorlog, de Palestijnse kwestie en de status van Jeruzalem (een ba sisonderwerp waaraan de confe rentie haar bestaan dankt). Maar veel belangrijker is het historisch feit dat de uitgestoten "broeder" Egypte weer tot het bondgenoot schap is toegelaten en bij de uit komst van de top een betekenis volle rol zal spelen. door Taco Slagter Sinds de Islamtische Conferen tie Organisatie (ICO) de vorm van een gewichtig instituut heeft aan genomen, is de top in Koeweit nog niet zo belangrijk geweest. Want het is een mirakel dat bijvoorbeeld het Syrische staatshoofd Hafez As sad aan een tafel wil zitten met PLO-leider Jasser Arafat, Saddam Hoesein van Irak en de door hem verguisde Egyptische president Hosni Moebarak. Syrië steunt Iran in de oorlog met Irak, heeft de PLO al verscheidene malen verdoemd en verwijt Egypte verraad van het pan-arabisme. Met het vertoeven van deze aartsrivalen onder een dak is ech ter nog niet gezegd dat het onder linge wantrouwen is verdwenen. Bovendien heeft Iran. verwikkeld in een fel opgelaaide uitputtin'gs- oorlog met Irak. evenals Libië ge weigerd naar Koeweit te komen. Het zal voor geen van de 40 andere islamitische landen een verrassing zijn. Mohammed Aan het streven naar islamiti sche politieke eenheid gaat een lange geschiedenis vooraf. Vanaf Jasser Arafat (links) en de Egyptische president Moebarak: aan één tafel met hun vijand, dSyrische leider Assad. (foto api de tijd van de profeet Mohammed hebben moslims geprobeerd een universele band te smeden in na volging van de 'eclisia' binnen het christendom. Ooit was het kalifaat machtiger dan de onder de Ro meinse keizer Constantijn verenig de christenen. Maar met de val van het Ottomaanse rijk ging ook de als een islamitische paus fungerende Turkse sultan en het met het Vati- caan te vergelijken kalifaat ten on der. President Nasser van Egypte, grondlegger van het pan-arabisme, belegde verschillende keren een is lamitische conferentie, maar aan het samenzwerende gekijf binnen het "broederschap" kwam geen einde. Pas toen in 1969 de geeste lijk gestoorde Australiër Rowhen brand stichtte in de Al-Aqsa mos kee in het door Israël bezette Oost- Jeruzalem sloten de moslimlanden de rijen. In de Marokkaanse hoofd stad Rabat kwamen 22 landen lan den bijeen. Veel leverde dat niet op. Slechts over een motie werden de landen het eens: Jeruzalem bevrijden uit de handen van de "zionistische vij and". Een doelstelling die Iran nog steeds letterlijk neemt. Niettemin nam Saoedi-Arabië het initiatief van deze conferentie een instituut te maken teneinde een vijandiger stemming tegen Israël te kweken. Bovendien voorzagen de Saoedi's dat in naam van de islam de club beter bij elkaar was te houden dan op grond van politieke inzichten. Na Rabat volgden er nog twee topconferenties waarbij staats hoofden acte de presence gaven: in Pakistan (1974) cn in Saoedie-Ara- bië (1982). Het ICO kreeg in de loop der jaren internationale erkenning. Het gezelschap groeide uit tot 42 landen. Het westen kreeg in de ga ten dat de georganiseerde islamiti sche saamhorigheid een politiek blok vormde waarmee rekening moest worden gehouden. Zeker in de tijd de dat olie nog een belang rijk politiek middel was om er de westerse landen mee te chanteren. De invloed van de islamitische landen breidde zich ook uit tot de derde wereld. Het ICO richtte ban ken in die arme landen op om met kredieten economische voorspoed te bewerkstelligen. In ruil daar voor kreeg het islamitisch blok uit de derde wereld zoveel politieke steun in de Verenigde Naties dat geen westerse resolutie het meer haalde zonder de stemmen van de ze gelegenheidsalliantie. Wonden De nadruk van de top in Koeweit ligt dit keer niet zozeer op een ge- zamelijke strategie op het wereld platform, maar op het helen van diepe wonden. In de eerste plaats is het een grote overwinning voor president Moebarak van Egypte dat zijn land is gerehabiliteerd. Na de ondertekening van de Camp David Akkoorden (het Egyptisch- Israëlisch vredesverdrag) waren al le contacten met Cairo door het ICO verbroken. En ten tweede zal de top een uiting zijn gebundelde krachten tegen Iran dat weigert met Irak een compromis te vinden ter beëindiging van de oorlog. Maar de conferentie zet ook een stempel op de politieke constella tie van het Midden-Oosten. Vol gens de Israëlische lektor in islami tische beschaving dr. Raphael Is raeli van de Hebreeuwse univerisi- teit in Jeruzalem is de terugkeer van Egypte in de islamitische moe derschoot ook voor Israel van be lang. "Hoewel de Camp David Ak koorden in Koeweit zeker niet zul len worden aanvaard, is met de toe lating van Egypte op de conferen tie toch de l'acto de koude vrede met Israël gesanctioneerd. Maar aan de andere kant is het ook een taktische manouevre. De islamiti sche landen voelen goed aan dat een voortdurende anti-Egyptische tendentie het regime in Cairo dich ter naar Israel drijft. In hun visie is het beter een al te pro-Israëlische houding van Egypte van binnenuit te bestrijden". Vredesproces In de internationale media is de laatste maanden geregeld geop perd dat de top in Koeweit in de starre houding ten aanzien van het vredesproces in het Midden-Oos ten wel eens voor een kentering kan zorgen. Het wachten daarop zou de reden geweest zijn dat het laatste halfjaar er geen nieuwe ini tiatieven zijn gelanceerd. Dr. Israe li heeft echter weinig hoop op een aanmoeding van de islamitische landen de vrede te bespoedigen. "Juist doordat Iran afwezig is zal geen der landen durfen een gema tigd standpunt in te nemen. Laat staan voor een resolutie van dien aard stemmen. Want dat zou Iran de mogelijkheid geven de top te beschuldigen van verraad van de islamitische en arabische zaak", al dus de deskundige. Niettemin sluit Israeli niet uit dat er in Koeweit resoluties uit de bus kunnen komen die met betrek king tot het vredesproces en Israel een gematigde opvatting suggere ren, maar dat naar de geest niet beogen. "De wereldpers zal in dat geval die uitspraken interpreteren als een verandering ten goede. Maar ik vrees dat zich niets zal wij zigen en die teksten louter als pro paganda bedoeld zijn". Israeli herinnert aan de Arabi sche topconferentie van Fez in 1982. Hoewel het Arabisch vredes voorstel was uitgelegd als erken ning van Israël als soevereine staat, weerlegde een Saoedische staats krant volgens Israeli de volgende dag deze interpretatie. "Israël was in die resolutie niet met name ge noemd. Het voorstel repte over er kenning van landen in de regio. De krant schreef dat Israël geen land is en daarom was uitgesloten van het vredesvoorstel. Pas als de con gresgangers in Koeweit het woord Israël over de lippen komt geloof ik in de waarde van zo n resolutie", aldus de Israëlische islamoloog •Verdeeldheid Duidelijk is dat in Koeweit de Arabische problemen zullen domi neren. De conferentie is voor de Arabische wereld een substituut van een top die deze landen zelf vanwege de hopeloze verdeeldheid de laatste vier jaar niet tot stand hebben kunnen brengen. Veel po litieke resultaten zal het overleg ook niet opleveren. Meer dan een tijdelijke wapenstilstand tussen de rivaliserende Arabische landen, een oproep aan Iran de Golfoorlog te beëindigen, de bevestiging van de "legitieme" rechten van het Pa lestijnse volk en vaag geformuleer de resoluties, zit er in Koeweit niet in. Maar voor de islamitische we reld is de conferentie van psycho logisch belang als een demonstra tie van eenheid en macht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 5