Vrouw moet meer
het ambacht in
EXTRA op maandag
EEUWIG WROETEN
MANPOWER
©MANPOWER
MAANDAG 19 JANUARI 1987
PAGINA
door
Jan Westerlaken
Haar standpunt is kernachtig.
"Vrouwen kunnen en moeten
veel meer in ambachtelijke ba
nen aan de slag. Het tekort aan
vakmensen is groot. Iedereen
klaagt daarover. Meer vrouwen
in het ambacht. Dan los je dat
probleem op".
Carla Walvis - de 39-jarige
promotor van 'Vrouw in het
Ambacht' - heeft er inmiddels
twee jaar opzitten. Nog een
jaartje, dan loopt haar contract
met het Hoofdbedrijfschap
Ambachten af. Niet dat haar
karwei dan is afgerond, maar
de eerste forse stap op weg
naar meer vrouwen in ambach
telijke banen is gezet.
Met financiële steun van twee mi
nisteries (economische- en sociale
zaken) heeft Carla namens het be
drijfschap zo'n kleine honderdvijf
tig branche-verenigingen - uiteen
lopend van loodgieters, slagers,
schoenmakers, drukkers, bakkers,
elektriciens en pedicures - be
werkt.
Overal komt het naar voren. Het
tekort aan vakmensen lijkt chroni
sche vormen aan te nemen. Zelfs
de arbeidsbureaus zitten met de
handen in het haar. Carla Walvis
herhaalt het nog maar eens. "Van
oudsher is de blik voor handwerk
op mannen gericht. Vrouwen kwa
men hiervoor eigenlijk nooit in
beeld. Nu het nodig is kunnen zij
het tekort in de ambachtelijke
sfeer goed aanvullen".
Dalend kindertal
Het tekort aan vakmensen. Carla
Walvis (sociaal psychologe) weet
haarfijn aan te geven waar de
schoen wringt: er worden minder
kinderen geboren. Dat is één facet.
Maar er gaan ook steeds minder
kinderen naar lagere technische
scholen of andere vormen van la
ger beroepsonderwijs. En dat zijn
juist dé scholen waarvan ambach
telijke bedrijven het moeten heb
ben.
"Het imago van een beroepsop
leiding is slecht. Jammer, maar het
is nu eenmaal zo. Ouder sturen hun
kinderen het liefst naar het athe
neum. Waarschijnlijk denken ze
dat wanneer je iets wilt bereiken in
het leven, je vooral niet voor een
ambachtelijke opleiding moet kie
zen. Lukt het niet op het athe
neum, dan kan het kind altijd nog
terugvallen op de lts".
Sluiten
Walvis voegt er nog aan toe dat
het bedrijfsleven een niet al te ho
ge hoed op heeft van de lespro
gramma's die lts-scholieren krij
gen voorgeschoteld. "De kwaliteit
van het onderwijs", benadrukt ze,
"sluit niet meer aan bij de eisen die
de bedrijven stellen.
Zoals gezegd heeft het Hoofdbe
drijfschap Ambachten Carla Wal
vis voor een periode van drie jaar
aangesteld. Een periode waarin ze
moet proberen het bedrijfsleven
duidelijk te maken dat vrouwen
best met hun handen kunnen
werken. De tweede stap is de am
bachtelijke werkgevers te bewe
gen vrouwen op de loonlijst te zet
ten en op te leiden tot volwaardige
werknemer.
Is haar dat in die twee jaar
enigszins gelukt?
Carla Walvis: "Als ik terugkijk
zie ik een enorme verschuiving.
Het bedrijfsleven toont in elk geval
behoorlijk wat belangstelling om
vrouwen in dienst te nemen. Het
hele ambachtelijke terrein moet -
voor wat vrouwen betreft - nog
worden ontgonnen. De bedrijven
moeten eraan wennen, de opleidin
gen moeten eraan wennen en voor
al de vrouwen zelf moeten eraan
Steekproef
Een steekproef die het Hoofdbe
drijfschap Ambachten nam toonde
aan dat meer dan zestig procent
van alle benaderde bedrijfstakken
bereid was vrouwen als werkne
mer aan te stellen.
Bezwaren? Zeker, er waren on
dernemers die de nodige beden
kingen koesterden. Volgens Wal
wis werden er nogal eens opmer
kingen gemaakt over het feit dat
vrouwen snel uittreden als ze gaan
trouwen of in verwachting raken.
Carla Walvis noemt dat een achter
haald probleem. "In de jaren vijftig
zag je dat inderdaad. Een vrouw
ging trouwen en kwam vervolgens
niet meer terug. Die opvatting
moet worden bijgesteld. We kun
nen aantonen dat het nu heel an
ders is dan een jaar of veertig gele
den.
Een andere bedenking die naar
voren werd gebracht was het ont
breken van fysieke kracht. Voor
Carla Walvis gaat dit argument
echter niet op. Ze geeft toe dat er
beroepen zijn die als zwaar kunnen
worden omschreven. "Maar",
voegt ze er onmiddellijk aan toe,
"dat geldt dan ook voor de manne
lijke werknemer. De duw- en trek
kracht van een vrouw doet niet on
der voor die van een man. Het ver
schil zit in de tilkracht. Dat komt
omdat de vrouw maar tweederde
van de spierkracht van een man
heeft"
Probleem
Carla Walwis denkt dat dit in
sommige gevallen een probleem
kan zijn. Ze zegt: "Misschien zal
een vrouw op momenten dat er
werkelijk een beroep op haar spier
kracht wordt gedaan, de hulp van
een mannelijke collega inroepen.
Dat inroepen van die hulp kan
worden beperkt als het bedrijf be
reid is wat aanpassingen te doen.
Zoals het aanschaffen van hulp
middelen. Het ontbreken van fy
sieke kracht is voor mij geen on-
overkomenlijk bezwaar".
Bedrijven die nooit met vrouwen
hadden gewerkt, stonden tegen het
in dienst nemen behoorlijk scep
tisch. Carla Walvis geeft dat eerlijk
toe. Die bedrijven stelden onder
meer dat het (mannelijk) personeel
het niet zou pikken als er een
vrouw op de werkvloer zou ver
schijnen. De sfeer zou er onder te
lijden krijgen. Ondernemers die
wel ervaring hadden met vrouwe
lijke krachten, vertelden dat dit
soort problemen bij hen niet voor
kwam.
Walvis: "Bedrijven die al langer
met vrouwen werken, zeiden dat ze
goed gemotiveerd bezig zijn. Dat is
ook wel te begrijpen. Een meisje
dat voor een technisch beroep
kiest, moet heel wat weerstanden
overwinnen. Als ze doorzet moet ze
dus wel gemotiveerd zijn. Wat
eveneens naar voren is gekomen, is
het feit dat een vrouw heel nauw
keurig werkt. Nauwkeuriger dan
een man. Ik denk dat dit komt om
dat ze fijner gevormde handen
heeft. En voor de klanten hoeven
ze niets te vrezen. In Amerika zie je
dat ambachtelijke bedrijven in
aanzien stijgen als ze vrouwelijke
handwerkers in dienst hebben".
Eigen schuld
Weinig vrouwen in ambachtelijk
werk. Ligt dat ook niet een beetje
aan die vrouwen zelf?
Carla Walvis: "Natuurlijk. Maar
het is niet zo zeer een kwestie van
schuld. Een meisje kiest niet zo
gauw een ambacht. Er zijn zo wei
nig voorbeelden. Bovendien krij
gen zij nooit voorlichting over
technische banen. Jongens wel.
Dus wat doet een meisje? Precies,
het kiest voor een baan in de ver
zorgende sector. Ook al omdat ze
niet het juiste vakkenpakket en
vooropleiding hebben. Neem nu
eens het voorlichtingsmateriaal
dat de bedrijven opstellen. Het is
voornamelijk op mannen gericht.
Vrouwen worden praktisch gene
geerd. Dan is het te begrijpen dat
ze nauwelijks interesse hebben dat
materiaal eens uitgebreid te bestu
deren. Op de een of andere manier
moeten we zien te bereiken dat
hierin eveneens verandering
komt".
Een ander punt dat Carla Walvis
prikt is het feit dat meisjes ner
gens, welke opleiding ze ook vol
gen, leren omgaan met gereed
schap. Voor jongens is dat de ge
woonste zaak van de wereld. Daar
aan moet wat worden gedaan,
vindt ze. Walvis weet echter niet of
de meisjes het leren werken met
gereedschap wel leuk zullen vin
den. "Ik weet dat er meisjes zijn
die in de voetsporen van hun vader
willen treden. Zij vinden, bijvoor
beeld, timmeren best leuk. Nee,
dan hoefje niet direct aan de bouw
te denken. In die timmersfeer den
ken wij wel iets te gaan opzetten".
Bespreekbaar
Twee jaar werken aan het project
'Vrouw in het Ambacht'. Carla
Walvis heeft in elk geval bereikt
dat de vrouw in een technisch be
roep bespreekbaar is. Wat nu? "We
zijn op dit moment zo ver dat we
per branche voorstellen kunnen
gaan doen om projecten op te star
ten die er toe moeten leiden dat er
meer vakvrouwen worden opge
leid of zelfs in dienst worden geno
men. Ik heb de voorzet gegeven, de
branches zullen hiermee aan de
slag moeten".
Bij de meeste relatiegeschenken die ik omstreeks deze tijd ontvang,
krijg ik nogal eens de aandrift om onmiddellijk alle betrekkingen met
de gevers te verbreken. Agenda's waarin een ontwerper om artistieke
redenen de namen der dagen heeft weggelaten, sleutelhangers die
zelfs niet in de broekzak passen van een cipier - kortom: tinnef.
Een gunstige uitzondering vormde het geschenk van uitgeverij De
Harmonie, een in een gemarmerd kaftje gestoken
gedichtenbundeltje van Judith Herzberg, dat de titel 'Zoals' heeft
meegekregen. In het boekje staan twaalf prachtige verzen, een voor
elke maand. Een van de aangrijpendste gedichten vind ik 'Het hart'.
Het gaat over een hart dat niet welkom is in een ander lichaam. Het
boekje is eigenlijk'bestemd voor een select gezelschap, maar
Herzbergs kijk op het gebeuren rondom een harttransplantatie is zo
origineel, dat ik u het gedicht niet wilde onthouden. Hier volgt het.
(Heb het hart niet, dat u deze krant weggooit!).
HET HART
Voor het hart was het een kans.
Het bonsde van belangstelling
wilskrachtig wachtte het af
het had nog zo veel schwung.
De hele wereld keek, las,
zag foto's van witte jassen,
dacht aan de man, hoe
hij, misschien, weer door kon.
Iedereen's dream. Het hart
pompte zo trouw het dat kon
pompte zoals het dat altijd
deed, altijd gedaan had.
Het paste precies. Alles
was er en paste precies.
Maar iets was er dat
niet meedeed, niet welkom
heette dit iets het hart.
Niemand wist wat het was.
Iedereen's angst: dat het niet
pakken zou. Het pakte niet.
Iedereen dacht aan de man,
niemand dacht aan het hart,
hoe het, nog zo vitaal, niet eens
binnen eigen ribben, vast liep.
En toen het werd begraven k
niemand riep: 'ho dat gaat z
begraven i
i niemand het kerkhof
opdraven,
lar niet, hier wordt een
hart
i borst die het verstoten heeft. Als het
dan toch
de grond in moet doe het dan bij zijn vlees en bloed
want al is dat intussen misschien vergaan
hier heeft het geen kans op rust en zeker niet eeuwig, hier
wordt het
eeuwig wroeten dat het misschien, ondanks het bonzen
en het pompen
toch aan hem lag. Ik betaal het transport!'
ANGELA PINNEBERG
I OPROEPEN EN MEDEDEUNGEN
OPEN AVOND DE NIEUWEVAART
19 januari Sumatrastraat 120, LHNO en LEAO
20 januari Lammenschanspark 3. LTO. LHNO er
LEAO
21 januari Haagweg 4, LTO. 19.00 tot 21.00 uur.
Pa van harte gefelici
teerd met je 65e verjaar
dag en nog vele jaren.
Afz. Ali, Sjaak en Karin.
Martijn, hartelijk gefelici
teerd met je 10e verjaar
dag! Papa, Mama en
Evenline.
Jos de Heiden, sukses
morgen. Ik ben trots op
je en blij dat ik bij jou
hoor. Kus Sonja.
KUNSTGEBITTEN
en reparaties. Tandpro-
thetische praktijk v.d.
Waalsstraat 44. Leiden,
nabij station Lammen
schans.
TEL. 125566.
SPORTPRIJZEN
Organisatoren van
schaatstochten. Let op!
Vaantjes leverbaar in 3
dagen. J. Scheffer
Sportprijzen, Apothe-
kersdijk 8, Leiden. Tele
foon 071-144266.
Hoera, slagerij van der
Jagt zit vandaag precies
10 jaar aan de Hoofd
straat in Hillegom. Gefe
liciteerd, Pap en Mam!
Martine en Cornel. Ada.
Morgen gaan we in
GAANDERIJ
eten. Nieuwstraat
Leiden, tel. 071-142158
32
PERSONEEL GEVRAAGD
MANPOWER
i uitzendorganisatie zoekt
JONGE LTS-er
voor produktiemontage van materialen voor de ten-
toonstellingsbogw. Wat wij zoeken is een handige
vent die van aanpakken weet. Functie voor langere
tijd bij een reclamebureau. Voor informatie Dief-
steeg 3. 071-131441
heeft regelmatig werk voor:
SEKRETARESSES
TYPISTES
ADMINISTRATIEF
MEDEWERKERS
BOEKHOUDKUNDIGE
MEDEWERKERS
Door ons uitgebreide interviewing systeem, onze unieke
tekstverwerkingstrainingen en onze zorgvuldige selek-
tie, zorgt MANPOWER ervoor dat de juiste persoon op
de juiste plaats komt.
Kom langs voor Informatie en/of Inschrijving:
MANPOWER
Schipholweg 100, 2316 XD Leiden. Tel.: 071-21.88.81
(naast het PTT-gebouw).
UrTZENDORGANlSATlE
DE TOEKOMST IN GOEDE BANEN
Neuteboom Kaas-Delicashop. Winkelhof 5 Leider
dorp heeft plaats voor een vlotte enthousiaste
VERKOOPSTER
voor minimaal 32 uur per week. Leeftijd ±17 jaar.
Sollicitaties na telefonische afspraak 071-763518.
Vriendelijke en geduldige gezelschapsdame ge
zocht, woonachtig in Leiden/L'dorp om van 1 5.00-
19.00 u. boodschappen te doen, eten te koken en
afwas te doen voor alleenstaande dame. Liefst in
bezit van rijbewijs en/of auto. Werkster aanwezig.
Zonder goede getuigschriften onnodig te reageren.
Brieven onder nummer 09750 bureau van dit blad.
WINKELMEISJE
gevraagd voor zuivel en delicatessen "De Room
pot" N. van der Salm, Kempenaerstraat 89. Oegst-
geest. Tel. na 19.00 uur 071-172595.
RIJ-
INSTRUCTEUR
worden, maar dan een
hele goede. De VRM
leidt u daarvoor op. Het
is een vrij beroep, leuk
werk en goede verdien
sten. U kunt daarna rij
les geven, maar ook een
eigen rijschool starten.
Voelt u hiervoor, bel dan
om onze folder van 9-19
uur 070-804849 of be
zoek vrijblijvend onze
voorlichtingsavond. Ie
dere maandagavond,
aanvang 19.30 uur op
de Ln. v. Meerdervoort
156a, Den Haag. Zater-
.dagcursus start eind jan.
ONR. GOED
AANGEBODEN
O VERKOPERS
EN KOPERS
«71-214521
Van Beukering - Leiden
lid NVM - makelaars in o.(
DIVERSE
AANBIEDINGEN
Vorstproblemen?
ZIBRO KAMIN
helpt u uit de kou, de
warmste en de zuinig
ste! Kom naar Jacht
bouw Tijssen, Hoge
Rijndijk 143, Zoeterwou-
de. tel. 071-410185.
KOUD!!!
Met Zibro-Kamin zit je er
warmpjes en voordelig
bij. Grote sortering bij
verwarming, electr. bu-
taan/propaangas of olie.
Gas-electrashop Holver-
da Beatrixstraat 21-23.
Tel. 218766 Leiden
Huish. hulp in Oegst-
geest bij voorkeur oude
rejaars studente 2 ocht.
p week in gezin met
werkende ouders en 1
schoolg. zoon. Br. met
opgave tel.nr. br.o.nr
41630 bur. v.d. bl.
Gevr. huish. hulp voor
1/2 dag per week. Tel.
(na 18.00) 01717-5902.
(BROM-)RETSEN
EN MOTOREN
T.k.a. bromfiets Peugeot
103SPR i.z.g.st. bj. '82,
slechts 4400 km. Tel.
01718-31771
WOONRUIMTE
GEVRAAGD
Rustige studente 24 jaar
zoekt kamer met kook
gelegenheid in Leiden.
Tel. 05490-60572.
Student zoekt kamer i
Leiden centrum. Te
08389-18783.
geven. Voor inl. Buro
Hogeland, Middelste
gracht 24 Leiden. 071-
134654/134425.
WOONRUIMTE
AANGEBODEN
Parterrekamer met luxe
badk. en keuken delen
met 1 pers. huur 475,-
incl. tel. 071-412683.
KAMERS
v a 200.-.
Inl. Buro Hogeland. Mid
delstegracht 24 Leiden,
ook zaterdag geopend
van 12.00-14 OO uur.
071-134654
AUTO'S
Te koop gevraagd sloop- en schadeauto's
gifte afstandverklaring. R.D.W. Verkoop
bruikte en nieuwe onderdelen.
AUTOSLOPERIJ GEBR. OPDAM B V.
Valkenburg, 071-315101.
T.k. Opel Ascona 19 SR
Berlina uitvoering, rond
om spoilers, bj. t '80.
Vr.pr. 3650,- Tel.
216174.
Wilt u uw auto verko
pen? De lezers wachten
al op de plaatsing van
uw Sleuteltje.
DIVERSEN
OPEN AVOND DE NIEUWE VAART
19 januari Sumatrastraat 120, LHNO en LEAO
20 januari Lammenschanspark 3. LTO, LHNO er
LEAO
21 januari Haagweg 4, LTO. 19.00 tot 21.00 uur.
Ink. goud, zilver. bestek%,
sieraden gouden
munten. Cont. geld. St.
Annahof 14 bd Kai-
serstr. Dag. v. 9 tot 1 7 u.
Zat 3 u. Tel. 071-
130925.
ONDERDELEN
voor wasautomaat en
klein electr. huishoude
lijk. Alle merken, alle
modellen. Swaak, Haar
lemmerstraat 254, Lei
den, tel. 071-215151
Topprijzen voor sloop-
goud, zilver, sieraden er
munten. M. Ras. Haag-
huishof 20, Leiderdorp
Tel. 071-891272 oi
01719-17440.
SPORTPRIJZEN
Organisatoren van
schaatstochten. Let op!
Vaantjes leverbaar in 3
dagen. J. Scheffer
Sportprijzen, Apothe-
kersdijk 8, Leiden. Tele
foon 071-144266.
OPLEIDINGEN EN CURSUSSEN
OPEN AVOND DE NIEUWE VAART
19 januari Sumatrastraat 120, LHNO en LEAO
20 januari Lammenschanspark 3. LTO, LHNO er
LEAO
21 januari Haagweg 4. LTO. 19.00 tot 21.00 uur.
TEKENEN EN SCHILDEREN
zangtechniek, binnenh. architect, beeld- en hout
snijden, boekbinden, bridgen, calligrafie en nog ve
le andere cursussen beginnen eind januari bij K&O
Oude Vest 45 Leiden 071-141141.
nu Inschrijven bij dansschool
NIEUWENHUIJZEN
BEL 071-143705 - HOGEWOERD 87 - LEIDEN
Verkeersschool
"TEMPO"
31,90 per les, div. au
to's. tel. 01717-4823
b.g.g. 070-457626
1e LES 3,95
ook automaat.
Autorijschool Peter de
Wekker. Beter lessen
dus sneller slagen. 1e
10 lessen (60 min.) a
30.- Irenestraat 6. Lei
derdorp. Tel. 071-
894070.
Leraar natuurkunde
geeft bijles wis- en na
tuurkunde. Tel. 120966
WONINGRUIL
Uw piano-transport ver
zorgd door Brandt-Lei-
den, betekent schade en
ergernis vermijden! Ver
huizingen/Brandt-Lei
den. tel. 071-120389.
Verhuizingen in binnen-
en buitenland. Pia
notransporteur Jan van
Duuren, tel. 143043.
DIVERSE CLUBS
VIDEO CABINE
CLUB
Pornofilm kijken in privé
cabine 15,-, keuze uit
30 films w.o. zeer
speciale 4 hete meisjes
aanwezig. Relaxen
50.-, 75.-, 100.-.
Tot ziens in de Bunny
Video Club
RIJNSTR. 12
LEIDEN
Geop. ma t/m vr. 11-
24.OO; zat. 1 1-18.00 uur.
Tel. 071-146674.
RIJNDIJK 59
betaalbare prijzen. Te
vens Escort Service Ha-
zerswoude. 01714-
2579.
Privé Jacqueline en
Yvonne ma.-vr. van
16.00-23.00 uur. Lange-
gracht 36, Tel. 222242.
Buiten koud en guur, c
ze meisjes zijn warm
niet duur. Herenstr.
071-143886.
CARAVANS
T.k.a. in goede staat
ping Koningshof, Rijns
burg. Vr.pr. 4500,-.
Tel. 071-122040 na
18.00 uur.
MUZIEK-RADIO-TV
Kopen is goedkoper dan
huren. KTV-video en
stereo v.a. 40.- p.
maand, na inruil en/of
aanbetaling. Ligtvoet,
Gangetje 12, Leiden, tel.
071-140941
RADIO-TV
VIDEO DEFECT?
Bel van der Greft tv-ser-
vice, -Gerrit Doustraat
4a, Leiden. Tel. 071-
120310.
Electr. orgel GEM 331
z.g.a.n. o.a. Leslie, ritme
aut. nw 3000,- voo
1250,-. Tel. 071
317211.
T.k. k.t.v. een groot
beeld merk ITT 16 kan.
met afs. bed. Vaste pr.
600.-. Tel. 071-
140281.
MEUBILAIR
T.k. wengé eetkamer,
tafel 1,60 m lang -+- 6
stoelen met .rieten zit
ting. Tel. 896240 (071).
Wij geven 50,- tot
1000,- voor uw ge
bruikte -
BANKSTEL
ook eeth. en eiken
wandm. tel. 023—
263411 b.g.g. 023-
261235/326329.
WINTERSPORT
SPORTPRIJZEN
Organisatoren van
schaatstochten. Let op!
Vaantjes leverbaar in 3
dagen. J. Scheffer
Sportprijzen, Apothe-
kersdijk 8. Leiden. Tele
foon 071-144266.
Te koop aangeboden
div. 2e hands schaat
sen. Inruil van oude mo
gelijk. Huisman Twee-
wieler b.v. Levendaal
80. tel. 131515.
Volop nieuwe merk
SCHAATSEN
hockey, noren, kunst,
houten noren, div. prij
zen. Inruil oude schaat
sen mogelijk. Huisman
Tweewieler B.V. Leven
daal 80, tel. 131515
ZITMAN
voor al uw
DAKWERK
vrijblijvend prijsopgave
tel. 071-761931-
121149.
IJZER
Alle staalprofielen
Constructiebedrijf
H.J.A. Welling b.v.
Nwe. Rijn 81, Leiden
Tel. 071-131775.
STUCADOOR
sierpleister, granol, pla
fonds en witwerk. 071-
895607.
Leiderdorpse Hobby
werkplaats, Lijnbaan 8,
tel. 071-893494. De olie
van uw auto
Dat doet u toch
zelf.
Uw waterleiding bevro
ren? Bel 210275, 24 uur
serv. ook het weekend.
Sanitaironderdelen en
koperen pijp en fittingen.
Zeer scherpe prijzen
DE NIE
Kort Rapenburg 5-7-9.
Leiden, tel. 130098.
HANS VERBIEST
complete tuinverzorging
vraag vrijblijvend offerte
voor al uw tuinwerk, tel.
071-220278
LEVENSMIDDELEN
ZEEVERSE KABELJAUW
Prachtige verse filets van 300/400 gram. Dins
dag/woensdagaanbieding 13.50 héél kilo. Ouwe
hands Vishuisje Blauwpoortsbrug. Tel. 146850.
GEBAKKEN VIS
Bij deze koude smaakt gebakken lekkerbekken
heet uit de pan op z'n lekkerst. Aanbieding 4 halen
3 betalen. Ouwehands Vishuisje Blauwpoortsbrug.
Tel. 146850.
