Van leerling-we ver tot dominee in Katwijk
Ton Christ had ook wel in Leiden willen terugkomen
GEESTELIJK LEVEN
ZATERDAG 24 JANUARI 1!)»1
ECK EN WIEL - Leerling op de weverij
van een tapijt fabriek.
Jongste bediende in een melkfabriek.
Anderhalf jaar militaire dienst bij
de infanterie.
Boekhouder bij de Martha-stichting
in Alphen aan den Rijn.
Onbevoegd leraar godsdienst aan
een mavo en tegelijk onbevoegd, pasto
raal medewerker van een kerkelijke ge
meente.
Godsdienstonderwijzer aan de open
bare scholen in Leiden.
Leraar aan een mavo in Baarn en
tegelijk hulpprediker in het Betuwe-
dorp Eek en Wiel.
Veelgevraagd prediker in jeugd- en
opendeurdiensten her en derook in
Leiden en verre omgeving.
Ziedaar de merkwaardige levens
loop van een man - inmiddels vader
van drie kinderen die het op z'n 44ste
tol predikant brengt en dan direct de
reuzensprong waagt naar een grote,
volgroeide gemeente. Want dat is her
vormd Katwijk aan Zee niet zijn hen
predikantsplaatsen toch wel.
Toil Christ, die na zijn leerplicht met
een ging werken omdat in het gezin de
financiële speling voor studie ontbrak,
wordt in Katwijk de opvolger van de
gepensioneerde, nu in Zeist wonende
dominee J. P. van Roon.
Tien jaar geleden - hij was nog
'maar' catecheet - preekte hij eens in
Katwijks Oude Kerk. Hij herinnert
zich nog goed. dat een paar kerke-
raadsleden toen afscheid van hem na
men met een hartelijk 'tot ziens'
Die wens gaat dan nu op ongedachte
wijze in vervulling. Christ komt defini
tief naar Katwijk Het beroep naar de
Ichthus-wijk heeft hij aangenomen. Op
31 mei is de intrede.
Kerkelijk Katwijk is voorwaar geen
sinecure. Een opvallende, maar geen
gaaf ronde stip op de kerkelijke kaart.
Een gemeente met mogelijkheden,
maar ook met eigenaardigheden en te
genstellingen. Waar nog tegen de domi
nee wordt opgezien -en de kerkelijke
traditie in belangrijke mate zijn per
soon en werk bepaalt. Waar de kerken
zondag aan zondag nog vollopen en het
kerkvolk zijn hart wil ophalen aan een
goeie preek.
Ziet dat 'broekie' uit Eek en Wiel, met
nog niet zoveel professionele gemeente
ervaring en zo'n 150 mensen zondags
morgens in zijn kerkje, daar niet tegen
op?
Hij denkt even na over een antwoord.
starend uit het raam naar de stijve bo
men in de besneeuwde Betuwse bon
gerd. Dan onbeschroomd: "Ik ben zoals
ik ben. En dat is, voorzover ik dat zelj
kan beoordelen: open. eerlijk, recht
door zee, niet ingewikkeld. Dat probeer
ik althans. En dat hoop ik ook in Kat
wijk te zijn. En verder: de liefde van
Christus dringt mij. Ik zou het eigenlijk
wel mooi vinden als je dat als kop bo
ven je verhaal wilde zetten".
Een vrome wens. helaas. Want ik
houd niet van zulke 'mooie' koppen.
Ton was de jongste van de vier
kinderen in het Goudse gezin
Christ.
Vader werkte op een aarde
werkfabriek. Een halve eeuw
lang. Lange tijd voor een karig
loon. Geld om de kinderen te la
ten doorleren was er niet.
Zoon Ton: "Het kwam ook niet
zo ter sprake. Je moet weten, wij
groeiden op in een arbeiders
wijk, en buurjongens en vriend
jes gingen na de lagere school ge
woon werken, dus was er bij mij
nou echt niet zo'n prikkel om
verder te leren. Maar ze hadden
thuis ook wel het idee dat het
toch boter aan de galg gesmeerd
was. Nee, laat mij maar werken".
door
S. J. de Groot
Hij begon als leerling-wever op
een tapijtfabriek in Moordrecht.
Dat heeft hij een jaar gedaan
De baas van de Goudse melk
fabriek - waar Ton later als jong
ste bediende werd aangenomen
- gaf hem te verstaan, dat zijn op
leiding ten enenmale onvoldoen
de was. "Om een beetje op peil te
komen" heeft hij toen het mid
denstandsdiploma, een diploma
Nederlands en een diploma be
drijfsrekenen gehaald. Maar wil
de hij zich op dat kantoor kun
nen handhaven, dan moest het
boekhouddiploma daar nog wel
bij komen, hetgeen nog net lukte
vóór zijn militaire dienst.
Terug uit dienst werd hij boek
houder bij de toenmalige Mar
tha-stichting. Een kerkelijk te
huis voor verwaarloosde pugd.
Hij had hij toen al een vaag voor
gevoel dat dit niet z'n eindstation
zou zyn.
Wel en wee
"Ik kan wel zeggen dat ik altijd
gevoelig ben geweest voor de
dingen van het geloof", zegt een
amicale 'Ton Christ' - zoals velen
hem kennen - met oprechte
openhartigheid.
"Dat kwam vooral door mijn
vader. Op hem trok ik erg aan.
Hij was goed thuis in het kerke
lijk leven en altijd intens bezig
met - laat ik zeggen - de inhou
delijke dingen. In de tijd dat wij
tot de gereformeerde gemeente
behoorden is hij veertien jaar ou
derling geweest".
"We hadden in Gouda een gro
te gemeente waar elke week wel
iemand overleed. Uit de kerk
liep vader vaak met mensen
daarover te praten en dan kwa
men vanzelf ook allerlei geeste
lijke dingen ter sprake. En als ik
dan naast hem meeliep, ving ik
daar zo het een en ander van op
Al was lang niet alles me helder
en klaar, ik voelde op mijn ma
nier wel aan, dat het de moeite
waard was waarover ze met el
kaar spraken. Dat het zo'n in
druk op me maakte, kwam denk
ik omdat er niets gemaakts bij
was. Het was zo levend en zo
warm en echt. Het raakte die
mensen helemaal. Ik weet zeker
dat dit op mij een stempel heeft
gezet".
Nou werd er in die kringen bij
voorkeur gesproken over 'het
eeuwig wel en wee'.
Christ: "Dat waren niet altijd
zulke plezierige gesprekken. Was
iemand overleden, dan was het
wel een unicum als ie naar de he
mel ging. Wij hadden ook een ei
gen school. Daar ging het onge
veer in dezelfde trant toe. Er was
eens een jongen doodgereden.
De volgende dag werd ons als
schoolkinderen gevraagd waar
we dan wel dachten te zijn als
óns dat was overkomen. Dat had
iets dreigends. God werd alleen
voorgesteld als de rechter van
hemel en aarde".
Vader en moeder Christ zijn la
ter Nederlands hervormd gewor
den. Die verandering in het ge
zin, zowel van kerk als van
school, bezorgde Ton een geeste
lijke worsteling die hem de ogen
opende voor wat hij noemt 'Gods
liefde en genade'. "In plaats van
alleen maar toorn en oordeel".
En hoe kon hij zijn leven beter
vullen dan dié boodschap aan
anderen door te geven.
Eenzame post
's Avonds deed hij al veel aan
vrijwillig kerkewerk. Zondags
school, jeugdclubs en het puzzel
hoekje van 'oom Ton' in de kerk
bode. Maar in '69 werd het me
nens. Om op de catecheten-
school in Rotterdam te komen,
moest hij wel havo hebben. "Wat
was dat een wanhoop, die avond
havo. Maar ik heb het gered".
Nog-kan hij ervan zuchten.
Na vier jaar hard studeren
mocht hij zich toch catecheet
noemen. Voordat hij dat papier
tje op zak had, was hij al een
poos pastoraal medewerker in
Reeuwijk en mavo-leraar in Bos
koop. In beide gevallen parttime
en onbevoegd. Omdat hij geen
diploma had, werd op zijn be
scheiden salaris in Boskoop nog
15 procent gekort.
De Leidse tijd van Anton
Christ begon in augustus '74. Be
voegd godsdienstonderwijzer
aan 24 openbare lagere scholen.
Organisator van een team en
thousiasme vrijwilligers.
"In Leiden hebben we het heel
fijn gehad. Ik vond er veel vol
doening in, dat 1500 kinderen,
komend uit allerlei milieus, elke
week iets uit de bijbel kregen te
horen. Praktisch alle leerlingen
deden aan dat bijbelonderricht
mee. Zelf gaf ik les aan tien scho
len. De vrijwilligers namen de
andere voor hun rekening. Mijn
taak was hen te instrueren en te
begeleiden".
"In het begin had ik er hele
maal geen behoefte aan om te
zeggen: misschien ga ik nog wel
eens wat anders doen. Ik dacht:
als dit nou je plaats is, wees daar
dan tevreden mee. Maar het is
wel een eenzame post. En erg ar
beidsintensief'.
Rijdend evangelie
Het voornemen van de her
vormde synode om de opleiding
tot hulpprediker langzamerhand
af te schaffen was voor Christ het
sein om zich - als een van de laat-
sten - hiervoor alsnog op te ge
ven. Dat eindexamen deed hij -
na drie jaar studeren in de
avonduren - midden '79.
"Daardoor kwamen er weer
nieuwe mogelijkheden. Overal
waar men mij vroeg ging ik heen
om te preken. Je werd een soort
rijdend evangelie. Dat werden
gaandeweg meer dan honderd
beurten per jaar. De reacties wa
ren £rg bemoedigend".
"Maar de andere kant was, dat
je nergens iets kon opbouwen.
Overal kwam je en ging je weer
weg. Toen dacht ik: als je nou
eens een gemeente had waar je
kon blijven en waar je ook door
de week iets voor de mensen kon
betekenen".
Voor hulppredikers is de ar
beidsmarkt beperkt, zeker bij
een dreigend overschot aan afge
studeerde theologen. In het
dorpje Eek en Wiel (bij Kesteren)
kon Christ in 1981, met toestem
ming van de provinciale kerkver
gadering van Gelderland, partti
me hulpprediker worden. Voor
75 procent. De rest moest hij ver
dienen als godsdienstleraar aan
een mavo in Baarn.
Die deling heeft maar kort ge
duurd, want hervormd Eek en
Wiel leefde door de stimulerende
aanpak en prediking van zijn
jonge pastor zó op (inwoners ver
telden mij dat deze week - dG).
dat het na een jaar financieel
weer in staat was een man in vol
ledige dienst te onderhouden.
Dat maakte het hulpprediker
Christ mogelijk een studie-op
dracht van duizend uur aan de
Utrechtse universiteit te vol
brengen, die hem na het kerke
lijk examen uiteindelijk de be
voegdheid van predikant zou ge
ven. Mede op grond van 'bijzon-
.dere gaven".
Een aanvullende studie met
vakken als dogmatiek, ethiek,
oecumenica en preekkunde. De
zes tentamens legde hij met goed
gevolg af. En op 23 november vo
rig jaar vond dat alles in het oude
kerkje van Eek en Wiel zijn be
kroning met de officiële bevesti
ging tot predikant van de Neder
landse Hervormde Kerk. De
stoptrein had z'n eindbestem-.
ming dan toch bereikt.
Hervormd Katwijk aan Zee,
dat al geruime tijd op zoek was
naar een confessioneel predi
kant. liet er geen gras over
groeien en beriep hem-vrijwel
onmiddellijk. En Christ zelf liet
op de kennismakingsavond in
Katwijk al doorschemeren dat
dit beroep hem zeer welkom
was. "Ik had er gewoon zin in".
(Op een beroep uit Leiden voor
de Kooi en de binnenstad, in de
vacature-Pannekoek, zou hij pre
cies zo hebben gereageerd, ver
trouwde hij mij toe, maar dan
wel zonder de Merenwijk).
Beter af
"Toen ik beroepen werd, was
mijn eerste opwelling: ben ik
daar nou wel nodig; er werken al
zoveel dominees. Ik heb bij die
beslissing zeker gekeken naar
mijn gezin. Wij hebben een jon
gen van 20. een meisje van 17 en
een van 13. Eén dochtertje is
meervoudig gehandicapt. Voor
haar zijn in Katwijk goede moge
lijkheden".
"Maar aan de andere kant had
ik het gevoel dat er in Katwijk
aan Zee ook behoefte is aan - laat
ik zeggen - evangelisatorische
prediking. Mijn afkomst en loop
baan maken het mij vrij gemak
kelijk mensen direct aan te spre
ken. Tot in hun eigen situatie.
Niet dat beschouwelijke, niet die
uitgesproken kanseltaal. Meer in
de trant .van de evangelist. Ik
probeer in zo verstaanbaar mo
gelijke taal te laten zien dat het
geloof een enorme rijkdom is.
Een rijkdom die je iedereen
gunt".
"Is iemand die gelooft dan be
ter? Nee, hij is niet beter, maar
hij is wél beter af. Ik ben voor
honderd procent wat men noemt
confessioneel. Maar de manier
waarop ik de dingen verwoord is
misschien anders dan men ge
wend is. Een evangelische preek,
met misschien toch ook wel iets
bevindelijks. Ook jongeren en
randkerkelijken moeten met
meer geestelijke bagage de kerk
uitgaan dan ze erin gekomen
zijn. Met voorbeelden uit het le
ven van vandaag kun je de bood
schap van de bijbel zo illustre
ren, dat ook mensen die niet zo
in de geloofsleer van de kerk
thuis zijn kunnen begrijpen wat
er wordt bedoeld".
Wil wat de kerk wezenlijk te
zeggen heeft ook óverkomen,
dan zul je, zegt Christ, als predi
ker moeten gaan naar het niveau
van de mensen die naar je luiste
ren. "Ook in de catechese. Want
daar. begint het. De gedachte
'preken is de kunst van een aan
tal daarvoor geschikten, maar ca
techiseren kan iedereen' is de
mijne niet. Catechese is niet min
der dan jongeren vertrouwd ma
ken met de verkondiging".
Stichten
Overigens huldigt ds. Christ de
stelregel dat je als predikant niet
te veel zelf moet willen.
"Ik preek zoals ik preek. Ik doe
zoals ik ben. Mijn karakter is
constructief, nooit polariserend.
Ik zal de boel niet in het honderd
gooien, ook liturgisch niet. Als
Katwijk de oude berijming wil
zingen, wat is daar tegen? Als er
gens anders waar ze me vragen
het Liedboek wordt gebruikt,
moet ik dat dan afwijzen? Alles
moet jè doen wat de gemeente
sticht. Je bent er niet om uiteen
te rafelen, maar om te bouwen".
LEIDEN: Herv. Gem. Hoogl. kerk 10 ds
Eekhof; Marekerk 9.45 dr. Meijers. 12
studentenekklesia, 5 ds. Abma, Gouda.
Maranathak. (L. Morsweg) 10 ds. Riet
veld; Oecumenische geloofsgemeen
schap De Regenboog (Merenwijk) 9.30
ds. De Mey-Meulendijk, 11.15 ds. De
Mey-Meulendijk en pastoor v Well.
Bethl.kerk (Driftstr.) 10 ds. Hortensius,
gez. dienst; Bevrijdingsk (Montgome-
rystr.) 10 ds. Jansen, 5 ds. Hortensius,
Vredesk. (Burggravenl.) 10 ds. Nauta,
Waalse kerk (Breestr.) 10.30 ds. Ribs.
Wijk 'Stevenshof zie na geref. kerk.
Acad. Ziekenhuis 9 rk. dienst, 10.15 ds.
Bovenberg. Diakonessenhuis elke zat,
10.30 rk. dienst, morgen 10.30 ds. v. Ach
terberg. Endegeest zie Oegstgeest. Ge
ref. Kerk Vredeskerk zie herv. gem.; Pe
trak. (Surinamestr.) zie Bethl.kerk; Ou
de Vest 10 ds. Schouten; Maranathak
zie herv. gem.; Bevrijdingsk. zie herv
gein.; bejaardenhuis Groenhoven 10 ds
Verdoorn; Merenwijk zie herv gem
Wijk Stevenshof, gebouwtje 'Dijkhof
(Rijndijk) 10 ds. Koolstra. Geref. K
Vrijg. (Herengr 10 en 5 ds. Houtman
Chr. Geref. K. (Steenschuur) 10 en 5 ds.
Den Hertog. Geref. Gem. (N. Rijn) 10 en
4.30 ds. Den Boer, Lisse. Geref. Gem. in
Ned. (Bethl.kerk Driftstr.) 11.30 en 5.30
Evang.-Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgr.)
10.15 ds. Mostert. Doopsgez.-Remonstr
Gem. (Lokhorstk. Pieterskerkstr.) 10.30
ds. De Clercq. Baptistengem. (O. Rijn 3)
10 hr. R. Quispel, Leiden. Evang. Ge
meenschap (Middelstegr. 3) 9 en 10.30
evang. S. van Groningen. Evangeliecen-
trum-Pinksterbew. (Bethlehemskerk
Lammermarkt) 10 evang. Zijlstra, 7.30
filmavmond ('De tien Geboden"), wo 8
evang. Zijlstra. mmv 'The Joy Singers'.
Pinkstergem. (O. Vest 13) 10hr J. Eiker
bout. Leger des Heils (hoek Vestestr./
Groenesteeg) 10 en 5. Nieuw-Apost
Kerk (H Rijnd 24): 9.30 en 4. wu 8 Zr
vendedag-adventisten ('De Ontmoe
ting', Noordhofland V.schoten) elke zat
9.45 bijbelstudie, 10.45 predikdienst
Christelijke Wetenschap (Steensch. 6)
10.30. Leidse Soefi-stichting 11 u. in zaal
Pieterskerk S G Lange over 'Wat is ge
bed?' Kerk veyi J. Chr. v.d. Heiligen der
L. Dagen (Brahmsl.) 9.30, 10.30 en 11.20.
Oud-Kath. K. (Zoeterw.singel) zo. 10,
behalve tweede weekeind van de
maand, dan zat. 7.30 nam. gez. oud-
kath.-anglicaanse dienst. Rooms-Kath.
K. Haagweg zat. 7. zo. 11; Herensingel
zat. 7, zo. 9.30 en 11; Rijndijk (Leiden
V.schoten) zat. 7. zo. 9.30; Steenschuur
zat. 7. zo. 8.30. 10. 11.30, 6 en 7 (lof); Bos-
huizerkade zat. 7, zo. 9.30 en 11. Lam
menschansweg zat. 7, zo. 9 en 10.30;
Haarl.straat zat. 7. zo. 9.30, 10.45 en
12.15; Merenwijk zie herv. gem.; H. Rijn
dijk (zie Zoeterwoude).
ABBENES: Herv. Gem 9.30 hr Hotte
naar. Voorhout. 7 ds. Krispijn. Hille-
gom, jeugddienst.
AARLANDERVEEN: Herv. Gem. 10
ds. v. Driel, 7 ds. Vlasblom, Boskoop.
Geref. Kerk 10 en 6.30 ds. Boer. Chr. Ge
ref. Kerk 9.30 en 4 ds. Schoonderwoerd,
Soest. Rk Kerk zat. 7, zo. 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN Herv. Gem
Adventskerk 10 ds. Jonkman. 5 kand R.
de Reuver, Nieuwerkerk ad IJssel.
Kruiskerk 10 ds. A. de Haan. Hilversum.
Opstandingskerk 10 ds. v.d. Heiden,
6.30 ds. Rang. Nieuw-Vennep. open-
deurdienst, G. Herderkerk 10 ds. Ver
heul, 5 ds. Mulder; De Bron 9.15 ds. Mul
der, 10.15 ds. Taselaar, 6.30 ds. Verheul:
Ashram (Marsdiep) 10 ds. Nieuwenhuis;
Driehoome 7 nam. rk. viering; Ouds-
hoornse kerk 10 ds. Ter Bals, mmv can-
torij; Sionskerk (Meteoorlaan) 9.30 ds.
Gijsbertsen, Soest, 6.30 ds. Ouwendijk.
Geref. Kerk Mar.kerk 10 ds. Wilschut,
6.30 ds. v. Wijngaarden; Salv.kerk 10 ds.
v. Wijngaarden, 6.30 zie Opst.kerk. Ge
ref. K. Vrijg. (aula school Bospark) 9.30
en 5 ds Room. Ned. Geref. Kerk (school
Willemstr.) 9.30 ds. M. de Jong, 4.30 ds
Horsman, Dordrecht. Chr. Geref. Kerk
(Grijpensteinstr.) 9.30 en 4.30 en 28 jan.
7.30 ds. v.d Meij. Oud-Geref. Gem.
(Hooftstr. 240) 9.30 en 4. Bapt.gem. (Mo-
lenwerfstr. 1) 10 en 6.30 ds. Koekkoek
Bapt.gem. Noord (school Kalkovenw
62) 10 hr. J. Strietman, 6.30 hr. G. Goes-
sens. Volle-evang.gem. ('De Ark'. Pr
Hendrikstr. 54) 10 hr. A. v.d. Hoorn
Pinkstergem. (school Batestein 16) 10
Christengemeente 'De Hoeksteen' (geb.
'Bethel', hoek Emmalaan) 10 br. J. Ver-
mey. Leger des H. (Zonneweg 3) 10 en 5
Remonstr. Kring (Van Mandersloostr
36) 10 ds. Thieme-Tiesing. Rk Kerk Bo-
nifaciusk. zat. 7, zo. 9.45 en 11.30; Piusk
zat. 7, zo. 9 en 10.30; De Bron zat. 7, zo. 9
BENTHUIZEN Herv Gem. 9 30 en 6
ds. Boer. Geref./Herv. Gem. (dorpshuis
'De Tas') 10 30 ds. J W. v.d. Linden Ge
ref. Gem. 9.30 en 6 ds. v. Aalst.
BODEGRAVEN: Herv. Gem Dorps
kerk 10 ds. Exalto, Benthuizen, 6.30 ds
Quartel, Gouda; Salv.kerk 10 ds. Hoo-
gendijk, Alphen, 6.30 ds. De Vreugd
A.foort; Bethl.kerk 10 ds. v.d. Hoef, 6.30
ds. Exalto. Geref. Kerk 10 ds. Elderman,
6.30 ds. v.d. Berg. Geref. K. Vrijg. (Ich-
thusk.) 9.30 en 5.15 ds. Grutter. Geref
Gem. (Stationsweg 17) 10 en 6 30 ds.
Bac. Evang.-Luth. Gem. 9 ds. C. Visser,
Utrecht.
BOSKOOP: Herv Gem Dorpskerk 9.30
ds. v.d Pol, 6 30 dr Haitsma; De Stek
9.30 ds v 't Hoff Geref Kerk 9.30 ds G
de Jong. 5 ds. v. 't Hofi. Chr. Geref. Kerk
9.30 en 5 ds Ribbers Geref Gem. 9.30
leesdienst, 3 ds. v. Aalst.
HAZERSWOUDE: Herv Gem 9.30 en
6 30 ds. De Graaf Geref Kerk 10 ds.
Huisman, 5 ds. Noordam, Bleiswi.ik,
jeugddienst. Rk Kerk dorp zat. 7. zo. 10
en 11.30; Anker zat. 7. zo. 8.45 en 11.15;
Rijndijk zat. 7, zo. 10.
HILLEGOM Herv. Gem. 10 ds. Roth-
fusz. Geref. Kerk ('Hoeksteen') 10 ds.
Koster. Katwijk, 7 ds v. Winterswijk, 't
Harde, opendeurdienst. gez. Chr. Gerei
Kerk 10 leesdienst, 7 gez. dienst in geref
kerk Rk Kerk Mart zat. 7. zo 9.30 en
11; Jozefk. zat. 7, zo. 10 en 11.30.
HOOGMADE: Herv. Gem. 10 ds. Boon
stra. Rk Kerk zat. 7, zo. 10.
DE KAAG. Herv. Gem. 10 ds. Kolde-
wijn. Rk Kerk zat. 7, zo. 9.30.
KATWIJK AAN DEN RIJN Herv
jGem. Dorpsk. 10 en 6 ds. Aarents, ha;
Ontm.kerk 10 en 6 30 ds. Sloof, ha. Herv.
Gem. 'De Rank' (P. Groen-college) zie
Katwijk aan Zee. Geref. Kerk 10 en 5 ds
v. Breevoort. ha. Rk Kerk zat 7. zo. 10
KATWIJK AAN ZEE Herv. Gem N
Kerk 10 ds. Driebergen, ha. 6 ds. Ho-
vius; O. Kerk 10 ds Hovius. ha. 6 ds.
Sjollema, ha; lehthusk. 10 ds Visser, ha,
5 ds Schuurman; Pnielk. 9.30 ds. Sjolle
ma. ha. 6 ds. Visser, ha; Maranathakerk
(Rijnsoevcr) 10 ds. Vroegindewev. ha. 6
prof. dr v.d. Beek. Overduin 2.15 ds
v d Berd. Voor dovendienst zie geref.
kerk Herv. Gem 'De Rank' (aula P.
Groen-college Pr Frederikdreef 15) 10
gez dienst met rk parochie. Geref. Kerk
Vr.kerk 10 en 5 ds. Kersten, ha; Trium-
fatork. 10 ds. Franken, Zeist, met doven,
ha. 5 ds. Koster, ha. Geref K. Vrijg. 9.30
en 5 30 ds Heida. Ned. Geref K (aula
Bestevaer-mavo) 11 ds Brink, Haarl-
meer, 7 ds. Vos, Lisse. Chr. Geref. K. 10
en 5 ds. v. Heteren. Vrije Chr. Geref
Gem. (Unizaal) 10 en 5 ds. v.d. Belt. Ge
ref. Gem. (Remisestr.) 10 en 5. Geref.
Gem. in Ned. (Louwestr.) 10 en 5. Volle-
evang.gem. (Voorstr. 48) 9.45. Onafh.
baptistengem. (Ambachtsweg 2) 10 en
7.30 (evangelisatiedienst mmv zang
groep 'De Kandelaar') ds. J A. Visser.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN. Herv.
Gem. 10 ds. Lapré, jeugddienst, 7 ds.
Aalders. Woubrugge. Geref. Kerk 10 dr.
Bade. 7 zie herv gem
LEIDERDORP Herv Gem. en Geref.
Kerk Dorpsk. 10 en 6.30 ds. v.d. Bom;
Hool'dstr. 10 ds. Knorth; Scheppingsk. 9
en 10.30 (jongerendienst) ds. Stegeman.
Leythenrode 10 ds De Leeuw Elis zie
kenhuis 10 rector Vijftigschild. Bapt
.gem. (wijkgeb. Zijlkw.) hr. J. de Vries.
Rk Kerk zat. 7. zo. 10 en 11.30.
LEIMUIDEN: Herv Gem. 9.30 ds.
Schilt. Geref. Kerk 9.30 en 7 ds. v.d.
Kooi, ha. Rk Kerk zat. 7, zo. 7.30, 9.30 en
11.15.
LISSE: Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds.
De Gelder. Pauluskerk 10 ds. 't Hooft. 7
hr. Hoffenaar. Voorhout, gez jeugd
dienst. Geref. Kerk 10 ds. v.d. Wal, Hou
ten, zie ook herv. gemeente. Geref. K.
Vrijg. 9.30 leesdienst, 2.45 ds. Kwakkel,
Beverwijk. Ned. Geref. Kerk (Salvatori)
10 ds. Vos, 7 ds. v.d. Dussen, Haarlem.
Chr. Geref. Kerk 10 en 4.30 ds. v. Dijken
Geref. Gem. 10 en 4 leesdienst, wo. 7.30
ds. Den Boer. Evangeliegemeente (Hee-
reweg 52a) 9.45 hr. K. Vork. Rk Kerk:
Agathakerk zat. 7. zo. 10 en 11.30; Poel
polder zat. 7, zo. 9 en 11.30; Mariakerk
zat. 7. zo. 9 en 10.30; Engelbew. zat. 7. zo
9.30 en 11.
NIEUWKOOP. Herv Gem 9 30 ds
Wegerif, 6.30 ds. De Korte. Geref. Kerk
9.30 ds. Nooteboom, ha. Remonstr
Gem. 10 dr. Verheus, A dam. Evang.
gem. (Kruispunt, Kennedylaan 33) 9.30-
Rk Kerk zat. 7. zo. 9 en 10 45.
NIEUWVEEN: Herv. Gem. 9.30 ds. De
Graaff, 6.30 ds. v.d. Kamp, Bleiswijk.
Geref. Kerk 9.30 en 7 mevr. v.d. Kooi-
Dijkstra, Leimuiden. Rk Kerk zat. 7, zo.
9 en 11.
NIEUW-VENNEP Herv. Gem. 9.30 hr
Goedhart, Nieuwkoop, 7 ds. Moonen,
Geertruidenberg. jeugddienst. Geref
Kerk 9.30 ds Wiingaarden. 4 30 ds.
Rang Chr. Geref. Kerk 9.30 en 4.30 ds.
Visser. Rk Kerk zat. 7. zo. 10.
NOORDEN Herv. Gem. 9.30 ds. v.d
Velden. Woerden. 7 ds. Ten Voorde.
Nieuw-Vennep Geref Kerk (W. Ver
laat) 10 hr. P Drijver, V.schoten, 7 ds. G.
de Jong. Boskoop.
NOORDWIJK: Herv. Gem. Grote of St.
Jeroensk. (Binnen) 10 ds. v. Dok, Al
phen a d. Rijn, 5 ds. v.d. Hoef, Bodegra
ven, 7 ds. Ruitenburg; Hoofdstr. (Zee)
10 ds. Ruitenbucg; Sole Mio 9 ds. Rui-
tenburg; De Rank (Golfbaan) 10 kand. J.
de Man, Sprang-Capelle. Geref. Kerk
Buurtkerk (Hoofdstr.) 10 ds. Kuiper, 5
ds. Elgersma; Vinkenl. (Binnen) 10 ds
Elgersma; Stichtingskerk 11 ds C. de
Jong. Alphen ad Rijn. Evangeliege
meente 'Shalom' (geb 'Buitenzorg',
Zeereep) 10. Rk Kerk Zee zat. 7. zo
KJ 30; Binnen zat. 7. zo. 10 en 11.30.
NOORDWIJKERHOUT Dorpsk 10 ds
Krispijn, Hillegom, 7 hr, Bram Meulen-
berg, jeugddienst; De Zilk 10 ds. v.d.
Mey Rk Kerk Vietork. zat 7. zo 9 en 11
Jozefk. zat. 7. zo 9 en 10.30. De Zilk zat
7. zo. 10 en 11 30.
OEGSTGEEST: Herv. Gem. Groene of
Will.kerk 10 ds. Kooman; Pauluskerk 10
ds. H. C. Nortier; Gemeentecentrum
(Lijtw.) 10.30 ds. M. Roos, Leiden, 7 ds.
Kooman, vesper. Geref. Kerk 10 ds.
Plomp en ds. Bakker ('dienst van dank
baarheid' ivm vut-regehng ds. Vegter).
Geref. Kerk Vrijg. (aula Dr Schilder
school) 9.30 en 4^0 kand J. Holtland
Dronten. Ned Geref Kerk (Gem cen
trum) 8.45 prof Troost, A dam, 4 br S
Attema. Van Wijckerslooth 4 ds. v. Ach
terberg. Endegeest 10 ds. K. van Gelder.
Volle-evangeliegem. (Gem.centrum) 4.
Rk Kerk Will.kerk zat. 7, zo. 9 en 10.30.
OUD-ADE: Rk Kerk zat. 7. zo. 8.30 en
10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING
Herv. Gem. 9.30 ds. De Korte. Geref. K
9.30 hr. A. van Hilten, Uithoorn, 5 kand
D. Boonstra, A.dam. Remonstr. Gem. 10
mevr. ds. Went. Bloemendaal. Rk Kerk
zat. 7. zo. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN Rk Kerk
Mar. Pres. zat. 7, zo. 9 en 11. Petrus-B.
zat. 7, zo. 9.30 en 11.30.
RIJNSATERWOUDE: Herv. Gem. 9.30
ds. De Jong, Leiden, 7 ds. Wagter, Rijns-
burg. Chr. Geref. K. 9.30 leesdienst, 2.15
ds. Bouw.
RIJNSBURG: Herv. Gem. Laurentius-
kerk 9.30 ds. Wagter, 5 ds. v. Niel; Be-
thelkerk 9.30 ds. v. Niel. Geref. Kerk Pe-
trakerk 9.30 ds Cziria, 5 ds. Ribberink,
Imm.kerk 9 en 10.30 ds. Ribberink, 5 ds.
Baaven; Mar.kerk 9 30 ds. Baayen. 5 ds.
Cziria. Geref. Kerk Vrijg. 10 en 5.15 lees
dienst Chr. Geref. K. 9.30 en 5 ds. v. Sur
ge. EVang. Christengem. (aula mavo) 10
br. J. v. Duin, Noord wijk. Rk Kerk zo.
10.30.
RIJPWETERING Rk Kerk zat. 7. zo. 9
en 10.30
SASSENHEIM: Herv. Gem 9 en 10.30
ds. Germans, 7 ds. v.d. Wal, Houten, oe-
cum. jeugddienst. Geref. Kerk 10 ds.
Bras, 7 zie herv. gemeente. Chr. Geref.
K. 10 en 5 ds. Aarnoudse. Ned. Prot.
Bond (Jul.laan 17) 10.30 mevr. J. A
Broström-Bruin. Rk Kerk zat. 7, zo. 9.30
en 11.
TER AAR: Herv. Gem 9.30 en 6.30 ds.
Stam, ha. Geref. Kerk 9.30 en 6.30 ds. De
Boer, Hoofddorp, ha Rk Kerk Aardam
zat. 7, zo. 9 en 12. kerk Langeraar zat. 7,
zo. 9 30 en 11.30.
VALKENBURG Herv. Gem. 10 prof
dr. v.d. Beek, 6.30 dr. Vermeulen Gerei'.
Kerk 10 ds. v.d Velden, Leiden, 6 30 ds.
Oegema. Geref K. Vrijg. 9.30 leesdienst.
4 ds. Heida.
VOORHOUT: Herv. Gem. 10 ds. W
Baas. Rk Kerk zat. 7, zo. 9.30 en 11.
VOORSCHOTEN: Herv. Gem. Dorps
kerk 10 ds. De Zeeuw, 7 ds. v.d. Berg,
Den Haag, jeugddienst; De Ontmoeting
(NoordhoÓand) 10 ds. De Zwart. Hulp
en Heil (Schakenbosch) 10 dr. Verheule.
Herv. evang op geref. grondslag (Lucas-
college. Beeth.laan) 9.30 ds. Koorevaar.
R.dam. 4.30 ds. Grisnigt, Bennekom
■Geref. Kerk 10 ds Blanken. Geref. K.
Vrijg. (Bachlaan) 10 en 5 ds. J. v.d. Haar
Rk Kerk Laur.kerk zat. 7. zo. 11.30; M.
Godskerk. zat. 7, zo. 10. Kerk van Enge
land (British school ih The Netherlands,
J. v. Hooflaan 3) 10.15 anglicaanse
WADDINXVEEN: Herv. Gem. Brugk
9.30 ds. Kunz, 5 ds. Jongerden, Veenen-
daal; Hoeksteen 9.30 ds. Schipaan-
boord, 6.30 ds. Kunz; Bethelk. 9.30 ds
Goossen, 5 ds. Schipaanboord; Imm
.kerk 10 ds. Onstein, 5 ds. v. Bart
Schoonhoven. Geref. Kerk Kruisk
10.30 ds. v. Dalen, Den Haag, 5 hr C
Cornelisse, Nieuwerkerk a.d. IJssel;
Ontm.kerk 10 ds. Bongers. Geref. K.
Vpjg. (Kruiskerk) 8.45 ds. Kooy, Capelle
a d IJssel, 2.45 ds. Room, Alphen. Chr.
Afgesch. Gem. 9.30 en 5 ds. v.d. Want.
Oud-Geref. Gem. (Mercuriusweg) 10 en
6.30 leesdienst. Remonstr. Gem. 10 ds.
A. de Jonge, Gouda.
WARMOND: Herv. Gem. 10 ds. Muis
Rk Kerk zat. 7. zo. 9 en 10.30.
WASSENAAR Herv. Gem. Dorpsk 10
ds. Steenstra. 4.30 ds. De Reuver, Delft.
Kievietk. ('Samen op weg') 10 ds. Honig.
Leidschendam; Mêssiask. 10 ds,
Waasbergen, Dorpscentrum 9.30 kand
v. Dis. Geref Kerk Zijllaan 10 ds. Joh.
Heule. 7 ds Wolthuis. Monster. Ned.
Prot. Bond (Kerkdam) 10.30 ds. Focke
ma Andreae.
WOUBRUGGE: Herv. Gem. 9.30 ds.
Zoeteweij, Berkel, 6.30 dr. Meijers, Lei
den. Geref. Kerk 9.30 ds. Aalders, 6.30
ds. Wilschut, Alphen, jeugddienst. Rk
Kerk zat. 7, zo. 10.
ZEVENHOVEN: Herv. Gem. 9.30 en 7
hr. De Haan. Geref. Kerk 9.30 hr
Schreuder, 7 zie herv. gemeente.
ZOETERWOUDE Herv. Gem. 10 ds
Wolthaus. Rk Kerk St. Jan zat. 7.30, zo
9 30; Chr. Dienaark. zat. 7. zo. 10; Meer
burgkerk H Rijndijk zat. 7. zo. 10 en
11.30.
ZWAMMERDAM Herv. Gem. 10 en
6.30 ds. Eijsenga, ha. Geref. Kerk 10 ds.
S. de Jong, Woerden. 6.30 ds. Nieuwen
huis. Alphen. Remonstr. Gem 10 dr
Meijering, O.geest.
