'Zolang het goed proeft,
moet je ermee doorgaan
Ademloos publiek
bij Takahashi
Drie vrouwen tegen de tachtig
Wisselvallig Fiesta Gitana
V RADIO-TV-KUNST
Ver van mijn bed show, programma voor meerderheden
Slechts eenmaal per
maand mag Han van der
Meer met zijn 'Ver van
mijn bed show' op de buis.
Hij zou wel meer willen.
"Negen van de tien
onderwerpen gaan zo de
prullenbak in, omdat
uitzendtijd ontbreekt",
zegt hij zonder opsmuk en
gewichtigdoenerij. Zijn
blijmoedige aanpak als
presentator is bewust
gekozen. "Alsjeblieft niet
van: wij witkoppen zijn de
schuldigen. Daar schuilt
veel te veel het gevaar in
van 'mea culpa'".
door
Saskia Stoelinga
HILVERSUM - De 'Ver van mijn
bed show' is een KRO-programma
over Derde-Wereldlanden. Een van
de weinige programma's waarin
niet alleen de problemen, maar ook
de leuke en de culturele aspecten
van die landen aan bod komen. In
formatie gelardeerd met leerzaam
amusement. Bij de opname toont
Van der Meer zich een onderhou
dend gastheer. Hij is aardig en
voorkomend. Als de zangeres Abe-
ti Masikiini uit Zaïre haar nummer
doet. heupwiegt hij zelfs mee op
het ritme.
In zijn rommelige kamer ergens
in de catacomben van het Gooi
land-complex in Hilversum vertelt
presentator Han van der Meer (46)
in 1979 met het programma te zijn
begonnen. Het negende seizoen.
"Er was ruimte voor. Zo n 'licht
voetig' programma bestond niet
Niet voor minderheden, maar voor
meerderheden", verduidelijkt hij.
Vanaf het eerste moment stond
vast dat het uitzendingen moesten
worden voor een breed publiek.
"Mijn bedoeling is het vizier op de
ze landen wat scherper te stellen.
Hun belang is ons belang, dat voe
len we intuïtief aan. Wij zijn altijd
open geweest. Niet omdat we zo to
lerant zijn, nee. we zijn een han
delsvolk. Daar heb ik niets op te
gen. maar het is wel goed om het
vast te stellen".
Het publiek dat tijdens de uit
zendingen in de zaal zit, lijkt
'breed'. Of men ook zaterdagavond
laat voor de buis zal zitten is de
vraag. Van der Meer is ervan over
tuigd. "We trekken gemiddeld zo n
miljoen kijkers. Dat zijn heus niet
alleen maar minderheden of bevlo
gen geiten-wollen-sokken-types
met open sandalen. Dat laatste be
doel ik overigens niet denigre
rend"
theorie. Die politieserie moet een.
locomotief (trekker) zijn voor mijn
programma. Als je het trouwens
goefl bekijkt is de zaterdag hele
maal niet zo'n goed bekeken dag.
Na Huisman begint de veijaar-
Bij het zoeken naar en de keuze
van de onderwerpen wordt Van
der Meer bijgestaan door een
redactie van journalisten en spe
cialisten in het ontwikkelings
werk. Echter, het gros van de
ideeèn dat wordt aandragen, haalt
het niet. "Eind maart bijvoorbeeld
is er een Filippijns theater in Ne
derland Ik zit in april, net te laat.
Enkele uitzendingen geleden had
den we een onderwerp over bosne
gers in Suriname. Jé, jé dat heeft
eventjes hartvergrotend gewerkt,
want elke andere actualiteitenru
briek had er op in kunnen springen
en dan was ons 'item' weg geweest
Onze grote frustratie is natuurlijk
dat we er maar eenmaal in de
maand zijn. Om de twee weken?
Nog mooier vind ik een keer per
week. Ja, dat durf ik
Kijkcijfers
Volgens de presentator is de 'Ver
van mijn bed show' een program
ma dat de directie van de KRO
warm aan de boezem drukt. "Ach
met identiteit heeft dat niet zoveel
te maken. Het gaat er in deze tijd
toch niet meer om of er een missie-
zieltje kan worden gewonnen
Toch staat de uitzending niet op
zo'n al te gunstig tijdstip gepro
grammeerd. "Dat heeft, weer hele
andere oorzaken". Van zijn bureau
pakt hij de in Hilversum zo felbe
geerde uitzend- en kijkcijferlijsten.
Hij legt uit dat er op de piektijden
de best bekeken programma's
staan. Henny Huisman, daarna
volgt een Amerikaanse politieserie
en dan pas Han van der Meer. De
kijkcijfers lopen steeds verder te
rug. "Ik had liever tussen Henny
en die serie ingezeten. De program
maleiding hanteert een andere
Hordes
"Mijn doel is om niet alleen de
Noord-Zuid relaties te behandelen,
maar ook Zuid-Zuid relaties. Hier.
deze hele Zuid-Pacificlijn: Austra
lië, India, Brazilië, is bijzonder in
teressant". Van der Meer leeft met
de kaart. De wereldbol is hem even
vertrouwd als een straatjongen zijn
voetbal.
"Om een breed publiek te berei
ken is het een eerste vereiste dat je
programma onderhoudend is. Be
halve de inhoud is de vorm ook zo
belangrijk. In de vorige uitzending
begonnen we met Tai-chi. een niet
agressieve gevechtstechniek. Een
goed en licht begin, dat kwaliteit
had. Ook heel fraai om naar te kij
ken. De Zuidafrikaanse vrouw, lid
van het ANC. had uitstraling en
een goed verhaal. Ik merkte dat bij
de opname, het was muisstil".
"Een volmaakt programma
maak je nooit. Er zijn altijd mis
met werken van Telemann, C.P.E.
Bach en J.S. Bach. E. Lalo, M. Ravel
en Fr. Poulenc. Gehoord op 23 jan. in
de Kapelzaal.
LEIDEN - Ter afwisseling van
de vele piano- en strijkmuziek
die in de Kapelzaal wordt uitge
voerd, was er vrijdagavond een
dwarsfluitrecital te beluisteren.
De pittige. Japanse fluitiste Ma-
chiko Takahashi had het Leidse
publiek binnen de kortste keren
om haar vinger gewonden. Tij
dens de uitvoering van Bachs so
losonate in a kl. was het adem
loos stil geworden alsof men
vreesde de concentratie van de
melodische lijn - breekbaar als
eierschaal - door enig voetge-
schuivel te verstoren. Zelfs ge
kuch - toch een ingeburgerd ge
bruik in concertzalen - ontbrak.
Het programma liet muziek ho
ren uit twee verschillende stijl
perioden. Vóór de pauze muziek
uit het midden van de achttiende
eeuw, toentertijd gespeeld op de
houten traverso met slechts eén
klepje. Als prelude klonk een
zeer vrij, bijna geïmproviseerd
gespeelde - fantasie voor fluit so
lo in E gr. van Telemann. Vervol
gens van Bachs zoon Philip
Emanuel een zeer elegante, niet
zwaar wegende, maar toch vir
tuose sonate in C gr., waarin Da
nielle Dechenne op de grote con
certvleugel op wonderlijke wijze
het intieme kamermuziekgeluid
van een clavecimbel suggereer
de, zo licht en bijna tinkelend
van klank.
Na de pauze muziek uit de tijd
van de geheel vernieuwde versie
van de fluit; de fluit met een heel
arsenaal aan kleppen en niet la'n-
ger van hout maar van zilver. De
klank van dit instrument is elas-'
tischer en buigzamer dan tevo
ren. Hij daagt uit om als het ware
geboetseerd te worden. En dat
kan Takahashi als de beste. Na
de pauze trekt ze een heel ander
laatje open. Ze kan een prachtig,
donker timbre laten klinken.
waarna ze vervolgens weer hel
der in het licht komt. In de stuk
ken van Lalo (introduction et al
legro). Ravel (piece en forme de
habanera) en Poulenc (de sonate
betovert zij ons met haar toon-
schakeringen die in de verte ver
want zijn aan de Japanse fluit.
De pianiste is een geboren en er
varen begeleidster (eerder nog
begenadigd). Altijd op de achter
grond, nooit nadrukkelijk, maar
toch zo briljant en aanwezig, dat
je nooit vergeet naar haar te luis
teren. Als toegift werd tenslotte
een in Japan zeer geliefde melo
die gespeeld.
MONICA SCHIKS.
sers. Je moet bij de televisie niet
denken: ik zit goed. Aan de andere
kant: als je uitglijdt, heb je geen
herkansing. Het is een heel raar
proces".
"Wij hebben met ons programma
een aantal hordes te nemen. Onze
gasten zijn veelal onbekende men
sen die vaak ook met een taalpro
bleem kampen. Maar ik denk dat
de nieuwsgierigheid van de kijkers
het wint". Van der Meer, die lange
tijd correspondent in Londen was
voor de Volkskrant en de KRO. is
ervan overtuigd dat de Nederlan
ders tot een van de nieuwsgierigste
volkeren behoren. Hij verklapt dat
nieuwsgierigheid ook zijn eigen
drijfveer is. Er schiet hem een ver
haal te binnen over een brand op
Trafalgar Square waarvoor geen
mens stil stond Dat kon hij maar
niet begrijpen.
Bevlogen
Nu de presentator toch in Enge
land is beland, wil hij wel wat kwijt
over de programma's daar. Eén
van zijn favoriete presentatoren is
Jimmv Saville. In het programma
Jim '11 Fix it" (zaterdag BBC 2
18.45 uur) vervult deze presentator
kinderwensen. "Schitterend. Hu
mor, ontroering en tegelijk krijg je
degelijke informatie over een be
paald vak". Enthousiast beschrijft
hij de ervaringen van een kind dat
mee mag met een belangrijke En
gelse voetbalclub naar de finale.
Van der Meer wil'hiermee overi
gens niet beweren dat buitenland
se programma's per definitie beter
zijn dan de Hilversumse maaksels
"Door al die zenders dit we kun
nen krijgen zal er een herwaarde
ring van de Nederlandse zenders
komen", zo voorspelt hij. "Moet je
eens kijken hoeveel er wordt her
haald in landen als Belgie. Duits
land en Frankrijk".
"Ik ben bevlogen en heb een
journalistieke nieuwsgierigheid.
Eigenlijk maakt het me niet zoveel
uit wat ik doe. Ik probeer alleen
maar de nieuwsgierigheid die ie
dereen in zich heeft, te prikkelen
Ik zou net zo goed een sportpro
gramma kunnen maken".
Van der Meer heeft veel interes
ses. Hij heeft al een veelzijdige
loopbaan in de journalistiek de
rug. Als loopjongen bij de Volks
krant begonnen. Behalve als cor
respondent in Londen, heeft hij bij
die krant ook op de kunstredactie
gewerkt. Na een eenjarige studie
massacommunicatie in Engeland
kwam hij terecht bij 'Studio de
gids van de KRO Daarna belandde
hij bij Brandpunt. Zes jaar geleden
stortte Van der Meer zich in een ei
gen show.
Wonderland
Ofp de vraag of er nog wensen
zijn? antwoordt hij resoluut: 'Als
een 'Alice in Wonderland' kijken in
verre werelddelen en daarover pro
gramma's maken. Ik denk dat de
mensen dat interessant vinden
Costa Rica was zo'n produktie. Het
enige land zonder leger, ook het
enige land met een stotterende mi
nister van buitenlandse zaken"
'Ver van mijn bed' is een formule
geworden waaronder veel kan val
len. In mei. bij het sluiten van het
seizoen, staat er een special over
Turkije op het programma, waarin
Han de verwonderde Alice is. In
vergelijking met die specials is het
studioprogramma goedkoop. Vol
gens Van der Meer wordt zijn show
met een low-low-low budget ge
maakt. Echt apenootjes: 25000 gul
den directe kosten. Natuurlijk, die
specials zijn duur. Daarvoor zullen
onafhankelijke sponsors moeten
komen. Als de KLM vallende
steentjes steunt, waarom dan niet
wat anders?
Van stoppen wil Van der Meer
nog helemaal niet weten. "Je moet
niet zomaar een programma aan de
kant zetten. Zolang het goed
proeft, moet je ermee doorgaan.
Volgend jaar tiende seizoen, dan
pakken we uit. Dat kan ik vast ver
klappen".
The Meteors
Wie woont er in
een veilinghal?
Rockabilly, psychobilly, pun-
kabilly, de geleerden zijn het er
ook niet over eens in welk doosje
The Meteors passen. Het doet er
ook niet veel toe; The Meteors
(niet te verwarren met de Neder
landse oprisping met dezelfde
naam) maken rock roll, of lie
ver gezegd: een dynamische va
riatie erop, die zich van traditio
nele r r onderscheidt door de
elektrische bas. het meer uitge
breide drumstel, het veelvuldig
gebruik van echo. vervormde gi
taren en vaak wat macabere tek
sten.
Zes, zeven jaar geleden waren
The Meteors in Engeland één
van de eerste groepen die deze
koers insloegen. Ze hebben in
middels tientallen epigonen,
maar behoren zelf, samen met
o.a. Restless en The Cramps, tot
de top van het genre. Daarvan
getuigt ook weer 'Sewertime
Blues'. Opvallend is hoe inven
tief het drietal met klassieke ge
gevens weet om te springen;
vaak geven ze vertrouwde rie
dels een dusdanig draai dat ze
weer als nieuw klinken.
Een degelijke, energieke plaat,
die je eigenlijk in een grote, holle
veilinghal zou moeten afspelen.
Mijn enige bezwaar geldt de ste
reotiepe hoes, die The Meteors
veel te veel in een hoekje voor
liefhebbers onder elkaar plaatst.
Ooit waren ze bijna - na de Stray-
cats - de tweede rockabillygroep
die naar het grote publiek door
stootte Ook deze 'Sewertime
blues' zou 'gefundenes Fressen'
moeten zijn voor wie van Elvis
en/of The Ramones houdt.
AK
Fetchin Bones
Te wisselvallig
van kwaliteit
'Bad Pumpkin' (EMI)
Fetchin Bones uit New York is
de zoveelste band die de muziek
uit de jaren zestig probeert te la
ten herleven. Het wordt de hoog
ste tijd om al die revivalisten in
nog twee andere vakjes onder te
brengen. Het ene is bedoeld voor
de groepen die er alleen maar
Voorstelling: Tegen de tachtig door
toneelgroep .Mug Met De Gouden
Tand. Dramaturgie: Annechien
Vink. toneelbeeld: Hans Klasema.
regie Jan Ritsema, spelers: Mouna
(loeman Borgesius, Joan Nederlof en
Maureen Teeuwen. Gezien op 23 fe
bruari in het LAK Theater, nog te
zien vandaag.
'Ga tekeer, ga tekeer, ga tekeer
tegen het sterven van het licht
Zo luidt, vrij vertaald, een van de
belangrijkste dichtregels van
Dylan Thomas. Het lijkt een
sleutelpassage in het toneelstuk
'Tegen de tachtig', waarin drie
schrijfsters, te weten: Simone de
Beauvoir, Marguérite Duras en
Marguérite Yourcenar, de drie
koninginnen van de Franse lite
ratuur, bijeen zijn. De vrouwen
gaan tegen het eind van het leven
tekeer tegen hun naderende
dood. Ze zijn tégen de tachtig,
anti-tachtig. Ze beseffen dat ze
ondanks hun vele geschrijf de
heersende mening niet hebben
kunnen veranderen. Dat de man
het nog altijd voor het zeggen
heeft. Die mannen 'zijn dan wel
dood, maar de kroon van de heer
der schepping staat nog op het
bureau.
Toch lijken ze na te treuren
over die haantjes. De voorstel
ling begint met een doorleefde
serie snikken en zuchten op het
ritme van muziek van Keith Jar-
ret. Op de toneelvloer staan drie
schrijfbureau's beladen met pa
perassen en boeken. Het grootste
gedeelte van het spel speelt zich
af op die dierbare plek
Prachtig werd het stereotype
gedrag van de man in beeld ge
bracht door Maureen Teeuwen.
die in een onaantrekkelijk broek-
pak en met een turban om het
haar helemaal in de huid van
Beauvoir zat. Zij hield een denk
beeldige dialoog met het prototy
pe van de 'versierder', die wei
gerde te geloven dat vrouwen
ideeën kunnen hebben
Duras beschreef in het Engels.
Duits en Frans - het blijven ge
letterde vrouwen - hoe haar ge
liefde stierf terwijl ze op hem lag.
Gedrieën hebben de dames hun
mannen dan wel overleefd, maar
dat wil niet zeggen dat zij zich nu
meer voelen dan de machteloze,
'deuxième sexe'. De eenzaam
heid maakt hen soms balorig van
verlangen. Yourcenar, gespeeld
door Mouna Goeman Borgesius,
gaf dit treffend weer in een wulp
se dans.
Aan het eind kastijdden ze hun
boeken. Alsof ze wilden zeggen:
we zijn nu wel beroemd, maar
waar is het goed voor geweest?
We hebben gedacht iets te kun
nen veranderen, maar staat alles
niet al onrwikbaar vast0
Het stuk in één keer begrijpen:
dat is teveel gevraagd. Maar de
acteerprestaties van de drie da
mes waren adembenemend
goed. Cynische humor en ontroe
ring, het spatte van de planken
af.
SASKIA STOELINGA
Fiesta Gitana Da Silva 30. Met o.a.
Curro Velez, Carmen Casarrubios,
El Moro, El Toro en El Nino de San
Lorenzo. Gezien op 23 januari in de
Leidse Schouwburg. Nog te zien op 8
februari in de Stadsschouwburg.
LEIDEN - Ook het Fiesta Gitana
heeft z'n sterke en minder sterke
afleveringen. Dit dertigste fla
menco-feest behoort tot de bete
re, en zo hoort het ook bij een
lustrum. Da Silva heeft dit keer
zo te zien een groep artiesten ver
zameld die het goed met elkaar
kan vinden. Vooral in vocaal op
zicht was er met El Moro, El Toro
en El Nino de San Lorenzo veel
te genieten; drie sterke en onder
ling zeer verschillende flamenco-
zangers, wat soms prachtige con
trasten oplevert. Ze vormen ook
een soort oncontroleerbaar ele
ment in het geheel, ze joelen en
stampen als het hen uitkomt.
moedigen de dansers aan en zor
gen zo voor de sfeer.
De grote ster naast Curro Velez
is dit keer Carmen Casarrubios.
Haar voordracht van twee ge
dichten van Federico Garcia Lor-
ca uit de bundel Romancero
Gitana is adembenemend. Voor
een paar minuten maakt ze het
Spaans tot de mooiste taal die er
bestaat en met haar lichaam
zorgt ze dat elke frase precies het
juiste accent krijgt.
In het eerste gedicht wordt ze
bijgestaan door Curro Velez, die
moeiteloos waarmaakt nog
steeds de sterdanser van het
Fiesta Gitana te zijn. Met zijn ha
viksprofiel en zijn elk jaar verder
achteroverhellende rug komt hij
tegemoet aan een oerbeeld van
de flamenco-artiest. Vooral zijn
solo 'Cana' is zeer krachtig en
virtuoos.
Er zijn ook zwakke schakels in
dit dertigste fiesta. Zoals het zan
geresje Chiqui, dat weliswaar
een aanzienlijk volume uit haar
kleine lijf perst, maar een reper
toire brengt dat weinig met fla
menco van doen heeft. Datzelfde
geldt voor de solo van gitarist
Quique Paredes, die slordig
wordt gespeeld en doorspekt is
met gemakzuchtige Zuidameri-
kaanse citaten. Wel toont hij zich
samen met El Morito een zeer de
gelijk begeleider.
De opbouw van de voorstelling
is wat merkwaardig. De climax
wordt in feite bereikt met de
reeks van bulerias, die vlak voor
de pauze worden gezongen en
gedanst. Vooral El Toro bezorgt
je daarin met zijn rauwe, hese
stem de rillingen. Bulerias vor
men traditioneel ook de afslui
ting van een feest. Het deel na de
pauze bevat - met uitzondering
van de voordracht van Casarru
bios - minder vuurwerk. De pit is
er dan uit en ook de meestal uit
bundige finale is dit keer wat
routinematig. Daarmee ver
dwijnt jammer genoeg iets van
de eerder opgewekte spanning
ARIEJAN KORTEWEG
POP
Bijdragen: Wim Koevoet
Ariejan Korteweg
Jaap Visser
aan meedoen om dat het 'in' is.
het andere voor de pioniers op
dit gebied zoals R E M. en Green
on Red. Afgaande op 'Bad
Pumpkin' luidt de conclusie dat
voor Fetchin Bones, een vijftal
onder wie twee dames met bloe
metjesrokken, haar op de schou
ders en naadje in het midden,
nog beide deuren openstaan. De
plaat is te wisselvallig van kwali
teit voor uitsluitsels Node ge
mist wordt ook een zeker charis
ma, onontbeerlijk voor bands die
in feite doen wat al gedaan is en
daarom toch met iets anders
spanning moeten zien op te roe
pen.
De punkige folkentree 'Lea
ning on the horn' is prima al is
het wennen aan het hardkarton
nen stemgeluid van zangeres Ho
pe Nicholls. 'Little Red Lines' is
echter een rammelende compu
sitie en hetzelfde geldt voor
nummertje drie 'Bed of Seems'
Direct daarna volgt echter één
der twee hoogtepunten van de
plaat, 'Flaunder' Er is leentje
buur gespeeld bij R.E.Mdat
wel, maar dat is goed gebeurd
Zand erover. '1/2 past', de afslui
ter van kant één boort alle opge
welde hoop genadeloos de grond
in. Een krakkemikkig hippielied
met schreeuwzang. bongogetik
en tamboerijngerinkel.
Kant twee moet veel goed ma
ken, maar dat lukt maar ten dele.
De eerste drie stukken laten dui
delijk horen hoe de groep kan ra
zen en toch strak blijven spelen
Vurig gitaarwerk op 'High Noon'
en rauwe, wildswingende Tal
king Heads-funk met een sper
vuur van percussie op het andere
hoogtepunt, 'Wine'.
Groot is echter de verbazing
over het instrumentaaltje 'Chitty
Chitty' dat nog begint met een
heel aardige drumsolo van uit
blinker Marc Mueller Het stuk
verzandt echter al snel in zijn ei
gen lulligheid
Deze tweede plaat van New
Yorkers wekt de indruk snel in
elkaar te zijn gezet. Het gebrek
aan goed materiaal heeft hen da
nig parten gespeeld. Daaraan
heeft ook de prima produktie
van niemand minder dan Don
Dixon (R.E.M.) weinig kunnen
verhelpen.
WK
Tex and the Horseheads
Anderhalve man
voor paardekop
'Tot ziens' (Enigma records) -
Tex and the Horseheads is een
clubje van vier poseurs uit de
Verenigde Staten. Zangeres Te-
xecala Jones is een schreeuwle
lijk, die zich het liefst met de ene
hand aan de fles en de andere in
het eigen kruis liggend op de
grond laat fotograferen. Ze
wordt muzikaal bijgestaan door
drie mannen die ogen als vroe-
goude jongere broers van Kris
Kristofferson.
Vorig jaar maakten ze met hun
hilarische cowpunk korte tijd de
Nederlandse podia onveilig Van
het optreden in het Paard van
Troje in Den Haag zijn opnamen
gemaakt, waarvan nu twaalf
nummers op de plaat zijn gezet.
Op zich een goed idee, want hun
robuuste muziek smeekt om
meer sfeer, drank en rookwaren
dan in de meeste studio's voor
handen zijn. Bovendien zijn het
poseurs die hun vak verstaan; ze
laten vaak doorschemeren dat
onder de ruwe bolster een blan
ke pit schuilgaat en vergeten niet
heel degelijk te musiceren
Maar 'Tot ziens' heeft ook be
zwaren; zes van de nummers zijn
in een vrijwel identieke uitvoe
ring te vinden op 'Life's so cool',
hun voorgaande plaat. En wat
veel erger is: de zaal klinkt nogal
lauw Alsof het Paard van Troje
niet meer dan anderhalve man
en een paardekop op stal had
AK
Beastie Boys
De pest voor je
trommelvliezen
Waar moet dat heen. hoe zal dat
gaan?
Waar komt die rotzooi toch van
daan''
'Vergunning om te zieken' heet
deze troep
en Beastie Boys is de naam van
de groep
'Walk this way', nou liever niet
'Walk this way. it's-a dead end
street".
Rap is in en heavy mag
dus op een hele kwade dag
kwam Run DMC met Rap Roll
wat mij betreft is de maat nu vol
Walk this way', nou liever niet
'Walk this way', it's a dead end
street'
Tegen die monotone kolere her
zeg ik hartgrondig 'getverderrie'
Het is de pest voor je trommel
vliezen
Zeg Sipkema, gaat het nou nog
vriezen?
JV
De Engelse groep 'The Meteors' heeft inmiddels tientallen epigonen.
