Verwarring over
nieuwe gijzelingen
ROYAL CLASS!
Islamitische top moet wonden helen
Aquino verbiedt optreden
mariniers bij betogingen
Iran rukt op
in znid-Irak
ZATERDAG 24 JANUARI 198i
BUITENLAND
PAGINA 5
Britse bemiddelaar nu zelf ontvoerd?
BONN - In de Westduitse hoofdstad Bonn bestaat nog steeds grote verwarring over de
laatste twee ontvoeringen in de Libanese hoofdstad Beiroet. Nadat eerst min of meer was
bevestigd dat opnieuw twee Westduiters zouden zijn ontvoerd, werd deze mededeling
later weer ingetrokken. De ambassade in Beiroet deelde mee dat er geen Duitsers worden
vermist.
Ook ten aanzien van de ontvoering
van Hoechst-manager Cordes en
Siemens-technicus Schmidt spre
ken de berichten elkaar tegen. De
crisisstaf van de regering ontkende
gisteravond dat er een levensteken
van de vorige week zaterdag ont
voerde Cordes zou zijn. In het ge
val Schmidt heeft Bonn geen idee
in wier handen hij is. In Bonn is
een absolute informatiestop afge
kondigd en daar houdt iedereen
zich aan. In het kanseliersbureau
van Helmut Kohl probeert een cri
sisstaf op alle mogelijke manieren
contacten op te nemen met de ont
voerders, maar over de resultaten
van die inspanningen zwijgen de
betrokkenen. Kanselier Kohl en
zijn woordvoerder Ost vragen op
elke persconferentie begrip voor
het feit dat zij niets kunnen zeggen.
door
Hans Hoogendijf;
De oppositionele SPD wordt op de
hoogte gehouden, maar de Groe
nen niet. Volgens de centrum
rechtse coalitie vormen zij een vei
ligheidsrisico. De samenstelling
van een totale crisisstaf, dus inclu
sief SPD, wordt overwogen, zo was
in Bonn te horen.
Onduidelijkheid bestaat ook
over de rol van de speciale afgezant
van de aartsbisschop van Canter
bury, Terry Waite, die zich sinds 12
Te lage rekening
voor geheime
wapens voor Jran
WASHINGTON, 24 jan. (AP) - Het
Pentagon, het Amerikaanse minis
terie van defensie, heeft de gehei
me dienst CIA bijna 2,6 miljoen
dollar te weinig gerekend voor de
anti-tankraketten die vorig jaar in
het geheim zijn verkocht aan Iran.
Functionarissen van het minste-
rie zeiden vrijdag dat uit een intern
onderzoek is gebleken dat het een
rekenfout is geweest. Er zouden
geen bewijzen zijn om de beschul
diging te staven dat het Pentagon
en de CIA samenzweerden om de
waarde van de wapens te verlagen
en zo een grotere winst te krijgen
toen de wapens door de CIA wer
den doorverkocht aan Iran.
Prins Philip
Prins Philip van Engeland blijkt
in een brief aan de commandant
van het Korps Mariniers zijn spijt
te hebben uitgesproken over het
besluit van zijn zoon Edward om
zijn mariniersopleiding stop te zet
ten. Philip, zelf veel gedecoreerd
marine-officier met een indruk
wekkend oorlogsverleden, zei dat
hij erg teleurgesteld was en tot op
het laatste ogenblik had gehoopt
dat zijn zoon alsnog vgn mening
zou veranderen.
„De hele familie heeft gepro
beerd hem de gevolgen onder ogen
te houden van het besluit dat hij
wilde nemen en inderdaad nam,
maar wij maakten duidelijk dat de
uiteindelijke beslissing aan hèm
was," aldus de brief.
Veroordeeld
Drie leden van de rechts-extre-
mistische "weerbaarheidsgroep
Hoffmann" in de Bondsrepubliek
zijn gisteren in Neurenberg veroor
deeld tot gevangenisstraffen varië
rend van 27 maanden tot viere
neenhalf jaar voor handel in vals
geld en lichamelijke geweldple
ging.
Vijf andere leden van de groep
waren al eerder op dezelfde be
schuldigingen veroordeeld tot ge
vangenisstraffen van negen maan
den tot twee jaar en negen maan
den. Een negende wordt volgende
week gevonnist.
Suriname
De Keniase advocaat en gezant
van de mensenrechtencommissie
van de Verenigde Naties heeft Su
riname zijn diensten aangeboden
om een onderzoek in te stellen naar
aanleiding van beschuldigingen te
gen de regering Bouterse over
schendingen van de mensenrech
ten. Suriname had gisteren nog
niet positief op dat aanbod gerea-
Arrestaties
De Britse politie heeft gisteren in
Londen 130 personen gearresteerd
die voor het ministerie van defen
sie tegen kernwapens demon
streerden. Enkele honderden men
sen probeerden als onderdeel van
een campagne van burgerlijke on
gehoorzaamheid - de campagne-
Sneeuwbal - de ingang van White
hall te blokkeren. De actie beoogt
zoveel mogelijk mensen te laten ar
resteren, zodat zij tijdens rechtza
ken hun anti-nucleaire opvattin
gen kunnen laten horen.
januari inzet voor het lot van gegij
zelde buitenlanders. Wel was offi
cieus de bevestiging te krijgen dat
de Westduitse ambassadeur in Bei
roet contact heeft gehad met de
geestelijke leider van de radicale
sji'itische organisatie Hisbollah.
Deze ontkende dat Hisbollah iets
met de gijzeling te maken heeft.
Andere bronnen meldden echter
dat een van de Hisbollah-leiders
een broer is van de vorige week op
het vliegveld van Frankfort gear
resteerde Libanese terrorist Mo
hammed Ali Hamadei.
De ontvoering zou zijn uitge
voerd om Hamadei uit te wisselen.
Hamadei hangt een uitlevering
naar de VS boven het hoofd, omdat
hij betrokken zou zijn geweest bij
de kaping van een Amerikaans
TWA-vliegtuig in 1985, waarbij een
Amerikaanse soldaat het leven ver
loor. De VS hebben een officieel
verzoek tot uitlevering ingediend
VN niet blij
met tv-serie
NEW YORK (Rtr) - De Verenig
de Naties hebben gisteren een
brochure uitgegeven over hun
vredebewarende operaties in
verscheidene delen van de we
reld. De wereldorganisatie
voelde zich genoodzaakt met
voorlichtingsmateriaal naar
buiten te treden in verband met
een televisieserie die binnen
kort in de Verenigde Staten op
de buis komt. De Verenigde
Naties vinden de serie, getiteld
„Amerika", weinig vleiend.
De mini-serie van ABC gaat
over het leven in de Verenigde
Staten tien jaar na de bezetting
door de Sowjet-Unie. In de se
rie komen „Eenheden speciale
dienst van de Verenigde Na
ties" voor die de bezetting op
wrede manier helpen handha
ven. Vooral daaraan hebben de
Verenigde Naties zich geërged.
De organisatie nam eind
verleden jaar een advocaat in
de arm om ABC ertoe te bewe
gen feitelijke informatie over
de Verenigde Naties en hun
vredesmachten te geven. Zij
heeft goede hoop dat ABC haar
zendtijd afstaat om uit te leg
gen wat die vredesmachten
werkelijk doen.
De wereldorganisatie is niet
de enige die niet gelukkig is
met de serie. De Sowjet-Unie
heeft ABC gedreigd met tege-
maatregelen.
bij de Bondsrepubliek. Bonn wilde
aan dit verzoek echter alleen even
tueel voldoen als de Amerikanen
garanderen dat Hamadei in de VS
niet tot de doodstraf zal worden
veroordeeld. Dat hebben de Ame
rikanen intussen bevestigd. Maar
deze concessie kwam voordat in
Beiroet de ontvoeringen plaats
vonden.
De regering in Bonn probeert nu
met behulp van de traditioneel
goede banden met een aantal lan
den in het Midden-Oosten een
vreedzame afwikkeling te bewerk
stelligen. Daarbij speelt ook een rol
dat de PLO-vertegenwoordiger in
Bonn heeft gezegd dat het leven
van de gijzelaars niets meer waard
is als Bonn Hamadei aan de VS uit
levert. De linkse Westduitse krant
TAZ schrijft dat PLO-leider Arafat
heeft beloofd zich in te zetten voor
de gijzelaars. Arafat ontkende in
het vraaggesprek dat Hamadei re
laties met de PLO zou onderhou
den. Hij stelde Syrië indirect ver
antwoordelijk voor deze zaak.
Bonn verkeert in een buitenge
woon moeilijke situatie. Aan de
ene kant ligt er het Amerikaanse
uitleveringsverzoek, maar als
Bonn daarop ingaat betekent dit
de dood van minstens een staats
burger, aan de andere kant bete
kent de ruil van Hamadei tegen
Cordes en misschien Schmidt dat
Bonn afwijkt van zijn consequente
politiek, met te wijken voor chan
tage. Een mogelijkheid is dat Ha
madei wordt vrijgelaten, omdat de
kaping en de dood van de Ameri
kaanse soldaat niet in de Bondsre
publiek hebben plaats gevonden.
Maar voorlopig ziet het ernaar uit
dat de regering-Kohl alles in het
werk stelt om tijd te winnen. Tijd
waarin op de een of andere wijze
een oplossing kan worden gevon
den voor een gecompliceerd dil-
lemma.
Een Westduits gezin stapt vt
andere landgenoten, op advies v
nieuwe ontvoeringen.
een veerboot iii de Cypriotische havetistad Larnaca nadat het, als zovele
i de Westduitse autoriteiten Beiroet in allerijl was ontvlucht uit angst voor
MANILA (UPI) - President Cora-
zon Aquino van de Filipijnen heeft
het optreden van mariniers bij an-
ti-regeringsprotesten verboden. Zij
deed dit nadat de Filipijnse opper-
Aquino worstelt met de gevolgen
van het ernstigste politieke geweld
sinds zij elf maanden geleden aan
de macht kwam. Linkse groeperin
gen hebben haar ervan beschul-
bevelhebber, generaal Fidel Ra- digd niets beter te zijn dan haar
mos, had toegegeven dat er sprake voorganger, de verdreven dictator
geweest
van de kant
dens een demonstratie bij het pre
sidentieel paleis. Bij beschietingen
van mariniers op de circa 10.000
betogende boeren kwamen don
derdag zeker twaalf mensen om
het leven en vielen 106 gewonden.
De toestand van vier van hen is
zeer kritiek.
ADVERTENTIE
,overreactie" Ferdinand Marcos, en rechts is
de militairen tij- campagne begonnen om haar
diskrediet te" brengen.
De president heeft bevel gege
ven tot de vrijlating van de elf men
sen die tijdens de demonstratie wa
ren gearresteerd en heeft een uit
drie leden bestaande non-gouver
nementele commissie in het leven
geroepen die zich de komende
twee weken moet bezighouden
met onderzoek naar de incidenten.
Fred Menken heeft altijd
enkele automobielen van
formaat in huis, zoals
Porsche, Jaguar, Lancia,
Mercedes, Volvo, Saab,
Maserati etc.
rijksstraatweg 338.
fredmenken
De schietpartij leidde gisteren
tot het aftreden van een van Aqui
no's vredesonderhandelaar Maris
Diokno die zegt er steeds meer
moeite mee te hebben de positie
van de regering te verdedigen. De
vredesbesprekingen tussen de re
gering en de communistische op
standelingen van het Nationaal De
mocratisch Front werden donder
dag al afgebroken. De opstandelin
gen hebben fel geprotesteerd tegen
het militaire optreden tegen de be
togers en laten weten dat het be
stand dat op 8 februari afloopt, niet
zal worden verlengd.
Uit bronnen van de inlichtingen
diensten is vernomen dat er nieu
we pogingen zullen worden onder-
om het regime te destabili
seren en gisteren zijn voor de twee
de keer deze week legereenheden
in staat van paraatheid gebracht.
Met het referendum over een
nieuwe grondwet in zicht komt de
jongste onrust de president zeer
ongelegen. De kiezers kunnen zich
op 2 februari uitspreken voor of te
gen een ontwerp-grondwet, een
stemming die wordt gezien als een
populariteitstest voor Aquino. De
grondwet, waardoor zij tot 1992
president kan blijven, is van vitaal
belang voor de politieke stabiliteit
van het land.
Spoedoverleg
over Punjab
en Pakistan
NEW DELHI (Rtr) - Islamabad
heeft New Delhi gisteren spoed
overleg voorgesteld om de situatie
aan de grens te verlichten. Het
voorstel werd bekendgemaakt
door een Pakistaanse regerings
woordvoerder nadat India tot slui
ting van de grens tussen Punjab en
Pakistan was overgegaan. De
woordvoerder noemde de Indische
beschuldiging dat Pakistan troe
pen aan de grens samentrok en
duistere bedoelingen had "volko
men onterecht", en hij drong aan
op het terugroepen van vooruitge
schoven Indische legeronderdelen.
TEHERAN (AP) - De Iraanse presi
dent Khamenei heeft zijn Iraakse
ambtgenoot gisteren een „smerige
aasgier" genoemd nadat gevechts
vliegtuigen van de Iraakse lucht
macht opnieuw de Iraanse steden
Isfahan. Tabriz en Qom hadden be
stookt. Daarbij zouden tientallen
doden en gewonden zijn gevallen,
aldus het Iraanse persbureau IR-
NA. De afgelopen twee weken zijn
bij dergelijke luchtaanvallen 1.786
burgers gedood, aldus Khamcn i.
Iran zei door de verdedigingsli
nies bij Basra te zijn gebrokon.
waarbij 2.000 Irakezen zouden zijn
gedood of verwond. Iran lanceerde
op 9 januari een groot offensief in
de richting van de Zuidiraakse ha
venstad Basra.
Khamenei zei in een toespraak
tijdens de wekelijkse gebedsdienst
in Teheran dat de Iraakse presi
dent Saddam Hussein hard op het
hoofd moet worden geslagen zodat
de Golfstaten in vrede kunnen le
ven. Hij zei verder voor een mei
te ongeveer 80.000 mensen dat
Iraakse gevechtsvliegtuigen de ui
gelopen twee weken 29 Iraanse stc
den hebben getroffen. Bij die aan
vallen zouden 1.786 burgers zijn
omgekomen en meer dan 6.000 ge
wond zijn geraakt. De luchtaanval
len volgden op Husseins „cynische
vredesoproepen", waarmee eens te
meer bewezen werd dat hij bij
eventuele vredesonderhandelin
gen niet te vertrouwen was. zo zei
Khamenei.
Het Iraakse leger meldde behal
ve de door Iran genoemde steden
ook nog bombardementen op dc-
Zuidiraanse stad Dezful. Hel zou
om een vergeldingsactie gaan voor
de zesde Iraanse raketaanval op
Bagdad in twaalf dagen, zo mei ide
het Iraakse persbureau INA. Bij
die aanval zouden tientallen men
sen zijn omgekomen.
Iran zei gisteren twee middellan-
ge-afstandsraketten op economi
sche en industriële doelen in Basra
te hebben afgevuurd, waarbij zwa
re verliezen werden geleden en
grote materiële schade werd aan
gericht. Basra, de op één na groot
ste stad van Irak, is al het doelwit
geweest van zware raket- en artille
rie-aanvallen. IRNA meldde dat de
artillerie gisteren verder een Iraak
se bevoorradingscolonne bestook
te op de snelweg tussen Basra n
het schiereiland Faw in het zuid
oosten, dat vorig jaar door Iran
werd ingenomen.
Onderzoek Iraanse
wapens uitgebreid
WASHINGTON (AP) - Een specia
le commissie van de Amerikaanse
Senaat zal haar onderzoek naar het
Iran-Contra schandaal uitbreiden,
nu het ministerie van buitenlandse
zaken heeft toegegeven dat de ge
heime contacten van de regenng-
Reagan met Iran vorige maand nog
voortduurden. De leider van de
meerderheid in de Senaat, de De
mocraat Robert Byrd, zei dat het
voortduren van deze contacten
aangeeft dat het buitenlands ekid
van Reagan volstrekt onvoldoende
wordt gecontroleerd.
Senator Daniel Inouye, voorzit
ter van de bijzondere commissie
van onderzoek, zei dat hij nu ook
de latere contacten met Iran wil
onderzoeken. Inouye zei „geen
flauw vermoeden" te hebben ge
had van deze contacten. ,.Ik sta
nergens versteld meer van", voeg
de hij eraan toe.
TEL AVIV - Eenheid is bepaald
niet het symbool van de Arabische
landen en de Islamitische wereld.
Maar daarin kan een verbetering
komen als maandag op de vierde
Islamitische topconferentie in
Koeweit elkaar vijandige politieke
leiders een poging zullen wagen
zich te verzoenen.
Centraal op de agenda staan de
Golfoorlog, de Palestijnse kwestie
en de status van Jeruzalem (een ba
sisonderwerp waaraan de confe
rentie haar bestaan dankt). Maar
veel belangrijker is het historisch
feit dat de uitgestoten "broeder"
Egypte weer tot het bondgenoot
schap is toegelaten en bij de uit
komst van de top een betekenis
volle rol zal spelen.
door
Taco Slagter
Sinds de Islamtische Conferen
tie Organisatie (ICO) de vorm van
een gewichtig instituut heeft aan
genomen, is de top in Koeweit nog
niet zo belangrijk geweest. Want
het is een mirakel dat bijvoorbeeld
het Syrische staatshoofd Hafez As
sad aan een tafel wil zitten met
PLO-leider Jasser Arafat, Saddam
Hoesein van Irak en de door hem
verguisde Egyptische president
Hosni Moebarak. Syrië steunt Iran
in de oorlog met Irak, heeft de PLO
al verscheidene malen verdoemd
en verwijt Egypte verraad van het
pan-arabisme.
Met het vertoeven van deze
aartsrivalen onder een dak is ech
ter nog niet gezegd dat het onder
linge wantrouwen is verdwenen.
Bovendien heeft Iran. verwikkeld
in een fel opgelaaide uitputtin'gs-
oorlog met Irak. evenals Libië ge
weigerd naar Koeweit te komen.
Het zal voor geen van de 40 andere
islamitische landen een verrassing
zijn.
Mohammed
Aan het streven naar islamiti
sche politieke eenheid gaat een
lange geschiedenis vooraf. Vanaf
Jasser Arafat (links) en de Egyptische president Moebarak: aan één
tafel met hun vijand, dSyrische leider Assad. (foto api
de tijd van de profeet Mohammed
hebben moslims geprobeerd een
universele band te smeden in na
volging van de 'eclisia' binnen het
christendom. Ooit was het kalifaat
machtiger dan de onder de Ro
meinse keizer Constantijn verenig
de christenen. Maar met de val van
het Ottomaanse rijk ging ook de als
een islamitische paus fungerende
Turkse sultan en het met het Vati-
caan te vergelijken kalifaat ten on
der.
President Nasser van Egypte,
grondlegger van het pan-arabisme,
belegde verschillende keren een is
lamitische conferentie, maar aan
het samenzwerende gekijf binnen
het "broederschap" kwam geen
einde. Pas toen in 1969 de geeste
lijk gestoorde Australiër Rowhen
brand stichtte in de Al-Aqsa mos
kee in het door Israël bezette Oost-
Jeruzalem sloten de moslimlanden
de rijen. In de Marokkaanse hoofd
stad Rabat kwamen 22 landen lan
den bijeen.
Veel leverde dat niet op. Slechts
over een motie werden de landen
het eens: Jeruzalem bevrijden uit
de handen van de "zionistische vij
and". Een doelstelling die Iran nog
steeds letterlijk neemt. Niettemin
nam Saoedi-Arabië het initiatief
van deze conferentie een instituut
te maken teneinde een vijandiger
stemming tegen Israël te kweken.
Bovendien voorzagen de Saoedi's
dat in naam van de islam de club
beter bij elkaar was te houden dan
op grond van politieke inzichten.
Na Rabat volgden er nog twee
topconferenties waarbij staats
hoofden acte de presence gaven: in
Pakistan (1974) cn in Saoedie-Ara-
bië (1982). Het ICO kreeg in de loop
der jaren internationale erkenning.
Het gezelschap groeide uit tot 42
landen. Het westen kreeg in de ga
ten dat de georganiseerde islamiti
sche saamhorigheid een politiek
blok vormde waarmee rekening
moest worden gehouden. Zeker in
de tijd de dat olie nog een belang
rijk politiek middel was om er de
westerse landen mee te chanteren.
De invloed van de islamitische
landen breidde zich ook uit tot de
derde wereld. Het ICO richtte ban
ken in die arme landen op om met
kredieten economische voorspoed
te bewerkstelligen. In ruil daar
voor kreeg het islamitisch blok uit
de derde wereld zoveel politieke
steun in de Verenigde Naties dat
geen westerse resolutie het meer
haalde zonder de stemmen van de
ze gelegenheidsalliantie.
Wonden
De nadruk van de top in Koeweit
ligt dit keer niet zozeer op een ge-
zamelijke strategie op het wereld
platform, maar op het helen van
diepe wonden. In de eerste plaats
is het een grote overwinning voor
president Moebarak van Egypte
dat zijn land is gerehabiliteerd. Na
de ondertekening van de Camp
David Akkoorden (het Egyptisch-
Israëlisch vredesverdrag) waren al
le contacten met Cairo door het
ICO verbroken. En ten tweede zal
de top een uiting zijn gebundelde
krachten tegen Iran dat weigert
met Irak een compromis te vinden
ter beëindiging van de oorlog.
Maar de conferentie zet ook een
stempel op de politieke constella
tie van het Midden-Oosten. Vol
gens de Israëlische lektor in islami
tische beschaving dr. Raphael Is
raeli van de Hebreeuwse univerisi-
teit in Jeruzalem is de terugkeer
van Egypte in de islamitische moe
derschoot ook voor Israel van be
lang. "Hoewel de Camp David Ak
koorden in Koeweit zeker niet zul
len worden aanvaard, is met de toe
lating van Egypte op de conferen
tie toch de l'acto de koude vrede
met Israël gesanctioneerd. Maar
aan de andere kant is het ook een
taktische manouevre. De islamiti
sche landen voelen goed aan dat
een voortdurende anti-Egyptische
tendentie het regime in Cairo dich
ter naar Israel drijft. In hun visie is
het beter een al te pro-Israëlische
houding van Egypte van binnenuit
te bestrijden".
Vredesproces
In de internationale media is de
laatste maanden geregeld geop
perd dat de top in Koeweit in de
starre houding ten aanzien van het
vredesproces in het Midden-Oos
ten wel eens voor een kentering
kan zorgen. Het wachten daarop
zou de reden geweest zijn dat het
laatste halfjaar er geen nieuwe ini
tiatieven zijn gelanceerd. Dr. Israe
li heeft echter weinig hoop op een
aanmoeding van de islamitische
landen de vrede te bespoedigen.
"Juist doordat Iran afwezig is zal
geen der landen durfen een gema
tigd standpunt in te nemen. Laat
staan voor een resolutie van dien
aard stemmen. Want dat zou Iran
de mogelijkheid geven de top te
beschuldigen van verraad van de
islamitische en arabische zaak", al
dus de deskundige.
Niettemin sluit Israeli niet uit
dat er in Koeweit resoluties uit de
bus kunnen komen die met betrek
king tot het vredesproces en Israel
een gematigde opvatting suggere
ren, maar dat naar de geest niet
beogen. "De wereldpers zal in dat
geval die uitspraken interpreteren
als een verandering ten goede.
Maar ik vrees dat zich niets zal wij
zigen en die teksten louter als pro
paganda bedoeld zijn".
Israeli herinnert aan de Arabi
sche topconferentie van Fez in
1982. Hoewel het Arabisch vredes
voorstel was uitgelegd als erken
ning van Israël als soevereine staat,
weerlegde een Saoedische staats
krant volgens Israeli de volgende
dag deze interpretatie. "Israël was
in die resolutie niet met name ge
noemd. Het voorstel repte over er
kenning van landen in de regio. De
krant schreef dat Israël geen land
is en daarom was uitgesloten van
het vredesvoorstel. Pas als de con
gresgangers in Koeweit het woord
Israël over de lippen komt geloof
ik in de waarde van zo n resolutie",
aldus de Israëlische islamoloog
•Verdeeldheid
Duidelijk is dat in Koeweit de
Arabische problemen zullen domi
neren. De conferentie is voor de
Arabische wereld een substituut
van een top die deze landen zelf
vanwege de hopeloze verdeeldheid
de laatste vier jaar niet tot stand
hebben kunnen brengen. Veel po
litieke resultaten zal het overleg
ook niet opleveren. Meer dan een
tijdelijke wapenstilstand tussen de
rivaliserende Arabische landen,
een oproep aan Iran de Golfoorlog
te beëindigen, de bevestiging van
de "legitieme" rechten van het Pa
lestijnse volk en vaag geformuleer
de resoluties, zit er in Koeweit niet
in. Maar voor de islamitische we
reld is de conferentie van psycho
logisch belang als een demonstra
tie van eenheid en macht.