SPAARSELECT REKENING \ferzekeringsoverleg over Makro-keten RENTE 5'/.% Muts op, meerdere lagen kleding en flink bewegen Proces tegen ABP-getuige nutsspaarbank s Miskraam9 bij zeventig procent zwangerschappen DONDERDAG 15 JANUARI 1987 BINNENLAND PAGINA 3 - Saldo dagelijks opvraagbaar - Tot f 3000,- per maand vrij opneembaar. - Zelfs contant aan de balie. - Daarboven t% retourrente. MAASTRICHT (ANP) - Mr. W. Hoevenagel, de ABP'er die zich in november als getuige in het ABP- proces tegen mr. Masson ontpopte als de auteur van het 'zwartboek' dat de ABP-affaire (mede) aan het rollen bracht, kan de komende tijd de wrange vruchten plukken van dat optreden. Gisteren werd be kend dat één van de hoofdverdach ten, ir. J. van Zon, hem een proces wegens laster aan wil doen. Verder maakt Hoevenagel grote kans door lang. De rechtbank wil Hoevenagel vooral nog eens horen over de af faire met de tennishallenexploitant Poot, waarbij de tenlastelegging van Masson valsheid in geschrifte vermeldt. De rechtbank sloot gisteren de behandeling van de Weena-affaire in het proces tegen Masson af met het verhoor van nog twee getuigen van de Amrobank. De Amro werd destijds betrokken bij de verkoop van het gebouw, waarmee de keten werd uitgebreid tot vier partijen. Het Philips Pensioenfonds, dat voor 49,5 miljoen verkocht aan de Rotterdamse onroerend goed-han- delaar Hemmes; Hemmes, die voor 54,5 miljoen verkocht aan de Am robank en zijn winst ten dele in zijn rode rekening bij de Amro zag verdwijnen; en de Amro, die voor 55 miljoen aan het ABP verkocht en er dus een half miljoen zelf aan overhield. Masson ontkent iets van de grote winsten af te weten. De zitting van de rechtbank wordt op 27 januari voortgezet. De rechtbank "ruimt dan nog de laat ste restjes dossier op" en zal in ie der geval in die week de getuigen Hoevenagel en Putzeist (destijds hoofd van de juridische staf beleg gingen) horen. Kamer voelt niets voor overheidsgarantie DEN HAAG (GPD/ANP) - De verzekeraars in ons land voeren momenteel overleg over de verzekeringstechnische gevolgen van terroristische aanslagen. Aanleiding zijn de pro blemen rond de verzekering van de Makro-keten. Na een totale brandschade van 150 miljoen gulden heeft de Britse verzekeringesmaatschappij van de zelfbedieningsgroot handel besloten het risico van politieke acties niet meer te dekken. Tot dinsdag stelde de Nederlandse Vereniging van Brandassuradeu ren dat de Makro nog steeds is te verzekeren, ondanks de hoogte van de schade en de politieke mo tieven achter de brandstichtingen bij het bedrijf. Niet zeker is of dit standpunt wordt gehandhaafd. Het overleg wordt vandaag afgerond. Gisteren werden geen tussentijdse mededelingen gedaan. De Steenkolenhandelsvereni ging (SHV), de moederorganisatie van de Makro, verzocht gisteren in een telex aan de Vereniging van Brandassuradeuren om de naam van een verzekeraar, die het poli tieke risico wilde dekken. De ver zekeringsvereniging was niet in staat daarop direct een antwoord te geven. VNO-voorzitter Van Lede vindt dat het Nederlandse bedrijfsleven moet kunnen opereren in een kli maat waarin normale risico's nor maal te verzekeren zijn. Justitie moet de voorzorgsmaatregelen ne men die zo'n klimaat garanderen. Hij zei dit gisteren in den Haag naar aanleiding van de Makro- branden, die zijn opgeëist door te genstanders van de Zuidafrikaanse apartheidspolitiek. Van Lede meende dat de over heid het niet kan laten bij de op merking "we doen er veel aan". Het gaat om het resultaat van die inspanningen. De overheid moet de eigen verantwoordelijkheid ten aanzien van dat resultaat bena drukken, aldus Van Lede. Hij he kelde tevens de wat hij noemde "vrijblijvendheid van politieke partijen" in deze zaak. De SHV heeft geëist dat de over heid de gevolgen van politieke ter reur dekt. Minister De Korte (eco nomische zaken) wil over die over heidsgarantie voor de Makro eerst met collega's overleggen, alvorens een definitief standpunt in te ne- Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft al laten weten er niets te voelen dat het rijk de verzeke ring van de Makro overneemt. Dat is geen taak van de overheid, vin den de regeringspartijen CDA en WD. Morgen beslist het kabinet over de eis van Makro-eigenaar SHV om de verzekering over te ne- Zowel CDA als WD vinden dat de staat geen verzekeringsmaat schappij is. Zij kunnen zich wel voorstellen dat verzekeraars pro blemen maken, als er een paar keer branden ontstaan bij hetzelfde be drijf. Maar ondernemingen moeten dat risico niet op de staat afwente len, vinden de coalitiepartners. De SHV wil niet zeggen hoeveel geld er met de verzekering van de Makro-keten is gemoeid. De woordvoerder wil evenmin iets zeggen op wat voor manier de overheid in de verzekering moet deelnemen. De SHV heeft wel ge dreigd zich uit Nederland terug te trekken indien geen bevredigende oplossing wordt gevonden. Ondertussen bestaat er een grote kans dat de SHV voor een enorme schade komt te staan, wanneer nu weer een Makro-vestiging in brand gaat als gevolg van een terroristi sche aanslag. De Britse verzeke raar heeft meegedeeld dat risico "per onmiddellijk" niet meer te dekken. Juristen van de SHV on derzoeken momenteel of de maat schappij die stap wel mag doen. AKEN (GPD) - Vrouwen blijken verbazend vaak zwanger te wor den. maar de zwangerschap blijkt ook in een verbazend gering aantal geheel uitgedragen te worden. Door allerlei oorzaken eindigt de zwangerschap, in de meeste geval len nog voor de vrouw wist dat ze zwanger was. in een 'miskraam'. Geschat wordt dat zo'n zeventig procent van de zwangerschappen mis gaat. In de helft van de gevallen is de oorzaak vermoedelijk schade aan de chromosomen, maar voor de rest tast men nog in het duister. Pas de laatste jaren zijn zeer gevoe lige tests ontwikkeld waarmee de zwangerschap al korte tijd na de bevruchting kan worden vastge steld. Daarmee hoopt men in het Klinikum-ziekenhuis in Aken de komende jaren onderzoek te kun nen verrichten, waaruit met name het antwoord moet komen op de vraag, in hoeverre milieuvervui ling bijdraagt aan het enorme aan tal vroege, of minder vroege mis kramen. Dat er wel eens een samenhang zou kunnen zijn tussen miskramen en giftige stoffen is bekend. Zo is er een duidelijke samenhang met roken; maar ook is bekend dat ver pleegsters die cytostatica moesten toedienen bij kankerpatiënten va ker een miskraam hadden dan ge middeld. vooral als ze daarbij ook veel koffie dronken. De echtgenotes van anesthesis ten hadden met hetzelfde pro bleem te kampen: hierbij werd vastgesteld dat het probleem was veroorzaakt door het feit dat de echtgenoot vaak in aanraking was gekomen met tribroom-ethanol. een narcosemiddel. In dat laatste geval was er dus sprake van stoor nis in de produktie van sperma. Een en ander kwam deze week aan de orde op een wetenschappe lijk zitting in het Akense Klini- kum. Duidelijke bijbedoeling was, fondsen te verwerven voor het voortzetten van het onderzoek op basis van de genoemde nieuw ont wikkelde onderzoekmethoden. Daarmee zou volgens dr. H. Beier "nog voor de volgende milieu ramp" iets gedaan kunnen worden om de gevolgen ervan zoveel mo gelijk te verkleinen. Een verband tussen milieupro blematiek en voortplanting zou volgens Beier en andere inleiders ook kunnen verklaren waarom een groeiend aantal echtparen dat wel kinderen wil desondanks kinder loos blijft. "Twintig jaar geleden leerden we nog dat zeven procent kinderloos blijft, nu leren we al dat het 15 pro- RECEPTIE KONINGIN AMSTERDAM - Kou of geen kou: koningin Beatrix hield gisteren in het Paleis op de Dam in Amsterdam haar jaarlijkse nieuwjaarsreceptie voor ambassadeurs in ons land. De foto is genomen op het moment dat de vorstin bij het paleis arriveert. (foto anp> DEN HAAG (ANP) - Enkele hon derden Nederlanders hebben be langstelling getoond om naar de Verenigde Staten te emigreren. Dit na de aankondiging van het Ameri kaanse ministerie van buitenland se zaken dat de VS dit jaar 10.000 extra immigranten toelaten. De Amerikaanse grenzen blijven normaal voor buitenlanders geslo ten, tenzij zij familie in de VS heb ben, er zich om studieredenen wil- Emigratie naar VS populair len vestigen of in de categorie schaars personeel vallen. Ook voor deze categorieën worden overigens maximale aantallen vastgesteld. De 10.000 extra immigranten val len buiten deze categorieën en daarvoor kan in beginsel iedereen zich dus aanmelden. De dienst wijst er met nadruk op dat de aanmelding om voor immi gratie in aanmerking te komen ui terlijk in de week van 21-28 januari via een in het Engels gestelde brief met personalia rechtstreeks in Washington moet worden gedepo neerd. Terugbetaling te hoog voorschot studiebeurzen ZOETERMEER (ANP1 Studen- ten die in de eerste twee kwartalen van het studiejaar 1986/'87 te hoge voorschotten op hun studiebeurs hebben ontvangen dienen het te veel uitgekeerde bedrag in negen maanden terug te betalen, zo heeft het ministerie van onderwijs en wetenschappen bepaald. Het geld zal, met een minimum van 200 gulden per maand, in de periode april tot en met december worden ingehouden op hun maan delijkse uitkering. Studenten die te weinig hebben ontvangen krij gen het ontbrekende bedrag in april in één keer uitbetaald. Studenten ontvangen deze maand voor de tweede maal sinds de invoering van de wet op de stu diefinanciering behalve hun basis beurs voor drie maanden ook de maximaal aanvullende financie ring als voorschot, als zij die aan vulling hebben aangevraagd. cent is. in de Verenigde Staten spreekt men al van 20 procent. Dat is een alarmerend hoog aantal", al dus prof. Beier. Waarbij meteen ge zegd moet worden dat een deel er van verklaard kan worden uit het feit dat tegenwoordig vrouwen ou der zijn wanneer ze kinderen wil len hebben. Prof. H. Einbrodt wees nog op het feit, dat al veel stoffen die scha de kunnen veroorzaken verboden zijn, zoals DDT en lindaan. Maar hij waarschuwde ook voor teveel optimisme over milieumaatrege len. Zo wordt bij het ontzwavelen van rookgassen gips gevormd. Ein brodt voorziet de vorming van enorme gipsbergen in West-Duits- land, waarvan de uitspoeling, met name door zure regen, nog onover zienbare gevolgen zal hebben, ook voor de voortplanting. Hij signa leerde dat bij mensen die op of na bij voormalige vuilstortplaatsen wonen leverafwijkingen zijn vast gesteld, vermoedelijk als gevolg van gassen die ontstaan door biolo gische processen in de diepte van het vuilstort. Vrouw vermoordt neefje (7) uit godsdienstwaanzin AMERSFOORT (GPD) - Op het ijs langs de Amersfoortse Zwaan- straat heeft gisteren een 31-jarige vrouw tijdens het schaatsen haar 7- jarig neefje uit Amersfoort ver moord door zesmaal met een mes op hem in te steken. Godsdienst waanzin zou het motief zijn voor haar daad, aldus de politie. De vrouw die zichzelf na haar daad meldde op het politiebureau verklaarde gehandeld te hebben in opdracht van God. Zij meldde de politie dat Hij had gezegd dat haar neefje gedood moest worden. Vol gens de politie is de vrouw psycho- tisch-neurotisch gestoord. Ze is reeds eerder behandeld voor psy chische afwijkingen. Het vijfjarige broertje van het slachtoffer was getuige van het drama op het ijs. Een 18-jarig meis je dat in de huishouding van de fa milie assisteerde en ook op het ijs was, haalde de moeder van de jon gen toen ze zag dat haar tante bo venop hem ging zitten. Haar hulp kwam te laat. Nadat de Amersfoortse eerst met een alarmpistool op haar neefje had gevuurd stak ze het mes toe in de rug en de keel van de jongen. Toen de moeder arriveerde, was het kind naar een nabijgelegen wo ning gebracht. Het kind overleed op weg naar het ziekenhuis. Mislukte poging om vrouw in brand te steken CAPELLE AAN DEN IJSSEL (ANP) - Vier mannen hebben dins dag in Capelle aan den IJssel ge probeerd een 18-jarige Rotterdam se vrouw, die daar op straat liep, in brand te steken. Met een branden de fakkel staken zij de kraag van de jas van de vrouw aan. Toen zij hevig begon te gillen verdwenen de mannen in een gereed staande auto. De vrouw werd niet gewond, wel verschroeide een deel van haar haar. Volgens de politie van Capel le is over het motief niets bekend. De onbekende daders zijn spoor loos. Rotterdam pakt illegale reclame aan ROTTERDAM (ANP) - B en W van Rotterdam willen alle illegale langs de weg geplaatste borden en objec ten laten verwijderen. Het gaat om enige honderden verwijzings- en reclameborden. De maatregel is onderdeel van een actie om Rotterdam een beter aanzien te geven, vooral op de hoofd- en verzamelwegen en op re- spresentatieve plaatsen. In dat ka der zal ook meer worden geveegd en de plantsoenen vaker worden schoongemaakt. De eigenaren van de borden krij gen tot eind januari de tijd de bor den zelf weg te halen. Anders doet de gemeente dit, waarbij de kosten bij de betrokken eigenaar in reke ning worden gebracht. DEN HAAG (GPD) - Door de ex treme kou is de belangstelling voor woningisolatie de laatste dagen fors toegenomen. Isolatiebedrijven melden een vijf keer zo grote vraag naar informatie over dit onderwerp dan op minder koude dagen. Voor al spouwmuurisolatie is buitenge woon in trek. Wie over isolatie belt, moet niet verwachten dat een bedrijf meteen langs kan komen. Veel mensen verwachten dat wel, aldus de heer Pluimers van het gelijknamige be drijf in Rijssen. "Vooral het be drijfsleven wil gelijk geholpen worden en dat kan natuurlijk niet. De mensen van het buitenwerk zit ten nu in de vorstverlet. Aan isola tie moetje eigenlijk denken op het moment dat de mussen van het dak vallen". Voor het aanbrengen van een goede isolatie is het al te laat, maar besparen op de energierekening blijft ook met deze kou mogelijk. Het is al vaker gezegd, maar Neder landers schijnen er toch een hekel aan te hebben: de gordijnen dicht doen. Terwijl andere volken zelfs overdag nog achter gesloten luiken zitten, zitten wij ook 's avonds in grote glazen kijkdozen. Vooral in huizen met enkel glas vreet dat energie. In oude huizen zijn er vaak tal van kieren bij ramen en deuren. Dat is te verhelpen met rubberen tochtstrips of opschroefbare tocht- profiélen. Voor de onderkanten van deuren bestaan speciale, op maat zaagbare dorpelstrips. Kijk daarbij vooral eens naar de onder kant van de buitendeur. In veel huizen is dat een koudebron, even als de gleuf van de brievenbus. Die kan het beste worden afgesloten met een goedsluitende klep: de vaak gebruikte borstels houden weinig kou tegen en zijn boven dien erg 'postbode-onvriendelijk'. Wind-chill We weten het allemaal: dezelfde temperatuur kan bij de ene weers- omstandigheid heel anders aan voelen dan bij de andere. Maar hoe zit dat nu precies? Waarom is een temperatuur van min vijf graden zonder wind niet eens zo onaange naam, terwijl met een beetje wind erbij het direct guur aanvoelt? De verklaring daarvoor is wat de weerkundigen het 'wind-chill-ef- fect' noemen. In landen als Ameri ka en Engeland is het heel gebrui kelijk dat in het weerbricht behal ve de thermometer-temperatuur ook de gevoels-temperatuur wordt vermeld. Eigenlijk ligt dat ook voor de hand. De gevoelstempera tuur geeft aan of de kou ook werkelijk onaangenaam of zelfs ge vaarlijk wordt. De waarde die op de thermometer wordt afgelezen is daarvoor niet voldoende. In het personeelsblad van het KNMI stond deze maand over dit 'wind-chill-effect' een heel infor matief verhaaltje, waaruit blijkt dat de weersomstandigheden van gisteren bijvoorbeeld (min veer tien graden en windkracht zeven), op de mens overkomen als vroor het maar liefst 39 graden. Belangrijk bij de gevoelstempe ratuur is de verdamping van het transpiratievocnt op de huid. Hoe meer wind, hoe sneller die verdam ping gaat. En doordat verdamping van zweet warmte aan het lichaam onttrekt, koelt het lichaam sneller af dan op grond van de lage tempe ratuur alleen verwacht kan wor den. Bedekt hoofd "Tips tegen de kou? Dat is op het moment beslist geen overbodige luxe", meent F. v.d. Linde. Ver bonden als thermofysioloog aan het fysiologisch instituut van TNO in Soesterberg weet hij zo goed als alles van kou. Flink bewegen en heet drinken zijn volgens hem de beste middelen om de kou het hoofd te bieden, maar wel met be dekt hoofd. De helft tot driekwart van de li chaamswarmte gaat namelijk via een onbedekt hoofd verloren. Een muts, pet, hoed of andere bedek king scheelt al enorm. Vooral bij kinderen, omdat die een relatief groot hoofd hebben in verhouding tot hun lichaam. Meerdere dunne kledingstukken over elkaar heen bieden, vanwege de lucht die zich tussen de lagen kleding bevindt, meer isolatie, dus meer warmte dan één dik kledingstuk. Speciale voeding tegen de kou, noemt Van der Linde onzin. "Ge woon regelmatig, normaal gezond eten. Dat geldt ook voor mensen die tochten gaan maken". Helemaal fout is de neiging van vooral fietsers om zich tegen kou te wapenen met waterdichte regen pakken. "Waterdichte kleding houdt ook wel de wind tegen, maar bij flink bewegen ga je zweten en dat vocht kan niet weg. En water koelt het lichaam ongeveer 25 keer zo snel af als lucht". Voor bevriezing van de huid hoe ven schaatsers en fietsers in ons land niet zo gauw beducht te zijn. Pas bij min 20 graden wordt het echt oppassen geblazen. "Dan on- staan al bevriezingsverschijnselen als je je voortbeweegt met een snel heid van vier meter per seconde. Het is zaak om in strenge kou niet alleen te gaan trimmen, fietsen of schaatsen, zodat je op elkaar kunt letten. Gaat de huid witte plekjes vertonen, dan wordt het gevaarlijk en de hoogste tijd om de warmte op te zoeken", aldus van der Linde. Volgens hem sterven er in ons land slechts weinig mensen aan onderkoeling. Onderkoeling (hy pothermic) is volgens hem dode lijk als de diepere lichaamstempe ratuur. dus niet de huidtempera- tuur, daalt tot onder de 35 graden celsius. Het komt, afgezien van bij drenkelingen, vooral voor bij oude ren die stil zitten in slecht ver warmde ruimten. Ze voelen de li chamelijke afkoeling met omdat de huid wel redelijk warm blijft. Die bloedsomloop is er ook de schuld van dat je je tegen koude handen alleen kunt beschermen met ondraagbaar dikke hand schoenen of met speciale verwar mingsspullen voor handschoenen. De beste remedie is ook hier: veel bewegen, zodat het lichaam warm wordt en die warmte moet het lijf via het bloed afvoeren, onder meer naar de handen en voeten. Wie toch steenkoude handen of voeten krijgt, zal volgens Van der Linde de pijn moeten verbijten en zorgen voor snelle opwarming van het li chaam. De koude lichaamsdelen onder lauw of koud (maar zeker niet warm) stromend water hou den, tot het gevoel terugkeert, doet ook wonderen. honderd alarmaanvragen verwerkt moesten worden. Gisteren en ook zondag waren 'ware rampdagen', zoals een van de telefonisten het uitdrukt: driehonderd automobi listen met panne. De opgelopen averij blijkt opval lend verwant te zijn aan het type brandstof. Wagens op diesel heb ben bevroren filters, bij gas doet zich het euvel van onderkoeling voor en veel benzinegebruikers kampen met een gebrek (,,of dood gewoon vergeten") aan anti-vries. Het aantal ondervoede accu's is in middels niet meer te tellen op alle handen van de in Markelo aanwezi ge wegenwachters. "Wat ik werkelijk niet begrijp", foetert een in olie gedompelde ANWB'er, die zojuist even komt bijtanken, "is dat mensen zo wei nig rekening houden met de kou. Zo troffen we mensen aan, die twee uur in een koude auto moes ten wachten, met alleen een over- hempje en colbert aan. Je neemt toch warme kleding mee van huis?" Tal van auto's blijken slecht geprepareerd de winter in gegaan te zijn. "De ernst van de situatie wordt menigeen nu duidelijk. F,r gaan nog snel heel wat wagens naar de garage". Automobilisten die hun diesel op weg denken te helpen met de toevoeging van een scheut super- benzine, krijgen het ernstige ad vies om die handeling toch vooral achterwege te laten. "Daar krijgt de auto grote problemen mee en kan een schadepost van een paar duizend gulden betekenen. Wel kan er tien procent petroleum wor den toegevoegd". Wegenwacht Het Wegenwachtstation in Mar kelo, een van de regionale steun punten van de ANWB, gelegen op een steenworp afstand van de wit uitgeslagen A-l, heeft al enkele da gen iets weg van een crisiscen trum. Af en toe is er tussen het af werken van de honderden alarm- gevallen tijd voor een sigaretje, een kop koffie en een zucht van verba zing. "Ongelooflijk hoe dom me nigeen met z'n auto op weg gaat". Woordvoerder J. von Piekartz Door het tekort aan bedden in verschillende opvanghuizen u< van het wegenstation voor ooste- zen moeten velen gedurende de nacht genoegen nemen met e lijk Nederland becijfert dat vanaf plaats op een stoel of bank. De foto is genomen bij de Vincent u zaterdag zo'n duizend tot twaalf- ging op de Kloveniersburgwal inde hoofdstad. >r daklo- n slaap- Verdachte beschuldigt zwartboekauteur van laster de verdediging van meineed te worden beschuldigd èn hij zal, dit maal op verzoek van de rechtbank, binnenkort nogmaals de gang naar Maastricht moeten maken om te getuigen. Volgens de officier van justitie, mr. Laumen, hoeft deze "eenling binnen het ABP die de moed had van zich af te spreken" echter niets te vrezen, net zomin trouwens als het openbaar ministerie zelf. De aanklacht wegens laster da teert al van begin december, maar werd pas gisteren bekendgemaakt door mr. Laumen. Van Zon's ver dediger, mr. Duynstee, beschul digt Hoevenagel er van zijn cliënt in eer en goede naam te hebben aangetast met zijn verklaringen. Steen des aanstoots is daarbij de transactie met het kantoorgebouw aan de Haagse Binckhorstlaan. Eén van de projecten waarbij Mas son en Van Zon smeergeld zouden hebben aangenomen van het Haar lemse bouwbedrijf J.P.A. Nelissen. Het voormalige hoofd van de on derafdeling algemene zaken van het ABP (Hoevenagel houdt zich nu bezig met de voorbereiding van de nieuwe activiteit buitenlandse beleggingen) kan, mocht het tot een vervolging komen, overigens wel onder de aanklacht van laster uitkomen met een beroep op de goede trouw en het algemeen be-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 3